Sáng kiến kinh nghiệm, SKKN - Một số kinh nghiệm xây dựng quản lý lớp học bằng các biện pháp giáo dục kỷ luật tích cực

B.
MỘT SỐ KINH NGHI M

QU N LÝ L P H C B NG CÁC

BI N PHÁP GIÁO D C K LU T TÍCH C C
TRONG CƠNG TÁC CHỦ NHI M L P
Giáo dục là q trình tồn vẹn hình thành nhân cách, được tổ chức có mục
đích, có kế hoạch, thông qua hoạt động và quan hệ giữa nhà giáo dục và người
được giáo dục nhằm chiếm lĩnh kinh nghiệm xã hội của lồi người. Giáo dục là
q trình tác động tới thế hệ trẻ về đạo đức, tư tưởng, hành vi nhằm hình thành
niềm tin, lý tưởng, động cơ, thái độ, hành vi, thói quen ứng xử đúng đắn trong xã
hội.
Theo quan niệm của chủ t ch Hồ Chí Minh con người ta khi mới sinh ra
vốn bản chất là tốt, nhưng chỉ sau do ảnh hưởng của giáo dục và môi trường
sống cùng sự phấn đấu, rèn luyện của mỗi cá nhân mà hình thành những con
người thiện, ác khác nhau. Câu nói của người xưa trong Tam Tự Kinh: “Nhân
chi sơ, tính bản thiện” đã từng được Người nhắc lại nhiều lần trong các bài viết,
bài nói chuyện Theo chủ t ch Hồ Chí Minh con người sinh ra bản chất là tốt,
song trong xã hội luôn có thiện và có ác nên trong bản thân mỗi con người cũng
có thiện và ác. Cái ác có là do ảnh hưởng của xã hội và sự biến đổi của mỗi
người Do đó, giáo dục làm một nhiệm vụ vô cùng cần thiết là rèn luyện, biến
đổi dần dần tính cách con người, hướng người ta đến sự hồn thiện của một nhân
cách tốt đẹp, xây dựng một xã hội với những con người có ích và hướng thiện.
Chính vì lẽ đó, Đảng và Nhà nước ta đã xác đ nh sự nghiệp trồng người
không chỉ là sự nghiệp của tồn nhân loại nói chung mà cịn của tồn Đảng, tồn
dân ta nói riêng Đối với nước ta, giáo dục được xác đ nh là “quốc sách hàng
đầu”, là vô c ng quan tr ng và cấp thiết bởi sự thành đạt của một con người, sự
phát tri n của một thế hệ, sự hưng th nh của đất nước đều phụ thuộc vào kết quả
của hoạt động giáo dục “ ì lợi ích mười năm trồng cây, vì lợi ích trăm năm
trồng người” Hơn thế, trong một thời đại hội nhập kinh tế, thời đại công nghệ

thông tin phát tri n như vũ bão hiện nay thì giáo dục lại vô cùng cần thiết
thế nào đ những người chủ tương lai của đất nước có đủ đức l n tài?
–

àm

àm thế
1


nào đ sự nghiệp giáo dục mang lại hiệu quả tốt? Đâ chính là trách nhiệm
chung của tồn xã hội, của tất cả những người làm công tác giáo dục, đ c biệt là
của người giáo viên chủ nhiệm lớp – người trực tiếp và thường xuyên nhất tiếp
xúc với các em h c sinh

ởi vậ , người gần gũi nhiều nhất với các em h c sinh,

người luôn ở bên cạnh giải đáp m i khó khăn thắc mắc của các em, người mà các
em kính tr ng và êu quí nhất, người mà được các em xem như là cha là mẹ
khơng ai khác chính là người giáo viên chủ nhiệm lớp
à một giáo viên chủ nhiệm lớp tơi rất mong muốn h c tr của mình là
những con ngoan, tr gi i, tài đức vẹn toàn đ sau này lớn lên các em tự tin,
năng động, bản lĩnh bước vào đời, trở thành những người công dân có ích cho xã
hội
Giáo viên chủ nhiệm lớp có một v trí vơ cùng quan tr ng trong việc hình
thành cho h c sinh những cơ sở ban đầu cho sự phát tri n đúng đắn và lâu dài về
đạo đức, trí tuệ, th chất, thẩm mĩ và các kĩ năng sống cơ bản đ h c sinh hoàn
thiện nhân cách của mình.
Ngồi việc tổ chức, hướng d n các hoạt động h c tập của h c sinh xuyên
suốt tuần, giáo viên chủ nhiệm lớp còn phải thường xuyên theo dõi các hoạt

động ngoài giờ lên lớp, trong giờ ra chơi, trong các buổi lao động vệ sinh trường
lớp, trong các buổi sinh hoạt, giao lưu tập th ,…và cả hoạt động h c tập ở nhà
của h c sinh. Vì vậy cơng việc của một giáo viên chủ nhiệm lớp rất n ng nề, rất
vất vả và vô cùng phức tạp.
Tôi thấ ở đầu mỗi năm h c, ở cùng một trường h c, cùng một khối lớp,
chất lượng h c tập của h c sinh cũng tương đương nhau Nhưng tại sao đến cuối
năm, chất lượng h c tập và hạnh ki m của h c sinh lớp này lại vượt trội hẳn so
với các lớp khác; sĩ số của lớp nà du trì 100% nhưng ở những lớp khác lại có
tới 2, 3 h c sinh b h c, thậm chí có em đang ở nhà nhưng v n không th vận
động đi h c trở lại được. Tất cả những đi m khác biệt đó đều do giáo viên chủ
nhiệm lớp tạo ra. Giáo viên chủ nhiệm nào có tinh thần trách nhiệm cao, tận tâm
với h c sinh của mình thì chắc chắn sẽ tìm ra được các biện pháp đ thu hút h c
sinh đến lớp, làm cho h c sinh trở nên chăm ngoan, thích đi h c và ln cảm
thấ “mỗi ngà đến trường là một niềm vui”
–

2


M t khác, trong thực tế, không phải giáo viên nào cũng theo h c sinh của
mình từ lớp này lên lớp khác. Vì vậy, mỗi năm lên lớp, các em lại được h c với
một thầy (cô) khác nhau. Nếu giáo viên lớp dưới làm tốt công tác chủ nhiệm, xây
dựng tốt nề nếp lớp h c, rèn luyện cho h c sinh phương pháp tự h c và nhiều kĩ
năng sống cơ bản khác; nhưng lên lớp trên, giáo viên chủ nhiệm lớp khơng duy
trì, khơng phát huy thì rồi nề nếp lớp h c và chất lượng h c tập của h c sinh sẽ
ra sao? Do vậy, công tác chủ nhiệm lớp phải được thực hiện đồng bộ từ lớp đầu
cấp đến cuối cấp. Nề nếp lớp h c, phương pháp h c tập, đạo đức, nhân cách và
các kĩ năng sống của h c sinh phải được giáo viên chủ nhiệm chú y xây dựng,
r n dũa ngay từ lớp 1 và phải được duy trì, phát huy xuyên suốt ở các lớp trên.
Bản thân tôi đã liên tục nhiều năm làm công tác chủ nhiệm lớp Có năm

cơng tác chủ nhiệm của tơi rất nhẹ nhàng vì giáo viên lớp dưới đã làm tốt công
tác chủ nhiệm lớp. Tôi chỉ việc phát huy và sáng tạo thêm theo mục tiêu phấn
đấu của mình Nhưng cũng có năm, tơi rất vất vả với cơng tác chủ nhiệm đầu
năm Tôi phải xây dựng lại từ đầu nề nếp lớp h c, hướng d n h c sinh cách bao
bìa dán nhãn, cách trình bày trong vở, cách làm vệ sinh lớp, đề ra các nội qui của
lớp,…và phải thường xuyên nhắc nhở, uốn nắn những sai sót của h c sinh nên có
lúc rất căng thẳng, mệt m i.
Đ hồn thành tốt nhiệm vụ của mình, người giáo viên chủ nhiệm lớp phải
dành nhiều thời gian quan tâm đến lớp, đến các di n biến bên ngoài lớp h c phải
giải qu ết nhiều mâu thu n, đơi lúc g p nhiều khó khăn vì g p phải h c sinh cá
biệt ho c phụ hu nh h c sinh khơng hợp tác. Vì vậy, tơi khẳng đ nh rằng công
tác của giáo viên chủ nhiệm lớp là cực kì quan tr ng, là nhân tố số một quyết
đ nh chất lượng giáo dục toàn diện cho h c sinh.
Sau nhiều năm làm công tác chủ nhiệm lớp, tơi ln hồn thành xuất sắc
nhiệm vụ được giao. Liên tục nhiều năm qua, lớp tôi chủ nhiệm ln du trì sĩ số
100%, chất lượng h c tập cũng như hạnh ki m của h c sinh luôn d n đầu trong
khối và trong toàn trường. Năm h c nà tôi chu n công tác từ một trường
hu ện đến công tác tại trường THC Tô Hiệu, trường mới đồng nghiệp mới, h c
sinh mới nên có nhiều b ng

GH nhà trường tin tưởng phân công tôi tiếp tục

làm công tác chủ nhiệm lớp 7 1, khi tiếp nhận lớp tơi đã rất lo lắng vì h c sinh ở
–

3


trường cũ của tôi là h c sinh nông thôn, các em chân chất, mộc mạc và lành hơn
h c sinh ở trường mới Đ c biệt khi tiếp nhận và tìm hi u tơi mới thấ h c sinh ở

lớp tơi chủ nhiệm nói riêng và ở trường THC Tơ Hiệu nói chung có hồn cảnh
khác so với các trường lân cận, đa số h c sinh là con em gia đình lao động ngh o
và cơng nhân, bố mẹ các em mải lao động mưu sinh nên chưa có thời gian quan
tâm nhiều đến con em mình Nhiều em như cái câ tự nhiên không được uốn
nắn, r n dũa nên đến trường chưa chấp hành tốt nội qu của trường, của lớp h c
ên cạnh đó, vì tôi là giáo viên mới chu n đến nên các em có tâm l d x t,
chưa tin tưởng và hợp tác C ng với nhà trường, sự giúp đ của các thầ cô giáo
bộ môn trong lớp tôi đã mạnh dạn phát hu kinh nghiệm chủ nhiệm của mình và
quản l lớp h c bằng các biện pháp giáo dục k luật tích cực trong năm h c từng
bước tạo được niềm tin ở các em, xâ dựng một tập th lớp đồn kết, có nề nếp
k luật tốt, thức nề nếp tốt, kết quả h c tập nâng cao…
Đó là lí do tơi ch n đ viết sáng kiến kinh nghiệm năm h c này: “Một số
ệ

kinh nghiệm

” Mong được chia sẻ và nhận được những đóng góp chân tình từ các
thầy giáo, cơ giáo.

1.

ơ tả giải pháp kỹ thuật trước khi tạo ra sáng kiến
Trong xã hội hiện na , nền kinh tế th trường làm cho đời sống,

thức của

người dân được cải thiện hơn, ai ai cũng từ chỗ “no cơm ấm áo” dần dần tiến tới
“ăn ngon m c đẹp”, chăm lo cho tương lai con cái nhiều hơn; chính sách mở cửa,
giao lưu kinh tế, văn hóa giữa các nước cũng rất đa dạng Điều đó đã tác động ít
nhiều đến sự nhận thức, hi u biết của các h c sinh chúng ta Cho nên ta d dàng

nhận thấ rằng h c sinh ngà na thông minh, nhanh nhẹn, sáng tạo và hi u biết
hơn Đúng như ơng cha ta đã từng nói: “Hậu sinh khả u ” Đâ là một điều rất
đáng mừng vì: “Con hơn cha là nhà có phúc”
Tu nhiên ta không th không bàn tới m t trái của nền kinh tế th trường
Những cái xấu đã và đang len l i vào thế hệ trẻ chúng ta Nó làm lu mờ lí trí, bơi
đen nhân cách khiến những người làm công tác giáo dục, các bậc phụ hu nh phải
băn khoăn, lo lắng

ua thực tế, ta nhận thấ đạo đức h c sinh đang trên đà đi
–

4


xuống, đạo hiếu, tru ền thống “Tôn sư tr ng đạo” dường như b xem nhẹ, quan
hệ giữa người với người dần theo ki u: “Tiền, tiền và tiền”

ồi các tệ nạn xã hội

như lưu tru ền, tiếp xúc văn hóa phẩm đồi trụ , cờ bạc, ma tú …có th nói là
đầ r

trước mắt Đau l ng hơn nữa là có những h c sinh xem thường, vơ l ,

thậm chí chống đối lại thầ cơ giáo đang dạ mình … mà đằng sau đó là một sự
bao che dung túng của gia đình Thực trạng nà ln là rào cản, gâ khó khăn
cho những người làm cơng tác chủ nhiệm lớp

ởi vì người giáo viên chủ nhiệm

đâu chỉ là quản lí các em mà c n phải dạ dỗ, phải ch u trách nhiệm về m t h c
tập, đạo đức của các em Tơi thường nói với các em rằng: Các em là những cái
câ c n non, c n người giáo viên chủ nhiệm – thay m t nhà trường (cùng với cha
mẹ các em là người uốn nắn, đ nh hướng cái cây ấ đ câ được lớn lên thẳng
thắn, đủ độ cứng cáp, vững chãi, bản lĩnh đ chống ch i lại vô vàn thử thách, bão
táp của cuộc đời Do đó, chủ nhiệm lớp là một cơng việc khó khăn nhưng vơ
cùng nghiêm túc.
Khi tiệp nhận làm công tác chủ nhiệm lớp 7 1 trong tháng 8, vừa dạ ôn
tập kiến thức cho các em, tơi tìm hi u về hồn cảnh gia đình các em, tính cách
của các em, lực h c của các em, 100% số h c sinh lớp 7 1 là con em gia đình
lao động ngh o và công nhân, bố mẹ các em mải lao động mưu sinh nên chưa có
thời gian quan tâm nhiều đến con em mình, trong thời gian nghỉ h các em tự do
đi chơi, không được tổ chức, ho c tham dự các hoạt động lành mạnh ở các trung
tâm văn hóa Thanh Thiếu Niên mà ở các quán Internet Các em nam thì chơi các
tr chơi điện tử như: Đế chế; hong vân tru ền k ; vata, Chiến thần…, các em
nữ thì mê mạng xã hơi facebook đó là thế giới ảo đầ hấp d n. Các em chưa có
thức tự giác h c tập, r n lu ện, c n

lại, khơng có kế hoạch ơn tập trong thời

gian nghỉ h nên các kiến thức Toán lớp 6 nhiều em quên hết, bài tập về nhà các
em không làm ho c làm chống đối cho có, đến lớp các em c n bình luận về các
tr chơi trong h , khoe mình được xếp hạng bao nhiêu trong tr chơi, mình mua
được gì trong thế giới ảo đó… Nhiều em đến trường chưa chấp hành tốt nội qu
của trường, của lớp h c

à tôi là giáo viên mới chu n đến nên các em có tâm

l d x t, chưa tin tưởng và hợp tác Nếu tôi làm lơ đ các em tự do thoải mái
đến lớp như thế thì khi vào năm h c mới các em sẽ càng lơ là việc h c và coi

–

5


thường G CN Nên tôi sử dụng các biện pháp cứng rắn như êu cầu h c sinh
thực hiện đúng nề nếp trang phục mới được vào lớp, làm lại bài tập về nhà c n
thiếu … nhưng các biện pháp đó tơi thấ cũng khơng khả quan lắm Nếu không
tha đổi nhận thức về cách hành vi, về nhiệm vụ h c tập ở h c sinh thì chắc chắn
cơng tác chủ nhiệm của tơi sẽ khơng hồn thành tốt được

ì vậ , tơi thấ mình

phải có các biện pháp giáo dục k luật tích cực đ h c sinh tự ngu ện thực hiện
tốt các nhiệm vụ h c tập của mình, thực hiện tốt nội qu nhà trường, tha đổi
nhận thức và thấ được m t trái của mạng xã hội ha hậu quả, tác hại của tr
chơi điện tử. Các biện pháp giáo dục k luật tích cực sẽ góp phần hình thành và
phát tri n nhân cách ở các em theo hướng tốt đẹp, ph hợp với đạo đức và chuẩn
mực xã hội
2.

ô tả giải pháp kỹ thuật sau khi có sáng kiến
ấn đề cần giải qu ết là tôi phải tạo được niềm tin ở các em, làm thế nào

đ các em tự giác thực hiện tốt nội qu của nhà trường, thực hiện tốt nhiệm vụ
h c tập của mình, dần dần điều chỉnh các hành vi theo hướng tích cực

àm thế

nào tơi quản l , xâ dựng tập th lớp mà không phải quát mắng, ha trừng phạt

thân th các em? Đâ là điều khó khăn và phức tạp, tơi cần thời gian đ tìm hi u
các em, tìm hi u về hồn cảnh gia đình, bạn b , mong muốn của các em…

ì

thế, tơi đã tìm đ c các tài liệu đ tìm ra các phương pháp hợp l , trao đổi với
đồng nghiệp tìm ra hướng giải qu ết … Nên tôi đ t ra các nhiệm vụ sau:
2.1. Xây dựng tập thể lớp h c

ng i n pháp giáo

c t ch cực

Việc xây dựng tập th lớp h c tốt tạo ra mối quan hệ thân thiện, cảm
thông, gắn bó giữa giáo viên và h c sinh trong quá trình giáo dục. Một tập th
lớp tốt là mơi trường l tưởng đ h c sinh h c tập và phát tri n nhân cách Một
tập th lớp tốt là một tập th hướng tới và hoạt động dựa trên các giá tr như: tôn
tr ng, êu thương, giúp đ l n nhau, đồn kết, có tinh thần trách nhiệm, biết cách
giải qu ết các xung đột không bằng bạo lực … H c sinh có th h c từ một tập
th lớp tốt những bài h c đạo đức qua những tấm gương tốt của giáo viên và của
các bạn h c sinh trong lớp Trong tập th đó, h c sinh có cơ hội được chia sẻ,
bàn bạc, được th hiện những su nghĩ, cảm xúc của mình về các ngu ên tắc đạo
đức với sự khu ến khích, cảm thơng và tơn tr ng của thầ cơ và bạn b
–

Trong
6


tập th lớp đó khơng có trừng phạt thân th và h c sinh h c cách giải qu ết các

xung đột bằng hình thức thân thiện, tích cực, khơng bạo lực
2.1.1. Các yêu cầu đối với giáo viên làm công tác chủ nhi m lớp.
Giáo viên chủ nhiệm lớp, trước hết phải quản lý toàn diện lớp h c, quản lý
h c sinh lớp h c và cần nắm nắm vững:
- Hoàn cảnh và những tha đổi, những tác động của gia đình đến h c sinh của
lớp chủ nhiệm.
- Hi u biết những đ c đi m của từng em h c sinh (về sức kh e, sinh l , trình độ
nhận thức, năng lực hoạt động, năng khiếu, sở thích, nguyện v ng, quan hệ xã
hội, bạn b …
- Nắm vững mục tiêu, chương trình, nội dung giáo dục cấp h c, lớp h c và khả
năng thực hiện, kết quả của lớp phụ trách so với mục tiêu giáo dục về m i m t
(h c tập, rèn luyện đạo đức, th dục th thao, văn nghệ và các hoạt động
khác… .
- Quản lý toàn diện đ c đi m h c sinh của lớp, nắm vững mục tiêu đào tạo, giáo
dục cả về m t nhân cách và kết quả h c tập của h c sinh, đồng thời nắm vững
hoàn cảnh của từng em đ kết hợp giáo dục.
Giáo viên chủ nhiệm là cầu nối giữa Hiệu trưởng (Ban giám hiệu), giữa
các tổ chức trong trường, giữa các giáo viên bộ môn với tập th h c sinh lớp chủ
nhiệm. Nói một cách khác, giáo viên chủ nhiệm là người đại diện hai phía, một
m t đại diện cho các lực lượng giáo dục của nhà trường, m t khác đại diện cho
tập th h c sinh. Với tư cách là sư phạm (đại diện cho tập th các nhà sư phạm),
giáo viên chủ nhiệm có trách nhiệm truyền đạt tới h c sinh của lớp chủ nhiệm tất
cả yêu cầu, kế hoạch giáo dục của nhà trường tới tập th và từng h c sinh của lớp
chủ nhiệm không phải bằng mệnh lệnh mà bằng sự thuyết phục, cảm hóa, bằng
sự gương m u của người giáo viên chủ nhiệm, đ mục tiêu giáo dục được h c
sinh chấp nhận một cách tự giác, tự nguyện. Với kinh nghiệm sư phạm và uy tín
của mình, giáo viên chủ nhiệm có khả năng biến những chủ trương, kế hoạch đào
tạo của nhà trường thành chương trình hành động của tập th lớp và của mỗi h c
sinh.

–

7


M t khác, giáo viên chủ nhiệm lớp là người tập hợp ý kiến, nguyện v ng của
từng h c sinh của lớp phản ánh với hiệu trưởng, với các tổ chức trong nhà trường
và với các giáo viên bộ mơn. Có ý kiến cho rằng: đ làm điều đó thì đội ngũ tự
quản của h c sinh có th làm được không cần đến giáo viên chủ nhiệm. Tất
nhiên ý kiến đó có phần đúng, song chưa đủ. Phải thấ được quan hệ, v trí của
giáo viên chủ nhiệm là người thường xuyên tiếp nhận được thông tin từ h c sinh
đ đảm bảo tính khách quan, tính trung thực của dư luận, ý kiến của một tập th
h c sinh. Khi tiếp nhận thông tin, người giáo viên chủ nhiệm lớp xử lí k p thời
ngay thơng tin với tư cách là nhà sư phạm, điều đó có tác dụng rất lớn. Có khơng
ít thơng tin, su nghĩ của h c sinh chỉ có th tâm sự với giáo viên chủ nhiệm, đó
là một thực tế.
Ví dụ: Những oan ức, sự hi u lầm của thầy, cô giáo vì một lẽ nào đó

i là người

giúp các em giải t a những băn khoăn vướng mắc trong những quan hệ như vậy,
không ai tốt hơn là giáo viên chủ nhiệm.
Giáo viên chủ nhiệm với tư cách là đại diện cho lớp cịn có trách nhiệm bảo vệ,
bênh vực quyền lợi m i m t h c sinh của lớp. Giáo viên chủ nhiệm là cố vấn tổ
chức hoạt động tự quản của tập th h c sinh, bởi vì:
- H c sinh trung h c cơ sở là những em ở lứa tuổi v thành niên. Lứa tuổi đang
muốn khẳng đ nh mình, giàu ước mơ, có khả năng tự quản, tổ chức hoạt động tập
th … Tu nhiên, v n là lứa tuổi mong muốn lớn hơn khả năng, muốn khẳng đ nh
nhưng chưa đủ về m i m t kinh nghiệm, tri thức, chưa có kinh nghiệm sống. Khi
có thành cơng thì d tự tin q mức, ngược lại g p những thất bại đầu tiên d dao

động, lòng tự tin b giảm sút… Xuất phát từ những đ c đi m đó về tâm lý lứa
tuổi, việc đ nh hướng giáo dục đối với h c sinh trung h c cơ sở là rất cần thiết.
- Chức năng cố vấn có

nghĩa giáo dục quan tr ng nhất đối với giáo viên chủ

nhiệm vì chức năng cố vấn về bản chất là sự điều chỉnh, vai tr đ nh hướng, điều
khi n quá trình tự giáo dục của từng h c sinh và tập th h c sinh, phát huy vai
trị chủ th tích cực của h c sinh trong giáo dục.
- Cố vấn c n là quá trình điều khi n, đ nh hướng của giáo viên chủ nhiệm đối với
hoạt động tự quản của tập th h c sinh lớp chủ nhiệm, giáo viên chủ nhiệm

–

8


không trực tiếp tham gia điều khi n công việc của lớp, không làm thay các em
trong m i hoạt động.
Chức năng cố vấn th hiện trước hết ở chỗ giáo viên chủ nhiệm bằng nghệ thuật
sư phạm kích thích tư du sáng tạo ở h c sinh, phát tri n tiềm năng trí tuệ vốn có
của từng em trong h c tập, đề xuất các nội dung, các giải pháp, cách thức tổ chức
hoạt động thực hiện các mục tiêu giáo dục của nhà trường.
- Cố vấn là sự điều chỉnh, điều khi n tư du thái độ, tình cảm, hành vi, hoạt động
của h c sinh.Ví dụ: góp ý kiến một chương trình hoạt động của lớp, hay của một
h c sinh thì đã di n ra quá trình vừa điều chỉnh vừa điều khi n.
- Vai trị cố vấn đối với h c sinh phải quán triệt được toàn diện nội dung giáo
dục, kế hoạch hoạt động của cá nhân và tập th lớp chủ nhiệm bao gồm từ việc
h c tập, rèn luyện đạo đức, văn hóa, th dục th thao, sinh hoạt tập th , hoạt
động chính tr xã hội, quan hệ giao tiếp…di n ra trong nhà trường và ngoài xã

hội. Giáo viên chủ nhiệm cần tư vấn trong quan hệ ứng xử xã hội, gia đình, cộng
đồng và trong tình bạn, tình êu, đ nh hướng nghề nghiệp, việc làm của h c sinh,
đ c biệt đối với các lớp cuối cấp.
- Giáo viên chủ nhiệm phối hợp các lực lượng xã hội nhằm thực hiện mục tiêu
giáo dục của lớp chủ nhiệm.
- Hiệu quả của tổ chức giáo dục h c sinh lớp chủ nhiệm phụ thuộc không nh
vào khả năng liên kết các lực lượng xã hội, phát huy tiềm năng của xã hội về m i
m t đối với công tác giáo dục.
- Căn cứ vào đ c đi m, điều kiện của lớp, của nhà trường, cộng đồng, gia đình
h c sinh… giáo viên chủ nhiệm tổ chức phối hợp với các lực lượng xã hội nhằm
tạo ra sự thống nhất, có tác dụng đ c biệt quan tr ng.
- Liên kết các lực lượng xã hội trong giáo dục thế hệ trẻ là một nguyên tắc nhằm
nâng cao hiệu quả giáo dục, đ thực hiện tốt chức năng phối hợp lực lượng xã
hội không ai thực hiện bằng giáo viên chủ nhiệm. Phối hợp các lực lượng xã hội
không chỉ dừng ở nhận thức, mà quan tr ng hơn cả là xây dựng được chương
trình kế hoạch hoạt động nhằm thống nhất, khép kín q trình hoạt động, không
gian, thời gian tác động đến h c sinh của lớp chủ nhiệm.
h ng ph

ch t v kỹ n ng cần thiết của ngư i giáo vi n chủ nhi
–

9


Đ giáo dục h c sinh chưa ngoan trong nhà trường hiện na , giáo viên cần
phải kết hợp nhiều biện pháp nhằm giúp các em có hướng chu n biến tốt hơn về
m t h c tập và thái độ, hành vi
Một trong những biện pháp phản giáo dục đối với h c sinh chưa ngoan
trong nhà trường phổ thơng hiện na mà một số ít giáo viên c n d ng là hình

phạt đánh, mắng, sỉ nhục h c sinh, m c d biết rằng việc đánh phạt là sai với qu
y chế của ngành và sự vi phạm đạo đức nghề nghiệp của người thầ
Nhưng vì một lúc nóng giận khơng kiềm chế được nên giáo viên đã trút lên h c
sinh những lời lẽ và hành vi thơ bạo

úc đó, các em có vẻ sợ hãi và hứa không

tái phạm nhưng thực sự biện pháp nà khơng có tác dụng về lâu dài, đơi khi lại
phản tác dụng và hậu quả là nhiều giáo viên phải trả giá cho những hành động
nóng vội của mình Ngà na , công nghệ thông tin đã làm cuộc sống kết nối
thông tin gần hơn, nhiều h c sinh b thầ cơ giáo mắng vì các sai phạm trên lớp
thì nga lập tức lên mạng xã hội như Facebook đ chửi giáo viên, các h c sinh cá
biệt khác cũng vào đó bình luận (đa số là bình luận xấu về giáo viên , thậm chí
các em có th lên kế hoạch trả th giáo viên như cố tình gâ sự với giáo viên trên
lớp đ giáo viên nóng giận có những hành động khơng kìm chế, các em sẽ d ng
điện thoại ghi hình lại và tung nên mạng …
ản thân tơi khi mới ra trường, chưa có nhiều kinh nghiệm đã có lần mắc
sai lầm như thế Đó là năm thứ hai sau khi ra trường tôi được nhà trường giao
nhiệm vụ làm chủ nhiệm lớp 9 và kiêm tổng phụ trách đội (tha cho thầ tổng
phụ trách đi h c trong một năm Trong một lần trực trường sớm, tôi bắt g p hai
h c sinh lớp 6 đánh nhau trong lớp Tôi bắt g p nên mời hai em vào ph ng đội
và h i l do nhưng em nào cũng bảo vệ là mình đúng tơi nóng giận nên đánh mỗi
em một roi Ngà hơm đó, một trong hai em nà về phản ánh với phụ hu nh
áng hôm sau, tôi đến trường trực sớm như thường lệ thì phụ hu nh em h c sinh
đó đưa con đi h c và vào g p tơi, có lời lẽ thiếu tơn tr ng đối với tơi Nhưng x t
mình có lỗi nên tơi đã xin lỗi phụ hu nh và thừa nhận đã hành động sai vì nóng
giận

ua sự việc đó, tơi đã b nhắc nhở rút kinh nghiệm và đ lại cho tôi bài h c

thực tế sâu sắc: Trong hai em h c sinh đánh nhau chỉ có một em có lỗi nhưng tôi
đã phạt cả hai em nên h c sinh kia phản ứng là điều tất ếu Từ đó tơi ln tự răn
–

10


mình: hải lắng nghe nhiều hơn, khơng nổi nóng và tìm biện pháp khác đ giáo
dục các em

ua nhiều năm làm công tác chủ nhiệm tôi đã r n lu ện, tơi đã trang

b cho mình những phẩm chất và k năng cần thiết của người giáo viên chủ
nhiệm như:
 Có l ng kiên trì và nh n lại:

iệc xâ dựng tinh thần tập th đ i h i có

thời gian, không th một sớm, một chiều mà thực hiện được Người giáo
viên chủ nhiệm hã t ra nh n nại, d u dàng, mền m ng với chính bản thân
mình và những người khác, bởi vì giáo viên sẽ h c được nhiều điều từ quá
trình nà
Em Trần uang T ng là một h c sinh cá biệt, đầu năm h c rất ha
vi phạm k luật, tôi răn đe cũng không được, khu ên bảo cũng không
xong Trao đổi với phụ hu nh em T ng, sau đó em T ng lại b đánh phạt
cũng không hiệu quả Tơi có chút thất v ng, rồi sau đó tơi từ từ quan sát
bi u hiện của em, h i thêm thông tin về em từ bạn b trong lớp Tôi bắt
đầu hi u em hơn, gần gũi em nhiều hơn, thường xu ên động viên khi em
b đi m k m, khi em mắc lỗi b ghi sổ đầu bài Tình cảm cơ tr xuất phát
từ đó, em nghe lời tơi hơn, càng ngà càng ch u khó h c tập, hăng hái phát

bi u hơn, trong giờ toán tôi luôn g i em khi em giơ ta , khen ngợi khi em
trả lời đúng, động viên em cố gắng hơn khi câu trả lời chưa đúng

au h c

k I, em tiến bộ r rệt, h a nhập c ng tập th lớp, tự giác h c tập tất cả các
bộ môn H c k I, em là h c sinh trung bình nhưng sang h c k II em đã
đạt h c sinh tiên tiến. Tôi thấ rất “Hạnh phúc” vì thấ được sự tiến bộ
vượt bậc của những h c tr mình thương êu
 Có l ng nhân ái: Tơi ln nói với h c sinh rằng khơng có ai biết được tất
cả m i điều, khơng có người nào ln đúng ho c khơng bao giờ b bối rối,
mất bình tĩnh

ì thế khi mắc lỗi các em phải đối m t, tự giác nhìn nhận

lại lỗi mình sai do đâu và tìm cách sửa chữa lỗi lầm đó

ng nhân ái và

sự cởi mở đối với chính bản thân mình và những người khác sẽ giúp giáo
viên có được tình thương và sự cảm thơng từ những người xung quanh.

–

11




iết tơn tr ng những người ít tuổi hơn mình: Giáo viên chủ nhiệm chỉ có

th xâ dựng được tập th lớp h c tốt khi giáo viên biết tôn tr ng h c sinh
của mình H c sinh chắc chắn sẽ tôn tr ng giáo viên khi giáo viên tôn
tr ng h c sinh Các em sẽ quan tâm đến những người khác nếu biết rằng
các em cũng được m i người quan tâm

 Chân thành trong giao tiếp: Người giáo viên thực sự quan tâm tới h c sinh
sẽ biết cách nói chu ện với chúng Thái độ giao tiếp chân thành, tôn tr ng,
cởi mở, thân thiện khơng mang tính mệnh lệnh, cứng nhắc Tìm hi u và
quan tâm đến những su nghĩ, cảm xúc của h c sinh Dành thời gian nói
chu ện với h c sinh về những điều các em quan tâm

ằng cách đó, giáo

viên không chỉ đáp ứng nhu cầu giao tiếp của h c sinh mà c n nêu một
tấm gương cho h c sinh về cách xử sự đối với những người xung quanh
iệc nà , nhiều khi nhìn từ bên ngoài vào m i người sẽ nghĩ như giáo
viên và h c sinh bằng vai phải lứa với nhau Nhưng theo tôi làm bạn với
các em là cách tốt nhất hi u được mong muốn của các em, biết được
những

đ nh khơng tích cực của các em, từ đó có những sự can thiệp, góp

k p thời…
 Tạo điều kiện cho việc xâ dựng sự đồn kết, gắn bó của h c sinh: Tập th
được xâ dựng trên cơ sở các mối quan hệ tôn tr ng l n nhau Hàng tuần
tơi tổ chức các hoạt động mà qua đó h c sinh có th bà t chia sẻ nhiều
hơn về bản thân, về những chu ện vui buồn trong cuộc sống gia đình, tình
cảm bạn b và những su nghĩ, mong muốn của mình
 Chú tr ng đến việc tổ chức các buổi thảo luận chung: Tính tập th được
hình thành và phát tri n thơng qua các hoạt động tập th , những bàn bạc,

thảo luận có sự tham gia của toàn th h c sinh trong lớp Khi nả sinh vấn
đề mà cả lớp phải đối m t, giáo viên nên tổ chức cho cả lớp thảo luận về
những vấn đề đó và bàn cách giải qu ết
 Giải qu ết các xung đột: ự bất h a và những xung đột không th không
xả ra trong một lớp h c, qua việc giúp h c sinh giải qu ết các tình huống
xung đột, giáo viên dạ cho h c sinh những k năng sống

–

12


Trong lớp h c xung đột giữa các nhóm h c sinh, xung đột trong nội bộ nhóm
là điều bình thường khơng th tránh được, vì vậ giáo viên có th dạ h c
sinh cách giải qu ết các xung đột hiệu quả nhất thơng qua những tình huống
thực tế bằng cách sử dụng các biện pháp tha thế bạo lực và giúp đ h c sinh
vượt qua
Khi bạo lực ho c những tình huống xung đột xả ra, khơng nên phân tích ai
đúng ai sai Hã cân nhắc xem có th dàn xếp thương lượng như thế nào Khi
các em bình tĩnh trở lại, thu ết phục hai bên c ng g p g tìm cách giải qu ết
xung đột ấ
Đ giải qu ết xung đột trong nhóm và tập th h c sinh tôi đã sử dụng các
bước sau:
 Khu ến khích cả hai bên nêu kiến và su nghĩ, cảm xúc của mình
 Giúp cả hai bên tập trung vào vấn đề cần giải qu ết không cơng kích l n
nhau.
 Giúp các em tìm ra được những phương án ha cách giải qu ết có th chấp
nhận được đối với cả hai bên
 Cuối c ng, tơi khu ến khích việc th a thuận phương án giải qu ết và cách
thực hiện phương án đó

2.1.3. ác hoạt đ ng

ựng tập thể ớp tốt

Đ xâ dựng tập th lớp tốt hơn, trong các buổi sinh hoạt lớp cuối tuần
ngồi việc dạ HĐNG

theo qu đ nh tơi tiến hành các hoạt động bổ sung như

sau:
ộ

ộ

ộ

ố

Mục đích của hoạt động nà giúp h c sinh su nghĩ và thảo luận về những
đ c đi m của một tập th lớp tốt Hoạt động được thực hiện như sau:
ước

Tôi đề ngh h c sinh ngồi ên, nhắm mắt lại, nhớ về một khoảng thời

gian trong quá khứ, khi các em được sống trong một tập th lớp h c tốt, đó là lúc
các em cảm thấ vui vẻ, m i người quan tâm, giúp đ nhau c ng tiến bộ H c
sinh tưởng tượng ho c nhớ về một tập th lớp tốt Trong tập th đó m i người

–

13


như thế nào? Các em giao tiếp với nhau ra sao? Điều gì xả ra mỗi ngà ? Khi có
xung đột trong lớp, bất h a giữa các bạn trong lớp, trong nhóm thì các em cảm
thấ thế nào? ức tranh về một tập th lớp tốt sẽ có màu gì? Trong bức tranh về
lớp h c như thế sẽ có màu gì? Khi các em hình dung r về một tập th lớp tốt các
em có th mở mắt ra
ước

Tạo ra bức tranh về tập th lớp tốt, tôi chia lớp thành các nhóm, mỗi

nhóm 5 h c sinh Trong nhóm các em k nhau nghe về những gì các em hình
dung ra về một tập th lớp tốt, sau đó các em c ng nhau vẽ một bức tranh chung
của cả nhóm về tập th lớp tốt theo mong muốn của các em
ước

Các nhóm trình bà trước lớp về bức tranh của nhóm mình

ước

Cả lớp thảo luận về những bức tranh của mình, tơi d n dắt phần thảo

luận bằng các câu h i sau:
- Theo các em một tập th lớp tốt có những đ c đi m gì? Những đi m chung nào
về một tập th lớp tốt được th hiện trên bức tranh của các nhóm? Một tập th
lớp tốt có đ i h i tất cả m i h c sinh phải như nhau không? Trông giống nhau,
su nghĩ hành động giống nhau? M i người đối xử với nhau thế nào? Hã tìm
những đi m khác nhau ở các bức tranh về một tập th lớp h c tốt
- Những điều gì khiến cho một tập th không th trở thành một tập th tốt?

Những gì ngăn cản lớp chúng ta đạt được những điều nêu trên?
- Chúng ta cần làm gì đ lớp chúng ta trở thành một tập th tốt như trong các bức
tranh?
Những câu trả lời của cả lớp được ghi trên bảng.
ước

Tơi tổng kết lại tồn bộ

kiến của h c sinh Những bức tranh được treo

trên tường cuối lớp h c

–

14


Tranh vẽ: Mong muốn được cô giáo ân cần hướng d n h c tập
*

kiến của h c sinh v ớp h c tốt: Trong tập th lớp h c tốt:

- Mỗi h c sinh nên thực hiện tốt nội qu của trường, tơn tr ng sở thích cá nhân
của bạn, gắn bó chia sẻ với bạn những lúc khó khăn, khơng nói xấu bạn gâ mất
đồn kết, có trách nhiệm hoàn thành tốt nhiệm vụ h c tập, lao động
- Tất cả h c sinh trong lớp đối xử bình đẳng với nhau, khơng có hiện tượng h c
sinh gâ mâu thu n và giải qu ết các mâu thu n bằng hình thức đánh nhau, nhục
mạ nhau, khơng có tệ nạn bạo lực h c đường Nếu có mâu thu n sẽ g p nhau
th a thuận tìm hướng giải qu ết
- H c sinh được nhà trường và giáo viên chủ nhiệm lớp tổ chức cho tham gia các

hoạt động vừa h c tập vừa vui chơi như tham quan thiên nhiên, tham quan các
khu di tích l ch sử …
- H c sinh được h c tập dưới sự giảng dạ , chỉ bảo ân cần, tận tình của các thầ
cơ giáo, khi h c sinh không chuẩn b bài trước khi đến lớp, b đi m k m thì giáo
viên tạo cơ hội cho các em được ki m tra, trả bài ghi đi m vào tiết sau Giáo viên
không nên la mắng h c sinh, đánh ho c phạt h c sinh bằng các hình thức như
qu gối cuối lớp ho c đuổi h c sinh ra ngoài…
- Cả lớp thống nhất: Chúng ta nên thực hiện tốt nội qu của trường, của lớp, các
điều giao tiếp có văn hóa của h c sinh đ xâ dựng tập th lớp h c tốt
–

15


ộ

ộ

Mục đích của hoạt động nà nhấn mạnh

nghĩa quan tr ng của việc cho

các em tham gia vào quá trình ra qu ết đ nh trong lớp h c Cụ th là các em xâ
dựng nội qu lớp, qu đ nh chế độ khen thưởng và xử phạt trong các hoạt động
h c tập, lao động và hoạt động ngoài giờ lên lớp Các em tham gia giám sát và
thực hiện nội qu của trường lớp thông qua tổ chức cho các em nhận x t bình
tuần vào tiết sinh hoạt lớp

iệc h c sinh tham gia xâ dựng nội qu lớp h c

khiến các em cảm thấ có trách nhiệm và thực hiện k luật một cách tự giác hơn,
giáo viên không cần nhắc nhở nhiều và tránh được những “vấn đề” xả ra trong
lớp h c Khi cho các em thảo luận xâ dựng nội qu lớp h c đều có nội dung
ph hợp với qu đ nh chung của trường và của ngành giáo dục, nhưng với ngôn
ngữ của h c sinh nên gần gũi với các em hơn và các em chấp nhận một cách d
dàng và tự ngu ện hơn Không những vậ theo tôi nghĩ, thơng qua q trình
tham gia xâ dựng nội qu lớp h c, h c sinh r n lu ện cho mình khả năng bà t
suy nghĩ của bản thân, biết đưa ra các qu ết đ nh phát hu tinh thần tập th và
tinh thần trách nhiệm của các em Hoạt động nà tiến hành vào đầu năm h c và
hoàn thiện dần trong suốt năm h c
Đ tổ chức xâ dựng nội qu lớp h c tôi tiến hành các bước sau:
ước 1: Tôi thông báo cho h c sinh những nhiệm vụ chính, nội dung chính của
năm h c
ước

Chia h c sinh thành các nhóm nh

Trong mỗi nhóm, thảo luận và trả

lời các câu h i sau:
- Mong muốn của bản thân em khi đến trường?
- Các em mong muốn lớp của mình như thế nào?
- Em mong muốn gì ở bạn b , thầ cơ?
Từng cá nhân nêu kiến, sau đó thống nhất và đưa ra kiến của nhóm
ước

êu cầu từng nhóm chia sẻ

kiến được ghi lên bảng

kiến của nhóm mình cho cả lớp biết Các

au khi tất cả các nhóm trình bà xong, tơi và cả lớp

c ng xem x t những mong muốn được nêu ra và su nghĩ về những gì các em đã

–

16


xâ dựng cho một lớp h c tốt Tìm ra những

kiến chung của tất cả h c sinh về

những điều các em mong muốn, và về một lớp h c tốt.
ước

Tôi tiếp tục êu cầu h c sinh thảo luận câu h i:

- Đ đạt được những mong đợi đó, các em nên làm gì và khơng nên làm gì?
- Đ xâ dựng lớp h c tốt, h c sinh và giáo viên cần phải như thế nào?
H c sinh viết ra những qu đ nh mà các em tin rằng có

nghĩa quan tr ng đ đạt

được những mong muốn và xâ dựng được một tập th lớp tốt Những qu đ nh,
nội qu liên quan đến ứng xử, giao tiếp, k luật, h c tập và cả những điều các em
mong đợi từ giáo viên Từ đó tơi và các em c ng thống nhất nội qu lớp h c
ước

u đ nh về chế độ khen thưởng và xử phạt H c sinh và tôi c ng nhau

th a thuận về chế độ khen thưởng và xử phạt cho các hành vi đáng khen và đáng
chê Cả lớp tiếp tục thảo luận các câu h i sau:
- i sẽ giám sát việc thực hiện nội qu ?
- Nên làm gì đ khu ến khích cả lớp thực hiện nội qu ?
- Nếu vi phạm nội qu thì sẽ xử l như thế nào? Nếu thực hiện tốt nội qu sẽ
được khen thưởng như thế nào? (khu ến khích h c sinh đưa ra các hình thức
khen thưởng xử phạt
ước

iết ra nội qu lớp h c, sau đó cho h c sinh trình bà trên giấ

0

trang

trí thật đẹp, thật bắt mắt Treo bảng nội qu ở cuối lớp, nơi ai cũng có th đ c
được
au đó, trong buổi h p phụ hu nh h c sinh đầu năm, tôi giới thiệu cho cha mẹ
các em nắm được nội qu nà và êu cầu h cho

kiến Cuối c ng tôi đề ngh

các phụ hu nh hợp tác, nhắc nhở con em mình thực hiện tốt nội qu lớp h c

–

17

Tranh vẽ: Chúng em thảo luận nhóm xâ dựng nội qu lớp h c
kiến của h c sinh
- Mong muốn của bản thân em khi đến trường: Được thầ cô tận tình giảng dạ
chỉ bảo, đạt thành tích cao trong h c tập Hoạt động h c tập di n ra vui vẻ, không
áp lực, h c và hi u bài nga trên lớp, h c sinh được trình bà quan đi m nhận
x t của mình về nội dung bài h c, bài tập về nhà ít ho c khơng có bài tập về nhà,
khơng phải h c thuộc một cách má móc các bài l thu ết dài d ng…
- ạn b trong lớp h a đồng, được hoạt động vui chơi bổ ích, lành mạnh…
- Các thầ cơ ân cần, nhiệt tình chỉ bảo, hướng d n h c sinh lúc trên lớp cũng
như ngoài giờ lên lớp Các thầ cô không la mắng khi h c sinh không thuộc bài,
đi h c muộn, không sử dụng các hình thức phạt mang tính bạo lực Cần nghiêm
khắc với h c sinh mắc lỗi nhưng cũng nên tạo điều kiện cho h c sinh sửa lỗi
Mong các thầ cơ ln nhìn thấ , động viên h c sinh k p thời Tất cả các thầ cô
giáo nên sử dụng các biện pháp khu ên răn, động viên, khuyến khích, hỗ trợ và
nhìn nhận những tiến bộ dù rất nh của h c sinh chứ không phải nghĩ đến trách
phạt ngay từ đầu.
- Đ đạt được những điều trên thì các bạn h c sinh phải thực hiện tốt nghĩa vụ
h c tập, lao động, nội qu nề nếp của trường lớp, tôn tr ng thầ cô giáo.
–

18


- an cán sự lớp và các bạn trong đội tự quản của lớp sẽ giám sát việc thực hiện
nề nếp chu ên cần, nề nếp h c tập của các bạn trên lớp
- Các biện pháp khen thưởng đề ngh :
Thưởng đi m thi đua cho các hoạt động: ao động vệ sinh, thực hiện nề nếp,
hành động đóng góp xâ dựng phong trào h c tập, văn nghệ, th dục th thao của

lớp
Thưởng hoa đi m tốt cho các bạn đạt đi m cao trong h c tập
Được ghi nhận thành tích, khen thưởng trước lớp, trước trường trong các buổi
sinh hoạt tập trung đầu tuần, chào cờ
Được giáo viên g i điện về gia đình thơng báo các thành tích tốt của mình trên
lớp và hình thức được khen trên lớp
H c sinh nào suất sắc nhất tuần sẽ được thưởng một đ c qu ền:

í dụ: Được

xóa một lỗi vi phạm nề nếp, h c tập nếu được một lần đạt h c sinh xuất sắc nhất
tuần
H c sinh đạt thành tích cao cuối tháng, cuối k h c muốn nhận được các phần
thưởng của giáo bộ môn, giáo viên chủ nhiệm
- Biện pháp phạt phổ biến mà các em đề ngh là “lao động công ích” như làu ch i
lớp, d n thùng rác, cạo các vết kẹo cao su dưới sàn, nh t c chăm sóc câ trong
sân trường, rửa cốc và bình đựng nước cuối ngà …

iệc phạt ở lại trường sau

giờ h c ho c vào ngày cuối tuần đ hoàn thành bài tập thêm cũng nên được áp
dụng với các h c sinh lười làm bài tập về nhà.
ộ

Nắm thông tin về h c sinh

Trước tiên khi phụ trách lớp tôi đã tìm hi u h c sinh qua các m t

3 – 2014
u, k

Đ đ tìm hi u và nắm bắt được các nội dung trên tôi tiến hành làm các công
việc sau:

–

19


ước

Điều tra lí l ch h c sinh qua phiếu

vào tuần đầu tiên của

năm h c mới với các nội dung sau:
Ơ

U LÍ L CH H C SINH

A. hần tự ghi của h c sinh
1 H và tên h c sinh:……………… …………………… Giới tính: …….........
2 Ngà … tháng… năm sinh…… Dân tộc:… …

Tôn giáo:……… ..........

3. Đ a chỉ thường trú: Số nhà……… tổ dân phố ………

hường ……… .......

- Số điện thoại bàn của gia đình:…………………...............................................

4. H , tên cha: …………………… Nghề nghiệp:……… ố điện thoại:………...
- H , tên mẹ: …………………… Nghề nghiệp:……… ố điện thoại:………...
5

ố anh, ch , em trong gia đình

.

6 Điều kiện kinh tế gia đình:………………… ....................................................
7 - Xếp loại của năm h c 2013 - 2014:
- H c lực:…………… Hạnh ki m:………………..............................................
- Chức vụ đã làm ở năm h c 2013 - 2014:……………........................................
8 Năng khiếu:……………………

ở thích:……………………… ……….....

9 Các bạn thân hiện na :………….......................................................................
10 Chỉ tiêu phấn đấu của em trong năm h c nà :
H c lực:…………………………… Hạnh ki m:…………………………
11 Em có

kiến, đề ngh gì với G CN và nhà trường:

................................................................................................................................
................................................................................................................................
B

hần ghi của HH .

1

hụ hu nh có thường xu ên quan tâm, giáo dục con em mình ha khơng?

ì

sao?..........................................................................................................................
2

hụ hu nh tạo điều kiện gì cho con em mình h c tốt ?
……
hụ hu nh có nhận x t gì về con em mình?

.............................................................................................................................
HH có đề ngh gì với nhà trường và G CN?
–

20


……………………………………………………………………………………
ước

Đ ki m tra độ chính xác của các thơng tin mà tôi thu thập được qua

phiếu điều tra tôi cố gắng tìm hi u thơng qua nhiều kênh khác nhau như từ bạn
b , người quen, từ thầ cô giáo cũ, tổ trưởng dân phố, chi hội phụ huynh, đến
thăm gia đình một số h c sinh,…

ua đó sẽ hi u biết cụ th hơn, chi tiết hơn

hoàn cảnh gia đình các em Từ đó tơi có những hình thức, những biện pháp giáo
dục linh hoạt ph hợp với từng em bởi giáo dục không phải là một công thức
chung có sẵn

ên cạnh đó tơi c n tr chu ện với G CN của năm trước, liên hệ

các GVBM trong lớp đ có thêm những thơng tin chính xác về các em
ước : Đâ là bước tiến hành thường xu ên ở từng giai đoạn Tôi cung cấp số
điện thoại của bản thân, của nhà trường đến từng em và liên hệ với gia đình h c
sinh qua điện thoại, sổ liên lạc điện tử, sổ tu dư ng Đâ là sự liên hệ hai chiều
qua lại giữa nhà trường với gia đình, giữa G CN với HH

ằng các hình thức

liên hệ đó tơi sẽ nắm được những di n biến về đạo đức, về h c tập của các em từ
đó có th đánh giá hiệu quả những tác động sư phạm đồng thời điều chỉnh
phương pháp giáo dục

ì đạo đức, h c lực của từng em ln biến đổi từng giờ,

từng ngà chứ không phải là bất biến theo ki u “Đầu sao đuôi vậ ”
ước

Tiến hành làm sổ chủ nhiệm:
ổ chủ nhiệm được xem là nhật kí của lớp Nó ghi lại kết quả h c tập,

những di n biến trong lớp trong suốt một năm h c vì vậ khi làm sổ chủ nhiệm
tơi thật thận tr ng, tôi ghi đầ đủ các chi tiết theo m u: Trong đó tơi chú

nhất

là:
- ơ đồ chỗ ngồi
- Danh sách cán bộ lớp.
- Tên giáo viên bộ môn (Đ a chỉ – số điện thoại
- Nội qu trường lớp
- Theo d i kết quả thi đua
- Theo d i h c sinh cá biệt.
- Theo d i m i m t từng h c sinh theo đ nh k
- Ki m diện phụ hu nh đi h p.

–

21


ước

Trao đổi với phụ hu nh h c sinh qua lần h p phụ hu nh h c sinh đầu

năm
Nếu như ở trường các em là h c sinh, là con của giáo viên chủ nhiệm thì ở
nhà các em là thành viên của một gia đình là con của cha mẹ Cả giáo viên chủ
nhiệm và cha mẹ các em đều là những người ch u trách nhiệm về kết quả giáo
dục của h c sinh Tôi thiết nghĩ, đ cơng tác giáo dục đạt hiệu quả thì phụ hu nh
và giáo viên chủ nhiệm phải đồng cảm, hi u nhau Nếu như ở nhà, cha mẹ nhắc
nhở, dạ bảo động viên con em mình, ở trường thầ cơ tận tình chỉ dạ thì chắc
chắn h c sinh ấ sẽ tiến bộ, vâng lời
Trong phiên h p phụ hu nh đầu năm tơi êu cầu tồn th phụ hu nh đều
có m t bằng cách gửi thư mời trước một tuần Nếu ngà đó phụ hu nh nào

khơng có đến được thì sáng ngà hơm sau đến g p giáo viên chủ nhiệm tại
trường Tôi êu cầu như thế bởi một lí do thật đơn giản

hụ hu nh khơng biết

người ch u trách nhiệm dạ dỗ con em mình là ai? Người đó như thế nào? Thì
làm sao nắm được kết quả h c tập của con em mình?
Thơng qua phiên h p tôi đã làm các công việc sau:
 Thông qua nội qu nhà trường
 Thông qua nội qu của lớp h c mà các em đã thảo luận ra, xin

kiến

của phụ hu nh h c sinh
 Thông báo về các khoản thu theo qu đ nh (Tránh việc h c sinh lợi
dụng lấ tiền của cha mẹ đ đi chơi
 HS nộp các khoản thu bao nhiêu thì đều được gửi giấy báo về gia đình


ầu ban đại diện phụ hu nh h c sinh: Nhiệt tình - có thời gian đ giúp

giáo viên chủ nhiệm trong suốt năm h c
 Lấy số điện thoại của phụ hu nh đ liên lạc và lấy chữ kí m u đ tránh
các trường hợp h c sinh thay m t cha mẹ tự tiện làm đơn nghỉ h c.
ộ

ề
c)
lứa tuổi THC , các em có th phát hu khả năng tự quản, phát hu trách

nhiệm của bản thân, trong m i công việc trên tinh thần dân chủ, tôi luôn tôn

–

22


tr ng tin tưởng và giáo dục cho các em

thức tự giác, tích cực phê bình và tự

phê bình Kích thích tính tự tr ng và tình đồn kết, giúp đ l n nhau c ng tiến bộ
ở mỗi h c sinh.
Đ xâ dựng một tập th tự quản tốt, muốn ổn đ nh nề nếp h c tập thì cần
có đội ngũ cán bộ, cán sự lớp năng động sáng tạo, trách nhiệm

ì lẽ đó bầu ban

cán sự lớp là một việc cần phải su nghĩ tính tốn khơng phải h c sinh nào cũng
đảm nhiệm được
Trong buổi sinh hoạt lớp đầu năm tôi đã làm các công việc sau:
* Thảo luận và vẽ ra được hình ảnh một lớp h c l tưởng, một lớp h c tốt
Thảo luận xâ dựng nội qu lớp h c
ầu ban cán sự lớp:
Khi quan sát các em vui chơi, tôi thấy các em dành nhiều thời gian đầu
tiên đ thống nhất “luật chơi” trước khi bắt đầu chơi Đề cử, thống nhất người
đứng đầu ho c d n dắt tr chơi

ì thế, tôi đã dành thời gian đ các em thảo luận

bầu ban cán sự lớp Gồm: ớp trưởng, ớp hó h c tập, ớp phó ao động – Kỉ
luật, ớp phó

ăn th m , Thủ qu , Sao đ

Tơi nêu nhiệm vụ của ban cán sự

lớp
 ớp Trưởng: Theo d i m i hoạt động của lớp điều khi n các tiết sinh
hoạt hàng tuần, tổng hợp và báo cáo kết quả thi đua về m i m t của lớp hàng
tuần, hàng tháng, h c kì, năm h c và có báo cáo cho giáo viên chủ nhiệm
 ớp phó HT: theo d i về m t h c tập của lớp, giải đáp m i thắc mắc
của các bạn về h c tập, lập kế hoạch giúp đ các bạn h c sinh ếu k m vươn lên,
bảo quản sổ ghi đầu bài và báo cáo cho lớp trưởng kết quả h c tập của lớp hàng
tuần, hàng tháng
 ớp phó ao động – Kỉ luật: Ch u trách nhiệm về m t lao động vệ sinh
của lớp, phân công trực nhật, kết hợp với lớp trưởng quản lí lớp lao động và báo
cáo kết quả cho G CN
 ớp phó

ăn th m : Tổ chức theo d i, tham gia các hoạt động văn

hóa, văn nghệ, th dục th thao do Tổng phụ trách Đội, do trường tổ chức.
 Nhiệm vụ của thủ qu : Thu và chi qu lớp và xâ dựng kế hoạch khen
thưởng, báo cáo thu chi cho lớp trưởng và cho G CN
–

23

 Sao đ : Giám sát việc thực hiện nội qu của lớp bạn cũng như của lớp
mình, báo cáo kết quả cho cô Tổng phụ trách Đội, cho G CN về tình hình của
lớp.
 Tổ trưởng: Theo d i các hoạt động của tổ, nắm kết quả h c tập của
từng tổ viên, xếp loại đánh giá tổ viên và báo cáo cho lớp trưởng tổng hợp
Tôi đ t ra câu h i đ các em thảo luận: Trên cơ sở các nhiệm vụ đã
thống nhất, các qu tắc, nội qu lớp đã xâ dựng, tôi nêu êu cầu đối với cả lớp
là các em su nghĩ đ lựa ch n, đ cử bạn nào xứng đáng ph hợp, có năng lực
đ đảm nhiệm các chức danh trên

ạn nào có số phiếu bầu cao nhất vào các v

trí sẽ đảm nhiệm chức vụ đó, và đ c biệt lưu

các em khi đã bầu các bạn vào v

trí nào thì phải tôn tr ng và giúp đ bạn thực hiện tốt nhiệm vụ của mình Tơi đề
ngh các em đề cử, giới thiệu các bạn có th làm cán bộ lớp, ho c tự ứng cử. Sau
đó tơi cho các em viết phiếu bầu (có nói rõ lí do bầu bạn làm cán bộ lớp).
ắp xếp chỗ ngồi: Khi sắp xếp chỗ ngồi tôi thực hiện theo các ưu tiên
 Chú

các em có nhu cầu về tai mắt

 Chú

tới vóc dáng chiều cao, giới tính, h c lực (Thấp ngồi trước, cao

ngồi sau; nam - nữ xen kẽ; H Gi i - Yếu, Khá - Trung bình ngồi cùng bàn; Tỉ lệ
Gi i, Khá, Trung bình, ếu ở các tổ đều nhau

 Chú

những em có c ng khu ết đi m

Ví d : Em Đỗ Th Thu Hảo là một h c sinh chậm, trầm, h c yếu, thụ động trong
m i hoạt động.
chú

lớp 6 nhiều thầ cô đã phàn nàn về em Thế nên sang lớp 7, tôi

đến em nhiều hơn Trong các giờ h c em viết chậm, không ch u phát bi u

kiến xâ dựng bài Các bài ki m tra đều là đi m ếu k m Giáo viên bộ môn
tâm sự với tôi: “Em thường xu ên không thuộc bài, làm bài tập nhưng không
đúng” Cũng đã nhiều lần tôi g p riêng em đ tìm hi u lí do cũng như tơi biết
được trước đó là do em nhận thức chậm, h c yếu từ đầu cấp, kiến thức b hổng
nhiều nên không th theo k p bạn b

Tôi đã xếp em ngồi cạnh em Linh (là lớp

phó h c tập, đồng thời là một h c sinh có trách nhiệm và có h c lực rất khá của
lớp) kèm c p và giao trách nhiệm cho em Linh làm sao phải giúp bạn tiến bộ. Vì
vậy, bằng khả năng và trách nhiệm của mình em Linh đã từng bước giúp em Hảo
tiến bộ dần lên Đến lớp Hảo hăng hái phát bi u
–

kiến, những bài kiếm tra dần
24

dần đạt được đi m cao Tất nhiên tôi cũng luôn động viên em bằng những câu
h i vừa tầm k m theo đi m khuyến khích. Nhờ đó, trong h c kì I vừa qua h c
lực của em Hảo được xếp loại: Trung bình, hạnh ki m: Tốt.
* Một số yêu cầu khác:
 Ghi nhớ nội qu của trường, của lớp mình đã thống nhất
 Các em ch p nội qu nhà trường và về nhà theo d i xin

kiến của

PHHS.


ngư i quan sát Hoạt động nà giúp tôi và h c sinh phát hiện ra

những vấn đề tốt và chưa tốt của lớp h c, người quan sát sẽ tha đổi hàng tuần
Hoạt động nà tôi thực hiện như sau:
ước

Ch n người quan sát Thứ hai hàng tuần, lớp ch n hai h c sinh làm

nhiệm vụ người quan sát (khu ến khích tinh thần tự ngu ện
ước : Trong tuần, hai người quan sát sẽ thu thập và ghi ch p lại các thông tin
từ h c sinh, giáo viên về những di n biến trong lớp (quá trình h c tập, điều kiện
h c tập, việc thực hiện các nội qu , các vấn đề nả sinh trong lớp Giáo viên
nên chủ động, khu ến khích h c sinh chia sẻ phản hồi với hai người quan sát
ước

Cuối tuần, tại buổi h p lớp, hai người quan sát sẽ báo cáo trước lớp

những điều ghi nhận được Không nhắc đến tên bất cứ cá nhân nào, hai người

quan sát sẽ chia sẻ su nghĩ của mình về những điều có lợi cho các hoạt động
h c tập trong lớp và những gì gâ cản trở cho việc h c tập? àm thế nào đ cải
thiện được tình hình của lớp h c
ộ

ệ

ệ

Hoạt động nà mang tính sáng tạo nhằm giúp cho h c sinh có
su nghĩ về cuộc sống và bà t

thức

kiến của các em về cuộc sống, h c tập, lao

động Khi tổ chức hoạt động nà , tơi có th điều chỉnh hoạt động cho ph hợp đ
giải qu ết những vấn đề nả sinh trong cuộc sống của h c sinh lớp mình
Tơi tổ chức thực hiện hoạt động nà qua các bước sau:
ước

Tôi êu cầu h c sinh ngồi trong tư thế thoải mái, nhắm mắt lại và nghĩ

về nơi các em đang sống, hã nhớ về khoảng thời gian, khi các em cảm thấ an
toàn, vui vẻ và được m i người quan tâm

ậ ở nơi đó m i người đối xử với

nhau như thế nào? Tại sao m i người đối xử tốt với nhau? M i người có tuân
–

25