Ung thư da

Ung thư da

Giới thiệu
Ung thư da là bệnh ung thư thường thấy nhất ở người. Người ta ước tính
hằng năm số mới mắc bệnh này trên một triệu người. Tỉ lệ hằng năm của tất cả các
loại ung thư da đang gia tăng mỗi năm, cho thấy số người mắc bệnh ung thư da
ngày càng nhiều trong cộng đồng.
Dấu hiệu cảnh báo thường thấy nhất của ung thư da sự thay đổi bất thường
ở da, chẳng hạn một u mới xuất hiện hoặc một vết loét không chịu lành.
Thuật ngữ “ung thư da“ bao gồm ba thể khác nhau. Từ nhẹ đến nặng :
.5in">Ung thư tế bào đáy.
Ung thư tế bào vảy.
U hắc tố.
Hai thể ung thư da thường thấy nhất là ung thư tế bào đáy và ung thư tế bào
vảy, hai thể này gọi chung là ung thư da không phải u hắc tố. Nhìn chung u hắc tố
là thể nặng nhất, vì chúng có khuynh hướng lan rộng khắp cơ thể.
Ung thư tế bào đáy
Ung thư tế bào đáy là gì ?
Ung thư tế bào đáy là thể thường gặp nhất của ung thư da, chiếm hơn 90%
tất cả các loại ung thư da ở Mỹ. Loại ung thư này hầu như không di căn đến những
phần khác của cơ thể. Tuy nhiên, khi nó phát triển và xâm lấn có thể gây tổn
thương mô xung quanh.
Những yếu tố nguy cơ nào làm phát triển bệnh
Màu da sáng ( da trắng ) và sự tiếp xúc ánh nắng mặt trời yếu tố quan trọng
trong việc phát bệnh ung thư tế bào đáy. Tuy nhiên, khoảng 20% ca xảy ra ở
những vùng không phơi bày dưới ánh nắng mặt trời như ngực, lưng, cánh tay,
chân và da đầu. Mặt vẫn là vị trí thường thấy nhất của bệnh ung thư tế bào đáy. Sự
suy yếu hệ thống miễn dịch do bệnh hay do thuốc có thể làm tăng nguy cơ mắc
bệnh.
Tia cực tím có trong ánh nắng mặt trời là nguyên nhân chính của ung thư
da. Tia cực tím nhân tạo như đèn cực tím và tắm nắng cũng là nguyên nhân gây

ung thư da. Nơi ở cũng là yếu tố nguy cơ mắc bệnh ung thư da. Những người sống
ở khu vực ánh nắng mặt trời có tia cực tím ở mức cao dễ mắc bệnh ung thư da.
Trên toàn thế giới, tỉ lệ ung thư da cao nhất ở Nam Phi và Úc, những nơi này nhận
tia cực tím rất cao.
Ngoài ra, ung thư da còn liên quan đến thời gian tiếp xúc tia cực tím. Ung
thư da thường xuất hiện sau tuổi 50, nhưng những tổn thương do ánh nắng mặt trời
thì có thể phát bệnh sớm hơn. Vì vậy, sự bảo vệ da nên bắt đầu từ nhỏ nhằm để
phòng ngừa ung thư da sau này.
Ung thư tế bào đáy như thế nào ?
Ung thư tế bào đáy bắt đầu là một u nhỏ lồi lên và trên bề mặt thường có
những mao mạch nhỏ gọi là điểm giãn mao mạch. Cấu tạo như một đốm, thường
có màu sáng hay óng ánh, thỉnh thoảng gọi là hạt trai. Thường khó khăn để nói là
ung thư tế bào đáy từ một u lành như một nốt ruồi có màu đỏ mà không thực hiện
sinh thiết. Vài ung thư tế bào đáy chứa sắc tố melanin nên tổn thương có màu tối
hơn.
Ung thư tế bào đáy phát triển chậm, từ vài tháng đến thậm chí vài năm để
gia tăng kích thước. Mặc dù di căn là hiếm gặp, ung thư tế bào đáy có thể làm tổn
thương hay biến dạng mắt, tai, mũi nếu nó phát triển gần những vùng này.
Chẩn đoán ung thư tế bào đáy
Để chẩn đoán chính xác ung thư tế bào đáy bác sĩ thường lấy trọn hay một
phần khối u qua sinh thiết Việc sinh thiết thường là lấy mẫu bằng cách tê tại chỗ.
Phương pháp này còn được gọi là cạo sinh thiết. Mảnh da được lấy sau đó quan sát
dưới kính hiển vi để tìm tế bào ung thư.
Điều trị ung thư tế bào đáy
Có nhiều cách điều trị thành công ung thư tế bào đáy với tỉ lệ trên 90%.
Mục đích của bác sĩ lấy đi u và phá hủy mô ung thư với sẹo càng nhỏ càng tốt. Để
có một phác đồ điều trị tốt nhất cho mỗi bệnh nhân bác sĩ xem xét : vị trí khối u,
nguy cơ sẹo hoá (cơ địa sẹo lồi?), tuổi, thể trạng, và bệnh sử.
Các phương pháp điều trị ung thư tế bào đáy gồm :
Phương pháp nạo và làm khô : Các bác sĩ da liễu thích phương pháp này,

phương pháp này gồm : Nạo tế bào đáy ung thư bằng một dụng cụ giống như cái
muỗng (gọi là curette); Làm khô bằng một dòng điện để kiểm soát chảy máu và
diệt những tế bào ung thư còn lại. Da lành không cần khâu. Kỹ thuật này phù hợp
với những u nhỏ ở những vùng không quan trọng như thân và tứ chi.
Phẫu trị : khối u được cắt bỏ và khâu lại.
Xạ trị : các bác sĩ thường sử dụng tia xạ điều trị ung thư da ở những vùng
khó áp dụng phương pháp phẫu trị.
Với phương pháp này nhằm đạt được kết quả thẩm mỹ tốt cần phải thực
hiện nhiều lần, từ 25 đến 30 lần.
Phương pháp cắt lạnh : một số bác sĩ được huấn luyện kỹ thuật này đạt
được kết quả tốt bằng cách đông lạnh tế bào đáy bị ung thư. Điển hình, dùng
nitrogen lỏng làm lạnh và giết tế bào ung thư.
Phương pháp vi phẫu Mohs : Bác sĩ Frederic Mohs tạo ra kỹ thuật này, còn
gọi là “ cắt bỏ bằng vi phẫu có kiểm soát” . Phẫu thuật viên lấy từng mảnh nhỏ
một cách tỉ mỉ và quan sát trực tiếp những mảnh này trong khi phẫu thuật. Sau đó
cắt bỏ và kiểm tra bằng kính hiển vi với sự kiên trì, vì vậy tế bào đáy ung thư có
thể được khoanh vùng và lấy ra khỏi cơ thể mà không cần ước tính chiều rộng và
sâu của tổn thương. Phương pháp này lấy mô lành ít nhất có thể được. Tỉ lệ khỏi
cao đến 98%. Phẫu thuật vi phẫu Mohs thích hợp với những u lớn, những u này tái
phát sau lần điều trị trước hay những tổn thương ở vị trí trải qua nhiều lần tái phát
với những phương pháp điều trị khác, những vị trí đó là: da đầu, trán, tai và gốc
mũi. Với những ca cần lấy mô nhiều, phương pháp Mohs thỉnh thoảng cần đến
chất plastic phẫu thuật nhằm tái tạo hình dạng tốt nhất sau phẫu thuật.