Một số biện pháp chỉ đạo dạy và học

Một số biện pháp chỉ đạo nhằm nâng cao chất lợng dạy
và học tại trờng thcs mão điền
Ngi vit : Nguyn Xuõn Hin -PHT THCS Móo in-Huyn Thun Thnh-Tnh
Bc Ninh
I / C S L LUN:
1- t vn :
Nhn thc tm quan trng ca i mi phng phỏp dy hc i vi vic nõng
cao cht lng v hiu qu o to lp cụng dõn Vit Nam trong xó hi hin i .
Thc hin ch trng i mi phng phỏp ging dy ca ngnh , trng THCS
Móo in ang thc hin ch trng ci tin phng phỏp dy hc tt c cỏc
mụn hc.
Trc õy ngi ta ớt than phin v sn phm giỏo dc do s lng ớt nhng
hin nay vic phỏt trin o t v qui mụ cỏc loi hỡnh giỏo dc v o to thỡ vn
cht lng giỏo dc c mi ngi cú tõm huyt v giỏo dc t ra xem xột s
yu kộm ca nú.
2- Phm vi ti :
- Trong ti ny ỏp dng cho n v trờng trung học cơ sở Mão điềnlà trơng đông
số lớp ,số học sinh còn nhiều khókhn v iu kin c s vt cht.
- ti xin c phộp trỡnh by cỏc vn sau : C s lớ lun Thc trng vn
Kt hp vi cỏc gii phỏp Bi hc kinh nghim v xut.
II / THC TRNG V GII PHP:
1 / Thc trng vn :
Trng THCS Móo in thuc xó Móo in , tip giỏp vi xó Hoi Thng
v xó An Bỡnh, l xó ụng dõn, ngh nghip ch yu lm rung v kinh doanh buụn
bỏn nh, l xó cú phong tro xó hi hoỏ giỏo dc ,cú truyn thng hiu hc v
t cao vo cỏc trng cao ng , i hc . Trng trung hc c s Móo in cú 60
CBGV ,24 lp vi 905 hc sinh ,c s vt cht nh trng cũn gp nhiu khú
khn,cha ỏp ng c vic dy v hc ,ch yu l phũng hc cp 4 .Trờng THCS
Mão điền có một đột ngũ giáo viên trẻ ,có nhiều giáo viên có năng lực đạt giáo viên
giỏi .song đội ngũ cha đều ,một số giáo viên mới ra trờng kinh nghiệm còn hạn chế
,có giáo viên cha tiếp cận đợc với đổi mới phơng pháp dạy học hiện nay, cha nhn

thc y v phng phỏp Ly hc sinh lm trung tõm.Chất lợng văn hoá đại
trà cha đáp ứng đợc yêu cầu , còn bộ phận học sinh lời học học tiếp thu chậm .
Vic quan tõm chm súc con em ca mt b phn ph huynh hc sinh cha
ỏp ng vi nhu cu giỏo dc ngy cng cao hin nay, một số gia đình đi làm ăn xa
Thờng giao con em họ cho ômg bà ở nhà .
- PHHS cha nm rừ quan im giỏo dc hin nay, thỏi hp tỏc giỏo dc
HS cha rừ rng, cha thng nht vi nh trng. Giỏo dc HS gia ỡnh mang
tớnh ỏp t, ớt HS th hin quan im ca mỡnh, s dng mnh lnh, roi vt, v
thiu lm gng tt cho HS noi theo.
- Nhu cu v kinh t , mu sinh c quan tõm nhiu hn nhu cu hc tp
Lo cỏi n trc ri n cỏi hc. Bờn cnh t nn xó hi, nhng thúi quen xu vn
tn ti khỏ ph bin v nhng bt cp khỏc.
iu kin v c s vt cht cũn nhiu khú khn , cũn mt s phũng hc chp
vỏ, thit k khụng ỳng quy cỏch .
T nhng thc trng nờu trờn tụi a ra mt s gii phỏp phự hp vi iu
kin, hon cnh ca n v mỡnh nhm nâng cao hơn nữa chất lợng dạy và học,
2 / Gii phỏp gii quyt vn :
2.1 Tng cng v iu kin c s vt cht phc v dy v hc :
Trng lp , th vin thit b dy hc trong nh trng rt quan trng trong
hot ng dy hc, gúp phn nõng cao cht lng giỏo dc nhiu mt cho c thy
v trũ. Trong nhng nm trc do khú khn v kinh t ca t nc nờn vic phỏt
trin h thng trng lp ca xó Móo in rt chm. Trng THCS Móo in hot
ng trong mt iu kin mụi trng cha thun li về cơ sở vật chất ,các đièu kiện
phục vụ cho dạy và học.
Do ú mt trong nhng yu t úng vai trũ quan trọng trong việc nõng cao
cht lng dy v hc l trang thit b CSVC phc v cụng tỏc dy hc. Quỏ
trỡnh dy hc luụn gn lin vi vic s dng thnh tho cỏc phng tin dy hc.
Mt thy giỏo gii phi bit t chc cho hc sinh mt mụi trng hot ng
trong ú cú s tng tỏc gia cỏc tri thc sn cú v phng tin hc tp thỡ mi
phỏt sinh tri thc cho ngi hc.

Phỏt huy nhiu ngun lc tp trung phc v cho cụng tỏc dy v hc. S dng
trit ngun kinh phớ trong ngõn sỏch v ngoi ngõn sỏch. Ngoi ra phi kt hp
ngun lc t phớa PHHS v a phng xõy dng CSVC. Nõng cp sa cha
c s vt cht hng nm .
2.2 Bi dng v nhn thc v chuyờn mụn cho i ng :
a) Bi dng v cụng tỏc nhn thc cho i ng :
Cht lng chuyờn mụn ph thuc rt ln vo tp th s phm, yu t con ngi
úng vai trũ quyt nh m cỏc vn kin ca ng & nh nc ó nờu rừ trong ch
th 40/CT/TW ngy 15/06/2004 ca Ban bớ th TW ng v vic xõy dng, nõng
cao cht lng i ng nh giỏo v cỏn b qun lớ giỏo dc. Ngi thy cn gii v
chuyờn mụn ng thi li phi tt v nhõn cỏch mi thc hin hon ho nhim v
ca mỡnh, thc s l nhng K s tõm hn .
Mt khỏc , nhn thc ca i ng cng nh hng n cht lng giỏo dc. Mi
suy ngh u dn dt hnh ng ca chỳng ta, do ú nu nhn thc ỳng thỡ vic
lm ỳng l iu tt nhiờn. Vỡ vy vi mt i ng cú mc cm trng khụng
p , c s vt cht thiu thn , i ng giỏo viờn ó tng bc xoỏ b ý ngh ny
giỳp n v i lờn. Tụi thng xuyờn an i v luụn gi cho i ng thy c s
phỏt trin v qui mụ trng lp, nim tin v mỏi trng khang trang p l iu sp
xy ra.
Bn thõn ngi qun lớ cng luụn khụng hi lũng v nhng gỡ t c , luụn
t ra nhng yờu cu cao hn cho CB-GV-CNV. Luụn tỡm cỏch tỏc ng vo i
ng nh a ra nhiu t thi ua theo ch kt hp vi cỏc ngy l truyn thng
ca ngnh , phỏt ng nhng phong tro h tr chuyờn mụn tht phự hp vi iu
kin ca n v . Vớ d : Trong tun l thi ua thỡ cho mng ngy 20/11 , hng
nm phn chuyờn mụn t cao hn nhng mc khỏc nh mi GV ng ký 2 tit dy
tt v d gi 4 tit ; t chc thi ua Hai tt ng dng cụng ngh thụng tin vo
ging dy , phong tro ng ký thi GV dy gii cp c s , cp qun v thnh ph
u tham gia ụng , hng nm tng thờm iu kin cao tng bc nõng cht
lng i ng . Nu t c thnh tớch v tng mt u c khen thng . Núi
chung tựy theo tỡnh hỡnh i ng m t ra yờu cu cao i vi i ng , nu i

ng n nh cũn yu chuyờn mụn thỡ tng yờu cu phn chuyờn mụn v ngc li
i ng thng xuyờn vi phm k lut thỡ xoỏy vo phn chớnh tr t tng & vic
thc hin qui ch chuyờn mụn,.Thay i hỡnh thc thi ua : kt hp xột thi ua
theo t khi vi cỏc phong tro chung ca nh trng .
Trong cỏch qun lớ i vi i ng tri thc cng lu ý : Gúp ý xõy dng cho mi
ngi hn l ghi nhn nhng sai sút h ó lm. V c bit hn ch nờu nhng
khuyt im cỏ nhõn khụng ỏng ra tp th s phm, iu ú d gõy s xỳc phm,
bt món v h cm thy thiu s tụn trng.
Túm li ngoi cụng tỏc giỏo dc v nhn thc chớnh tr t tng, truyn thng
dõn tc , ngi qun lớ phi bit khi dy mi con ngi lũng t trng , c
mun phỏt trin v xỏc nh hng i phự hp.Mỗi giáo viên phải biết tự hào đợc
công tác taị trờng ,nơi có một bề dày thành tích và phong trào hiếu học đỗ đạt cao, tr-
ờng chính là môi trờng để giáo viên mở mang kiến thức và thể hiện năng lực của
mình .Từ đó mỗi giáo viên dạy tại trờng đều có ý thức và quyết tâm cao phấn đấu trở
thành giáo viên giỏi
b) Bi dng v cụng tỏc chuyờn mụn :
Qua cụng tỏc ti trng , tụi nhn thy vic xõy dng n v i lờn l trc ht
cn tp trung dn n lc vo cụng tỏc chuyờn mụn. Tỡm ra vn gii quyt yu
kộm v cht lng ging dy, t ú tng bc ly uy tớn vi Ph huynh Hc
sinh v uy tớn vi a phng, vi ngnh .
Trc ht phi n nh cụng tỏc nhõn s theo nguyờn tc qun lớ nh sp xp
lp hc, b trớ nhn s trong cỏc nhúm chuyờn mụn phi cú tr cú gi & cú ngi
cú kinh nghim ln thiu kinh nhim xen k, phõn cụng i ng phự hp s trng
v nng lc ca mi ngi. Vớ d : u tiờn lp cui cp v u cp hc b trớ giỏo
viờn cú nng lc v iu kin v thi gian dy lp ny.Vic b trớ GV cng cn
phi lu ý phõn cụng s tit cho ng u , khụng ngi tha , k thiu , dn
n tỡnh trng so bỡ , hn ch chi tiờu ngõn sỏch cho vic tng thờm gi , trong khi
ngõn sỏch nh nc ang cũn nhiu khú khn .
Đặt ra những yêu cầu đối với Giáo viên và Học sinh : Giáo viên phải thay đổi
cách dạy cũ, học sinh phải có kĩ luật thì mới dạy tốt vµ học tốt “ thầy ra thầy- trò ra

trò”.
Đổi mới phương pháp dạy học nhằm tích cực hóa các họat động dạy học,
khuyến khích giáo viên chủ động, sáng tạo, dạy học tập trung vào học sinh tạo điều
kiện cá thể hóa người học để phát triển mọi năng lực của học sinh, tổ chức hướng
dẫn học sinh học tập bằng cách tự phát hiện khả năng của mình tự tin và có niềm
vui trong lao động học tập chủ động sáng tạo.
Với những hiểu biết của bản thân về đổi mới phương pháp giảng dạy tôi đã đặt
ra những yêu cầu cho GV khi tổ chức một tiết dạy :
a / Đối với thầy :
Nghiên cứu kĩ bài và phân tích sư phạm bài dạy cụ thể là:
Soạn kế hoạch lên lớp , xác định trọng tâm kiến thức , kĩ năng bài học và các
hình thức tổ chức hoạt động trong tiết dạy .
Chuẩn bị hệ thống câu hỏi: những nội dung khó , mục đích giải quyết ở lớp, ở
nhà chú ý phát triển kiến thức bồi dưỡng học sinh giỏi, khá, năng khiếu bộ môn.
Dự kiến những sai lầm của học sinh (nếu có ) và cách khắc phục .
Khai thác nội dung giáo dục tư tưởng tình cảm thẩm mĩ , dân số , môi trường….
Chuẩn bị phiếu giao việc : Việc dùng phiếu trong tiết dạy hạn chế bớt bệnh nói
nhiều , giảng nhiều , lấn át phần luyện tập của học sinh , phiếu giao việc là bản thiết
kế hành động học tập của học sinh theo ý định sư phạm của giáo viên trong tiết dạy
nhằm tạo ra sự phối hợp việc làm của thầy và trò theo cùng một nhịp điệu. Giúp
học sinh làm những gì có thể làm được nhờ sự giúp đỡ của giáo viên, đó là một
cách để các em tự làm được những công việc khó hơn , tự khẳng định mình. Giảm
bớt thời gian chép đề. Tuy nhiên nếu làm dụng phiếu giao việc thì học sinh sẽ mất
dần kỉ năng trình bày sáng tạo, chữ viết ,…
Căn cứ vào những hướng dẫn trong phiếu giao việc , GV tổ chức cho học sinh
làm việc cá nhân với SGK, với phương tiện sẵn có hoặc trao đổi nhóm hay học tập
tòan lớp .
Chọn hình thức tổ chức tiết học phù hợp với điều kiện CSVC của trường , phù
hợp với nội dung bài dạy và môn dạy.
Để tổ chức tốt một tiết dạy phải tùy nội dung và mục đích cụ thể của bài dạy để

xác nhận cách tổ chức học tập cho học sinh làm thế nào để có kết quả cao nhất.
Ví dụ : Nếu mục đích của bài dạy chủ yếu để rèn luyện kỉ năng hoặc kiểm tra
kiến thức đã học thì coi trọng cách học cá nhân của học sinh.. Nếu đối tượng nhận
thức quá mới mẽ với học sinh cần vai trò chủ đạo của giáo viên trong việc thông
báo, giải thích thì nên tổ chức cho các em học tập theo lớp.Còn đối với những bài
có đối tượng nhận thức mà bản thân học sinh ít nhiều có kinh nghiệm hoặc chứa
đựng các hiểu biết khác nhau, dễ phân hóa thành các nhóm ý kiến để tranh luận,
bàn cải… chúng ta tổ chức cho học sinh học nhóm để kích thích họat động từng cá
nhân. Nhờ việc thảo luận trong nhóm nhỏ, kiến thức các em sẽ lướt phần chủ quan,
phiến diện làm tăng thêm tính khách quan khoa học . Việc học tập theo nhóm càng
chng t quan im hc thy khụng ty hc bn qua vic trao i, hp tỏc vi
bn m trớ thc tr nờn sõu sc, bn vng , d nh v nh nhanh hn. Khi mi
nhúm trỡnh by xong khc sõu kin thc , GV bao gi cng phi kt lun ngn
gn ý kin no ỳng, sai , vỡ sao v a ra bi hc. Chỳ ý tuyờn dng, khen
thng, ng viờn, cỏc em kp thi.
Chun b dựng dy hc : nm c c im tõm lớ ca hc sinh THCS l t
duy cũn rt c th do ú trong tit dy vic s dng dựng dy hc ó thc s
gúp phn nõng cao cht lng tit dy , giỳp cỏc em nm vng kin thc mt cỏch
k lng hn cng nh gõy hng thỳ hc tp cho HS trong tit dy. Chỳ ý b trớ
bn gh phự hp vi hỡnh thc tit dy.
Chn phng phỏp c trng ca b mụn : Vn dng v phi hp cỏc phng
phỏp truyn thng vi phng phỏp Ly HS lm trung tõm luụn phi ht sc linh
hot , uyn chuyn, nh nhng nõng cao cht lng dy v hc, nõng cao hiu
qu o to hc sinh.
Ngoi ra phi chỳ trng to iu kin cho CB-GV- CNV hc nõng chun trỡnh
gúp phn nõng cao trỡnh chuyờn mụn cng nh nhn thc cho i ng.
Vic bi dng kin thc chuyờn mụn v nghip v cho i ng thng c
t ra trong cỏc k thi giỏo viờn dy gii cp c s , nhng cõu hi cn xoỏy sõu
vo nghip v chuyờn mụn . Núi túm li, tựy theo tỡnh hỡnh i ng t ra nhng
vn cho i ng suy ngh , tỡm tũi , nhng yờu cu cn chỳ ý bi dng l cụng

tỏc chớnh tr t tng v nhng quy nh ,quy ch mi ca ngnh .
b/ i vi hc sinh.
Hc sinh phi cú kỉ lut tt, l phộp.
Hc sinh phi cú y sỏch giỏo khoa .
Chun b tt bi hc nh , a ra nhng suy ngh nhn xột ca mỡnh khi quan
sỏt ra lp tho lun , trao i cựng cỏc bn.
Tp tr li cõu hi theo SGK.
T t cõu hi sau khi ó c trc bi.
Khuyn khớch cỏc em tham cỏc hot ng phong tro mang tớnh giỏo dc cng
ng v tham gia cỏc hot ng v ngun, ngoi khoỏ ; va giỳp thy trũ th gión
v to s gn gi, on kt.
* i vi cụng tỏc bi dng mi nhn hc sinh gii v thi vo THPT :
Xác định tốt nhiệm vụ bồi dỡng với tinh thần trách nhiệm trách nhiệm cao, tự giác
dạy có hiệu quả để khẳng định vị trí của thầy.Việc thực hiện nhiệm vụ bồi dỡng học
sinh giỏi,học sinh thi vào THPT theo chỉ đạo sau :
a) Phân công giáo viên bồi dỡng :
- 100% giáo viên của các khối lớp dạy các môn đều phải bồi bỡng đội tuyển học sinh
khá giỏi, giáo viên dạy khối 9 , tập trung bồi bỡng thi vào THPT .
- Phân công các giáo viên có năng lực, bồi dỡng các đội tuyển thi học sinh giỏi
huyện các môn văn hoá,giải toán qua mạng.
b) Chọn đối tợng học: