Báo in quân đội với vấn đề bảo vệ chủ quyền vùng trời quốc gia

Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (2.64 MB, 192 trang )

(1)<div class='page_container' data-page=1>

ĐẠI HỌC QUỐC GIA HÀ NỘI

TRƢỜNG ĐẠI HỌC KHOA HỌC XÃ HỘI VÀ NHÂN VĂN 
---

NGUYỄN THÀNH TRUNG

BÁO IN QUÂN ĐỘI VỚI VẤN ĐỀ BẢO VỆ

CHỦ QUYỀN VÙNG TRỜI QUỐC GIA

LUẬN VĂN THẠC SĨ BÁO CHÍ

</div>
(2)<div class='page_container' data-page=2>

ĐẠI HỌC QUỐC GIA HÀ NỘI

TRƢỜNG ĐẠI HỌC KHOA HỌC XÃ HỘI VÀ NHÂN VĂN 
---

NGUYỄN THÀNH TRUNG

BÁO IN QUÂN ĐỘI VỚI VẤN ĐỀ BẢO VỆ

CHỦ QUYỀN VÙNG TRỜI QUỐC GIA

(Khảo sát báo: Quân đội nhân dân,

Phịng khơng - Khơng qn, Hải qn Việt Nam)

Chuyên ngành: Báo chí học 
Mã ngành: 60 32 01 01

LUẬN VĂN THẠC SĨ BÁO CHÍ\

Người hướng dẫn khoa học: PGS.TS. Trương Thị Kiên

</div>
(3)<div class='page_container' data-page=3>

LỜI CAM ĐOAN

Tôi xin cam đoan luận văn là cơng trình nghiên cứu của riêng tơi. Các
kết quả nêu trong luận văn chưa được công bố trong bất kỳ cơng trình nào
khác. Các số liệu, ví dụ và trích dẫn trong luận văn đảm bảo tính chính xác,
tin cậy và trung thực.

Tôi xin chân thành cảm ơn!

Hà Nội, ngày 20 tháng 11 năm 2016

Ngƣời cam đoan

</div>
(4)<div class='page_container' data-page=4>

LỜI CẢM ƠN

Trong suốt thời gian học tập và nghiên cứu công trình khoa học này,

tơi đã nhận được sự giúp đỡ của các thầy, cô giáo Khoa Báo chí và Truyền 
thơng, Trường Đại học Khoa học Xã hội và Nhân văn - Đại học Quốc gia Hà

Nội. Đặc biệt, trong quá trình nghiên cứu, tôi đã được PGS.TS. Trương Thị

Kiên trực tiếp hướng dẫn giúp tơi có được định hướng tốt và bắt tay vào khảo

sát, nghiên cứu được thuận lợi.

Tôi xin trân trọng và bày tỏ lòng biết ơn sâu sắc về sự quan tâm, giúp

đỡ tận tình của nhà trường và của PGS.TS. Trương Thị Kiên.

Tôi xin trân trọng cảm ơn quý cơ quan Báo Quân đội nhân dân, Báo

Phịng khơng-Khơng qn, Báo Hải quân Việt Nam đã tạo điều kiện và giúp

tôi trong suốt thời gian tiến hành khảo sát và nghiên cứu cơng trình này.

Tơi cũng xin chân thành cảm ơn gia đình và các đồng nghiệp ở các báo 
được khảo sát đã hỗ trợ và giúp đỡ tôi rất nhiều trong q trình tơi thực hiện

nghiên cứu cơng trình khoa học này.

Hà Nội, ngày 20 tháng 11 năm 2016

Tác giả luận văn

</div>
(5)<div class='page_container' data-page=5>

MỤC LỤC

DANH MỤC CÁC BẢNG ... 4

DANH MỤC CHỮ VIẾT TẮT ... 4

MỞ ĐẦU ... 1

1. Lý do lựa chọn đề tài ... 1

2. Lịch sử nghiên cứu vấn đề ... 4

3. Mục tiêu, nhiệm vụ nghiên cứu ... 6

4. Đối tƣợng, phạm vi nghiên cứu ... 7

5. Phƣơng pháp nghiên cứu ... 7

6. Ý nghĩa lý luận và thực tiễn của đề tài ... 9

7. Những đóng góp mới của đề tài ... 10

8. Bố cục của luận văn ... 10

Chƣơng 1: MỘT SỐ VẤN ĐỀ LÝ LUẬN VỀ BÁO CHÍ ĐỐI VỚI VẤN 
ĐỀ BẢO VỆ CHỦ QUYỀN VÙNG TRỜI QUỐC GIA ... 11

1.1. Giải thích thuật ngữ ... 11

1.1.1. Vùng trời quốc gia... 11

1.1.2. Chủ quyền vùng trời quốc gia ... 12

1.1.3. Bảo vệ chủ quyền vùng trời quốc gia ... 13

1.2. Sự cần thiết phải bảo vệ chủ quyền vùng trời quốc gia ... 14

1.2.1. Quan điểm chỉ đạo về vấn đề bảo vệ vùng trời quốc gia ... 14

1.2.2. Những nguy cơ, thách thức hiện nay ... 16

1.3. Vai trị của báo chí đối với vấn đề bảo vệ chủ quyền vùng trời quốc 
gia ... 17

1.3.1. Định hướng về cơng tác thơng tin trên báo chí về vấn đề bảo vệ chủ 
quyền vùng trời quốc gia ... 17

</div>
(6)<div class='page_container' data-page=6>

1.3.3. Những yếu tố cơ bản quyết định chất lượng thông tin về vấn đề bảo vệ

chủ quyền vùng trời quốc gia trên báo chí ... 22

1.4. Yêu cầu chất lƣợng thơng tin báo chí về vấn đề bảo vệ chủ quyền 
vùng trời quốc gia ... 28

1.4.1. Cách thức thông tin về vấn đề bảo vệ chủ quyền vùng trời quốc gia của 
báo chí ... 28

1.4.2. Một số yêu cầu trong thông tin về bảo vệ chủ quyền vùng trời quốc gia 
trên báo chí ... 30

* Tiểu kết Chƣơng 1 ... 33

Chƣơng 2: THỰC TRẠNG THÔNG TIN VỀ VẤN ĐỀ BẢO VỆ CHỦ 
QUYỀN VÙNG TRỜI QUỐC GIA TRÊN BÁO IN QUÂN ĐỘI ... 35

2.1. Giới thiệu sơ lƣợc về 3 tờ báo: Quân đội nhân dân, Phịng 
khơng-Khơng qn, Hải qn Việt Nam ... 35

2.1.1. Báo Quân đội nhân dân ... 35

2.1.2. Báo Phịng khơng-Khơng qn ... 36

2.1.3. Báo Hải qn Việt Nam ... 38

2.2. Thực trạng thông tin về vấn đề bảo vệ chủ quyền vùng trời trên các 
báo ... 39

2.2.1. Nội dung thơng tin ... 39

2.2.2. Hình thức thơng tin ... 67

2.2.3. Cách thức phát hành ... 86

2.2.4. Nguyên nhân thành công, hạn chế ... 88

* Tiểu kết Chương 2 ... 90

Chƣơng 3: GIẢI PHÁP NÂNG CAO CHẤT LƢỢNG THÔNG TIN VỀ 
VẤN ĐỀ BẢO VỆ CHỦ QUYỀN VÙNG TRỜI QUỐC GIA TRÊN BÁO 
IN QUÂN ĐỘI ... 92

</div>
(7)<div class='page_container' data-page=7>

3.1.1. Xuất phát từ trọng trách được Đảng, Nhà nước giao phó ngày càng lớn92

3.1.2. Xuất phát từ nhu cầu, trình độ tiếp nhận thơng tin ngày càng cao của

độc giả ... 93

3.1.3. Xuất phát từ sự phát triển của khoa học công nghệ ... 94

3.1.4. Xuất phát từ thực tế hạn chế của các tờ báo được khảo sát ... 95

3.2. Một số giải pháp nâng cao chất lƣợng thông tin về vấn đề bảo vẹ chủ 
quyền vùng trời quốc gia trên báo in quân đội ... 96

3.2.1. Tiếp tục nâng cao chất lượng nội dung thơng tin ... 96

3.2.2. Đổi mới hình thức thơng tin ... 98

3.2.3. Xây dựng đội ngũ nhà báo, cộng tác viên có năng lực, trình độ ... 103

3.2.4. Quan tâm hơn về chế độ nhuận bút ... 106

2.2.5. Đổi mới công tác phát hành ... 107

3.3. Một số đề xuất, kiến nghị ... 107

3.3.1. Tăng cường sự lãnh đạo, chỉ đạo, quản lý của cơ quan chủ quan, cơ 
quan báo chí đối với các cơ quan báo in trong quân đội ... 107

3.3.2. Tiếp tục kiện toàn hệ thống báo in quân đội theo hướng cơ bản, chính 
quy, hiện đại, có tính chun nghiệp cao ... 109

*Tiểu kết Chương 3 ... 110

KẾT LUẬN ... 111

</div>
(8)<div class='page_container' data-page=8>

DANH MỤC CÁC BẢNG

Bảng 2.1: Đánh giá về tính nhanh nhạy, kịp thời của thơng tin liên quan đến
chủ đề bảo vệ chủ quyền VTQG trên báo in quân đội ... 41
Bảng 2.2: Đánh giá sự quan tâm của độc giả về thông tin liên quan đến chủ

đề bảo vệ chủ quyền VTQG trên báo in quân đội ... 45

Bảng 2.3: Đánh giá của độc giả về mức độ hấp dẫn của thông tin liên quan

đến chủ đề bảo vệ chủ quyền VTQG trên báo in quân đội ... 46
Bảng 2.4. Thống kê mức độ hài lòng của độc giả trên 3 tờ báo in quân đội . 49
Bảng 2.5: Đánh giá của độc giả về chủ đề thông tin về chủ đề bảo vệ chủ

quyền VTQG trên báo in quân đội ... 50
Bảng 2.6: Tổng hợp các bài viết chuyên sâu giới thiệu về nghệ thuật tác chiến

phịng khơng, khơng qn của các nước trong khu vực và thế giới
trong việc bảo vệ chủ quyền vùng trên báo in quân đội ... 65
Bảng 2.7: Số lượng tác phẩm về chủ đề bảo vệ chủ quyền vùng trời quốc

gia trên Báo Quân đội nhân dân ... 68
Bảng 2.8: Số lượng tác phẩm về chủ đề bảo vệ chủ quyền vùng trời quốc

gia trên Báo Phịng khơng-Khơng qn ... 69
Bảng 2.9: Số lượng tác phẩm về chủ đề bảo vệ chủ quyền vùng trời quốc

gia trên Báo Hải quân Việt Nam ... 69
Bảng 2.10: Thống kê thể loại báo chí về vấn đề bảo vệ chủ quyền VTQG

</div>
(9)<div class='page_container' data-page=9>

DANH MỤC CHỮ VIẾT TẮT

PK-KQ : Phịng khơng - Khơng qn
QĐND : Quân đội nhân dân

VTQG : Vùng trời quốc gia
QP-AN : Quốc phòng - An ninh
ANQG : An ninh quốc gia

</div>
(10)<div class='page_container' data-page=10>

1
MỞ ĐẦU 
1. Lý do lựa chọn đề tài

Trong những năm qua, công tác thông tin, tuyên truyền về vấn đề bảo
vệ chủ quyền VTQG luôn được Đảng và Nhà nước đặc biệt quan tâm. Đây
được coi là một trong những nhiệm vụ quan trọng, mang tính chiến lược
nhằm giữ vững an ninh chủ quyền và toàn vẹn lãnh thổ của Việt Nam.

Tại Điểm 1, Tuyên bố về vùng trời Việt Nam ngày 05/6/1984 của
Chính phủ Nước Cộng hịa XHCN Việt Nam ghi nhận: “Vùng trời của Nước
Cộng hòa XHCN Việt Nam là khoảng không gian ở trên đất liền, nội thủy,
lãnh hải và các hải đảo Việt Nam và thuộc chủ quyền hoàn toàn và riêng biệt
của Nước Cộng hòa XHCN Việt Nam”. Giữ vững an ninh VTQG là trách
nhiệm của các LLVT nhân dân, các cơ quan quản lý nhà nước và của mọi
công dân. Nòng cốt là lực lượng PK-KQ, Hải quân, Cảnh sát biển, Hàng
không dân dụng… và một số thành phần lực lượng khác. Trong đó, Quân
chủng PK-KQ là cơ quan quản lý trực tiếp VTQG.

Trong bối cảnh thế giới và khu vực thay đổi nhanh, phức tạp, khó
lường. Châu Á - Thái Bình Dương, trong đó Đơng Nam Á là khu vực phát
triển năng động nhưng vẫn tồn tại nhiều nhân tố mất ổn định; diễn biến phức
tạp. Mặt khác, vấn đề về ANQG, an ninh VTQG đã vượt ra khỏi phạm vi
ANQG của mỗi nước, trở thành những thách thức mang tính tồn cầu, tạo áp
lực khơng nhỏ cho mỗi nước trong việc bảo đảm ANQG và an ninh VTQG.

</div>
(11)<div class='page_container' data-page=11>

trách nhiệm chính trị của mọi tổ chức, lực lượng trong hệ thống chính trị,

trong đó có hệ thống báo chí cách mạng Việt Nam nói chung, báo chí qn
đội nói riêng.

Thời gian qua, lực lượng báo chí qn đội nói chung, báo in qn đội
nói riêng đã thực hiện tốt nhiệm vụ thơng tin, tuyên truyền về vấn đề bảo vệ
chủ quyền VTQG. Thông tin, tuyên truyền sâu rộng trong các tầng lớp nhân
dân, với cán bộ, chiến sĩ thuộc LLVT về vai trị, vị trí của VTQG trong sự
nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc. Trong đó, tập trung vào các nội dung:
xây dựng Quân chủng PK-KQ vững mạnh về chính trị, tư tưởng và tổ chức;
làm chủ vũ khí, trang bị hiện đại, nâng cao khả năng tự bảo đảm kỹ thuật để
tác chiến trong mọi điều kiện; tích cực đổi mới, nâng cao chất lượng công tác
đào tạo, huấn luyện, đáp ứng yêu cầu sẵn sàng chiến đấu của các lực lượng;
tiếp tục quán triệt sâu sắc các chỉ thị, nghị quyết của Đảng, trọng tâm là Nghị
quyết Đại hội Đảng toàn quốc lần thứ XII và Nghị quyết lần thứ X của Đảng
bộ Quân đội, vận dụng, cụ thể hoá vào thực tiễn xây dựng Đảng bộ Quân
chủng PK-KQ; công tác tham mưu cho Quân ủy Trung ương và Bộ Quốc
phòng trong việc giải quyết các bất đồng về quyền, chủ quyền VTQG…
Những việc làm đó đã góp phần nâng cao nhận thức, ý thức, trách nhiệm và
sức mạnh tổng hợp của các tầng lớp nhân dân, cán bộ, chiến sĩ LLVT đối với
nhiệm vụ tăng cường QP-AN, xây dựng “thế trận lòng dân”, đề cao tinh thần
cảnh giác, sẵn sàng đối phó với mọi tình huống có thể xảy ra, quản lý và bảo
vệ vững chắc chủ quyền VTQG.

</div>
(12)<div class='page_container' data-page=12>

tin, tuyên truyền chưa đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ. Trình độ, năng lực, kinh
nghiệm của đội ngũ nhà báo làm công tác tuyên truyền về vấn đề bảo vệ chủ
quyền VTQG có mặt chưa đáp ứng diễn biến của tình hình, thiếu nhạy bén,
sáng tạo, chất lượng chưa cao. Một số tờ báo có lúc chưa nhạy bén và nhạy
cảm về chính trị nên cịn có thơng tin khơng có lợi về chính trị, đối ngoại, lộ

bí mật quân sự. Một số chuyên mục, bình luận, đúng nhưng tính thuyết phục
chưa cao; tính tồn qn, tồn quốc cịn hạn chế; tính dự báo phát hiện chưa
nhiều; thông tin một số tình hình cịn chậm. Một số tin, bài cịn khơ khan,
trùng lặp thơng tin, thiếu tính phát hiện, chưa hấp dẫn người đọc, người nghe,
người xem…

Những năm tới, đất nước ta có nhiều thuận lợi và nhiều thời cơ để thực
hiện thắng lợi sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc. Nhưng tình hình thế
giới, khu vực vẫn diễn biến phức tạp. Các thế lực đế quốc, phản động tiếp tục
tiến hành chiến lược “diễn biến hòa bình”, bạo loạn lật đổ, chống phá đất
nước ta, nhất là vấn đề ANQG và an ninh VTQG.

Trước thực trạng đó, việc khảo sát, phân tích, đánh giá tồn diện thực
trạng thông tin, tuyên truyền về vấn đề bảo vệ chủ quyền VTQG của báo in
quân đội, tìm hiểu ngun nhân những thành cơng, hạn chế, từ đó, đưa ra hệ
thống giải pháp nâng cao chất lượng thông tin nhằm hoàn thành tốt nhất
nhiệm vụ chính trị được Đảng, Nhà nước, Quân chủng giao phó, phục vụ tốt
hơn nhu cầu thơng tin của độc giả là nhiệm vụ cấp thiết trong giai đoạn hiện
nay. Do vậy, tác giả quyết định lựa chọn đề tài Báo in quân đội với vấn đề

bảo vệ chủ quyền vùng trời quốc gia làm đề tài luận văn thạc sĩ. Nếu được

</div>
(13)<div class='page_container' data-page=13>

4
2. Lịch sử nghiên cứu vấn đề

Cho đến nay đã có nhiều cơng trình nghiên cứu có giá trị về vấn đề bảo
vệ chủ quyền VTQG. Đáng chú ý là các đề tài:

- Đề tài cấp Bộ Quốc phòng: “Nghiên cứu xây dựng thế trận PK-KQ
trong điều kiện mới” (2007) của Thiếu tướng Trần Việt - Phó Tư lệnh, Tham

mưu trưởng Quân chủng PK-KQ đã tập trung xác định những vấn đề cơ bản
về lý luận xây dựng thế trận PK-KQ trong điều kiện tác chiến mới và đề xuất
những nội dung, biện pháp, giải pháp chủ yếu để xây dựng hoàn thiện, phát
triển thế trận PK-KQ đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ bảo vệ Tổ quốc trong tình
hình mới.

- Đề tài cấp Bộ Quốc phòng: “Nghiên cứu các giải pháp nâng cao chất
lượng, hiệu quả công tác bảo đảm an toàn bay cho lực lượng không quân” 
(2009) của Thiếu tướng Trần Văn Thi - Phó Tư lệnh Quân chủng PK-KQ. Đề
tài nghiên cứu làm rõ các yếu tố tác động đến cơng tác bảo đảm an tồn bay;
làm rõ thực trạng cơng tác bảo đảm an tồn bay; khảo cứu các vụ tai nạn bay
trong nước, quốc tế, tìm hiểu ngun nhân tai nạn có liên quan đến cơng tác
bảo đảm an toàn bay; rút ra những bài học kinh nghiệm về cơng tác bảo đảm
an tồn bay. Đề xuất những nội dung, biện pháp của các giải pháp chủ yếu và
khả thi để nâng cao chất lượng, hiệu quả cơng tác bảo đảm an tồn bay, nhằm
góp phần tích cực giảm tai nạn bay cho lực lượng Không quân nhân dân Việt
Nam.

</div>
(14)<div class='page_container' data-page=14>

Bổ sung và phát triển những nội dung cơ bản về cách đánh của lực lượng
phịng khơng ba thứ qn trong giai đoạn địch tiến công hỏa lực đường không
phù hợp với điều kiện, đặc điểm chiến tranh bảo vệ Tổ quốc.

- Đề tài cấp Bộ Quốc phòng: “Nghiên cứu sử dụng lực lượng không
quân tác chiến bảo vệ biển, đảo trong tình hình mới” (2013) của Thiếu tướng 
Nguyễn Văn Thọ - Phó Tư lệnh, Tham mưu trưởng Quân chủng PK-KQ, đã
cập nhật, bổ sung những thông tin mới về âm mưu, thủ đoạn của Mỹ và các
thế lực thù địch đối với biển, đảo Việt Nam, đặc biệt là chiến lược “độc chiếm
biển Đông” của đối phương. Hoàn chỉnh các khái niệm về tác chiến bảo vệ

biển đảo trong tình hình mới và sử dụng lực lượng không quân tác chiến bảo
vệ biển, đảo trong tình hình mới, đặc điểm hoạt động của lực lượng không
quân và đối tượng tác chiến. Hoàn chỉnh lại các nhiệm vụ lực lượng không
quân trong tác chiến bảo vệ biển đảm, bổ sung nhiệm vụ; hoàn thiện các giải
pháp về việc làm chủ, khai thác hết tính năng các loại vũ khí trang bị mới, tích
cực huấn luyện nâng cao trình độ bay biển, bay ứng dụng chiến đấu trên biển
trong các điều kiện khí tượng…

- Đề tài cấp Bộ Quốc phòng: “Nghiên cứu phát triển cách đánh của Sư
đồn Phịng khơng trong chiến tranh địch sử dụng vũ khí phương tiện cơng
nghệ cao” (2009) do Trung tướng, Tiến sĩ Lê Hữu Đức - Tư lệnh Quân chủng 
PK-KQ làm chủ nhiệm đề tài, đã làm rõ những yếu tố tác động đến sự phát
triển cách đánh của Sư đồn Phịng khơng. Đề xuất nội dung phát triển cách
đánh của Sư đồn phịng khơng phù hợp với điều kiện chiến tranh địch sử
dụng vũ khí, phương tiện công nghệ cao.

</div>
(15)<div class='page_container' data-page=15>

phẩm chất tâm lý bền vững của Bộ đội PK-KQ. Trong đó làm rõ những vấn
đề lý luận và thực tiễn về bản lĩnh chính trị - phẩm chất tâm lý bền vững của
Bộ đội PK-KQ, sẵn sàng đánh thắng chiến tranh công nghệ cao…

- Đề tài cấp Quân chủng PK-KQ: “Nâng cao chất lượng, hiệu quả hoạt
động bảo tàng, nhà truyền thống trong Quân chủng PK-KQ” (2005) do Đại tá 
Phạm Thanh Liêm - Phó Chủ nhiệm Chính trị Qn chủng PK-KQ làm chủ
nhiệm đề tài, đã đưa ra các giải pháp góp phần đẩy mạng các hoạt động bảo
tàng, nhà truyền thống của Quân chủng PK-KQ lên một bước mới. Đề tài góp
phần giúp cho cán bộ, lãnh đạo, chỉ huy cơ quan chính trị và cán bộ chính trị
các cấp trong việc chỉ đạo, tổ chức thực hiện các hoạt động bảo tàng, nhà
truyền thống.

Qua những đề tài đã thực hiện nêu trên, cho thấy, những đề tài này chủ
yếu nghiên cứu chun sâu về chun ngành phịng khơng, khơng qn, hoặc
là các nội dung liên quan đến kỹ thuật, chiến thuật tác chiến phịng khơng,
khơng quân… phục vụ cho nhiệm vụ bảo vệ ANQG, chủ quyền VTQG. Cho
đến thời điểm này, chưa có cơng trình nghiên cứu nào khảo sát, phân tích,
đánh giá một cách tồn diện về thực trạng chất lượng thông tin, tuyên truyền
về vấn đề bảo vệ chủ quyền VTQG trên báo in quân đội. Chính vì thế, đây là
đề tài đầu tiên nghiên cứu trực tiếp, toàn diện về vấn đề này.

3. Mục tiêu, nhiệm vụ nghiên cứu

3.1. Mục tiêu nghiên cứu

</div>
(16)<div class='page_container' data-page=16>

3.2. Nhiệm vụ nghiên cứu

Để đạt được mục đích nghiên cứu, tác giả sẽ thực hiện những nhiệm vụ
sau:

- Hệ thống hoá những vấn đề lý luận và thực tiễn cơ bản về vai trị
thơng tin của báo chí đối vấn đề bảo vệ chủ quyền VTQG.

- Khảo sát, phân tích, đánh giá tồn diện thực trạng thông tin về vấn đề
bảo vệ chủ quyền VTQG trên báo in quân đội ở khía cạnh nội dung thơng tin,
hình thức và cách thức tổ chức thông tin.

- Trên cơ sở lý luận, kết quả khảo sát, đề xuất các giải pháp nâng cao
chất lượng thông tin về vấn đề bảo vệ chủ quyền VTQG trên báo in quân đội.

4. Đối tƣợng, phạm vi nghiên cứu

4.1. Đối tượng nghiên cứu

Đối tượng nghiên cứu của đề tài là báo in quân đội với vấn đề bảo vệ

chủ quyền vùng trời quốc gia, cụ thể luận văn tập trung nghiên cứu các khía

cạnh: nội dung thơng tin, hình thức thông tin, phương thức thông tin về vấn
đề này trên các báo.

4.2. Phạm vi nghiên cứu

Luận văn tiến hành nghiên cứu, khảo sát 3 tờ báo: QĐND, PK-KQ,
HQVN trong vòng 18 tháng, từ tháng 1/2015 đến tháng 6/2016.

5. Phƣơng pháp nghiên cứu

Những phương pháp chủ yếu được người viết sử dụng trong quá trình
nghiên cứu bao gồm:

- Phương pháp nghiên cứu tài liệu

</div>
(17)<div class='page_container' data-page=17>

báo: QĐND, PK-KQ, HQVN; các tài liệu về báo chí học... để hệ thống hoá
các kiến thức lý thuyết liên quan đến đề tài.

- Phương pháp phân tích văn bản

Phân tích nội dung, hình thức của các tác phẩm, trang thông tin được
đăng tải trên báo: QĐND, PK-KQ, HQVN, nhằm trình bày những phác thảo
mới, góp phần nâng cao chất lượng báo in Quân đội về vấn đề bảo vệ chủ
quyền VTQG.

- Phương pháp thống kê

Tiến hành thống kê các tác phẩm trên báo: QĐND, PK-KQ, HQVN đã
xuất bản từ tháng 1/2015 đến tháng 6/2016 làm căn cứ để phân tích, đánh giá
chung về chất lượng thông tin của báo in quân đội.

- Phương pháp phỏng vấn sâu

Phỏng vấn sâu một số nhà báo, nhà quản lý báo chí, quân nhân, độc giả
thường xun của báo… Qua đó, tìm hiểu những nhận xét, đánh giá của họ về
chất lượng, hiệu quả thông tin và những định hướng thông tin… Những dữ
liệu này sẽ có ý nghĩa trong việc đưa ra những nhận định, giải pháp nâng cao
chất lượng thông tin về đề tài bảo vệ chủ quyền VTQG trên 3 tờ báo nói
riêng, các báo khác nói chung.

- Phương pháp điều tra xã hội học

</div>
(18)<div class='page_container' data-page=18>

thức, phương thức thông tin... Từ đó, những kết quả này sẽ có ý nghĩa cao
trong việc đưa ra những nhận định, đề xuất, kiến nghị mang tính khoa học nên
hay không nên tiếp tục những nội dung đã xây dựng; sẽ tiếp tục và nâng cao
chất lượng đối với những chuyên trang, chuyên mục mà bạn đọc yêu thích;
đồng thời thay thế bằng những chuyên trang, chuyên mục khác đối với những
nội dung có số lượng bạn đọc đánh giá thấp.

6. Ý nghĩa lý luận và thực tiễn của đề tài

6.1. Ý nghĩa lý luận

Nếu được thực hiện thành cơng, đề tài sẽ góp phần hệ thống hố một số
kiến thức lý thuyết cơ bản về kỹ năng thông tin về chủ đề bảo vệ bảo vệ chủ
quyền VTQG trên báo chí nói chung, trên báo chí quân đội nói riêng, đảm bảo
phù hợp hơn với năng lực, nhu cầu, tâm lý tiếp nhận của độc giả.

6.2. Ý nghĩa thực tiễn

- Luận văn có thể trở thành nguồn tham khảo cho nhà báo tại các cơ
quan báo chí Trung ương và địa phương, đặc biệt các cơ quan báo chí thuộc
Qn đội, Cơng an... trong việc tổ chức thực hiện các sản phẩm báo chí về đề
tài xây dựng, bảo vệ Tổ quốc nói chung, bảo vệ chủ quyền VTQG nói riêng.

- Luận văn có thể trở thành tài liệu tham khảo cho các giảng viên, cán
bộ làm công tác giảng dạy, đào tạo, tập huấn về công tác thông tin trong lĩnh
vực này.

</div>
(19)<div class='page_container' data-page=19>

10
7. Những đóng góp mới của đề tài

- Đây là đề tài đầu tiên thực hiện nhiệm vụ hệ thống hoá những kiến
thức lý thuyết có liên quan đến kỹ năng, phương pháp thơng tin về vấn đề bảo
vệ chủ quyền VTQG trên báo chí nói chung, trên báo chí của lực lượng qn
đội nói riêng.

- Là đề tài đầu tiên khảo sát, phân tích, đánh giá một cách toàn diện

chất lượng, hiệu quả thông tin về vấn đề bảo vệ chủ quyền VTQG của 3 tờ
báo: QĐND, PK-KQ, HQVN; từ đó, góp phần đưa ra những giải pháp cụ thể
để nâng cao hơn nữa chất lượng nội dung thông tin, hình thức thể hiện tác
phẩm phù hợp nhu cầu, năng lực tiếp nhận của độc giả nói chung, của cán bộ,
chiến sĩ thuộc QĐND Việt Nam trong tình hình hiện nay.

- Đây cũng là đề tài đầu tiên khảo sát và chỉ ra nhu cầu, sở thích, thói
quen, xu hướng tiếp nhận thông tin của độc giả báo in quân đội, từ đó cung
cấp thêm các căn cứ cần thiết để nhà báo, các cơ quan báo Công an, Quân đội
nói chung nâng cao chất lượng thơng tin về vấn đề bảo vệ chủ quyền VTQG
trên báo chí.

8. Bố cục của luận văn

Ngoài phần Mở đầu, Kết luận, Phụ lục, Danh mục tài liệu tham khảo,
luận văn gồm 3 chương:

Chương 1: Lý luận và thực tiễn cơ bản về vai trò của báo chí với vấn đề
bảo vệ chủ quyền vùng trời quốc gia

Chương 2: Thực trạng thông tin về vấn đề bảo vệ chủ quyền vùng trời
quốc gia trên báo in quân đội

</div>
(20)<div class='page_container' data-page=20>

11
Chƣơng 1

MỘT SỐ VẤN ĐỀ LÝ LUẬN VỀ BÁO CHÍ ĐỐI VỚI VẤN ĐỀ BẢO VỆ 
CHỦ QUYỀN VÙNG TRỜI QUỐC GIA

1.1. Giải thích thuật ngữ

1.1.1. Vùng trời quốc gia

Điều 1, Hiến pháp Nước Cộng hòa XHCN Việt Nam (CHXHCN Việt
Nam) khẳng định: “Nước CHXHCN Việt Nam là một nước độc lập, có chủ
quyền, thống nhất và toàn vẹn lãnh thổ, bao gồm đất liền, hải đảo, vùng biển
và vùng trời”. Trong đó, tại Điểm 1 Tuyên bố về vùng trời Việt Nam ngày
05/6/1984 của Chính phủ Nước Cộng hịa XHCN Việt Nam ghi nhận: “Vùng
trời của Cộng hòa XHCN Việt Nam là khoảng không gian ở trên đất liền, nội
thủy, lãnh hải và các hải đảo Việt Nam và thuộc chủ quyền hoàn toàn và riêng
biệt của nước Cộng hòa XHCN Việt Nam”.

Theo Từ điển Thuật ngữ Quân sự (2007): VTQG là khoảng không gian
phía trên lãnh thổ đất, đảo, nội thủy, lãnh hải của một quốc gia; bộ phận cấu
thành lãnh thổ quốc gia là thuộc chủ quyền hoàn toàn, riêng biệt của quốc gia
đó. Mỗi nước đều có các quy định pháp lí về VTQG trên cơ sở các nguyên tắc
bảo vệ chủ quyền, an ninh quốc phòng và các lợi ích quốc gia, phù hợp với
luật pháp và tập qn quốc tế, có tính đến các nhu cầu về giao lưu hàng không
quốc tế, thuế quan, vệ sinh dịch tễ, chống ô nhiễm không gian. Luật quốc tế
quy định các nguyên tắc về chủ quyền hoàn toàn của một quốc gia đối với
VTQG và được ghi nhận bằng các hiệp định hai bên hay nhiều bên giữa các
quốc gia liên quan. Mọi hoạt động xâm phạm VTQG đều bị coi là xâm phạm
chủ quyền quốc gia [34, trang 846].

Vùng trời của Việt Nam bao gồm:

</div>
(21)<div class='page_container' data-page=21>

- Khoảng không gian ở trên các hải đảo Việt Nam: được hiểu là khoảng
không gian bao trùm lên các đảo, quần đảo gần bờ và xa bờ như Thổ Chu,

Bạch Long Vĩ, Côn Đảo, Phú Quốc, Cồn cỏ, Phú Qúy… quần đảo Hoàng Sa
và Trường Sa.

1.1.2. Chủ quyền vùng trời quốc gia

Theo quy định tại Điều 1 của Công ước Chicago năm 1944: “Các quốc
gia ký kết công nhận rằng mỗi quốc gia đều có chủ quyền hồn tồn và riêng
biệt trên khoảng khơng gian bao trùm lãnh thổ của mình”.

Chủ quyền quốc gia gồm 2 nội dung: quyền tối cao của quốc gia
trong phạm vi lãnh thổ của mình và quyền độc lập của quốc gia trong quan
hệ quốc tế.

Trong phạm vi lãnh thổ của mình, quốc gia có quyền tối cao về lập
pháp, hành pháp và tư pháp. Mọi vấn đề chính trị, kinh tế, văn hoá, xã hội của
quốc gia phải do quốc gia đó quyết định, các quốc gia khác, cũng như các tổ
chức quốc tế khơng có quyền can thiệp, mọi tổ chức, cá nhân cư trú trên lãnh
thổ của quốc gia đó phải tuân thủ pháp luật của quốc gia nếu điều ước quốc tế
mà quốc gia đã ký kết khơng có quy định khác.

Trong quan hệ quốc tế, quyền độc lập của quốc gia thể hiện:

- Tự quyết định mọi vấn đề đối nội và đối ngoại của mình, các quốc gia
khác khơng có quyền can thiệp hoặc áp đặt; khơng có một thế lực nào, cơ
quan nào đứng trên quốc gia, có quyền đặt ra pháp luật và bắt buộc quốc gia
phải thực hiện.

</div>
(22)<div class='page_container' data-page=22>

Chủ quyền quốc gia đối với vùng trời cũng bao hàm những nội dung cơ

bản nói trên, đó là quyền tối cao của quốc gia trong phạm vi lãnh thổ vùng
trời của mình và quyền độc lập của vùng trời quốc gia trong quan hệ quốc tế.
Xâm phạm vùng trời được công pháp quốc tế thừa nhận là xâm phạm toàn
vẹn lãnh thổ của quốc gia.

Để thực hiện và bảo vệ chủ quyền hoàn toàn và riêng biệt của quốc gia
đối với lãnh thổ vùng trời của mình, trong lĩnh vực hàng khơng quốc tế, quốc
gia có quyền quyết định việc quản lý, khai thác và bảo vệ vùng trời của quốc
gia bằng cách hoạt động cụ thể như: Quy định chế độ pháp lý của VTQG, cho
phép thực hiện hoạt động hàng không dân dụng trong một số khu vực nhất
định; có quyền tài phán đối với mọi hoạt động hàng không dân dụng trong
phạm vi VTQG. Mọi hoạt động bay đi, bay đến, bay qua VTQG và hạ cánh
xuống các sân bay của quốc gia của các phương tiện bay đều phải tuân thủ và
chịu sự điều chỉnh của pháp luật quốc gia sở tại. Mọi hành vi vi phạm pháp
luật quốc gia trong phạm vi vùng trời thuộc chủ quyền quốc gia đều bị trừng
phạt và xử lý theo pháp luật quốc gia và các điều ước quốc tế về hàng không
mà quốc gia ký kết và gia nhập.

1.1.3. Bảo vệ chủ quyền vùng trời quốc gia

</div>
(23)<div class='page_container' data-page=23>

Hiện nay, các đơn vị trực thuộc Bộ Quốc phòng quản lý, giám sát mọi
hoạt động bay trong lãnh thổ Việt Nam và nhận các thông tin về hoạt động
bay trong vùng trời trên biển từ các đơn vị trực thuộc Bộ Giao thông vận tải.
Quân chủng PK-KQ là đơn vị trực tiếp điều hành bay đối với các tàu bay
quân sự. Bên cạnh hệ thống vùng trời thuộc trách nhiệm điều hành bay hàng
không dân dụng là hệ thống vùng trời thuộc trách nhiệm điều hành bay quân
sự. Vùng trời trách nhiệm điều hành bay quân sự là toàn bộ vùng trời lãnh thổ
Việt Nam trừ đường hàng không, vùng trời sân bay dân dụng và khu vực hàng

không chung. Hệ thống này được Quân chủng PK-KQ phân công cho các
Trung tâm chỉ huy, điều hành bay Quốc gia, Trung tâm chỉ huy, điều hành
bay khu vực I, II, III và các đơn vị Không quân trực tiếp điều hành bay tại khu
vực vùng trời các sân bay có căn cứ Không quân...

1.2. Sự cần thiết phải bảo vệ chủ quyền vùng trời quốc gia

1.2.1. Quan điểm chỉ đạo về vấn đề bảo vệ vùng trời quốc gia

1.2.1.1. Quan điểm của Đảng

Theo Văn kiện Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XII: “Mục tiêu trọng
yếu của quốc phòng, an ninh là phát huy mạnh mẽ sức mạnh tổ hợp của toàn
dân tộc, của cả hệ thống chính trị, tranh thủ tối đã sự đồng tình, ủng hộ của
cộng đồng quốc tế, kiên quyết, kiên trì đấu tranh bảo vệ vững chắc độc lập,
chủ quyền, thống nhất, toàn vẹn lãnh thổ của Tổ quốc, bảo vệ Đảng, Nhà
nước, nhân dân và chế độ xã hội chủ nghĩa” [37, trang 147].

</div>
(24)<div class='page_container' data-page=24>

ngăn chặn, phản bác những thông tin và luận điệu sai trái, đẩy lùi các loại tội
phạm và tệ nạn xã hội; sẵn sàng ứng phó với các mối đe dọa an ninh truyền
thống và phi truyền thống; bảo đảm an ninh, an tồn thơng tin, an ninh mạng.
Kiên quyết, kiên trì đấu tranh bảo vệ độc lập, chủ quyền, thống nhất và toàn
vẹn lãnh thổ, bảo vệ vững chắc biên giới và chủ quyền biển, đảo, vùng trời Tổ
quốc” [37, trang 148].

Tuy không nêu cụ thể, song ở đây có thể hiểu bảo vệ vùng trời quốc gia
là bảo vệ vững chắc độc lập, chủ quyền, thống nhất, toàn vẹn lãnh thổ vùng
trời. Nhiệm vụ này là của cả hệ thống chính trị và tồn dân, trong đó Qn đội

nhân dân và Cơng an nhân dân là lực lượng nòng cốt.

1.2.1.2. Quan điểm của Quân ủy Trung ương và Bộ Quốc phòng

</div>
(25)<div class='page_container' data-page=25>

mưu, phối hợp xử lý kịp thời, có hiệu quả các tình huống; giữ ổn định trên
biển, trên không, nội địa, biên giới và các địa bàn trọng điểm, không để bị
động và bất ngờ.

1.2.1.3. Quan điểm của Đảng ủy và Bộ Tư lệnh Quân chủng Phịng

khơng-Khơng qn

Nghị quyết Đại hội đại biểu Đảng bộ Quân chủng PK-KQ lần thứ IX,
nhiệm kỳ 2015-2020 nêu rõ: Bảo vệ vùng trời, vùng biển, đảo của Tổ quốc là
nhiệm vụ của toàn Đảng, toàn dân, của các LLVT nhân dân, trong đó Bộ đội
PK-KQ giữ vai trò quan trọng, nịng cốt. Do đó, Bộ đội PK-KQ phải phấn
đấu, phát huy những bài học kinh nghiệm, truyền thống đánh thắng trận đầu,
tích cực triển khai thực hiện Nghị quyết của Đảng: “Bảo vệ vững chắc độc lập
chủ quyền, thống nhất toàn vẹn lãnh thổ; giữ vững chủ quyền biển, đảo, biên
giới, vùng trời; bảo vệ Đảng, Nhà nước, nhân dân và chế độ XHCN; giữ vững
ổn định chính trị, trật tự, an tồn xã hội; chủ động ngăn chặn, làm thất bại mọi
âm mưu, hoạt động chống phá của các thế lực thù địch và sẵn sàng ứng phó
với các mối đe doạ an ninh phi truyền thống mang tính tồn cầu, khơng để bị
động, bất ngờ trong mọi tình huống”. Đồng thời, thực hiện tốt Nghị quyết
Trung ương 8 (Khóa XI) về “Chiến lược bảo vệ Tổ quốc trong tình hình
mới”, góp phần xây dựng thế trận quốc phịng tồn dân, gắn với thế trận chiến
tranh nhân dân và thế trận phịng khơng nhân dân trên các vùng biển đảo, bảo
vệ vững chắc độc lập, chủ quyền, quyền chủ quyền quốc gia vùng trời, vùng

biển đảo của Tổ quốc trong mọi tình huống.

1.2.2. Những nguy cơ, thách thức hiện nay

</div>
(26)<div class='page_container' data-page=26>

biển đảo tiếp tục xảy ra những tranh chấp, một số nước đẩy mạnh các hoạt
động quân sự trên biển đảo với quy mô, cường độ ngày càng tăng, phô
trương sức mạnh, công khai yêu sách về chủ quyền Biển Đông, làm ảnh
hưởng đến mơi trường hồ bình, đe doạ chủ quyền, lợi ích quốc gia và an
ninh trên biển đảo.

Theo bài viết của PGS.TS Hồng Quốc Trình, đăng trên Tạp chí Phịng
khơng-Khơng qn, số tháng 5 năm 2014, hiện nay vấn đề ANQG, an ninh
VTQG đã vượt ra khỏi phạm vi ANQG của mỗi nước, trở thành những thách
thức mang tính tồn cầu, tạo áp lực không nhỏ cho mỗi nước trong việc bảo
đảm ANQG và an ninh VTQG. Nguồn gốc phát sinh những ảnh hưởng, uy
hiếp đối với an ninh VTQG do hai yếu tố tạo thành, đó là: con người và thiên
nhiên. Biểu hiện của hai yếu tố này rất đa dạng, gồm cả vơ hình và hữu hình,
trực tiếp và gián tiếp (có tính chính trị và phi chính trị). Các nguyên nhân gây
ảnh hưởng, uy hiếp đến an ninh VTQG bao gồm: Hoạt động xâm nhập đường
không của lực lượng phản động, chống đối Nhà nước tiến hành; hoạt động
tiến công hỏa lực đường không của các thế lực thù địch tiến hành chiến tranh
xâm lược; hoạt động của bọn khủng bố quốc tế; hoạt động bay của những
phương tiện bay không được cấp phép; sự tranh chấp chủ quyền lãnh thổ giữa
các quốc gia…

1.3. Vai trị của báo chí đối với vấn đề bảo vệ chủ quyền vùng trời quốc gia

1.3.1. Định hướng về cơng tác thơng tin trên báo chí về vấn đề bảo vệ chủ

quyền vùng trời quốc gia

1.3.1.1. Định hướng của Đảng, Nhà nước

</div>
(27)<div class='page_container' data-page=27>

điều kiện mới là nhiệm vụ có tính chiến lược, thường xuyên, lâu dài, là trách 
nhiệm của toàn Đảng, tồn dân và của cả hệ thống chính trị” [37, tr.234].

Hiện nay, nhiệm vụ xây dựng và bảo vệ Tổ quốc nói chung, vấn đề bảo
vệ chủ quyền VTQG nói riêng đặt ra yêu cầu cao đối với công tác tuyên
truyền, giáo dục, định hướng tư tưởng. Sự phát triển mạnh mẽ, thông tin đa
chiều, ảnh hưởng và chi phối ngày càng lớn của các phương tiện truyền thông
hiện đại, internet… đã và đang là thách thức đối với các cơ quan báo chí trong
việc tuyên truyền quan điểm, đường lối của Đảng về nhiệm vụ xây dựng và
bảo vệ Tổ quốc, về nhiệm vụ quân sự, quốc phòng, bảo vệ chủ quyền vùng
trời, biển, đảo quốc gia. Định hướng về công tác thông tin, tuyên truyền về
nhiệm vụ bảo vệ Tổ quốc, tác giả Phạm Thu Phong có bài viết “Tun truyền

về cơng tác Quốc phịng-An ninh trên báo chí hiện nay” đăng trên Tạp chí Lý

luận Chính trị điện tử, ngày 6/8/2014. Bài viết chỉ rõ: “Để làm tốt nhiệm vụ
tuyên truyền về QP-AN, trong đó có vấn đề bảo vệ chủ quyền VTQG, báo chí
cần tập trung làm tốt việc tuyên truyền đường lối, chính sách của Đảng và
Nhà nước, thông tin trung thực về tình hình trong nước và thế giới, về nhiệm
vụ bảo vệ Tổ quốc trong tình hình mới, góp phần nâng cao dân trí, xây dựng
và phát huy dân chủ, tăng cường khối đoàn kết toàn dân trong bảo đảm
AN; nâng cao chất lượng, hiệu quả của công tác tuyên truyền giáo dục
QP-AN, xây dựng ý thức trách nhiệm đối với nhiệm vụ bảo vệ Tổ quốc cho mọi
công dân”.

Về phương thức tuyên truyền về nhiệm vụ quân sự, quốc phịng nói
chung, nhiệm vụ bảo vệ chủ quyền VTQG nói riêng, trong bài viết “Báo chí

với cơng tác xây dựng nền Quốc phịng tồn dân” đăng trên Báo Quân khu 9

</div>
(28)<div class='page_container' data-page=28>

định hướng dư luận, tạo sự đồng thuận trong cán bộ, đảng viên LLVT và quần
chúng nhân dân”. Tác giả bài báo cũng khuyến nghị: “Nội dung tuyên truyền 
trên báo chí phải bám sát thực tiễn công cuộc đổi mới đất nước, hoạt động của
LLVT, làm tốt việc dự báo, xử lý thông tin, nhất là những thông tin quan
trọng, đang được xã hội quan tâm, tạo sức mạnh tổng hợp để tuyên truyền,
giữ thế chủ động trong định hướng dư luận”.

Như vậy, để thực hiện tốt công tác thông tin, tuyên truyền về nhiệm vụ
bảo vệ Tổ quốc nói chung, nhiệm vụ bảo vệ chủ quyền VTQG nói riêng, lực
lượng báo chí phải thường xuyên bám sát quan điểm, chủ trương, đường lối
của Đảng về cơng tác qn sự, quốc phịng; tích cực đổi mới nội dung, hình
thức tun truyền, nâng cao chất lượng, hiệu quả thơng tin, góp phần nâng
cao nhận thức, trách nhiệm của cán bộ, chiến sĩ và nhân dân trong công cuộc
xây dựng và bảo vệ Tổ quốc.

1.3.1.2. Định hướng của Quân ủy Trung ương và Bộ Quốc phòng

Là một bộ phận của nền báo chí cách mạng, đặt dưới sự lãnh đạo của
Đảng, sự quản lý của Nhà nước, chỉ đạo thường xuyên của Quân ủy Trung
ương, Bộ Quốc phòng, mà trực tiếp là Tổng cục Chính trị, báo chí qn đội
nói chung, báo in quân đội nói riêng tiếp tục phát huy vai trị to lớn của mình
vào thực hiện nhiệm vụ cơng tác Đảng, cơng tác chính trị trong Qn đội, góp

phần quan trọng vào sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc thời kỳ mới.

</div>
(29)<div class='page_container' data-page=29>

thần trong QĐND Việt Nam... đồng thời thường xuyên phối hợp chặt chẽ với
các ban Đảng Trung ương, bộ, ngành Nhà nước chỉ đạo, quản lý các cơ quan
báo chí, văn hóa, văn học, nghệ thuật của qn đội hoạt động đúng tơn chỉ,
mục đích và định hướng chính trị của Đảng.

Theo chỉ đạo của Quân ủy Trung ương và Bộ Quốc phòng, từ năm
2014 đến năm 2020, để hoàn thành chức năng, nhiệm vụ của mình, cơng tác
báo chí trong quân đội cần tiếp tục quán triệt Chỉ thị 22/CT-TW của Bộ Chính
trị, Nghị quyết Trung ương 5 (khóa X) “Về cơng tác tư tưởng, lý luận, báo chí
trước u cầu mới”, Thơng báo Kết luận số 41/TB-TW của Bộ Chính trị “Về
một số biện pháp tăng cường lãnh đạo và quản lý báo chí”, Chỉ thị 47 của
Thường vụ Đảng ủy Quân sự Trung ương (nay là Thường vụ Quân ủy Trung
ương), Tổng cục Chính trị tăng cường chỉ đạo các cơ quan báo chí trong quân
đội quán triệt, thấm nhuần sâu sắc quan điểm: Báo chí ở cấp nào phải chịu sự
lãnh đạo trực tiếp về mọi mặt của Đảng ủy và sự quản lý, điều hành của người
chỉ huy, cơ quan chính trị cấp đó; thực hiện đúng tơn chỉ, mục đích, khơng
“thương mại hóa”; đổi mới và nâng cao chất lượng thơng tin tuyên truyền, tạo
sức hấp dẫn, lôi cuốn đối với người đọc, người nghe và người xem; nghiên
cứu ban hành quy chế cung cấp thông tin, thiết lập trang điện tử trên internet
trong Quân đội để bảo đảm đúng quy chế của Bộ Thông tin và Truyền thơng
và các quy định về bí mật của Nhà nước và Quân đội.

</div>
(30)<div class='page_container' data-page=30>

ngành, địa phương trong việc cung cấp thông tin, tuyên truyền, không để lộ,
lọt bí mật quân sự, bí mật quốc gia, nhất là những vấn đề phức tạp, nhạy cảm

liên quan đến bảo vệ chủ quyền biển, đảo, an ninh biên giới của Tổ quốc.

1.3.2. Vai trò của báo chí đối với bảo vệ chủ quyền vùng trời quốc gia

Báo chí ln giữ vai trò quan trọng trong việc tuyên truyền, giáo dục
quốc phòng, an ninh, thực hiện tuyên truyền đường lối, chính sách của Đảng,
Nhà nước về quốc phịng, an ninh đến các ngành, các cấp, các tổ chức chính
trị xã hội và cán bộ, đảng viên, quần chúng nhân dân, học sinh, sinh viên…
Qua đó, giúp cho cán bộ, đảng viên, các tầng lớp nhân dân có nhận thức đúng
đắn về chiến lược xây dựng nền quốc phịng tồn dân, xây dựng thế trận an
ninh nhân dân, từ đó có ý thức tự giác trong đóng góp xây dựng tiềm lực kinh
tế, chính trị, văn hóa, xã hội, xây dựng và củng cố khu vực phòng thủ các cấp
ngày càng vững chắc.

Báo chí cung cấp các thơng tin liên quan đến vấn đề bảo vệ chủ quyền
vùng trời quốc gia như: Thông tin về vai trị, vị trí của vùng trời quốc gia
trong sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc; nhận thức, trách nhiệm của tổ
chức, cá nhân đối với vấn đề bảo vệ chủ quyền VTQG... Qua đó, giúp cho cán
bộ, chiến sĩ, nhân dân nâng cao hiểu biết pháp luật về vấn đề bảo vệ chủ
quyền VTQG.

</div>
(31)<div class='page_container' data-page=31>

với chức năng của mình, báo chí cịn là cầu nối tập hợp, thu hút, chuyển tải và
có ảnh hưởng lan tỏa cao trong xã hội về những sự kiện, vấn đề, tâm tư,
nguyện vọng, kiến nghị, ý kiến đa chiều của các tầng lớp nhân dân, các nhà
khoa học, cơ quan hữu quan và giúp định hướng, điều chỉnh nhận thức và
hành vi các đối tượng có liên quan. Các thơng tin được phản ánh trên báo chí
góp phần giúp cho Đảng, Nhà nước, Quân đội, Quân chủng PK-KQ nắm bắt,
cập nhật đầy đủ và chính xác hơn để hồn thiện chiến lược, chính sách pháp

luật về vấn đề bảo vệ Tổ quốc, bảo vệ chủ quyền VTQG.

Thượng tá Đỗ Trường Sinh - Trợ lý Tuyên truyền, Phòng Tuyên huấn,
Quân chủng PK-KQ, nhận xét: “Chủ quyền quốc gia có nội hàm rất rộng,

trong đó có chủ quyền vùng đất, vùng trời, vùng biển và hải đảo... Các báo 
QĐND, PK-KQ, HQVN là những báo in hàng đầu cung cấp thông tin một

cách khá tồn diện, đầy đủ, chính xác và kịp thời về vấn đề bảo vệ chủ quyền

vùng trời quốc gia. Qua những thơng tin đó, nhân dân và các lực lượng vũ

trang nhân dân có được nhận thức đầy đủ và sâu sắc hơn về vấn đề bảo vệ

chủ quyền vùng trời quốc gia, từ đó xác định trách nhiệm của bản thân mình 
đối sự nghiệp bảo vệ Tổ quốc Việt Nam XHCN nói chung và sự nghiệp bảo vệ

vững chắc chủ quyền vùng trời quốc gia nói riêng” [Phụ lục 3].

1.3.3. Những yếu tố cơ bản quyết định chất lượng thông tin về vấn đề bảo 
vệ chủ quyền vùng trời quốc gia trên báo chí

1.3.3.1. Định hướng của Đảng, Nhà nước, Quân đội, cơ quan chủ quản

</div>
(32)<div class='page_container' data-page=32>

được. Cho nên các báo chí của ta đều phải có đường lối chính trị đúng” [10,
tr.414, tập 9]. Trong bài nói chuyện tại Đại hội lần thứ 3 Hội Nhà báo Việt
Nam, Người căn dặn: “Cán bộ báo chí cũng là chiến sĩ cách mạng. Cây bút,
trang giấy là vũ khí sắc bén của họ" [10, tr.616, tập 10]. Người căn dặn:

"Nhiệm vụ của người làm báo là quan trọng và vẻ vang. Muốn hồn thành tốt
nhiệm vụ ấy thì phải cố gắng học tập chính trị, nâng cao tư tưởng, đứng vững
trên lập trường của giai cấp vơ sản; phải nâng cao trình độ văn hoá, phải đi
sâu vào nghiệp vụ của mình"[10, tr.415, tập 9].

Trong bài viết “Tăng cường sự lãnh đạo của Đảng đối với báo chí

trước yêu cầu mới” đăng trên Tạp chí Quốc phịng tồn dân, số tháng 8/2011,

TS Nguyễn Thế Kỷ, cho rằng: “Để nâng cao hiệu quả lãnh đạo đối với báo
chí, Đảng ta phải khơng ngừng đổi mới tư duy, phong cách, phương thức lãnh 
đạo đối với cơng tác báo chí. Đảng lãnh đạo báo chí bằng việc đề ra nghị 
quyết, chỉ thị, định hướng quy hoạch, kế hoạch phát triển hệ thống báo chí và
định hướng nội dung thơng tin, tun truyền của báo chí… Nhà nước có trách
nhiệm thể chế hoá đường lối, quan điểm của Đảng về báo chí bằng pháp luật,
chính sách trong quản lý hoạt động báo chí”.

</div>
(33)<div class='page_container' data-page=33>

Đối với công tác tuyên truyền về nhiệm vụ quân sự, quốc phịng nói
chung, nhiệm vụ bảo vệ chủ quyền VTQG nói riêng thường xuyên có sự chỉ
đạo, định hướng của Quân ủy Trung ương - Bộ Quốc phòng, Đảng ủy - Bộ Tư
lệnh Quân chủng, Quân khu. Các cơ quan báo chí phải chấp hành nghiêm
Luật Báo chí; thực hiện đúng tơn chỉ, mục đích đề ra; thơng tin khách quan,
trung thực, có định hướng đến các tầng lớp nhân dân, góp phần quan trọng
vào việc bảo vệ vững chắc chủ quyền VTQG. Xuất phát từ các định hướng,
chỉ đạo của cấp trên, các cơ quan báo chí qn đội nói chung và lực lượng báo
in quân đội đã triển khai thực hiện có hiệu quả các nội dung tuyên truyền về
nhiệm vụ bảo vệ Tổ quốc nói chung, vấn đề bảo vệ chủ quyền VTQG nói
riêng theo đúng tôn chỉ, mục đích; thường xun có các biện pháp quản lý,

thực hiện phù hợp nhằm không ngừng nâng cao chất lượng, hiệu quả thông
tin, tuyên truyền về lĩnh vực được giao.

1.3.3.2. Kiến thức về vấn đề bảo vệ chủ quyền vùng trời quốc gia của nhà báo

</div>
(34)<div class='page_container' data-page=34>

chế, chức năng, nhiệm vụ, vai trò… của lực lượng phịng khơng 3 thứ qn;
phải hiểu được tính năng, kỹ thuật, chiến thuật của các loại khí tài cơ bản hiện
nay được trang bị cho lực lượng phịng khơng, khơng qn… Đây là yếu tố
rất cơ bản đảm bảo cho đội ngũ phóng viên, biên tập viên báo chí qn đội
nói chung, báo in qn đội nói riêng hồn thành tốt nhiệm vụ tuyên truyền
bảo vệ Tổ quốc.

1.3.3.3. Bản lĩnh chính trị và nhiệt huyết của nhà báo

Theo bài viết “Bồi dưỡng đạo đức cách mạng đói với nhà báo quân đội

hiện nay” của tác giả Ngơ Đình Phiếm trên Tạp chí Quốc phịng tồn dân

điện tử, ngày 28/2/2014; chuẩn mực đạo đức của nhà báo quân đội được xây
dựng trên cơ sở chuẩn mực đạo đức chung của đội ngũ cán bộ, đảng viên
trước yêu cầu mới. Đó là sự thấm nhuần đạo đức cách mạng “cần, kiệm, liêm,
chính, chí cơng vơ tư” mà Bác Hồ đã dạy; là sự cụ thể hóa Quy định đạo đức
nghề nghiệp của người làm báo cách mạng Việt Nam (gồm 9 điều) phù hợp
với đặc thù hoạt động của báo chí quân đội. Tựu trung là: Có bản lĩnh chính 
trị kiên định, vững vàng, tuyệt đối trung thành với Tổ quốc, với Đảng và nhân
dân; kiên định độc lập dân tộc và CNXH; cảnh giác cao, phân biệt rõ đối
tượng và đối tác; có sự nhạy cảm chính trị - nghề nghiệp; có óc phê phán
mang tính xây dựng. Nhà báo quân đội phải trung thực, khách quan, tôn trọng

sự thật; trách nhiệm đến cùng đối với tác phẩm báo chí của mình; khơng quản
ngại khó khăn, gian khổ, hy sinh; bám sát cơ sở, bám sát hoạt động của cán
bộ, chiến sĩ, nhân dân; tâm huyết với nghề và có ý chí khơng ngừng vươn lên
về mọi mặt.

</div>
(35)<div class='page_container' data-page=35>

ảnh chân thực; từ đó, cho ra đời những tác phẩm báo chí chất lượng cao thấm
đẫm mồ hơi, xương máu, tinh thần yêu nước của bộ đội và nhân dân… góp
phần trực tiếp tăng cường nhân tố chính trị - tinh thần của lực lượng vũ trang
nhân dân, Quân đội nhân dân. Các nhà báo - chiến sĩ với nhiệt huyết cách
mạng khơng chỉ tích cực tun truyền đường lối, quan điểm của Đảng, chính
sách và pháp luật Nhà nước, trọng tâm là những vấn đề về quân sự, quốc
phòng, bảo vệ chủ quyền của Tổ quốc, xây dựng nền quốc phịng tồn dân,
thế trận quốc phịng tồn dân gắn với thế trận an ninh nhân dân vững chắc mà
cịn ln “hiệp đồng tác chiến” chặt chẽ, có hiệu quả cao với các đơn vị báo
chí Trung ương, địa phương, ngành, hội, tích cực tham gia phát hiện, ni
dưỡng, bồi đắp những nhân tố tích cực.

</div>
(36)<div class='page_container' data-page=36>

luật của Đảng, Nhà nước và Quân đội, nêu cao tinh thần đoàn kết, khắc phục
khó khăn, xây dựng cơ quan, tịa soạn vững mạnh toàn diện.

1.3.3.4. Đầu tư cơ sở vật chất

Trong thời đại khoa học kỹ thuật phát triển mạnh mẽ, báo chí cũng có
phát triển đa dạng, phong phú. Để đáp ứng tốt nhu cầu thông tin của công
chúng, độc giả, bên cạnh việc không ngừng nâng cao năng lực chuyên môn
của nhà báo thì các cơ quan báo chí cần phải được đầu tư nâng cấp cơ sở vật

chất, trang thiết bị tác nghiệp. Để góp phần đưa lực lượng báo chí qn đội
nói chung, báo in qn đội nói riêng hịa nhập chung với báo chí cả nước theo
hướng “cách mạng, chuyên nghiệp, hiện đại”, Quân ủy Trung ương - Bộ
Quốc phòng, các Quân chủng, Quân khu, các cơ quan, đơn vị đã quan tâm,
đầu tư về cơ sở vật chất, trang thiết bị phục vụ hoạt động của báo chí, tuyên
truyền. Đặc biệt, Đề án “Hiện đại hóa các cơ quan Báo chí Quân đội giai đoạn
2014 - 2018” được Bộ trưởng Bộ Quốc phòng phê duyệt đã và đang tạo ra
bước đột phá về cơ sở vật chất của các cơ quan báo chí trong Qn đội, trong
đó có lực lượng báo in quân đội.

</div>
(37)<div class='page_container' data-page=37>

1.3.3.5.Phản hồi của công chúng độc giả

Việc phản hồi từ phía độc giả về thông tin mà các tờ báo đăng tải sẽ
góp phần quan trọng giúp cho báo chí thực hiện tốt chức năng phản biện xã
hội. Các ý kiến phản hồi từ phía độc giả sẽ khơi gợi cho tòa soạn những ý
tưởng mới về tổ chức thông tin, đồng thời cải thiện chất lượng nội dung, hình
thức sản phẩm báo chí để đáp ứng nhu cầu ngày càng cao của công chúng.
[18, trang 125].

Trong thời đại công nghệ thông tin bùng nổ hiện nay, cơng chúng có
điều kiện tương tác, họ không đơn thuần là người tiếp nhận thông tin của báo
chí, hoặc người cung cấp thơng tin cho nhà báo, mà có khi cịn cùng nhà báo
xây đắp, phát triển những câu chuyện thông qua các thư từ, điện thoại, góp ý,
bình luận. Ngày nay, người ta đánh giá cao tính tương tác vì nó thúc đẩy đa
chiều thông tin. Cạnh tranh của báo mạng điện tử (và cả của mạng xã hội) với
tính tương tác cao làm cho báo chí truyền thống phải điều chỉnh để thu hút
cơng chúng. Báo chí vì thế, khơng đơn thuần tun truyền một chiều cho khán
giả (nói cho dân nghe), mà còn phải tiếp nhận và chuyển tải thông tin của

khán giả (lắng nghe dân nói). Tương tác làm dân chủ hóa thơng tin; dân chủ
hóa thơng tin góp phần thúc đẩy dân chủ hóa đời sống xã hội.

1.4. Yêu cầu chất lƣợng thơng tin báo chí về vấn đề bảo vệ chủ quyền 
vùng trời quốc gia

1.4.1. Cách thức thông tin về vấn đề bảo vệ chủ quyền vùng trời quốc gia 
của báo chí

1.4.1.1. Xây dựng các tờ báo độc lập

</div>
(38)<div class='page_container' data-page=38>

tuyên truyền các nội dung liên quan đến vấn đề bảo vệ chủ quyền VTQG trên
các báo chí Trung ương và địa phương, Ban Tuyên giáo Trung ương, Bộ Văn
hóa thơng tin (nay là Bộ Thơng tin và truyền thơng),Qn ủy Trung ương và
Bộ Quốc phịng cho phép Quân chủng PK-KQ xây dựng tờ báo in PK-KQ.
Báo PK-KQ là cơ quan của Đảng ủy và Bộ Tư lệnh Quân chủng PK-KQ,
đồng thời là diễn đàn tư tưởng, là tiếng nói của tồn thể cán bộ, chiến sĩ và
cơng nhân viên quốc phịng tồn Qn chủng. Tờ báo là nơi tiếp nhận, trao
đổi thông tin về mọi mặt của hoạt động của Bộ đội PK-KQ trong thực hiện
nhiệm vụ bảo vệ Tổ quốc.

Báo PK-KQ hiện nay ra định kỳ mỗi tháng 4 số, phát hành trong các
đơn vị từ cơ quan Quân chủng đến cấp trung đội, trạm thông tin, trạm xá sư
đồn và các đơn vị đóng qn phân tán nhỏ lẻ (tương đương cấp trung đội)
trên 600 điểm đóng qn trên tồn quốc. Ngồi ra, tờ báo còn được phát hành
đến các cơ quan, đơn vị phịng khơng lục quân từ cấp tiểu đồn đến chủ
nhiệm Phịng khơng các Quân khu, Quân đoàn và Quân chủng Hải quân…

Với nội dung ngày càng phong phú, đa dạng, tờ báo đã góp phần quan
trọng vào việc tuyên truyền, giáo dục cho cán bộ, chiến sĩ, CNVQP nắm được
đường lối chủ trương của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước, nhiệm
vụ của cách mạng, Quân đội, Quân chủng PK-KQ và đơn vị; động viên bộ đội
tích cực thực hiện phong trào thi đua quyết thắng; xây dựng đời sống văn hóa
tinh thần lành mạnh, phong phú, góp phần hồn thành xuất sắc nhiệm vụ thơng
tin, tuyên truyền, tích cực xây dựng Quân chủng PK-KQ ngày càng trưởng
thành, vững mạnh, bảo vệ vững chắc chủ quyền VTQG.

1.4.1.2. Lồng ghép tin, bài về chủ đề chủ quyền vùng trời quốc gia trên các báo

</div>
(39)<div class='page_container' data-page=39>

trên các cơ quan báo chí Trung ương, Quân đội và địa phương. Hoạt động
thông tin báo chí về chủ đề bảo vệ chủ quyền VTQG thường được tổ chức
theo tuần, theo tháng và cũng có thể là theo các sự kiện của đất nước, Quân
đội, Quân chủng PK-KQ như: Kỷ niệm Chiến thắng Điện Biên Phủ 7/5; Ngày
giải phóng miền Nam, thống nhất đất nước 30/4; Ngày Quốc khánh Nước
Cộng hòa XHCN Việt Nam 2/9; Ngày thành lập QĐND Việt Nam 22/12;
Ngày thành lập Quân chủng PK-KQ 22/10; Chiến thắng “Hà Nội - Điện Biên
Phủ trên không”; các ngày truyền thống của các lực lượng Cao xạ, Không
quân, Ra đa, Tên lửa; các đợt diễn tập lớn do Quân đội và các bộ, ban, ngành
tổ chức có lực lượng PK-KQ tham gia…

Về cách thức đưa tin, các báo Trung ương, Quân đội, địa phương
thường tổ chức các bài viết, loạt bài, vệt bài sâu đậm về lực lượng phịng
khơng 3 thứ qn trong sự nghiệp đấu tranh giải phóng dân tộc; những bài
học kinh nghiệm rút ra từ chiến tranh và sự vận dụng vào giai đoạn hiện nay;
những bài viết có ý nghĩa giáo dục thế hệ trẻ hơm nay với sự nghiệp bảo vệ
bầu trời Tổ quốc; những tấm gương Bộ đội PK-KQ đạt nhiều thành tích xuất

sắc trong học tập, huấn luyện và canh trực sẵn sàng chiến đấu… Thông tin
thường xuyên về vấn đề bảo vệ chủ quyền VTQG gồm có: Báo QĐND, Nhân
Dân, Hà Nội Mới, Tiền phong, Thanh niên… Qua đó đã góp phần tuyên
truyền, giáo dục nâng cao ý thức cách mạng đối với nhân dân và đội ngũ cán
bộ, chiến sĩ PK-KQ trong sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc nói chung,
sự nghiệp bảo vệ VTQG nói riêng.

1.4.2. Một số u cầu trong thơng tin về bảo vệ chủ quyền vùng trời quốc 
gia trên báo chí

</div>
(40)<div class='page_container' data-page=40>

chính xác, chuẩn mực, nhanh nhạy, hiệu quả, bảo đảm đúng tôn chỉ, mục
đích, phù hợp với lối sống, trình độ học vấn, kiến thức, truyền thống văn hóa
cũng như yêu cầu, tâm tư, nguyện vọng của cán bộ, chiến sĩ và nhân dân. Do
vậy, thông tin về vấn đề bảo vệ chủ quyền VTQG cần phải đáp ứng các yêu
cầu sau:

1.4.2.1. Bảo đảm thông tin chính xác, chuẩn mực và nhanh nhạy.

Chính xác, chuẩn mực là một thuộc tính, yêu cầu cao của báo chí nói
chung, là u cầu mang tính nguyên tắc của báo chí quân đội. Nhanh nhạy là
yêu cầu ngày càng cao của báo chí, nếu khơng nhanh, khơng mới thì khơng
phải là báo chí theo đúng nghĩa Newspaper (báo hằng ngày). Các cơ quan báo
chí quân đội phần lớn là những cơ quan báo chí lớn, uy tín nên thông tin
không thể quá cũ, quá chậm mà phải hịa vào dịng chảy thơng tin chủ lưu của
đất nước và thế giới. Vì vậy, báo chí qn đội nói chung, báo in quân đội nói
riêng phải quán triệt, thực hiện triệt để những yêu cầu trên, vừa phải nhanh
nhạy, nhưng phải rất chính xác, chuẩn mực.

Song song với đó, các cơ quan báo chí qn đội cần có cơ chế phối hợp
khai thác thông tin từ nhiều nguồn; lựa chọn thơng tin chuẩn mực, chính xác
để đăng tải, giúp bạn đọc tiếp nhận thông tin kịp thời, khách quan. Đội ngũ
những người làm báo trong Quân đội cần xác định rõ: nhanh nhạy là điều
đáng q, nhưng phải ln đề cao tính chính xác và chuẩn mực.

1.4.2.2. Thơng tin phù hợp với đối tượng tiếp nhận đặc thù.

</div>
(41)<div class='page_container' data-page=41>

báo in quân đội phải phù hợp. Thông tin về nhiệm vụ xây dựng và bảo vệ Tổ
quốc, trong đó có vấn đề bảo vệ chủ quyền VTQG trên báo in quân đội bên
cạnh việc phải bảo đảm tính tồn diện, chân thực, có trách nhiệm xã hội cao,
cịn phải góp phần định hướng dư luận, tạo sự đồng thuận cao trong cán bộ,
chiến sĩ và nhân dân. Do vậy, để hoàn thành chức năng tun truyền, báo chí
nói chung, báo in qn đội nói riêng phải bám sát thực tiễn cơng cuộc đổi mới
đất nước, hoạt động của Quân đội, Quân chủng PK-KQ, cơ quan, đơn vị… để
làm tốt việc dự báo, xử lý thông tin; tăng cường phối hợp với các cơ quan báo
chí Trung ương và địa phương, với các cấp, các ngành, chủ động tiếp cận,
chiếm lĩnh trận địa thông tin, nhất là những thông tin quan trọng liên quan đến
an ninh VTQG đang được xã hội quan tâm, tạo sức mạnh tổng hợp để tuyên
truyền, giữ thế chủ động trong định hướng dư luận. Báo in quân đội cần tập
trung phát hiện, biểu dương, nhân rộng các điển hình tiên tiến trong phong
trào Thi đua Quyết thắng, khẳng định các điểm sáng, những chuyển biến tích
cực trong cơng tác huấn luyện, sẵn sàng chiến đấu, xây dựng chính quy, chấp
hành kỷ luật, công tác hậu cần, kỹ thuật, giúp dân xóa đói giảm nghèo, xây
dựng cơ sở chính trị địa phương vững chắc của LLVT và nhân dân trong sự
nghiệp quản lý và bảo vệ bầu trời Tổ quốc.

1.4.2.3. Thông tin phải bám sát tôn chỉ, mục đích.

</div>
(42)<div class='page_container' data-page=42>

mới, chất lượng, tính chiến đấu cao, mang tính phát hiện, báo chí nói chung,
báo in quân đội nói riêng phải giữ đúng định hướng chính trị, khơng để lộ bí
mật qn sự, bí mật quốc gia; nâng cao tính hấp dẫn, bảo đảm tính đa dạng,
phong phú, phù hợp với báo chí hiện đại. Các ấn phẩm báo chí cần nâng cao
chất lượng cả nội dung và hình thức, bám sát đối tượng phục vụ và nhiệm vụ
chính trị của đơn vị. Đối với cơ quan chính trị các cấp, trực tiếp là cơ quan
tuyên huấn chịu trách nhiệm định hướng về chính trị, tư tưởng trong nội dung
thông tin; chỉ đạo, theo dõi, kiểm tra, đánh giá hoạt động báo chí cấp mình;
duy trì nền nếp, chế độ giao ban báo chí định kỳ hằng tháng, hằng quý theo
quy chế quản lý báo chí.

1.4.2.4. Thông tin đơn giản, cô đọng, dễ hiểu.

Bên cạnh yêu cầu về nội dung, vấn đề bảo vệ chủ quyền VTQG cần
phải được thể hiện một cách ngắn gọn, súc tích, cô đọng, dễ hiểu; ngôn ngữ
thể hiện thật đơn giản, câu văn trong sáng, giàu thông tin… Cùng với đó, cách
thiết kế, trình bày thơng tin trên trang báo phải bảo đảm hài hòa, sắc nét, đẹp
mắt, góp phần làm nổi bật thêm nội dung tư tưởng, chủ đề, thể hiện rõ nét
khuynh hướng và phong cách của từng tờ báo.

* Tiểu kết Chương 1

</div>
(43)<div class='page_container' data-page=43>

chúng, đặc biệt báo chí cịn có vai trị quan trọng trong việc tuyên truyền nhân
rộng các điển hình tiên tiến, các mơ hình hay, cách làm tốt để khích lệ quần
chúng, nhân dân hướng đến những giá trị chân - thiện - mỹ.

</div>
(44)<div class='page_container' data-page=44>

35
Chƣơng 2

THỰC TRẠNG THÔNG TIN VỀ VẤN ĐỀ BẢO VỆ CHỦ QUYỀN 
VÙNG TRỜI QUỐC GIA TRÊN BÁO IN QUÂN ĐỘI

2.1. Giới thiệu sơ lƣợc về 3 tờ báo: Quân đội nhân dân, Phòng 
không-Không quân, Hải quân Việt Nam

2.1.1. Báo Quân đội nhân dân

Báo QĐND là cơ quan ngôn luận của Quân ủy Trung ương và Bộ Quốc
phòng, tiếng nói của LLVT và nhân dân Việt Nam. Báo QĐND là một trong
những cơ quan báo chí hàng đầu của Đảng và Nhà nước, có chức năng tuyên
truyền, phản ánh hai nhiệm vụ chiến lược xây dựng và bảo vệ Tổ quốc; xây
dựng nền quốc phịng tồn dân, xây dựng LLVT nhân dân, đồng thời tuyên
truyền tất cả các lĩnh vực chính trị, kinh tế, xã hội trong nước và quốc tế. Bên
cạnh đó, Báo QĐND cịn định hướng bạn đọc, dư luận trong, ngoài nước,
cung cấp những tư liệu nghiên cứu đáng tin cậy cho các học giả. Báo QĐND
phát hành rộng rãi trong LLVT nhân dân và các cấp bộ Đảng, chính quyền,
các bộ, ban, ngành, các tổ chức đoàn thể, tổ chức xã hội và các tầng lớp nhân
dân cả nước.

Măng séc Báo Quân đội nhân dân

</div>
(45)<div class='page_container' data-page=45>

soạn gồm có: Ban biên tập; 11 phịng, ban biên tập, 7 cơ quan và cơ quan đại
diện, thường trực và thường trú ở 8 địa phương: Hà Nội, Nghệ An, Đà Nẵng,

Đắk Lắk, Gia Lai, Lâm Đồng, Thành phố Hồ Chí Minh, Cần Thơ.

Báo QĐND có trụ sở chính tại số 7, Phan Đình Phùng, Hà Nội. Báo
QĐND hiện có 4 ấn phẩm chính: Báo QĐND hàng ngày; Báo QĐND cuối
tuần; Báo QĐND điện tử; Nguyệt san Sự kiện và Nhân chứng. Các ấn phẩm
báo in đã tập trung đăng tải các tin tức thời sự cập nhật và các sự kiện quan
trọng của Nhà nước, Quân đội, cùng những chuyên đề, chuyên mục và bình
luận, các thông tin kinh tế, văn hóa, xã hội nổi bật; tuyên truyền, giáo dục
truyền thống cách mạng với các sự kiện, nhân chứng lịch sử… Đặc biệt, báo
QĐND điện tử phiên bản tiếng Việt, tiếng Anh, tiếng Trung đã trực tiếp đưa
hình ảnh Việt Nam ra quốc tế với những thơng tin cập nhật cả trong nước và
quốc tế.

2.1.2. Báo Phịng khơng-Khơng qn

Báo KQ là cơ quan của Đảng ủy và Bộ Tư lệnh Quân chủng
PK-KQ, tiếng nói của Bộ đội PK-KQ. Báo được Bộ Thông tin và Truyền thông
cấp Giấy phép hoạt động số 99/GP-BTTTT ngày 26/01/2011. Báo có trụ sở
tại số 171, Trường Chinh, Hà Nội. Tổng biên tập hiện nay là Đại tá, nhà báo
Hoàng Văn Lâu.

Măng séc Báo Phịng khơng-Khơng qn.

</div>
(46)<div class='page_container' data-page=46>

chuyển tờ Tập san Phịng khơng ra hàng tháng, thành tờ Báo PK-KQ ra định
kỳ hàng tuần, với khổ in 27x39 cm. Văn bản trên ký ngày 30/9/1965, nhưng
trên thực tế do yêu cầu nhiệm vụ công tác đảng, công tác chính trị phục vụ
chiến đấu rất khẩn trương, tờ báo PK-KQ số 01 đã ra đời ngày 15/7/1965.

Hiện nay, Báo in PK-KQ có khổ 29x42 cm; phát hành 48 kỳ/năm; số
thường dày 8 trang (trang 1 và trang 8 in 4 màu; các trang trong in 2 màu); số
lượng in là 4.000 bản/kỳ; phạm vi phát hành trên 600 điểm đóng qn trên
tồn quốc, bao gồm: các cơ quan, đơn vị, nhà máy, doanh nghiệp quốc phòng
của Quân chủng PK-KQ đóng quân tại 52/63 tỉnh, thành phố; lực lượng
phòng khơng thuộc các Qn khu, Qn đồn, Qn chủng Hải Quân, Bộ Tư
lệnh Thủ đô Hà Nội, Bộ đội Biên phòng đóng quân trên cả nước; các Thủ
trưởng Bộ Tư lệnh Quân chủng PK-KQ đã nghỉ hưu qua các thời kỳ...

Tôn chỉ mục đích hoạt động của Báo PK-KQ là: tuyên truyền, phổ biến
đường lối, chủ trương, chính sách, pháp luật của Đảng và Nhà nước về xây
dựng nền quốc phịng tồn dân, xây dựng LLVT nhân dân vững mạnh; thông
tin mọi mặt hoạt động của Quân chủng; định hướng, giáo dục chính trị, tư
tưởng, kiến thức quốc phòng cho cán bộ, chiến sĩ trong Quân chủng; nêu
gương các điển hình tiên tiến, đấu tranh chống các luận điệu sai trái, hoạt
động của các thế lực thù địch, giữ vững chủ quyền vùng trời của Tổ quốc.

</div>
(47)<div class='page_container' data-page=47>

Để đáp ứng yêu cầu thông tin, tuyên truyền trong giai đoạn mới, ngày
26/5/2016, Bộ Thông tin và Truyền thông đã cấp Giấy phép số
272/GP-BTTTT cấp phép hoạt động Báo PK-KQ điện tử (địa chỉ:
). Việc cho phép ra đời Báo PK-KQ
điện tử đã góp phần tạo nên kênh thông tin, tuyên truyền quan trọng, hữu
hiệu, phục vụ tốt hơn nhu cầu thông tin của cán bộ, chiến sĩ và nhân dân nói
chung và cán bộ, chiến sĩ Quân chủng PK-KQ nói riêng.

2.1.3. Báo Hải quân Việt Nam

Ngày 30/7/1970, Báo HQVN, tiền thân là Báo Quân Bạch Đằng được

thành lập. Trải qua 46 năm hoạt động, hiện tại, với điều kiện tác nghiệp vất
vả, gian khó, nhưng đội ngũ cán bộ, phóng viên của Báo HQVN khắc phục,
tác nghiệp để có những bài báo trung thực, giúp nhân dân cả nước, nhất là
các thế hệ trẻ và kiều bào ở nước ngoài thấy rõ vị trí, vai trị của biển, đảo
trong sự nghiệp cơng nghiệp hóa - hiện đại hóa, hội nhập quốc tế của đất
nước; cổ vũ, động viên các phong trào, các cuộc vận động để ủng hộ bộ đội
hải quân thật sự là nòng cốt trong sự nghiệp bảo vệ vững chắc chủ quyền
biển, đảo Tổ quốc.

Măng séc Báo Hải quân Việt Nam.

</div>
(48)<div class='page_container' data-page=48>

giao… của Đảng, Nhà nước và Quân đội; phục vụ yêu cầu xây dựng nền quốc
phịng tồn dân và thế trận chiến tranh nhân dân, gắn với nhiệm vụ phát triển
kinh tế biển.

Báo HQVN hiện có 15 cán bộ, phóng viên. Trong đó có 1 tổng biên
tập, 1 phó tổng biên tập, 1 thư ký tịa soạn, 1 kỹ thuật trình bày, 1 hành chính
trị sự, 10 phóng viên. Tất cả các phóng viên, biên tập viên của Báo HQVN
đều đã tốt nghiệp đại học chính quy và đại học tại chức chun ngành Báo
chí. Nhìn chung, đội ngũ biên tập viên, phóng viên Báo HQVN có năng lực
làm việc tốt, có khả năng thực hiện được đa loại hình báo chí như: báo in,
truyền hình, báo điện tử…

Hiện nay, Báo HQVN phát hành 1 tuần 1 số, với số lượng 6.000 bản
đến gần 2.679 địa chỉ, trong đó có 711 xã, phường, thị trấn ven biển toàn
quốc; 48 tỉnh, thành phố phối hợp tuyên truyền biển đảo với Quân chủng Hải
quân; các đồng chí lãnh đạo Đảng, Nhà nước; LLVT nhân dân; các bộ, ban,
ngành trung ương và địa phương; các cơ quan thơng tấn, báo chí trên toàn

quốc; các doanh nghiệp kinh tế; các trường đại học lớn. Bên cạnh đó, Truyền
hình Hải qn đã phát sóng trên 48 tỉnh, thành trong cả nước.

Để đáp ứng ngày càng tốt hơn nhu cầu thông tin cho bạn đọc, được cho
phép của Bộ Thông tin và Truyền thông, Bộ Quốc phòng, ngày 08/6/2016,
Báo Hải quân Việt Nam điện tử (www.baohaiquanvietnam.vn) chính thức
khai trương và đi vào hoạt động.

2.2. Thực trạng thông tin về vấn đề bảo vệ chủ quyền vùng trời trên các báo

2.2.1. Nội dung thông tin

2.2.1.1. Thành công

</div>
(49)<div class='page_container' data-page=49>

cho rằng, nội dung thơng tin của báo in qn đội đã góp phần nâng cao nhận
thức về vấn đề vảo vệ chủ quyền VTQG, 26,8% độc giả cho rằng những
thông tin từ báo in quân đội đã tác động đối với cơ quan quản lý Nhà nước về
vấn đề này.

Mặt khác, qua thống kê của tác giả luận văn, từ tháng 1/2015 đến tháng
6/2016, Báo PK-KQ - tờ báo của Quân chủng PK-KQ - lực lượng nòng cốt
trong thực hiện nhiệm vụ bảo vệ chủ quyền VTQG đã đăng tải được 991 tác
phẩm về chủ đề bảo vệ chủ quyền VTQG; Báo QĐND đăng tải được 328 tác
phẩm; trong khi đó Báo HQVN chỉ có 22 tác phẩm. Xuất phát từ đặc thù của
mỗi tờ báo, cũng như các đối tượng và chiến lược tuyên truyền của từng báo
mà cách thức tuyên truyền và mức độ đăng tải trên các tờ báo này cũng khác
nhau. Tuy nhiên, nội dung thông tin trên các tờ báo này tương đối phong phú,
đa dạng, đáp ứng được nhu cầu của độc giả.

- Chủ đề mang tính thời sự

Đối với các tờ báo QĐND, PK-KQ, HQVN, qua khảo sát tác giả luận
văn thấy rằng, chủ đề các thông tin, tuyên truyền trên các tờ báo này mang
tính thời sự, phong phú, đa dạng. Cụ thể như sau:

Khi được hỏi "Theo Ơng (bà), thơng tin về vấn đề bảo vệ chủ quyền

VTQG trên báo in qn đội có nhanh nhạy, kịp thời khơng?", thì có tới 88,3%

</div>
(50)<div class='page_container' data-page=50>

Bảng 2.1: Đánh giá về tính nhanh nhạy, kịp thời của thơng tin liên quan 
đến chủ đề bảo vệ chủ quyền VTQG trên báo in quân đội

Báo 
 Đáp án

Báo 
QĐND

Báo 
PK-KQ

Báo 
HQVN

Trung 
bình

Nhanh nhạy,

kịp thời 93,7% 90,6% 81% 88,3%

Chưa nhanh

nhạy, kịp thời 2,1% 5,2% 2,4%

(Nguồn: Tác giả điều tra)

Đánh giá về nội dung thể hiện về vấn đề bảo vệ chủ quyền VTQG trên
báo in quân đội, Nhà báo Đoàn Hoài Trung - Trưởng đại diện Trung tâm
PT-TH Quân đội phía Nam, cho rằng: “Nội dung thể hiện trên các báo in Quân

đội về vấn đề bảo vệ chủ quyền vùng trời quốc gia có thể nói rất phong phú, 
đó là những tin tức nóng hổi, những phóng sự chuyên sâu, những bài phản

ánh chân thực, những bài viết của các lãnh đạo theo từng chuyên đề mang

tính chiến lược. Đặc biệt gần đây mảng ảnh về vấn đề bảo vệ chủ quyền vùng

trời quốc gia rất được chú trọng” [Phụ lục 1].

</div>
(51)<div class='page_container' data-page=51>

Ví dụ: Báo PK-KQ, số ra ngày 5/6/2015, bên cạnh các tin "Quân chủng

PK-KQ thông qua văn kiện Đại hội Đảng các Đảng bộ cấp trên trực tiếp cơ

sở nhiệm kỳ 2015-2020", "Hội nghị cơng bố quyết định thanh tra tài chính đối

với Quân chủng PK-KQ", trong bài viết "Trung đoàn 290, Sư đồn 365 đua

tài trong nắng nóng miền Trung", tác giả Hữu Lệ đã thông tin nhanh về kết

quả Hội thao Kíp chiến đấu Sở Chỉ huy Trạm của Trung đoàn Ra đa 290 diễn
ra tại TP Đà Nẵng. Hoặc trong bài viết "Học viện PK-KQ quyết tâm thực hiện

tốt nhiệm vụ A70", (Báo PK-KQ, số ra ngày 12/6/2016), tác giả Tiến Tường

đã ghi nhận tinh thần "vượt nắng, thắng mưa, say sưa luyện tập" của những
cán bộ, học viên Học viên PK-KQ để luyện tập, chuẩn bị tham gia Lễ Mít
tinh, diễu binh, diễu hành kỷ niệm 70 năm ngày Thành lập nước (2/9/2015). Ở
bài viết "Quân chủng PK-KQ bắn nghiệm thu Tên lửa cải tiến C125-2TM", 
tác giả Dương Toàn đã chuyển tải kịp thời đến độc giả kết quả bắn nghiệm
thu Tên lửa cải tiến C125-2TM; đây là nội dung được rất nhiều độc giả quan
tâm, bởi họ muốn biết vũ khí sau cải tiến chất lượng, hiệu quả có tốt hơn, ưu
việt hơn không? Tin "Tư lệnh Không quân Singapore thăm Quân chủng

PK-KQ" (trang 4, Báo PK-KQ, số ra ngày 27/7/20150), đã thông tin đến độc giả

những nội dung cơ bản trong cuộc gặp gỡ và hội đàm giữa Tư lệnh Quân
chủng PK-KQ Việt Nam và Tư lệnh Không quân Singapore về vấn đề liên
quan đến các lực lượng Phịng khơng, Khơng qn, như công tác đào tạo
ngoại ngữ cho phi công quân sự, giao lưu sĩ quan trẻ hai nước... Trên trang 6,
Báo HQVN, số ra ngày 2/5/2016, tác giả Phúc Vinh đã thông tin về sự kiện
khánh thành và đưa vào khai thác, sử dụng Cảng Hàng không quốc tế Cát Bi,
Hải phòng. Tác giả nhấn mạnh: "Khi được mở rộng quy mô, Cảng Hàng

không quốc tế Cát Bi không những tăng số lượng các chuyến bay và hành

</div>
(52)<div class='page_container' data-page=52>

đến với Hải Phịng, mà Cảng hàng khơng này cịn có ý nghĩa chiến lược về

mặt quân sự, tăng thêm các phương án phịng thủ đất nước từ trên khơng".

Đối với Báo QĐND, mặc dù số lượng bài viết về chủ đề bảo vệ VTQG
ít hơn so với Báo PK-KQ, với bình quân từ 1 - 2 tin, bài trong một tuần, song
các tác phẩm báo chí trên Báo QĐND cũng đã bám sát được các vấn đề, sự
kiện thời sự liên quan đến vấn đề bảo vệ bầu trời Tổ quốc. Các bài viết đã
tập trung phản ánh, đưa tin các hoạt động huấn luyện, canh trực, sẵn sàng
chiến đấu của các lực lượng: không qn, pháo phịng khơng, tên lửa, ra
đa; các hoạt động bay của Hàng không dân dụng; công tác hậu phương
quân đội, hoạt động giúp dân phòng chống thiên tai... của lực lượng phịng
khơng, khơng qn.

Ví dụ như bài viết "Đề xuất mở thêm Hãng hàng không Ngô Sao Việt -

Không nên vội vàng khi chưa đủ điều kiện" của tác giả Hồng Minh đăng trên

</div>
(53)<div class='page_container' data-page=53>

loạt bài “Đối diện với bất trắc trên không” của tác giả Hồng Linh. Các bài 
viết đã tập trung thống kê, cập nhật, phân tích, chỉ ra các nguyên nhân gây ra
các vụ tai nạn bay vừa qua, nêu ra một số nguy cơ có thể gây ra tai nạn bay
hoặc uy hiếp an toàn bay quân sự và hàng không dân dụng, đồng thời đề ra
các giải pháp xử lý khi đối diện với các sự cố trên không. Trên trang 8, Báo
QĐND, ngày 26/6/2016, tác giả Thùy Dương có bài viết “Ngăn chặn hành vi

chiếu laze vào tàu bay” nhằm cảnh báo hiện tượng có thể uy hiếp an tồn bay.

Đây là thơng tin mang tính chất báo động để các cấp, các ngành vào cuộc
ngăn chặn kịp thời các nguy cơ uy hiếp an toàn bay sau khi ở một số sân bay
trong nước xảy ra hiện tượng chiếu tia laze vào máy bay khi cất, hạ cánh.
Cũng chủ đề cơng tác tìm kiếm cứu nạn trong các tình huống mất an tồn bay
hàng khơng, bài viết “Diễn tập tìm kiếm cứu nạn hàng không tại Gia Lai” 
trên trang 8, Báo QĐND ngày 10/6/2016, tác giả Bảo Linh đã thông tin đến
độc giả diễn biến của cuộc diễn tập, đồng thời đưa ra các phương án phối hợp
tìm kiếm cứu nạn của các cơ quan, đơn vị, nhân dân khi xảy ra sự cố mất an
toàn bay trong lãnh thổ nước ta. Bài “Thông tin về máy bay Casa-212 và máy

bay Su-30MK2 gặp nạn” (QĐND, trang 8, ngày 24/6/2016) cũng mang đến

cho độc giả các thông tin nhanh, kịp thời về cơng tác cứu hộ, tìm kiếm cứu
nạn các phi công, thành viên bay mất tính trong 2 vụ tai nạn ngày 14 và
16/6/2016, cùng với đó là sự quan tâm, chỉ đạo từ Đảng, Nhà nước, Quân ủy
Trung ương - Bộ Quốc phòng về việc giải quyết hậu quả tai nạn và các chính
sách đối với gia đình qn nhân hi sinh…

Nói về tính thời sự của thông tin trên báo in quân đội, Đại tá Đoàn Hoài
Trung - Trưởng đại diện Trung tâm PT-TH Quân đội phía Nam, cho biết:

"Trong những năm qua, có thể nói báo in quân đội đã làm rất tốt việc tuyên

truyền sự nghiệp bảo vệ chủ quyền vùng trời quốc gia, phản ánh kịp thời

</div>
(54)<div class='page_container' data-page=54>

chiến sĩ canh trời. Những câu khẩu hiệu được thấm vào từng cán bộ chiến sĩ

như “Vượt nắng, thắng mưa, say xưa luyện tập”, “Thao trường đổ mồ hôi,

chiến trường bớt đổ máu”… Những trang viết, những tác phẩm ảnh đẹp đã

khắc họa hình ảnh người chiến sĩ canh trời luôn giữ vững phẩm chất anh Bộ

đội Cụ Hồ, đồng thời phản ánh những trang bị vũ khí hiện đại của quân đội 
đang được đưa vào sử dụng hiệu quả và được bảo quản giữ gìn thường

xuyên. Những bài viết trên báo in quân đội đã kịp thời động viên cán bộ chiến

sĩ quyết tâm hòan thành xuất sắc nhiệm vụ trên giao, giúp cho cán bộ chiến sĩ 
phương pháp luyện tập, phương pháp chỉ huy, thông tin kịp thời cho người

dân hiểu rõ hơn sự lớn mạnh của quân đội và từ đó họ có niềm tin vào Quân 
đội" [Phụ lục 1].

-Phù hợp với nhu cầu tiếp nhận của độc giả

Kết quả khảo sát các tờ báo cũng cho thấy, có tới 99% độc giả bày tỏ sự
quan tâm đến thông tin về vấn đề bảo vệ chủ quyền VTQG. Trong đó, 65,5%
độc giả được khảo sát cho rằng, thông tin về vấn đề bảo vệ chủ quyền VTQG
trên các tờ báo (QĐND, PK-KQ, HQVN) là hấp dẫn, 30,5% đánh giá là chưa
hấp dẫn, cịn lại 3,9 % khơng có ý kiến gì.

Bảng 2.2: Đánh giá sự quan tâm của độc giả về thông tin liên quan đến 
chủ đề bảo vệ chủ quyền VTQG trên báo in quân đội

Báo 
 Đáp án

Báo 
QĐND

Báo 
PK-KQ

Báo 
HQVN

Trung 
bình

Thường xuyên 75,8% 75% 79% 76,6%

Thỉnh thoảng 23,1% 23% 20% 22%

Không đọc 0 1% 1% 0,6%

(Nguồn: Tác giả điều tra)

Khi được hỏi: “Ông (bà) đọc nội dung bảo vệ chủ quyền vùng trời

</div>
(55)<div class='page_container' data-page=55>

biết là thường xuyên đọc nội dung các vấn đề liên quan đến bảo vệ chủ quyền
VTQG, còn 22% độc giả thì cho biết thỉnh thoảng mới đọc về thơng tin này.
Điều này cho thấy, các thông tin trên báo in quân đội về vấn đề bảo vệ chủ
quyền VTQG đã thu hút được độc giả quan tâm, phù hợp với trình độ, nhận
thức của độc giả.

Ví dụ: vào các dịp đầu năm, cùng với toàn quân, Quân chủng PK-KQ
tổ chức huấn luyện chiến sĩ mới cho các thanh niên mới nhập ngũ. Thông
thường khi thông tin về hoạt động này, các báo thường tập trung khai thác,
phản ánh tiến trình huấn luyện của các chiến sĩ mới, ghi nhận những thay đổi
về cuộc sống, học tập, lao động, huấn luyện, sinh hoạt… của các thanh niên
trong môi trường quân đội. Tuy nhiên, cũng vấn đề này, nhưng trên Báo
PK-KQ số ra các ngày 5, 12, 19/6/2016 lại có loạt một loạt bài rất ấn tượng

“Những ngày đầu tiên trong trường học lớn” của tác giả Hồng Linh. Bằng

việc ghi lại tâm tư, cảm xúc, kinh nghiệm của các thế hệ cán bộ, chiến sĩ đã
từng trải qua các khóa huấn luyện chiến sĩ mới, tác giả đã cung cấp cho độc
giả, nhất là đối tượng chiến mới những kinh nghiệm quý để vượt qua những
khó khăn, bỡ ngỡ của những ngày đầu quân ngũ, như: học ăn, học nói, giữ gìn
nội vụ vệ sinh, tăng gia sản xuất, huấn luyện kỹ chiến thuật chiến đấu…

Bảng 2.3: Đánh giá của độc giả về mức độ hấp dẫn của thông tin liên 
quan đến chủ đề bảo vệ chủ quyền VTQG trên báo in quân đội

Báo 
 Đáp án

Báo 
QĐND

Báo 
PK-KQ

Báo

HQVN

Trung 
bình

Hấp dẫn 67,3% 61,4% 68% 65,5%

Chưa hấp dẫn 26,3% 33,3% 32% 30,5%

Ý kiến khác 6,4% 5,3% 0 3,9%

</div>
(56)<div class='page_container' data-page=56>

Các tác phẩm cũng đã thông tin kịp thời cho cán bộ, chiến sĩ LLVT và
nhân dân hiểu rõ hơn sự phát triển, lớn mạnh của Qn đội nói chung và lực
lượng Phịng khơng, Khơng qn nói riêng, từ đó củng cố thêm niềm tin của
bộ đội và nhân dân vào vũ khí, phương tiện kỹ thuật và nghệ thuật tác chiến
của lực lượng Phịng khơng, Khơng qn trong sự nghiệp bảo vệ bầu trời Tổ
quốc. Ví dụ, trong bài viết: “Ba tập trung” ở Nhà máy A31 đăng ở trang 3, 
Báo PK-KQ, ngày 16/10/2015, tác giả Kiên Cường đã nêu bật 3 vấn đề lớn
mà Nhà máy A31 (Cục Kỹ thuật Quân chủng PK-KQ) đang tập trung thực
hiện để nâng cao chất lượng hoạt động của tổ chức Đảng, đảng viên, đó là:
“Nâng cao chất lượng sinh hoạt chi bộ; nâng cao chất lượng tự học; nâng

cao chất lượng, hiệu quả công tác giáo dục thường xuyên. Thông qua sự phân

tích, dẫn chứng cụ thể ở Nhà máy A31, tác giả đã làm rõ các biện pháp thực
hiện hiệu quả, từ đó giúp cho các cơ quan, đơn vị khác trong Quân chủng
PK-KQ có thể liên hệ, vận dụng sáng tạo vào thực tiễn hoạt động của cơ quan,
đơn vị mình. Hay như bài viết “Sức trẻ bên trận địa canh trời” đăng trên

trang 6, Báo QĐND, số ra ngày 20/1/2016, tác giả Phương Thái Tuấn đã phản 
ánh tinh thần cảnh giác, tích cực huấn luyện của cán bộ, chiến sĩ Trung đoàn
Tên lửa 250 trong việc làm chủ vũ khí, trang bị, sẵn sàng chiến đấu bảo vệ
vùng trời Tổ quốc trong những ngày giáp Tết Nguyên đán Bính Thân. Bài

“Hoa xanh trên cát trắng” của Trần Anh Tuấn, trang 3, Báo QĐND, ngày

17/1/2016, lại nói về tinh thần vượt lên khó khăn, thiếu thốn của các nữ dân
quân Đại đội Pháo phịng khơng 37mm TP Đồng Hới (Quảng Bình) để thực
hiện nhiệm vụ canh giữ bầu trời quê hương.

</div>
(57)<div class='page_container' data-page=57>

trong Quân đội được Đảng, Nhà nước quan tâm đầu tư, xây dựng tiến thẳng
lên hiện đại; nhân dân muốn biết các cán bộ, chiến sĩ Phịng khơng, Không
quân đang khai thác, huấn luyện như thế nào, trình độ sẵn sàng chiến đấu ra
sao? Ví dụ trong bài viết “Hành trình làm chủ trang bị kỹ thuật mới của

Trung đồn Khơng qn 923” đăng trên trang 3, Báo QĐND, số ra ngày

5/4/2016, tác giả Hà Khánh nhấn mạnh: “Những năm gần đây, Trung đoàn

Khơng qn 923, Sư đồn 371, Qn chủng PK-KQ được trên lựa chọn trang

bị trước nhiều loại vũ khí, khí tài mới, hiện đại, Trung đồn đã chủ động khắc

phục khó khăn, tập trung khai thác, sử dụng hiệu quả vũ khí, trang bị kỹ thuật

mới. Hiện nay, bộ đội đã làm chủ được khí tài, nắm chắc các tình năng, kỹ

chiến thuật, sẵn sàng chiến đấu cao, bảo vệ vững chắc vùng trời được

giao...”. Hiện nay, do tất cả các loại vũ khí trang bị mới được tập trung cho

các đơn vị làm nhiệm vụ nhiệm vụ sẵn sàng chiến đấu nên để làm tốt cơng tác
đào tạo các sĩ quan Phịng khơng, Khơng qn, các học viện, nhà trường đã
tích cực ứng dụng công nghệ thông tin để xây dựng các vũ khí, khí tài mơ
phỏng, từ đó giúp cho học viên vừa dễ dàng trong việc tiếp nhận các kiến
thức, vừa có thể trực tiếp thao tác như đang vận hành trên máy móc, khí tài…
Về vấn đề này, Báo QĐND, số ra ngày 9/4/2016 có bài viết “Trường Sĩ quan

Khơng qn ứng dụng công nghệ mô phỏng nâng cao chất lượng đào tạo”

của các tác giả Mai Đông và Bùi Liên; Báo PK-KQ, ngày 8/4/2016 có bài viết

Phần mềm mơ phỏng-chìa kháo của “dạy học thiết thực”…

Nhìn chung, các tin tức trên báo in quân đội có sự chọn lọc và cân đối
giữa thông tin mang tính quốc gia với thơng tin quốc phịng và thơng tin về
vấn đề bảo vệ VTQG, do vậy về cơ bản đáp ứng được nhu cầu thông tin của
bạn đọc. Khi được hỏi “Thông tin trên báo in quân đội về vấn đề bảo vệ chủ

</div>
(58)<div class='page_container' data-page=58>

trên 90% độc giả bày tỏ mức độ hài lòng. Cụ thể thống kê cho từng tờ báo
theo bảng sau:

Bảng 2.4. Thống kê mức độ hài lòng của độc giả trên 3 tờ báo in quân đội 
 Báo

Đáp án

Báo 
QĐND

Báo 
PK-KQ

Báo 
HQVN

Thỏa mãn 28,4 % 23,9 % 54 %

Đáp ứng được một phần 70,5 % 72,9 % 44 %

Chưa thỏa mãn 1 % 1 % 1 %

Ý kiến khác 1 % 1 % 1 %

(Nguồn: Tác giả điều tra)

Nhà báo Đoàn Hoài Trung - Trưởng đại diện Trung tâm PT-TH Qn
đội phía Nam, nhấn mạnh: “Tơi rất quan tâm vấn đề bảo vệ chủ quyền VTQG,

trước hết vì đây là một nhiệm vụ rất quan trọng khơng chỉ của LLVT mà cịn

của tồn dân và cả hệ thống chính trị. Trong chiến tranh thì bên nào kiểm 
soát được vùng trời là bên đó sẽ nắm được thế thượng phong. Trong hịa

bình, kiểm sốt được vùng trời còn cho nguồn lợi to lớn thu được từ những

chuyến bay quá cảnh của các hãng hàng không và đồng thời ngăn cản được

những máy bay lạ xâm phạm vùng trời Tổ quốc” [Phụ lục 1].

Còn Thượng tá Đỗ Trường Sinh - Trợ lý Phòng Tuyên huấn, Cục
Chính trị Quân chủng PK-KQ thì cho rằng: “Tôi luôn quan tâm đến những

thông tin về vấn đề bảo vệ chủ quyền vùng trời quốc gia. Bởi vì bảo vệ vững

chắc chủ quyền VTQG là nhiệm vụ quan trọng số 1 của Quân chủng PK-KQ,

mà tôi là một cán bộ chính trị thuộc Quân chủng” [Phụ lục 3].

- Phạm vi thông tin được phản ánh đa dạng, phong phú

</div>
(59)<div class='page_container' data-page=59>

Bảng 2.5: Đánh giá của độc giả về chủ đề thông tin về chủ đề bảo vệ chủ 
quyền VTQG trên báo in quân đội

Báo 
 Đáp án

Báo 
QĐND

Báo 
PK-KQ

Báo 
HQVN

Trung 
bình

Đa dạng 81% 80,2% 74% 78,4%

Đơn điệu 14,7% 13,5% 26% 18%

Khác 3,1% 6,2% 3,1%

(Nguồn: Tác giả điều tra)

Từ kết thống kê của tác giả luận văn cũng cho thấy, nội dung thông tin,
tuyên truyền của báo in quân đội tập trung vào các nội dung sau:

+ Thông tin về quan điểm, chủ trương của Đảng, chính sách, pháp luật
của Nhà nước, chỉ thị, mệnh lệnh của Quân ủy Trung ương và Bộ Quốc phòng
về vấn đề bảo vệ chủ quyền vùng trời quốc gia:

Quán triệt sâu sắc tơn chỉ, mục đích đề ra, các tờ báo trong diện khảo
sát đã tập trung thông tin, phổ biến đường lối, chủ trương, chính sách, pháp
luật của Đảng, Nhà nước, chỉ thị, mệnh lệnh của Quân ủy Trung ương và Bộ
Quốc phòng về vấn đề bảo vệ chủ quyền VTQG, trong đó tập trung vào các
nội dung sau:

Các báo tập trung thông tin, tuyên truyền nhằm xây dựng lực lượng
phịng khơng, khơng qn, phịng khơng lục qn vững mạnh về chính trị, tư
tưởng và tổ chức; có chất lượng tổng hợp ngày càng cao, có số lượng phù hợp

và có lực lượng dự bị mạnh, đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ quản lý và bảo vệ chủ
quyền vùng trời, vùng biển, đảo của Tổ quốc. Về chủ đề này, trên Báo
PK-KQ có các tác phẩm: “Cục Chính trị phổ biến kinh nghiệm tiến hành Đại hội

Đảng các cấp trong Đảng bộ Quân chủng PK-KQ” (3/4/2015); “Ngành Vận 
tải Quân chủng PK-KQ bảo đảm tốt công tác vận tải cho các nhiệm vụ”

</div>
(60)<div class='page_container' data-page=60>

trong Đảng bộ Quân chủng PK-KQ” (29/4/2016); “Tham mưu cho Đảng, Nhà 
nước về quân sự, quốc phòng, gắn với thực tiễn Quân chủng PK-KQ”

(25/9/2015); “Thực hiện Cuộc vận động 50 ở Sư đoàn 363 - lan tỏa sâu rộng,

hiệu quả thiết thực” (27/11/2015); “Đổi tên, cổ phần hóa doanh nghiệp để 
phát triển kinh tế quốc phòng” (4/12/2015)… Trong bài viết: Phát huy truyền 
thống anh hùng, xây dựng Quân chủng PK-KQ “Cách mạng, chính quy, tinh 
nhuệ, hiện đại”, đăng trên trang 4, Báo PK-KQ, số Xuân Bính Thân 2016, tác

giả Lê Huy Vịnh đã phân tích làm rõ các khái niệm “cách mạng”, “chính

quy”, “tinh nhuệ”, “hiện đại”, đồng thời nêu rõ các quan điểm, chủ trương

của Đảng, Nhà nước, Quân đội ta trong việc hiện đại hóa, xây dựng lực lượng
Phịng khơng-Khơng qn vững mạnh, nhằm tăng cường sức mạnh phịng thủ
quốc gia vững chắc từ trên không…

Các tác phẩm đã tập trung thông tin, tuyên truyền, giáo dục nâng cao
nhận thức về đường lối quân sự, quốc phịng, bảo vệ Tổ quốc; thơng tin, tun
truyền để các cán bộ, chiến sĩ nắm vững nhiệm vụ của Quân đội, Quân chủng

PK-KQ và của từng đơn vị trong tình hình mới. Từ đó đề cao cảnh giác, xây
dựng bản lĩnh chính trị vững vàng, tin tưởng vào cách đánh và nghệ thuật tác
chiến phịng khơng của quân và dân ta; kiên quyết khắc phục mọi biểu hiện
mơ hồ, ảo tưởng, chủ quan, mất cảnh giác, hoặc q đề cao vũ khí cơng nghệ
cao của địch, dẫn tới bi quan, dao động, thiếu tin tưởng vào sức mạnh tổng
hợp của chiến tranh nhân dân trong mặt trận đối khơng. Trên báo QĐND có
các tác phẩm: “Chính trị viên trên bãi tập”, “Vững tin bảo vệ bầu trời” 
(7/4/2016); “Sửa đổi Luật Quốc phòng đáp ứng yêu cầu xây dựng và bảo vệ

Tổ quốc” (QĐND, 26/4/2016)… Trong bài viết “Một số vấn đề từ tháng đầu 
huấn luyện năm 2016” (số ra các ngày 6, 7, 8/4/2016), tác giả Vũ Xuân Dân

đã chỉ ra một số kinh nghiệm trong việc nâng cao chất lượng huấn luyện là:

</div>
(61)<div class='page_container' data-page=61>

đầy đủ và đồng bộ; đồng thời phải phát huy cao nhất vai trò, trách nhiệm của 
đội ngũ cán bộ trong chuẩn bị và thực hành huấn luyện. Trong tình hình hiện 
nay, mục tiêu, yêu cầu nhiệm vụ huấn luyện đặt ra ngày càng cao với các đơn 
vị, đòi hỏi lãnh đạo, chỉ huy, cán bộ các cấp phải tích cực nghiên cứu, đổi 
mới, sáng tạo trong tổ chức thực hiện, đặc biệt là tăng cường công tác kiểm 
tra và kịp thời rút kinh nghiệm khắc phục những thiếu sót… Cùng chủ đề trên,

Báo HQVN có các tác phẩm: “Nhiều giải pháp nâng cao chất lượng huấn

luyện Dân quân tự vệ”; “Xây dựng đội ngũ cán bộ đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ 
trong tình hình mới” (28/3/2016)…

Thực hiện chức năng thông tin và định hướng dư luận, trong những
năm qua, báo in quân đội, trong đó có các tờ báo: QĐND, PK-KQ, HQVN

cũng đã tập trung thực hiện thông tin, tuyên truyền, phổ biến các kiến thức cơ
bản về vũ khí, trang bị kỹ thuật, về chức năng, nhiệm vụ của các thành phần
trong quản lý vùng trời; thông tin về các chế độ chính sách đối với quân
nhân… Về chủ đề này, Báo PK-KQ có hẳn chuyên mục “Có thể bạn chưa
biết”, “Tìm hiểu văn bản pháp luật”, “Tìm hiểu khoa học kỹ thuật quân sự”,
“Sản phẩm, đề tài sáng tạo”. Do đó, mỗi tháng Báo PK-KQ có từ 8 đến 10 tác
phẩm giới thiệu, phổ biến các kiến thức xung quanh công tác huấn luyện, sẵn
sàng chiến đấu, các chế độ, chính sách liên quan đến đối tượng làm nhiệm vụ
bảo vệ VTQG như: thông tin đến bạn đọc các văn bản, chỉ thị mới của cấp
trên chỉ đạo, hướng dẫn về nhiệm vụ bảo vệ VTQG; thông tin các kiến thức
cơ bản về vũ khí, trang bị, khí tài Phịng khơng, Khơng qn; thơng tin các
chế độ chính sách liên quan đến các quân nhân... Ví dụ như các bài viết:

“Thơng tư 91/2015/TT-BGTVT có gì mới?” (Báo PK-KQ, ngày 11/3/2016),

</div>
(62)<div class='page_container' data-page=62>

sử dụng thẻ BHYT (Báo PK-KQ, ngày 13/5/2016), đã nêu rõ đối tượng,

phương thức tham gia BHYT; bài viết “Tội ra mệnh lệnh trái phép” (Báo 
PK-KQ, ngày 6/5/2016), bên cạnh việc làm cho độc giả hiểu rõ những hành vi
cụ thể của tội này còn đưa ra khung hình phạt, xử lý; các tác phẩm cũng tập
trung phổ biến các kiến thức về khoa học kỹ thuật qn sự phịng khơng,
khơng qn, như: “Bay trinh sát khí tượng” (Báo PK-KQ, 19/5/2016); “Chiến

thuật, chiến thuật phịng khơng và không quân” (Báo PK-KQ, ngày

8/7/2016); “Thế nào là nhiễu ra đa” (Báo PK-KQ, ngày 29/1/2015)… Do có 
nhiều thuật ngữ quân sự trong bài viết nên trong tác phẩm của mình, các tác
giả thường diễn giải các thuật ngữ đó một cách cụ thể, chi tiết, giúp cho độc

giả dễ dàng tiếp nhận. Chẳng hạn như trong bài viết “Bay theo điều kiện khí

tượng” (Báo PK-KQ, ngày 8/1/2016, tác giả phân tích, làm rõ kiến thức thế

nào là bay theo điều kiện khí tượng? Gồm những loại nào?: “Chuyến bay theo

điều kiện khí tượng có 3 loại sau: Bay trong điều kiện khí tượng giản đơn là 
chuyến bay bằng mắt với độ che phủ mặt đất của các loại mây nhỏ hơn 6 
phần, tầm nhìn đủ để phi cơng (tổ bay) vào hạ cánh không cần trợ giú của 
các phương tiện dẫn đường bằng khí tài. Bay trong điều kiện khí tượng phức 
tạp là chuyến bay mà điều kiện khí tượng khơng đảm bảo cho phi cơng (tổ 
bay) bay bằng mắt, tầm nhìn khơng đủ để phi cơng hạ cánh bình thường. Bay 
trong điều kiện khí tượng thấp nhất (tối thiểu) là bay trong điều kiện khi tiến 
hành vào hạ cánh ở độ cao đám mây và tầm nhìn nhỏ nhất…”.

Cùng nội dung này, ngồi những bài viết có tình chất định hướng lớn
của lãnh đạo, chỉ huy các cấp, Báo HQVN tổ chức các chuyên mục “Tìm hiểu
pháp luật”, “Câu chuyện pháp luật” để chuyển tải các thông tin, kiến thức một
cách ngắn gọn, súc tích và “mềm mại” thông qua tiểu phẩm báo chí sinh
động. Ví dụ như các bài: “Triển khai thực hiện tốt các nội dung công tác bầu

</div>
(63)<div class='page_container' data-page=63>

việc trong Quân đội bị tai nạn lao động, bệnh nghề nghiệp” (Báo HQVN,

ngày 21/3/2016); “Một quả đấm, ba năm tù” (trang 7, ngày 18/4/2016); 
“Đồng tiền không dễ kiếm” (Báo HQVN, ngày 25/4/2016)…

+Thông tin mọi mặt hoạt động về vấn đề bảo vệ chủ quyền vùng trời

quốc gia:

Về chính trị, các tờ báo đã thơng tin các hoạt động và các vấn đề đặt ra

trong lĩnh vực xây dựng hệ thống chính trị. Trong đó, các tác phẩm đã tập
trung nhấn mạnh đến việc nâng cao sức mạnh chính trị tinh thần cho lực
lượng phịng khơng 3 thứ quân. Đó là phải thường xuyên chú trọng lãnh đạo,
chỉ đạo triển khai thực hiện đồng bộ nhiều chủ trương, giải pháp nhằm không
ngừng nâng cao giác ngộ chính trị và sức mạnh chiến đấu của các lực lượng
thuộc Quân chủng PK-KQ, Phịng khơng lục qn, Phịng không nhân dân,
tập trung xây dựng và phát huy nhân tố chính trị tinh thần, đáp ứng yêu cầu
tác chiến không gian, bảo đảm an ninh vùng trời trong mọi điều kiện tình
huống xảy ra. Về chủ đề này, trên Báo QĐND có các bài viết: “Bảo đảm tốt

kỹ thuật cho các lực lượng phịng khơng ba thứ qn” (trang 3, ngày

28-2/2015); “Luyện giỏi để quản lý bầu trời” (trang 1, ngày 12/3/2015); “Quản

lý chắc vùng trời Tây Nam của Tổ quốc” (trang 1, ngày 14/3/2015); “Vươn

lên làm chủ khí tài hiện đại” (trang 3, ngày 1/7/2015); “Bảo đảm kỹ thuật cho

tên lửa phịng khơng hiện đại” (trang 3, ngày 18/7/2015); “Lãnh đạo thực

hiện hiệu quả nhiệm vụ trọng tâm, bảo vệ vùng trời Đông Bắc Tổ quốc”

(trang 2, ngày 30/12/2015); …

Cùng chủ đề, hầu hết trên các số Báo PK-KQ đều có các bài viết nhằm
định hướng chính trị, cổ vũ, động viên tinh thần bộ đội trong học tập, huấn

luyện và sẵn sàng chiến đấu. Các bài viết này thường được thể hiện ở trang 3
của báo. Ví dụ như các bài viết: “Đảng bộ Sư đoàn 365 tập trung xây dựng

</div>
(64)<div class='page_container' data-page=64>

theo Bác ở Sư đoàn 377” (trang 3, ngày 17/8/2015); “Kho K312 làm tốt công 
tác Đảng, công tác chính trị” (trang 3, ngày 30/10/2015); “Tư tưởng vững

vàng, sẵn sàng xuất kích” (trang 3, ngày 27/11/2015); “Nâng cao năng lực

lãnh đạo, sức chiến đấu của Đảng bộ, xây dựng Quân chủng PK-KQ “Cách

mạng, chính quy, tinh nhuệ, hiện đại” (trang 2, ngày 11/8/2015); “Quân

chủng PK-KQ nâng cao cảnh giác sẵn sàng chiến đấu, bảo vệ thành công

ngày Bầu cử đại biểu Quốc hội khóa XIV và đại biểu HĐND các cấp nhiệm

kỳ 2016-2021” (trang 3, ngày 6/5/2016)… Trong bài viết “Tiếp tục xây dựng

Quân chủng PK-KQ vững mạnh về chính trị, đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ trong

tình hình mới” của tác giả Phạm Thanh Liêm ở trang 8, Báo PK-KQ, số Xuân

Bình Thân 2016, nhấn mạnh: “Các cấp ủy đảng trong Đảng bộ Quân chủng

cần làm tốt công tác giáo dục chính trị, tư tưởng; tập trung nâng cao năng

lực lãnh đạo toàn diện, sức chiến đấu của các tổ chức đảng; chấp hành

nghiêm nguyên tắc tập trung dân chủ; tiếp tục đổi mới hình thức, phương

pháp, duy trì nghiêm chế độ, nền nếp cơng tác đảng, cơng tác chính trị trong

các nhiệm vụ…”.

Về quân sự, quốc phòng, các tờ báo đã thông tin các hoạt động về xây

</div>
(65)<div class='page_container' data-page=65>

thưởng là những chuyến bay an toàn” (trang 3, ngày 5/2/2015); “Sẵn sàng

trong mọi tình huống” (trang 2, ngày 17/2/2015); “Ngày Xuân giữ đảo bình

yên” (trang 3, ngày 22/2/2015). Còn lại các bài viết được đăng tải đều đặn

trong các tháng. Ví dụ như các tác phẩm: “Chủ động bảo đảm kỹ thuật khí tài

tên lửa” (trang 3, ngày 8/8/2015); “Trung đoàn Ra đa 290 quản lý vững chắc

vùng trời miền Trung - Tây Nguyên” (trang 3, ngày 12/1/2016); “Sức trẻ bên

trận địa canh trời” (trang 6, ngày 20/1/2016); “Sư đồn Phịng khơng 363 cụ

thể hóa cơng tác quản lý khí tài, trang bị” (trang 3, ngày 22/4/2015); “Trung

đoàn Ra đa 293 đoàn kết, nỗ lực luyện rèn để “mắt” thêm sáng” (trang 3,

ngày 28/4/2016); “Tăng cường khả năng phịng thủ từ trên khơng” (trang 3, 
ngày 14/5/2015); “Các đơn vị Phòng khơng-Khơng qn phía Nam thuần

thục kỹ năng, phản ứng linh hoạt” (trang 3, ngày 16/5/2016); Lữ đồn Cơng

binh 28, Qn chủng PK-KQ xứng danh đơn vị “mở đường thắng lợi” (trang

3, ngày 18/5/2016) ...

Cùng chủ đề, trên các số Báo PK-KQ đều có các bài viết phản ánh về
nhiệm vụ huấn luyện, sẵn sàng chiến đấu của các lực lượng: Không quân, Tên
lửa, Ra đa, Pháo cao xạ. Bình qn mỗi số báo có từ 1-3 bài viết về chủ đề
này, mỗi tháng có từ 8-10 bài viết. Ví dụ, trong tháng 5/2015, Báo PK-KQ
đăng tải được 9 bài viết về chủ đề này, gồm: “Thông thạo tiếng Nga, tự tin

làm chủ trang bị”, “Tiểu đoàn 105, Sư đoàn 363 nâng cao chất lượng huấn

luyện ngay từ tháng đầu” (trang 2, ngày 8/5/2015); “Một giờ với Tiểu đoàn

Phịng hóa 23”, “Thao trường bên xóm Núi” (ngày 15/5/2015); Chiến sĩ mới

Lữ đoàn 26 trước ngày thực hành “3 tiếng nổ”, “Kinh nghiệm nâng cao chất

lượng huấn luyện ở Sư đoàn 377”, “Lữ đồn Khơng qn 918 tổ chức hội

nghị về cơng tác an tồn bay” (ngày 25/5/2015); “Trung đồn 923 - niềm tin

sau thắng lợi của ban bay cán bộ”, “Trung đoàn 228, Sư đoàn 365 đột phá

</div>
(66)<div class='page_container' data-page=66>

Về nội dung giáo dục tinh thần yêu nước, yêu chế độ, kế thừa và phát

huy truyền thống đánh giặc giữ nước bảo vệ vùng trời, vùng biển đảo, biên
giới của Tổ quốc trong các cuộc kháng chiến đã qua, đặc biệt là kinh nghiệm
về nghệ thuật tác chiến của Bộ đội PK-KQ trong cuộc kháng chiến chống Mỹ
cứu nước, trên cơ sở đó để thế hệ cán bộ chiến sĩ hôm nay ra sức rèn luyện, tu
dưỡng, xây dựng ý chí quyết tâm, quyết đánh và biết thắng địch, dù chúng có
vũ khí, trang bị hiện đại. Chủ đề này cũng được Báo PK-KQ tổ chức đều đặn
trên các số báo, trung bình mỗi tháng đăng tải được 7-9 bài viết về lịch sử,
truyền thống của Bộ đội PK-KQ. Ví dụ như các tác phẩm “Bộ đội Phịng

khơng-Khơng qn trong cuộc Tổng tiến công và nổi dậy mùa Xuân năm 
1975”; “Bộ đội ra đa trong chiến dịch Hồ Chí Minh” (8/4/2016); “Đại tá, 
phi cơng Đinh Tơn - chuyện bây giờ mới kể” (30/4/2016)…

Cịn đối với Báo QĐND, chủ đề lịch sử, truyền thống về bảo vệ VTQG
được tập trung ở các tháng diễn ra kỷ niệm về chiến thắng trên mặt trận đối
khơng và qn và dân ta. Ví dụ, các tháng 12 hàng năm, tờ báo này thường có
nhiều bài viết vể Chiến thắng “Hà Nội-Điện Biên phủ trên không”. Điển hình
tháng 12/2015, Báo QĐND có bài dài kỳ “Trinh sát kỹ thuật trong trận “Điện

Biên Phủ trên không” với các bài: “Chọc thủng bức màn bí mật”

(20/12/2015); “Giải mã B-52” (21/12/2015). Còn lại, các bài viết về chủ đề 
này thường được đăng tải rải rác trong các tháng nhân các ngày kỷ niệm của
Bộ đội PK-KQ, hoặc kỷ niệm năm chẵn đối với các đơn vị Phịng khơng,
Khơng qn, ví dụ các tác phẩm: Ở đơn vị đầu tiên hạ “siêu pháo đài bay”

B-52 (trang 3, ngày 24/3/2015); Hai “én bạc” làm chao đảo Không quân Mỹ

(QĐND, trang 3, ngày 20/4/2015); Tự hào tiếp nối truyền thống Đoàn Cờ Đỏ

</div>
(67)<div class='page_container' data-page=67>

Cùng với đó, các tờ báo in trong quân đội còn giới thiệu nghệ thuật tác
chiến phòng không của lực lượng PK-KQ; những đánh giá của thế giới về Bộ
đội PK-KQ Việt Nam; giới thiệu các bài viết của một số chuyên gia quân sự
nghiên cứu về các lĩnh vực có liên quan đến lực lượng Phịng khơng, Khơng
qn, nhằm trao đổi, thống nhất nhận thức và hành động, góp phần khẳng
định năng lực bảo vệ chủ quyền VTQG của qn và dân ta. Ví dụ, trên Báo
QĐND có các bài viết: “Hiện đại hóa Khơng qn, bảo vệ vững chắc vùng

trời Tổ quốc” của tác giả Phương Minh Hịa (trang 3, ngày 2/3/2015), “Hiện

đại hóa Bộ đội Tên lửa, bảo vệ vững chắc bầu trời Tổ quốc” của tác giả Lê

Huy Vịnh (trang 3, ngày 24/7/2015); “Chiến dịch phịng khơng tháng 12 năm

1972: tổ chức đánh trận then chốt chiến dịch” (trang 3, ngày 20/12/2015);

“Tăng cường khả năng phịng khơng cơ động” (trang 3, ngày 16/4/2016).

Cùng chủ đề, trên Báo PK-KQ có bài viết “Cơng tác Đảng, cơng tác chính trị

của Qn chủng Phịng khơng-Khơng qn trong cuộc Tổng tiến công và nổi

dậy mùa Xuân năm 1975” của tác giả Lê Quang Thắng (trang 4, ngày

20/4/2015); “Chiến thắng trận đầu là một ký ức đẹp” (trang 4, ngày 
8/4/2016)…

Bên cạnh đó, các báo cịn giới thiệu một số hoạt động lực lượng phịng

khơng, khơng qn, quản lý vùng trời của các nước trong khu vực và thế giới
như: “Triều Tiên tuyên bố vùng cấm bay và cấm tàu thuyền” (QĐND, ngày 
7/4/2015); “Nga và Bê-la-rút có hệ thống phịng khơng chung” (QĐND, ngày 
8/4/2016); I-xra-en với những hệ thống phòng thủ tên lửa “đình đám” 
(QĐND, ngày 19/4/2016); “Ca-na-đa muốn tham gia hệ thống phòng thủ tên

lửa đạn đạo của Mỹ” (QĐND, ngày 26/6/2016) “Trung Quốc trang bị hệ

thống phịng khơng S-400” (Báo PK-KQ, ngày 8/5/2015); “Chiến đấu cơ nào

hiện đại nhất thế giới” (Báo PK-KQ, ngày 18/9/2015); “Kh-01, tên lửa hành

</div>
(68)<div class='page_container' data-page=68>

Về văn hóa, thể thao, các tờ báo đã giới thiệu những đặc trưng văn hóa

các vùng miền của Việt Nam; giới thiệu văn hóa quân sự PK-KQ; giới thiệu
các hoạt động văn hóa, các tác phẩm văn học nghệ thuật về sự nghiệp bảo vệ
bầu trời Tổ quốc Việt Nam và Bộ đội PK-KQ; thông tin các hoạt động văn
hoám văn nghệ, thể dục thể thao của Bộ đội PK-KQ và các địa phương nơi
Bộ đội PK-KQ đóng quân. Với tư cách là tờ báo chuyên ngành về lực lượng
PK-KQ, Báo PK-KQ tổ chức đăng tải đều đặn chủ đề này trên các số báo,
trung bình mỗi tháng có từ 8-10 bài viết giới thiệu văn hóa, thể thao của các
cơ quan, đơn vị trong Quân chủng PK-KQ. Điển hình trong tháng 5/2016,
Báo PK-KQ có 6 bài viết về chủ đề này, gồm: Người “giữ lửa” văn nghệ

CCB phương Khương Mai; Giờ thứ 9 của Bộ đội Ba Sáu Một; Từ Phan Rang 
đến Thành Vinh; Hàng cây nhớ ơn Bác Hồ; Liên hoan nghệ thuật quần chúng 
Sư đoàn 365; Hạnh phúc từ những điều giản dị. Ngồi ra cịn có bài viết cùng

chủ đề được đăng tải trên các số báo PK-KQ như: “Đại tá, NSƯT Nguyễn

Ngọc Anh - những dấu ấn “vàng” trên sàn diễn” (trang 7, ngày 26/6/2015);

“Tên lửa về bên sông Đà - bài ca đi cùng năm tháng” của Thanh Bình (trang

6, ngày 10/7/2015); “Góc nhìn mới về chân dung người lính thời bình” (trang 
7, ngày 30/10/2015); “Các NSND, NSƯT Đồn Văn cơng Phịng

không-Không quân tiếp tục cống hiến và tỏa sáng” của Thành Trung (trang 7, ngày

29/1/2016)… Trong bài viết “Qn nhân ăn, mặc, trị chuyện nơi cơng cộng:

như thế nào cho đúng?” của Ngô Tiến Mạnh (trang 7, ngày 10/6/2016), tác

</div>
(69)<div class='page_container' data-page=69>

qua mọi khó khăn, thiếu thốn ngoài đảo xa, để vừa hoàn thành tốt nhiệm vụ
phát sóng quản lý vùng trời Trường Sa, vừa xây dựng đời sống văn hóa tinh
thần lành mạnh, góp phần vơi đi nỗi nhớ đất liền… Đối với Báo QĐND chủ
đề văn hóa, văn nghệ, thể thao liên quan đến lực lượng bảo vệ VTQG khơng
nhiều, bình qn mỗi tháng chỉ có từ 1-2 bài viết. Ví dụ, trong tháng 6/2016,
tờ báo này đăng tải được 2 tác phẩm: “Yêu văn nghệ như lính cơng binh

PK-KQ” (trang 5, ngày 6/6/2016); “Ca sĩ Lại Đức Tuấn: cháy mãi niềm đam mê 
ca hát” (trang 5, ngày 8/6/2016)…

Về pháp luật, các tờ báo này đã giới thiệu các văn bản pháp luật mới có

liên quan đến vấn đề bảo vệ chủ quyền VTQG; các mơ hình hiệu quả trong

cơng tác tuyên truyền, phổ biến, giáo dục pháp luật; giới thiệu những nội
dung của Điều lệnh, điều lệ Quân đội và các văn bản quy định của Bộ Quốc
phịng, Bộ Tư lệnh Qn chủng PK-KQ. Phân tích, làm rõ thêm các chế độ,
chính sách, pháp luật nhà nước dành cho quân nhân, Báo QĐND có các loạt
bài: “Luật Bảo hiểm xã hội - từ chính sách đến thực tiễn” (trang 4, ngày 25 
và 26/5/2015); “Quân nhân thực hiện Bảo hiểm y tế từ ngày 15/10/2015” của 
Lưu Mạnh Hùng đăng trên trang 8, Báo PK-KQ, ngày 16/10/2015... Trong bài
“Dự thảo Luật Quân nhân chuyên nghiệp và Công nhân, viên chức quốc

phòng: Những điểm mới sẽ áp dụng” đăng trên trang 4, Báo PK-KQ, số ra

ngày 13/11/2015, nhóm tác giả Hồng Linh, Dương Toàn, Hữu Lệ, Vũ Duy, 
bên cạnh việc phân tích các điểm mới của dự thảo Luật, cịn trích ý kiến
phản biện của các cơ quan chức năng, của những người trực tiếp liên quan
đến Luật như: các quân nhân chuyên nghiệp, công nhân, viên chức quốc
phòng ở đơn vị cơ sở. Qua đó, giúp cho độc giả nắm được vấn đề một cách
toàn diện, sâu sắc.

Về hoạt động đối ngoại quân sự, các báo đã thông tin giới thiệu các

</div>
(70)<div class='page_container' data-page=70>

sách đối ngoại quốc phòng nhằm làm cho nhân dân trong nước, bạn bè, dư
luận quốc tế hiểu chính xác, đầy đủ về lập trường chính nghĩa và tiếp tục ủng
hộ Việt Nam trong việc giải quyết các vấn đề phức tạp liên quan đến chủ
quyền VTQG. Nổi bật là Báo PK-KQ đã đưa tin nhiều hoạt động đối ngoại
quân sự giữa Quân đội nhân dân Việt Nam với Quân đội các nước trên thế
giới nói chung và lực lượng Phịng khơng, Khơng qn Việt Nam với các
nước nói riêng. Các tác phẩm cơ bản được đăng trang trọng ở trang 1 của các
báo, điều này có thấy vị trí quan trọng của công tác đối ngoại quốc phòng

trong thời giai đoạn hội nhập quốc tế hiện nay. Nổi bật trên Báo PK-KQ là
các tác phẩm: “Quân chủng PK-KQ tiếp đồn Tư lệnh Khơng qn Thái

Lan” của Bùi Đức (trang 1, ngày 13/3/2015); “Quân chủng PK-KQ tiếp đồn

Tham mưu trưởng Lực lượng phịng vệ trên không Nhật Bản” (trang 1, ngày

29/5/2015); “Đoàn Chủ tịch Ủy ban Tham mưu trưởng Ấn Độ thăm Quân

chủng PK-KQ” (trang 1, ngày 18/9/2015).

+ Thông tin đấu tranh chống các luận điệu, hành vi sai trái của các thế

lực thù địch:

</div>
(71)<div class='page_container' data-page=71>

tập trung đấu tranh, chống lại các âm mưu, thủ đoạn của các thế lực thù địch
nhằm chống phá cách mạng Việt Nam về chính trị tư tưởng. Ví dụ, trong bài
viết “Nhận dạng các chiêu trò giăng bẫy thanh niên trên mạng xã hội” đăng 
trên Báo QĐND, số ra ngày 11/4/2016, tác giả Hải Hòa, Phương Thạnh đã 
tổng hợp ý kiến của nhiều nhà khoa học và đại biểu thanh niên phân tích, chỉ
rõ thực trạng các thế lực thù địch, phản động đang tăng cường sử dụng mạng
xã hội để “giăng bẫy” thanh niên; đồng thời đề xuất nhiều giải pháp hữu hiệu
giúp thanh niên nhận dạng và có “sức đề kháng” trước những địn tấn cơng ru
ngủ, mua chuộc, lôi kéo của các thế lực thù địch. Trong khi đó, bài viết “Điều

gì phía sau trào lưu “tự ứng cử?”” của Phòng Bạn đọc - Cộng tác viên Báo

QĐND đăng trên trang 8, ngày 8/3/2016, đã cảnh báo: “Tuy không phải tất cả

những người tự ứng cử đều có động cơ khơng trong sáng, song rõ ràng, âm

mưu lợi dụng tự ứng cử để truyền bá quan điểm xuyên tạc, chống phá Đảng, 
Nhà nước là có thật. Đây là vấn đề cần phải cảnh giác, nhận diện và đấu

tranh kịp thời”. Cũng về chủ đề này, Báo PK-KQ có bài viết: “Khơng suy

đốn chủ quan và bịa đặt về công tác nhân sự của Đảng” của tác giả Ngô

Tiến Mạnh (trang 6, ngày 30/10/2015). Cùng chủ đề trên Báo HQVN có các
bài viết: “Đấu tranh chống các quan điểm sai trái, xuyên tạc pháp luật về bầu

cử quốc hội” (28/3/2016); Cảnh giác với chiêu trò lợi dụng dân chủ, nhân

quyền đòi “đa nguyên, đa đảng” (26/4/2016); Lật tẩy trò hề của những kẻ

khóc mướn (17/5/2016); Phát huy vai trị của Thơng tấn - Báo chí Qn đội 
trong đấu tranh chống “diễn biến hịa bình”, phịng chống “tự diễn biến”, 
“tự chuyển hóa” (ngày 4/6/2016)… Trong bài viết “Đừng lợi dụng mất an 
toàn bay để suy diễn lệch lạc” (Báo PK-KQ, ngày 30/9/2016), tác giả nhấn

mạnh: “Phải khẳng định rằng, việc xảy ra những vụ mất an toàn trong huấn

luyện bay là đáng tiếc, điều đó thể hiện tính chất khốc liệt của nhiệm vụ huấn

</div>
(72)<div class='page_container' data-page=72>

mạng. Mặc dù vậy, đối với cán bộ chiến sĩ trong Quân chủng, nhất là lực 
lượng phi công và các thành phần bay đều xác định rõ và sẵn sàng hi sinh để

thực hiện nhiệm vụ thiêng liêng mà Đảng, Nhà nước và nhân dân giao phó.

Đó là sự hi sinh có ý nghĩa nhân văn làm lay động trái tim những người yêu 
nước chân chính trong nhiệm vụ bảo vệ Tổ quốc ngày nay. Tuy nhiên, thật 
đau lòng khi một số đối tượng đã lợi dụng sự kiện này để phân tích, bình luận

rồi tung tin thất thiệt rằng, hai máy bay gặp nạn do bị bắn bởi vũ khí của

qn đội nước ngồi hoặc đưa ra những cái gọi là nguyên nhân máy bay rơi

bởi lỗi kỹ thuật nhằm quy kết ta nhập khẩu hàng nhái, có lực lượng gián điệp

nằm trong lực lượng quân đội ta...”.

+ Phản ánh, nêu gương các tập thể, cá nhân điển hình tiên tiến trong

thực hiện nhiệm vụ bảo vệ vùng trời quốc gia:

</div>
(73)<div class='page_container' data-page=73>

và bảo vệ Tổ quốc và cán bộ, chiến sĩ Phịng khơng, Khơng quân trong thực
hiện nhiệm vụ bảo vệ chủ quyền VTQG. Đối với Báo PK-KQ thì số nào cũng
đăng tải các gương tập thể điển hình, cá nhân tiên tiến trong tham gia thực
hiện nhiệm vụ bảo vệ VTQG, với bình qn mỗi tháng có từ 8-10 bài và được
đăng xen kẽ ở các trang tùy vào vấn đề điển hình của tập thể, nhân vật. Ví dụ
như các tác phẩm: Người thầy trên “giảng đường mây” (ngày 13/2/2015); 
“Trung úy CN Phạm Quang Hùng - kỹ thuật viên đa năng” (ngày 13/3/2015);

“Đại đội trưởng giáu nhiệt huyết” (ngày 20/3/2015); “Đại tá Nguyễn Hồng

Nam - người luôn trăn trở với nghề” (ngày 29/5/2015)… Trong bài “Đại úy

Nguyễn Văn Song xây niềm tin bên bệ phóng” đăng trang 3, Báo PK-KQ,

ngày 18/9/2015, đã ghi nhận tinh thần vượt lên khó khăn của người cán bộ trẻ
Nguyễn Văn Song đã tâm huyết góp sức xây niềm tin vững vàng cho cán bộ,
chiến sĩ đơn vị về tính năng, kỹ chiến thuật của khí tài tên lửa; bài viết

“Người vì những chiếc lốp máy bay không săm” của Nguyễn Trung Thành

đăng trang 3, Báo QĐND, số ra ngày 28/3/2016, đã ghi nhận những nỗ lực
của các kỹ sư ở Viện Kỹ thuật PK-KQ trong việc nghiên cứu, chế tạo thành
công các loại lốp máy bay không săm, phục vụ hiệu quả cho quá trình huấn
luyện, chiến đấu của Quân chủng PK-KQ, tiết kiệm cho Nhà nước, Quân đội
một số tiền lớn… Cũng chủ đề này, trên Báo QĐND có các bài “Bốn chàng

trai kíp 1” (trang 2, ngày 26/7/2015); “Câu chuyện về những người lính thợ”

(trang 3, ngày 23/6/2016)…

2.2.1.2. Hạn chế

Tuy đã đạt được những thành tựu kể trên, song nội dung thông tin của 3
tờ báo còn bộc lộ một số điểm hạn chế sau:

Thứ nhất, qua thống kê, khảo sát cho thấy trên các báo ít bài viết phản

</div>
(74)<div class='page_container' data-page=74>

chuyên ngành về chủ đề bảo vệ chủ quyền VTQG có số lượng bài viết đấu
tranh phê bình các mặt tồn tại, hạn chế trong lực lượng q ít (trong năm 2015
chỉ có 6 bài viết phản ánh các mặt tồn tại, hạn chế). Bên cạnh đó, nhìn chung
các báo nếu có phản ánh về vấn đề này thì cũng ít khi chỉ đích danh cơ quan,
đơn vị, cá nhân nào. Ví dụ trong bài “Báo chậm do đâu?” (Báo PK-KQ, ngày 
5/6/2015), phản ánh tình trạng một số đơn vị chậm cấp phát báo dẫn đến việc
bộ đội khơng có báo đọc hoặc báo đến đơn vị không kịp thời. Trong bài viết
tác giả cũng chỉ nêu chung chung tên đơn vị vi phạm là “Ở một số đầu mối

tiểu đồn, đại đội, trạm lẻ, thậm chí là thư viện cấp sư đồn chúng tơi thấy 
việc cấp phát báo chí chưa đúng quy định…”. Cịn trong bài viết “Nỗi đau từ 
những đám cưới quên luật” (Báo PK-KQ, ngày 28/8/2015), tác giả lại dẫn

chứng hành vi vi phạm Luật Giao thông đường bộ ở một địa phương ngồi
địa bàn đóng qn của Quân chủng PK-KQ là “Ở xã Cao Xá, huyện Lâm
Thao, tỉnh Phú Thọ”, khiến cho thông tin trong bài viết không sát với thực tế
hoạt động ở Quân chủng PK-KQ. Hoặc trong bài viết “Quân nhân ăn, mặc,

trị chuyện nơi cơng cộng: như thế nào cho đúng” (Báo PK-KQ, ngày

25/9/2015), tác giả không nêu rõ danh tính quân nhân nhân chưa thực hiện
đúng lễ tiết tác phong, mà chỉ nói là “Trung úy Nguyễn Văn B, ở đơn vị K”, 
do đó tính chân thực và sức thuyết phục của bài báo chưa cao…

Bảng 2.6: Tổng hợp các bài viết chuyên sâu giới thiệu về nghệ thuật tác 
chiến phịng khơng, khơng qn của các nƣớc trong khu vực và thế giới

trong việc bảo vệ chủ quyền vùng trên báo in quân đội

Báo QĐND Báo PK-KQ Báo HQVN

14 bài 24 bài 3 bài

(Nguồn: Tác giả điều tra)

Thứ hai, số bài viết mang tính chuyên sâu, dự báo về vấn đề bảo vệ chủ

</div>
(75)<div class='page_container' data-page=75>

các nguy cơ có thể gây ảnh hưởng đến công tác bảo đảm an ninh, an toàn
VTQG, nhất là các yếu tố làm hạn chế khả năng tác chiến của các đơn vị tên
lửa, pháo phịng khơng, gây uy hiếp đến an ninh, an tồn bay qn sự và dân
sự… cịn ít. Ví dụ, từ vấn đề một số cơng trình dân sự xung quanh các trận
địa, sân bay đã ảnh hưởng đến góc bắn của tên lửa, pháo phịng khơng, làm
ảnh hưởng đến q trình cất hạ cánh của máy bay quân sự… thì định hướng
của của các bộ, ban, ngành ra sao trong thực hiện bố trí, quy hoạch các trận
địa quân sự, cơng trình dân sự… Điều này cho thấy, việc đào tạo, bồi dưỡng
các phóng viên, biên tập viên chuyên trách hoặc có trình độ chuyên sâu về
vấn đề bảo vệ chủ quyền VTQG ở các tờ báo này là hết sức cần thiết. Thượng
tá Đỗ Trường Sinh - Trợ lý Tuyên truyền, Phòng Tuyên huấn, Quân chủng
PK-KQ, cho rằng: “Bảo vệ chủ quyền vùng trời quốc gia là một nội dung

quan trọng của sự nghiệp bảo vệ Tổ quốc, được báo in quân đội chuyển tải

khá thường xuyên và kịp thời. Tuy nhiên, tính tồn diện, chiều sâu của thơng

tin và cả hình thức thể hiện vấn đề bảo vệ chủ quyền vùng trời quốc gia là

những vấn đề mà các báo in quân đội vẫn cần phải tiếp tục hướng tới” [Phụ

lục 3].

Thứ ba, các bài viết chuyên sâu giới thiệu về hoạt động tác chiến phòng

</div>
(76)<div class='page_container' data-page=76>

độ ngoại ngữ, khả năng cập nhật báo chí nước ngồi của một số nhà báo cấp
Quân chủng, Quân khu còn hạn chế.

Thứ tư, vẫn cịn tình trạng phản ánh các tin “nguội” trên một số kỳ báo
của Báo PK-KQ, Báo HQVN. Sở dĩ có tình trạng này là do các tin tức được
cộng tác viên gửi về chậm, trong khi báo lại ấn định thời gian phát hành vào
sáng thứ 6 hàng tuần. Ví dụ, trên trang 2, số ra ngày 3/4/2015, Báo PK-KQ
đưa tin “Ngày 25/3/2015, Học viện PK-KQ tổ chức lễ tốt nghiệp học viên đào

tạo kỹ sư khóa 55 và học viên hồn thiện trình độ đại học cấp phân đội khóa 
15...”; trên trang 5, số ra ngày 22/5/2015, Báo PK-KQ vẫn còn đưa tin “Họp 
mặt bạn chiến đấu tên lửa phịng khơng A72” ngày 10/5, “Văn phịng Bộ tư 
lệnh giao lưu bóng chuyền” ngày 14/5... Bên cạnh đó, tình trạng phản ánh tin,

bài vẫn còn tập trung vào những nơi trung tâm thành phố, nơi có đội ngũ cộng
tác viên mạnh, trong khi những ở các địa phương ở vùng sâu, vùng xa do
thiếu đội ngũ cộng tác viên và điều kiện đi lai khó khăn nên thơng tin về đơn
vị đóng qn ở địa phương đó được phản ánh trên các tờ báo này cũng ít hơn.
Chính vì thế đã ảnh hưởng không nhỏ đến hiệu quả tuyên truyền chung trên
Báo PK-KQ và Báo HQVN hiện nay.

2.2.2. Hình thức thông tin

2.2.2.1. Thành công

-Số lượng tác phẩm về vấn đề bảo vệ chủ quyền vùng trời quốc gia trên

các báo khá dày dặn

</div>
(77)<div class='page_container' data-page=77>

+ Trên Báo Quân đội nhân dân: Khảo sát từ tháng 01/2015 đến tháng

6/2016 (18 tháng), với 547 số báo, kết quả được thể hiện qua bảng tổng hợp
dưới đây.

Bảng 2.7: Số lƣợng tác phẩm về chủ đề bảo vệ chủ quyền vùng trời quốc 
gia trên Báo Quân đội nhân dân

STT Thể loại Tổng số
tác phẩm

Số tác phẩm có nội

dung về BVCQVTQG Tỉ lệ

1 Tin 22410 180 0,80%

2 Bài phản ánh 10670 116 1,08%

3 Phóng sự 504 21 4,16%

4 Phỏng vấn 265 7 2,64%

5 Bình luận 135 4 2,96%

Tổng 33.984 328 0,96%

(Nguồn: Tác giả tự thống kê)

Nhận xét: Kết quả khảo sát cho thấy, có 328 tin, bài (chiếm 0,96 %) về 
vấn đề bảo vệ chủ quyền VTQG được đăng tải trên Báo QĐND. Thông qua
số lượng tác phẩm này đã góp phần chuyển tải đến độc giả các thông tin cơ
bản về nhiệm vụ bảo vệ chủ quyền VTQG.

+Trên Báo Phịng khơng-Khơng qn: Khảo sát từ tháng 01/2015 đến

tháng 6/2016 (18 tháng), với 64 số báo. Cụ thể được thể hiện qua bảng tổng
hợp dưới đây.

</div>
(78)<div class='page_container' data-page=78>

Bảng 2.8: Số lƣợng tác phẩm về chủ đề bảo vệ chủ quyền vùng trời quốc 
gia trên Báo Phịng khơng-Khơng qn

STT Thể loại Tổng số
tác phẩm

Số tác phẩm có nội

dung về BVCQVTQG Tỉ lệ

1 Tin 581 345 59,4%

2 Bài phản ánh 935 479 51,22%

3 Phóng sự 127 96 75,6%

4 Phỏng vấn 140 45 32,14%

5 Bình luận 37 26 70,27%

Tổng 1.820 991 54.4%

(Nguồn: Tác giả tự thống kê)

+Trên Báo Hải quân Việt Nam: Khảo sát từ tháng 01/2015 đến tháng

6/2016 (18 tháng), với 72 số báo, kết quả được thể hiện qua bảng tổng hợp
dưới đây.

Bảng 2.9: Số lƣợng tác phẩm về chủ đề bảo vệ chủ quyền vùng trời quốc 
gia trên Báo Hải quân Việt Nam

STT Thể loại Tổng số
tác phẩm

Số tác phẩm có nội dung

về BVCQVTQG Tỉ lệ

1 Tin 936 14 1,49%

2 Bài phản ánh 554 5 0,9%

3 Phóng sự 129 2 1,55%

4 Phỏng vấn 83 1 1,20%

5 Bình luận 26 0

Tổng 1.728 22 1,27%

(Nguồn: Tác giả tự thống kê)

</div>
(79)<div class='page_container' data-page=79>

chủng Hải quân, tờ báo tập trung tuyên truyền về nhiệm vụ bảo vệ chủ quyền,
biển đảo của Tổ quốc. Tuy nhiên, tỷ lệ 1,27 % tin, bài liên quan đến vấn đề
bảo vệ chủ quyền VTQG được thể hiện trên báo là quá ít so với nhu cầu thông
tin của độc giả về vấn đề này.

- Các thể loại báo chí được sử dụng trên báo in quân đội phù hợp

Bảng 2.10: Thống kê thể loại báo chí về vấn đề bảo vệ chủ quyền VTQG 
trên 3 tờ báo: Quân đội nhân dân, Phịng khơng-Khơng qn, Hải qn

Việt Nam 
Tên báo

Thể loại

Tổng

Báo QĐND Báo PK-KQ Báo HQVN

SL TL SL TL SL TL

Tin 539 180 33,4% 345 64,0% 14 2,6%

Bài phản ánh 600 116 19,3% 479 79,8% 5 0,8%
Phóng sự 119 21 17,6% 96 80,6% 2 1,7%
Phỏng vấn 53 7 13,2% 45 84,9% 1 1%

Bình luận 30 4 13,3% 26 86,6% 0 0%

Tổng 1341 328 24,4% 991 73,9% 22 1,6%

(Nguồn: Tác giả tự thống kê)

Hầu hết các tin, bài liên quan tới đề tài nghiên cứu được sử dụng trên 3
tờ báo được khảo sát chủ yếu được thể hiện dưới các thể loại: tin, bài phản
ánh và phỏng vấn. Với hình thức thể hiện ngắn gọn, súc tích, ngơn ngữ gần
gũi với đời sống đã cho phép các báo phản ánh một cách nhanh chóng và đa
chiều về các vấn đề, sự kiện. Qua đây cho thấy các thể loại trên phù hợp với
hình thức tuyên truyền của 3 tờ báo này.

</div>
(80)<div class='page_container' data-page=80>

bài phản ánh, tin về nội dung bảo vệ chủ quyền VTQG chiếm tỉ lệ đáng kể.
Đối với Báo HQVN cơ bản sử thể loại bài phản ánh và tin. Còn đối Báo
PK-KQ do dung lượng chủ yếu thông tin, tuyên truyền về vấn đề bảo vệ chủ
quyền VTQG nên thể loại cũng rất đa dạng, gồm có: tin, bài phản ánh, phóng
sự, phỏng vấn.

Nhìn chung, tin, bài phản ánh và phóng sự là các thể loại mà các báo:
QĐND, PK-KQ sử dụng nhiều và đan dày nhất khi thông tin về vấn đề bảo vệ
chủ quyền VTQG, tương ứng với các tỉ lệ: Báo QĐND (tin: 33,4%; bài phản
ánh: 19,3%), Báo PK-KQ (tin: 64%; bài phản ánh: 79,8%), Báo HQVN (tin:
2,6%; bài phản ánh: 0,8%). Cũng bởi đặc thù đây là những thể loại mang tính
thời sự, giúp chuyển tải được nội dung mang tính chất thông báo rõ rệt nhất.

-Tin: Thể loại tin thường được phân bố hầu khắp các trang báo và
chiếm hơn 40% dung lượng của các tờ báo và chỉ xếp sau thể loại bài phản
ánh. Tùy theo cách trình bày mỗi tờ báo có sự phân bổ khác như nhưng nhìn
chung, các dạng tin hay dùng là tin vắn, tin ngắn, tin tổng hợp, tin sâu, điểm
tin. Sở dĩ tin chiếm ưu thế như vậy trên tờ báo là bởi nó có thể thơng báo một
cách kịp thời nhất về những sự kiện mới nhất, dưới một hình thức ngắn gọn,
chặc chẽ.

Theo khảo sát của tác giả luận văn, tin được đăng trên cả 3 tờ báo
QĐND, PK-KQ, HQVN chủ yếu là tin hội nghị, huấn luyện, diễn tập, sẵn
sàng chiến đấu, tìm kiếm cứu nạn. Ví dụ, trên Báo PK-KQ có các tin: “Hội

nghị Kết luận cơng tác bảo đảm an toàn bay” của Trung Thành (trang 1, ngày

22/5/2015); “Hội nghị Công bố quyết định thanh tra tài chính đối với Quân

chủng PK-KQ” của Dương Toàn (trang 1, ngày 5/6/2015); “Hội thao Kíp

chiến đấu Đài Ra đa P-18, 36D6” của Tào Song Vinh (trang 2, ngày

11/9/2015). Trên Báo HQVN có các tin: “Trao chứng nhận nâng ngạch chức

</div>
(81)<div class='page_container' data-page=81>

đoàn 127 kiểm tra bắn đạn thật trên biển” (trang 2, ngày 30/6/2016), “Lữ 
đoàn 954 Không quân Hải quân thực hiện hơn 1.600 chuyến bay an toàn”

(trang 2, ngày 5/7/2016)…

-Bài phản ánh: là thể loại được sử dụng phổ biến nhất trên các tờ báo
được khảo sát (chiếm 44,7%). Chính việc sử dụng thể loại bài phản ánh đã
giúp cho các báo đăng tải được một cách toàn diện các hoạt động bảo vệ chủ
quyền VTQG trên toàn quốc; tuyên truyền được những mơ hình, cách làm
hay, những điển hình, con người tốt góp phần vào sự nghiệp bảo vệ VTQG.
Trên Báo QĐND, các bài phản ánh về vấn đề bảo vệ chủ quyền VTQG vừa
mang tính thời sự, vừa mang tính khái quát, tổng hợp các mô hình, kinh
nghiệm, tổng kết các hoạt động về hoạt động huấn luyện, sẵn sàng chiến đấu,
quản lý VTQG. Ví dụ như các tác phẩm: “Hiện đại hóa Bộ đội Tên lửa, bảo

vệ vững chắc bầu trời Tổ quốc” của tác giả Lê Huy Vịnh (trang 3, ngày

24/7/2015); “Hiện đại hóa Khơng qn, bảo vệ vững chắc vùng trời Tổ quốc” 
của Phương Minh Hòa (trang 3, ngày 2/3/2015)… Trong khi, Báo PK-KQ lại 
thông tin, phản ánh về mọi bình diện, mọi hoạt động liên quan đến Bộ đội
PK-KQ và nhiệm vụ canh giữ bầu trời Tổ quốc. Không chỉ phản ánh nhiệm
vụ huấn luyện, sẵn sàng chiến đấu, quản lý bảo vệ vùng trời, tờ báo này còn
thường xuyên phản ánh công tác hậu phương quân đội, công tác bảo đảm đời
sống của bộ đội… những yếu tố có tác động đến kết quả thực hiện nhiệm vụ
của người lính ở “tiền tuyến”. Ví dụ như các tác phẩm: “Trung đoàn 64 huấn

luyện làm chủ khí tài mới S-300PMU1” của Xuân Trình (trang 2, ngày

</div>
(82)<div class='page_container' data-page=82>

-Phóng sự: Là thể loại được các báo luôn chú trọng khi viết về vấn đề
bảo vệ chủ quyền VTQG (chiếm gần 8,9%). Theo khảo sát cho thấy, Báo
PK-KQ sử dụng thể loại phóng sự nhiều hơn (với 80,6 %), trong khi Báo QĐND
là 17,6 %) và Báo HQVN (1,7 %). Trung bình cứ mỗi tháng Báo PK-KQ có
từ 2 - 3 phóng sự về vấn đề bảo vệ chủ quyền VTQG, trên Báo QĐND trung
bình mỗi tháng có 1 phóng sự về chủ đề bảo vệ chủ quyền VTQG. Trên bình
diện các báo khảo sát, tốt lên ở các bài phóng sự về vấn đề bảo vệ chủ quyền
VTQG là bút pháp giàu chất văn học, cái tơi trần thuật xúc cảm, đặc biệt thích
hợp với việc mô tả các hoạt động học tập, huấn luyện của bộ đội ở các đơn vị
làm nhiệm vụ trực ban chiến đấu, những đơn vị huấn luyện làm chủ vũ khí,
trang bị mới. Ví dụ các tác phẩm: “Những đơi mắt nhìn bầu trời” (Báo 
KQ, ngày 22/4/2016); “Lính canh trời Trường Sa đi bầu cử sớm” (Báo 
PK-KQ, ngày 13/5/2016); “Mưa ở Trường Sa” (Báo PK-PK-KQ, ngày 10/6/2016)…

Trong tác phẩm “Những ngôi sao sáng trong lịng lũ” của tác giả Ngơ 
Tiến Mạnh đăng trang 4, Báo PK-KQ, số ra các ngày 28/8/2015, có đoạn:

“…Trong ngơi nhà lằn in dấu vết của mưa lũ, bà Nguyễn Thị Minh ở Tổ 44, 
Khu 4, phường Cao Thắng, TP. Hạ Long vẫn chưa tin được những gì mới xảy

ra. Chỉ một lống, bà đã vĩnh viễn không bao giờ gặp lại những người hàng

xóm thân thuộc, tối lửa tắt đèn có nhau. Tuy vậy, khi nói đến Bộ đội Phịng

không-Không quân đối với nhân dân trong cơn lũ, bà ịa khóc: “Tơi và người

dân nơi này sẽ khơng bao giờ có thể quên được sự giúp đỡ nhiệt tình, trong

sáng của Bộ đội Phịng khơng - Khơng quân giành cho nhân dân. Hình ảnh

những cán bộ, chiến sĩ bộ đội với trang bị thơ sơ, thậm chí dùng tay khơng

đằm mình trong mưa đào bới người bị nạn đã khắc họa trong lịng tơi những

</div>
(83)<div class='page_container' data-page=83>

-Phỏng vấn: Là thể loại cũng được sử dụng nhiều trên các báo, tuy số
lượng không bằng bài phản ánh và tin (chiếm 3,9%). Với phỏng vấn, các báo 
tập trung vào nội dung phỏng vấn các đồng chí lãnh đạo, chỉ huy các cơ quan
Bộ Quốc phòng, Quân chủng PK-KQ, cơ quan, đơn vị cơ sở về nhiệm vụ
huấn luyện, sẵn sàng chiến đấu bảo vệ VTQG, các chế độ, chính sách liên
quan đến các quân nhân và hậu phương quân nhân làm nhiệm vụ bảo vệ
VTQG. Trên Báo QĐND bên cạnh bài phỏng vấn một người thì báo cịn có
các bài phỏng vấn nhiều người, qua đó cung cấp cho độc giả thông tin đa
dạng, nhiều chiều. Ví dụ: Loạt phỏng vấn về nội dung “Đại hội XII của
Đảng” đối với các đồng chí đại biểu tham dự Đại hội do nhóm phóng viên
QĐND thực hiện, được đăng tải từ ngày 21/1 đến 29/1/2016; Phỏng vấn lãnh
đạo, chỉ huy, cán bộ, chiến sĩ các đơn vị trong toàn quân về hưởng ứng Cuộc
vận động “Phát huy truyền thống, cống hiến tài năng, xứng danh Bộ đội Cụ
Hồ do nhóm phóng viên Báo QĐND thực hiện, được đăng tải ngày
21/12/12015…

Theo khảo sát của tác giả luận văn, các bài phỏng vấn trên Báo PK-KQ
có dung lượng từ 800 - 1.100 chữ và thường thu hút được sự quan tâm của
độc giả, ví dụ: Phỏng vấn Đại tá Nguyễn Văn Thành - Cục trưởng Cục Hậu
cần Quân chủng PK-KQ về nội dung Tiếp tục thực hiện tốt “một tập trung”

và “ba khâu đột phá” của tác giả Nguyễn Pháp (trang 8, số Xuân Ất Mùi

2015); Phỏng vấn Thiếu tướng Phạm Thanh Liêm - Chủ nhiệm Chính trị
Quân chủng PK-KQ về nội dung “Tập trung chuẩn bị, tổ chức thành công

Đại hội Đảng các cấp trong Đảng bộ Quân chủng PK-KQ” của tác giả Kiên

Cường (trang 3, ngày 20/3/2015); Phỏng vấn Đại tá Võ Tá Quế - Cục trưởng
Cục Kỹ thuật về nội dung “Những giải pháp kỹ thuật cho vũ khí cơng nghệ

</div>
(84)<div class='page_container' data-page=84>

- Ngôn ngữ đơn giản, dễ hiểu

Ngôn ngữ là yếu tố quan trọng hàng đầu trong mỗi tác phẩm báo chí,
nó chính là phương tiện chuyển tải toàn bộ nội dung mà tác giả muốn truyền
đạt. Nhìn chung, ngơn ngữ thể hiện trên báo in quân đội về chủ đề bảo vệ chủ
quyền VTQG là ngôn ngữ thuần Việt, sử dụng các từ ngữ đơn giản, dễ hiểu, ít
dùng tiếng lóng, từ địa phương, không lạm dụng tiếng Anh, tiếng Hán…
Cùng với đó, ảnh minh họa cho các bài viết được các tờ báo này sử dụng
tương đối hợp lý, góp phần minh họa thêm nội dung thông tin cho các bài
viết. Lối hành văn trong các tác phẩm trên báo in quân đội rõ ràng, lôgic, dễ
tiếp thu. Khi được hỏi: “Ý kiến của ông (bà) về việc sử dụng ngôn ngữ trong

các tin bài về chủ đề bảo vệ chủ quyền vùng trời quốc gia trên cá báo QĐND,

PK-KQ, HQVN?”, thì có 76,6% độc giả cho rằng ngơn ngữ thể hiện thông tin

về vấn đề bảo vệ chủ quyền VTQG trên các tờ báo là dễ hiểu, 20,2% đánh giá
ở mức trung bình.

</div>
(85)<div class='page_container' data-page=85>

Ví dụ, trong bài viết “Đề xuất mở thêm Hàng hàng không Ngô Sao

Việt: Không nên vội vàng khi chưa đủ điều kiện” (Báo QĐND, trang 6, ngày

5/4/2016), tác giả Hồng Minh tổ chức đầy đủ các thành tốt sau:
-Tít dẫn Đề xuất mở thêm Hàng hàng không Ngô Sao Việt; 
-Tít chính: Khơng nên vội vàng khi chưa đủ điều kiện;

-Sa pô: “Thời gian gần đây, việc đề xuất thành lập thêm hai hãng hàng

không mới là VASCO và Ngôi sao Việt (Vietstar Airlines) được dư luận đặc

biệt quan tâm. Tuy nhiên, xung quanh phương án mở thêm hãng hàng khơng

Ngơi sao Việt cịn bộc lộ nhiều bất cập và có phần vội vàng, thiếu một số điều

kiện so với quy định của Chính phủ”;

-Nội dung bài viết: Khoảng 900 chữ.

-Các tít xen: Phó thủ tướng yêu cầu xem lại xác nhận vốn; Chưa đủ

điều kiện?

</div>
(86)<div class='page_container' data-page=86>

Đối với các bài phụ, ngoài tít chính, một số bài cịn có tít phụ, sa pơ tùy
vào dung lượng bài viết. Nhìn chung, nếu có điều kiện các báo đều cố gắng

“đẩy” các thơng tin cần nói vào tít và sa pơ của bài viết. Đối với tin, các tờ
báo luôn cố gắng khống chế trong dung lượng từ 150 đến 300 chữ. Các câu
văn trong tin thường ngắn gọn, chính xác, dễ hiểu. Các thông tin quan trọng
thường được thể hiện vào tít và phần đầu của tin, giúp cho độc giả nắm bắt
nhanh các thông tin thời sự…

Nhìn chung, trong các bài viết về quân sự nói chung, vấn đề bảo vệ chủ
quyền VTQG nói riêng khó tránh khỏi các thuật ngữ quân sự, thuật ngữ
chuyên ngành, ví dụ như “uy hiếp an tồn bay”, “mất an tồn bay”, “Cơng tác
Đảng, cơng tác chính trị”, “dân vận”, “địch vận”, “vệ binh”… Do vậy, trong
các tác phẩm báo chí về chủ đề bảo vệ chủ quyền VTQG, các tờ báo thường
diễn đạt bằng ngôn ngữ thuần Việt, đơn giản, dễ hiểu. Ví dụ như dùng từ

“vùng trời” thay cho từ “không phận”; từ “tân binh” được thay bằng các từ 
“chiến sĩ mới”; “UAV” thành máy bay không người lái; “UPO” thành vật thể 
bay không xác định... Đối với những cụm từ dài ít có từ thay thế, khi thể hiện

bài viết, các tác giả thường có sự giải thích rất rõ ràng, rành mạch. Ví dụ,
trong loạt bài “Đối mặt với bất trắc trên không” (Báo PK-KQ, số ra ngày 
9/9/2016), thuật ngữ “mất an toàn bay” được tác giả Hồng Linh giải thích 
như sau: “mất an toàn bay là hậu quả xảy ra hết sức nghiêm trọng từ các tình

huống bất trắc làm hư hỏng phương tiện bay hoặc tại nạn bay. Mất an toàn

bay được chia làm ba cấp độ: Phương tiện bay bị hư hỏng, tai nạn bay cấp 2,

tai nạn bay cấp 1”. Trong trường hợp này tiếp tục xuất hiện 2 thuật ngữ mới

là “tai nạn bay cấp 1” và “tai nạn bay cấp 2”. Tác giả giải thích: “Tai nạn

</div>
(87)<div class='page_container' data-page=87>

mua một phương tiện bay cùng loại có chất lượng tương đương. Còn, tai nạn

bay cấp 1 là sự cố xảy ra trong chuyến bay, mà hậu quả của nó làm chết

người thuộc thành phần phi công (tổ bay), hành khách được phép đi trên 
phương tiện bay, phương tiện bay bị hỏng hoàn toàn”.

- Dung lượng phù hợp

Thống kê 3 tờ báo trong diện khảo sát tác giả thấy rằng, dung lượng
chữ của các tin, bài trên báo in quân đội là tương đối ổn định, phù hợp với
nhu cầu của độc giả. Kết quả khảo sát cho thấy có 12,7% độc giả cho rằng
dung lượng bài viết về vấn đề bảo vệ chủ quyền VTQG trên các tờ báo
(QĐND, PK-KQ, HQVN) là tương đối dài, 7,9% cho là ngắn và có đến 78%
cho rằng như vậy là phù hợp.

Bảng 2.11: Thống kê dung lƣợng chữ tin bài trên các tờ báo 
Tên báo

Nội dung

Báo QĐND

(ĐVT: chữ)

Báo PK-KQ

(ĐVT: chữ)

Báo HQVN

(ĐVT: chữ)

Tin 150 - 300 150 - 300 100 - 300

Bài đinh 800 - 1.000 1.000 - 1.100 1.000 - 1.100

Bài phụ 500 - 700 800 800

Bài chống “DBHB” 1.200 1.200 1.200

Bài chuyên mục 500 - 700 500 - 800 500 - 800

Nguồn: Tác giả tự thống kê

</div>
(88)<div class='page_container' data-page=88>

trung bình khoảng 800; bài chuyên mục có độ dài từ 500 - 700 chữ. Riêng ở
Báo QĐND có chuyên mục “Những tấm gương bình dị mà cao quý” ở cuối
trang 3 có dung lượng tương đối lớn (khoảng 1.500 chữ).

- Thiết kế, trình bày hài hịa

Kết quả khảo sát 3 tờ báo in quân đội cho thấy, phần nội dung bài (text) 
các báo thường dùng kiểu chữ Arial. Tít bài bao gồm: tít dẫn, tít chính, tít
phụ, tít xen. Trong đó, tít chính thường dùng kiểu chữ không chân và chữ
thường. Chữ Helvetlns (in thường hoặc in hoa), hẹp ngang, tốn ít diện tích,
chắc, khỏe được dùng nhiều. Các hộp thông tin thường được xem như ảnh

nên thường cho vào khung và cũng chọn một kiểu chữ khác với nội dung
(text) hoặc dùng chữ đậm, nghiêng và để ở những vị trí hợp lý trong bài, các
hộp thơng tin có thể ở giữa bài hoặc ở các góc, có thể lót tờ ram nhạt
(20-30%). Ảnh trong các trang thường chiếm 20-30% diện tích trang báo. Trung
bình khoảng 2-3 ảnh trên trang báo khổ A3 (Báo PK-KQ, HQVN), 3-4 ảnh
đối với khổ A2 (Báo QĐND). Ảnh đinh từ 10,1cm đến 13 cm và có chú thích
ảnh đi kèm.

Thơng qua kết quả khảo sát độc giả các tờ báo (QĐND, PK-KQ,
HQVN) về hình thức trình bày của các chuyên mục, tin, bài về vấn đề bảo vệ
chủ quyền VTQG, có 42,3% độc giả đánh giá là đẹp, 56,3% cho rằng bình
thường, chỉ có 0,3% đánh giá là xấu.

</div>
(89)<div class='page_container' data-page=89>

Ma két trang 3 Báo Quân đội nhân dân (Khổ A2).

</div>
(90)<div class='page_container' data-page=90>

bức ảnh cũng sống động hơn. Cịn thơng tin đồ họa chủ yếu xuất hiện trên báo
QĐND với các bản tin thông báo bão, ảnh hưởng đến các hoạt sản xuất, đời
sống xã hội, nhất là hoạt động bay… còn lại các vấn đề khác ít có loại hình
ảnh này, ở báo PK-KQ và HQVN hình ảnh đồ họa gần như khơng có.

</div>
(91)<div class='page_container' data-page=91>

Qua Kết quả khảo sát cho thấy rằng, có 8,2% độc giả đánh giá số lượng
ảnh, biểu đồ sử dụng kèm các tin, bài về vấn đề bảo vệ chủ quyền VTQG trên
các tờ báo (QĐND, PK-KQ, HQVN) là nhiều, 74,6% cho rằng như thế là vừa,
cịn 16,4% đánh giá là ít.

Ma két trang 4, Báo Hải quân Việt Nam (Khổ A3).

</div>
(92)<div class='page_container' data-page=92>

khảo sát đã làm tốt công tác thông tin, tuyên truyền về vấn đề bảo vệ chủ
quyền VTQG; chuyển tải thông tin một cách nhanh chóng, kịp thời, chất
lượng, hiệu quả đến với các tầng lớp nhân dân, các cán bộ, chiến sĩ thuộc
LLVT về vai trị, vị trí, tầm quan trọng của VTQG trong sự nghiệp xây dựng
và bảo vệ Tổ quốc. Qua đó, góp phần nâng cao nhận thức, ý thức, trách nhiệm
và sức mạnh tổng hợp của quân và dân ta đối với nhiệm vụ tăng cường
QP-AN, đề cao tinh thần cảnh giác, sẵn sàng đối phó với mọi tình huống có thể
xảy ra, quản lý và bảo vệ vững chắc chủ quyền VTQG.

2.2.2.2. Hạn chế

Tuy đã đạt những thành tựu kể trên, song các tờ báo trong diện khảo sát
vẫn còn một số mặt tồn tại, hạn chế về hình thức thể hiện như sau:

Thứ nhất, cả 3 tờ báo này thường chỉ sử dụng một số thể loại: tin,

phỏng vấn, phóng sự và bài phản ánh. Cịn thể loại chính luận có khả năng
“phân tích, lý giải, khái qt, tổng kết…” chưa được chú ý nhiều, do đó thơng
tin về chiều sâu của một số đề tài còn hạn chế. Theo số liệu thống kê trên các
báo thuộc diện khảo sát, thể loại tin về vấn đề bảo vệ chủ quyền VTQG trên
Báo QĐND là 33%, Báo PK-KQ 64% ; thể loại bài phản ánh trên Báo QĐND
là 19,3%, Báo PK-KQ 79,8% ; thể loại phóng sự trên Báo QĐND là 17,6%,
Báo PK-KQ 80,6%... [xem Bảng 2.5]. Đặc biệt, đối với thể loại bài điều tra về
vấn đề bảo vệ chủ quyền VTQG không thấy xuất hiện trên các báo thuộc diện
khảo sát.

Thứ hai, về ngôn ngữ trên các báo khảo sát nói chung là chính xác, đại

</div>
(93)<div class='page_container' data-page=93>

hiểu về những khó khăn mà cán bộ, chiến sĩ Trung đoàn 920 đã vượt qua và 
đang phải đối mặt, Thiếu tá Lê Bá Hiệp - Phó Chủ nhiệm Chính trị Trung 
đồn khơng trả lời ngay mà rót ly nước mát đưa cho tơi và thả ánh nhìn xa 
xăm ra những thân cây mới trồng đang heo héo trong gió cát rồi mới cất lời: 
Cái khó khăn đầu tiên ấy là thời tiết…”. Một số bài còn đưa ra rất nhiều số

liệu, đồng thời các số liệu cũng ít được mềm hóa, khiến bài báo như một bản
báo cáo, dẫn đến thiếu sinh động, kém sức hấp dẫn. Ví dụ, trong bài “Trung

đoàn 236, Sư đoàn 361: tăng gia giỏi, bảo đảm tốt đời sống bộ đội” (Báo

PK-KQ, ngày 19/5/2016) có đoạn: “Đến nay, 100% các đơn vị quy hoạch vườn

rau theo hướng gọn, đẹp, hiệu quả; đảm bảo tự túc được 95% rau, củ quả,

80% thịt lợn và 40% cá. Chỉ tiêu tăng gia sản xuất hàng năm bình quân đầu

người là 160 kg rau xanh, 22 kg thịt xô lọc, 20 kg thị nạc; 19 kg thịt gia cầm, 
25 kg cá tươi và 1 kg đậu, vừng, lạc. Sản phẩm từ tăng gia chăn nuôi được

chế biến, cải tiến đưa vào bữa ăn của bộ đội bảo đảm rẻ hơn giá cả thị 
trường từ 3,000 đến 5,000 đồng/1 kg…”. Một số tít bài, sa pơ thường lặp lại

và q dài dịng, trong đó có những tít dài hơn 30 chữ, như “Qn chủng

PK-KQ nâng cao cảnh giác sẵn sàng chiến đấu, bảo vệ thành công ngày Bầu cử 
đại biểu Quốc hội khóa XIV và đại biểu HĐND các cấp, nhiệm kỳ

2016-2020” (Báo PK-KQ, ngày 6/5/2016); “Ý Đảng, lòng dân hòa hợp là yếu tố

quyết định thành công cuộc bầu cử ngày 22/5/2016” (Báo HQVN, ngày

6/6/2016). Tít lặp lại như: trang 5, Báo PK-KQ, ngày 8/1/2016 có tít “Phân

kho 1, Kho K286 bảo đảm tốt cơng tác kỹ thuật”, thì đến ngày 24/6/2016 trên

trang 5 báo này lại có tít bài lặp lại “Trung đoàn 250, Sư đoàn361 bảo đảm tốt

cơng tác kỹ thuật”… Hình thức trình bày chưa có nhiều đổi mới, vẫn theo một

mơ típ: Tít chính, sapo, ảnh…

Thứ ba, đối với Báo QĐND, việc in ấn luôn đảm bảo đẹp, sắc nét, song

</div>
(94)<div class='page_container' data-page=94>

báo lên đọc, nhất là ở trong điều kiện hành quân ăn, ở, sinh hoạt dã ngoại,
khơng có bàn ghế để ngồi đọc như ở doanh trại. Đối với Báo PK-KQ và Báo
QHVN, việc in ấn một số kỳ báo còn chưa đẹp, một số trang ảnh cịn bị nháy,
làm ảnh hưởng khơng nhỏ đến chất lượng tờ báo; nguyên nhân một phần là do
chất lượng máy in của đơn vị in đã cũ. Ví dụ, Báo PK-KQ, số ra ngày
9/1/2015, ảnh và chữ ở trang 1 và trang 8 bị nháy, trong khi các bức ảnh minh
họa lại chụp nhiều người nên độc giả không thể nhận biết được các nhân vật ở
trong ảnh. Báo PK-KQ, số Xuân Ất Mùi-2015 thì lại để tỉ lệ màu vàng quá
nhiều nên ảnh ở trang bìa và một số ảnh màu trang trong bị vàng. Thỉnh

thoảng ở một số Báo PK-KQ thì lại để tỉ lệ màu đen nhiều khiến cho các trang
báo có phần nặng nề, ảnh bị bết, chữ giảm sắc nét… Đối với Báo HQVN, đôi
khi vì quá lạm dụng màu sắc đã khiến cho trang báo lịe loẹt, một số tít, sa pơ
sử dụng màu sắc chưa hợp lý khiến cho độc giả khó đọc. Ví dụ, Báo HQVN,
số ra ngày 6/4/2016, ở một số trang in 2 màu (xanh-đen, nâu-đen; đỏ-đen),
song họa sĩ trình bày lại chế thêm các màu xanh nhạt, nâu nhạt, đỏ nhạt… để
trình bày các sa pơ, tít phụ, hộp thơng tin, khiến cho trang báo rất rối…

Thứ tư, đối với các Báo QĐND và Báo HQVN, các bài viết liên quan

</div>
(95)<div class='page_container' data-page=95>

2.2.3. Cách thức phát hành

2.2.3.1. Thành công

Việc phát hành báo in quân đội chủ yếu bằng hình thức trao tay, thông
qua hệ thống bưu cục, công ty phát hành báo chí... Do tính chất trao tay nên
cũng giống như các tờ báo in khác, việc phát hành báo in quân đội bị chi phối
bởi các yếu tố khách quan, chủ quan, làm ảnh hưởng đến phát tán thông tin
thời sự. Kết quả khảo sát cho thấy có 76,6% độc giả đánh giá cơng tác phát
hành các tờ báo (QĐND, PK-KQ, HQVN) là nhanh, 17,9% cho là bình
thường, cịn lại 3,7% đánh giá là chậm.

Đối với Báo QĐND, những năm gần đây đã áp dụng phương pháp
truyền trang và phát hành sản phẩm in cùng một thời gian ở nhiều điểm in
khác nhau tại Hà Nội, Nghệ An, Đà Nẵng, Đắc Lắc, Cần Thơ, do vậy đáp ứng
khá tốt sự phát tán sản phẩm cũng như nhu cầu tiếp nhận thông tin của độc
giả. Nhìn chung, bằng việc tổ chức in ấn tại nhiều địa điểm khác nhau trên
tồn quốc, thơng qua các hình thức phát hành báo khác nhau như: thông qua

Công ty phát hành báo chí Trung ương, qua hệ thống bưu điện, quân bưu…
Báo QĐND đã đến với bộ đội khá kịp thời.

</div>
(96)<div class='page_container' data-page=96>

Nhìn chung, cách phát hành này là khá chậm do phụ thuộc nhiều vào quá
trình vận chuyển của bưu điện, phụ thuộc vào tình hình thời tiết, đặc điểm địa
lý nơi đóng quân của các đơn vị, cho nên Báo PK-KQ đến với bộ đội thường
chậm, thậm chí trong một số trường hợp, báo bị trả lại vì trong quá trình vận
chuyển bị bong mất địa chỉ liên lạc, điều này ảnh hưởng đến việc tiếp nhận
thông tin của độc giả.

Cũng như Báo PK-KQ, Báo HQVN được in tại Hải Phòng và phát hành
đến các cơ quan, đơn vị từ cơ quan Quân chủng Hải quân đến cấp trung đội,
trạm thông tin, trạm xá sư đoàn và các đơn vị đóng quân phân tán nhỏ lẻ
(tương đương cấp trung đội). Tuy nhiên, việc phát hành Báo HQVN có phần
đa dạng hơn: thơng qua cơng ty phát hành báo chí, Bưu điện, Quân bưu và
phát hành trực tiếp đến các cơ quan trong Quân chủng. Nhờ vậy mà tờ báo đã
kịp thời đến với bộ đội.

2.2.3.2. Hạn chế

</div>
(97)<div class='page_container' data-page=97>

PK-88

KQ. Khó khăn, bất cập này có nhiều nguyên, song cũng một phần nguyên
nhân là bởi nguồn kinh phí dành cho tờ báo này cịn hạn hẹp.

2.2.4. Nguyên nhân thành công, hạn chế

2.2.4.1. Nguyên nhân thành công

- Được sự quan tâm, chỉ đạo sát sao của Quân ủy Trung ương, Bộ Quốc 
phịng, Tổng cục Chính trị, các cơ quan chủ quản báo báo chí, báo in qn đội
đã có sự phát triển mạnh từ việc nâng cấp các tờ tin Quân khu, Quân chủng
thành các báo Quân khu, Quân chủng. Những năm gần đây, các cơ quan báo
chí trong qn đội, trong đó có báo in được đầu tư kinh phí và trang bị kỹ
thuật, trụ sở làm việc. Điều này được thể hiện ở Đề án “Hiện đại hóa các cơ
quan báo chí Quân đội giai đoạn 2014 - 2018” được Bộ trưởng Bộ Quốc
phòng phê duyệt ngày 22/7/2014. Đồng thời, Bộ Quốc phịng, Tổng cục
Chính trị đã quan tâm chỉ đạo việc bồi dưỡng đội ngũ cán bộ, phóng viên, kỹ
thuật viên cho các cơ quan báo chí. Hàng năm, ngồi việc cử phóng viên đi
đào tạo tại các trường đại học báo chí, Học viện Chính trị đã phối hợp với
Học viện Báo chí tuyên truyền mở các lớp đào tạo văn bằng 2 cử nhân báo chí
cho các sĩ quan, quân nhân chuyên nghiệp, cơng nhân viên chức quốc phịng
đã tốt nghiệp đại học, có năng khiếu báo chí để tạo nguồn nhân lực cho các cơ
quan báo chí quân đội.

</div>
(98)<div class='page_container' data-page=98>

sao, nhằm đảm bảo cân bằng thông tin về vấn đề bảo vệ chủ quyền VTQG với
các chủ đề khác trên tờ báo của mình, bảo đảm đúng mục đích, tơn chỉ đã đề
ra. Ngồi ra, với vai trị, trách nhiệm của mình, các Tổng biên tập đã chủ động
bảo đảm về mọi mặt, như: tổ chức, biên chế, kinh phí, phương tiện đi lại, xây
dựng mối quan hệ với các cơ quan, đơn vị, địa phương... bảo đảm để các
phóng viên, biên tập viên thực hiện tốt các nội dung tuyên truyền về chủ đề
bảo vệ chủ quyền VTQG.

- Các nhà báo trong quân đội, phần lớn xuất thân từ những cán bộ, 
đảng viên đã từng công tác ở đơn vị cơ sở, có bản lĩnh chính trị vững vàng, có
phẩm chất đạo đức cách mạng, có kiến thức cơ bản về lĩnh vực quân sự, quốc

phịng, có trách nhiệm và tâm huyết với nghề báo. Khi thực hiện nhiệm vụ,
các nhà báo quân đội mang trên mình đồng thời hai trọng trách, vừa là người
lính cầm súng chiến đấu bảo vệ Tổ quốc, vừa là người cầm bút để phục vụ
nhu cầu tìm hiểu thơng tin của cán bộ, chiến sĩ và nhân dân. Họ sẵn sàng xông
pha vào những nơi khó khăn, gian khổ, sẵn sàng nhận và hồn thành tốt mọi
nhiệm vụ được giao.

</div>
(99)<div class='page_container' data-page=99>

thần tự, lực tự cường, chủ động huy động các nguồn lực để đầu tư, nâng cấp
cơ sở vật chất kỹ thuật cho cơ quan báo chí thuộc quyền.

2.2.4.2. Nguyên nhân hạn chế

- Nhận thức của một số cấp ủy, người chỉ huy, cơ quan chính trị về vai
trị của báo chí cịn chưa đầy đủ. Hệ thống báo chí quân đội tuy đã được quy
hoạch, kiện tồn một bước, nhưng vẫn cịn thiếu cơ bản, thống nhất. Một số
cơ quan chủ quản báo chí chưa xác định rõ chế độ làm việc, cơ chế quản lý
hoạt động báo chí, có biểu hiện “khốn trắng” cho cơ quan chính trị, cơ quan
báo chí.

- Năng lực, trình độ, tính chuyên nghiệp, khả năng nắm bắt, xử lý thông
tin, dự báo, định hướng dư luận của một số nhà báo quân đội có phần chưa
theo kịp yêu cầu nhiệm vụ. Việc xây dựng đội ngũ cộng tác viên có nơi, có
thời điểm chưa được quan tâm thường xuyên.

- Hoạt động của tổ chức chi hội, liên chi hội nhà báo trong quân đội
chưa thể hiện rõ vai trị, chức năng của tổ chức chính trị - xã hội nghề nghiệp,
chưa có sự phối hợp chặt chẽ giữa các cơ quan báo chí quân đội.

* Tiểu kết Chương 2

</div>
(100)<div class='page_container' data-page=100>

hiện khá ấn tượng như: hình ảnh rõ ràng, cách sử dụng ngôn ngữ phù hợp nên
đã thu hút được sự quan tâm và u thích của cơng chúng đối với báo in quân
đội. Thông qua hoạt động thông tin, tuyên truyền của báo in quân đội đã góp
phần nâng cao nhận thức của cán bộ, chiến sĩ lực lượng vũ trang và các tầng
lớp nhân dân về vấn đề bảo vệ chủ quyền VTQG.

</div>
(101)<div class='page_container' data-page=101>

92
Chƣơng 3

GIẢI PHÁP NÂNG CAO CHẤT LƢỢNG THÔNG TIN VỀ VẤN ĐỀ 
BẢO VỆ CHỦ QUYỀN VÙNG TRỜI QUỐC GIA TRÊN BÁO IN

QUÂN ĐỘI

3.1. Tính tất yếu khách quan phải nâng cao chất lƣợng thông tin

Tình hình thế giới, khu vực tiếp tục diễn biến phức tạp, đặc biệt tình
hình tranh chấp Biển Đơng đã ảnh hưởng rất lớn đến nhận thức, tư tưởng, ý
thức trách nhiệm của cán bộ, đảng viên, nhân dân đối với nhiệm vụ xây dựng
và bảo vệ Tổ quốc trong tình hình mới, nhất là đối với thế hệ trẻ hiện nay
trước nhiệm vụ xây dựng nền Quốc phịng tồn dân vững mạnh.

Từ thực tế trên, để báo in quân đội thực sự là vũ khí sắc bén trên mặt
trận chính trị tư tưởng, hồn thành tốt nhiệm vụ thơng tin, tun truyền về
vấn đề bảo vệ chủ quyền VTQG thì cần phải có những giải pháp căn cơ
nhằm thực hiện ngày càng tốt hơn nhiệm vụ được Đảng, Nhà nước, Quân

đội giao phó.

3.1.1. Xuất phát từ trọng trách được Đảng, Nhà nước giao phó ngày 
càng lớn

</div>
(102)<div class='page_container' data-page=102>

đích của từng tờ báo. Mặt khác, báo in quân đội cịn phải tích cực tun
truyền xây dựng đất nước về kinh tế, văn hóa, xã hội; phát hiện, biểu dương,
nhân rộng các điển hình tiên tiến... Đặc biệt, trước những diễn biến phức tạp
trên mặt trận tư tưởng lý luận, báo chí quân đội nói chung, báo in quân đội nói
riêng phải là lực lượng xung kích, nịng cốt và là vũ khí sắc bén tuyên truyền,
đấu tranh chống các quan điểm sai trái, thù địch, bảo vệ trận địa tư tưởng của
Đảng trong quân đội. Đồng thời, tích cực đấu tranh với hiện tượng tiêu cực,
tham nhũng, lãng phí, bảo vệ lợi ích chính đáng của nhân dân, góp phần định
hướng dư luận, tạo sự đồng thuận của xã hội, đáp ứng nhu cầu cao về thông
tin của bộ đội và nhân dân.

Trước xu thế phát triển mạnh mẽ của công nghệ thông tin và truyền
thông, sự tác động đa chiều của internet, báo chí điện tử, thì việc đổi mới,
nâng cao chất lượng, đẩy mạnh phát triển báo chí nói chung và báo chí qn
đội nói riêng theo hướng “cách mạng, chuyên nghiệp, hiện đại” là yêu cầu
khách quan và là nhiệm vụ quan trọng, cấp thiết hiện nay. Điều đó đã được
Đại hội đại biểu tồn quốc lần thứ XI của Đảng xác định: “Tập trung đào tạo,
bồi dưỡng, xây dựng đội ngũ hoạt động báo chí, xuất bản vững vàng về chính
trị, tư tưởng, nghiệp vụ và có năng lực tốt đáp ứng yêu cầu của thời kỳ mới.
Rà soát, sắp xếp hợp lý mạng lưới báo chí, xuất bản trong cả nước theo hướng
tăng cường hiệu quả hoạt động, đồng thời đổi mới mơ hình, cơ cấu tổ chức,
cơ sở vật chất - kỹ thuật theo hướng hiện đại”. Theo đó, thời gian tới cần tiếp
tục đẩy mạnh phát triển để báo chí qn đội nói chung, báo in quân đội nói

riêng đáp ứng tốt yêu cầu xây dựng Quân đội, bảo vệ Tổ quốc.

3.1.2. Xuất phát từ nhu cầu, trình độ tiếp nhận thơng tin ngày càng cao của 
độc giả

</div>
(103)<div class='page_container' data-page=103>

mang tính xã hội cao. Bạn đọc hiện nay có rất nhiều nguồn thông tin khác
nhau từ các loại hình báo chí, như: báo in, phát thanh, truyền hình, báo mạng
điện tử. Đối tượng bạn đọc chủ yếu của báo in quân đội là cán bộ, chiến sĩ
trong quân đội và các đối tượng khác. Thời gian đọc báo, nghe đài, xem
truyền hình của cán bộ, chiến sĩ chủ yếu thực hiện theo quy định chế độ trong
ngày, trong tuần; ngoài ra, thời gian ngày nghỉ, giờ nghỉ có thể tiếp cận thơng
tin từ mạng internet tại đơn vị hoặc bên ngồi. Vì vậy, để có lượng thơng tin
đa dạng, phong phú, cách thể hiện sinh động, hấp dẫn, các cơ quan báo in
quân đội cần có sự liên kết, phối hợp, trao đổi, chia sẻ thông tin, tích hợp đa
phương tiện. Cùng với đó, cần thống nhất hướng trọng tâm tuyên truyền vào
những nhiệm vụ quan trọng, sự kiện nổi bật, cung cấp thông tin đầy đủ, chi
tiết, lý giải, dẫn dắt bạn đọc dựa trên quan điểm của Đảng, định hướng, chỉ
đạo của Tổng cục Chính trị.

Về vấn đề này, Thượng tá Đỗ Trường Sinh - Trợ lý Tuyên truyền,
Phòng Tuyên huấn, Quân chủng PK-KQ, cho rằng: “Để cạnh tranh với các

loại báo điện tử, các loại hình thơng tin liên quan cập nhật từng giây phút

trên mạng internet, thông tin về bảo vệ chủ quyền vùng trời quốc gia trên các

báo in phải kịp thời, phong phú, chính xác nhưng luôn phải theo đúng quan 
điểm của Đảng, đúng quy định của pháp luật và phải góp phần định hướng

được nhận thức của độc giả, nhất là vấn đề bảo vệ vùng trời khu vực biển, 
đảo của Tổ quốc” [Phụ lục 3].

3.1.3. Xuất phát từ sự phát triển của khoa học công nghệ

</div>
(104)<div class='page_container' data-page=104>

báo in quân đội cần phải phát huy tối đa những ưu thế để vượt lên trong việc
cung cấp thơng tin nhanh, chính xác với một phương thức sinh động, gần gũi
với công chúng. Do vậy, ngoài những nội dung cơ bản đã định hình trong
cơng tác thơng tin, tun truyền trên báo in quân đội thời gian qua, các báo
cần đổi mới, mở rộng, tăng thêm nội dung để đáp ứng nhu cầu độc giả. Nói
cách khác, báo in quân đội phải đổi mới mạnh mẽ về nội dung, hình thức lẫn
phương thức truyền đạt. Có như vậy, thơng tin của báo in quân đội về vấn đề
bảo vệ chủ quyền VTQG sẽ được độc giả đón nhận ngày càng nhiều hơn, góp
phần nâng cao chất lượng thơng tin, tuyên truyền trên báo in quân đội.

3.1.4. Xuất phát từ thực tế hạn chế của các tờ báo được khảo sát

Bảo vệ chủ quyền VTQG là một nội dung quan trọng của nhiệm vụ bảo
vệ Tổ quốc Việt Nam XHCN. Thông tin về vấn đề bảo vệ chủ quyền VTQG
có vai trị, vị trí đặc biệt quan trọng trong việc góp phần nâng cao nhận thức,
ý thức, trách nhiệm và sức mạnh tổng hợp của các tầng lớp nhân dân, của cán
bộ, chiến sĩ LLVT đối với nhiệm vụ tăng cường QP-AN, xây dựng “thế trận
lòng dân”, đề cao tinh thần cảnh giác, sẵn sàng đối phó với mọi tình huống có
thể xảy ra, nhất là các vấn đề liên quan đến an ninh VTQG.

</div>
(105)<div class='page_container' data-page=105>

3.2. Một số giải pháp nâng cao chất lƣợng thông tin về vấn đề bảo vẹ chủ

quyền vùng trời quốc gia trên báo in quân đội

3.2.1. Tiếp tục nâng cao chất lượng nội dung thông tin

-Tăng cường các bài viết có tính phê phán, đấu tranh, bút chiến.

</div>
(106)<div class='page_container' data-page=106>

- Tăng cường bài nghiên cứu chuyên sâu về vấn đề bảo vệ chủ quyền

VTQG.

Bên cạnh tăng cường các bài viết phê bình, các tờ báo: QĐND, PK-KQ,
HQVN cần tăng cường các bài viết mang tính nghiên cứu chuyên sâu của các
chuyên gia, các học giả trong lĩnh vực quân sự, nhất là những người thường
xuyên nghiên cứu về lĩnh vực bảo vệ VTQG. Hiện nay, các bài viết trên báo
in quân đội về chủ đề bảo vệ chủ quyền VTQG chủ yếu là thông tin, phản ánh
vấn đề, hiện tượng mà ít có các bài viết phân tích, tổng kết kinh nghiệm thực
tiễn nhiệm vụ bảo vệ chủ quyền VTQG và những thay đổi lớn về vũ khí,
phương tiện và chiến thuật tác chiến của các lực lượng Phịng khơng, Không
quân trong khu vực và trên thế giới. Đối với Báo PK-KQ mới chỉ giới thiệu
được một số loại vũ khí trang bị mới, hiện đại của các nước tiên tiến, chứ
chưa có nhiều bài chuyên sâu về chiến thuật, cách khai thác, sử dụng hiệu quả
các loại khí tài nói trên… Đối với Báo QĐND tuy có đăng tải bài viết dạng
này song số lượng chưa nhiều, chưa đáp ứng được nhu cầu tìm hiểu thơng tin
của cán bộ, chiến sĩ và nhân dân về vấn đề bảo vệ chủ quyền VTQG. Muốn
làm tốt việc này, các báo: QĐND, PK-KQ, HQVN phải tổ chức đặt bài các
chuyên gia, những người trực tiếp nghiên cứu về vấn đề này; đồng thời các
báp phải phối hợp chặt chẽ với lãnh đạo, chỉ huy các cấp để trao đổi thơng
tin, tìm ra các vấn đề thời sự để có kế hoạch viết bài định hướng kịp thời cho

bộ đội và nhân dân trong vấn đề bảo vệ chủ quyền VTQG.

-Tăng tính thời sự của thơng tin

</div>
(107)<div class='page_container' data-page=107>

tình trạng này, các tịa soạn phải phối hợp tốt với lực lượng cộng tác viên để
khi có thơng tin là họ có thể cung cấp ngay cho báo. Trong một số trường hợp
cấp thiết, các phóng viên, biên tập viên của tịa soạn phải trực tiếp hướng dẫn
cụ thể cho cộng tác viên tiếp cận, khai thác và xử lý nguồn tin. Muốn vậy, tịa
soạn báo phải có mối quan hệ chặt chẽ với cộng tác viên, phải đón trước sự
kiện để có kế hoạch sử dụng các cộng tác viên ở các cơ quan, đơn vị, địa
phương cung cấp thông tin kịp thời cho báo chí. Mặt khác, để khắc phục tình
trạng “tin nguội” thì các báo cấp Quân chủng, Quân khu phải đề xuất thêm
phương án tăng trang, tăng kỳ báo. Điều này khơng chỉ thơng tin được tồn
diện, sâu sắc hơn mà còn giúp cho tờ báo đăng tải kịp thời các thông tin về
vấn đề bảo vệ chủ quyền VTQG. Trên thực tế, hiện nay Báo Quốc phòng Thủ
đô đã làm được việc này khi đã xuất bản được 2 số/tuần thay vì mỗi tuần một
số như Báo PK-KQ và Báo HQVN.

3.2.2. Đổi mới hình thức thơng tin

-Tăng thể loại bình luận, chun luận, điều tra...

Khảo sát thực tiễn cho thấy, việc sử dụng các thể loại báo chí của 3 tờ
báo trên cịn rất hạn chế, chưa có sự vận dụng, khai thác một cách đa dạng và
phong phú của nhiều thể loại báo chí khác nhau. Trong số 1.341 tác phẩm về
chủ đề bảo vệ chủ quyền VTQG được khảo sát, chỉ có 30 tác phẩm thuộc
nhóm thể loại chính luận, cịn lại hầu hết các tác phẩm đều thuộc về thể loại
thông tấn như: tin, phỏng vấn, phóng sự, bài phản ánh… Điều này đã phần

nào làm giảm bớt sự sinh động, hấp dẫn của tờ báo. Do đó, thời gian tới các
báo cần tập trung đầu tư, mở rộng và đa dạng hơn nữa các thể loại báo chí,
nhất là thể loại có khả năng lý giải các vấn đề phức tạp như: bình luận,
chuyên luận, xã luận, điều tra…

</div>
(108)<div class='page_container' data-page=108>

tình cảm, lý trí của người đọc, thơi thúc họ hành động và hành động có hiệu
quả. Các tờ báo in quân đội cần tăng số lượng bài phỏng vấn, bài phân tích,
bình luận tình hình nhiệm vụ bảo vệ, quản lý vùng trời trong nước, khu vực,
thế giới… để độc giả nhận thức sâu sắc hơn bản chất các sự kiện và vấn đề
thực tiễn đang diễn ra. Hơn nữa, sự đan xen và đa dạng hóa các giọng điệu
của nhiều thể loại báo chí sẽ không chỉ làm cho tờ báo phong phú hơn về hình
thức chuyển tải thơng tin, tăng sự hấp dẫn với bạn đọc, mà hơn thế các tờ báo
này sẽ phát huy được vai trị tích cực của mình nư một lĩnh vực quan trọng, là
binh chủng của công tác tư tưởng của Đảng, góp phần thực hiện công tác
thông tin, tuyên tuyền về nhiệm vụ xây dựng và bảo vệ Tổ quốc nói chung và
bảo vệ vững chắc VTQG nói riêng.

-Tăng sự hấp dẫn của ngôn ngữ

</div>
(109)<div class='page_container' data-page=109>

100

không ngừng học tập nâng cao khả năng chụp ảnh để chuyển tải thông tin lên
báo in bằng các phóng sự ảnh sinh động, hấp dẫn…

-Sử dụng ngôn ngữ phi văn tự (tranh, ảnh, bảng biểu…)

Hiện nay, cùng với sự phát triển như vũ bão về công nghệ thông tin,
ngôn ngữ truyền thơng đã và đang có những sự thay đổi, nó trở nên gần gũi và

tăng tính tương tác với công chúng. Theo PGS. TS Vũ Quang Hào, người
chuyên nghiên cứu và giảng dạy về lĩnh vực báo chí và ngơn ngữ truyền
thông: “Ngôn ngữ truyền thơng có sự biến động nhanh, đó là sự xuất hiện
nhiều hơn ngôn ngữ graphics trên báo in, báo điện tử và truyền hình… qua đó
làm cho cơng chúng dễ hiểu hơn và có cảm xúc hơn”. Ở Việt Nam, mặc dù
mỗi loại hình báo chí hiện nay đều có một thế mạnh riêng, nhưng hiện nay
ngôn ngữ truyền thông đang phát triển theo hướng tích hợp, khai thác tối đa
các cách thức thể hiện thông tin trong một tác phẩm. Đối với báo in - loại
hình từng được xem là một chiều, ít tương tác hơn, thì giờ đây cũng đã thay
đổi hồn tồn, càng ngày càng tăng cường tính tương tác với cơng chúng của
mình để cạnh tranh với những loại hình khác. Ngồi phần chữ, việc sử dụng
ảnh, đồ hình, đồ họa hiện nay ngày càng nhiều và hiệu quả. Trong đó, phần
text có xu thế giảm, thay vào đó là sử dụng nhiều thơng tin chỉ dẫn, tăng tính
chuyên sâu, tăng ngôn ngữ graphics (bản đồ, biểu đồ, sơ đồ, đồ thị…). Do
vậy, khơng thể nằm ngồi xu thế đó, trong thời gian tới, các báo in quân đội
cần phải có sự đổi mới, bổ sung các ngơn ngữ phi văn tự vào q trình ruyền
thơng, qua đó để nâng cao hơn nữa sức hấp dẫn và hiệu quả thông tin về
nhiệm vụ bảo vệ Tổ quốc nói chung, bảo vệ chủ quyền VTQG nói riêng.

-Thay đổi khổ báo, nâng cao chất lượng in ấn

</div>
(110)<div class='page_container' data-page=110>

101

cầm báo đọc vì khổ quá rộng, nhất là trong điều kiện bộ đội thường học tập,
huấn luyện trên giảng đường, thao trường, trận địa thì việc cầm và lật giở các
trang để đọc là rất khó khăn, bất tiện.

Đối với các báo: PK-KQ, HQVN cần nâng cao hơn nữa chất lượng in
ấn các số báo; cần chủ động trong việc lựa chọn đối tác in báo, bảo đảm chất
lượng in và hợp lý về giá thành sản phẩm. Điều quan trọng nữa là các báo in

quân đội cần tích cực đổi mới khâu trình bày nhằm cải tiến hình thức của tờ
báo. Theo tác giả Đỗ Thị Thu Hằng, trong cuốn “Tâm lý học ứng dụng trong

nghề báo”, báo in tác động vào thị giác lý tính của độc giả bằng các chữ viết

và ảnh tĩnh. Độc giả dễ bị thu hút bởi các bức ảnh đẹp trên báo chí, nhất là
những vùng thường nhìn thấy đầu tiên. Những hình ảnh này có thể tạo ấn
tượng hoặc lập tức gây nhàm chán cho độc giả để họ có thể quyết định đọc
hay không đọc tờ báo. Trên thực tế, so với các tờ báo cùng khổ giấy: Lao
Động, Thanh Niên, Tiền Phong, Tuổi trẻ… thì co tít, cỡ chữ, cỡ ảnh trên báo
in quân đội còn khá khiêm tốn, thường chỉ chiếm khoảng 30% dung lượng tờ
báo, trong khi tỉ lệ trung bình là 40%. Bên cạnh đó, chất lượng các ảnh minh
họa của báo in cũng còn mức độ. Hiện nay mới chỉ có ảnh trên Báo QĐND là
đáp ứng được các tiêu chí về ảnh báo chí, cịn lại Báo PK-KQ, Báo HQVN
cũng mới chỉ dừng lại ở minh họa là chủ yếu. Đồng thời, các tờ báo in quân
đội cũng hạn chế sử dụng những tít quá dài, tít dẫn dài hơn tít chính hoặc để
lặp tít… Do đó, trong thời gian tới, báo in quân đội cần nghiên cứu đổi mới
trong thiết kế, trình bày, tạo ra những trang báo đẹp, bắt mắt, lôi cuốn người
đọc về vấn đề bảo vệ chủ quyền VTQG.

-Tăng ảnh

</div>
(111)<div class='page_container' data-page=111>

102

có từ 2 - 3 ảnh trên trang báo khổ A2, A3. Kích cỡ ảnh đinh từ 10 - 13 cm,
ảnh phụ từ 5 - 7,5 cm. So với các tờ báo: Lao Động, Tiền Phong, Tuổi trẻ…
thì tỉ lệ ảnh trên báo in qn đội cịn ít, các ảnh còn mới chỉ dừng lại ở mức là
minh họa cho tin, bài. Do vậy, trong thời gian tới, các cơ quan báo in quân đội
cần tăng thêm dung lượng ảnh cho các trang báo lên từ 40 - 50%, thậm chí đối
với những bức ảnh có chất lượng về nội dung, nghệ thuật cần có tỉ lệ tương

xứng, đồng thời phải nâng cao chất lượng ảnh báo chí… có như vậy mới góp
phần tạo nên hình thức, diện mạo của tờ báo in.

-Truyền thông nhiều cửa, xây dựng các chuyên trang, chuyên mục

mang tính định kỳ

Trang báo hiện đại chịu sự tác động của nhiều cửa, được trình bày dựa
trên nhiều dạng tích hiện đại, như: tít, sa pơ, chính văn, hộp dữ liệu, thông tin
đồ họa, ý kiến phỏng vấn, ý kiến chuyên gia… qua đó mang lại cho tờ báo
một hình thức mới mẻ, mang lại hơi hướng hiện đại, tạo nên các cửa sổ thông
tin khác nhau trong cùng một bài báo, giúp cho người đọc dễ dàng nhận diện
được các phần mục, các nội dung quan trọng và thuận tiện hơn trong quá trình
tiếp nhận thơng tin.

</div>
(112)<div class='page_container' data-page=112>

103

loại vũ khí, từ đó tác động mạnh vào cảm xúc, nhận thức của họ hơn kho tiếp
nhận thơng tin.

Bên cạnh đó, các báo: QĐND, HQVN cần xây dựng các chuyên trang,
chuyên mục về chủ đề bảo vệ chủ quyền VTQG mang tính định kỳ. Nếu như
Báo PK-KQ là tờ báo chuyên ngành chuyên thông tin về các vấn đề bảo vệ
chủ quyền VTQG gia thì đối với Báo QĐND, HQVN cần nghiên cứu xây
dựng chuyên trang, chuyên mục riêng mang tính định kỳ về vấn đề bảo vệ chủ
quyền VTQG, chứ không nên thông tin rải rác ở các trang và khơng theo trình
tự thời gian cụ thể như hiện nay. Điều này sẽ gây nhiều khó khăn cho độc giả
khi muốn tìm hiểu thơng tin về vấn đề này khi họ khơng biết chính xác thời
điểm nào thì báo đăng tải những thơng tin đó. Do đó, với các chuyên trang,
chuyên mục được ấn hành định kỳ sẽ tạo cho người đọc sự hứng thú và thói

quen tiếp nhận, họ sẽ có cảm tình với tờ báo hơn, tạo nên sự gắn bó cần thiết
cho cả phía tịa soạn và bạn đọc. Như thế, báo chí đã tạo được chỗ đứng trong
lịng cơng chúng, cũng như tạo ra sức lan tỏa sâu rộng của thông tin.

3.2.3. Xây dựng đội ngũ nhà báo, cộng tác viên có năng lực, trình độ

3.2.3.1. Đào tạo bồi dưỡng nâng cao trình độ cho đội ngũ nhà báo

</div>
(113)<div class='page_container' data-page=113>

104

viên tinh thần tích cực, tự giác, tự học, tự bồi dưỡng của đội ngũ phóng viên,
biên tập viên. Để tạo điều kiện cho đội ngũ phóng viên, biên tập viên có nhiều
chất liệu thực tiễn trong tác nghiệp báo chí, các cơ quan báo chí phải làm tốt
cơng tác ln chuyển, đưa phóng viên, biên tập viên đi thực tiễn cơ sở, nhất là
ở những vùng sâu, vùng xa, biên giới, biển, đảo, những nơi khó khăn, nguy
hiểm; tạo điều kiện cho họ “đắm mình” vào cuộc sống, sinh hoạt của bộ đội…
để từ đó có những tác phẩm báo chí thực sự mang hơi thở của thực tiễn huấn
luyện, sẵn sàng chiến đấu, lao động sản xuất, công tác… của người chiến sĩ.

Về vấn đề này, khi được hỏi “Theo ơng (bà) phóng viên báo in quân

đội có cần phải bồi dưỡng, nâng cao kiến thức về vấn đề bảo vệ chủ quyền

vùng trời quốc gia khơng?”, thì có 78,7 % cho là phóng viên các báo: QĐND,

PK-KQ, HQVN rất cần thiết phải bồi dưỡng, nâng cao kiến thức về vấn đề
bảo vệ chủ quyền VTQG; 18,9 % trả lời cần thiết và chỉ có 0,7 % cho rằng
khơng cần thiết. Bởi lẽ, hơn 97 % độc giả đã nhận thấy ảnh hưởng tích cực
của trình độ chun mơn, phẩm chất nghề nghiệp của người làm báo đối với
hiệu quả công tác thông tin, tuyên truyền về vấn đề bảo vệ chủ quyền VTQG

trên báo in quân đội hiện nay.

Về vấn đề này, Nhà báo Đoàn Hoài Trung - Trưởng đại diện Trung tâm
PT-TH Quân đội khu vực miền Nam, cho rằng: “Bên cạnh việc trau dồi kiến

thức, nghiệp vụ báo chí, các phóng viên cần học thêm về nhiếp ảnh, về quay 
phim, ghi âm để sẵn sàng thực hiện 3 trong 1. Muốn bài viết sâu về chuyên 
ngành ra đa, tên lửa, máy bay, pháo cao xạ địi hỏi phóng viên phải nghiên 
cứu kỹ tính năng kỹ, chiến thuật của từng loại trang bị thì bài viết sẽ được 
sâu hơn, sát thực tế hơn” [Phụ lục 1].

Còn Thượng tá Đỗ Trường Sinh - Trợ lý Tuyên truyền, Phòng Tuyên
huấn, Quân chủng PK-KQ thì khẳng định: “Các phóng viên, biên tập viên

</div>
(114)<div class='page_container' data-page=114>

105

quyền vùng trời; đường lối chiến tranh nhân dân nói chung và chiến tranh 
nhân dân trên mặt trận đối không theo quan điểm của Đảng, trong đó, Bộ đội

PK-KQ là lực lượng nịng cốt; phát huy sức mạnh của các lực lượng phòng

khơng ba thứ qn, khơng qn tồn qn, sức mạnh của cả hệ thống chính 
trị và của tồn dân đánh giặc. Cùng với đó, người phóng viên, biên tập viên 
cũng cần có những tri thức nhất định về các hoạt động, nhất là các hoạt động 
SSCĐ, huấn luyện của Bộ đội PK-KQ” [Phụ lục 3].

3.2.3.2. Xây dựng đội ngũ cộng tác viên chất lượng

Về vấn đề này, Tạp chí Lý luận Chính trị và Truyền thơng, số tháng 7
năm 2016 có bài viết “Xây dựng, phát triển đội ngũ cộng tác viên trên Báo

PK-KQ”, bài viết nhấn mạnh: “Đối với mỗi cơ quan báo chí, cộng tác viên

luôn được coi trọng, bởi đây chính là “tai, mắt” của báo. Họ vừa cung cấp
thong tin, vừa là người phản biện, đóng góp xây dựng cơ quan báo chí ngày
càng phát triển”.

</div>
(115)<div class='page_container' data-page=115>

106

3.2.4. Quan tâm hơn về chế độ nhuận bút

Ngày 14/3/2014, Thủ tướng Chính phủ đã ký ban hành Nghị định số
18/2014/NĐ-CP quy định về chế độ nhuận bút trong lĩnh vực báo chí, xuất
bản thay thế Nghị định 61 trước đây. Nghị định đã có nhiều điểm mới, trong
đó quy định giá trị một đơn vị nhuận bút bằng 10% mức tiền lương cơ sở áp
dụng cho cán bộ, công chức, viên chức và lực lượng vũ trang thay cho 10%
mức tiền lương tối thiểu quy định tại Nghị định 61 trước kia để phù hợp với
các quy định về tiền lương.

</div>
(116)<div class='page_container' data-page=116>

107

2.2.5. Đổi mới công tác phát hành

Hiện nay, công tác tổ chức phát hành của Báo QĐND, Báo HQVN rất
tốt với việc thông qua Công ty phát hành báo chí Trung ương và tổ chức
nhiều điểm in báo trên toàn quốc. Đây cũng là các giải pháp chủ yếu mà các
Báo PK-KQ cần nghiên cứu vận dụng vào công tác phát hành của cơ quan
mình. Nguyên nhân dẫn đến việc phát hành Báo PK-KQ chưa tốt một phần là
do nguồn kinh phí hạn hẹp, phần nữa là do số lượng báo in không nhiều,
trong khi các đầu mối đơn vị của Quân chủng PK-KQ lại đóng quân rải rác

trên 53 tỉnh, thành phố trong cả nước. Tuy nhiên, khó khăn không phải là
không tháo gỡ được nếu như ban biên tập Báo PK-KQ chủ động đề xuất với
cơ quan chủ quản về các phương án phát hành thông qua các Công ty phát
hành báo chí Trung ương thay cho hình thức phát hành qua bưu điện như hiện
nay. Bên cạnh đó, các báo PK-KQ, HQVN cần nghiên cứu tổ chức thêm 2
điểm in ở Đà Nẵng và TP Hồ Chí Minh, những nơi có sự hiện diện của nhiều
cơ quan, đơn vị PK-KQ, Hải quân đóng quân, qua đó sẽ giúp cho báo đến với
bộ đội và nhân dân được nhanh chóng, kịp thời hơn. Ngoài ra, các cơ quan
báo in cấp Quân khu, Quân chủng cần tận dụng triệt để nền tảng công nghệ
của các báo điện tử để đăng tải phiên bản báo in lên báo điện tử; đồng thời
phải có các giải pháp cơng nghệ hỗ trợ để độc giả có thể tìm kiếm và tiếp cận
báo in một cách nhanh chóng, dễ dàng.

3.3. Một số đề xuất, kiến nghị

3.3.1. Tăng cường sự lãnh đạo, chỉ đạo, quản lý của cơ quan chủ quan, cơ 
quan báo chí đối với các cơ quan báo in trong quân đội

</div>
(117)<div class='page_container' data-page=117>

108

những thủ đoạn mới hết sức tinh vi, nhất là trên lĩnh vực tư tưởng - văn hóa,
thúc đẩy “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa” trong nội bộ ta, hịng thực hiện âm
mưu “phi chính trị hóa” Qn đội. Tình hình đó địi hỏi báo chí qn đội nói
chung, báo in quân đội nói riêng phải phát huy hơn nữa vai trị, trách nhiệm
của mình. Trong thời gian tới, các cấp, các ngành cần tăng cường sự lãnh đạo,
chỉ đạo, quản lý của cơ quan chủ quản, cơ quan quản lý đối với các cơ quan
báo chí trong quân đội, nhằm đảm bảo cho báo chí quân đội hoạt động đúng
định hướng, đúng pháp luật, đúng tơn chỉ, mục đích, góp phần thiết thực vào
sự nghiệp xây dựng Quân đội, củng cố quốc phòng, bảo vệ Tổ quốc. Trên cơ
sở quán triệt sâu sắc các nghị quyết, chỉ thị, hướng dẫn của Đảng, của Quân

ủy Trung ương và Bộ Quốc phòng, trực tiếp là Tổng cục Chính trị, cơ quan
chủ quản báo chí các cấp cần tăng cường sự lãnh đạo, chỉ đạo, quản lý hoạt
động của các cơ quan báo chí theo phân cấp; đảm bảo hoạt động của cơ quan
báo chí đúng Luật Báo chí, Quy chế quản lý báo chí trong QĐND Việt Nam.
Sự lãnh đạo, chỉ đạo, quản lý phải thường xuyên, chặt chẽ, toàn diện trên tất
cả các mặt hoạt động: từ xây dựng, kiện toàn tổ chức, định hướng tuyên
truyền, đổi mới nội dung, hình thức, chuyên trang, chuyên mục, quy trình tác
nghiệp, đến xuất bản, phát hành… Việc chỉ đạo định hướng nội dung tuyên
truyền phải được thực hiện bằng nhiều phương thức: thơng qua giao ban báo
chí định kỳ (tháng, quý) hoặc đột xuất; bằng văn bản, thông qua kế hoạch
tuyên truyền, hoặc chỉ đạo trực tiếp đối với Tổng biên tập (Trưởng ban biên
tập) của cơ quan báo chí, nhất là trước những sự kiện, những vấn đề quan
trọng, nhạy cảm.

</div>
(118)<div class='page_container' data-page=118>

109

lợi để các cơ quan báo chí phát huy tính chủ động, sáng tạo trong hoạt động.
Đồng thời, tăng cường công tác kiểm tra, giám sát, kiên quyết khắc phục các
biểu hiện buông lỏng, đứng ngoài cuộc, loại trừ hiện tượng xa rời tôn chỉ,
mục đích, thương mại hóa, chạy theo lợi ích kinh tế đơn thuần, thị hiếu tầm
thường của một bộ phận độc giả và những lệch lạc trong quá trình tác nghiệp
của đội ngũ phóng viên, biên tập viên; gắn kiểm tra, giám sát với sơ kết, tổng
kết rút kinh nghiệm, kịp thời biểu dương, khen thưởng những tập thể, cá nhân
có nhiều thành tích trong hoạt động báo chí.

3.3.2. Tiếp tục kiện toàn hệ thống báo in quân đội theo hướng cơ bản, 
chính quy, hiện đại, có tính chun nghiệp cao

</div>
(119)<div class='page_container' data-page=119>

110

*Tiểu kết Chương 3

Trong chương này, Luận văn khái quát những vấn đề của bảo vệ chủ
quyền VTQG trong bối cảnh hiện nay và những vấn đề đặt ra với việc thơng
tin báo chí về bảo vệ chủ quyền VTQG. Từ đó, Luận văn đề xuất các nhóm
giải pháp chung và giải pháp cụ thể và một số khuyến nghị nhằm nâng cao
chất lượng thông tin về vấn đề bảo vệ chủ quyền VTQG trên báo in Quân đội.

</div>
(120)<div class='page_container' data-page=120>

111
KẾT LUẬN

Vấn đề bảo vệ chủ quyền VTQG đang trở thành vấn đề cấp thiết của
mỗi quốc gia, khu vực và trên tồn thế giới. Vấn đề QP-AN, trong đó có an
ninh vùng trời tác động rất lớn đến các mặt của đời sống kinh tế - xã hội của
Việt Nam, một trong những quốc gia có đường biên giới trên bộ trên không,
trên biển dài. Trong các giải pháp nâng cao ý thức trách nhiệm của mọi người
đối với vấn đề bảo vệ chủ quyền VTQG đã được báo chí vào cuộc rất mạnh
mẽ. Từ việc giáo dục pháp luật về QP-AN, công tác an ninh, an toàn VTQG
đến ý thức của mọi người đối với công cuộc xây dựng và bảo vệ đất nước;
phản ánh các hoạt động sẵn sàng chiến đấu bảo vệ VTQG của LLVT, cảnh
báo các hoạt động có nguy cơ làm mất an ninh, an tồn hàng khơng, uy hiếp
đến an ninh VTQG, tìm kiếm giải pháp giảm thiểu các yếu tố tác động đến
công tác an ninh VTQG, đồng thời nâng cao ý thức của quần chúng nhân dân
về bảo vệ bảo vệ chủ quyền VTQG. Trong đó, sự tham gia của báo in Quân
đội vào các vấn đề trên là rất cần thiết, góp phần mang lại hiệu quả xã hội
trong vấn đề xây dựng và bảo vệ Tổ quốc.

Luận văn được thực hiện nhằm nâng cao hiệu quả thông tin về bảo vệ
chủ quyền VTQG trên báo in Quân đội hiện nay. Luận văn đã hệ thống hóa
những vấn đề lý luận chung về báo chí truyền thơng, về báo in, đặc biệt là báo

in với vấn đề bảo vệ chủ quyền VTQG; khảo sát, đánh giá thực trạng của báo
in Quân đội với vấn đề bảo vệ chủ quyền VTQG trên cơ sở những tiêu chí lý
thuyết đặt ra; đưa ra hệ thống giải pháp, khuyến nghị nhằm nâng cao hiệu quả
của báo in nói chung, báo in Quân đội nói riêng đối với vấn đề truyền thông
bảo vệ chủ quyền VTQG.

</div>
(121)<div class='page_container' data-page=121>

112

báo in, vấn đề bảo vệ chủ quyền VTQG; các thuật ngữ liên quan đến nội dung
đề tài như: VTQG, chủ quyền VTQG, bảo vệ chủ quyền VTQG, vấn đề bảo
vệ chủ quyền VTQG trên báo chí… và đưa ra quan điểm luận bàn của mình 
về vấn đề này. Dựa trên những tài liệu, cơng trình nghiên cứu tiếp cận được,
tác giả cũng khái quát về vai trị của báo chí với vấn đề bảo vệ chủ quyền
VTQG; năng lực cạnh tranh của báo in trong hệ thống các phương tiện truyền
thông đại chúng hiện đại; kỹ năng và phương thức sáng tạo tác phẩm báo chí,
kỹ năng tổ chức sản xuất sản phẩm báo in nói chung và báo in với vấn đề bảo
vệ chủ quyền VTQG nói riêng.

Trong chương 2, luận văn đã đưa ra các số liệu cụ thể về thực trạng
thông tin bảo vệ chủ quyền VTQG trên báo in Quân đội qua khảo sát các tác
phẩm trên 3 tờ báo QĐND, PK-KQ, Hải quân Việt Nam.

Tuy đạt được những kết quả nhất định nhưng thông tin về bảo vệ chủ
quyền VTQG trên báo in vẫn có những hạn chế. Những hạn chế này do nhiều
nguyên nhân, trong đó có nhận thức của đội ngũ làm báo, sự phối hợp chưa
hiệu quả giữa các cơ quan chức năng, lực lượng thực thi pháp luật về vấn đề
này với cơ quan báo chí, truyền thơng và do tác động của tồn cầu hóa truyền
thơng đại chúng tạo ra những cơ hội chung nhưng khơng ít thách thức cho báo
in. Mặt khác, lĩnh vực thông tin về vấn đề bảo vệ chủ quyền VTQG khá khô
khan, nhạy cảm và phức tạp nên thường yếu thế hơn các lĩnh vực khác trên

báo in Quân đội.

</div>
(122)<div class='page_container' data-page=122>

113

khích báo chí tăng cường thông tin về vấn đề bảo vệ chủ quyền VTQG; tăng
cường các sản phẩm báo chí về vấn đề này và khuyến nghị về việc đào tạo, sử
dụng, đãi ngộ đội ngũ làm báo nói chung và làm báo Quân đội nói riêng.

</div>
(123)<div class='page_container' data-page=123>

TÀI LIỆU THAM KHẢO

1. Hoàng Anh (2003), Một số vấn đề về sử dụng ngôn từ trên báo chí, 
Nxb Lao động, Hà Nội

2. Đỗ Quý Doãn (2014), Quản lý và phát triển thơng tin báo chí ở Việt

Nam, Nxb Thông tin và Truyền thông, Hà Nội

3. Đức Dũng (1998), Các thế ký báo chí, Nxb Văn hóa Thơng tin, Hà Nội. 
4. Đức Dũng (2002), Sáng tạo tác phẩm báo chí, Nxb Văn hóa Thơng

tin, Hà Nội

5. Lê Hữu Đức (2009), Nghiên cứu phát triển cách đánh của Sư đồn

Phịng khơng trong chiến tranh địch sử dụng vũ khí phương tiện cơng

nghệ cao, đề tài cấp Bộ Quốc phòng

6. Đảng Cộng sản Việt Nam: Văn kiện Đại hội đại biểu toàn quốc lần

thứ XII.

7. Vũ Quang Hào (2007), Ngơn ngữ Báo chí. Nxb Thơng Tấn, Hà Nội 
8. Đinh Thị Thúy Hằng (2008), Báo chí thế giới và xu hướng phát triển,

Nxb Thơng Tấn, Hà Nội

9. Hồ Chí Minh (2011), Toàn tập, tập 5, 9, 10, 11, Nxb Chính trị quốc gia 
10. Hội Nhà báo Việt Nam (2005), 55 năm Hội Nhà báo Việt Nam, Hà Nội. 
10. Trương Thị Kiên (2015), Ngôn ngữ Báo phát thanh (lời nói, tiếng

động, âm thanh), Nxb Lý luận Chính trị, Hà Nội

11. Phạm Thanh Liêm (2005), Nâng cao chất lượng, hiệu quả hoạt động

bảo tàng, nhà truyền thống trong Quân chủng Phòng khơng-Khơng

qn, đề tài cấp Qn chủng Phịng khơng-Khơng quân.

12. Đỗ Chí Nghĩa (2015), 25 năm nghiên cứu và đào tạo báo chí truyền

</div>
(124)<div class='page_container' data-page=124>

13. Nhiều tác giả (2005), Báo chí-Những vấn đề lý luận và thực tiễn, tập 
5, NXB Đại học Quốc gia Hà Nội.

14. Phạm Ngọc Nguyên (2010), Phát triển cách đánh của lực lượng

phịng khơng ba thứ qn đánh địch tiến công hỏa lực đường không

trong chiến tranh bảo vệ Tổ quốc, đề tài cấp Bộ Quốc phòng.

15. Trần Thế Phiệt (1998-2008), Lịch sử nghiên cứu lý luận báo chi ở Việt

Nam (Giáo trình dành cho sau đại học tại Học viện Báo chí và Tuyên

truyền) Hà Nội.

16. Hà Huy Phượng (2003), Tổ chức nội dung và thiết kế, trình bày báo in

hiện dại (Tài liệu dành cho lớp bồi dưỡng nghiệp vụ báo chí tại Cộng

hịa dân chủ nhân dân Lào), Hà Nội

17. Trần Hữu Quang (2006), Xã hội học Báo chí, Nxb Trẻ, Thời báo Kinh 
tế Sài Gòn - Trung tấm Kinh tế châu Á-Thái Bình Dương.

18. Dương Xuân Sơn (2014), Các loại hình báo chí truyền thơng, Nxb 
Thơng tin và Truyền thông, Hà Nội.

19. Dương Xuân Sơn, Đinh Văn Hường, Trần Quang (2007), Cơ sở lý

luận Báo chí và Truyền thơng, Nxb Đại học Quốc gia Hà Nội

20. Tạ Ngọc Tấn (Chủ biên) (2007), Cơ sở lý luận Báo chí, Nxb Lý luận 
Chính trị, Hà Nội

21. Tạ Ngọc Tấn (chủ biên), Cơ sở lý luận báo chí (2005), Nxb Lý luận 
Chính trị, Hà Nội

22. Tạ Ngọc Tấn (2002), Truyền thông đại chúng, Phân viện Báo chí và 
Tuyên truyền, Hà Nội

</div>
(125)<div class='page_container' data-page=125>

24. Hán Vĩnh Tưởng (2007), Nâng cao bản lĩnh chính trị - phẩm chất tâm

lý bền vững của Bộ đội Phòng không-Không quân, sẵn sàng đánh

thắng chiến tranh công nghệ cao, đề tài cấp Bộ Quốc phòng

25. Hữu Thọ (1997), Nghĩ về nghề báo, Nxb Giáo dục, Hà Nội

26. Nguyễn Thị Thoa, Nguyễn Thu Hằng (2011), Giáo trình tác phẩm báo
chí đại cương, Nxb Giáo dục Việt Nam, Hà Nội

27. Trần Văn Thi (2009), Nghiên cứu các giải pháp nâng cao chất lượng,

hiệu quả công tác bảo đảm an tồn bay cho lực lượng khơng quân, đề

tài cấp Bộ Quốc phòng

28. Nguyễn Văn Thọ (2013), Nghiên cứu sử dụng lực lượng không quân

tác chiến bảo vệ biển, đảo trong tình hình mới, đề tài cấp Bộ Quốc

phòng

29. Trần Thị Trâm (2008), Phát huy những ưu thế của văn học trong sáng

tạo tác phẩm báo chí (Học viện Báo chí và Tuyên truyền), Nxb Văn

hóa-Thơng tin, Hà Nội

30. Triết học Mác Lê Nin, tập I (1998), Nxb Giáo dục, Hà Nội

31. Bùi Chí Trung (2013), Tìm hiểu kinh tế truyền hình, Nxb Đại học 
Quốc gia, Hà Nội

32. Dư Hồng Quảng (2014), Tổ chức sản xuất phóng sự nhiều kỳ cho

chương trình thời sự truyền hình, Luận văn thạc sĩ báo chí, Học viện

Báo chí và Tuyên truyền, Hà Nội

33. Lịch sử Báo Quân đội nhân dân (1950-2010), Nxb Quân đội nhân

dân, Hà Nội

34. Từ điển Thuật ngữ Quân sự (2007), Nxb Quân đội nhân dân, Hà Nội

</div>
(126)<div class='page_container' data-page=126>

36. Trần Việt (2007), Nghiên cứu xây dựng thế trận Phịng khơng-Khơng

qn trong điều kiện mới, đề tài cấp Bộ Quốc phòng

37. Văn kiện Đại hội Đảng toàn quốc lần thứ IX, X, XI, Nxb Học viện

Chính trị Quốc gia, Hà Nội

38. Viện Ngôn ngữ học (2003), Từ điển tiếng Việt, Nxb Đà nẵng. Trung 
tâm từ điển học, Hà Nội

39. Nguyễn Như Ý (1998), Đại Từ điển Tiếng Việt, Nxb Văn hóa -Thơng 
tin, Hà Nội

40. Anya Schiffrin và Amer Bisat (2004), Sổ tay phóng viên kinh tế Đưa

tin thời tồn cầu hố, Nxb Văn hố thông tin, Hà Nội

41. Brian Horton (2003) Ảnh báo chí, Trần Đức Tài dịch. Nxb Thơng tấn. 
Hà Nội

42. Philippe Gaillard (2004), Nghề làm báo, Nguyễn Văn Đố dịch, Nxb 
Thơng tấn, Hà Nội

43. Grabcnnhicốp (2003), Báo chí Trong kinh tế thị trường, Nxb Thông 
tấn, Hà Nội

44. G.V.Ladutina (2004). Những vấn đề cơ bản của đạo đức nghề nghiệp

nhà báo, Hoàng Anh biên dịch, Nxb Lý luận chính trị, Hà Nội

</div>
(127)<div class='page_container' data-page=127>

PHỤ LỤC 
Phụ lục 1:

ĐẠI HỌC QUỐC GIA HÀ NỘI

ĐẠI HỌC KHOA HỌC XÃ HỘI VÀ NHÂN VĂN

BIÊN BẢN PHỎNG VẤN SÂU

Đề tài: Báo in Quân đội với vấn đề bảo vệ chủ quyền VTQG.

Họ tên người trả lời phỏng vấn: Đại tá Đoàn Hoài Trung

Chức vụ: Trưởng đại diện Trung tâm Phát thanh - Truyền hình Qn

đội phía Nam.

Nội dung phỏng vấn

Câu 1: Đồng chí có thường xuyên theo dõi Báo in Quân đội (cụ thể:

QĐND, PK-KQ, Hải quân Việt Nam) không?

Tôi rất thường xuyên theo dõi báo in Báo QĐND, Báo PK-KQ, Hải
quân và cả các báo khác như Báo Qn khu 7, Tạp chí Quốc phịng tồn dân,
Văn nghệ Quân đội…

Câu 2: Đồng chí có quan tâm đến những thông tin về vấn đề bảo vệ

chủ quyền vùng trời quốc gia không? Tại sao?

</div>
(128)<div class='page_container' data-page=128>

trời, phục vụ tại Sư địan khơng qn 370 hơn 20 năm, rồi sau đó lại làm biên
tập viên Báo PK-KQ, Báo QĐND.

Câu 3: Đồng chí đánh giá như thế nào về vai trị, tầm quan trọng của

thơng tin về vấn đề bảo vệ chủ quyền vùng trời quốc gia trên Báo in Quân đội

(cụ thể: QĐND, PK-KQ, Hải quân Việt Nam)?

Báo in Quân đội có nhiệm vụ tuyên truyền cho các họat động của
LLVT nói chung và đặc biệt tuyên truyền về vấn đề bảo vệ chủ quyền vùng

trời quốc gia. Trong những năm qua có thể nói báo in Quân đội đã làm rất tốt
việc tuyên truyền sự nghiệp bảo vệ chủ quyền vùng trời quốc gia, phản ánh
kịp thời khơng khí huấn luyện hăng say quyết không để tổ quốc bị bất ngờ
của những chiến sĩ canh trời. Những câu khẩu hiệu được thấm vào từng cán
bộ chiến sĩ như “Vượt nắng, thắng mưa, say xưa luyện tập”, “Thao trường đổ
mồ hôi, chiến trường bớt đổ máu”… Những trang viết, những tác phẩm ảnh
đẹp đã khắc họa hình ảnh người chiến sĩ canh trời luôn giữ vững phẩm chất
anh bộ đội Cụ Hồ, đồng thời phản ánh những trang bị vũ khí hiện đại của
quân đội đang được đưa vào sử dụng hiệu quả và được bảo quản giữ gìn
thường xuyên. Những bài viết trên báo in Quân đội đã kịp thời động viên cán
bộ chiến sĩ quyết tâm hòan thành xuất sắc nhiệm vụ trên giao, giúp cho cán bộ
chiến sĩ phương pháp luyện tập, phương pháp chỉ huy, thông tin kịp thời cho
người dân hiểu rõ hơn sự lớn mạnh của quân đội và từ đó họ có niềm tin vào
Quân đội.

Câu 4: Đồng chí đánh giá như thế nào về nội dung, hình thức thể hiện

về vấn đề bảo vệ chủ quyền vùng trời quốc gia trên Báo in Quân đội (cụ thể: 
QĐND, PK-KQ, Hải quân Việt Nam)?

</div>
(129)<div class='page_container' data-page=129>

bài viết của các lãnh đạo theo từng chuyên đề mang tính chiến lược. Đặc biệt
gần đây mảng ảnh về vấn đề bảo vệ chủ quyền vùng trời quốc gia rất được
chú trọng. Đi kèm các bài viết là những hình ảnh phong phú sinh động. Nhất
là ngày nay tiến bộ khoa học công nghệ đã giúp cho những người cầm máy
ảnh hết sức tiện lợi, có thể sử dụng máy hiện đại, chuyên nghiệp, nhưng có
thể dùng những máy du lịch nhỏ, thậm chí điện thoại di động hay máy tính,
ipad đều có thể dùng chụp ảnh. Nhiều phóng sự ảnh trên báo in quân đội đã
thể hiện trình độ chuyên nghiệp của người cầm máy. Cách trình bày báo in
Quân đội có nhiều cải tiến ngày càng đẹp hơn, chuyên nghiệp hơn

Câu 5: Theo đồng chí, nội dung về vấn đề bảo vệ chủ quyền vùng trời

quốc gia trên Báo in Quân đội (cụ thể: QĐND, PK-KQ, Hải quân Việt Nam)

có đáp ứng được yêu cầu của các bạn đọc và chun gia như đồng chí khơng?

Vấn đề bảo vệ chủ quyền vùng trời quốc gia trên báo in Quân đội đã
đáp ứng phần nào yêu cầu bạn đọc và các chuyên gia, tuy nhiên về mặt nào
đấy vẫn còn hạn chế một phần do cơng tác bảo vệ bí mật quốc gia, khơng thể
tùy tiện đưa tất cả những trang bị, vũ khí hiện đại lên mặt báo. Phần khác nữa
trình độ chun mơn của đội ngũ phóng viên về trang bị khí tài cịn hạn chế,
nên các bài viết có lúc chưa sâu, còn lệch lạc.

Câu 6: Ý kiến, khuyến nghị của đồng chí cho Báo in Quân đội (cụ thể:

QĐND, PK-KQ, Hải quân Việt Nam) nhằm tăng cường hiệu quả thông tin,

tuyên truyền vấn đề bảo vệ chủ quyền vùng trời quốc gia và cung cấp thông

tin về vấn đề bảo vệ chủ quyền vùng trời quốc gia kịp thời, đầy đủ hơn cho

độc giả?

</div>
(130)<div class='page_container' data-page=130>

tổ chức nhiều cuộc thi viết, thi phóng sự, ký sự, thi ảnh về sự nghiệp bảo vệ
bầu trời, từ đó động viên sức sáng tạo của người cầm bút, cầm máy ảnh. Tạo
điều kiện cho các phóng viên báo chí bên ngoài vào thăm quan, tác nghiệp ở
các đơn vị phịng khơng, khơng qn. Tổ chức những trại viết những kỷ niệm
sâu sắc trong đời bộ đội về vấn đề bảo vệ chủ quyền vùng trời quốc gia. Tổ
chức tập huấn nghiệp vụ, định hướng tuyên truyền cho các thông tin viên,
cộng tác viên. Phát huy hiệu quả của đường dây nóng về lĩnh vực này.

Câu 7: Theo đồng chí, để các phóng viên, biên tập viên thực hiện tốt

nhiệm vụ thông tin, tuyên truyền về nội dung liên quan đến vấn đề bảo vệ chủ

quyền vùng trời quốc gia thì cần phải có những kiến thức, kỹ năng và kinh

nghiệm gì?

Trước hết để tuyên truyền tốt về vấn đề bảo vệ chủ quyền vùng trời
quốc gia, đòi hỏi các phóng viên phải có lịng nhiệt tình, đam mê, sẵn sàng lên
đường đến những nơi gian khổ biên giới, hải đảo để thực hiện những bài viết
của mình. Bên cạnh việc trau dồi kiến thức, nghiệp vụ báo chí, cần học thêm
về nhiếp ảnh, về quay phim, ghi âm để sẵn sàng thực hiện 3 trong 1. Muốn bài
viết sâu về chuyên ngành ra đa, tên lửa, máy bay, pháo cao xạ địi hỏi phóng
viên phải nghiên cứu kỹ tính năng kỹ, chiến thuật của từng loại trang bị thì bài
viết sẽ được sâu hơn, sát thực tế hơn.

Xin cảm ơn đồng chí!

XÁC NHẬN

CỦA NGƢỜI TRẢ LỜI PHỎNG VẤN

</div>
(131)<div class='page_container' data-page=131>

Phụ lục 2:

ĐẠI HỌC QUỐC GIA HÀ NỘI

ĐẠI HỌC KHOA HỌC XÃ HỘI VÀ NHÂN VĂN

BIÊN BẢN PHỎNG VẤN SÂU

Đề tài: Báo in Quân đội với vấn đề bảo vệ chủ quyền VTQG.

Họ tên người trả lời phỏng vấn: Đại tá Hoàng Văn Lâu

Chức vụ: Tổng Biên tập Báo Phịng khơng-Khơng qn.

Nội dung phỏng vấn

1-Xin đồng chí cho biết vị trí, vai trị và tầm quan trọng của thơng tin

về vấn đề bảo vệ chủ quyền vùng trời quốc gia?

Bảo vệ chủ quyền vùng trời quốc gia là một nội dung quan trọng của
nhiệm vụ bảo vệ Tổ quốc Việt Nam XHCN. Thông tin về vấn đề bảo vệ chủ
quyền vùng trời quốc gia có vai trị, vị trí đặc biệt quan trọng trong việc góp
phần nâng cao nhận thức, ý thức, trách nhiệm và sức mạnh tổng hợp của các
tầng lớp nhân dân, của cán bộ, chiến sĩ LLVT đối với nhiệm vụ tăng cường
quốc phòng - an ninh, xây dựng “thế trận lòng dân”, đề cao tinh thần cảnh
giác, sẵn sàng đối phó với mọi tình huống có thể xảy ra, nhất là các vấn đề
liên quan đến an ninh vùng trời quốc gia.

</div>
(132)<div class='page_container' data-page=132>

tư tưởng có ý nghĩa hết sức quan trọng, trong đó có vai trị của cơng tác thơng
tin, tuyên truyền trên báo chí.

2-Đồng chí có thể đánh giá khái quát về việc thông tin, tuyên truyền

vấn đề bảo vệ chủ quyền vùng trời quốc gia trên Báo PK-KQ hiện nay?

Báo PK-KQ là cơ quan của Đảng ủy - Bộ Tư lệnh Quân chủng, là diễn
đàn tư tưởng của cán bộ, chiến sĩ, cơng nhân viên chức quốc phịng; tờ báo là
nơi tiếp nhận trao đổi thông tin về mọi hoạt động của Bộ đội PK-KQ và các
lực lượng Phịng khơng nhân dân trong thực hiện nhiệm vụ bảo vệ Bầu trời
Tổ quốc Việt Nam XHCN. Những năm qua, Báo đã làm tốt công tác thông
tin, tuyên truyền mọi chủ trương đường lối của Đảng, chính sách, pháp luật
của Nhà nước; Chỉ thị, Nghị quyết của Đảng uỷ quân sự Trung ương, Bộ
Quốc phòng và Quân chủng đến mọi cán bộ, chiến sĩ, công nhân viên chức
quốc phịng trong tồn Qn chủng. Đồng thời, phản ánh kịp thời chính xác
mọi hoạt động của Bộ đội PK-KQ và các lực lượng Phòng khơng lục qn.
Biểu dương khích lệ gương người tốt, các tập thể, cá nhân điển hình tiên tiến,
đấu tranh phê phán các hiện tượng tiêu cực sai trái trong cán bộ, chiến sĩ ở các
đơn vị.

Thông qua hoạt động thông tin, tuyên truyền trên Báo PK-KQ đã góp
phần tiếp thêm sức mạnh, niềm tin, nâng cao được nhận thức, trách nhiệm cho
cán bộ, chiến sĩ, CNVQP trong Quân chủng về nhiệm vụ xây dựng và bảo vệ
bầu trời Tổ quốc, chủ quyền biển, đảo; đồng thời làm cho nhân dân và bạn bè
quốc tế hiểu sâu sắc hơn về Bộ đội PK-KQ, Quân đội nhân dân Việt Nam anh
hùng.

3-Để nâng cao chất lượng công tác thông tin, tuyên truyền về vấn đề

bảo vệ chủ quyền vùng trời quốc gia trên báo PK-KQ, theo đồng chí cần có

</div>
(133)<div class='page_container' data-page=133>

Đổi mới là u cầu cấp thiết của báo chí trong nước nói chung, báo chí
Qn đội nói riêng để đáp ứng nhu cầu thơng tin, giải trí của cơng chúng báo
chí. Đối với Báo PK-KQ, việc đổi mới luôn tuân thủ nguyên tắc, thường
xuyên nắm vững và thực hiện đúng tơn chỉ, mục đích, định hướng tuyên
truyền của các ban ngành chức năng và của cấp trên, chấp hành nghiêm các

quy phạm pháp luật về báo chí và thực hiện tốt các chức năng báo chí. Báo
PK-KQ xác định phải ln đổi mới nội dung và hình thức tờ báo thông qua
việc không ngừng nâng cao chất lượng chuyên mơn nghiệp vụ, bản lĩnh chính
trị của đội ngũ cán bộ, phóng viên, biên tập viên. Qua đó, góp phần đảm bảo
thông tin nhanh hơn, đầy đủ hơn, kịp thời và chính xác hơn đến độc giả; đảm
bảo hình thức trình bày của tờ báo hợp lý, đẹp mắt, thu hút được sự quan tâm
của mọi người.

Về công tác xuất bản ấn phẩm báo chí, những năm qua, Ban Biên tập
Báo PK-KQ đã đề xuất và tổ chức đổi mới toàn diện ấn phẩm báo in. Với sự
ủng hộ của các cơ quan quản lý báo chí Trung ương, Quân đội, Bộ Tư lệnh
Quân chủng PK-KQ, Báo PK-KQ đã được đổi mới các trang, mục, cấu trúc,
cách làm; quy mô và phạm vi hoạt động được mở rộng căn bản. Cùng với đó,
Báo cũng triển khai thêm một ấn phẩm Báo PK-KQ điện tử. Nhìn chung, sản
phẩm báo chí được đưa ra với phong cách riêng, hướng đến tính chuẩn xác
cao, phạm vi phản ánh rộng và cấu trúc nội dung cũng như thiết kế, trình bày
theo tiêu chuẩn hiện đại.

4-Trên cương vị là Tổng biên tập, đồng chí đánh giá như thế nào về

khả năng, năng lực và kinh nghiệm của đội ngũ phóng viên, biên tập viên Báo

PK-KQ?

</div>
(134)<div class='page_container' data-page=134>

năm làm báo); phần lớn đội ngũ phóng viên, biên tập viên của Báo PK-KQ
hiện nay được đào tạo cơ bản về chuyên mơn nghiệp vụ báo chí, có kinh
nghiệm trong tiến hành các hoạt động CÔNG TÁC ĐẢNG, CƠNG TÁC
CHÍNH TRỊ ở đơn vị cơ sở. Ngoài việc học tập từ nhà trường, phóng viên,
biên tập viên của Báo PK-KQ cịn tích cực cập nhật xu hướng báo chí trong
nước và thế giới, từ đó vận dụng sáng tạo vào quá trình thực hiện nhiệm vụ

của mình. Đây là điều kiện rất quan trọng giúp Báo PK-KQ hoàn thành tốt
nhiệm vụ thông tin, tuyên truyền trong những năm qua và đáp ứng tốt yêu
cầu, nhiệm vụ trong tình hình mới.

5-Theo đồng chí, để một phóng viên, biên tập viên thực hiện tốt nhiệm

vụ thông tin, tuyên truyền về vấn đề bảo vệ chủ quyền vùng trời quốc gia thì

cần phải có những kiến thức, kỹ năng và kinh nghiệm gì?

Tơi nghĩ rằng, đã là nhà báo dù thực hiện nhiệm vụ thông tin, tuyên
truyền ở mảng nào đi nữa cũng cần có những phẩm chất chung, đó là có lập
trường chính trị vững chắc và đạo đức trong sáng; viết đúng đối tượng và
đúng mục đích, với ngơn ngữ rõ ràng, dễ hiểu; thơng tin chính xác, kịp thời,
thiết thực; tinh thơng nghiệp vụ… Như đã nói, tun truyền về vấn đề bảo vệ 
chủ quyền vùng trời quốc gia là một nội dung khó, phức tạp, cần phải có sự
nỗ lực rất lớn của mỗi phóng viên, biên tập viên.

Trước hết, bản thân từng cán bộ, phóng viên cần phải xác định tốt chức
trách, nhiệm vụ được giao, yêu nghề, tích cực học tập, rèn luyện để nâng cao
trình độ về mọi mặt, nhất là kỹ năng nghiệp vụ báo chí. Cần phải trang bị cho
mình những kỹ năng, phương pháp trong việc tiếp nhận, xử lý và xây dựng
các tác phẩm báo chí, sản phẩm báo chí.

</div>
(135)<div class='page_container' data-page=135>

đơn vị PK-KQ). Phải rèn luyện kỹ năng, kinh nghiệm, bám sát mọi hoạt động
thực tiễn của bộ đội PK-KQ để viết bài, đưa tin...

XÁC NHẬN

CỦA NGƢỜI TRẢ LỜI PHỎNG VẤN

</div>
(136)<div class='page_container' data-page=136>

Phụ lục 3:

ĐẠI HỌC QUỐC GIA HÀ NỘI

ĐẠI HỌC KHOA HỌC XÃ HỘI VÀ NHÂN VĂN

BIÊN BẢN PHỎNG VẤN SÂU

Đề tài: Báo in Quân đội với vấn đề bảo vệ chủ quyền VTQG.

Họ tên người trả lời phỏng vấn: Thượng tá Đỗ Trường Sinh

Chức vụ: Trợ lý Tuyên truyền, Phòng Tuyên huấn, Quân chủng Phịng

khơng-Khơng qn.

Nội dung phỏng vấn

1-Đồng chí có thường xuyên theo dõi báo in quân đội (cụ thể: Qn đội

nhân dân, Phịng khơng-Khơng qn, Hải qn Việt Nam) không?

Tôi thường xuyên theo dõi Báo QĐND và Báo PK-KQ. Riêng Báo in
Hải quân Việt Nam bản thân ít được tiếp cận vì khơng có nguồn cung cấp.

2- Đồng chí có quan tâm đến những thông tin về vấn đề bảo vệ chủ

quyền vùng trời quốc gia không? Tại sao?

Tôi luôn quan tâm đến những thông tin về vấn đề bảo vệ chủ quyền
vùng trời quốc gia. Bởi vì bảo vệ vững chắc chủ quyền vùng trời quốc gia là
nhiệm vụ quan trọng số 1 của Quân chủng PK-KQ mà tôi là một cán bộ chính
trị thuộc Quân chủng.

3- Đồng chí đánh giá như thế nào về vai trị, tầm quan trọng của thơng

tin về vấn đề bảo vệ chủ quyền vùng trời quốc gia trên Báo in Quân đội (cụ

</div>
(137)<div class='page_container' data-page=137>

Thông tin về vấn đề bảo vệ chủ quyền vùng trời quốc gia trên Báo in
Quân đội, đặc biệt là trên các báo QĐND, PK-KQ và HQVN có vai trị rất
quan trọng. Chủ quyền quốc gia có nội hàm rất rộng, trong đó có chủ quyền
vùng đất, vùng trời, vùng biển và hải đảo... Các báo QĐND, PK-KQ, HQVN
là những báo in hàng đầu cung cấp thông tin một cách khá tồn diện, đầy đủ,
chính xác và kịp thời về vấn đề bảo vệ chủ quyền vùng trời quốc gia. Qua
những thơng tin đó, nhân dân và các lực lượng vũ trang nhân dân có được
nhận thức đầy đủ và sâu sắc hơn về vấn đề bảo vệ chủ quyền vùng trời quốc
gia, từ đó xác định trách nhiệm của bản thân mình đối sự nghiệp bảo vệ Tổ
quốc Việt Nam XHCN nói chung và sự nghiệp bảo vệ vững chắc chủ quyền
vùng trời quốc gia nói riêng.

4-Đồng chí đánh giá như thế nào về nội dung, hình thức thể hiện về vấn

đề bảo vệ chủ quyền vùng trời quốc gia trên Báo in Quân đội (cụ thể: Qn 
đội nhân dân, Phịng khơng-Khơng qn, Hải qn Việt Nam)?

Theo tôi, vấn đề bảo vệ chủ quyền vùng trời quốc gia trên các báo in
QĐND và PK-KQ cơ bản đã từng bước đáp ứng được yêu cầu nhiệm vụ. Báo
PK-KQ có dung lượng thơng tin chủ đạo hướng tới thực hiện nhiệm vụ chính
trị trọng tâm của Quân chủng PK-KQ là bảo vệ chủ quyền vùng trời quốc gia

với nội dung khá toàn diện và sâu sắc, hình thức thể hiện từng bước có sự đổi
mới, thu hút được độc giả.

</div>
(138)<div class='page_container' data-page=138>

và cả hình thức thể hiện vấn đề bảo vệ chủ quyền vùng trời quốc gia là những
vấn đề mà Báo QĐND vẫn cần phải tiếp tục hướng tới.

5-Theo đồng chí, nội dung về vấn đề bảo vệ chủ quyền vùng trời quốc

gia trên Báo in Quân đội (cụ thể: Quân đội nhân dân, Phòng không-Không

quân, Hải quân Việt Nam) đã đáp ứng được yêu cầu của các bạn đọc và

chun gia như đồng chí chưa?

Tơi khơng phải là một chuyên gia, mà là một bạn đọc, do tính chất u
cầu nhiệm vụ nên có sự thường xuyên tiếp cận với mảng chủ đề trên và các
báo trên. Vấn đề bảo vệ chủ quyền vùng trời quốc gia trên các báo in QĐND
và PK-KQ theo tơi, nhìn chung đã từng bước đáp ứng được yêu cầu của bạn
đọc. Tuy nhiên, trong thời đại bùng nổ thông tin như hiện nay, yêu cầu độc
giả đặt ra rất cao, song cập nhật những vấn đề liên quan đến bảo vệ chủ quyền
vùng trời quốc gia, trong đó có chủ quyền vùng trời biển, đảo của Tổ quốc với
những thơng tin mang tính chất toàn diện của các báo in quân đội, theo tơi có
lẽ là những vấn đề hiện nay độc giả mong muốn hơn ở các báo in quân đội.

6-Ý kiến, khuyến nghị của đồng chí cho báo in quân đội (cụ thể: Quân

đội nhân dân, Phịng khơng-Khơng qn, Hải quân Việt Nam) nhằm tăng 
cường hiệu quả thông tin, tuyên truyền vấn đề bảo vệ chủ quyền vùng trời

quốc gia và cung cấp thông tin về vấn đề bảo vệ chủ quyền vùng trời quốc gia

kịp thời, đầy đủ hơn cho độc giả?

</div>
(139)<div class='page_container' data-page=139>

Tiếp tục đẩy mạnh thông tin tuyên truyền về đường lối chiến tranh
nhân dân, xây dựng nền quốc phịng tồn dân dưới sự lãnh đạo của Đảng
Cộng sản Việt Nam; về nhiệm vụ bảo vệ Tổ quốc Việt Nam XHCN theo
tinh thần Nghị quyết TW8 (Khoá XI), Nghị quyết Đại hội đại biểu toàn
quốc lần thứ XII của Đảng.

Tăng cường thông tin về vị trí, vai trị, tầm quan trọng của việc bảo vệ
chủ quyền vùng trời quốc gia; những thách thức đang đặt ra, những nhân tố cụ
thể đã, đang và sẽ tiếp tục tác động (cả thuận và nghịch) đối với với nhiệm vụ
bảo vệ chủ quyền vùng trời quốc gia.

Những chủ trương, giải pháp của Đảng, Nhà nước, Quân đội và Quân
chủng PK-KQ cùng các lực lượng vũ trang quán triệt, triển khai nhằm thực
hiện thắng lợi nhiệm vụ quan trọng này. Chú trọng phát huy vai trò nòng cốt
của Quân chủng PK-KQ, Bộ đội PK-KQ toàn quân trong thế trận chiến tranh
nhân dân trên phạm vi cả nước và trong từng khu vực phòng thủ cùng với cả
hệ thống chính trị và toàn dân sẵn sàng giáng trả đích đáng mọi cuộc tiến
công đường không trong điều kiện tác chiến mới, khi địch sử dụng các loại
hình vũ khí cơng nghệ cao, chế áp điện tử mạnh cùng nhiều loại hình tác
chiến phi truyền thống...

Để cạnh tranh với các loại báo điện tử, các loại hình thơng tin liên quan
cập nhật từng giây phút trên mạng internet, thông tin về bảo vệ chủ quyền
vùng trời quốc gia trên các báo in phải kịp thời, phong phú, chính xác nhưng
luôn phải theo đúng quan điểm của Đảng, đúng quy định của pháp luật và
phải góp phần định hướng được nhận thức của độc giả, nhất là vấn đề bảo vệ
vùng trời khu vực biển, đảo của Tổ quốc.

7-Theo đồng chí, để các phóng viên, biên tập viên thực hiện tốt nhiệm

</div>
(140)<div class='page_container' data-page=140>

vùng trời quốc gia thì cần phải có những kiến thức, kỹ năng và kinh nghiệm

gì?

Để thực hiện tốt nhiệm vụ thơng tin, tuyên truyền về nội dung liên quan
đến vấn đề bảo vệ chủ quyền vùng trời quốc gia, theo tơi, các phóng viên,
biên tập viên đương nhiên cần có những tiêu chí về kiến thức, kỹ năng của
người làm báo nói chung, về “mảng” quốc phòng - an ninh nói riêng. Tuy
nhiên, về nội dung đang trao đổi, tôi cho rằng những kiến thức, kỹ năng và
kinh nghiệm mà phóng viên, biên tập viên cần phải có là: Kiến thức phổ quát
nhất về chủ quyền vùng trời, bảo vệ chủ quyền vùng trời; đường lối chiến
tranh nhân dân nói chung và chiến tranh nhân dân trên mặt trận đối không
theo quan điểm của Đảng, trong đó, Bộ đội PK-KQ là lực lượng nòng cốt.
Phát huy sức mạnh của các lực lượng phòng khơng ba thứ qn, khơng qn
tồn qn, sức mạnh của cả hệ thống chính trị và của tồn dân đánh giặc.

Người phóng viên, biên tập viên cũng cần có những tri thức nhất
định về các hoạt động, nhất là các hoạt động SSCĐ, huấn luyện của Bộ đội
PK-KQ.

</div>
(141)<div class='page_container' data-page=141>

Về kinh nghiệm, đương nhiên phải qua các trải nghiệm thực tế tích luỹ.
Tuy nhiên, người phóng viên ln có tinh thần học hỏi, cầu thị, có tư duy
nghề nghiệp nhạy bén, sắc sảo sẽ nhanh chóng tích luỹ được nhiều kinh
nghiệm quý báu hơn trong làm báo nói chung và trong thực hiện thông tin
tuyên truyền về bảo vệ chủ quyền vùng trời quốc gia nói riêng./.

XÁC NHẬN

CỦA NGƢỜI TRẢ LỜI PHỎNG VẤN

</div>
(142)<div class='page_container' data-page=142>

Phụ lục 4a

PHIẾU THĂM DÒ Ý KIẾN BẠN ĐỌC 
BÁO QUÂN ĐỘI NHÂN DÂN

Kính thưa Q Ơng/Bà!

Chúng tơi là học viên Khoa Báo chí, Trường ĐHKHXH&NV (Đại học
Quốc gia Hà Nội), đang thực hiện nghiên cứu, lấy tư liệu để làm luận văn
Thạc sĩ về Đề tài:“Báo in Quân đội với vấn đề bảo vệ chủ quyền vùng trời

quốc gia).

Với mục đích tìm hiểu nhu cầu thơng tin về vấn đề bảo vệ chủ quyền
vùng trời quốc gia của độc giả cũng như những đánh giá của Quý vị về chất
lượng thông tin bảo vệ chủ quyền vùng trời quốc gia của báo in Quân đội, để
từ đó có những giải pháp thích hợp nâng cao chất lượng thơng tin về bảo vệ
chủ quyền vùng trời quốc gia. Chúng tơi xin gửi tới Q vị Phiếu thăm dị ý
kiến này, rất mong được Quý vị hợp tác giúp đỡ. Chúng tôi đánh giá cao ý
kiến đóng góp và trân trọng cảm ơn sự hợp tác của Quý vị!

(Hướng dẫn trả lời: Quý vị cho ý kiến của mình bằng việc đánh dấu (X)
vào nội dung cần chọn hoặc viết ra ý kiến riêng của mình đối với câu hỏi mở).

I. PHẦN THƠNG TIN CHUNG 
Giới tính:

Nam □ Nữ □

Tuổi:

a. 15-24 □ b. 25-34 □ c. 35-44 □
d. 45-54 □ e. 55-64 □ f. trên 65 □
Địa chỉ:

</div>
(143)<div class='page_container' data-page=143>

Trình độ:

a. THCS □ b. THPT □ c. THCN □
d. Cao đẳng □ e. Đại học □ f. Trên đại học □

Nghề nghiệp:

a. Công chức, viên chức □ b. Công nhân □
c. Nông dân □ d. Kinh doanh, dịch vụ □
e. LLVT □ f. Học sinh □

g. Hưu trí, nội trợ… □

II. PHẦN NỘI DUNG

Câu 1: Ơng (bà) có quan tâm đến vấn đề bảo vệ chủ quyền vùng trời 
quốc gia Việt Nam không?

a. Có b. Khơng

Câu 2: Ông (bà) nhận xét thế nào về công tác tuyên truyền liên quan 
đến vấn đề bảo vệ chủ quyền vùng trời quốc gia Việt Nam?

a. Tác động đến việc bảo vệ chủ quyền lãnh thổ quốc gia

b. Có dấu hiệu tác động đến việc bảo vệ chủ quyền lãnh thổ quốc gia
c. Bình thường, khơng bị tác động

Câu 3: Ông (bà) thường tiếp nhận thông tin về vấn đề bảo vệ chủ 
quyền vùng trời quốc gia qua loại hình báo chí nào?

a. Báo in b. Phát thanh c. Truyền hình d. Báo điện tử
Câu 4: Ông (bà) thường tiếp nhận thông tin về vấn đề bảo vệ chủ quyền vùng 
trời quốc gia trên báo QĐND bằng cách nào?

</div>
(144)<div class='page_container' data-page=144>

b. Đọc qua mạng internet
c. Khác (ghi rõ)

Câu 5: Ông (bà) đọc nội dung bảo vệ chủ quyền vùng trời quốc gia 
trên Báo QĐND như thế nào?

a. Thường xuyên b. Thỉnh thoảng c. Khơng đọc

Câu 6: Ơng (bà) được cung cấp những thơng tin gì liên quan đến vấn 
đề bảo vệ chủ quyền vùng trời quốc gia trên báo QĐND?

a. Thơng tin về vai trị, vị trí của vùng trời quốc gia trong sự nghiệp xây
dựng và bảo vệ Tổ quốc

b. Nhận thức, trách nhiệm của tổ chức, cá nhân đối vớivấn đề bảo vệ
chủ quyền vùng trời quốc gia

c. Thông tin khác

Câu 7: Thông tin trên báo QĐND về vấn đề bảo vệ chủ quyền vùng 
trời quốc gia đáp ứng nhu cầu thông tin của ông (bà) như thế nào?

a. Thỏa mãn b. Đáp ứng được một phần c. Chưa thỏa mãn
d. Ý kiến khác

Câu 8: Ông (bà) đánh giá thế nào về chất lượng những bài viết về vấn 
đề bảo vệ chủ quyền vùng trời quốc giatrên báo QĐND?

a. Tốt b. Trung bình c. Kém d. Ý kiến khác
Câu 9: Theo ông (bà) thông tin về vấn đề bảo vệ chủ quyền vùng trời 
quốc gia trên báo QĐND có nhanh nhạy, kịp thời khơng?

a. Có b. Không (ghi rõ lý do)

Câu 10: Ý kiến của ông (bà) về nội dung thông tin liên quan đến chủ 
đề bảo vệ chủ quyền vùng trời quốc gia trên báo QĐND?

</div>
(145)<div class='page_container' data-page=145>

Câu 11: Ông (bà) thấy các tin, bài về chủ đề bảo vệ chủ quyền vùng 
trời quốc gia trên báo QĐND như thế nào?

a. Đa dạng b. Đơn điệu c. Khác (ghi rõ)

Câu 12: Ý kiến của ông (bà) về việc sử dụng ngôn ngữ trong các tin 
bài về chủ đề bảo vệ chủ quyền vùng trời quốc gia trên báo QĐND?

a. Dễ hiểu b. Bình thường c. Khó hiểu

Câu 13: Ý kiến của ông (bà) về độ dài của tin, bài viết về chủ đề bảo 
vệ chủ quyền vùng trời quốc gia trên báo QĐND?

a. Dài b. Ngắn c. Vừa

Câu 14: Ý kiến của ông (bà) về số lượng tranh, ảnh, biểu đồ... sử dụng 
kèm các tin, bài về chủ đề bảo vệ chủ quyền vùng trời quốc gia trên báo
QĐND?

a. Nhiều b. Vừa c. Ít

Câu 15: Ý kiến của ông (bà) về hình thức trình bày của các chuyên 
mục, tin, bài về chủ đề bảo vệ chủ quyền vùng trời quốc gia trên báo QĐND?

a. Đẹp b. Bình thường c. Xấu

Câu 16: Ý kiến của ông (bà) về công tác phát hành báo QĐND? 
a. Nhanh b. Chậm c. Khác(ghi rõ)

Câu 17: Ơng (bà) đánh giá thế nào về vai trị của báo QĐND đối với 
việc tuyên truyền bảo vệ chủ quyền vùng trời quốc gia?

a. Góp phần nâng cao nhận thức về vấn đề bảo vệ chủ quyền vùng trời
quốc gia

b. Tác động đối với cơ quan quản lý Nhà nước về vấn đề bảo vệ chủ
quyền vùng trời quốc gia

</div>
(146)<div class='page_container' data-page=146>

Câu 18: Theo ông (bà) số lượng tin, bài viết về vấn đề bảo vệ chủ 
quyền vùng trời quốc gia đăng tải trên báo QĐND đã tương xứng với vai trị,

vị trí của vấn đề này chưa?

a. Tương xứng b. Chưa tương xứng c. Ý kiến khác

Câu 19: Theo ông (bà), vấn đề bảo vệ chủ quyền vùng trời quốc gia 
phải được tuyên truyền trên báo QĐND như thế nào?

a. Thường xuyên b. Vừa phải c. Khác (ghi rõ)

Câu 20: Theo ơng (bà), để góp phần tun truyên tốt hơn về vấn đề bảo 
vệ chủ quyền vùng trời quốc gia, báo QĐND cần phải làm gì?

a. Tích cực phát hiện, phê phán những hành động gây ảnh hưởng đến
chủ quyền vùng trời quốc gia

b. Cung cấp kiến thức pháp luật về vấn đề bảo vệ chủ quyền vùng trời
quốc gia cho người dân

c. Tăng chuyên trang, chuyên mục, tin, bài, ảnh
d. Ý kiến khác (ghi rõ)

Câu 21: Theo ông (bà), báo QĐND có cần mở thêm các chuyên trang, 
chuyên mục định kỳ dành cho vấn đề bảo vệ chủ quyền vùng trời quốc gia
không?

a. Rất cần thiết b. Cần thiết c. Không cần thiết

Câu 22: Để nâng cao hiệu quả thông tin tuyên truyền về vấn đề bảo vệ 
chủ quyền vùng trời quốc gia, theo ơng (bà), báo QĐND có cần tăng số lượng
các bài viết về vấn đề này?

a. Rất cần thiết b. Cần thiết c. Không cần thiết

</div>
(147)<div class='page_container' data-page=147>

a. Rất cần thiết b. Cần thiết c.Khơng cần thiết

Ngồi những vấn đề nêu trên, ơng (bà) có góp ý gì với Ban Biên tập nội
dung về vấn đề bảo vệ chủ quyền vùng trời quốc gia trên báo QĐND?

- Về nội dung:
- Về hình thức:

- Về cơng tác phát hành:

Xin cảm ơn ông (bà) đã cộng tác với chúng tôi!

</div>
(148)<div class='page_container' data-page=148>

Phụ lục 4b:

TỔNG HỢP KẾT QUẢ “PHIẾU THĂM DÒ Ý KIẾN” 
BẠN ĐỌC VỀ BÁO QUÂN ĐỘI NHÂN DÂN 
Đề tài:“Báo in Quân đội với vấn đề bảo vệ chủ quyền VTQG. 
Địa điểm điều tra:

- Tại Hà Nội, điều tra XHH cán bộ, nhân viên Cục Chính trị Quân
chủng PK-KQ, Tiểu đoàn Vệ binh (Bộ Tham mưu Quân chủng PK-KQ); nhân
dân Tổ dân phố 9, phương Khương Mai, Thanh Xuân, Hà Nội.

- Tại Nha Trang, điều tra XHH cán bộ, giảng viên, học viên Trường Sĩ
quan Không quân.

- Tại TP Hồ Chí Minh, điều tra cán bộ, chiến sĩ Tiểu đoàn 44, Trung

đoàn 263, Sư đoàn 367.

Số lượng phiếu phát ra: 95 phiếu. 
Số lượng phiếu thu về: 95 phiếu. 
Số phiếu hợp lệ: 95 phiếu.

Số phiếu không hợp lệ: 0 phiếu.

Kết quả thu được như sau:

I. PHẦN THƠNG TIN CHUNG 
Giới tính:

Đáp án Số lượng phiếu Tỷ lệ

Nam 84 88.4

</div>
(149)<div class='page_container' data-page=149>

Tuổi:

Đáp án Số lượng phiếu Tỷ lệ

15-24 32 33.7

25-34 15 15.8

35-44 23 24.2

45-54 21 22.1

55-64 2 2.1

trên 65 0 0

Địa chỉ:

Đáp án Số lượng phiếu Tỷ lệ

Thành thị 50 52.6

Nơng thơn 42 44.2

Trình độ:

Đáp án Số lượng phiếu Tỷ lệ

THCS 0 0

THPT 2 2.1

THCN 16 16.8

Cao đẳng 40 42.1

Đại học 33 34.7

</div>
(150)<div class='page_container' data-page=150>

Nghề nghiệp:

Đáp án Số lượng phiếu Tỷ lệ

Công chức, viên chức 1 1

Công nhân 0 0

Nông dân 0 0

Kinh doanh, dịch vụ 0 0

LLVT 92 96.8

Học sinh 1 1

Hưu trí, nội trợ... 0 0

II. PHẦN NỘI DUNG

Câu 1: Kết quả sự quan tâm của độc giả đến vấn đề bảo vệ chủ quyền 
VTQG Việt Nam.

Đáp án Số lượng phiếu Tỷ lệ

Có 94 98.9

</div>
(151)<div class='page_container' data-page=151>

Câu 2: Đánh giá của độc giả về công tác tuyên truyền vấn đề bảo vệ 
chủ quyền VTQG Việt Nam.

Đáp án Số lượng phiếu Tỷ lệ

Tác động đến việc bảo vệ chủ

quyền lãnh thổ quốc gia 78 82.1

Có dấu hiệu tác động đến việc bảo

vệ chủ quyền lãnh thổ quốc gia 6 6.3

Bình thường, không bị tác động 1 1

Câu 3: Hình thức tiếp nhận thơng tin về vấn đề bảo vệ chủ quyền 
VTQG trên báo chí của độc giả.

Đáp án Số lượng phiếu Tỷ lệ

Báo in 65 68.4

Phát thanh 33 34.7

Truyền hình 63 66.3

Báo điện tử 56 58.9

Câu 4: Hình thức tiếp nhận thơng tin về vấn đề bảo vệ chủ quyền 
VTQG của độc giả trên Báo QĐND.

Đáp án Số lượng phiếu Tỷ lệ

Đọc trực tiếp báo in 66 69.47368

Đọc qua mạng internet 59 62.10526

</div>
(152)<div class='page_container' data-page=152>

Câu 5: Tần suất theo dõi thông tin bảo vệ chủ quyền VTQG của độc 
giả trên Báo QĐND.

Đáp án Số lượng phiếu Tỷ lệ

Thường xuyên 72 75.8

Thỉnh thoảng 22 23.1

Không đọc 0 0

Câu 6: Hiệu quả thông tin về vấn đề bảo vệ chủ quyền VTQG đối với 
độc giả trên Báo QĐND.

Đáp án Số lượng phiếu Tỷ lệ

Thơng tin về vai trị, vị trí của
VTQG trong sự nghiệp xây dựng
và bảo vệ Tổ quốc

76 80

Nhận thức, trách nhiệm của tổ
chức, cá nhân đối với vấn đề bảo
vệ chủ quyền VTQG

60 63.1

Thông tin khác 4 4.2

Câu 7: Mức độ hài lịng của độc giả về thơng tin trên Báo QĐND về 
vấn đề bảo vệ chủ quyền VTQG.

Đáp án Số lượng phiếu Tỷ lệ

Thỏa mãn 27 28.4

Đáp ứng được một phần 67 70.5

Chưa thỏa mãn 1 1

</div>
(153)<div class='page_container' data-page=153>

Câu 8: Đánh giá của độc giả về chất lượng bài viết về vấn đề bảo vệ 
chủ quyền VTQG trên Báo QĐND.

Đáp án Số lượng phiếu Tỷ lệ

Tốt 66 69.4

Trung bình 25 26.3

Kém 0 0

Ý kiến khác 3 3.1

Câu 9: Kết quả đánh giá của độc giả về độ nhanh nhạy, kịp thời của 
thông tin về vấn đề bảo vệ chủ quyền VTQG trên Báo QĐND.

Đáp án Số lượng phiếu Tỷ lệ

Có 89 93.7

Khơng 2 2.1

Câu 10: Đánh giá của độc giả về mức độ hấp dẫn của thông tin liên 
quan đến chủ đề bảo vệ chủ quyền VTQG trên Báo QĐND.

Đáp án Số lượng phiếu Tỷ lệ

Hấp dẫn 64 67.4

Chưa hấp dẫn 25 26.3

</div>
(154)<div class='page_container' data-page=154>

Câu 11: Kết quả đánh giá của độc giả về chủ đề thông tin về chủ đề 
bảo vệ chủ quyền VTQG trên Báo QĐND.

Đáp án Số lượng phiếu Tỷ lệ

Đa dạng 77 81

Đơn điệu 14 14.7

Khác 3 3.1

Câu 12: Kết quả đánh giá của độc giả về việc sử dụng ngôn ngữ trong 
các tin bài về chủ đề bảo vệ chủ quyền VTQG trên Báo QĐND.

Đáp án Số lượng phiếu Tỷ lệ

Dễ hiểu 61 64.2

Bình thường 31 32.6

Khó hiểu 1 1

Câu 13: Kết quả đánh giá của độc giả về độ dài của tin, bài viết về chủ 
đề bảo vệ chủ quyền VTQG trên Báo QĐND.

Đáp án Số lượng phiếu Tỷ lệ

Dài 16 16.8

Ngắn 9 9.5

</div>
(155)<div class='page_container' data-page=155>

Câu 14: Kết quả đánh giá của độc giả về số lượng tranh, ảnh, biểu đồ... 
sử dụng kèm các tin, bài về chủ đề bảo vệ chủ quyền VTQG trên Báo QĐND.

Đáp án Số lượng phiếu Tỷ lệ

Nhiều 10 10.5

Vừa 48 50.5

Ít 35 36.8

Câu 15: Kết quả đánh giá của độc giả về hình thức trình bày của các 
chuyên mục, tin, bài về chủ đề bảo vệ chủ quyền VTQG trên Báo QĐND.

Đáp án Số lượng phiếu Tỷ lệ

Đẹp 26 27.4

Bình thường 67 70.5

Xấu 1 1

Câu 16: Đánh giá của độc giả về công tác phát hành của Báo QĐND.

Đáp án Số lượng phiếu Tỷ lệ

Nhanh 76 80

Chậm 11 11.6

</div>
(156)<div class='page_container' data-page=156>

Câu 17: Kết quả đánh giá của độc giả về vai trò của Báo QĐND đối 
với việc tuyên truyền bảo vệ chủ quyền VTQG.

Đáp án Số lượng phiếu Tỷ lệ

Góp phần nâng cao nhận thức về

vấn đề bảo vệ chủ quyền VTQG 81 85.3

Tác động đối với cơ quan quản
lý Nhà nước về vấn đề bảo vệ
chủ quyền VTQG

46 48.4

Khác 2 2.1

Câu 18: Đánh giá của độc giả về việc số lượng tin, bài viết về vấn đề 
bảo vệ chủ quyền VTQG đăng tải trên Báo QĐND đã tương xứng với vai trị,
vị trí của vấn đề này chưa.

Đáp án Số lượng phiếu Tỷ lệ

Tương xứng 65 68.4

Chưa tương xứng 25 26.3

</div>
(157)<div class='page_container' data-page=157>

Câu 19: Kết quả ý kiến của độc giả việc tuyên truyền vấn đề bảo vệ 
chủ quyền VTQG trên Báo QĐND trong thời gian tới.

Đáp án Số lượng phiếu Tỷ lệ

Thường xuyên 82 86.3

Vừa phải 11 11.6

Khác 1 1

Câu 20: Giải pháp của độc giả nhằm góp phần tuyên truyên tốt hơn về 
vấn đề bảo vệ chủ quyền VTQG trên Báo QĐND trong thời gian tới.

Đáp án Số lượng phiếu Tỷ lệ

Tích cực phát hiện, phê phán
những hành động gây ảnh hưởng
đến chủ quyền VTQG

71 74.7

Cung cấp kiến thức pháp luật về
vấn đề bảo vệ chủ quyền VTQG
cho người dân

64 67.4

Tăng chuyên trang, chuyên mục,

tin, bài, ảnh 42 44.2

</div>
(158)<div class='page_container' data-page=158>

Câu 21: Kết quả ý kiến của độc giả về việc có cần mở thêm các chuyên 
trang, chuyên mục định kỳ dành cho vấn đề bảo vệ chủ quyền VTQG trên
Báo QĐND trong thời gian tới.

Đáp án Số lượng phiếu Tỷ lệ

Rất cần thiết 58 61

Cần thiết 31 32.6

Không cần thiết 4 4.2

Câu 22: Kết quả ý kiến của độc giả về việc cần thiết tăng số lượng các 
bài viết về vấn đề bảo vệ chủ quyền VTQG trên QĐND trong thời gian tới.

Đáp án Số lượng phiếu Tỷ lệ

Rất cần thiết 48 50.5

Cần thiết 43 45.3

Không cần thiết 2 2.1

Câu 23: Kết quả ý kiến của độc giả về việc cần thiết bồi dưỡng, nâng 
cao kiến thức về vấn đề bảo vệ chủ quyền VTQG cho phóng viên Báo QĐND
trong thời gian tới.

Đáp án Số lượng phiếu Tỷ lệ

Rất cần thiết 67 70.5

Cần thiết 25 26.3

</div>
(159)<div class='page_container' data-page=159>

Phụ lục 5a

PHIẾU THĂM DÒ Ý KIẾN BẠN ĐỌC 
BÁO PHỊNG KHƠNG - KHƠNG QN

Kính thưa Q Ơng/Bà!

quốc gia.

Với mục đích tìm hiểu nhu cầu thơng tin về vấn đề bảo vệ chủ quyền

vùng trời quốc gia của độc giả cũng như những đánh giá của Quý vị về chất
lượng thông tin bảo vệ chủ quyền vùng trời quốc gia của báo in Quân đội, để
từ đó có những giải pháp thích hợp nâng cao chất lượng thông tin về bảo vệ
chủ quyền vùng trời quốc gia. Chúng tôi xin gửi tới Quý vị Phiếu thăm dò ý
kiến này, rất mong được Quý vị hợp tác giúp đỡ. Chúng tôi đánh giá cao ý
kiến đóng góp và trân trọng cảm ơn sự hợp tác của Quý vị!

I. PHẦN THƠNG TIN CHUNG 
Giới tính:

Nam □ Nữ □

Tuổi:

a. 15-24 □ b. 25-34 □ c. 35-44 □
d. 45-54 □ e. 55-64 □ f. trên 65 □

</div>
(160)<div class='page_container' data-page=160>

a. Thành thị □ b. Nơng thơn □
Trình độ:

a. THCS □ b. THPT □ c. THCN □

d. Cao đẳng □ e. Đại học □ f. Trên đại học □ 
Nghề nghiệp:

a. Công chức, viên chức □ b. Công nhân □
c. Nông dân □ d. Kinh doanh, dịch vụ □

e. LLVT □ f. Học sinh □

g. Hưu trí, nội trợ… □

II. PHẦN NỘI DUNG

Câu 1: Ơng (bà) có quan tâm đến vấn đề bảo vệ chủ quyền vùng trời 
quốc gia Việt Nam khơng?

a. Có b. Khơng

Câu 2: Ơng (bà) nhận xét thế nào về công tác tuyên truyền liên quan 
đến vấn đề bảo vệ chủ quyền vùng trời quốc gia Việt Nam?

a. Tác động đến việc bảo vệ chủ quyền lãnh thổ quốc gia
b. Có dấu hiệu tác động đến việc bảo vệ chủ quyền lãnh thổ quốc gia
c. Bình thường, khơng bị tác động

Câu 3: Ông (bà) thường tiếp nhận thông tin về vấn đề bảo vệ chủ 
quyền vùng trời quốc gia qua loại hình báo chí nào?

a. Báo in b. Phát thanh c. Truyền hình d. Báo điện tử
Câu 4: Ông (bà) thường tiếp nhận thông tin về vấn đề bảo vệ chủ 
quyền vùng trời quốc gia trên báo PK-KQ bằng cách nào?

</div>
(161)<div class='page_container' data-page=161>

Câu 5: Ông (bà) đọc nội dung bảo vệ chủ quyền vùng trời quốc gia 
trên báo PK-KQ như thế nào?

a. Thường xuyên b. Thỉnh thoảng c. Khơng đọc

Câu 6: Ơng (bà) được cung cấp những thơng tin gì liên quan đến vấn 
đề bảo vệ chủ quyền vùng trời quốc gia trên báo PK-KQ?

a. Thơng tin về vai trị, vị trí của vùng trời quốc gia trong sự nghiệp xây
dựng và bảo vệ Tổ quốc

b. Nhận thức, trách nhiệm của tổ chức, cá nhân đối với vấn đề bảo vệ
chủ quyền vùng trời quốc gia

c. Thông tin khác

Câu 7: Thông tin trên báo PK-KQ về vấn đề bảo vệ chủ quyền vùng 
trời quốc gia đáp ứng nhu cầu thông tin của ông (bà) như thế nào?

a. Thỏa mãn b. Đáp ứng được một phần
c. Chưa thỏa mãn d. Ý kiến khác

Câu 8: Ông (bà) đánh giá thế nào về chất lượng những bài viết về vấn 
đề bảo vệ chủ quyền vùng trời quốc gia trên báo PK-KQ?

a. Tốt b. Trung bình c. Kém d. Ý kiến khác

Câu 9: Theo ông (bà) thông tin về vấn đề bảo vệ chủ quyền vùng trời 
quốc gia trên báo PK-KQ có nhanh nhạy, kịp thời khơng?

a. Có b. Không (ghi rõ lý do)

Câu 10: Ý kiến của ông (bà) về nội dung thông tin liên quan đến chủ 
đề bảo vệ chủ quyền vùng trời quốc gia trên báo PK-KQ?

a. Hấp dẫn b. Chưa hấp dẫn c. Khác (ghi rõ)

</div>
(162)<div class='page_container' data-page=162>

a. Đa dạng b. Đơn điệu c. Khác (ghi rõ)

Câu 12: Ý kiến của ông (bà) về việc sử dụng ngôn ngữ trong các tin 
bài về chủ đề bảo vệ chủ quyền vùng trời quốc gia trên báo PK-KQ?

a. Dễ hiểu b. Bình thường c. Khó hiểu

Câu 13: Ý kiến của ông (bà) về độ dài của tin, bài viết về chủ đề bảo 
vệ chủ quyền vùng trời quốc gia trên báo PK-KQ?

a. Dài b. Ngắn c. Vừa

Câu 14: Ý kiến của ông (bà) về số lượng tranh, ảnh, biểu đồ... sử dụng 
kèm các tin, bài về chủ đề bảo vệ chủ quyền vùng trời quốc gia trên báo
PK-KQ?

a. Nhiều b. Vừa c. Ít

Câu 15: Ý kiến của ông (bà) về hình thức trình bày của các chuyên 
mục, tin, bài về chủ đề bảo vệ chủ quyền vùng trời quốc gia trên báo PK-KQ?

a. Đẹp b. Bình thường c. Xấu

Câu 16: Ý kiến của ông (bà) về công tác phát hành báo PK-KQ? 
a. Nhanh b. Chậm c. Khác (ghi rõ)

Câu 17: Ông (bà) đánh giá thế nào về vai trò của báo PK-KQ đối với

việc tuyên truyền bảo vệ chủ quyền vùng trời quốc gia?

a. Góp phần nâng cao nhận thức về vấn đề bảo vệ chủ quyền vùng trời
quốc gia

b. Tác động đối với cơ quan quản lý Nhà nước về vấn đề bảo vệ chủ
quyền vùng trời quốc gia.

</div>
(163)<div class='page_container' data-page=163>

Câu 18: Theo ông (bà) số lượng tin, bài viết về vấn đề bảo vệ chủ 
quyền vùng trời quốc gia đăng tải trên báo PK-KQ đã tương xứng với vai trị,
vị trí của vấn đề này chưa?

a. Tương xứng b. Chưa tương xứng c. Ý kiến khác

Câu 19: Theo ông (bà), vấn đề bảo vệ chủ quyền vùng trời quốc gia 
phải được tuyên truyền trên báo PK-KQ như thế nào?

a. Thường xuyên b. Vừa phải c. Khác (ghi rõ)

Câu 20: Theo ông (bà), để góp phần tuyên truyên tốt hơn về vấn đề bảo 
vệ chủ quyền vùng trời quốc gia, báo PK-KQ cần phải làm gì?

a. Tích cực phát hiện, phê phán những hành động gây ảnh hưởng đến
chủ quyền vùng trời quốc gia

b. Cung cấp kiến thức pháp luật về vấn đề bảo vệ chủ quyền vùng trời
quốc gia cho người dân

c. Tăng chuyên trang, chuyên mục, tin, bài, ảnh
d. Ý kiến khác (ghi rõ)

Câu 21: Theo ông (bà), báo PK-KQ có cần tăng trang nhằm tăng các 
chuyên trang, chuyên mục dành cho vấn đề bảo vệ chủ quyền vùng trời quốc
gia không?

a. Rất cần thiết b. Cần thiết c. Không cần thiết
Câu 22: Để nâng cao hiệu quả thông tin tuyên truyền về vấn đề bảo vệ 
chủ quyền vùng trời quốc gia, theo ông (bà), báo PK-KQ có cần tăng số lượng
các bài viết về vấn đề này?

a. Rất cần thiết b. Cần thiết c. Không cần thiết

</div>
(164)<div class='page_container' data-page=164>

a. Rất cần thiết b. Cần thiết c. Khơng cần thiết

Ngồi những vấn đề nêu trên, ơng (bà) có góp ý gì với Ban Biên tập nội
dung về vấn đề bảo vệ chủ quyền vùng trời quốc gia trên báo PK-KQ?

- Về nội dung:
- Về hình thức:

- Về công tác phát hành:

Xin cảm ơn ông (bà) đã cộng tác với chúng tôi!

</div>
(165)<div class='page_container' data-page=165>

Phụ lục 5b:

TỔNG HỢP KẾT QUẢ “PHIẾU THĂM DÒ Ý KIẾN” 
BẠN ĐỌC VỀ BÁO PHỊNG KHƠNG - KHƠNG QN 
Đề tài:“Báo in Quân đội với vấn đề bảo vệ chủ quyền VTQG” 
Địa điểm điều tra:

- Tại Hà Nội, điều tra XHH cán bộ, nhân viên cơ quan Cục Chính trị
Quân chủng PK-KQ; cán bộ, chiến sĩ Tiểu đoàn Vệ binh (Bộ Tham mưu
Quân chủng PK-KQ); nhân dân Tổ dân phố 9, phương Khương Mai, Thanh
Xuân, Hà Nội.

- Tại Đà Nẵng, điều tra XHH cán bộ, chiến sĩ Trung đoàn bộ Trung
đoàn 290 (Sư đàn 375); cán bộ, nhân viên Phịng Tham mưu (Sư đồn 372).

- Tại TP Hồ Chí Minh, điều tra XHH cán bộ, chiến sĩ Tiểu đoàn 44,
Trung đoàn 263 (Sư đoàn 367).

Số lượng phiếu phát ra: 96 phiếu. 
Số lượng phiếu thu về: 96 phiếu. 
Số phiếu hợp lệ: 96 phiếu.

Số phiếu không hợp lệ: 0 phiếu.

Kết quả thu được như sau:

I. PHẦN THƠNG TIN CHUNG 
Giới tính:

Đáp án Số lượng phiếu Tỷ lệ

Nam 81 84.4

</div>
(166)<div class='page_container' data-page=166>

Tuổi:

Đáp án Số lượng phiếu Tỷ lệ

15-24 5 5.2

25-34 25 26

35-44 31 32.3

45-54 30 31.2

55-64 3 3.125

trên 65 0 0

Địa chỉ:

Đáp án Số lượng phiếu Tỷ lệ

Thành thị 64 66.7

Nơng thơn 28 29.2

Trình độ:

Đáp án Số lượng phiếu Tỷ lệ

THCS 0 0

THPT 4 4.2

THCN 15 15.6

Cao đẳng 16 16.7

Đại học 42 43.7

</div>
(167)<div class='page_container' data-page=167>

Nghề nghiệp:

Đáp án Số lượng phiếu Tỷ lệ

Công chức, viên chức 4 4.2

Công nhân 0 0

Nông dân 0 0

Kinh doanh, dịch vụ 0 0

LLVT 92 95.8

Học sinh 0 0

Hưu trí, nội trợ... 0 0

II. PHẦN NỘI DUNG

Câu 1: Kết quả sự quan tâm của độc giả đến vấn đề bảo vệ chủ quyền 
VTQG Việt Nam.

Đáp án Số lượng phiếu Tỷ lệ

Có 95 98.9

</div>
(168)<div class='page_container' data-page=168>

Câu 2: Đánh giá của độc giả về công tác tuyên truyền vấn đề bảo vệ 
chủ quyền VTQG Việt Nam.

Đáp án Số lượng phiếu Tỷ lệ

Tác động đến việc bảo vệ chủ

quyền lãnh thổ quốc gia 81 84.4

Có dấu hiệu tác động đến việc bảo

vệ chủ quyền lãnh thổ quốc gia 11 11.4

Bình thường, không bị tác động 0 0

Câu 3: Hình thức tiếp nhận thơng tin về vấn đề bảo vệ chủ quyền 
VTQG trên báo chí của độc giả.

Đáp án Số lượng phiếu Tỷ lệ

Báo in 68 70.8

Phát thanh 38 39.6

Truyền hình 69 71.9

Báo điện tử 59 61.4

Câu 4: Hình thức tiếp nhận thơng tin về vấn đề bảo vệ chủ quyền 
VTQG của độc giả trên Báo PK-KQ.

Đáp án Số lượng phiếu Tỷ lệ

Đọc trực tiếp báo in 89 92.7

Nghe cán bộ đọc 4 4.2

</div>
(169)<div class='page_container' data-page=169>

Câu 5: Tần suất theo dõi thông tin bảo vệ chủ quyền VTQG của độc 
giả trên Báo PK-KQ.

Đáp án Số lượng phiếu Tỷ lệ

Thường xuyên 72 75

Thỉnh thoảng 22 22.9

Không đọc 1 1

Câu 6: Hiệu quả thông tin về vấn đề bảo vệ chủ quyền VTQG đối với 
độc giả trên Báo PK-KQ.

Đáp án Số lượng phiếu Tỷ lệ

Thông tin về vai trị, vị trí của
vùng trời quốc gia trong sự
nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ
quốc

74 77

Nhận thức, trách nhiệm của tổ
chức, cá nhân đối vớivấn đề bảo

vệ chủ quyền vùng trời quốc gia 61 63.5

</div>
(170)<div class='page_container' data-page=170>

Câu 7: Mức độ hài lịng của độc giả về thơng tin trên Báo PK-KQ về 
vấn đề bảo vệ chủ quyền VTQG.

Đáp án Số lượng phiếu Tỷ lệ

Thỏa mãn 23 23.9

Đáp ứng được một phần 70 72.9

Chưa thỏa mãn 1 1

Ý kiến khác 1 1

Câu 8: Đánh giá của độc giả về chất lượng bài viết về vấn đề bảo vệ 
chủ quyền VTQG trên Báo PK-KQ.

Đáp án Số lượng phiếu Tỷ lệ

Tốt 61 63.5

Trung bình 28 29.7

Kém 0 0

Ý kiến khác 5 5.2

Câu 9 Kết quả đánh giá của độc giả về độ nhanh nhạy, kịp thời của 
thông tin về vấn đề bảo vệ chủ quyền VTQG trên Báo PK-KQ.

Đáp án Số lượng phiếu Tỷ lệ

Có 87 90.6

</div>
(171)<div class='page_container' data-page=171>

Câu 10: Đánh giá của độc giả về mức độ hấp dẫn của thông tin liên 
quan đến chủ đề bảo vệ chủ quyền VTQG trên Báo PK-KQ.

Đáp án Số lượng phiếu Tỷ lệ

Hấp dẫn 59 61.4

Chưa hấp dẫn 32 33.3

Khác 5 5.2

Câu 11: : Kết quả đánh giá của độc giả về chủ đề thông tin về chủ đề 
bảo vệ chủ quyền VTQG trên Báo PK-KQ.

Đáp án Số lượng phiếu Tỷ lệ

Đa dạng 77 80.2

Đơn điệu 13 13.5

Khác 6 6.2

Câu 12: Kết quả đánh giá của độc giả về việc sử dụng ngôn ngữ trong 
các tin bài về chủ đề bảo vệ chủ quyền VTQG trên Báo PK-KQ.

Đáp án Số lượng phiếu Tỷ lệ

Dễ hiểu 68 70.8

Bình thường 27 28.1

</div>
(172)<div class='page_container' data-page=172>

Câu 13: Kết quả đánh giá của độc giả về độ dài của tin, bài viết về chủ 
đề bảo vệ chủ quyền VTQG trên Báo PK-KQ.

Đáp án Số lượng phiếu Tỷ lệ

Dài 10 10.4

Ngắn 12 12.5

Vừa 72 75

Câu 14: Kết quả đánh giá của độc giả về số lượng tranh, ảnh, biểu đồ... 
sử dụng kèm các tin, bài về chủ đề bảo vệ chủ quyền VTQG trên Báo PK-KQ.

Đáp án Số lượng phiếu Tỷ lệ

Nhiều 9 9.4

Vừa 74 77

Ít 11 11.4

Câu 15: Kết quả đánh giá của độc giả về hình thức trình bày của các 
chuyên mục, tin, bài về chủ đề bảo vệ chủ quyền VTQG trên Báo PK-KQ.

Đáp án Số lượng phiếu Tỷ lệ

Đẹp 31 32.3

Bình thường 63 65.6

</div>
(173)<div class='page_container' data-page=173>

Câu 16: Đánh giá của độc giả về công tác phát hành của Báo PK-KQ.

Đáp án Số lượng phiếu Tỷ lệ

Nhanh 55 57.3

Chậm 33 34.4

Khác 4 4.2

Câu 17: Kết quả đánh giá của độc giả về vai trò của Báo PK-KQ đối 
với việc tuyên truyền bảo vệ chủ quyền VTQG.

Đáp án Số lượng phiếu Tỷ lệ

Góp phần nâng cao nhận thức về

vấn đề bảo vệ chủ quyền VTQG 87 90.6

Tác động đối với cơ quan quản
lý Nhà nước về vấn đề bảo vệ
chủ quyền VTQG

29 30.2

Khác 0 0

Câu 18: Đánh giá của độc giả về việc số lượng tin, bài viết về vấn đề 
bảo vệ chủ quyền VTQG đăng tải trên Báo PK-KQ đã tương xứng với vai trò,
vị trí của vấn đề này chưa.

Đáp án Số lượng phiếu Tỷ lệ

Tương xứng 54 56.2

Chưa tương xứng 36 37.5

</div>
(174)<div class='page_container' data-page=174>

Câu 19: Kết quả ý kiến của độc giả việc tuyên truyền vấn đề bảo vệ 
chủ quyền VTQG trên Báo PK-KQ trong thời gian tới.

Đáp án Số lượng phiếu Tỷ lệ

Thường xuyên 80 83.3

Vừa phải 11 11.4

Khác 2 2.1

Câu 20: Giải pháp của độc giả nhằm góp phần tuyên truyên tốt hơn về 
vấn đề bảo vệ chủ quyền VTQG trên Báo PK-KQ trong thời gian tới.

Đáp án Số lượng phiếu Tỷ lệ

Tích cực phát hiện, phê phán
những hành động gây ảnh hưởng
đến chủ quyền VTQG

77 80.2

Cung cấp kiến thức pháp luật về
vấn đề bảo vệ chủ quyền vùng
trời quốc gia cho người dân

53 55.2

Tăng chuyên trang, chuyên mục,

tin, bài, ảnh 31 32.3

</div>
(175)<div class='page_container' data-page=175>

Câu 21: Kết quả ý kiến của độc giả về việc có cần mở thêm các chuyên 
trang, chuyên mục định kỳ dành cho vấn đề bảo vệ chủ quyền VTQG trên
Báo PK-KQ trong thời gian tới.

Đáp án Số lượng phiếu Tỷ lệ

Rất cần thiết 43 44.8

Cần thiết 42 43.7

Không cần thiết 8 8.3

Câu 22: Kết quả ý kiến của độc giả về việc cần thiết tăng số lượng 
các bài viết về vấn đề bảo vệ chủ quyền VTQG trên Báo PK-KQ trong thời
gian tới.

Đáp án Số lượng phiếu Tỷ lệ

Rất cần thiết 42 43.7

Cần thiết 49 51

Không cần thiết 2 2

Câu 23: Kết quả ý kiến của độc giả về việc cần thiết bồi dưỡng, nâng 
cao kiến thức về vấn đề bảo vệ chủ quyền VTQG cho phóng viên Báo PK-KQ
trong thời gian tới.

Đáp án Số lượng phiếu Tỷ lệ

Rất cần thiết 63 65.6

Cần thiết 30 31.2

</div>
(176)<div class='page_container' data-page=176>

Phụ lục 6a:

PHIẾU THĂM DÒ Ý KIẾN BẠN ĐỌC 
BÁO HẢI QN VIỆT NAM

Kính thưa Q Ơng/Bà!

quốc gia).

Với mục đích tìm hiểu nhu cầu thơng tin về vấn đề bảo vệ chủ quyền
vùng trời quốc gia của độc giả cũng như những đánh giá của Quý vị về chất
lượng thông tin bảo vệ chủ quyền vùng trời quốc gia của báo in Quân đội, để
từ đó có những giải pháp thích hợp nâng cao chất lượng thông tin về bảo vệ
chủ quyền vùng trời quốc gia. Chúng tôi xin gửi tới Quý vị Phiếu thăm dò ý
kiến này, rất mong được Quý vị hợp tác giúp đỡ. Chúng tôi đánh giá cao ý
kiến đóng góp và trân trọng cảm ơn sự hợp tác của Quý vị!

I. PHẦN THƠNG TIN CHUNG 
Giới tính:

Nam □ Nữ □

Tuổi:

a.15-24 □ b.25-34 □ c.35-44 □

</div>
(177)<div class='page_container' data-page=177>

Địa chỉ:

a.Thành thị □ b.Nơng thơn □
Trình độ:

a.THCS □ b.THPT □ c.THCN □

d.Cao đẳng □ e.Đại học □ f.Trên đại học□

Nghề nghiệp:

a. Công chức, viên chức □ b. Công nhân □
c. Nông dân □ d. Kinh doanh, dịch vụ □

e. LLVT □ f. Học sinh □

g. Hưu trí, nội trợ… □

II. PHẦN NỘI DUNG

Câu 1: Ơng (bà) có quan tâm đến vấn đề bảo vệ chủ quyền vùng trời 
quốc gia Việt Nam khơng?

a. Có b. Khơng

Câu 2: Ơng (bà) nhận xét thế nào về công tác tuyên truyền liên quan 
đến vấn đề bảo vệ chủ quyền vùng trời quốc gia Việt Nam?

</div>
(178)<div class='page_container' data-page=178>

Câu 3: Ông (bà) thường tiếp nhận thông tin về vấn đề bảo vệ chủ 
quyền vùng trời quốc gia qua loại hình báo chí nào?

a. Báo in b. Phát thanh c. Truyền hình d. Báo điện tử

Câu 4: Ông (bà) thường tiếp nhận thông tin về vấn đề bảo vệ chủ 
quyền vùng trời quốc gia trên báo Hải quân Việt Nam bằng cách nào?

a. Đọc trực tiếp b. Nghe cán bộ đọc c. Khác (ghi rõ)

Câu 5: Ông (bà) đọc nội dung bảo vệ chủ quyền vùng trời quốc gia 
trên báo Hải quân Việt Nam như thế nào?

a. Thường xuyên b. Thỉnh thoảng c. Không đọc

Câu 6: Ơng (bà) được cung cấp những thơng tin gì liên quan đến vấn 
đề bảo vệ chủ quyền vùng trời quốc gia trên báo Hải quân Việt Nam?

a. Thơng tin về vai trị, vị trí của vùng trời quốc gia trong sự nghiệp xây
dựng và bảo vệ Tổ quốc

b. Nhận thức, trách nhiệm của tổ chức, cá nhân đối với vấn đề bảo vệ
chủ quyền vùng trời quốc gia

c. Thông tin khác

Câu 7: Thông tin trên báo Hải quân Việt Nam về vấn đề bảo vệ chủ 
quyền vùng trời quốc gia đáp ứng nhu cầu thông tin của ông (bà) như thế nào?

a. Thỏa mãn b. Đáp ứng được một phần
c. Chưa thỏa mãn d. Ý kiến khác

Câu 8: Ông (bà) đánh giá thế nào về chất lượng những bài viết về vấn 
đề bảo vệ chủ quyền vùng trời quốc gia trên báo Hải quân Việt Nam?

a. Tốt b. Trung bình c. Kém d. Ý kiến khác

</div>
(179)<div class='page_container' data-page=179>

a. Có b. Không(ghi rõ lý do)

Câu 10: Ý kiến của ông (bà) về nội dung thông tin liên quan đến chủ 
đề bảo vệ chủ quyền vùng trời quốc gia trên báo Hải quân Việt Nam?

a. Hấp dẫn b. Chưa hấp dẫn c. Khác (ghi rõ)
Câu 11: Ông (bà) thấy các tin, bài về chủ đề bảo vệ chủ quyền vùng 
trời quốc gia trên báo Hải quân Việt Nam như thế nào?

a. Đa dạng b. Đơn điệu c. Khác (ghi rõ)

Câu 12: Ý kiến của ông (bà) về việc sử dụng ngôn ngữ trong các tin 
bài về chủ đề bảo vệ chủ quyền vùng trời quốc gia trên báo Hải quân Việt
Nam?

a. Dễ hiểu b. Bình thường c. Khó hiểu
Câu 13: Ý kiến của ông (bà) về độ dài của tin, bài viết về chủ đề bảo 
vệ chủ quyền vùng trời quốc gia trên báo Hải quân Việt Nam?

a. Dài b. Ngắn c. Vừa

Câu 14: Ý kiến của ông (bà) về số lượng tranh, ảnh, biểu đồ... sử dụng 
kèm các tin, bài về chủ đề bảo vệ chủ quyền vùng trời quốc gia trên báo Hải
quân Việt Nam?

a. Nhiều b. Vừa c. Ít

Câu 15: Ý kiến của ông (bà) về hình thức trình bày của các chuyên

mục, tin, bài về chủ đề bảo vệ chủ quyền vùng trời quốc gia trên báo Hải quân
Việt Nam?

a. Đẹp b. Bình thường c. Xấu

Câu 16: Ý kiến của ông (bà) về công tác phát hành báo Hải quân Việt 
Nam?

</div>
(180)<div class='page_container' data-page=180>

Câu 17: Ông (bà) đánh giá thế nào về vai trò của báo Hải quân Việt 
Nam đối với việc tuyên truyền bảo vệ chủ quyền vùng trời quốc gia?

a. Góp phần nâng cao nhận thức về vấn đề bảo vệ chủ quyền vùng trời
quốc gia.

b. Tác động đối với cơ quan quản lý Nhà nước về vấn đề bảo vệ chủ
quyền vùng trời quốc gia

c. Khác (ghi rõ)

Câu 18: Theo ông (bà) số lượng tin, bài viết về vấn đề bảo vệ chủ 
quyền vùng trời quốc gia đăng tải trên báo Hải quân Việt Nam đã tương xứng
với vai trị, vị trí của vấn đề này chưa?

a. Tương xứng b. Chưa tương xứng c. Ý kiến khác

Câu 19: Theo ông (bà), vấn đề bảo vệ chủ quyền vùng trời quốc gia 
phải được tuyên truyền trên báo Hải quân Việt Nam như thế nào?

a. Thường xuyên b. Vừa phải c. Khác (ghi rõ)

Câu 20: Theo ông (bà), để góp phần tuyên truyên tốt hơn về vấn đề bảo 
vệ chủ quyền vùng trời quốc gia, báo Hải qn Việt Nam cần phải làm gì?

a. Tích cực phát hiện, phê phán những hành động gây ảnh hưởng đến
chủ quyền vùng trời quốc gia

b. Cung cấp kiến thức pháp luật về vấn đề bảo vệ chủ quyền vùng trời
quốc gia cho người dân

c. Tăng chuyên trang, chuyên mục, tin, bài, ảnh
d. Ý kiến khác (ghi rõ)

</div>
(181)<div class='page_container' data-page=181>

a. Rất cần thiết b. Cần thiết c. Không cần thiết

Câu 22: Để nâng cao hiệu quả thông tin tuyên truyền về vấn đề bảo vệ 
chủ quyền vùng trời quốc gia, theo ơng (bà), báo Hải qn Việt Nam có cần
tăng số lượng các bài viết về vấn đề này?

a. Rất cần thiết b. Cần thiết c. Không cần thiết

Câu 23: Theo ơng (bà) phóng viên báo Hải qn Việt Nam có cần phải 
bồi dưỡng, nâng cao kiến thức về vấn đề bảo vệ chủ quyền vùng trời quốc gia
không?

a. Rất cần thiết b. Cần thiết c. Không cần thiết

Ngồi những vấn đề nêu trên, ơng (bà) có góp ý gì với Ban Biên tập nội
dung về vấn đề bảo vệ chủ quyền vùng trời quốc gia trên báo Hải quân Việt
Nam?

- Về nội dung:
- Về hình thức:

- Về cơng tác phát hành:

Xin cảm ơn ông (bà) đã cộng tác với chúng tôi!

</div>
(182)<div class='page_container' data-page=182>

Phụ lục 6b:

TỔNG HỢP KẾT QUẢ “PHIẾU THĂM DÒ Ý KIẾN” 
BẠN ĐỌC VỀ BÁO HẢI QUÂN VIỆT NAM

Đề tài:“Báo in Quân đội với vấn đề bảo vệ chủ quyền vùng trời quốc gia. 
Địa điểm điều tra:

- Tại Hải Phòng, điều tra XHH cán bộ, nhân viên cơ quan Cục Chính trị
Quân chủng Hải quân.

- Tại Đà Nẵng, điều tra XHH cán bộ, chiến sĩ Vùng 3 Hải quân.
Thời gian thực hiện: Tháng 5-2016.

Số lượng phiếu phát ra: 100 phiếu.

Số lượng phiếu thu về: 100 phiếu.

Số phiếu hợp lệ: 100 phiếu.

Số phiếu không hợp lệ: 0 phiếu.

Kết quả thu được như sau:

I. PHẦN THƠNG TIN CHUNG 
Giới tính:

Đáp án Số lượng phiếu Tỷ lệ

Nam 88 88

</div>
(183)<div class='page_container' data-page=183>

Tuổi:

Đáp án Số lượng phiếu Tỷ lệ

15-24 15 15

25-34 49 49

35-44 27 27

45-54 6 6

55-64 0 0

trên 65 0 0

Địa chỉ:

Đáp án Số lượng phiếu Tỷ lệ

Thành thị 43 43

Nông thôn 0 0

Trình độ:

Đáp án Số lượng phiếu Tỷ lệ

THCS 0 0

THPT 6 6

THCN 56 56

Cao đẳng 24 24

Đại học 7 7

</div>
(184)<div class='page_container' data-page=184>

Nghề nghiệp:

Đáp án Số lượng phiếu Tỷ lệ

Công chức, viên chức 0 0

Công nhân 0 0

Nông dân 0 0

Kinh doanh, dịch vụ 0 0

LLVT 100 100

Học sinh 0 0

Hưu trí, nội trợ... 0 0

II. PHẦN NỘI DUNG

Câu 1: Kết quả sự quan tâm của độc giả đến vấn đề bảo vệ chủ quyền 
VTQG Việt Nam.

Đáp án Số lượng phiếu Tỷ lệ

Có 99 99

</div>
(185)<div class='page_container' data-page=185>

Câu 2: Đánh giá của độc giả về công tác tuyên truyền vấn đề bảo vệ 
chủ quyền VTQG Việt Nam.

Đáp án Số lượng phiếu Tỷ lệ

Tác động đến việc bảo vệ chủ

quyền lãnh thổ quốc gia 83 83

Có dấu hiệu tác động đến việc bảo

vệ chủ quyền lãnh thổ quốc gia 3 3

Bình thường, khơng bị tác động 0 0

Câu 3: Hình thức tiếp nhận thơng tin về vấn đề bảo vệ chủ quyền 
VTQG trên báo chí của độc giả.

Đáp án Số lượng phiếu Tỷ lệ

Báo in 44 44

Phát thanh 2 2

Truyền hình 10 10

Báo điện tử 43 43

Câu 4: Hình thức tiếp nhận thơng tin về vấn đề bảo vệ chủ quyền 
VTQG của độc giả trên Báo Hải quân Việt Nam.

Đáp án Số lượng phiếu Tỷ lệ

Đọc trực tiếp báo in 96 96

Nghe cán bộ đọc 1 1

</div>
(186)<div class='page_container' data-page=186>

Câu 5: Tần suất theo dõi thông tin bảo vệ chủ quyền VTQG của độc 
giả trên Báo Hải quân Việt Nam.

Đáp án Số lượng phiếu Tỷ lệ

Thường xuyên 79 79

Thỉnh thoảng 20 20

Không đọc 0 0

Câu 6: Hiệu quả thông tin về vấn đề bảo vệ chủ quyền VTQG đối với 
độc giả trên Báo Hải quân Việt Nam.

Đáp án Số lượng phiếu Tỷ lệ

Thông tin về vai trị, vị trí của
vùng trời quốc gia trong sự
nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ
quốc

87 87

Nhận thức, trách nhiệm của tổ
chức, cá nhân đối vớivấn đề bảo
vệ chủ quyền vùng trời quốc gia

12 12

</div>
(187)<div class='page_container' data-page=187>

Câu 7: Mức độ hài lòng của độc giả về thông tin trên Báo Hải quân 
Việt Nam về vấn đề bảo vệ chủ quyền VTQG.

Đáp án Số lượng phiếu Tỷ lệ

Thỏa mãn 54 54

Đáp ứng được một phần 44 44

Chưa thỏa mãn 1 1

Ý kiến khác 1 1

Câu 8: Đánh giá của độc giả về chất lượng bài viết về vấn đề bảo vệ 
chủ quyền VTQG trên Báo Hải quân Việt Nam.

Đáp án Số lượng phiếu Tỷ lệ

Tốt 99 99

Trung bình 0 0

Kém 0 0

Ý kiến khác 0 0

Câu 9: Kết quả đánh giá của độc giả về độ nhanh nhạy, kịp thời của 
thông tin về vấn đề bảo vệ chủ quyền VTQG trên Báo Hải quân Việt Nam.

Đáp án Số lượng phiếu Tỷ lệ

Có 81 81

</div>
(188)<div class='page_container' data-page=188>

Câu 10: Đánh giá của độc giả về mức độ hấp dẫn của thông tin liên 
quan đến chủ đề bảo vệ chủ quyền VTQG trên Báo Hải quân Việt Nam.

Đáp án Số lượng phiếu Tỷ lệ

Hấp dẫn 68 68

Chưa hấp dẫn 32 32

Khác 0 0

Câu 11: Kết quả đánh giá của độc giả về chủ đề thông tin về chủ đề 
bảo vệ chủ quyền VTQG trên Báo Hải quân Việt Nam.

Đáp án Số lượng phiếu Tỷ lệ

Đa dạng 74 74

Đơn điệu 26 26

Khác 0 0

Câu 12: Kết quả đánh giá của độc giả về việc sử dụng ngôn ngữ trong 
các tin bài về chủ đề bảo vệ chủ quyền VTQG trên Báo Hải quân Việt Nam.

Đáp án Số lượng phiếu Tỷ lệ

Dễ hiểu 94 94

Bình thường 1 1

</div>
(189)<div class='page_container' data-page=189>

Câu 13: Kết quả đánh giá của độc giả về độ dài của tin, bài viết về chủ 
đề bảo vệ chủ quyền VTQG trên Báo Hải quân Việt Nam.

Đáp án Số lượng phiếu Tỷ lệ

Dài 11 11

Ngắn 2 2

Vừa 86 86

Câu 14: Kết quả đánh giá của độc giả về số lượng tranh, ảnh, biểu đồ... 
sử dụng kèm các tin, bài về chủ đề bảo vệ chủ quyền VTQG trên Báo Hải
quân Việt Nam.

Đáp án Số lượng phiếu Tỷ lệ

Nhiều 5 5

Vừa 95 95

Ít

Câu 15: Kết quả đánh giá của độc giả về hình thức trình bày của các 
chuyên mục, tin, bài về chủ đề bảo vệ chủ quyền VTQG trên Báo Hải quân
Việt Nam.

Đáp án Số lượng phiếu Tỷ lệ

Đẹp 66 66

Bình thường 34 34

</div>
(190)<div class='page_container' data-page=190>

Câu 16: Đánh giá của độc giả về công tác phát hành của Báo Hải quân 
Việt Nam.

Đáp án Số lượng phiếu Tỷ lệ

Nhanh 92 92

Chậm 8 8

Khác 0 0

Câu 17: Kết quả đánh giá của độc giả về vai trò của Báo Hải quân Việt 
nam đối với việc tuyên truyền bảo vệ chủ quyền VTQG.

Đáp án Số lượng phiếu Tỷ lệ

Góp phần nâng cao nhận thức về

vấn đề bảo vệ chủ quyền VTQG 99 99

Tác động đối với cơ quan quản
lý Nhà nước về vấn đề bảo vệ
chủ quyền VTQG

3 3

Khác 0 0

Câu 18: Đánh giá của độc giả về việc số lượng tin, bài viết về vấn đề 
bảo vệ chủ quyền VTQG đăng tải trên Báo Hải quân Việt Nam đã tương xứng
với vai trị, vị trí của vấn đề này chưa.

Đáp án Số lượng phiếu Tỷ lệ

Tương xứng 98 98

Chưa tương xứng 2 2

</div>
(191)<div class='page_container' data-page=191>

Câu 19: Kết quả ý kiến của độc giả việc tuyên truyền vấn đề bảo vệ 
chủ quyền VTQG trên Báo Hải quân Việt Nam trong thời gian tới.

Đáp án Số lượng phiếu Tỷ lệ

Thường xuyên 96 96

Vừa phải 4 4

Khác 0 0

Câu 20: Giải pháp của độc giả nhằm góp phần tuyên truyên tốt hơn về 
vấn đề bảo vệ chủ quyền VTQG trên Báo Hải quân Việt Nam trong thời gian
tới.

Đáp án Số lượng

phiếu

Tỷ lệ

Tích cực phát hiện, phê phán những hành

động gây ảnh hưởng đến chủ quyền VTQG 96 96

Cung cấp kiến thức pháp luật về vấn đề bảo

vệ chủ quyền VTQG cho người dân 3 3

Tăng chuyên trang, chuyên mục, tin, bài, ảnh 2 2

</div>
(192)<div class='page_container' data-page=192>

Câu 21: Kết quả ý kiến của độc giả về việc có cần mở thêm các chuyên 
trang, chuyên mục định kỳ dành cho vấn đề bảo vệ chủ quyền VTQG trên
Báo Hải quân Việt Nam trong thời gian tới.

Đáp án Số lượng phiếu Tỷ lệ

Rất cần thiết 100 100

Cần thiết 0 0

Không cần thiết 0 0

Câu 22: Kết quả ý kiến của độc giả về việc cần thiết tăng số lượng các 
bài viết về vấn đề bảo vệ chủ quyền VTQG trên Báo Hải quân Việt Nam
trong thời gian tới.

Đáp án Số lượng phiếu Tỷ lệ

Rất cần thiết 100 100

Cần thiết 0 0

Không cần thiết 0 0

Câu 23: : Kết quả ý kiến của độc giả về việc cần thiết bồi dưỡng, nâng

cao kiến thức về vấn đề bảo vệ chủ quyền VTQG cho phóng viên Báo Hải
quân Việt nam trong thời gian tới.

Đáp án Số lượng phiếu Tỷ lệ

Rất cần thiết 99 99

Cần thiết 0 0

</div>


Nghiên cứu thái độ của sinh viên khoa kinh tế QTKD trường đại học an giang đối với vấn đề đọc sách báo