Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (2.14 MB, 4 trang )
<span class='text_page_counter'>(1)</span><div class='page_container' data-page=1>
<b>• • • </b>
<i>Ha Nói, 24/04/2001 </i>
<i>Kinh thùa GS.VS. Ngun Vàn Dao. </i>
<i>Kinh thùa quy vi dai biéu. </i>
Thinh thồng tói cùng dUde mịi phàt biéu tai càc hói nghi,
nhUng chUa bao giị tói thà'y vui mùng nhu hóm nay khi co ed
bịi dupc chia se vài Idi vói quy vi tai hói thào này.
Nói n h u vày vi tói nghi rAng xà hói hpc là mot linh viic
hoc t h u à t co tàm quan trpng va co Ijch su phong phù trong
vièc ddng gdp va cài thien cupe song con ngUdi. Bàn thàn tói
là mot nhà kinh té' nóng nghiép, vày tai sao mot nhà kinh té
<i>lai de cao càc nhà xà hói hpc ? Tói xin giài thich ràng: trc </i>
day, tói dà làm nghièn éu bàc tién si trong mot nhóm nghién
cùu thc Bị Nóng nghiép d Botswana, Chàu Phi. Bó này de
nghj chùng tói giùp dò hp làm viee cho ed hieu qua hdn vói càc
ng dịng trun thó'ng dang tu qn ly càc dịng co chàn
nudi theo tàp the. Tói n h a n b ehịng biéu ra ràng tói khóng
thè ddng gdp hùu biéu vào linh viic éa tói, linh vUe kinh té
hoc, nèu tói khóng biéu va dành già thồ dàng mot linh viic
kbàc là xà boi hpc. Mot ly do cho diéu này co thè là vi càp
trén éa tói lue dd là mot nhà xà bòi hpc. Dudng nhièn, bà ày
cho ràng xà bòi hpc là quan trpng; va làm sao tói co thè khóng
dịng y dupc ? Mot ly do kbàc ed thè là chi riéng càc cịng cu
éa kinh t é hpc khóng dù de giài thich dUde vièc nhùng ngi
nóng dàn Botswana lai làm viéc trong càc nhdm còng dòng. Vi
vày, bài hpc tdi rùt ra dupc là: xà bài hpc rat quan trpng.
O Viét Nam bién nay, nén kinh té, xà bòi va vàn boa dang
tbay dòi nhanb ehịng dudi ành hUdng éa cài càcb thj trng,
éa qua trìnb cịng nghiép boa va bién dai hda, éa tồn càu
hồ va sii bịi nhàp kbu viic, eùa viéc àp dung càc càcb tièp
càn tu dudi lèn va ed sii tham già éa cịng dịng dói vói phàt
trièn. Cùng vói sii dịi tbay nhanb ehịng nhu vày éa xà bịi,
<i>càc kbài niém cịng cu de nghién cùu, pbàn tich va biéu xà bòi </i>
cùng pbài tbay dói theo. Cùng nhU sii xt bién éa mày tinh
dà làm xuàt bién khói lupng tu viing bồn tồn mịi, sii tbay
dói éa xà bịi dịi bòi pbài co càc tu ngù va kbài niém kboa
hpc ma càcb day 10 nàm boàc 20 nàm ebùa tùng ed. Nhùng
tbay dói ve xà bịi va kbài niém nhU vày làm xuàt bién càc ly
thuyét va pbudng phàp luàn mòi de tu dd ed thè hiéu dUde
thiic té' xà bịi. Su tbay dói xà boi ed ành hUdng tdi càcb ma
càc nghién cùu xà bòi hpc dupc tién bànb, càcb né dupc giàng
day; tdi càc tài liéu va nguón tbdng tin tao ed sd cho pbàn tich
xà bòi; va dàc biét là ành budng tdi nhùng ngudi tao tbành
còng dòng xà bòi hpc ò dàt nUde này.
nhùng hiéu biet càn thié't cho sii hiéu biét xà hòi va quan he
giùa con ngUdi vài nhau, giùa càc cịng dịng va càc nhóm xà
boi; vi xà hói hpc co the dịng góp vào viéc giài quy et vàn de
này sinh trong qua trìnb tUdng tàc giùa con ngUdi va càc
nhóm xà hịi.
Tói xin nèu mot so' vi du.
Hàu hé't mpi ngUdi dèu nghi ràng làm hpc là ve ềy 'i, va
vi vày dòi hòi nhùng hiéu biét ky t h u à t ve eày. NhUng diéu
này chi dùng mot pbàn: làm hpc là ve càcb con ngUÒi ùng xù
vói ềy i: tróng, qn ly, khai thàc, phà buy va xù ly ềy
-trong mot mịi trUdng nhàt dinh. Ngày nay, nhiéu ngUdi nhàn
thùe dupc ràng de ed thè quàn ly va bào ve rùng, ngành làm
nghiép càn pbài nghi dé'n nhùng ngUdi song xung quanh va ò
trong kbu rùng dò. Sii nhàn thùe dd dà làm xuàt bién mot
linh viie mòi - làm nghiép xà hịi. Ngành này dịi hịi kién
thùe ve mói quan he giùa con ngi va ềy cól.
Sau day là mot vi du kbàc: Nhieu dii àn phàt trièn ò Viét
Nam bién nay dUdc mó tà là "co tinh tham già" va "tu dudi
lén". Ky t h u à t ma càc tó ehùe nc ngồi va Viét Nam tbuòng
su dung là PRA: dành già nóng thịn theo phng phàp tham
già. Ky t h u à t PRA bàt dàu t u mot nhà xà hòi hpc, òng Robert
Chambers. 20 nàm trc day ịng là dịng nghiép éa tói ị
Sudan, va sau dò là Kenya. Càc ky t h u à t PRA dà phàt trièn
t b à n h mot ng cu khà lón de tìm hiéu càc nhu càu va càc ed
hói phàt trièn ị nóng thịn t u gịe dị éa ngi nịng dàn. Nèu
dupc su dung dùng, càc ky t h u à t này cùng chinh xàe nhU càc
ky t h u à t trUde day dà dUpc àp dung trong càc diéu tra quy mó
tói dUdc biét ràng, trong 10 nàm qua ngi Trung Quóc dà
xày diing nhùng mang ludi càc nhà tbiic bànb PRA trong làm
nghiép, sue khoé sinh san, quan he ve gidi, phàt trièn ng
dịng, thiie vàt hpc dàn toc va mot so linh vUe phàt trién kbàc.
Tói dupc biét là hp dà thà'y kièu xà bịi hpc ùng dung này rat
ed hiéu qua.
<i>Tdi nghi ràng tói khóng càn pbài nói vói quy vi ve tàm </i>
quan trpng éa xà bịi hpc dịi vài xà bịi Viét Nam. Tuy
nhièn, tói thùe sii hy vpng ràng càc cupe gap gị éa càc nhà
xà bịi hpc, ma day là mot két qua, sé cho pbép càc quy vi
chùng tị nhùng ddng góp hùu ieb eùa minh vào viéc giài
<i>quyét càc vàn de eùa xà bòi Viét Nam. </i>
Diéu quan trpng hdn là, tdi hy vpng quy vi sé ed thè cho
chùng tói - nhùng nhà tài trp nùóc ngồi va càc ed quan
<i>Chinh phù - biét càc vi càn gì de ed thè làm cdng viéc eùa </i>
minh td't hdn, de ed ieb hdn nùa cho xà bòi Viét Nam.
<i>Day là ed bòi de quy vi cho chùng tdi biét. Chùng tói xin </i>
làng nghe. -i ,.,M
<b>s-' </b>