Chương 2: Mạng Internet và Thương mại điện tử

Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (4.49 MB, 112 trang )

(1)<div class='page_container' data-page=1>

CHƯƠNG 2

</div>
(2)<div class='page_container' data-page=2>

Đề cương chi tiết mơn học

Nội dung

Hình thức tổ chức dạy học

Tổng
cộng
Số tiết trên lớp

Tự học,
tự NC
Lý

thuyết

Thực hành

Tổng
Bài tập T. luận Khác

Phần I. Cơ sở phương pháp luận về MIS

C1: Đại cương về MIS 2 4 2 8 4 12

Phần II. Hạ tầng công nghệ thông tin của MIS

C2: Mạng, Internet và TMDT 2 3 1 6 6 12

C3: Quản trị dữ liệu và tri thức 3 3 2 8 10 18

Phần III. Các MIS trong thực tiễn

C4: Các MIS trong tổ chức 3 3 2 1 9 9 18

Phần IV. Quản trị MIS

C5: MIS và lợi thế cạnh tranh 1 1 1 3 3 6

C6: Phát triển MIS 3 3 2 1 9 9 18

C7: Đạo đức và An ninh MIS 1 1 2 4 6

TỔNG 15 18 10 2 45 45 90

</div>
(3)<div class='page_container' data-page=3>

Mục tiêu học tập

1. Mô tả các thành phần truyền thông
trong tổ chức, các hạ tầng cơ sở
phục vụ hợp tác và các xu thế hiện
nay

2. Mô tả các phần cứng và phần mềm
mạng, bao gồm các media access
control, topologies, giao thức cùng
các công nghệ mạng tiên tiến

</div>
(4)<div class='page_container' data-page=4>

Mục tiêu học tập

4. Mô tả khái niệm thương mại điện
tử, phương thức hoạt động và các
chiến lược cạnh tranh trong không
gian ảo

5. Phân biệt extranets và intranets và
trình bày cách thức tổ chức sử

dụng để khai thác lợi ích của các
mơi trường này

6. Mơ tả các giai đoạn phát triển của
B2C và giải thích được các điều
kiện then chốt để khai thác thành
công ứng dụng TMĐT

7. Mô tả các xu hướng mới trong C2C
và các động lực dẫn đến sự ra đời

</div>
(5)<div class='page_container' data-page=5>

Nội dung

I. Mạng máy tính

II. Internet

</div>
(6)<div class='page_container' data-page=6>

Nội dung

• I. Mạng máy tính

1.1. Truyền thơng và mạng máy tính

1.1.1. Khái niệm

1.1.2. Phân loại

1.2. Thực thể mạng (hosts)
1.2.1. Máy tính

1.2.2.1. Vai trị máy tính: Server, Client và Peer
1.2.2.2. Các dịch vụ mạng

1.2.2.3. Các mơ hình xử lý mạng
1.2.2. Thiết bị kết nối

1.3. Môi trường truyền dẫn
1.3.1. Đặc trưng

1.3.2. Môi trường truyền hữu tuyến
1.3.3. Môi trường truyền vơ tuyến
1.4. Giao thức mạng

1.4.1. Topologies
1.4.2. Mơ hình OSI

</div>
(7)<div class='page_container' data-page=7>

I. Mạng máy tính

Truyền thơng là sự chia sẻ thông tin giữa bên gửi và bên nhận. 
Thông tin được chia sẻ gọi là thông điệp (message)

1.1. Truyền thơng và mạng máy tính – 1.1.1. Khái niệm

Thành phần q trình truyền thơng

• Senders and Receivers – có nhu cầu cần chia sẻ thơng tin
• Communication Medium/ channel – để gửi thơng điệp

</div>
(8)<div class='page_container' data-page=8>

I. Mạng máy tính

Network –

collection of

computers and devices connected 
by telecommunications channels 
that allows users to facilitate

communications, and to share 
data, information, software, and 
hardware with other users.

Network –

collection of

computers and devices connected
by telecommunications channels

that allows users to facilitate
communications, and to share

data, information, software, and 
hardware with other users.

3-8

</div>
(9)<div class='page_container' data-page=9>

Asynchronous Transmission

vs Synchronous Transmission

Digital vs Analog

I. Mạng máy tính

1.1. Truyền thơng và mạng máy tính – 1.1.1. Khái niệm

 truyền từng byte dữ liệu một
vào những thời điểm ngẫu
nhiên

Ví dụ: điện thoại

 truyền khối lượng dữ liệu lớn
theo thời khoản xác định
Ví dụ: download phần mềm

</div>
(10)<div class='page_container' data-page=10>

I. Mạng máy tính

3-10

Bán song cơng –

2 hướng khơng đồng thời
Đơn công – 1 hướng

Song công –

2 hướng đồng thời

</div>
(11)<div class='page_container' data-page=11>

Local Area Network

 mạng

thuộc sở hữu riêng của một tổ chức

- Phạm vi “nhỏ” (vài km, 10 – 100 users)
- Kênh chia sẻ thông tin và thiết bị

- Dùng 1 loại cable; chủ yếu Ethernet

Local Area Network

 mạng

thuộc sở hữu riêng của một tổ chức
- Phạm vi “nhỏ” (vài km, 10 – 100 users)
- Kênh chia sẻ thông tin và thiết bị

- Dùng 1 loại cable; chủ yếu Ethernet

I. Mạng máy tính

Wide Area

Network 

phạm vi “lớn”
qua nhiều thành
phố và quốc gia

–

Kết nối nhiều LAN 
sử dụng nhiều loại

phần cứng và môi 
trường truyền dẫn 
khác nhau.
– Sử dụng của các tổ

chức lớn, công ty
đa quốc gia
 Bao gồm MAN,

Enterprise
Network, VAN và
Global Network)

Wide Area

Network 

phạm vi “lớn”
qua nhiều thành
phố và quốc gia

–

Kết nối nhiều LAN 
sử dụng nhiều loại

phần cứng và môi 
trường truyền dẫn

khác nhau.
– Sử dụng của các tổ

chức lớn, công ty

đa quốc gia
 Bao gồm MAN,

Enterprise
Network, VAN và
Global Network)

</div>
(12)<div class='page_container' data-page=12>

Metropolitan Networks

(MAN)

WAN trong phạm vi 1 thành phố

Metropolitan Networks

(MAN)

WAN trong phạm vi 1 thành phố

Value-Added Network

(VAN)

Mạng thuê ngoài do 3rd Parties

quản lý

Value-Added Network

(VAN)

Mạng thuê ngoài do 3rd Parties

quản lý

I. Mạng máy tính

3-12

1.1. Truyền thơng và mạng máy tính – 1.1.2. Phân loại

Global Networks

Kết nối nhiều quốc gia.
Ví dụ: Internet

Global Networks

Kết nối nhiều quốc gia.

Ví dụ: Internet

Enterprise Network

Liên kết các mạng nằm ở các vị
trí địa lý khác nhau của cùng 1
tổ chức.

Enterprise Network

</div>
(13)<div class='page_container' data-page=13>

Personal Area Networks

Personal Area Network

(PAN) – A wireless

telecommunications

network for device-to

device connections within a

short range

• Truyền dữ liệu giữa các “thiết

bị thơng minh”

• Điều khiển thiết bị cá nhân 
trong cự ly ngắn 10 meters

i.e. nối mạng máy tính, thiết bị 
ngoại vi, mobile phone, …

</div>
(14)<div class='page_container' data-page=14>

I. Mạng máy tính

Máy chủ  dành riêng để cung cấp dịch vụ cho người dùng

– Cấu hình “mạnh”
• Bộ xử lý tiên tiến
• Nhiều bộ nhớ chính
• Bộ nhớ cache lớn
– Nhiều người dùng chung
– Tổ chức “quy mô lớn”

3-14

1.2. Hosts – 1.2.1. Máy tính – 1.2.2.1. Vai trị máy tính: Server, Client và Peer

Máy trạm 

sử dụng dịch vụ

– Workstations or PCs / Phần

mềm ứng dụng

</div>
(15)<div class='page_container' data-page=15>

Client & Server

client program

chạy trên máy trạm

Client Program Service Server Program

Outlook Express, Eudora E-mail sendmail, qmail

FireFox, Chrome, IE WWW httpd

Telnet Remote Access telnetd, sshd

WS-FTP, FTP Pro File Transfer ftpd, sftpd

server program

chạy trên server

Network

</div>
(16)<div class='page_container' data-page=16>

I. Mạng máy tính

Mạng Client / Server 

Tập trung kiểm soát tài nguyên trên server

3-16

1.2. Hosts – 1.2.1. Máy tính – 1.2.2.1. Vai trị máy tính: Server, Client và Peer

Ưu điểm

– Scalability – Dễ thay thế

– Flexibility – Dễ tích hợp kỹ thuật mới
– Interoperability – Mọi thành phần cùng

làm việc chung

– Accessibility – Cho phép truy xuất 
server từ xa hoặc trên “platforms”
khác nhau

Nhược điểm

– Expense – đầu tư server dành riêng
– Maintenance – cần quản trị mạng

</div>
(17)<div class='page_container' data-page=17>

I. Mạng máy tính

Máy ngang hàng  vừa yêu cầu vừa cung cấp dịch vụ

1.2. Hosts – 1.2.1. Máy tính – 1.2.2.1. Vai trị máy tính: Server, Client và Peer

Mạng ngang hàng (Peer-to-peer

networks) – Cân bằng giữa năng lực

và trách nhiệm

– Dùng trong văn phịng nhỏ và gia đình
– Phổ biến để share dữ liệu

Ưu điểm

• Đầu tư ban đầu ít (khơng cần server
dành riêng)

• Cài đặt và quản lý dễ dàng

Nhược điểm

• Phi tập trung – Khơng có kho trung
tâm (repository) lưu trữ files và ứng
dụng

</div>
(18)<div class='page_container' data-page=18>

I. Mạng máy tính

Network Services –

khả năng chia sẻ của các máy tính trên mạng
qua sự phối hợp của các phần cứng và phần mềm

Network Services –

khả năng chia sẻ của các máy tính trên mạng
qua sự phối hợp của các phần cứng và phần mềm

File Services (a)

• Lưu trữ, truy xuất và di
chuyển files

File Services (a)

• Lưu trữ, truy xuất và di
chuyển files

Print Services (b)

• Kiểm sốt và quản trị các
truy xuất của người dùng
đến thiết bị in ấn

Print Services (b)

• Kiểm sốt và quản trị các
truy xuất của người dùng
đến thiết bị in ấn

3-18

</div>
(19)<div class='page_container' data-page=19>

I. Mạng máy tính

Message Services (c)

• Lưu trữ, truy xuất, và cung
cấp dữ liệu

• Truyền thơng giữa người
dùng ứng dụng

Message Services (c)

• Lưu trữ, truy xuất, và cung
cấp dữ liệu

• Truyền thơng giữa người
dùng ứng dụng

Application Services (d)

• Thực thi phần mềm trên

máy trạm

• Chia sẻ năng lực xử lý
• Xử lý Client/ Server

Application Services (d)

• Thực thi phần mềm trên
máy trạm

• Chia sẻ năng lực xử lý
• Xử lý Client/ Server

</div>
(20)<div class='page_container' data-page=20>

I. Mạng máy tính

Centralized

Computing

(1970s)

Mơ hình gồm máy tính
trung tâm (mainframe) 
kết nối với các thiết bị
đầu cuối (terminals) 
trong đó tồn bộ cơng
việc xử lý tiến hành
trên máy tính trung
tâm

Centralized

Computing

(1970s)

3-20

</div>
(21)<div class='page_container' data-page=21>

I. Mạng máy tính

Distributed

Computing (1980s)

Các máy tính nhỏ nối mạng

với nhau, mỗi máy thực

hiện 1 phần việc của tồn 
bộ cơng việc cần xử lý

đồng thời chia sẻ thông tin 
với nhau khi cần

Distributed

Computing (1980s)

Các máy tính nhỏ nối mạng
với nhau, mỗi máy thực

hiện 1 phần việc của tồn 
bộ cơng việc cần xử lý

đồng thời chia sẻ thông tin 
với nhau khi cần

</div>
(22)<div class='page_container' data-page=22>

I. Mạng máy tính

IBM supercomputer Deep Blue defeated Kasparov (11/5/1997)

3-22

</div>
(23)<div class='page_container' data-page=23>

Collaborative Computing (1990s)

Dạng tích hợp xử lý phân bố trong đó hai hay nhiều mạng

máy tính được dùng để thực hiện 1 nhiệm vụ xử lý chung

trong đó chúng khơng chỉ chia sẻ dữ liệu mà cịn chia sẻ

trách nhiệm xử lý

Collaborative Computing (1990s)

Dạng tích hợp xử lý phân bố trong đó hai hay nhiều mạng

máy tính được dùng để thực hiện 1 nhiệm vụ xử lý chung

trong đó chúng khơng chỉ chia sẻ dữ liệu mà còn chia sẻ

trách nhiệm xử lý

I. Mạng máy tính

</div>
(24)<div class='page_container' data-page=24>

Cloud computing (2000s) “is the use of computing resources

(hardware and software) that are delivered as a service over a

network (typically the Internet).” [Wiki]

Cloud computing (2000s) “is the use of computing resources

(hardware and software) that are delivered as a service over a

network (typically the Internet).” [Wiki]

I. Mạng máy tính

IT as a Service (ITaaS)

3-24

1.2. Hosts – 1.2.1. Máy tính – 1.2.2.3. Các mơ hình xử lý mạng

</div>
(25)<div class='page_container' data-page=25>

I. Mạng máy tính

Connectivity Hardware –

thiết bị dùng để kết nối “vật lý” giữa
máy tính với hệ thống mạng.

Connectivity Hardware –

thiết bị dùng để kết nối “vật lý” giữa
máy tính với hệ thống mạng.

• Network Interface Cards

(NICs)

• Repeaters –

khuyếch đại
tín hiệu

• Hubs / Switches –

bộ tập
trung cable

• Modems –

điều chế và giải
điều chế

• Bridges –

kết nối 2 LAN

• Network Interface Cards

(NICs)

• Repeaters –

khuyếch đại
tín hiệu

• Hubs / Switches –

bộ tập
trung cable

• Modems –

điều chế và giải
điều chế

• Bridges –

kết nối 2 LAN

1.2. Hosts – 1.2.2. Thiết bị kết nối

• Multiplexers

– mạch dồn
kênh  chia xẻ đường truyền

• Routers –

kết nối liên mạng

• Brouters –

Bridge + Router

• Channel Service Units –

bộ đệm giữa LAN và WAN

• Gateways –

chuyển đổi
giao thức mạng

• Multiplexers

– mạch dồn
kênh  chia xẻ đường truyền

• Routers –

kết nối liên mạng

• Brouters –

Bridge + Router

• Channel Service Units –

bộ đệm giữa LAN và WAN

</div>
(26)<div class='page_container' data-page=26>

Môi trường truyền dẫn –

đường truyền vật lý để gửi thông điệp giữa
các thực thể trên mạng

I. Mạng máy tính

3-26

</div>
(27)<div class='page_container' data-page=27>

I. Mạng máy tính

Đặc trưng

Bandwidth (băng thơng)

Khả năng truyền dẫn của các kênh truyền hay của máy tính;

Bandwidth (băng thơng)

Khả năng truyền dẫn của các kênh truyền hay của máy tính;

Attenuation (suy hao)

Sự suy giảm của tín hiệu
điện theo khoảng cách
truyền

Attenuation (suy hao)

Sự suy giảm của tín hiệu
điện theo khoảng cách
truyền

Electro Magnetic Interference – 
EMI (nhiễu điện từ)

Nhiễu do các tín hiệu điện từ ở mơi
trường bên ngồi

Electro Magnetic Interference – 
EMI (nhiễu điện từ)

Nhiễu do các tín hiệu điện từ ở mơi
trường bên ngồi

</div>
(28)<div class='page_container' data-page=28>

I. Mạng máy tính

3-28

</div>
(29)<div class='page_container' data-page=29>

I. Mạng máy tính

Wireless LAN/ Wireless Fidelity (Wi-Fi) –

truyền tín hiệu
điện từ qua khơng gian.

Mơi trường khơng dây:

• WPAN – Sóng hồng ngoại (Infrared Line of Sight, Bluetooth …)
• WLAN – Sóng radio tần số cao (Pagers, Cellular phones, Wi-Fi,

WiMax)

• WWAN – Vi sóng – Microwave (Vệ tinh, trạm địa tỉnh)

Wireless LAN/

Wireless Fidelity (Wi-Fi)

–

truyền tín hiệu
điện từ qua khơng gian.

Mơi trường khơng dây:

• WPAN – Sóng hồng ngoại (Infrared Line of Sight, Bluetooth …)
• WLAN – Sóng radio tần số cao (Pagers, Cellular phones, Wi-Fi,

WiMax)

• WWAN – Vi sóng – Microwave (Vệ tinh, trạm địa tỉnh)

</div>
(30)<div class='page_container' data-page=30>

I. Mạng máy tính

</div>
(31)<div class='page_container' data-page=31>

I. Mạng máy tính

Wi-Fi (Wireless LAN / Wireless Fidelity)
Wi-Fi (Wireless LAN / Wireless Fidelity)

</div>
(32)<div class='page_container' data-page=32>

I. Mạng máy tính

3-32

1.3. Môi trường truyền dẫn – 1.3.3. Môi trường truyền vô tuyến

Cellular Network

–
• Khu vực phủ sóng

chia thành nhiều cells
• Bên nhận dùng

antenna thu sóng
radio

• Kiểm sốt hoạt động
các cells qua máy tính
trung tâm

• Mỗi cuộc gọi được 
gán tần số riêng

• Chủ yếu dùng digital

Cellular Network

–
• Khu vực phủ sóng

chia thành nhiều cells
• Bên nhận dùng

antenna thu sóng
radio

• Kiểm sốt hoạt động

các cells qua máy tính
trung tâm

• Mỗi cuộc gọi được 
gán tần số riêng

</div>
(33)<div class='page_container' data-page=33>

I. Mạng máy tính

</div>
(34)<div class='page_container' data-page=34>

I. Mạng máy tính

Giao thức – Protocols –

Tập các quy định, sự thống nhất, về
khuôn dạng dữ liệu truyền giữa các máy. Chuẩn đảm bảo khả
năng diễn dịch và tương thích giữa các thiết bị mạng

Giao thức – Protocols –

Anh tên gì?
Anh tên gì?

3-34

1. Media Access Control (Logical Topology) – Tập hợp các quy định
khống chế hoạt động truy xuất. Nó mơ tả cách thức một node truy xuất
mạng để gửi hoặc nhận thông điệp.

2. Physical Topology – mô tả cách kết nối các thiết bị trên hệ thống
mạng về mặt vật lý. Nó biểu diễn cách bố trí đường truyền, thiết bị,
đường đi của thông điệp trên mạng.

</div>
(35)<div class='page_container' data-page=35>

I. Mạng máy tính

Media Access Control –

phương thức truy cập đường truyền
– Distributed Access Control – Token passing

– Random Access Control – Carrier Sense Multiple Access/Collision 
Detect (CSMA/CD)

</div>
(36)<div class='page_container' data-page=36>

Mạng sao (Star)

Các nodes nối
đến bộ tập trung
cable (hub

/switch).

Mạng sao (Star)
Các nodes nối
đến bộ tập trung
cable (hub

/switch).

I. Mạng máy tính

Mạng thẳng (Bus/Ethernet)

Các nodes nối riêng rẽ với đường trục

Mạng thẳng (Bus/Ethernet)

Các nodes nối riêng rẽ với đường trục 3-36

1.4. Giao thức mạng – 1.4.1. Topology – b. Physical Topology

Mạng vịng (Ring)

Thơng điệp truyền
có hướng qua

từng nodes

Mạng vịng (Ring)
Thơng điệp truyền
có hướng qua

</div>
(37)<div class='page_container' data-page=37>

I. Mạng máy tính

Hybrid or Tree Network

Mesh Network

1.4. Giao thức mạng – 1.4.1. Topology – b. Physical Topology

</div>
(38)<div class='page_container' data-page=38>

I. Mạng máy tính

• Các cân nhắc khi chọn Topology

1. Chi phí cài đặt và thiết bị (Linear**, Star*)

2. Số lượng cable (Linear**, Star*)

3. Khả năng mở rộng trong tương lai (Star **)
4. Loại cable (UTP  Star)

5. An toàn (Mesh ***, Star**, Linear*)

3-38

</div>
(39)<div class='page_container' data-page=39>

Open Systems Interconnection Basic Reference Model

(OSI) 1979 

mô hình 7 lớp và các nghi thức

Open Systems Interconnection Basic Reference Model

(OSI) 1979 

mơ hình 7 lớp và các nghi thức

I. Mạng máy tính

1.4. Giao thức mạng – 1.4.2. Mơ hình OSI

Các ứng dụng mạng: email, web, chat,...
Định dạng biểu diễn dữ liệu, encryption,… 
Thiết lập session, security, authentication
Bảo đảm truyền nhận đúng dữ liệu

Quản lý địa chỉ, tìm đường, truyền nhận 
các packet.

</div>
(40)<div class='page_container' data-page=40>

Nội dung

I. Mạng máy tính

II. Internet

</div>
(41)<div class='page_container' data-page=41>

Nội dung

• II. Internet

2.1. Giới thiệu Internet

2.1.1. Sự ra đời của Internet
2.1.2. Hoạt động của Internet

2.1.2.1. Chuyển mạch gói
2.1.2.2. Giao thức TCP/IP

2.1.2.3. Trục chính (Backbone)
2.1.2.4. Địa chỉ IP và domain
2.1.3. Kết nối Internet

2.1.3.1. Dịch vụ Internet

2.1.3.2. Quản trị hệ thống Internet
2.2. Dịch vụ World Wide Web

2.2.1. Khái niệm

</div>
(42)<div class='page_container' data-page=42>

ARPANET

(Advanced Research Project Agency Network)
• Ra đời 1960s thuộc tổ chức DARPA (Defense Advance

Research Projects Agency)

• Được nhà nước Mỹ và các trường đại học dùng làm phương 
tiện truyền thơng phục vụ mục đích nghiên cứu

ARPANET

(Advanced Research Project Agency Network)
• Ra đời 1960s thuộc tổ chức DARPA (Defense Advance

Research Projects Agency)

• Được nhà nước Mỹ và các trường đại học dùng làm phương 
tiện truyền thông phục vụ mục đích nghiên cứu

NSFNET (National Science Foundation Network)

• Ra đời 1986 thuộc tổ chức National Science Foundation

để kết nối các viện nghiên cứu

• Kết nối với ARPANET và các mạng khác (BITNET,

CSNET, etc) hình thành hệ thống Internet

NSFNET (National Science Foundation Network)

• Ra đời 1986 thuộc tổ chức National Science Foundation

để kết nối các viện nghiên cứu

• Kết nối với ARPANET và các mạng khác (BITNET,

CSNET, etc) hình thành hệ thống Internet

Internet Support

Đến từ nhiều trường đại học, các tổ chức nhà nước, và các

viện nghiên cứu quốc tế

Internet Support

Đến từ nhiều trường đại học, các tổ chức nhà nước, và các

viện nghiên cứu quốc tế

II. Internet

2.1. Giới thiệu Internet – 2.1.1. Sự ra đời của Internet

</div>
(43)<div class='page_container' data-page=43>

Thông điệp chia thành nhiều gói tin nhỏ cùng kích thước (packet)

• Các gói tin di chuyển độc lập trên nhiều đường truyền
• Cho phép nhiều người gửi “dữ liệu” đồng thời

• Nơi nhận có trách nhiệm ráp nối các gói tin khi nhận
• Header chứa địa chỉ nơi gửi và nhận

Thơng điệp chia thành nhiều gói tin nhỏ cùng kích thước (packet)

• Các gói tin di chuyển độc lập trên nhiều đường truyền
• Cho phép nhiều người gửi “dữ liệu” đồng thời

• Nơi nhận có trách nhiệm ráp nối các gói tin khi nhận
• Header chứa địa chỉ nơi gửi và nhận

II. Internet

R
R
R
R
R
R
R
B1: I
B3: U
B2: O
IOU
2: O
1: I
3: U
B3: U
B2: O

B1: I 1: I l
B2: O
B3: U
B1: I
2: O
3: U
B1: I
B2: O
3: U
B1: I
B2: O
B3: U
B2: O

1: I l
B3: U
B2: O
B1: I
B3: U

</div>
(44)<div class='page_container' data-page=44>

II. Internet

• Chuẩn giao tiếp của Internet ra đời năm 1971 trong mạng 
ARPANET

2.1.2 Hoạt động – 2.1.2.2. Giao thức TCP/IP

3-44

Trình bày dữ liệu cho người dùng, mã hóa 
và kiểm sốt đối thoại.

Hỗ trợ truyền thông giữa nhiều loại thiết 
bị qua nhiều loại mạng khác nhau.
Xác định đường đi tối ưu trên hệ thống

mạng.

Kiểm sốt thiết bị phần cứng và mơi 
trường truyền dẫn cấu thành hệ 
thống mạng

Application layer

Transport Layer
Internet Layer
Network Access

</div>
(45)<div class='page_container' data-page=45>

II. Internet

TCP/IP Protocol Suite

2.1.2 Hoạt động – 2.1.2.2. Giao thức TCP/IP

Application layer

Transport Layer
Internet Layer
Network Access

</div>
(46)<div class='page_container' data-page=46>

TCP – Transmission Control

Protocol

• Chia thơng tin thành từng

gói tin (data packets)

• Quản trị việc truyền nhận

các gói tin giữa các máy

• Ráp gói tin thành thơng

điệp ở nơi nhận

TCP – Transmission Control

Protocol

• Chia thơng tin thành từng

gói tin (data packets)

• Quản trị việc truyền nhận

các gói tin giữa các máy

• Ráp gói tin thành thơng

điệp ở nơi nhận

II. Internet

IP – Internet Protocol

• Kiểm sốt cách hình thành

gói tin

• Đánh địa chỉ nơi gửi và

nơi nhận cho mỗi gói tin

• Gói tin thỏa các đặc tả IP

gọi là IP datagram

IP – Internet Protocol

• Kiểm sốt cách hình thành

gói tin

• Đánh địa chỉ nơi gửi và

nơi nhận cho mỗi gói tin

• Gói tin thỏa các đặc tả IP

gọi là IP datagram

3-46

</div>
(47)<div class='page_container' data-page=47>

II. Internet

Email Data

Data Data Data

TCP/UDP
Header Data
TCP/UDP
Header Data
IP
Header
Internet
Data Packet
TCP Segment
IP Diagram
TCP/UDP
Header Data
IP
Header
LLC

Header MACCRC

MAC
Header
Application layer
Transport layer
Internet layer
Network
Interface layer

Ethernet Frame (up to 1.526 bytes

</div>
(48)<div class='page_container' data-page=48>

II. Internet

(Computer A) 
TCP – Tách message

thành data packets

IP – Đánh địa chỉ nơi

nhận (máy D)

(Computer D) 
TCP – Kiểm tra các

gói tin bị thất lạc, ráp
lại thành thơng điệp,
bỏ các gói tin trùng

(Router)

Đọc địa chỉ IP của gói
tin, dẫn thơng điệp đến
Network 2 và máy D

1

3

2

3-48

</div>
(49)<div class='page_container' data-page=49>

II. Internet

Backbone Network

Kết nối liên mạng

Sử dụng các đường

truyền và chuẩn tốc

độ cao (cáp quang)

Backbone Network

Kết nối liên mạng

Sử dụng các đường

truyền và chuẩn tốc

độ cao (cáp quang)

</div>
(50)<div class='page_container' data-page=50>

II. Internet

3-50

/>

</div>
(51)<div class='page_container' data-page=51>

II. Internet

</div>
(52)<div class='page_container' data-page=52>

II. Internet

3-52

2.1.2 Hoạt động – 2.1.2.4. Địa chỉ IP và domain

Domain –

Tên gợi nhớ host
• Do InterNIC và các phân

nhánh cấp

• Quốc gia: vn, jp, tw

• Tổ chức: com, edu, mil, org,
gov

Domain –

Tên gợi nhớ host
• Do InterNIC và các phân

nhánh cấp

• Quốc gia: vn, jp, tw

• Tổ chức: com, edu, mil, org,

gov

IP Address v.4 –

địa chỉ IP
32-bit (4 byte) dạng dot

Ví dụ: Google: 8.8.8.8

Mỗi host tham gia Internet phải
có 1 địa chỉ IP duy nhất

IP Address v.4 –

địa chỉ IP
32-bit (4 byte) dạng dot

Ví dụ: Google: 8.8.8.8

Mỗi host tham gia Internet phải
có 1 địa chỉ IP duy nhất

(URL) Uniform Resource Locator –

Nhận dạng trang Web
Ví dụ: />

(URL) Uniform Resource Locator –

Nhận dạng trang Web

Ví dụ: />

Giao thức Tên web server

Fully Qualified Domain Name

</div>
(53)<div class='page_container' data-page=53>

II. Internet

• Dịch vụ World Wide Web (WWW)

• Web Browser: Google Chrome, FireFox, IE, Sarafi, Opera,...

Web Server

www.microsoft.com

User

Browser

/>

GET <a.html>

</div>
(54)<div class='page_container' data-page=54>

II. Internet

• Dịch vụ truyền File (File Transfer Protocol – FTP)

• FTP client: WS-FTP Pro, ftp.exe,…

FTP Server

www.microsoft.com

User

/>GET <b.txt>

FTP Client

2.1.3 Kết nối Internet – 2.1.3.1. Dịch vụ Internet

</div>
(55)<div class='page_container' data-page=55>

II. Internet

Dịch vụ thư điện tử (Email)

• Mail Client (Microsoft Outlook, Mozilla Thunderbird

Eudora mail,…)

• Browser (Gmail, Yahoo, Hotmail,…)

Mail Server

hcm.vnn.vn

User

SEND TO

Mail Client

GE

T A

LL

m

es

sa

ge

s

He

re

yo

u m

</div>
(56)<div class='page_container' data-page=56>

II. Internet

Dịch vụ Chat

WebChat, mIRC, ICQ,

Yahoo Messenger, MSN

Chat Server

</div>
(57)<div class='page_container' data-page=57>

InterNic Registration Service cấp phát

tên miền và địa chỉ IP

Internet Corp. for Assigned Names 
and Number (ICANN) quản lý và

phân phối địa chỉ IP, Domain name,
và DNS Root Server

InterNic Registration Service cấp phát 
tên miền và địa chỉ IP

Internet Corp. for Assigned Names 
and Number (ICANN) quản lý và 
phân phối địa chỉ IP, Domain name,
và DNS Root Server

II. Internet

2.1.3 Kết nối Internet – 2.1.3.2. Quản trị hệ thống Internet

Internet Registry

• Kho trung tâm chứa tất cả các thông tin liên quan Internet

• Quản lý tập trung việc cấp phát địa chỉ IP, Root DNS tồn cầu

• Do Internet Assigned Numbers Authority (IANA) quản lý,

chuyển giao cho ICANN từ 1999

Internet Registry

• Kho trung tâm chứa tất cả các thông tin liên quan Internet

• Quản lý tập trung việc cấp phát địa chỉ IP, Root DNS tồn cầu
• Do Internet Assigned Numbers Authority (IANA) quản lý,

chuyển giao cho ICANN từ 1999

Trung tâm Internet Việt Nam (VNNIC)

đại diện cho APNIC cấp phát địa chỉ
cho cộng đồng Internet Việt Nam.

</div>
(58)<div class='page_container' data-page=58>

Internet Service Provider (ISP) –

nhà cung cấp dịch vụ Internet:

nơi người dùng đăng ký để có quyền truy cập Internet và sử dụng
những dịch vụ mà ISP đó cung cấp như Web, E-mail, FTP…

Ví dụ: VDC, FPT, Viettel, ETC, SPT, Netnam, SCTV, …

II. Internet

FPT

SPT

VNN

</div>
(59)<div class='page_container' data-page=59>

Internet Access Provider (IAP/IXP) – nhà cung cấp dịch vụ kết nối

Internet: IAP có thể kiêm ln ISP nhưng ngược lại thì khơng.
Ví dụ: VNPT, FPT, Viettel, ETC, SPT, …

Cá nhân tổ chức kinh doanh trên Internet như

– Internet Content Provider (ICP) – nhà cung cấp dịch vụ nội

dung trên Internet: ICP có thể là ISP, một máy chủ riêng hoặc

thuê máy của ISP

– Online Service Provider (OSP) – nhà cung cấp dịch vụ ứng

dụng trực tuyến: như mua bán qua mạng, giao dịch ngân

hàng, tư vấn, đào tạo …

User Account (username/ password) – được ISP cung cấp cho 
người dùng khi đăng ký. Người dùng sử dụng tài khoản này để
truy cập Internet, thanh toán cước.

2.1.3 Kết nối Internet – 2.1.3.2. Quản trị hệ thống Internet

</div>
(60)<div class='page_container' data-page=60>

II. Internet

Các vấn đề cần quan tâm khi đăng ký dịch vụ Internet với ISP

• Các dịch vụ ISP có thể cung cấp

• Tốc độ đường truyền

• Phương thức và chi phí thanh tốn
• Địa chỉ IP tỉnh / động

Người dùng kết nối với Internet qua thuê bao các dịch vụ sau

• Narrowband (Dial–up): 56 Kbps
• Broadband

• Digital Subcriber Line (DSL / ADSL): 385 Kbps – 40 Mbps
• T1 và T3: 1,54 – 45 Mbps

• Statelite

3-60

</div>
(61)<div class='page_container' data-page=61>

II. Internet

</div>
(62)<div class='page_container' data-page=62>

II. Internet

3-62

1991

W

orld

W

ide

W

eb

1993

Mosaic Opera

1995

FireFox

2003

Safari

2008

Google Chrome
1994

Netscape Navigator

Internet
Explorer

Konqueror

2000

2005

</div>
(63)<div class='page_container' data-page=63>

II. Internet

World Wide Web – WWW (Tim Berners-Lee, 1991)

– HTTP (Hypertext Transfer Protocol) Giao thức xử lý các yêu 
cầu của người dùng về hiển thị các trang Web

2.2. Dịch vụ World Wide Web – 2.2.1. Khái niệm

– HTML (Hypertext Markup 
Language)

• Hypertext – trang Web
• Sử dụng codes/tags để

đặc tả trang Web

• Hyperlinks — liên kết đến 
các tài liệu liên quan

– Trình duyệt Web

• Phần mềm ứng dụng dùng định vị và hiển thi trang Web

i.e. Google Chrome, FireFox, IE, Sarafi, Opera

<TITLE> The Title of this Web Page </TITLE>
</HEAD>

<BODY>

This is the main body of your Web Page
</BODY>

</div>
(64)<div class='page_container' data-page=64>

II. Internet

3-64

</div>
(65)<div class='page_container' data-page=65>

II. Internet

Electronic Brochure

Online Ordering

Electronic Marketplaces

Site “chỉ xem” dùng để quảng bá các thông tin về hoạt động

kinh doanh và tiếp thị của tổ chức

Chức năng tăng thêm của Electronic Brochure cho phép

khách hàng đặt và trả tiền mua hàng trực tuyến

Cơ chế cho phép cung cấp phương tiện để bên mua và bên

bán trao đổi với nhau

Online Customer Service

Sử dụng để nâng cao dịch vụ khách hàng đồng thời cung cấp

thông tin trên Web site để giúp khách hàng giải quyết vấn đề

</div>
(66)<div class='page_container' data-page=66>

II. Internet

Quản trị hạ tầng truyền thông và hợp tác

– Nhu cầu thông tin đa dạng

– Giải pháp: hội tụ và tăng tính di động

4-66

2.3. Xu hướng

Hội tụ (convergence)

Hội tụ của máy tính và viễn thơng
– Hội tụ chức năng của thiết bị

• Cell phone và PDA

Hội tụ trong cơ sở hạ tầng cơ bản

• Hội tụ IP: Voice over IP và

Videoconferencing over IP

Di động (mobility)

Lao động tri thức yêu cầu truy cập
thông tin ở mọi nơi

– Thiết bị truyền thông tin

– Thiết bị không dây có khả năng 
kết nối với mạng nội bộ của tổ
chức

Vấn đề bảo mật mạng không dây

</div>
(67)<div class='page_container' data-page=67>

Nội dung

I. Mạng máy tính

II. Internet

III. Thương mại điện tử

To BE or

NOT to

</div>
(68)<div class='page_container' data-page=68>

Nội dung

• III. Thương mại điện tử
3.1. Tổng quan

3.1.1. Khái niệm
3.1.2. Phân loại

3.1.3. Khai thác khả năng Web trong TMĐT
3.1.4. Chiến lược và mơ hình kinh doanh TMĐT
3.2. Thương mại điện tử B2B

3.2.1. Trao đổi tư liệu điện tử (EDI)
3.2.2. Extranet

3.3. Thương mại điện tử B2E
3.2.1. Intranet

3.2.2. Ứng dụng

3.4. Thương mại điện tử B2C

3.4.1. Online retailing hay E-tailing
3.4.2. Tiêu chuẩn đánh giá Web sites
3.5. Thương mại điện tử C2C

3.6. M-Commerce

</div>
(69)<div class='page_container' data-page=69>

III. Thương mại điện tử

• “The process of buying, selling, or exchanging products, services,

or information via computer networks.” Kalakota và Whinston (1997)

• “a new market offering a new type of commodity such as digital

products through digital processes” Whinston, Stahl, Choi (1997)

3.1. Tổng quan – 3.1.1. Khái niệm: Electronic commerce (EC)

Năm Dân số
(triệu

dân)

Tỷ lệ dân số
sử dụng
Internet

Tỷ lệ người dùng
Internet tham gia
mua sắm trực tuyến

Ước tính giá trị mua
hàng trực tuyến

của 1 người

Ước doanh số
TMDT B2C

2013 90 36% 57% 120 USD 2,2 tỷ USD

2014 90.73 39% 58% 145 USD 2,97 tỷ USD

2015 91,3 45% 62% 160 USD 4,07 tỷ USD

</div>
(70)<div class='page_container' data-page=70>

• E-business: “A broader definition of EC that

includes not just the buying and selling of goods

and services but also servicing customers,

collaborating with business partners, and

conducting electronic transactions within an

organization.”

• Electronic Commerce 2008 - A Managerial Perspective

III. Thương mại điện tử

3-70

</div>
(71)<div class='page_container' data-page=71>

III. Thương mại điện tử

• Phân loại EC theo 3 mức độ số hóa

3.1. Tổng quan – 3.1.2. Phân loại – Mơ hình Whinston, Stahl, Choi (1997)

Sản phẩm/ 
dịch vụ

Q trình
(đặt hàng, 
thanh toán,

thanh lý ...)

Đại lý

</div>
(72)<div class='page_container' data-page=72>

III. Thương mại điện tử

Who  Who

3-72

Business

Consumer

Goverment

Employee

B2B

B2C

C2C

G2B

G2C
B2E

G2G

</div>
(73)<div class='page_container' data-page=73>

III. Thương mại điện tử

WWW

Collaboration

Collaboration Mass

Customization

Mass

Customization

Integration

Transaction 
Support

Interactive 
Communication

Global Information 
Dissemination

</div>
(74)<div class='page_container' data-page=74>

III. Thương mại điện tử

Global Information Dissemination – khả năng tiếp thị

sản phẩm / dịch vụ mọi lúc, mọi nơi

Global Information Dissemination

– khả năng tiếp thị

sản phẩm / dịch vụ mọi lúc, mọi nơi

Integration – liên kết Websites và database  khả

năng truy xuất thông tin cá nhân theo “real time”

Integration

– liên kết Websites và database  khả

năng truy xuất thông tin cá nhân theo “real time”

Mass Customization – “tùy biến” sản phẩm / dịch vụ

phù hợp với yêu cầu riêng của từng khách hàng

Mass Customization

– “tùy biến” sản phẩm / dịch vụ

phù hợp với yêu cầu riêng của từng khách hàng

3-74

3.1. Tổng quan – 3.1.3. Khai thác khả năng Web trong EC

Interactive Communication – truyền thông giữa tổ

chức và khách hàng  nâng cao “hình ảnh” và uy tín

Interactive Communication

– truyền thông giữa tổ

chức và khách hàng  nâng cao “hình ảnh” và uy tín

Collaboration – hợp tác giữa các đơn vị của tổ chức

bằng phương tiện Web

Collaboration

– hợp tác giữa các đơn vị của tổ chức

bằng phương tiện Web

Transaction Support – phương tiện mua và bán trực

tiếp không qua trung gian

Transaction Support

– phương tiện mua và bán trực

</div>
(75)<div class='page_container' data-page=75>

Mass Customization

Khả năng đáp ứng

nhu cầu của từng

khách hàng riêng rẽ

trên quy mơ lớn.

Ví dụ: Timbuk2.com

III. Thương mại điện tử

</div>
(76)<div class='page_container' data-page=76>

III. Thương mại điện tử

Nhà SX

hay

Cung cấp

Dịch vụ

Nhà SX

hay

Cung cấp

Dịch vụ

Trung gian

(Middleman)

Trung gian

(Middleman)

Khách hàng

(Consumers/

Partners)

Khách hàng

(Consumers/

Partners)

Transaction Support

• Giảm chi phí giao dịch

• Nâng cao hiệu quả của tổ chức

• Xóa bỏ khâu trung gian (Disintermediation)

• Xóa bỏ trung gian, mơi giới (middleman)

• Bán trực tiếp cho khách hàng (lẽ hay sỉ) qua Internet

Bán trực tiếp – Bỏ qua trung gian

3-76

</div>
(77)<div class='page_container' data-page=77>

III. Thương mại điện tử

Khác biệt dựa trên mức độ “hiện diện” vật lý / ảo

3.1. Tổng quan – 3.1.4. Chiến lược kinh doanh EC

• Sử dụng mặt bằng
“vật lý”

• Cửa hàng “truyền

thống”

 Giới hạn do khoảng
cách địa lý

• Sử dụng mặt bằng
“vật lý”

• Cửa hàng “truyền

thống”

 Giới hạn do khoảng
cách địa lý

• Chiến lược hỗn
hợp “truyền

thống” + EC

 Phức tạp do phải
kết hợp 2 mơi trường
khác nhau

• Chiến lược hỗn
hợp “truyền

thống” + EC

 Phức tạp do phải
kết hợp 2 mơi trường
khác nhau

• Kinh doanh trong
“khơng gian ảo”
• Tổ chức “ảo”

 Khách hàng thiếu
trải nghiệm, mua bán
“mặt đối mặt”

• Kinh doanh trong
“khơng gian ảo”
• Tổ chức “ảo”

</div>
(78)<div class='page_container' data-page=78>

III. Thương mại điện tử

• Mơ hình kinh doanh mơ tả tổng hợp cách thức tổ chức đạt thành 
cơng trong EC

• Mơ hình phản ánh:
1. Tổ chức làm gì?

2. Tổ chức làm việc đó như thế nào?

3. Tổ chức được chi trả bằng cách nào khi làm các việc trên?

4. Mức tăng trưởng biên mà tổ chức thu được trên 1 đơn vị doanh
thu

3-78

</div>
(79)<div class='page_container' data-page=79>

III. Thương mại điện tử

</div>
(80)<div class='page_container' data-page=80>

III. Thương mại điện tử

Mơ hình doanh thu – thành phần quan trọng nhất của mơ hình

kinh doanh

 Cách thức tổ chức có được doanh thu

3.1. Tổng quan – 3.1.5. Mơ hình kinh doanh EC

Doanh thu Mơ tã Ví dụ

Marketing liên kết Doanh thu từ việc đem hoặc giới thiệu
khách hàng đến cửa hàng khác. Thường
dưới hình thức share doanh thu

Amazon’s
Associates
program
Thuê bao Người dùng trả phí thường xuyên hàng

tháng / năm cho việc sử dụng SP / dịch vụ Netflix.comWarcraft
Phí giao dịch Tiền hoa hồng trả cho việc hỗ trợ giao dịch eBay.com,

Paypal

Bán hàng Khách hàng mua SP/ dịch vụ trên Web Nordstrom.com
iTunes.com
Quảng cáo trên

Web

SP/ dịch vụ “free” được hỗ trợ bằng cách
hiễn thị quảng cáo trên Web site

</div>
(81)<div class='page_container' data-page=81>

III. Thương mại điện tử

</div>
(82)<div class='page_container' data-page=82>

III. Thương mại điện tử

Được sử dụng vào 1960s trước khi có Internet

Truyền tài liệu dạng số hay điện tử giữa các tổ chức

 Mạng Value-Added Networks

 Sử dụng đường thuê bao dành riêng

3-82

3.2. B2B E-Commerce – 3.2.1. Electronic Data Interchange (EDI)

Ưu

• Làm thơng suốt q trình
kinh doanh liên tổ chức
• Giảm lỗi

Nhược

• Tốn kém

</div>
(83)<div class='page_container' data-page=83>

III. Thương mại điện tử

Extranets là mạng an toàn cho phép các đối tác truy cập đến

hệ thống bên trong của tổ chức



Phương án thay thế EDI hiệu quả cho phép các tổ chức

“nhỏ” trực tiếp tham gia B2B

Extranets là mạng an toàn cho phép các đối tác truy cập đến

hệ thống bên trong của tổ chức



Phương án thay thế EDI hiệu quả cho phép các tổ chức

“nhỏ” trực tiếp tham gia B2B

Hiệu quả

• Cải thiện thời gian và độ chính xác của thơng tin

• Quản lý tài liệu tập trung  mọi thay đổi được cập nhật

đến mọi bên liên quan ngay lập tức

• Sử dụng protocol chuẩn của Internet  truyền thông đa

nền (Cross-platform) mà không phải đầu tư thêm thiết bị

• Chi phí sử dụng thấp

• Khơng cần huấn luyện người dùng

Hiệu quả

• Cải thiện thời gian và độ chính xác của thơng tin

• Quản lý tài liệu tập trung  mọi thay đổi được cập nhật

đến mọi bên liên quan ngay lập tức

• Sử dụng protocol chuẩn của Internet  truyền thông đa

nền (Cross-platform) mà khơng phải đầu tư thêm thiết bị

• Chi phí sử dụng thấp

• Khơng cần huấn luyện người dùng

</div>
(84)<div class='page_container' data-page=84>

III. Thương mại điện tử

• Sử dụng ứng dụng

trên nền Web

• Virtual private

network (VPN)

dùng bảo mật

truyền thơng

• Firewalls chặn giữa

LAN và Internet bảo

vệ an tồn hệ thống

mạng doanh nghiệp

• Dùng để quản trị

chuỗi cung ứng

(supply chn)

• Sử dụng ứng dụng

trên nền Web

• Virtual private

network (VPN)

dùng bảo mật

truyền thơng

• Firewalls chặn giữa

LAN và Internet bảo

vệ an tồn hệ thống

mạng doanh nghiệp

• Dùng để quản trị

chuỗi cung ứng

(supply chaín)

3-84

</div>
(85)<div class='page_container' data-page=85>

III. Thương mại điện tử

Mạng riêng, nội bộ sử dụng công nghệ Web để truyền

thơng an tồn bên trong tổ chức.

• Riêng, nội bộ  người dùng là nhân viên của tổ chức

được cấp quyên truy cập

Mạng riêng, nội bộ sử dụng công nghệ Web để truyền

thông an tồn bên trong tổ chức.

• Riêng, nội bộ  người dùng là nhân viên của tổ chức

được cấp quyên truy cập

• Sử dụng

Firewalls để

bảo vệ mạng

nội bộ

• VPN dùng để

truy xuất

Intranet từ xa

• Nhân viên làm

việc mọi lúc

mọi nơi

• Sử dụng

Firewalls để

bảo vệ mạng

nội bộ

• VPN dùng để

truy xuất

Intranet từ xa

• Nhân viên làm

việc mọi lúc

mọi nơi

</div>
(86)<div class='page_container' data-page=86>

III. Thương mại điện tử

Đặc trưng Internet, intranet và extranet

5-86

Focus

Information

Type of

Users

Access

The

Internet External communications General, public, and “advertorial”
information

Any user with
an Internet
connection
Public and
not
restricted
Intranet Internal

communications Specific, corporate, and
proprietary
information

Authorized

employees Private and
restricted

Extranet External
communications
Communications
between
bussiness
partners
Authorized
bussiness
partner
Private
and
restricted

Based on Szuprowicz, 1998; Turban et al., 2008

</div>
(87)<div class='page_container' data-page=87>

III. Thương mại điện tử

Intranet

Online Entry
of Information

Online Entry

of Information Intranet PagesIntranet PagesPersonalizedPersonalized

Training

Collaboration

Real-Time Access 
to Information

</div>
(88)<div class='page_container' data-page=88>

III. Thương mại điện tử

Training – cung cấp tài nguyên đào tạo, bồi dưỡng nhân

viên từ xa: khóa học, đăng ký học, tài liệu, đánh giá v.v…

Training – cung cấp tài nguyên đào tạo, bồi dưỡng nhân

viên từ xa: khóa học, đăng ký học, tài liệu, đánh giá v.v…

Personalized Intranet Pages – giao diện web “tùy biến”

cho từng nhân viên

Personalized Intranet Pages – giao diện web “tùy biến”

cho từng nhân viên

Online Entry of Information – Nhập dữ liệu kinh doanh

“trực tuyến”

Online Entry of Information – Nhập dữ liệu kinh doanh

“trực tuyến”

3-88

Real-Time Access to Information – Quản trị, cập nhật,

phân phối và truy cập thông tin theo “thời gian thực”

Real-Time Access to Information – Quản trị, cập nhật,

phân phối và truy cập thông tin theo “thời gian thực”

Collaboration – truyền thông, phối hợp, chia xẻ thông tin

giữa các thành viên “any time, any where”

Collaboration – truyền thông, phối hợp, chia xẻ thông tin

giữa các thành viên “any time, any where”

</div>
(89)<div class='page_container' data-page=89>

III. Thương mại điện tử

E-tailing – bán lẻ hàng hóa và

dịch vụ trực tuyến

• Click & Mortar  Walmart

• Click Only  Amazon

• Virtual company

E-tailing – bán lẻ hàng hóa và

dịch vụ trực tuyến

• Click & Mortar  Walmart

• Click Only  Amazon

• Virtual company

B2C Advantages

• Product –số lượng và

chủng loại khơng giới

hạn, dễ so sánh

• Place – mọi lúc, mọi nơi

trên phạm vi tồn cầu

• Price – thấp do quay

vốn nhanh, khơng tốn

phí mặt bằng

B2C Advantages

• Product –số lượng và

chủng loại khơng giới

hạn, dễ so sánh

• Place – mọi lúc, mọi nơi

trên phạm vi tồn cầu

• Price – thấp do quay

vốn nhanh, khơng tốn

phí mặt bằng

B2C Disadvantages

• Delivery Time – thời gian

trễ giữa đặt và nhận hàng

(ngoại trừ hàng hóa số)

• Physical – thiếu trải nghiệm

cảm giác (nếm, ngửi, sờ, …)

• Social – thiếu giao tiếp “xã

hội”

B2C Disadvantages

• Delivery Time – thời gian

trễ giữa đặt và nhận hàng

(ngoại trừ hàng hóa số)

• Physical – thiếu trải nghiệm

cảm giác (nếm, ngửi, sờ, …)

• Social – thiếu giao tiếp “xã

hội”

</div>
(90)<div class='page_container' data-page=90>

III. Thương mại điện tử

Web Sites chuyển dần từ thụ động sang chủ động

3-90
E-Information

• Phổ biến thơng
tin marketing và
khuyến mãi

• Khách hàng truy
cập trên phạm vi
tồn cầu vào mọi
lúc  24/7/365
• Giảm chi phí và

thời gian so
quảng bá giấy
• KHƠNG có khả

năng giao dịch

E-Information

• Phổ biến thơng
tin marketing và
khuyến mãi

• Khách hàng truy
cập trên phạm vi
tồn cầu vào mọi
lúc  24/7/365
• Giảm chi phí và

thời gian so
quảng bá giấy
• KHƠNG có khả

năng giao dịch

E-Intergration

• Web sites tích
hợp chung với
CSDL

• Khách hàng có
thể truy xuất
thơng tin “động” 
theo u cầu
riêng của mình

• KHƠNG có khả

năng giao dịch
E-Intergration

• Web sites tích
hợp chung với
CSDL

• Khách hàng có
thể truy xuất
thơng tin “động” 
theo u cầu
riêng của mình

• KHƠNG có khả

năng giao dịch

E-Transaction

• Khách hàng tiến
hành truy xuất
thông tin SP/ dịch
vụ theo thời gian
thực

• Khách hàng có
thể mua hàng,
thanh toán, thực

hiện các giao
dịch đầu tư và
với ngân hàng
E-Transaction

• Khách hàng tiến
hành truy xuất
thơng tin SP/ dịch
vụ theo thời gian
thực

• Khách hàng có
thể mua hàng,
thanh tốn, thực
hiện các giao
dịch đầu tư và
với ngân hàng

</div>
(91)<div class='page_container' data-page=91>

III. Thương mại điện tử

Chọn tên miền

–

Nếu bán gạch, chọn tên miền có chứa từ gạch

–

Cân nhắc chiều dài và tính dễ nhớ của tên miền

–

Dùng dấu gạch nối (nếu cần) để cơng cụ tìm kiếm thấy

các từ khóa trong tên miền

–

Phải dễ dùng, dể nhớ và dễ tìm

–

Nên gợi ý đến tính chất của sản phẩm, dịch vụ

–

Tên miền sẽ phục vụ như là một thương hiệu

–

Tránh dẫn đến các xung đột pháp lý

</div>
(92)<div class='page_container' data-page=92>

III. Thương mại điện tử

Đăng ký tên miền và chọn nhà cung cấp

• Tên miền Việt nam (.vn)

• Tên miền quốc tế (.com, .net, .org)

3-92

3.4. B2C E-Commerce – 3.4.2. Web Site

</div>
(93)<div class='page_container' data-page=93>

III. Thương mại điện tử

Quy luật căn bản: “hãy đề nghị các SP/ dịch vụ đáng giá với

mức giá xứng đáng”

Rule 1:

Web site cần có những đề nghị “độc đáo”

Cho người xem những gì mà họ khơng thể tìm ở chỗ khác

Rule 1:

Web site cần có những đề nghị “độc đáo”

Cho người xem những gì mà họ khơng thể tìm ở chỗ khác

Rule 2:

Web site phải có tính “thẩm mỹ”

Người ta thường thích xem, dừng lại và quay lại các site “dễ nhìn”

Rule 2:

Web site phải có tính “thẩm mỹ”

Người ta thường thích xem, dừng lại và quay lại các site “dễ nhìn”

Rule 3:

Web site phải dễ dùng và nhanh

Người ta khơng thích dừng lại hay quay lại các site khó tìm kiếm,
liên kết bị hỏng hoặc chờ kết quả hiển thị quá lâu

Rule 3: Web site phải dễ dùng và nhanh

Người ta khơng thích dừng lại hay quay lại các site khó tìm kiếm,
liên kết bị hỏng hoặc chờ kết quả hiển thị quá lâu

Rule 4:

Phải động viên mọi người đến xem và xem lại

Người ta dùng các site cung cấp thơng tin hữu ích và có liên kết
đến các dịch vụ và hàng hóa khơng mất tiền

Rule 4: Phải động viên mọi người đến xem và xem lại

Người ta dùng các site cung cấp thông tin hữu ích và có liên kết
đến các dịch vụ và hàng hóa khơng mất tiền

</div>
(94)<div class='page_container' data-page=94>

III. Thương mại điện tử

Quy luật căn bản: “hãy đề nghị các SP/ dịch vụ đáng giá với

mức giá xứng đáng”

3-94

Rule 5:

Phải quảng cáo sự có mặt của mình trên Web

Các tổ chức phải lôi kéo khách hàng đến web site của mình bằng
cách:

1. Cơng bố địa chỉ trên các sản phẩm của mình

2. Đăng ký với các search engine; quảng cáo trên các site
thương mại như Yahoo

Rule 5:

Phải quảng cáo sự có mặt của mình trên Web

Các tổ chức phải lôi kéo khách hàng đến web site của mình bằng
cách:

1. Cơng bố địa chỉ trên các sản phẩm của mình

2. Đăng ký với các search engine; quảng cáo trên các site
thương mại như Yahoo

Rule 6:

Cần phải học từ ngay web site của mình

Tổ chức có thể theo dõi lộ trình duyệt web của người dùng và các
thông tin về ngày, giờ… và dùng chúng để hoàn thiện trang web

Rule 6: Cần phải học từ ngay web site của mình

Tổ chức có thể theo dõi lộ trình duyệt web của người dùng và các
thông tin về ngày, giờ… và dùng chúng để hồn thiện trang web

</div>
(95)<div class='page_container' data-page=95>

Các hình thức C2C E-Commerce: trao đổi (bartering), đấu giá

(auctions), đấu thầu (tendering)

Cơ hội

• Khách hàng có thể mua bán
trên thị trường rộng hơn

• Xóa trung gian và tăng giá
cuối cùng của SP/ dịch vụ
• Ln có sẵn 24/7/365

• Nhu cầu thị trường là cơ
chế định giá hiệu quả trong
mơi trường điện tử

• Gia tăng số lượng người
mua và người bán “tìm

được nhau”

III. Thương mại điện tử

Hiểm họa

• Khơng kiểm sốt được 
chất lượng

• Khả năng lường gạt 
cao

• Khó sử dụng các

phương tiện thanh toán
truyền thống (check,
tiền mặt, ATM, …)

</div>
(96)<div class='page_container' data-page=96>

III. Thương mại điện tử

Các mối quan hệ
C2C được đặc
trưng bởi sự

tương quan giữa:
• Người mua

• Người bán

3.5. C2C E-Commerce

</div>
(97)<div class='page_container' data-page=97>

III. Thương mại điện tử

Đấu giá điện tử “nổi tiếng” với nhiều gian lận nhiều hơn bất kỳ

hoạt động Internet khác.

– 45% các khiếu nại về gian lận trên Internet liên quan đến đấu 
giá điện tử

Các loại hình gian lận

– Bid luring -- mồi nhử giá thấp để thu hút mua hàng khơng qua 
đấu thầu chính thức

– Reproductions – hàng không “original” như khi quảng cáo
– Bid shielding – đấu thầu sản phẩm của chính mình nhằm

nâng giá

– Shipping fraud – Gian lận trong quá trình giao hàng
– Payment failure – Người mua không trả tiền

– No shipment – Người bán không giao hàng sau khi đã nhận 
tiền

</div>
(98)<div class='page_container' data-page=98>

III. Thương mại điện tử

3-98

3.6. M-Commerce -- Landscape

</div>
(99)<div class='page_container' data-page=99>

III. Thương mại điện tử

Driver One:

Sự phát triển của Internet và E-Commerce

Driver One:

Sự phát triển của Internet và E-Commerce

</div>
(100)<div class='page_container' data-page=100>

III. Thương mại điện tử

Driver Two: Sự phát triển các

mạng di động tốc độ cao

Driver Two: Sự phát triển các

mạng di động tốc độ cao

</div>
(101)<div class='page_container' data-page=101>

III. Thương mại điện tử

Driver Three:

Sự tăng trưởng của thiết bị di động (Mobile

devices)

• Mobile computers

• Personal digital assistant (PDA)

• Smartphone

Driver Three:

Sự tăng trưởng của thiết bị di động (Mobile

devices)

• Mobile computers

• Personal digital assistant (PDA)

• Smartphone

</div>
(102)<div class='page_container' data-page=102>

III. Thương mại điện tử

Driver Four: Nhu cầu làm việc di động của Mobile Worker

• Mobile Worker  làm việc bên ngồi đơn vị ít nhất 10

giờ một tuần hoặc 25 phần trăm thời gian

• Phân loại

• Chuyên viên ( giám đốc điều hành cấp cao và

chuyên gia tư vấn )

• Lực lượng field forces (Bán hàng tại gia, sửa chữa,

bảo trì tại chỗ)

• Cơng nhân (NV giao hàng, CN xây dựng)

• Giải pháp phổ biến

• Mobile office applications

• Sales Force Automation (SFA)

• Field Force Automation (FFA)

• Mobile CRM (e-CRM)

Driver Four: Nhu cầu làm việc di động của Mobile Worker

• Mobile Worker  làm việc bên ngồi đơn vị ít nhất 10

giờ một tuần hoặc 25 phần trăm thời gian

• Phân loại

• Chuyên viên ( giám đốc điều hành cấp cao và

chuyên gia tư vấn )

• Lực lượng field forces (Bán hàng tại gia, sửa chữa,

bảo trì tại chỗ)

• Cơng nhân (NV giao hàng, CN xây dựng)

• Giải pháp phổ biến

• Mobile office applications

• Sales Force Automation (SFA)

• Field Force Automation (FFA)

• Mobile CRM (e-CRM)

</div>
(103)<div class='page_container' data-page=103>

III. Thương mại điện tử

Any electronic transaction or information interaction conducted

using a wireless, mobile device, and mobile networks, that leads

to transfer of real or perceived value in exchange for

information, service, or goods

(MobileInfo, 2004)

3.6. M-Commerce

Mobile device:

• Cellphone,

• PDA

• Tablet

• Smartphone

Mobile commerce (m-commerce, m-business)



Any business

activity conducted over a wireless telecommunications

</div>
(104)<div class='page_container' data-page=104>

III. Thương mại điện tử

Messaging Services

–

SMS (Short Message Service)

–

MMS (Multimedia Messaging Service)

Location-Based Services: Giao hàng cá nhân tại địa

điểm và thời gian nhất định. Vd: Amazone Prime Air

Voice-Support Services

–

Interactive Voice Response (IVR)

–

Voice Portal

3.6. M-Commerce – Mobile Computing Software and Services

</div>
(105)<div class='page_container' data-page=105>

III. Thương mại điện tử

3.6. M-Commerce – Đặc trưng

Giá trị gia tăng của M-Commerce

–

Ubiquity  hiện diện đồng loạt tại nhiều nơi

–

Personalization:  Cá nhân hóa

–

Localization  Địa phương hóa. Đa văn hóa, đa

ngơn ngữ

Hạn chế.

–

Tính dễ dùng (Usability): màn hình, bàn phím nhỏ

khó giao tiếp

</div>
(106)<div class='page_container' data-page=106>

6. M-Commerce

3-107

</div>
(107)<div class='page_container' data-page=107>

M-Commerce

Services

6. M-Commerce

3.6. M-Commerce – Ứng dụng: Dịch vụ M-Commerce

M-Banking

M-Entertainment

M-Information

Service

</div>
(108)<div class='page_container' data-page=108>

6. M-Commerce

• Mua hàng và các giao dịch liên quan tài chính

– Mua hàng hóa / dịch vụ trực tuyến
– Mua sắm In-Store

– Dịch vụ danh mục/ tìm kiếm (Directory)
– M-Wallets

– Mua hàng ở máy bán hàng tự động
– Đầu tư và trao đổi chứng khốn

– Thanh tốn hóa đơn, Ngân hàng trực tuyến

• Giữ chỗ/ đặt vé

– Đặt/ mua vé máy bay, films, nghe nhạc, thể thao
– Giữ chỗ tại khách sạn/ nhà hàng

• Giải trí và thơng tin

– Tải và chơi game

– Nghe nhạc, xem phim (streaming)
– Xem thông tin thời tiết …

– Truy xuất Intranets/extranet của doanh nghiệp

3-109

</div>
(109)<div class='page_container' data-page=109>

6. M-Commerce

</div>
(110)<div class='page_container' data-page=110></div>
(111)<div class='page_container' data-page=111></div>

Chương 2: Mạng Internet và Thương mại điện tử

Đề cương chi tiết mơn học

Mục tiêu học tập

Mục tiêu học tập

<b>I. Mạng máy tính</b>

II. Internet

Nội dung

I. Mạng máy tính

I. Mạng máy tính

<b>Network – </b>

<b>Network – </b>

<b>Asynchronous Transmission</b>

<b>vs Synchronous Transmission</b>

<b>Digital vs Analog</b>

I. Mạng máy tính

I. Mạng máy tính

<b>Local Area Network </b>

<b>Local Area Network </b>

I. Mạng máy tính

<b>Wide Area </b>

<b>Network  </b>

–

<b>Wide Area </b>

<b>Network  </b>

–

<b>Metropolitan Networks </b>

<b>(MAN)</b>

<b>Metropolitan Networks </b>

<b>(MAN)</b>

<b>Value-Added Network </b>

<b>(VAN)</b>

<b>Value-Added Network </b>

<b>(VAN)</b>

I. Mạng máy tính

<b>Global Networks </b>

<b>Global Networks </b>

<b>Enterprise Network</b>

<b>Enterprise Network</b>

Personal Area Networks

<b>Personal Area Network </b>

<b>(PAN) – A wireless </b>

telecommunications

network for device-to

device connections within a

short range

I. Mạng máy tính

<i><b>Máy chủ  dành riêng để cung cấp dịch vụ cho người dùng</b></i>

<i><b>Máy trạm  </b></i>

Client & Server

<i><b>client program</b></i>

chạy trên máy trạm

<i><b>server program</b></i>

chạy trên server

<b>Network</b>

I. Mạng máy tính

<i><b>Mạng Client / Server  </b></i>

I. Mạng máy tính

<i><b>Máy ngang hàng  vừa yêu cầu vừa cung cấp dịch vụ</b></i>

I. Mạng máy tính

<b>Network Services – </b>

<b>Network Services – </b>

<b>File Services (a)</b>

<b>File Services (a)</b>

<b>Print Services (b)</b>

<b>Print Services (b)</b>

I. Mạng máy tính

<b>Message Services (c)</b>

<b>Message Services (c)</b>

<b>Application Services (d)</b>

<b>Application Services (d)</b>

I. Mạng máy tính

<b>Centralized </b>

<b>Computing </b>

<b>(1970s)</b>

<b>Centralized </b>

<b>Computing </b>

<b>(1970s)</b>

I. Mạng máy tính

<b>Distributed </b>

<b>Computing (1980s)</b>