ĐẶC ĐIỂM VÀ TỔ CHỨC QUẢN LÝ TÀI SẢN CỐ ĐỊNH HỮU HÌNH TẠI
CÔNG TY CỔ PHẦN CAO SU SAO VÀNG
1.1. Đặc điểm hoạt động sản xuất kinh doanh tại công ty cổ phần cao su Sao Vàng
1.1.1. Quá trình hình thành và phát triển của công ty cổ phần cao su Sao Vàng
Nhà máy cao su Sao Vàng tiền thân là xưởng đắp vá săm lốp ô tô thành lập ngày
7/10/1956 tại số 2 Đặng Thái Thân, Hà Nội. Đến đầu năm 1960, xưởng được sáp nhập với
nhà máy cao su Sao Vàng và trở thành công ty cao su Sao Vàng Hà Nội.
Ngày 27 tháng 8 năm 1992, theo quyết định số 645/ CNNg của Bộ Công nghiệp nặng
( năm 2007 được sáp nhập với Bộ Thương Mại, gọi tên là bộ Công Thương) nhà máy được
đổi tên thành “ Công ty Cao su Sao Vàng”.
Thực hiện chủ trưởng của Đảng và Nhà nước, cũng như của tổng công ty hóa chất
Việt Nam trong việc đổi mới, sắp xếp lại các doanh nghiệp nhà nước, ngày 24 tháng 10
năm 2005, công ty cao su Sao Vàng được cổ phần hóa theo quyết định số 3500/ QĐ- BCN
của Bộ Công Nghiệp. Từ đó đến nay, công ty hoạt động với tên giao dịch là “Công ty cổ
phần cao su Sao Vàng” số vốn điều lệ ban đầu là 49.048.000.000 đồng, với 2 lần thay đổi
đăng ký kinh doanh, hiện vốn điều lệ của công ty đạt 108.000.000.000 đồng.
Hiện nay, ngoài lĩnh vực sản xuất kinh doanh các sản phẩm từ cao su, công ty còn
hoạt động thêm trong một số lĩnh vực như :
- Kinh doanh xuất nhập khẩu vật tư, máy móc, thiết bị hóa chất phục vụ cho
ngành công nghiệp sao su
- Chế tạo, lắp đặt và mua bán máy móc thiết bị phục vụ ngành cao su,
- Cho thuê cửa hàng, văn phòng, nhà xưởng, kho bãi,
- Mua bán, sửa chữa, bảo dưỡng ô tô, xe máy và phụ tùng thay thế
- Mua bán hàng kính mắt thời trang, thiết bị quang học,
- Mua bán hàng điện, điện tử, điện lạnh, điện gia dụng, đồ dùng cá nhân và gia
đình….
1.1.2. Đặc điểm tổ chức hoạt động sản xuất kinh doanh kinh doanh tại công ty cổ phần
cao su Sao Vàng.
Với bề dày gần 50 năm thành lập và phát triển, công ty cao su Sao Vàng hiện đang
là một trong ba doanh nghiệp đứng đầu trong lĩnh vực sản xuất các sản phẩm từ cao su
trong cả nước. Mặc dù, công ty hiện đang kinh doanh khá nhiều ngành nghề, tuy nhiên sản
phẩm kinh doanh chính vẫn là các sản phẩm từ cao su. Nhằm làm rõ những đặc điểm hoạt
động sản xuất kinh doanh có ảnh hưởng tới công tác tổ chức quản lý tài sản cố định, ta sẽ
lần lượt làm rõ những vấn đề sau:
1.1.2.1. Đặc điểm sản phẩm
Trong suốt 50 năm qua, công ty đã nổi tiếng khắp miền Bắc với sản phẩm săm lốp
xe đạp. Từ cụ già cho đến các em nhỏ đều biết đến sản phẩm này của công ty. Tuy nhiên,
nhằm đáp ứng nhu cầu đổi mới kinh tế của đất nước, phù hợp với xu thế hội nhập, ngày
nay các sản phẩm của công ty chủ yếu như sau:
Săm lốp các loại :
Hiện nay, ngoài săm lốp xe đạp. công ty còn sản xuất thêm săm lốp xe máy, ô tô.
Công ty cũng là công ty đầu tiên và duy nhất của Việt Nam sản xuất thành công lốp máy
bay. Sản phẩm của công ty có rất nhiều ưu điểm, chịu được nhiệt độ cao, phù hợp với khí
hậu Việt Nam và cũng dễ sửa chữa khi hỏng hóc. Đặc biệt, giá cả mà công ty đưa ra cũng
rất hợp lý, phù hợp với điều kiện kinh tế của đa số người dân
Băng tải :
Ngoài săm lốp thì băng tải cũng là một sản phẩm đang được công ty chú trọng sản
xuất. Hiện nay, sản phẩm này đang được sử dung rất rộng rãi trong các công ty sản xuất,
lắp ráp, hay khai thác khoáng sản.
Cao su kỹ thuật :
Đây cũng là một thế mạnh mà công ty đang cố gắng khai thác. Hiện tại, cao su kỹ
thuật là những chi tiết máy, rất nhỏ nhưng đòi hỏi độ tinh vi và chính xác cao. Do đó, giá
thành vì thế cũng ko rẻ và không được bán phổ biến cho người sử dụng cuối cùng. Khách
hàng chính của dòng sản phẩm này chính là các công ty, doanh nghiệp chuyên sản xuất lắp
ráp. Đây cũng được coi là một bộ phận khách hàng khá ổn định mà công ty cần tập trung
khai thác
1.1.2.2. Đặc điểm về nguyên vật liệu
Với đặc điểm của sản phẩm chủ yếu là các sản phẩm từ cao su, do đó nguyên vật
liệu chính mà công ty thường xuyên sử dụng là cao su. Cao su có thể có 2 dạng: cao su
thiên nhiên và cao su tổng hợp, trong đó, cao su tổng hợp thường phải nhập khẩu từ nước
ngoài. Ngoài ra, công ty thường xuyên phải sử dụng hóa chất xúc tác như: paraphin, nhựa
thông, dầu flexon 112, oxit kẽm, aralur 654…Ngoài cao su tổng hợp, công ty còn phải
nhập khẩu các nguyên vật liệu khác như: vải mành, chất phòng lão hóa cao su, thép tanh,
van ô tô, xe máy...
1.1.2.3. Đặc điểm về máy móc thiết bị và dây chuyền công nghệ
Đặc điểm về máy móc thiết bị
Trước đây, các máy móc thiết bị mà công ty sử dụng chủ yếu là do Trung Quốc tài
trợ, do đó, chất lượng và trình độ khoa học công nghệ khá lạc hậu. Tuy nhiên, kể từ năm
2006, khi công ty được cổ phần hóa, vấn đề đầu tư máy móc thiết bị được đầu tư một cách
đồng bộ hơn và hiện đại hơn. Hiện tại các máy móc thiết bị mà công ty đang sử dụng chủ
yếu là các máy móc chuyên dùng trong sản xuất sản phẩm từ cao su như máy ép, máy tráng
cán , các dây chuyền sản xuất săm lốp, băng tải, xe nâng, các phương tiện vận tải…Nhìn
chung, trình độ công nghệ của công ty đang được đầu tư đổi mới khá đồng bộ. Sau đây là
một vài dây chuyền công nghệ công ty đang sử dụng:
Bảng 1.1 : Các dây chuyền sản xuất tại Công ty cổ phần Cao su Sao Vàng
Số TT Tên dây chuyền sản xuất Công suất thiết kế
1 Săm lốp ô tô 500.000 bộ/năm
2 Lốp xe máy 1.200.000 chiếc/năm
3 Săm xe máy 7.000.0000 chiếc/năm
4 Lốp xe đạp 8.000.000 chiếc/năm
5 Săm xe đạp 10.000.000 chiếc/năm
6 Cao su kỹ thuật 1.000 tấn sản phẩm/năm
Nguồn: Công ty Cổ phần cao su Sao Vàng
Đặc điểm về dây chuyền công nghệ sản xuất sản phẩm
Sản phẩm mà công ty sản xuất là những sản phẩm mang tính đặc thù. Các sản phẩm
này đều có một sự độc lập tương đối với nhau. Do đó, quy trình sản xuất sản phẩm của công
ty là quy trình sản xuất liên tục khép kín, qua nhiều giai đoạn chế biến song chu kỳ ngắn. Do
đó việc sản xuất một loại sản phẩm được thực hiện khép kín trong một phân xưởng. Đây là
điều kiện thuận lợi cho việc tổ chức sắp xếp cũng như bố trí lao động phù hợp, đồng thời
cũng tạo điều kiện đẩy nhanh tốc độ luân chuyển vốn của công ty.
Mặc dù sản phẩm của công ty rất đa dạng, nhưng các sản phầm có sự liên quan lẫn
nhau, độc lập lẫn nhau. Do đó, mỗi xí nghiệp đảm nhiệm sản xuất một hay một số loại sản
phẩm và các loại sản phẩm này đều được sản xuất từ cao su. Vì vậy quy trình công nghệ
chung tương đối giống nhau. Sau đây là sơ đồ nguyên tắc về quy trình công nghệ chung cho
hầu hết các loại sản phẩm của công ty. Tùy vào đặc điểm của từng sản phẩm mà qui trình
công nghệ có thể được rút ngắn hoặc thêm vào một số bước nhất định
Chuẩn bị cao su nguyên liệu
Sơ - hỗn luyện (máy luyện kim)Phối liệu hoá chất
Cán tấm (cao su bán thành phẩm)
Nhiệt luyện
Máy cắt vải mành
Ép thành hình tanhMáy cán tráng vải mành
Máy thành hình bán thành phẩm lốp ô tô
Cán (ép) mặt lốp, săm…(máy ép suất)
Máy dán ống vải (sản phẩm lốp ô tô)
Lưu hoá sản phẩmKiểm tra sản phẩm, bao gói nhập kho
Hình 1.1: Qui trình công nghệ sản xuất sản phẩm
Quy trình công nghệ của công ty có thể được tóm tắt như sau:
− Khâu chuẩn bị nguyên liệu: Cao su được cắt thành miếng 20 kg và đưa vào sơ luyện
cùng các chất làm mềm như: stearic, farafin cùng các chất độn như: thanh đen, ZnO,
…. Hóa chất qua sàng sấy và cân định lượng căn cứ vào đơn pha chế xác định thành
phẩm và định lượng phù hợp.
− Khâu luyện: Gồm hai quá trình sơ luyện và hỗn luyện. Cao su sơ luyện và hóa chất
đã được cân định lượng đưa vào máy luyện (có thể là máy luyện kín hoặc hở) để
thực hiện quá trình hỗn luyện. Đây là quá trình trộn lẫn và hòa tan các hoá chất vào
P.Tài chính kế toán
P.Tổ chức nhân sự
P.Kỹ thuật cơ năng
P.Kỹ thuật cao su
Xí nghiệp cao su số 3
Xí nghiệp cao su số 2
Xí nghiệp cao su số 1
P.Xây dựng cơ bản
Phòng kho vận
P.Kế hoạch vật tư
P.Môi trường-An toàn
Văn phòng công ty
P.Quản trị bảo vệ
P.Xuất nhập khẩu
P.Tiếp thị bán hàng
T.Tâm chất lượng
Xí nghiệp cơ điện
Xí nghiệp năng lượng
Xí nghiệp cao su kỹ thuật
Xí nghiệp luyện Xuân Hoà
Chi nhánh Thái Bình
Phó Giám đốc1.Phụ trách nội chính2.Phụ trách XDCB và kỹ thuật3.Phụ trách sản xuất
Tổng giám đốc
Bankiểm soát
Hội đồng quản trị
Chi nhánh Đà Nẵng
Chi nhánh TP HCM
Đại hội đồng cổ đông
cao su để đảm bảo tính cơ lý của sản phẩm. Cao su hỗn luyện được đưa vào nhiệt
luyện sau đó được cán đều để tăng độ đồng nhất và độ dẻo của hỗn hợp cao su theo
yêu cầu kỹ thuật của cả giai đoạn tiếp theo.
− Ép bóc tanh và thành hình tanh: Dây thép làm tanh được ép bọc cao su và cuốn
thành vòng theo quy định để đảm bảo độ kết dính phục vụ cho giai đoạn công nghệ
sau.
− Cán tráng thành hình ống vải: Vải được cán cao su lên hai mặt sau đó đưa lên máy
cắt theo các cỡ quy định.
− Hình thành sản phẩm: Là bước lắp ráp hoàn chỉnh các kết cấu của sản phẩm.
− Lưu hóa: Đây là giai đoạn có tác dụng chuyển trạng thái cao su từ mạch thẳng sang
mạch không giãn tạo ra tính chất cơ lý đảm bảo yêu cầu chất lượng sản phẩm như
chịu mài mòn, va đập, đàn hồi…nhờ tác dụng của lưu huỳnh và chất phụ gia với
mạch cao su ở nhiệt độ và áp suất thích hợp.
Trên đây là quy trình chung cho tất cả cấc loại sản phẩm, khi đưa vào sản xuất sản
phẩm cụ thể có thể thêm hay bớt một vài giai đoạn phụ.
1.2. Tổ chức bộ máy quản lý tại công ty cổ phần cao su Sao Vàng
1.2.1 Đặc điểm tổ chức bộ máy quản lý tại công ty cổ phần cao su Sao Vàng
Xuất phát từ đặc điểm qui trình công nghệ khép kín trong một phân xưởng, nên việc
tổ chức quản lý của công ty cũng có những đặc điểm riêng. Các bộ phận phòng ban giúp
việc cho ban giám đốc được đặt tại trụ sở chính : như phòng tổ chức nhân sự, phòng tài
chính kế toán…Ngoài ra, công ty còn tổ chức thành các xí nghiệp trực thuộc, các chi nhánh
tiêu thụ tại miền trung và miền nam. Mặc dù cơ cấu tổ chức này có hơi cồng kềnh. Tuy
nhiên, lại là một cơ cấu hợp lý trong điều kiện sản xuất của công ty. Để cụ thể, ta sẽ đi xem
xét sơ đồ bộ máy tổ chức quản lý như sau:
SƠ ĐỒ TỔ CHỨC QUẢN LÝ CÔNG TY CỔ PHẦN CAO SU SAO VÀNG
Hình 1.2: Sơ đồ bộ máy tổ chức quản lý công ty cổ phần cao su Sao Vàng
Theo sơ đồ trên, hiện nay công ty đang hoạt động theo luật doanh nghiệp ban hành
năm 2005. Do đó, mô hình hoạt động của công ty được tổ chức theo điều lệ của công ty cổ
phần. Gồm có đại hội đồng cổ đông, hội đồng quản trị, ban giám đốc và ban kiểm soát.
Đại hội đồng cổ đông:
Đại hội đồng cổ đông gồm tất cả cổ đông có quyền biểu quyết. Đây là cơ quan
quyết định cao nhất của Công ty, họp ít nhất mỗi năm một lần. Đại hội đồng cổ đông quyết
định những vấn đề được Luật pháp và Điều lệ Công ty quy định và có trách nhiệm thông qua
các báo cáo tài chính hàng năm của Công ty đồng thời quyết định phân bổ ngân sách tài chính
cho năm tiếp theo, bầu miễn nhiệm, bãi nhiệm thành viên Hội đồng quản trị, thành viên Ban
kiểm soát và các vấn đề khác của Công ty.
Hội đồng quản trị:
Hội đồng quản trị là cơ quan quản lý Công ty, có toàn quyền nhân danh Công ty để
quyết định, thực hiện các quyền và nghĩa vụ của Công ty không thuộc thẩm quyền của Đại
hội đồng cổ đông. Hội đồng quản trị của Công ty có 05 thành viên, mỗi nhiệm kỳ tối đa
của từng thành viên là 05 năm và có thể được bầu lại với nhiệm kỳ không hạn chế. Chủ
tịch Hội đồng quản trị do Hội đồng quản trị bầu ra.
Ban tổng giám đốc:
Ban Tổng Giám đốc của Công ty cổ phần Cao su Sao Vàng gồm có 04 thành viên,
trong đó có 01 Tổng Giám đốc và 03 Phó Tổng Giám đốc. Tổng Giám đốc là người điều
hành và chịu trách nhiệm về mọi mặt hoạt động sản xuất kinh doanh của Công ty theo quy
định của Pháp luật và Nghị quyết của Đại hội đồng cổ đông, quyết định của Hội đồng quản
trị, Điều lệ Công ty. Tổng Giám đốc là người đại diện theo pháp luật của Công ty, chịu mọi
trách nhiệm trước pháp luật.
Ban kiểm soát:
Ban kiểm soát là cơ quan có chức năng hoạt động độc lập với Hội đồng quản trị và
Ban Tổng Giám đốc, Ban kiểm soát do Đại hội đồng cổ đông bầu ra và thay mặt Đại hội
đồng cổ đông giám sát mọi mặt hoạt động sản xuất kinh doanh của Công ty, báo cáo trực
tiếp cho Đại hội đồng cổ đông. Ban kiểm soát của Công ty có 03 thành viên, có nhiệm kỳ 5
năm, bằng với nhiệm kỳ của hội đồng quản trị.
Ngoài trụ sở chính được đặt tại địa chỉ 231 Nguyễn Trãi, Thanh Xuân Hà Nội,
công ty còn tổ chức một số chi nhánh và đơn vị trực thuộc như sau:
Xí nghiệp cao su số 1;
Xí nghiệp cao su số 1 là đơn vị sản xuất của công ty cổ phần cao su sao vàng tại hà
nội, hạch toán kinh tế nội bộ và không có tư cách pháp nhân. Xí nghiệp hoạt động trên cơ
sở điều lệ tổ chức và hoạt động của công ty cổ phần cao su sao vàng, chịu sự quản lý trực
tiếp và toàn diện của công ty. Xí nghiệp cao su số 1 có trách nhiệm sản xuất các mặt hàng
như: săm, lốp xe máy, săm ô tô, săm máy bay các loại
Xí nghiệp cao su số 2
Xí nghiệp cao su số 2 là đơn vị sản xuất của công ty cổ phần cao su sao vàng, hạch
toán kinh tế nội bộ, không có tư cách pháp nhân. Xí nghiệp hoạt động trên cơ sở đìều lệ tổ
chức và hoạt động của công ty cổ phần cao su sao vàng, có trách nhiệm sản xuất các mặt
hàng : lốp xe đạp các loại, gia công các bán thành phẩm cho đơn vị bạn và khách hàng khi
được giao nhiệm vụ
Xí nghiệp cao su số 3:
Xí nghiệp cao su số 3 cũng là một đơn vị sản xuất trực thuộc của công ty, là đơn vị
hạch toán phụ thuộc, không có tư cách pháp nhân, công ty chuyên sản xuất các sản phẩm
sau: lốp ô tô các loại, lốp máy bay các loại, gia công bán thành phẩm khi có yêu cầu.
Xí nghiệp cao su kỹ thuật
Xí nghiệp cao su kỹ thuật là đơn vị sản xuất của công ty, hạch toán kinh tế nội bộ và
không có tư cách pháp nhân. Xí nghiệp hoạt động trên cơ sở điều lệ của tổ chức và pháp
luật qui định. Công ty chuyên chịu trách nhiệm tổ chức sản xuất các mặt hàng cao su kỹ
thuật các loại cho các đơn vị trong công ty và cho khách hàng khi có yêu cầu.
Xí nghiệp năng lượng :
Cũng giống như xí nghiệp cao su kỹ thuật, đây là một đơn vị trực thuộc của công
ty, hạch tóan nội bộ, và không có tư cách pháp nhân, hoạt động theo điều lệ tổ chức là qui
định của pháp luật. Xí nghiệp có trách nhiệm tổ chức sản xuất: sản xuất hơi nóng, khí nén,
nước và điều phối điện phục vụ sản xuất.
Xí nghiệp cơ điện:
Xí nghiệp cơ điện cũng là một đơn vị trực thuộc công ty, có nhiệm vụ chế tạo khuôn
mẫu, dụng cụ công nghệ các loại, đáp ứng nhu cầu của sản xuất kinh doanh của các thành
viên trong công ty và của tổng công ty. Ngoài ra, xí nghiệp còn chế tạo các thiết bị về cơ
khí, điện, đo lường, đáp ứng yêu cầu sản xuất kinh doanh, đồng thời chế tạo mới các loại
máy móc thiết bị cơ khí, đo lường, đáp ứng nhu cầu sản xuất kinh doanh của công ty. Sửa
chữa, kiểm định nhà nước các loại đồng hồ áp lực: hơi nóng, khí nén, và đồng hồ áp lực
dầu. Sửa chữa, kiểm định các loại cân đo lường, đồng hồ Vôn - ampe...
Xí nghiệp luyện Xuân Hòa:
Xí nghiệp luyện Xuân Hòa là đơn vị sản xuất của công ty, đóng tại phường Xuân
Hòa, thị xã Phúc Yên, tỉnh Vĩnh Phúc. Đây cũng là đơn vị trực thuộc của công ty, hạch
toán phụ thuộc. Xí nghiệp có trách nhiệm tổ chức sản xuất các mặt hàng : cao su bán thành