Tải Bình luận về câu tục ngữ: “Chết trong còn hơn sống đục” - Bài văn mẫu lớp 10

<span class='text_page_counter'>(1)</span><div class='page_container' data-page=1>

<b>Đề bài: Bình luận về câu tục ngữ: “Chết trong còn hơn sống đục”</b>
<b>Bài làm</b>

Mỗi con người trên đời chỉ sống có một lần mà thơi, cuộc sống ấy có thể ví dài
như dịng trường giang, mà cũng có thể ngắn ngủi như dịng thác đổ, lao xuống
một chóc là ngừng lúc nào chẳng hay. Vì thế người ta chẳng lấy thời gian mà
đo ý nghĩa cuộc sống con người. Ngược lại, ý nghĩa cuộc sống ấy cao đẹp và
đáng giá ra sao, hoàn toàn phụ thuộc vào hành động của bản thân. Có người
sống hàng chục năm, nhưng vì làm những việc phi nghĩa nên cứ sống mãi trong
chui nhủi. Ngược lại có người đã ngừng nhịp tim ở tuổi hai mươi, nhưng được
nhớ mãi nhớ những hành động cao đẹp của họ. Nhân dân ta từ xưa đã ý thức rất
rõ về sự quan trọng của cách sống đôi với danh dự, với tiếng thơm của mình, vì
vậy đã để lại cho hậu thế lời khuyên qua một câu tục ngữ quen thuộc “Chết
trong còn hơn sống đục”.

Từ thuở cịn nằm trên nơi, hẳn mỗi con người Việt Nam đã được nghe lời giảng
giải ân cần của người bà, người mẹ về câu tục ngữ ấy, hoặc ít nhất, đã hiểu
được một phần của lời dạy qua những bài hát ru, chẳng hạn như:

<i>“Ông ơi ơng vớt tơi nao</i>
<i>Tơi có lịng nào ơng hãy xáo măng</i>

<i>Có xáo thì xáo nước trong</i>
<i>Đừng xáo nước đục đau lòng cò con”.</i>

</div>
<span class='text_page_counter'>(2)</span><div class='page_container' data-page=2>

khẳng định từ xưa, trở thành một trong những chuẩn mực sống tiêu biểu nhất
cho người Việt Nam từ xưa đến nay.

Và để tạo nên những con người có khí tiết, có phẩm chất, có đạo đức, biết đâu
là trong đâu là đục mà sống; nhân dân ta đã mượn triết lý của đạo Nho, đạo
Phật mà dạy cho con cháu. Những người bình dân khơng có học thức, cũng biết

dùng ca dao tục ngữ mà giáo dục cho thế hệ sau. Những tấm gương về Trần
Minh khô chuối, về Kiều Nguyệt Nga với cuộc đời sáng trong; những câu
chuyện về Nguyễn Trãi chịu hàm oan, Trạng Trình từ quan cáo lão để gìn giữ
thanh bạch đã bao nhiêu thế kỉ nuôi dưỡng tinh thần người Việt Nam. Vì thế dù
thời thế có đổi thay nhưng khơng thời nào khơng có bậc trung thần nghĩa sĩ hay
bậc quân tử vì nghĩa trong nhân dân. Thời Pháp mới đánh Bắc Kì, hai vị tổng
đốc Hà thành là Nguyễn Trì Phương và Hồng Diệu đều tuần tiết để khỏi rơi
vào tay giặc. Chín năm kháng chiến chống Pháp, quân dân Hà Nội và các tỉnh
miền Bắc đã tình nguyện đốt nhà ngăn giặc, quyết tử cho Tổ quốc quyết sinh.
Đến thời chống Mĩ, gương anh hùng Nguyễn Văn Trỗi, Nguyễn Viết Xuân vẫn
còn sống mãi, dù các anh đã hi sinh trước họng súng của kẻ thù. Ta chợt cúi
mình, các bậc cha anh của chúng ta cao thượng quá, trung nghĩa quá, sự ra đi
của họ đã hóa thành bất tử trong mỗi thế hệ người Việt Nam đời sau, càng
chứng minh cho chúng ta thấy cách sống trong sạch, nghĩa khí là quan trọng
như thế nào đối với mỗi con người.

Nhưng ta bỗng giật mình, hình như thời đại ngày nay đã khác rồi so với ngày
xưa. Chiến tranh khốc liệt đã trôi qua từ lâu, cuộc sống của con người càng
ngày được cải thiện. Mà sao có những điều làm ta nhức nhối quá. Đọc báo, ta
thấy vẫn cịn có những con người tham nhũng của nhân dân đến hàng chục tỉ
đồng, để cho nhà cao không vững chãi, cầu đường hư hại, nỗi khổ đè lên bao
nhiêu con người. Nghe đài, xem tin, ta thấy buồn thương cho nạn trộm cắp
ngày càng tràn lan, bao nhiêu con người thuộc thế hệ trẻ, sức vóc dẻo dai sao
khơng làm những cơng việc lương thiện, mà lại luồn lách “ăn đêm” như thế.
Mắt thấy tai nghe, những biểu hiện sống đục không chỉ diễn ra ở một nơi, một
ngành; mà nhan nhản nhiều nơi có một vài con sâu làm rầu nồi canh như vậy,
làm cho khắp nơi, khắp ngành cũng phải nhón nháo. Chẳng phải vậy ư? Có
người bán cơng thức bản quyền của cơng ty mình cho một đối thủ khác vì tiền,
bỏ đi công sức của bao nhiêu người làm ra công trình ấy, đó chẳng phải là một
thứ sống đục sao? Lắm người chạy quyền chạy chức cho những kẻ bất tài, chạy

án cho những kẻ phạm pháp, đó lại chẳng phải là một thứ sống đục sao? Làm
bằng giả, làm chứng chỉ giả, cho người thi đại học thuê... Còn quá nhiều thứ
biểu hiện làm nhơ nhớp xã hội này, làm mất đi ý nghĩa và niềm tin của con
người vào cuộc sống vốn dĩ rất tốt đẹp.

Phải chăng thời đại ngày nay không cần đến chết trong, sống đục nữa. Phải
chăng trong đục giờ chẳng cịn ý nghĩa gì nữa, quan trọng chăng, chỉ còn lại
quyền lợi cá nhân của mỗi con người?

</div>
<span class='text_page_counter'>(3)</span><div class='page_container' data-page=3>

cá nhân của mình bán rẻ lợi ích của bao nhiêu con người khác. Nghĩa là truyền
thống từ xưa của nhân dân ta sẽ mãi tồn tại lâu dài dù cho vịng xốy thời gian
sẽ đổi thay tất cả.

Chúng ta có quyền tin tưởng điều đó, vì khơng phải trong xã hội chỉ tồn là
những con người vị kỷ, vẫn còn bao nhiêu con người vị tha sẵn sàng cống hiến
cho đất nước, cho mọi người sức lực và tâm huyết của họ. Ta sẽ khơng nói về
chết trong nữa, vì thời đại đã đổi thay. Thay vào đó ta sẽ nói về sống trong. Có
những vị cán bộ đồng lương ít ỏi, nhưng ngày ngày trơi qua, họ tận tình làm
việc vì dân, khơng mảy may nghĩ đến lợi ích riêng tư, càng không bao giờ làm
những việc sai trái với pháp luật; vị cán bộ ấy chẳng phải là những điển hình
cho việc sống trong trong thời đại ngày nay đấy sao? Có người cựu chiến binh
đã từ chối chức vụ cao trong chính quyền địa phương để về lại chiến trường
xưa tìm hài cốt đồng đội, lịng khơng lo nghĩ đến sự nghiệp của bản thân mình,
lại chẳng phải là một con người sống trong nữa sao? Người thầy giáo già suốt
đời vì giáo dục, khơng làm điều gì vì cá nhân mà quên lợi ích của học sinh;
người chiến sĩ biên cương tặng tuổi xuân cho những vùng núi và miền hải đảo;
những nhà báo chân chính khơng sợ sự đe dọa của cường quyền, công khai viết
bài tố cáo những hành vi tiêu cực trong xã hội... Tất cả đã hóa thành biểu tượng
cho một lối sống trong sạch, cao đẹp và ý nghĩa trong xã hội đang thay đổi từng
ngày.

Hiểu được những nhân tố ảnh hưởng đến lối sống của con người từ lúc trẻ là
như vậy, ta phải hành động như thế nào để ta và những người thân trở thành
những con người hữu tâm, biết sống sao cho đúng với phẩm cách, danh dự,
lương tâm của mình. Từ thuở con cái mới sinh ra, hẳn vai trò to lớn nhất sẽ
thuộc về cha mẹ trong gia đình. Thật buồn rằng ngày nay dường như cịn ít
người mẹ biết ru con, nếu không từ thuở nằm nôi chắc đứa bé cũng học được
nhiều điều qua những lời ru ngọt ngào ấy. Ngược lại, nếu người mẹ nào vẫn
còn những khả năng tuyệt vời là tiếng ru chân chất, lời kể chuyện thiết tha,
chắc chắn sẽ làm nảy sinh trong lịng con mình những sự hướng thiện và lối
sống trong sách, giống như măng sinh ra vốn mọc thẳng vậy. Lớn lên, cha mẹ
phải luôn là người gần gũi con và chia sẻ với con những điều xảy ra trong cuộc
sống. Đặc biệt, người cha, người mẹ là những tấm gương sáng nhất để con noi
theo. Xin đừng quá vùi đầu vào công việc, đừng chỉ nghĩ đến tiền bạc và những
lợi ích nhỏ của riêng gia đình mình, bạn sẽ vơ tình làm cho con học theo và trở
thành một con người vị kỉ đấy.

Nhà trường có vai trị tiếp theo trong n nắn học sinh thành người có ích,
trong đó vai trị của người thầy là cực kì quan trọng. Người thầy thanh bạch sẽ
tạo ra nhiều thế hệ học sinh trong sạch, biết vì mọi người thậm chí qn bản
thân mình và ngược lại. Ngày nay đang có phong trào chống bệnh thành tích
trong giáo dục, tức là trị cái ung nhọt xấu nhất, trị cái lối sống đục nhất của
ngành giáo dục. Nếu phong trào ấy thành cơng, tin rằng tương lai sẽ có một thế
hệ thanh niên trẻ vừa có tài năng đích thực vừa biết cống hiến cho mọi người,
chứ không chỉ làm việc vì đồng lương của minh thơi.

</div>
<span class='text_page_counter'>(4)</span><div class='page_container' data-page=4>

tắc, là bảo thủ mà thay đổi đi cách sống vốn là đúng đắn của mình. Hãy quan
sát những hành động của người khác, suy nghĩ về lời nói của người khác nhưng
khơng phải bao giờ cũng được nói theo họ, làm theo họ, Sống trong môi trường
với nhiều người xung quanh, đừng để ảnh hưởng bởi những thói xấu của mọi

người, nhưng cũng đừng cố chấp mà khơng nhìn thấy những điều tốt đẹp mà
người khác đã tạo ra trước mắt mình. Phải sống hài hịa, biết quan sát, lắng
nghe và suy nghĩ, như thế ta mới biết mình cần phải sống ra sao: thế nào là
trong, thế nào là đục trong xã hội này. Xin một lần nữa nhắc lại về lẽ trong đục
ở đời. sống trong là sống đúng theo phẩm cách, lương tâm của con người, là
làm những việc có lợi cho mọi người, rộng ra là cho đất nước. sống đục là sống
coi thường nhân cách con người, chỉ nghĩ đến mình, làm những việc sai trái có
hại cho mn người. Và hãy nhớ lấy câu tục ngữ như phương châm định hướng
của người Việt Nam xưa nay: Chết trong còn hơn sống đục.

</div>

<!--links-->