Tiết 4: Tính thống nhất của chủ đề văn bản

Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (1.22 MB, 15 trang )

(1)<div class='page_container' data-page=1></div>
(2)<div class='page_container' data-page=2>

I. CHỦ ĐỀ CỦA VĂN BẢN

Ngữ văn
Tiết 4 –Tập làm văn

Đề tài của văn 
bản(đối tượng)

Vấn đề chính của văn bản 
(Nội dung)

Chủ đề là đối tượng và vấn đề chính mà 
văn bản biểu đạt.

-Những cảm xúc hồi hộp, bỡ ngỡ.

-Những kỷ niệm đó theo suốt cuộc 
đời.

Kỉ niệm sâu sắc 
ngày đầu tiên đi 
học.

Tác giả đã nhớ lại những kỉ niệm sâu sắc 
nào trong thời thơ ấu của mình ? Sự hồi 
tưởng ấy gợi lên những ấn tượng gì trong 
lòng tác giả?

Tác giả đã nhớ lại những kỉ niệm sâu sắc 
nào trong thời thơ ấu của mình ? Sự hồi 
tưởng ấy gợi lên những ấn tượng gì trong

lịng tác giả?

Qua sơ đồ trên em hiểu thế nào là chủ 
đề của văn bản?

Chủ đề của văn 
bản

“ Tôi đi học”.

Hãy phát biểu chủ đề của 
văn bản “ Tôi đi học”?

</div>
(3)<div class='page_container' data-page=3>

1.TRÊN ĐƯỜNG
-Con đường 
thay đổi

-Hành vi trưởng 
thành hơn

2. SÂN TRƯỜNG
- Ngôi trường xinh 
xắn oai nghiêm hơn
- Sợ hãi vẩn vơ

3. LỚP
-Thấy xa mẹ,

-Nhớ nhà hơn

Tô đậm cảm giác trong sáng mới lạ xen lẫn bỡ ngỡ của nhân 
vật “Tôi” trong ngày tựu trường đầu tiên=> CHỦ ĐỀ

NHAN ĐỀ
Nhan đề Tôi đi học

TỪ NGỮ 
Then chốt

Lặp lại

CÂU

Các câu đều nhắc 
đến kỷ niệm của buổi

tựu trường đầu tiên

BỐ CỤC

(Quan hệ giữa các phần
thịi gian , khơng gian )

II. TÍNH THỐNG NHẤT VỀ CHỦ ĐỀ CỦA VĂN BẢN

Ngữ văn

Tiết 4 –Tập làm văn

</div>
(4)<div class='page_container' data-page=4>

II. TÍNH THỐNG NHẤT VỀ CHỦ ĐỀ CỦA VĂN BẢN

Nói lên những kỷ 
niệm của tác giả.
Câu1:

Căn cứ vào đâu em biết văn bản Tôi đi học nói

lên những kỷ niệm của tác giả về buổi tựu trường 
đầu tiên?

Nhan đề?Từ ngữ?

- Nhan đề : “ Tôi đi học”.

</div>
(5)<div class='page_container' data-page=5>

Câu 2: Tìm các câu đều nhắc đến kỷ niệm buổi 
tựu trường đầu tiên của nhân vật “Tôi” trong 
văn bản Tôi đi học?

+ Hôm nay tôi đi học.

+ Hàng năm cứ vào cuối thu… lịng tơi lại nao nức nhỮng 
 kỷ niệm mơn man của buổi tựu trường.

+ Tôi quên thế nào được những cảm giác trong sáng ấy.

+ Hai quyển vở mới đang ở trên tay tôi đã bắt đầu thấy nặng.
+ Tôi bặm tay ghì thật chặt, nhưng một quyển vở cũng xệch 
ra và chênh đầu chúi xuống đất…

</div>
(6)<div class='page_container' data-page=6>

Câu 3:

Cảm giác mới lạ xen lẫn bỡ ngỡ của nhân vật tôi 
khi cùng mẹ trên đường đến trường đựơc thể

hiện qua những từ ngữ chi tiết nào?

Cảm nhận về con đường:

+ Quen đi lại lắm lần  Thấy lạ, cảnh vật thay đổi

Thay đổi hành vi:

+ Không lội sông thả diều hay ra đồng nô đùa nữa 
  Đi học, cố làm như một học trò thực sự.

</div>
(7)<div class='page_container' data-page=7>

Câu 4:

Cảm nhận của tôi khi ở trên sân trường được diễn 
tả qua từ ngữ chi tiết nào nổi bật?

+ Cảm nhận về ngôi trường: Xinh xắn, oai nghiêm 
như đình làng…

+ Cảm giác bỡ ngỡ, lúng túng khi xếp hàng vào 
lớp: Nép bên người thân chỉ dám nhìn một nửa, 
bước nhẹ, muốn bay nhưng e sợ, thấy nặng nề, 
nức nở khóc.

Lịng tơi đâm ra lo sợ vẩn vơ.

</div>
(8)<div class='page_container' data-page=8>

Câu 5:

Tìm những chi tiết từ ngữ nêu bật cảm giác bỡ ngỡ 
của nhân vật “ Tôi” khi ngồi trong lớp học

Cảm thấy xa mẹ (trước đó: đi chơi cả ngày khơng

thấy xa nhà, xa mẹ; nay mới bước vàp lớp đã thấy xa 
mẹ nhớ nhà).

</div>
(9)<div class='page_container' data-page=9>

Các chi tiết, các phương tiện ngơn từ 
trong văn bản vừa tìm được đều tập 
trung tơ đậm cảm giác gì của nhân vật

“ tôi”?

</div>
(10)<div class='page_container' data-page=10>

Chủ đề văn bản

Đối tượng của văn bản

- Nhan đề văn bản

V

ấn đề chủ yếu của văn bản

Đề mục Mối quan hệ 
giữa các phần

Từ ngữ then 
chốt

T

ính thống nhất về chủ 
đề của văn bản

Qua trò chơi trên hãy cho biết: thế nào là tính 
thống nhất về chủ đề của văn bản? Làm thế

nào để đảm bảo tính thống nhất đó?

Ghi nhớ

</div>
(11)<div class='page_container' data-page=11>

*

GHI NHỚ

- Chủ đề là đối tượng và vấn đề chính mà văn bản biểu đạt.
Văn bản có tính thống nhất về chủ đề khi : chỉ biểu đạt chủ 
đề đã xác định, không xa rời hay lạc sang chủ đề khác

- Tính thống nhất về chủ đề được thể hiện:
+ Nhan đề

+ Quan hệ giữa các phần trong văn bản
+ Các từ ngữ then chốt lặp lại.

II. TÍNH THỐNG NHẤT VỀ CHỦ ĐỀ CỦA VĂN BẢN

Ngữ văn
Tiết 4 –Tập làm văn

</div>
(12)<div class='page_container' data-page=12>

a. Đối tượng ( qua nhan đề : Rừng cọ quê tôi )
b. Các đoạn:

1. Giới thiệu rừng cọ(ở sông Thao có rừng cọ trập trùng )
2. Tả cây cọ ( thân cọ ….búp cọ …., lá cọ …..)

3. Tác dụng của cây cọ( các nhà núp rừng cọ ..trường khuất rừng cọ

…cọ x ơ )..

4. Tình cảm gắn bó với cây cọ: 
Cha : làm chổi cọ

Mẹ : đựng hạt trong múm cọ
Chị :đan nón cọ…,

Chúng tơi : nhặt .. ăn hạt cọ

các ý sắp xếp hợp lí khơng nên thay đổi

II. TÍNH THỐNG NHẤT VỀ CHỦ ĐỀ CỦA VĂN BẢN

Ngữ văn
Tiết 4 –Tập làm văn

I. CHỦ ĐỀ CỦA VĂN BẢN
III. LUYỆN TẬP

Cuộc sống quê tôi gắn với cây cọ
Bài tâp 1: Phân tích tính thống nhất về chủ đề của văn bản

(Rừng cọ quê tôi) (SGKtr 13)?

*Chủ đề : Ca ngợi rừng cọ quê tôi va bày tỏ tình cảm yêu quý rừng cọ

</div>
(13)<div class='page_container' data-page=13>

Văn chương làm cho những hiểu biết của ta về quê hương 
đất nước thêm phong phú sâu sắc.

Văn chương lấy ngôn từ làm phương tiện biểu hiện.

Bài 2+3: Một bạn dự định viết một số ý sau cho bài văn chứng minh

luận điểm : “ Văn chương làm cho tình yêu quê hương đất núơc 
trong ta thêm phong phú và sâu sắc “.Em hãy thảo luân nhóm và 
khoanh vào những ý nào em cho là lạc đề ?

Văn chương giúp ta yêu cuộc sống , yêu cái đẹp.

Văn chương nung nấu trong ta lòng căm thù bọn giặc cướp nước, bọn bán

nước và hun đúc ý chí quyết tâm hi sinh bảo vệ nền độc lập tự do của Tổ quốc .

</div>
(14)<div class='page_container' data-page=14>

Cứ mỗi độ thu về, mỗi lần thấy các em nhỏ núp dưói nón mẹ
lần đầu tiên đến trường, lịng tơi lại náo nức, rộn rã, xốn xang .

Mẹ nắm tay dẫn đến trường

Con đường đến trường trở nên lạ.

Sân trường rộng, ngôi trường cao hơn.

Để phân tích dịng cảm xúc thiết tha , trong trẻo của nhân 
vật ‘’tôi ‘’ trong văn bản : Tơi đi học , có bạn dự định triển

khia một số ý sau . Tìm và khoanh vào ý lạc chủ đề nếu có

Muốn thử cố gắng tự mang sách vở như một cậu học trò thực sự.

</div>
(15)<div class='page_container' data-page=15>