Ngữ văn 8 - Liệt kê

Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (789.63 KB, 19 trang )

(1)<div class='page_container' data-page=1>

KIỂM TRA BÀI CŨ

Câu 1: Khi nào ta dùng cụm chủ vị để mở rộng câu?

Câu 2: Xác định cụm chủ vị trong câu sau:

Chị Ba đến khiến tơi rất vui và vững tâm.

ĐÁP ÁN:

Câu 1: Khi nói hoặc viết, có thể dùng những cụm từ
có hình thức giống câu đơn bình thường, gọi là cụm

chủ - vị ( cụm C – V), làm thành phần của câu hoặc

của cụm từ để mở rộng câu.

Câu 2: Xác định cụm chủ vị trong câu:

Chị Ba đến khiến tôi rất vui và vững tâm.
c v

</div>
(2)<div class='page_container' data-page=2>

Bên cạnh ngài, mé tay trái, bát yến hấp đường phèn,

để trong khay khảm, khói bay nghi ngút; tráp đồi mồi chữ

nhật để mở, trong ngăn bạc đầy những trầu vàng, cau

đậu, rễ tía, hai bên nào ống thuốc bạc, nào đồng hồ vàng,

nào dao chi ngà, nào ống vơi chạm, ngốy tai, ví thuốc,

quản bút, tăm bơng trơng mà thích mắt. […] Ngồi kia,

tuy mưa gió ầm ầm, dân phu rối rít, nhưng trong này xem

chừng tĩnh mịch, nghiêm trang lắm […] (Phạm Duy Tốn)

Chú ý vào các từ gch chõn cho bit: Cấu tạo và ý

nghĩa của từ ngữ này cã g× gièng nhau ?

Về cấu tạo: Các bộ phận này đều có kết cấu tương tự nhau.

Về ý nghĩa: Chúng cùng nói về những đồ vật được bày biện

</div>
(3)<div class='page_container' data-page=3>

Diễn tả đầy đủ hơn, sâu sắc hơn những khía cạnh khác nhau

của thực tế hay của tư tưởng, tình cảm. 
Bên cạnh ngài, mé tay trái, trong...

Trầu vàng, rễ tía, ...tăm bông.

Bát yến hấp đường...,dao chuôi ngà.

} Cụm từ cùng loại

} Cụm từ cùng loại

} Cùng từ loại

- Kết cấu
tương tự
- Sắp xếp
nối tiếp.

Cách sử dụng từ, ngữ như vậy có tác dụng gì?

→ Đó là phép tu từ liệt kê.

</div>
(4)<div class='page_container' data-page=4>

Liệt kê là sắp xếp hàng loạt từ

hay cụm từ cùng loại để diễn tả

đầy đủ hơn, sâu sắc hơn những

khía cạnh khác nhau của thực tế

hay của tư tưởng, tình cảm.

VD:Vườn nhà em có rất nhiều

loại hoa:nào là hoa Hồng,hoa

Huệ,hoa Cúc…

Qua tìm

hiểu ví dụ,

em hãy cho

biết thế nào

</div>
(5)<div class='page_container' data-page=5>

Ví dụ 1:Xét về cấu tạo, các phép liệt kê dưới đây có gì

khác nhau? Thảo luận nhóm đơi- 2 phút

a. Tồn thể dân tộc Việt Nam quyết đem tất cả tinh thần, lực

lượng, tính mạng, của cải để giữ vững quyền tự do, độc lập.

b. Toàn thể dân tộc Việt Nam quyết đem tất cả tinh thần và lực lượng,

tính mạng và của cải để giữ vững quyền tự do, độc lập ấy.



Liệt kê theo trình tự sự việc khơng theo từng cặp.

</div>
(6)<div class='page_container' data-page=6>

Ví dụ 2

a. Tre, nứa, trúc, mai, vầu mấy chục loại khác nhau nhưng cùng một 
mầm non mọc thẳng. (Thép Mới)

b. Tiếng Việt của chúng ta phản ánh sự hình thành và trưởng thành của 
xã hội Việt Nam và của dân tộc Việt Nam, của tập thể nhỏ là gia đình, họ 
hàng, làng xóm và của tập thể lớn là dân tộc, quốc gia. (Phạm Văn

Đồng)

Thử đảo bộ phận liệt kê trong ví dụ 2a, b. Em thấy ý 
nghĩa của câu có thay đổi khơng?Thảo luận nhóm đơi- 
2p

a. Vầu, mai, trúc, tre, nứa, mấy chục loại khác nhau nhưng cùng một 
mầm non mọc thẳng. (Thép Mới)

b. Tiếng Việt của chúng ta phản ánh sự trưởng thành và hình thành của 
xã hội Việt Nam và của dân tộc Việt Nam, của tập thể nhỏ là gia đình, họ 
hàng, làng xóm và của tập thể lớn là dân tộc, quốc gia. (Phạm Văn

Đồng)

→ Liệt kê theo từng cặp: về ý nghĩa có thể thay đổi khi đảo vị trí các bộ

phận liệt kê.→ liệt kờ tăng tiến.

</div>
(7)<div class='page_container' data-page=7>

a/Xét theo cấu tạo

-Liệt kê theo từng cặp

-Liệt kê không theo từng cặp.

b/ Xét theo ý nghĩa

-Liệt kê tăng tiến

- Liệt kê không tăng tiến.

</div>
(8)<div class='page_container' data-page=8>

Tìm phép liệt kê trong các đoạn văn sau:

Bµi tËp 1

Dân ta có một lịng nồng nàn 
u nước. Đó là một truyền 
thống q báu của ta. Từ xưa 
đến nay, mỗi khi Tổ Quốc bị 
xâm lăng, thì tinh thần ấy lại 
sơi nổi, nó kết thành một làn 
sóng vơ cùng mạnh mẽ, to lớn, 
nó lướt qua mọi sự nguy hiểm, 
khó khăn, nó nhấn chìm tất cả 
bè lũ bán nước và cướp nước.

Lịch sử ta đã có nhiều cuộc 
kháng chiến vĩ đại chứng tỏ tinh 
thần yêu nước của nhân dân ta.

Chúng ta có quyền tự hào vì những 
trang sử vẻ vang thời đại Bà Trưng, 
Bà Triệu, Trần Hưng Đạo, Lê Lợi, 
Quang Trung...Chúng ta phải ghi 
nhớ cơng lao của các vị anh hùng 
dân tộc, vì các vị ấy là tiêu biểu của 
một dân tộc anh hùng.

Liệt kê tăng tiến

Khẳng định sức mạnh của 
lòng yêu nước.

Liệt kê tăng tiến

</div>
(9)<div class='page_container' data-page=9>

CÁC KIỂU LIỆT KÊ

Xét theo cấu tạo

Xét theo ý nghĩa

Kiểu liệt
 kê theo 
từng cặp.

Kiểu liệt 
kê không
 theo từng
 cặp.

Kiểu liệt
 kê tăng
 tiến.

Kiểu liệt
 kê không
tăng

</div>
(10)<div class='page_container' data-page=10>

Chỉ ra và gọi tên các kiểu liệt kê trong mỗi dòng dưới đây?

1. Nhân dân đã cho ta ý chí và nghị lực, niềm tin và sức mạnh, tình

yêu và trí tuệ.

2. Hắn đọc, ngẫm nghĩ, tìm tịi, nhận xét và suy tưởng không biết

chán. ( Nam Cao)

3. . “ Nhạc công dùng các ngón đàn trau chuốt như ngón nhấn, mổ ,

vỗ , vả, ngón bấm, day, chớp , búng, ngón phi, ngón rãi.”

( Hà Ánh Minh )

Liệt kê theo từng cặp

Liệt kê tăng tiến

Liệt kê khơng tăng tiến

Bài tập2

</div>
(11)<div class='page_container' data-page=11>

TÌM BƠNG HOA MAY MẮN

Lu t ch i

ậ

ơ

Nhóm 1

Nhóm 1 Nhóm 2Nhóm 2 Nhóm 3Nhóm 3 Nhóm 4Nhóm 4

Bài tập 3

</div>
(12)<div class='page_container' data-page=12>

Luật chơi:

Mỗi nhóm lần lượt chọn một b

ng hoa.

Có 5

bơng

hoa, đằng sau mỗi bông hoa là một câu hỏi

tương ứng.

*Nếu nhóm chọn trả lời đầy đủ thì được

1 phần quà

, nếu

trả lời sai không được phần quà. Thời gian suy nghĩ là

15 giây.

*Nếu nhóm chọn trả lời sai thì các nhóm khác dành

quyền trả lời (bằng cách giơ tay nhanh). Nếu trả lời đúng

được phần quà, trả lời sai không được quà.

</div>
(13)<div class='page_container' data-page=13>

Thêi gian:

HÕt

10

9

8

7

6

5

4

3

2

1

giê

15

14

13

12

11

Có, liệt kê tăng tiến.

Trong ví dụ dưới đây có phép

liệt kê khơng? Xét theo ý nghĩa

nó thuộc kiểu liệt kê nào?

Nhất nước, nhì phân,

tam cần, tứ giống.

</div>
(14)<div class='page_container' data-page=14>

Thêi gian:

HÕt

10

1

87

3

9

65

2

4

giê

11

12

13

14

15

Tìm phép liệt kê trong ví dụ dưới

đây. Xét về cấu tạo nó thuộc kiểu

liệt kê nào?

“Ngồi ra cịn các điệu lí như: lí con

sáo, lí hồi xn, lí hồi nam.”

( Ca Huế trên sông Hương)

Liệt kê khơng theo cặp: lí con

</div>
(15)<div class='page_container' data-page=15>

Câu nào dưới đây có phép liệt kê? Xét theo ý

nghĩa nó thuộc loại liệt kê nào?

a. Phồn hoa thứ nhất Long thành

Phố giăng mắc cửi, đường quanh bàn cờ.

b. Làng ta phong cảnh hữu tình

Dân cư giang khúc như hình con long. (Ca dao)

Câu nào dưới đây có phép liệt kê? Xét theo ý

nghĩa nó thuộc loại liệt kê nào?

a. Phồn hoa thứ nhất Long thành

Phố giăng mắc cửi, đường quanh bàn cờ.

b. Làng ta phong cảnh hữu tình

Dân cư giang khúc như hình con long.

(Ca dao)

Thêi gian:

HÕt

10

9

8

7

6

5

4

3

2

1

giê

13

15

14

12

11

Câu có liệt kê là câu a.

</div>
(16)<div class='page_container' data-page=16>

BÔNG HOA MAY MẮN

</div>
(17)<div class='page_container' data-page=17>

Bài tập 3: Viết đoạn văn 7-10 câu

cảm nhận của em sau khi học

xong văn bản “ Ca Huế trên sông

</div>
(18)<div class='page_container' data-page=18>

Thêi gian:

HÕt

10

9

8

7

6

5

4

3

2

1

giê

11

12

13

14

15

</div>
(19)<div class='page_container' data-page=19>

Ngữ văn 8 - Liệt kê

<b>KIỂM TRA BÀI CŨ</b>

<b>KIỂM TRA BÀI CŨ</b>

<b> </b>

<i><b>Bên cạnh ngài, mé tay trái, bát yến hấp đường phèn, </b></i>

<i><b>để trong khay khảm, khói bay nghi ngút; tráp đồi mồi chữ </b></i>

<i><b>nhật để mở, trong ngăn bạc đầy những trầu vàng, cau </b></i>

<i><b>đậu, rễ tía, hai bên nào ống thuốc bạc, nào đồng hồ vàng, </b></i>

<i><b>nào dao chi ngà, nào ống vơi chạm, ngốy tai, ví thuốc, </b></i>

<i><b>quản bút, tăm bơng trơng mà thích mắt. […] Ngồi kia, </b></i>

<i>tuy mưa gió ầm ầm, dân phu rối rít, nhưng trong này xem </i>

<i>chừng tĩnh mịch, nghiêm trang lắm […] (Phạm Duy Tốn)</i>

<b> Chú ý vào các từ gch chõn cho bit: Cấu tạo và ý </b>

<b>nghĩa của từ ngữ này cã g× gièng nhau ?</b>

Về cấu tạo: Các bộ phận này đều có kết cấu tương tự nhau.

Về ý nghĩa: Chúng cùng nói về những đồ vật được bày biện

<b>Cách sử dụng từ, ngữ như vậy có tác dụng gì?</b>

Liệt kê là sắp xếp hàng loạt từ

hay cụm từ cùng loại để diễn tả

đầy đủ hơn, sâu sắc hơn những

khía cạnh khác nhau của thực tế

hay của tư tưởng, tình cảm.

VD:Vườn nhà em có rất nhiều

loại hoa:nào là hoa Hồng,hoa

Huệ,hoa Cúc…

Qua tìm

hiểu ví dụ,

em hãy cho

biết thế nào

<b> Ví dụ 1:Xét về cấu tạo, các phép liệt kê dưới đây có gì </b>

<b>khác nhau? Thảo luận nhóm đơi- 2 phút</b>



<b> Liệt kê theo trình tự sự việc khơng theo từng cặp.</b>

<b>Ví dụ 2</b>

a/Xét theo cấu tạo

-Liệt kê theo từng cặp

-Liệt kê không theo từng cặp.

b/ Xét theo ý nghĩa

-Liệt kê tăng tiến

- Liệt kê không tăng tiến.

<b> Tìm phép liệt kê trong các đoạn văn sau:</b>

<b>Bµi tËp 1</b>

<b> </b>

<b> </b>

<b>CÁC KIỂU LIỆT KÊ</b>

<b>CÁC KIỂU LIỆT KÊ</b>

<b>Xét theo ý nghĩa</b>

Chỉ ra và gọi tên các kiểu liệt kê trong mỗi dòng dưới đây?

<i><b>1. Nhân dân đã cho ta ý chí và nghị lực, niềm tin và sức mạnh, tình </b></i>

<i><b>2. Hắn đọc, ngẫm nghĩ, tìm tịi, nhận xét và suy tưởng không biết </b></i>

<i><b>3. . “ Nhạc công dùng các ngón đàn trau chuốt như ngón nhấn, mổ , </b></i>

<b>TÌM BƠNG HOA MAY MẮN </b>

<b>TÌM BƠNG HOA MAY MẮN </b>

Lu t ch i

ậ

ơ

Bài tập 3

Luật chơi:

Mỗi nhóm lần lượt chọn một b

ng hoa.

Có 5

bơng

hoa, đằng sau mỗi bông hoa là một câu hỏi

tương ứng.

*Nếu nhóm chọn trả lời đầy đủ thì được

1 phần quà

, nếu

trả lời sai không được phần quà. Thời gian suy nghĩ là

15

giây.

*Nếu nhóm chọn trả lời sai thì các nhóm khác dành

quyền trả lời (bằng cách giơ tay nhanh). Nếu trả lời đúng

được phần quà, trả lời sai không được quà.

<b>HÕt </b>

<b>10</b>

<b>9</b>

<b>8</b>

<b>7</b>

<b>6</b>

<b>5</b>