thực trạng xuất khẩu sản phẩm rau quả chế biến tại tổng công ty rau quả nông sản việt nam

thực trạng xuất khẩu sản phẩm rau quả chế
biến tại tổng công ty rau quả nông sản việt nam
2.1 Khái quát về tổng công ty rau quả nông sản việt nam
2.1.1 lịch sử hình thành và các giai đoạn phát triển của tổng công ty
rau quả- nông sản việt nam
2.1.1.1 lịch sử hình thành
Tổng công ty Rau quả- nông sản đợc thành lập theo quyết định số 63 NN-
TCCB/QĐ ngày 11/2/1988 của Bộ Nông nghiệp và Công nghiệp thực phẩm (nay là
Bộ Nông nghiệp và phát triển Nông thôn) trên cơ sở sát nhập tổng công ty nông
sản và TPCB vào Tổng công ty Rau quả Việt Nam. Tổng công ty có:
- T cách pháp nhân theo pháp luận Việt Nam
- Điều lệ tổ chức bộ máy quản lý và điều hành
- Con dấu, tài khoản mở tại kho bạc nhà nớc và các ngân hàng trong n-
ớc và ngoài nớc
- Tên giao dịch quốc tế là Viet Nam National vegetable and fruit
corporation, tên viết tắt là Vegetexco Viet Nam
- Trụ sở chính đặt tại: số 2 Phạm Ngọc Thạch, Quận đống đa, Thành
phố Hà Nội
- Vốn và tài sản, chịu trách nhiệm đối với các khoản nợ trong phạm vi
số vốn Nhà nớc giao cho Tổng công ty quản lý
- Bảng cân đối tài sản, các quỹ tập trung theo quy định của chính phủ
và hớng dẫn của Bộ Tài chính
2.1.1.2 Các giai đoạn phát triển
Thời gian hoạt động của tổng công ty đợc chia làm 3giai đoạn chính:
* Giai đoạn 1988- 1990
Đây là thời kỳ hoạt động theo cơ chế bao cấp. Sản xuất kinh doanh của
tổng công ty năm trong quỹ đạo của sự hợp tác rau quả Viêt- Xô(1988- 1990) vật
t chủ yếu cho sản xuất nông nghiệp, công nghiệp đều do Liên Xô cũ cung cấp, sản
phẩm rau quả tơi và rau quả chế biến của nớc ta đợc xuất khẩu chủ yếu sang Liên
Xô là chủ yếu( chiếm đến 97.7% tổng kim ngạch xuất khẩu) và 26.52% số vật t
thời kỳ này đợc nhập từ liên xô để phục vụ cho quá trình chế biến.

*Giai đoạn 1991- 1995
Đây là thời kỳ đầu cả nớc bớc vào hoạt động theo cơ chế thị trờng. Hàng
loạt các chính sách mới của Nhà nớc ra đời và tiếp tục hoàn thiện. Nền kinh tế của
đất nớc bắt đầu tăng trởng khá, từ nông nghiệp đến công nghiệp cho đến hoạt
động xuất nhập khẩu và đầu t phát triển.Những thành tựu kinh tế xã hội mà đất n-
ớc đạt đợc đã tạo cơ hội cho các doanh nghiệp trong nớc nói chung và Tổng công
ty nói riêng có thêm môi trờng thuận lợi cho sản xuất kinh doanh và đầu t phát
triển.
* Giai đoạn 1996 đến nay:
Đây là thời kỳ tổng công ty hoạt động theo mô hình mới: Mô hình
theo quyết định 90 của Chính phủ. Tổng công ty đã đẩy mạnh hoạt động liên
doanh với các đối tác nớc ngoài nh liên doanh với công ty Tomen của Nhật Bản và
công ty Tonyl của Đài Loan...
Nh vậy, từ khi thành lập cho đến nay Tổng công ty Rau quả- nông
sản Việt Nam đã vợt qua không ít khó khăn. Ngày 7/11/2006 vừa qua Việt Nam
đã trở thành thành viên chính thức tổ thơng mại thế giới WTO, Tổng công ty sẽ
đứng trớc nhiều thử thách cũng nh nhiều cơ hội mới.
2.1.2 Chức năng, nhiệm vụ của Tổng công ty Rau quả- nông sản Việt
Nam
2.1.2.1 Chức năng
Tổng công ty Rau quả- nông sản có các chức năng sau:
- Hoạch định chiến lợc phát triển chung, tập chung các nguồn
lực( vốn, kỹ thuật, nhân sự...) để giải quyết các vấn đề then chốt nh: Đổi mới
giống, cây trồng, công nghệ, quy hoạch và đầu t phát triển nhằm không ngừng
nâng cao hiệu quả sản xuất kinh doanh
- Tổ chức quản lý kinh doanh
+ Tổ chức bộ máy kinh doanh phù hợp, đổi mới trang thiết bị.
+ Mở rông kinh doanh, lựu chọn thị trờng
+ Quy hoạch khung giá xây dựng và áp dụng các định mức lao động
mới và các đối tợng nớc ngoài

+ Quản lý sử dụng vốn đất đai, tài nguyên, các nguồn lực khác, đầu t
liên doanh liên kết...
2.1.2.2 Nhiệm vụ
Nhiệm vụ chính của tổng công ty là tham gia xây dựng quy hoạch, kế
hoạch phát triển, hệ thống sản xuất và cung cấp giống tốt cho toàn quốc xây dựng
các vùng chuyên canh, thâm canh rau quả có năng xuất và chất lợng cao. Ngoài
ra, Tổng công ty còn có nhiệm vụ nghiên cứu khoa học và công nghệ, đặc biệt là
công nghệ sinh học để đáp ứng nhu cầu thị trờng trong nớc và xuất khẩu, tham gia
đào tạo đội ngũ công nhân kỹ thuật lành nghề, mở rộng sản xuất rau quả cao cấp,
công nghệ sạch.
2.1.3 Bộ máy quản lý và hoạt động kinh doanh của Tổng công ty
2.1.3.1 Cơ cấu bộ máy quản lý của Tổng công ty Rau quả- nông
sản đợc thể hiện qua sơ đồ sau:
(Sơ đồ trang bên)
Hội đồng quản trị
Khối kinh doanh
Ban lãnh đạo tổng công ty
Khối quản lý
Xuất nhập khẩu II
Xuất nhập khẩu I
Xuất nhập khẩu III
Kinh doanh IV
Kinh doanh V
Các phòng kinh doanh khác
P. Quản lý sản xuất
P. Kế toán tài vụ
P. T vấn đầu t
P. Tổ chức cán bộ
P. Xúc tiến thơng mại
13 nhà máy sản xuất chế biến

8 công ty thơng mại
3 n«ng trêng
5 liªn doanh

Ban kiÓm so¸t
2.1.3.2 Tổ chức bộ máy kế toán
Bộ máy kế toán của Tổng công ty Rau quả- nông sản Việt Nam đợc đặt tại
cơ quan văn phòng của tổng công ty. Công ty tổ chức công tác kế toán của mình
theo mô hình kế toán tập trung. Mỗi chức năng kế toán chuyên môn do một hoặc
hai nhân viên đảm nhận và kế toán tổng hợp là ngời tập hợp chúng về một mối.
Mọi nhân viên kế toán đều dới sự chỉ đạo trực tiếp của kế toán trởng.
Kế toán trởng: phụ trách chung, trực tiếp đảm nhận công tác tài chính bao
gồm:
Lập kế hoạch tài chính và tín dụng, lập kế hoạch tài chính của công ty.
Giải quyết các vấn đề quan hệ về tài chính tín dụng với các ngân hàng.
Kế toán thu chi và tiền lơng
Theo dõi về tiền mặt, tiền gửi ngân hàng, tiền vay.
Thực hiện thanh toán tạm ứng, tiền lơng, bảo hiểm xã hội, tiền hàng và các
khoản thanh toán khác.
Lu trữ chứng từ thu, chi và sổ phụ ngân hàng.
Kế toán thuế và công nợ
Theo dõi và hạch toán các khoản phải thu của ngời mua ở trong và ngoài n-
ớc
Lu phơng án kinh doanh, hợp đồng, hóa đơn bán hàng.
Công nợ với khách mua hàng
Theo dõi các khoản thuế và làm thủ tục nộp thuế hàng nhập khẩu.
Lập báo cáo thuế hàng tháng và làm thủ tục hoàn thuế.
Kế toán hàng hóa:
Theo dõi các khoản phải trả cho ngời bán trong và ngoài nớc.
Lu hợp đồng, bộ chứng từ, hóa đơn mua hàng và phiếu nhập kho.

Công nợ với nhà cung cấp.
Kế toán tổng hợp
Tổng hợp từ các tài khoản và sổ chi tiết lên tài khoản tổng hợp.
Cuối tháng, quý, năm lập các báo cáo tài chính.
Kế toán tại các chi nhánh tập hợp số liệu và hàng tháng gửi về phòng kế
toán công ty.
Chế độ kế toán áp dụng tại công ty:
Niên độ kế toán băt đầu từ 1/1 đến 31/12 hàng năm.
Đơn vị tiền tệ sử dụng trong ghi chép kế toán bằng đồng Việt Nam theo
nguyên tắc chuyển đổi ngoại tệ theo tỷ giá quy định của ngân hàng vào thời điểm
thanh toán.
Hình thức kế toán là: Nhật ký chung áp dụng trên máy vi tính
Phơng pháp kế toán tài sản cố định
Trên cơ sở nguyên giá tài sản cố định
Phơng pháp khấu hao theo thông t số 166/1999/QĐ- BTC ngày 30 tháng 12
năm 1999 và theo bản đăng ký khấu hao tài sản cố định đợc cục quản lý vốn và tài
sản tại doanh nghiệp nhà nớc phê duyệt.
Phơng pháp kế toán hàng tồn kho
Xác định giá trị hàng tồn kho căn cứ vào kiểm kê định kỳ.
Hạch toán hàng tồn kho theo phơng pháp kê khai thờng xuyên.
Bộ máy kế toán của Tổng công ty Rau quả- nông sản Việt Nam đợc thể
hiện qua sơ đồ sau:
(Sơ đồ trang bên)
Kế toán trởng
Phó phòng kối quản lý các đơn vị thành viên
Phó phòng khối kinh doanh
Thủ quỹ
Kế toán hàng hoá
Kế toán tiền mặt
Kế toán ngân hàng (ngoại tệ)

Kế toán ngân hàng (nội tệ)
Kế toán quản trị kinh doanh
Kế toán tổng hợp các đơn vị thành viên
Kế toán XDCB
P
2.1.4 Kết quả kinh doanh của Tổng công ty Rau quả- nông sản trong
những năm vừa qua.
Những năm qua, đợc sự quan tâm của Nhà nớc đã đầu t đổi mới công nghệ
chế biến với quy mô lớn, hiện đại, hỗ trợ vùng nguyên vật liệu phục vụ nhà máy...
mà Tổng công ty Rau quả- nông sản đã hoàn thành các dự án và đa vào sử dụng,
bớc đầu đã phát huy hiệu quả, có nhiều sản phẩm qua chế biến đã đợc xuất khẩu.
Toàn Tổng công ty đã thực hiện tốt chính sách tài chính của Nhà nớc, nhất là
chính sách thuế.
Tuy vậy, còn một số khó khăn nh: Thời tiết không thuận lợi ảnh hởng lớn
đến sự phát triển của cây trồng dẫn đến năng suất sản lợng thấp, không đủ nguyên
vật liệu phục vụ nhà máy. Bên cạnh đó là sự cạnh tranh quyết liệt về thu mua
nguyên liệu của các đơn vị ngoài Tổng công ty đẩy giá nguyên liệu lên cao, tăng
giá thành chế biến, làm giả khả năng cạnh tranh trên thị trờng thế giới... Song nhờ
sự cố gắng vơn lên, phát huy thế mạnh đạt đợc, khắc phục những tồn tại, khó khăn
mà Tổng công ty đã và đang vững bớc tiến lên trên chặng đờng mới. Tổng công ty
đã đạt đợc một số kết quả khả quan sau:
Những kết quả chính đạt đợc của Tổng công ty Rau quả- nông sản Việt Nam
ĐVT:VNĐ
STT Chỉ tiêu Năm 2003 Năm 2004 Năm 2005
1 Tổng doanh thu 670.000.000.000 857.675.857.680 805.388.999.007
2 Lợi nhuận trớc thuế 2.800.000.000 6.441.617.664 7.904.465.540
3 Lợi nhuận sau thuế 4.144.000.000 6.115.393.016 7.922.398.555
4 Nộp ngân sách Nhà
nớc
8.000.000.000 326.224.648 16.933.015

5 Tổng quỹ lơng 4.176.116.000 4.578.159.263 4.3259.356
6 Thu nhập bình
quân(đ/t)
830.000 843.000 850.000
Nguồn: Tổng công ty Rau quả- nông sản Việt Nam
Số liệu trên cho ta thấy đợc trong những năm gần đây, Tổng công ty đã sản
xuất kinh doanh có lãi và phát triển ổn định. Tổng công ty đã không ngừng phát
triển và mở rộng thị trờng trong và ngoài nớc làm cho tổng doanh thu không
ngừng tăng, năm sau tăng hơn năm trớc.Vốn kinh doanh của Tổng công ty liên tục
đợc bảo toàn, phát triển hàng năm Tổng công ty đã thực hiện đầy đủ nghĩa vụ với
Nhà nớc. Tổng công ty còn luôn đảm bảo thu nhập hàng năm tăng ít nhất là 10%.
2.2 Thực trạng hạch toán kế toán hoạt động xuất khẩu rau quả- nông
sản tại Tổng công ty Rau quả- nông sản Việt Nam.
2.2.1 Chứng từ kế toán sử dụng.
Tổng công ty Rau quả- nông sản Việt Nam đã đợc thành lập và hoạt động
từ rất lâu. Doanh thu từ hoạt động xuất khẩu của công ty luôn tăng dần qua từng
năm trong đó bao gồm cả doanh thu của hoạt động xuất khẩu trực tiếp và hoạt
động ủy thác.
Để quản lý hoạt động kinh doanh một cách có hiệu quả kế toán phải kiểm
soát nghiệp vụ kinh tế phát sinh trên cơ sở các chứng từ. Bởi vì chứng từ là bằng
chứng chứng minh nghiệp vụ kinh tế phát sinh và thực sự hoàn thành theo thời
gian và địa điểm phát sinh. Và quản lý họat động xuất khẩu hàng hóa cũng vậy
tức là quản lý trên cơ sở các chứng từ. Bộ chứng từ của hoạt động xuất khẩu hàng
hóa mà công ty sử dụng bao gồm:
Hợp đồng xuất khẩu rau quả- nông sản
Hóa đơn thơng mại
Giấy kiểm nhận hàng hóa
Hóa đơn vận chuyển
Phiếu đóng gói
Giấy chứng nhận xuất xứ hàng hóa

Các chứng từ khác có liên quan nh: phiếu thu, báo nợ, báo có
2.2.2 Tài khoản kế toán sử dụng
TK 111: Tiền mặt
1111: Tiền mặt Việt Nam
11111:Tiền mặt VND tại quỹ công ty
11112: Tiền mặt VND tại chi nhánh TPHCM
11113: Tiền mặt VND tại chi nhánh Hải Phòng
1112: Tiền mặt ngoại tệ
11121: Tiền mặt ngoại tệ tại công ty
111211: Tiền mặt ngoại tệ tại công ty USD
111212: Tiền mặt ngoại tệ tại công ty EUR
111213: Tiền mặt ngoại tệ tại công ty JPY
11122: Tiền mặt ngoại tệ tại chi nhánh TPHCM
111221: Tiền mặt ngoại tệ tại chi nhánh TPHCM USD
111222: Tiền mặt ngoại tệ tại chi nhánh TPHCM EUR
111223: Tiền mặt ngoại tệ tại chi nhánh TPHCM JPY
11123: Tiền mặt ngoại tệ tại chi nhánh Hải Phòng
111231: Tiền mặt ngoại tệ tại chi nhánh Hải Phòng USD
111232: Tiền mặt ngoại tệ tại chi nhánh Hải Phòng EUR
111233: Tiền mặt ngoại tệ tại chi nhánh Hải Phòng JPY
TK 112: Tiền gửi ngân hàng
1121: Tiền VND gửi ngân hàng
11211: Tiền VND gửi ngân hàng tại công ty
112111: Tiền VND công ty gửi tại NH NN&PTNT Hà nội
112112: Tiền VND công ty gửi tại NH VCB
112113: Tiền VND công ty gửi tại NHCP Quân đội
112114: Tiền VND công ty gửi tại CNNHNNPTNT Lạc Trung
112115: Tiền VND công ty gửi tại NHNN&PTNT Bách Khoa
112116: Ký quỹ tiền gửi VND
11212: Tiền VND gửi ngân hàng tại chi nhánh TPHCM

11213: Tiền VND gửi ngân hàng tại chi nhánh Hải Phòng
11214: Tiền CND gửi ngân hàng tại TTXKLĐ
1122: Tiền ngoại tệ gửi ngân hàng
11221: Tiền ngoại tệ gửi ngân hàng tại công ty
112211: TiÒn ngo¹i tÖ c«ng ty göi chi nh¸nh ng©n hµng Nam HN
1122111: TiÒn ngo¹i tÖ c«ng ty göi chi nh¸nh ng©n hµng Nam HN USD
1122112: TiÒn ngo¹i tÖ c«ng ty göi chi nh¸nh ng©n hµng Nam HN EUR
1122113: TiÒn ngo¹i tÖ c«ng ty göi chi nh¸nh ng©n hµng Nam HN JPY
1122114: TiÒn ngo¹i tÖ c«ng ty göi chi nh¸nh ng©n hµng Nam HN SGD
112212: TiÒn ngo¹i tÖ c«ng ty göi chi nh¸nh ng©n hµng L¹c Trung
1122121: TiÒn ngo¹i tÖ c«ng ty göi chi nh¸nh ng©n hµng L¹c Trung tiÒn göi
11221211: TiÒn ngo¹i tÖ c«ng ty göi chi nh¸nh ng©n hµng L¹c Trung USD
11221212: TiÒn ngo¹i tÖ c«ng ty göi chi nh¸nh ng©n hµng L¹c Trung EUR
112213: TiÒn ngo¹i tÖ c«ng ty göi chi nh¸nh ng©n hµng VCB
1122131: TiÒn ngo¹i tÖ c«ng ty göi chi nh¸nh ng©n hµng VCB USD
1122132: TiÒn ngo¹i tÖ c«ng ty göi chi nh¸nh ng©n hµng VCB EUR
1122133: TiÒn ngo¹i tÖ c«ng ty göi chi nh¸nh ng©n hµng VCB JPY
1122134: TiÒn ngo¹i tÖ c«ng ty göi chi nh¸nh ng©n hµng VCB SGD
11222: TiÒn ngo¹i tÖ göi ng©n hµng chi nh¸nh TPHCM
11223: TiÒn ngo¹i tÖ göi ng©n hµng t¹i chi nh¸nh H¶i Phßng
TK 131: Ph¶i thu cña kh¸ch hµng“ ”
1311: Ph¶i thu cña kh¸ch hµng trong níc
1312: Ph¶i thu cña kh¸ch hµng níc ngoµi
13121: Ph¶i thu cña kh¸ch hµng níc ngoµi XN1
13122: Ph¶i thu cña kh¸ch hµng níc ngoµi XN2
13123: Ph¶i thu cña kh¸ch hµng níc ngoµi XN3
13124: Ph¶i thu cña kh¸ch hµng níc ngoµi Hµ TÜnh
13125: Ph¶i thu cña kh¸ch hµng níc ngoµi Thanh Ho¸
13126: Ph¶i thu cña kh¸ch hµng níc ngoµi §µ N½ng
13127: Ph¶i thu cña kh¸ch hµng níc ngoµi TPHCM

13128: Ph¶i thu cña kh¸ch hµng níc ngoµi H¶i Phßng
TK 156: Hµng hãa“ ”
1561: Gi¸ mua hµng hãa nhËp khÈu
1562: Gi¸ mua hµng hãa xuÊt khÈu