Môn văn, khối 7-Bai 19 Đặc điểm của văn bản nghị luận

<span class='text_page_counter'>(1)</span><div class='page_container' data-page=1>

<b>KiĨm tra bµi </b>

<b>cị</b>

? ThÕ nµo lµ văn nghị luận?

? Mt bi vn ngh lun cn phi m bo nhng yờu

cu gỡ?

- Văn nghị luận là văn đ ợc viết ra nhằm xác lập cho ng êi

đọc, ng ời nghe một t t ởng, quan điểm nào đó. Muốn thế, văn

nghị luận phải có luận điểm roc ràng, có lí lẽ, dẫn chứng

</div>
<span class='text_page_counter'>(2)</span><div class='page_container' data-page=2>

<b>I. Ln ®iĨm, ln cø và lập luận.</b>

<i><b>a. Luận điểm:</b></i>

<b>1. Ví dụ.</b>

<i>- Đọc văn bản: Chống nạn thất học</i>

<b>2. Nhận xét </b>

? Luận điểm chính cđa bµi

viết là gì? <b>_{* Luận điểm: Chống nạn thất học}</b>
<b>- Trình bày d ới dạng nhan đề. </b>

</div>
<span class='text_page_counter'>(3)</span><div class='page_container' data-page=3>

<b>I. Luận điểm, luận cứ và lập ln.</b>

<i><b>a. Ln ®iĨm:</b></i>

<b>1. VÝ dơ.</b>

<b>2. NhËn xÐt </b>

<b>* Ln ®iĨm: Chống nạn thất học </b>

<b>+ Các câu văn cụ thể hoá luận điểm trên: </b>
? Các câu văn nào cụ

thể hoá luận điểm

trên? _{- Mọi ng ời VN}_{Quèc ng÷}

- Những ng ời đã biết chữ hãy dạy cho

những ng ời ch a biết cCộng hoà xà héi chđ
nghÜa ViƯt nam.

- Nh÷ng ng êi ch a biết chữ hÃy gắng sức
mà học.

</div>
<span class='text_page_counter'>(4)</span><div class='page_container' data-page=4>

<b>I. Luận điểm, luận cứ và lập luận.</b>

<i><b>a. Luận điểm:</b></i>

<b>1. Ví dụ.</b>

<b>2. Nhận xét </b>

<b>* Luận điểm: Chống nạn thất học </b>

<b>+ Các câu văn cụ thể hoá luận điểm trên: </b>
? Lun im úng

vai trò gì trong bài

văn nghị luận? <b>+ Vài trò: </b>

- Là ý kiến thể hiện t t ởng, quan điểm của
bài văn nghị luận.

<b>+ Yêu cầu </b>
? Muốn có sức thuyết

phục thì luận điểm

</div>
<span class='text_page_counter'>(5)</span><div class='page_container' data-page=5>

<b>I. Luận điểm, luận cứ và lập luận.</b>

<i><b>a. Luận điểm:</b></i>

<b>1. Ví dụ.</b>

<b>2. Nhận xét </b>

* Luận điểm:
? Vậy em hiểu thế

nào là luận điểm
trong bài văn nghị

luận? <i><b>_{Ghi nhớ (2): Sgk-T19}</b></i>

- Lµ ý kiÕn thĨ hiƯn t t ëng, quan điểm của
bài văn đ ợc nêu ra d ới hình thức câu

</div>
<span class='text_page_counter'>(6)</span><div class='page_container' data-page=6>

<b>I. Luận điểm, luËn cø vµ lËp luËn.</b>

<i><b>b. LuËn cø</b></i>

? Trong văn bản trên,
ng ời viết đã triển
khai lun im bng

cách nào ? <i><b>_{a. Ln ®iĨm:}</b></i>

<b>1. VÝ dơ.</b>

<b>2. NhËn xÐt </b>

- TriĨn khai luận
điểm bằng những lý
lẽ, dẫn chứng cụ thể.
? Tìm lí lẽ và dẫn
chứng trong bài văn?

<b>* Lí lẽ: </b>

- Lớ l 1: Do chính sách ngu dân của thực
dân Pháp làm cho hầu hết ng ời Việt Nam

<b>mù chữ  đất n ớc không tiến bộ đ ợc. </b>

</div>
<span class='text_page_counter'>(7)</span><div class='page_container' data-page=7>

<b>I. Luận điểm, luận cứ và lập luận.</b>

<i><b>b. Ln cø</b></i>
<i><b>a. Ln ®iĨm:</b></i>

<b>1. VÝ dơ.</b>

<b>2. NhËn xÐt </b>

<b>* LÝ lÏ: </b>

<b>* Dẫn chứng: </b>
? Để những lí lẽ đó

có tính thuyết phục,
tác giả đã minh hoạ
bằng nhng dn

chứng nào? - Vợ ch a biết thì chồng bảo, em ch a biết
thì anh bảo, cha mẹ ch a biết thì con bảo...
? Lí lẽ và dẫn chứng

có vai trò nh thế nào
trong bài văn nghị
luận?

=> Lí lẽ và dẫn chứng làm cơ sở cho luận
<b>điểm có sức thuyết phục Ln cø.</b>

? VËy mn t×m ln
cø cđa bài văn nghị
luận, ta cần phải dựa
vào cơ sở nào ?

- Luận cứ trả lời các câu hỏi:

+ Vỡ sao phi nờu ra luận điểm ?
+ Nêu ra luận điểm để làm gì ?

+ Luận điểm ấy có đáng tin cậy khơng ?
? Mun cú sc thuyt

phục thì luận cứ phải

</div>
<span class='text_page_counter'>(8)</span><div class='page_container' data-page=8>

<b>I. Luận điểm, luận cứ và lập ln.</b>

<i><b>b. Ln cø</b></i>
<i><b>a. Ln ®iĨm:</b></i>

<b>1. VÝ dơ.</b>

<b>2. NhËn xÐt </b>

? Vậy luận cứ là gì?
Luận cứ cần đảm
bảo u cầu gì?

<i><b>Ghi nhí (ý 3): Sgk – trang 19.</b></i>

- Luận cứ là lí lẽ, dẫn chứng đ a ra làm

cơ sở cho luận điểm.

</div>
<span class='text_page_counter'>(9)</span><div class='page_container' data-page=9>

<b>I. Luận điểm, luận cứ và lập luận.</b>

<i><b>b. Luận cứ</b></i>
<i><b>a. Luận ®iĨm:</b></i>

<b>1. VÝ dơ.</b>

<b>2. NhËn xÐt </b>

<i><b>c. LËp ln</b></i>

? ThÕ nµo là lập luận?

- Là cách lựa chọn, sắp xếp, trình bày luận
cứ sao cho chúng làm cơ sở vững chắc cho
<b>luận điểm. </b>

? Nêu cách lập luận
trong văn bản

<i>Chống nạn thất </i>
<i>học?</i>

* Trình tự sắp xếp:

- Nguyên nhân, thực trạng và lí do phải

chống nạn thÊt häc.

- Chống nạn thất học để làm gì.
- Cách làm để chống nạn thất học.
? Trình tự sắp xếp ú

tuân theo thứ tự nào?

* Th t: nờu vn đề – dùng lí lẽ, dẫn

</div>
<span class='text_page_counter'>(10)</span><div class='page_container' data-page=10>

<b>I. Luận điểm, luận cứ và lập luận.</b>

<i><b>b. Luận cứ</b></i>
<i><b>a. Luận ®iĨm:</b></i>

<b>1. VÝ dơ.</b>

<b>2. NhËn xÐt </b>

<i><b>c. LËp ln</b></i>

? VËy lËp luận có vai
trò gì trong văn b¶n

nghị luận ? - Lập luận có vai trị cụ thể hoá luận _{điểm, luận cứ thành các câu văn, đoạn văn}
có tính liên kết về hình thức và nội dung
để đảm bảo cho một mạch t t ởng nhất
quán, có sức thuyết phục.

? Em đã gặp những

hình thức lập luận
nào trong các văn bản
nghị luận ?

</div>
<span class='text_page_counter'>(11)</span><div class='page_container' data-page=11>

<b>I. Ln ®iĨm, luận cứ và lập luận.</b>

<i><b>b. Luận cứ</b></i>
<i><b>a. Luận điểm:</b></i>

<b>1. Ví dô.</b>

<b>2. NhËn xÐt </b>

<i><b>c. LËp luËn</b></i>

? Vậy lập luận là gì? <i><b>Ghi nhớ 4 (Sgk-T19): - Là cách nêu luận </b></i>
cứ để dẫn đến luận điểm. Lập luận phải
chặt chẽ, hợp lí thì bài văn mới có sức
thuyết phc.

? Dựa vào kiến thức
vừa học, quan sát văn
<i>bản Chống nạn thất </i>
<i>học, em hÃy cho biết: </i>
một văn bản nghị

lun cú nhng c
im gỡ?

<i><b>Ghi nhớ 1 (Sgk-T19): Mỗi bài văn nghị </b></i>

lun u phi có luận điểm, luận cứ và lập
luận. Trong một bài văn có thể có một

</div>
<span class='text_page_counter'>(12)</span><div class='page_container' data-page=12>

<b>II. Luyện tập</b>

<i><b>Bài tập Sgk, trang 19</b></i>

* Nhóm 1: Tìm luận
điểm trong bài văn và
nhận xét về sức

thuyết phục của bài
văn?

* Nhóm 2: Chỉ ra

lun cứ trong bài văn?
* Nhóm 3: Xác định
cách lập lun?

<i><b>* Luận điểm: Cần tạo ra thói quen tốt </b></i>

(nhan đề, câu cuối).

<i><b>* LuËn cø:</b></i>

- LÝ lÏ1: Thãi quen xÊu khó sửa (dẫn
chứng: gạt tàn thuốc).

- Lớ l 2: Thói quen thành tệ nạn, dẫn đến
hậu quả nguy hiểm (dẫn chứng: vứt

r¸c<b>… </b>).

<i><b>* LËp luËn:</b></i>

</div>
<span class='text_page_counter'>(13)</span><div class='page_container' data-page=13>

<b>I. Luận điểm, luận cứ và lập luận.</b>
<b>II. Luyện tập</b>

<i><b>Bài tập Sgk, trang 19</b></i>

* Nhóm 1: Tìm luận
điểm trong bài văn và
nhận xét về sức

thuyết phục của bài
văn?

* Nhóm 2: Chỉ ra

lun c trong bài văn?
* Nhóm 3: Xác định
cách lập luận?

* Văn bản giàu sức thuyết phục vì:

+ t ra mt vấn đề thiết thực bức thiết
trong cuộc sống.

</div>
<span class='text_page_counter'>(14)</span><div class='page_container' data-page=14>

<b>I. Luận điểm, luận cứ và lập luận.</b>
<b>II. Luyện tËp</b>

<i><b>Bµi tËp bỉ sung</b></i>

Triển khai luận điểm
<i>(câu chủ đề) cho sau </i>
đây thành một đoạn
văn nghị luận:

</div>
<span class='text_page_counter'>(15)</span><div class='page_container' data-page=15>

- Xem lại bài học, học thuộc ghi nhớ.

- Hoàn thiện các bài tập.

<i>- Soạn bài: Đề văn nghị luận và việc lập ý cho bài văn </i>

<i>nghị luËn.</i>

</div>

<!--links-->