B
GIÁO D C VÀ ÀO T O
B NÔNG NGHI P VÀ PTNT
TR
NG
I H C TH Y L I
HÁN V N V
XU T GI I PHÁP HOÀN THI N N NG L C CÔNG TÁC
TH M NH D ÁN H T NG K THU T T I HUY N YÊN
D NG, T NH B C GIANG
LU N V N TH C S
HÀ N I, N M 2018
B
GIÁO D C VÀ ÀO T O
B NÔNG NGHI P VÀ PTNT
TR
NG
I H C TH Y L I
HÁN V N V
XU T GI I PHÁP HOÀN THI N N NG L C CÔNG TÁC
TH M NH D ÁN H T NG K THU T T I HUY N YÊN
D NG, T NH B C GIANG
Chuyên ngành: Qu n lý xây d ng
Mã s : 60580302
NG
IH
NG D N KHOA H C:
TS. TR N V N TO N
HÀ N I, N M 2018
L I CAM OAN
Tác gi xin cam đoan toàn b lu n v n v i tên đ tài: “
xu t gi i pháp hoàn thi n
n ng l c công tác th m đ nh d án h t ng k thu t t i huy n Yên D ng” là s n
ph m c a cá nhân tác gi , do tác gi t tìm tịi và nghiên c u. Các s li u, k t qu
trong Lu n v n là hoàn toàn trung th c và ch a t ng đ
trình nghiên c u tr
c ai công b trong các công
c đây. T t c các trích d n và tham kh o đ u đ
c ghi rõ ngu n
g c theo quy đ nh.
Tác gi lu n v n
Hán V n V
i
L I CÁM
Lu n v n v i đ tài “
N
xu t gi i pháp hoàn thi n n ng l c công tác th m đ nh d
án h t ng k thu t t i huy n Yên D ng, t nh B c Giang” là k t qu t quá trình n
l c h c t p và rèn luy n c a tác gi t i Tr
quá trình h c t p t i Nhà Tr
đình, Nhà tr
Tr
ng
i h c Th y l i.
ng và lu n v n này là nh s h tr và giúp đ c a gia
c bày t lòng bi t n gia đình và ng
đ ng viên, khích l và giúp đ đ tác gi hoàn thành ch
ng
c
ng và b n bè đ ng nghi p.
c h t, tác gi xin đ
Tr
hồn thành đ
i thân đã ln
bên
ng trình h c t p cao h c t i
i h c Th y l i.
ng th i, tác gi c ng chân thành g i l i c m n đ n toàn th cán b , gi ng viên
Tr
ng
i h c Th y l i đã t o đi u ki n thu n l i và truy n đ t ki n th c cho tác gi
trong th i gian h c t p t i tr
ng.
H n n a, tác gi chân thành c m n các đ ng nghi p, b n bè và lãnh đ o Phòng Kinh
t và H t ng huy n Yên D ng, t nh B c Giang đã h tr , giúp đ , t o đi u ki n cho
tác gi trong quá trình h c t p và đ c bi t là thu th p, tìm hi u tài li u đ th c hi n
Lu n v n t t nghi p.
Cu i cùng, v i t t c s kính tr ng và bi t n sâu s c nh t, tác gi xin chân thành bày
t lịng bi t n c a mình t i th y giáo TS. Tr n V n To n đã dành r t nhi u th i gian
và tâm huy t h
ng d n, nghiên c u và giúp đ tác gi hoàn thành lu n v n t t nghi p
này.
M c dù lu n v n đã hoàn thành v i t t c s c g ng, đam mê b ng kh n ng c a b n
thân, tuy nhiên lu n v n không th tránh kh i nh ng thi u sót. Vì v y, tác gi r t mong
nh n đ
c s góp ý c a quý th y cô, b n bè và đ ng nghi p.
ó chính là s giúp đ
q báu mà tác gi mong mu n nh t đ c g ng hồn thi n h n trong q trình nghiên
c u và công tác sau này.
Xin chân thành c m n!
ii
M CL C
DANH M C CÁC HÌNH NH.....................................................................................vi
DANH M C B NG BI U .......................................................................................... vii
DANH M C CÁC T
M
VI T T T ............................................................................. viii
U .........................................................................................................................1
1. Tính c p thi t c a đ tài.................................................................................................................... 1
2. M c đích nghiên c u c a đ tài....................................................................................................... 2
3.
i t ng và ph m vi nghiên c u................................................................................................... 2
4. Cách ti p c n và ph ng pháp nghiên c u .................................................................................... 2
4.1. Cách ti p c n ............................................................................................................2
4.2. Ph
ng pháp nghiên c u ..........................................................................................3
5. K t qu đ t đ c ............................................................................................................................... 3
6. N i dung c a lu n v n...................................................................................................................... 3
CH
1.1
NG 1
T NG QUAN V TH M
NH D
ÁN
UT
XÂY D NG....4
Khái quát chung v công tác th m đ nh d án đ u t xây d ng............................................ 4
1.1.1
D án đ u t xây d ng .......................................................................................4
1.1.2
Phân lo i d án đ u t xây d ng ........................................................................5
1.1.3
Th m đ nh d án đ u t xây d ng......................................................................8
1.2
Th c tr ng công tác th m đ nh d án đ u t xây d ng trong th i gian qua Vi t Nam 12
1.2.1
Th c tr ng công tác th m đ nh d án đ u t xây d ng ....................................12
1.2.2
Các nguyên nhân khách quan ...........................................................................13
1.2.3
Các nguyên nhân ch quan ...............................................................................14
1.3
Các nhân t
nh h ng đ n công tác th m đ nh d án đ u t xây d ng ............................ 16
1.3.1
Môi tr
1.3.2
Qu n lý nhà n
1.3.3
Ph
1.3.4
Thông tin ph c v cho công tác th m đ nh ......................................................18
1.3.5
Quy trình th m đ nh .........................................................................................19
1.3.6
Cơng tác t ch c đi u hành th m đ nh d án đ u t xây d ng ........................19
1.3.7
Y u t l m phát ................................................................................................20
1.3.8
N ng l c cán b , n ng l c đ n v th m đ nh ...................................................20
ng pháp lý ...........................................................................................16
c đ i v i đ u t xây d ng ......................................................17
ng pháp th m đ nh d án đ u t xây d ng...............................................17
iii
1.3.9
H th ng trang thi t b , công c h tr cho công tác th m đ nh ...................... 21
1.3.10 Nhân t khác .................................................................................................... 21
1.4
K t lu n ch ng 1..................................................................................................................... 22
CH NG 2
C S KHOA H C C A TH M NH D ÁN
U T XÂY
D NG CÔNG TRÌNH H T NG K THU T ......................................................... 23
2.1
C s khoa h c c a công tác th m đ nh d án đ u t xây d ng.......................................... 23
2.1.1
C s lý thuy t ................................................................................................. 23
2.1.2
C s pháp lý ................................................................................................... 24
2.2
Các ph ng pháp th m đ nh d án đ u t xây d ng ............................................................ 27
2.2.1
Ph
2.2.2
M t s ph
28
2.3
ng pháp chung đ th m đ nh d án .......................................................... 27
ng pháp th m đ nh d án đ u t xây d ng đ
c áp d ng hi n nay
Nguyên t c, trình t và th i gian th m đ nh d án đ u t xây d ng ................................... 34
2.3.1
Nguyên t c th m đ nh [10] ............................................................................... 34
2.3.2
Trình t cơng tác th m đ nh d án đ u t xây d ng ........................................ 34
2.3.3
Th i gian th m đ nh d án đ u t xây d ng .................................................... 35
2.4
Qu n lý ch t l ng trong công tác th m đ nh ........................................................................ 36
2.4.1
Khái ni m v qu n lý ch t l
2.4.2
Qu n lý ch t l
ng ..................................................................... 37
ng trong tác th m đ nh d án đ u t xây d ng...................... 37
2.5
i u ch nh sai sót trong cơng tác th m đ nh d án đ u t xây d ng ................................... 38
2.6
K t lu n ch ng 2..................................................................................................................... 39
CH NG 3
XU T GI I PHÁP NÂNG CAO N NG L C TH M NH
D ÁN CƠNG TRÌNH H T NG K THU T CHO PHÒNG KINH T VÀ H
T NG HUY N YÊN D NG, T NH B C GIANG .................................................... 40
3.1
3.1.1
Th c tr ng phòng Kinh t và H t ng huy n Yên D ng, t nh B c Giang .......................... 40
Gi i thi u v phòng Kinh t và H t ng huy n Yên D ng .............................. 40
3.1.2 Th c tr ng công tác th m đ nh các d án đ u t xây d ng h t ng k thu t trên
đ a bàn huy n Yên D ng ............................................................................................... 47
3.1.3
ánh giá n ng l c th m đ nh d án đ u t xây d ng c a phòng Kinh t và H
t ng huy n Yên D ng .................................................................................................... 53
3.2
xu t m t s gi i pháp nh m nâng cao n ng l c th m đ nh d án đ u t xây d ng các
cơng trình h t ng k thu t c a Phòng Kinh t và H t ng huy n Yên D ng .............................. 58
iv
3.2.1 C p nh t thông tin cho cán b , b sung cán b đúng chuyên ngành và t ng
c ng chính sách đãi ng ..............................................................................................58
3.2.2
Xây d ng m t quy trình th m đ nh d án h t ng k thu t h p lý ..................59
3.2.3
Hoàn thi n b máy t ch c th m đ nh .............................................................61
3.2.4
M t s gi i pháp khác ......................................................................................61
3.3
K t lu n ch ng 3..................................................................................................................... 63
K T LU N VÀ KI N NGH .......................................................................................65
1. Nh ng k t qu đã đ t đ c c a lu n v n ..................................................................................... 65
2. Nh ng t n t i c a lu n v n ............................................................................................................ 66
3. Nh ng ki n ngh và h ng nghiên c u ti p theo ........................................................................ 67
TÀI LI U THAM KH O .............................................................................................68
v
DANH M C CÁC HÌNH NH
Hình 3.1. C c u t ch c phòng Kinh t và H t ng .................................................... 45
Hình 3.2
xu t quy trình th m đ nh ........................................................................... 60
vi
DANH M C B NG BI U
B ng 3.1 C c t ch c phòng Kinh t và H t ng .......................................................45
B ng 3.2. Thành ph n h s trình th m đ nh ................................................................49
B ng 3.3. M t s d án đ
c th m đ nh phòng Kinh t và H t ng .............................52
vii
DANH M C CÁC T
BXD
B xây d ng
C T
Ch đ u t
TXD
u t xây d ng
DA T
D án đ u t
CP
Chính ph
TM T
T ng m c đ u t
KT-XH
Kinh t - xã h i
N
Ngh đ nh
QH
Qu c h i
QLDA
Qu n lý d án
UBND
y ban nhân dân
QPPL
Quy ph m pháp lu t
HTKT
H t ng k thu t
CTXD
Cơng trình xây d ng
LXD
Lu t xây d ng
HSTK
H s thi t k
TKCS
Thi t k c s
H XD
Ho t đ ng xây d ng
GPMB
Gi i phóng m t b ng
QLNN
Qu n lý nhà n
c
QLCL
Qu n lý ch t l
ng
TVTK
T v n thi t k
Q
Quy t đ nh
viii
VI T T T
M
U
1. Tính c p thi t c a đ tài
Trong nh ng n m v a qua, các cơng trình HTKT đ
c
huy n Yên D ng đ đáp ng các yêu c u v c i t o ch t l
TXD r t nhi u trên đ a bàn
ng c s h t ng các khu
dân c m i, k t n i h t ng các c m dân c xung quanh, h t ng trong khu v c, khai
thác t i đa ti m n ng đ t đai đ phát tri n kinh t –xã h i, đáp ng đ
hóa và ch nh trang đơ th t i m t s đ a ph
gi i quy t nhu c u nhà
c nhu c u đô th
ng, qua đó góp ph n phát tri n qu đ t và
ngày càng t ng cao trên đ a bàn huy n. Tuy nhiên, trong quá
trình th c hi n đ u t , cịn m t s CTXD có ch t l
ng ch a cao, hi u qu không nh
mong mu n, s giao thoa c a các d án còn ch a th ng nh t nên ch a phát huy đ
c
hi u qu t ng th , tình tr ng đ u t dàn tr i, thi u đ ng b , ti n đ kéo dài gây lãng
phí v n đ u t , TM T t ng cao so v i TM T ban đ u, tình tr ng th t thốt, lãng phí
trong
TXD làm gi m hi u qu s d ng v n đ u t c a Nhà n
c đang là v n đ gây
nhi u b c xúc trong xã h i. Có nhi u nguyên nhân, trong đó m t ph n là do khâu th m
đ nh DA T các cơng trình HTKT cịn nhi u y u kém, ch a ch t ch . Vì v y, QH đã
ban hành LXD 2014, v i nh ng n i dung đ i m i c n b n, trong đó đ c bi t nh n
m nh và t ng c
ng vai trò, trách nhi m c a các c quan QLNN chuyên ngành trong
vi c ki m soát, QLCL và chi phí xây d ng
t t c các khâu c a q trình
TXD
thơng qua vi c th m đ nh d án, th m đ nh thi t k và d toán; qu n lý n ng l c hành
ngh xây d ng, ki m tra vi c nghi m thu cơng trình tr
c khi đ a vào khai thác s
d ng.
Công tác th m đ nh DA T là m t quá trình ki m tra, đánh giá các n i dung c b n c a
d án do đ n v t v n l p m t cách đ c l p, tách bi t v i quá trình l p d án theo yêu
c u và m c tiêu chung đ t ra c a t ng d án, t o c s v ng ch c cho ho t đ ng đ u t
có hi u qu . Do v y, công tác th m đ nh d án là nhi m v h t s c quan tr ng làm c
s đ Q
phê duy t đ u t d án đ m b o kinh t , k thu t phát huy t i đa hi u qu
c a ngu n v n đ u t . Hi n nay, phòng Kinh t và H t ng là c quan chuyên ngành
ph i th m đ nh các d án
TXD cơng trình trên đ a bàn huy n theo phân c p. Trong
quá trình th m đ nh các d án đã g p khơng ít các khó kh n, lúng túng. B n thân h c
1
viên trong quá trình tham gia th m đ nh đã nh n th y còn m t s t n t i, b t c p trong
khâu l p và th m đ nh các DA T trên đ a bàn huy n Yên D ng. Vì v y, v n đ đ t ra
là làm th nào đ đ m b o ch t l
gi i quy t các t n t i, v
ng, hi u qu công tác th m đ nh, ph
ng m c đ m b o các d án
TXD s đ
ng h
ng
c hi u qu và b n
v ng.
Trên c s nh ng yêu c u c p thi t
trên, h c viên l a ch n và th c hi n đ tài "
xu t gi i pháp hoàn thi n n ng l c công tác th m đ nh d án h t ng k thu t t i
huy n Yên D ng, t nh B c Giang" làm đ tài lu n v n t t nghi p c a mình v i k
v ng đ
c đóng góp nh ng ki n th c đã đ
ch ct p
tr
ng, nh ng kinh nghi m
th c ti n c a b n thân đ th c hi n hi u qu công tác th m đ nh các d án
TXD các
cơng trình HTKT trên đ a bàn huy n Yên D ng, t nh B c Giang theo phân c p.
2. M c đích nghiên c u c a đ tài
ánh giá th c tr ng công tác th m đ nh các d án
TXD các cơng trình HTKT trên
đ a bàn huy n Yên D ng, t nh B c Giang trong th i gian v a qua;
T đó, đ xu t m t s gi i pháp nh m hoàn thi n n ng l c công tác th m đ nh d án
TXD các cơng trình HTKT cho phịng Kinh t và H t ng huy n Yên D ng.
3.
it
ng và ph m vi nghiên c u
•
i t
ng nghiên c u: Công tác th m đ nh các d án cơng trình xây d ng nói
chung và cơng tác th m đ nh các d án TXD cơng trình HTKT nói riêng;
• Ph m vi nghiên c u: Cơng tác th m đ nh các d án TXD công trình HTKT t i trên
đ a bàn huy n Yên D ng – T nh B c Giang do Phòng Kinh t và H t ng huy n Yên
d ng qu n lý.
4. Cách ti p c n và ph
ng pháp nghiên c u
4.1. Cách ti p c n
• Ti p c n lý thuy t các v n đ liên quan đ n cơng tác QLXD;
• Ti p c n thơng tin các d án cơng trình HTKT th c t đã th c hi n;
• Ti p c n các ch đ chính sách pháp lu t trong l nh v c QLXD, đ c bi t là trong
l nh v c th m đ nh;
2
• Ti p c n các nghiên c u liên quan đã công b .
4.2. Ph
ng pháp nghiên c u
Trong quá trình th c hi n lu n v n này, tác gi k t h p s d ng các ph
nghiên c u khoa h c d
ng pháp
i đây:
• Ph
ng pháp th ng kê;
• Ph
ng pháp k th a nh ng k t qu nghiên c u đã công b ;
• Ph
ng pháp so sánh, đ i chi u v i các v n b n pháp quy đ phân tích t ng h p;
• Ph
ng pháp đi u tra thu th p s li u th c đ a;
• Ph
ng pháp tham kh o ý ki n các chuyên gia.
5. K t qu đ t đ
ánh giá đ
c
c th c tr ng công tác th m đ nh các d án
TXD các cơng trình HTKT
trên đ a bàn huy n Yên D ng, t nh B c Giang trong th i gian v a qua;
xu t đ
c m t s gi i pháp nh m hoàn thi n n ng l c th m đ nh các d án cơng
trình HTKT cho phịng Kinh t và H t ng huy n Yên D ng, t nh B c Giang.
6. N i dung c a lu n v n
C u trúc c a Lu n v n ngoài ph n m đ u và k t lu n g m 03 ch
ng:
• Ch
ng 1: T ng quan v th m đ nh d án đ u t xây d ng
• Ch
ng 2: C s khoa h c c a th m đ nh d án TXD cơng trình HTKT;
• Ch
ng 3:
xu t m t s gi i pháp hoàn thi n n ng l c th m đ nh d án
TXD
cơng trình HTKT cho Phịng Kinh t và H t ng huy n Yên D ng, t nh B c Giang
3
CH
NG 1 T NG QUAN V
D NG
TH M
NH D
U T
ÁN
XÂY
1.1 Khái quát chung v công tác th m đ nh d án đ u t xây d ng
1.1.1 D án đ u t xây d ng
• D án TXD là t p h p các đ xu t có liên quan đ n vi c s d ng v n đ ti n hành
H XD đ tri n khai xây d ng m i s a ch a, c i t o cơng trình xây d ng nh m phát
tri n, duy trì, nâng cao ch t l
chi phí xác đ nh.
ng cơng trình ho c s n ph m, d ch v trong th i h n và
giai đo n chu n b d án
Báo cáo nghiên c u ti n kh thi
TXD, d án đ
c th hi n thông qua
TXD, Báo cáo nghiên c u kh thi
TXD ho c Báo
cáo kinh t - k thu t TXD [1].
• Báo cáo nghiên c u ti n kh thi TXD là tài li u trình bày các n i dung nghiên c u
s b v s c n thi t, tính kh thi và hi u qu c a vi c
ch tr
TXD, làm c s xem xét, Q
ng TXD.
• Báo cáo nghiên c u kh thi
TXD là tài li u trình bày các n i dung nghiên c u v
s c n thi t, m c đ kh thi và hi u qu c a vi c
l a ch n, làm c s xem xét, Q
• Báo cáo kinh t - k thu t
TXD theo ph
TXD là tài li u trình bày các n i dung v s c n thi t,
TXD theo ph
ng án thi t k b n v thi cơng
xây d ng cơng trình quy mơ nh , làm c s xem xét, Q
iQ
c
TXD.
m c đ kh thi và hi u qu c a vi c
• Ng
ng án TKCS đ
đ u t là cá nhân ho c ng
TXD.
i đ i di n theo pháp lu t c a c quan, t
ch c, doanh nghi p có th m quy n phê duy t d án và Q
TXD.
• C quan chuyên môn v xây d ng là c quan chuyên môn tr c thu c B Xây d ng,
B qu n lý cơng trình xây d ng chun ngành; S Xây d ng, S qu n lý công trình
xây d ng chun ngành; Phịng có ch c n ng qu n lý xây d ng thu c
y ban nhân
dân c p huy n.
• Ch
TXD (sau đây g i là C T) là c quan, t ch c, cá nhân s h u v n, vay v n
ho c đ
c giao tr c ti p qu n lý, s d ng v n đ th c hi n ho t đ ng TXD.
4
• Thi t k s b là thi t k đ
hi n nh ng ý t
c l p trong Báo cáo nghiên c u ti n kh thi TXD, th
ng ban đ u v thi t k xây d ng cơng trình, l a ch n s b v dây
chuy n công ngh , thi t b làm c s xác đ nh ch tr
• TKCS là thi t k đ
ph
ng án thi t k đ
ng TXD cơng trình.
c l p trong Báo cáo nghiên c u kh thi
c l a ch n, th hi n đ
h p v i tiêu chu n, quy chu n k thu t đ
TXD trên c s
c các thông s k thu t ch y u phù
c áp d ng, là c n c đ tri n khai các b
c
thi t k ti p theo.
• Th m đ nh là vi c ki m tra, đánh giá c a ng
iQ
đ u t , C T, c quan chuyên
môn v xây d ng đ i v i nh ng n i dung c n thi t trong quá trình chu n b và th c
hi n d án TXD làm c s xem xét, phê duy t.
• Th m tra là vi c ki m tra, đánh giá v chuyên môn c a t ch c, cá nhân có đ đi u
ki n n ng l c H XD, n ng l c hành ngh xây d ng đ i v i nh ng n i dung c n thi t
trong quá trình chu n b và th c hi n d án
TXD làm c s cho công tác th m đ nh
[2].
1.1.2
Phân lo i d án đ u t xây d ng
Theo quy đ nh d án
TXD đ
c phân lo i theo quy mô, tính ch t và theo ngu n v n
đ u t c th :
1.1.2.1 Theo quy mơ và tính ch t
D án theo tiêu chí quy đ nh c a pháp lu t v đ u t công, bao g m: D án quan tr ng
qu c gia, d án nhóm A, d án nhóm B và d án nhóm C”.
a) D án quan tr ng qu c gia
Theo TM T: D án s d ng v n đ u t cơng có TM T 10.000 t đ ng tr lên.
Theo m c đ
nh h
tr ng đ n môi tr
ng đ n môi tr
ng ho c ti m n kh n ng nh h
ng nghiêm
ng (Không phân bi t TM T), bao g m:
• Nhà máy đi n h t nhân;
• S d ng đ t có u c u chuy n m c đích s d ng đ t v
n qu c gia, khu b o v
c nh quan, khu r ng nghiên c u khu b o t n thiên nhiên, th c nghi m khoa h c t
50ha tr lên; r ng phòng h đ u ngu n t 50ha tr lên; r ng phòng h ch n gió, ch n
5
cát bay, ch n sóng, l n bi n, b o v môi tr
ng t 500ha tr lên; r ng s n xu t t
1.000ha tr lên;
• S d ng đ t có yêu c u chuy n m c đích s d ng đ t tr ng lúa n
ct
hai v
tr
lên v i quy mơ t 500ha tr lên;
• Di dân tái đ nh c t 20.000 ng
i tr lên
mi n núi, t 50.000 ng
i tr lên
các
vùng khác;
• D án đòi h i ph i áp d ng c ch , chính sách đ c bi t c n đ
c Qu c h i Q .
b) D án thu c nhóm A
D án thu c nhóm A là nh ng d án có m t trong nh ng đi u ki n sau:
• Các d án trên đ a bàn có di tích qu c gia đ c bi t; t i đ a bàn đ c bi t quan tr ng
đ i v i qu c gia v qu c phòng, an ninh theo quy đ nh c a phát lu t v qu c phòng, an
ninh; thu c l nh v c b o v qu c phòng, an ninh có tích ch t b o m t qu c gia; s n
xu t ch t đ c h i, ch t n ; h t ng khu công nghi p, khu ch xu t (không phân bi t
TM T);
• Các d án giao thơng bao g m c u, c ng bi n, c ng sông, sân bay, đ
đ
ng s t,
ng qu c l ; Công nghi p đi n; Khai thác d u khí; Hóa ch t, phân bón, xi m ng;
Ch t o máy, luy n kim; Khai thác, ch bi n khoáng s n; Xây d ng khu nhà , có
TM T t 2.300 t đ ng tr lên;
• Các d án giao thơng tr các d án đ nêu
trên; Th y L i; C p thốt n
c và
cơng trình h t ng k thu t; K thu t đi n; B u chính, vi n thông; S n xu t thi t b
thông tin, đi n t ; Hóa d
c; S n xu t v t li u; Cơng trình c khí, có TM T t 1.500
t đ ng tr lên;
• Các d án s n xu t nông nghi p, lâm nghi p, nuôi tr ng th y s n; v
n qu c gia,
khu b o t n thiên nhiên; Công nghi p, H t ng k thu t khu đô th m i tr các d án
thu c l nh v c công nghi p quy đ nh t i các m c đã nên trên, có TM T t 1.000 t
đ ng tr lên;
• Các d án y t , v n hóa, giáo d c; Nghiên c u khoa h c, tin h c, phát thanh, truy n
hình; Kho tàng; Du l ch, th d c th thao; Xây d ng dân d ng tr xây d ng khu nhà
, có TM T t 800 t đ ng tr lên.
c) D án thu c nhóm B
6
D án thu c nhóm B là nh ng d án có m t trong nh ng đi u ki n sau:
• Các d án: Giao thơng, bao g m c u, c ng bi n, c ng sông, sân bay, đ
đ
ng s t,
ng qu c l ; Công nghi p đi n; Khai thác d u khí; Hóa ch t, xim ng, phân bón;
luy n kim, ch t o máy; Khai thác, ch bi n khoáng s n; Xây d ng khu nhà , có
TM T t 120 ÷ 2.300 t đ ng.
• Các d án Giao thơng; Th y l i; C p thốt n
c và cơng trình h t ng k thu t; K
thu t đi n; S n xu t thi t b đi n t , thơng tin; Hóa d
c; S n xu t v t li u; Cơng trình
c khí; B u chính, vi n thơng, có TM T t 80 ÷ 1.500 t đ ng.
• Các d án s n xu t nơng nghi p, lâm nghi p, nuôi tr ng th y s n; v
n qu c gia,
khu b o t n thiên nhiên; H t ng k thu t khu đô th m i; Công nghi p, tr các d án
thu c l nh v c công nghi p quy đ nh t i các m c đã nên trên, có TM T t 60 đ n
1.000 t đ ng.
• Các d án y t , v n hóa, giáo d c; Nghiên c u khoa h c, tin h c, phát thanh, truy n
hình; Kho tàng; Du l ch, th d c th thao; Xây d ng dân d ng, có TM T t 45 đ n
800 t đ ng.
d) D án thu c nhóm C
D án thu c nhóm C là nh ng d án có m t trong nh ng đi u ki n sau:
• Các d án giao thông bao g m c u, c ng sông, c ng bi n, sân bay, đ
đ
ng s t,
ng qu c l ; Công nghi p đi n; Khai thác hóa ch t, d u khí, phân bón, xi m ng;
luy n kim, Ch t o máy; Khai thác, ch bi n khoáng s n; Xây d ng khu nhà , có
TM T d
i 120 t
đ ng.
• Các d án giao thơng; Th y l i; C p thốt n
c và cơng trình h t ng k thu t; K
thu t đi n; S n xu t thi t b đi n t , thơng tin; Hóa d
c khí; B u chính, vi n thơng, có TM T d
c; S n xu t v t li u; Cơng trình
i 80 t đ ng.
• Các d án s n xu t nông nghi p, lâm nghi p, nuôi tr ng th y s n; v
khu b o t n thiên nhiên; H t ng k thu t khu đô th m i; Công nghi p, tr
n qu c gia,
các d án
thu c l nh v c công nghi p quy đ nh t i các m c đã nên trên, có TM T d
đ ng.
7
i 60 t
• Các d án y t , v n hóa, giáo d c; Nghiên c u khoa h c, tin h c, phát thanh, truy n
hình; Kho tàng; Du l ch, th d c th thao; Xây d ng dân d ng, có TM T d
i 45 t
đ ng.
1.1.2.2 Theo ngu n v n đ u t
D án s d ng v n ngân sách Nhà n
cho TXD, là ngu n v n đ u t
h ic am iđ tn
c:
ây là ngu n chi c a ngân sách Nhà n
r t quan tr ng trong chi n l
c. Ngu n v n này đ
c
c phát tri n kinh t - xã
c s d ng cho các d án k t c u h t ng kinh
t - xã h i, an ninh, qu c phòng, h tr các d án c a doanh nghi p đ u t vào l nh
v c c n có s tham gia c a Nhà n
c, chi cho công tác l p và th c hi n các d án quy
ho ch t ng th phát tri n kinh t - xã h i vùng, lãnh th , quy ho ch xây d ng đô th và
nông thôn.
D án s d ng v n tín d ng do Nhà n
Nhà n
c b o lãnh, v n tín d ng đ u t phát tri n c a
c: Cùng v i ti n trình h i nh p, đ i m i và m c a, tín d ng đ u t phát tri n
c a Nhà n
c ngày càng đóng vai trị quan tr ng trong chi n l
xã h i. Ngu n v n tín d ng đ u t phát tri n c a Nhà n
vi c gi m bao c p v n tr c ti p c a Nhà n
c phát tri n kinh t -
c có tác d ng tích c c trong
c. V i c ch tín d ng, các đ n v s
d ng ngu n v n k trên ph i đ m b o các nguyên t c hoàn tr v n vay. C T là ng
i
đi vay v n ph i tính tốn k hi u qu đ u t , s d ng v n ti t ki m h n. V n tín d ng
đ u t c a Nhà n
c là m t hình th c quá đ chuy n t ph
ngân sách sang ph
ng th c tín d ng đ i v i m i d án có kh n ng thu h i v n tr c
ti p. Bên c nh đó, v n tín d ng đ u t phát tri n c a Nhà n
ng th c c p phát v n
c còn ph c v cho công
tác qu n lý và đi u ti t kinh t v mô. Và trên h t, ngu n v n tín d ng đ u t
tri n c a Nhà n
h
phát
c cịn có tác d ng tích c c trong vi c chuy n d ch c c u kinh t theo
ng cơng nghi p hóa – hi n đ i hóa.
D án s d ng v n đ u t phát tri n c a doanh nghi p Nhà n
c.
D án s d ng v n khác bao g m c v n t nhân ho c s d ng h n h p nhi u ngu n
v n.
1.1.3 Th m đ nh d án đ u t xây d ng
D án cho dù đ
c chu n b t t, phân tích, đánh giá k l
8
ng nh ng nó v n th hi n
tính ch quan c a cá nhân ho c nhóm chuyên gia l p d án nên nh ng h n ch , t n t i
trong quá trình l p d án là r t khó tránh kh i.
tránh ho c gi m tính ch quan c n có
s ki m tra, đánh giá tính đúng đ n và s phù h p v i các quy đ nh, tính kh thi g n v i
đ a bàn s th c hi n d án và hi u qu c a d án TXD s mang l i, giúp vi c ra Q đ u
t đ
c sát th c t và đáp ng đ
tránh đ
c m c tiêu đ u t . Th m đ nh d án giúp cho các C T
c thi u sót, sai sót trong t ng n i dung c a h s l p d án, n u không s phai b
sung các n i dung này trong quá trình th c hi n d án s gây v
d án là m t khâu quan tr ng trong công tác qu n lý
t m c đ u t . Th m đ nh
TXD, t o ra c s lý lu n ch c
ch n cho vi c th c hi n ho t đ ng đ u t đ t hi u qu cao.
1.1.3.1 N i dung th m đ nh d án TXD
Th m đ nh d án
TXD g m th m đ nh TKCS và n i dung khác c a Báo cáo nghiên
c u kh thi TXD [2]. Các n i dung th m đ nh g m:
• S phù h p c a TKCS so v i quy ho ch chi ti t xây d ng; t ng m t b ng đã đ
ch p thu n ho c v i ph
ng án tuy n c a cơng trình đ
c
c ch n đ i v i các cơng trình
xây d ng theo tuy n;
• S phù h p c a TKCS v i v trí, đ a đi m xây d ng và kh n ng k t n i v i h t ng
k thu t c a khu v c;
• S phù h p c a ph
ng án công ngh , dây chuy n công ngh đ
c l a ch n đ i v i
cơng trình có u c u v thi t k cơng ngh ;
• S phù h p c a các gi i pháp thi t k v b o đ m an toàn xây d ng, b o v mơi
tr
ng, phịng, ch ng cháy, n ;
• S tuân th các tiêu chu n, quy chu n k thu t trong thi t k ;
•
i u ki n n ng l c H XD c a t ch c, n ng l c hành ngh c a cá nhân tham gia
TVTK cơng trình;
• S phù h p c a gi i pháp t ch c th c hi n d án theo giai đo n, h ng m c cơng
trình v i u c u c a TKCS.
Th m đinh các n i dung khác g m:
•
ánh giá v s c n thi t
TXD bao g m s phù h p v i ch tr
ng đ u t , kh
n ng đáp ng nhu c u t ng thêm v quy mô, công su t, n ng l c khai thác s d ng đáp
ng yêu c u phát tri n KT-XH, đ m b o an ninh, qu c phòng trong t ng th i k ;
9
•
ánh giá các y u t đ m b o tính kh thi c a d án bao g m: s phù h p v quy
ho ch phát tri n ngành, quy ho ch xây d ng; kh n ng đáp ng nhu c u v s d ng
đ t, kh n ng GPMB ph c v
TXD; nhu c u s d ng ngu n tài nguyên (n u có),
vi c b o đ m các y u t đ u vào và đáp ng các đ u ra c a s n ph m d án; các gi i
pháp t ch c th c hi n; kinh nghi m qu n lý c a C T; các gi i pháp b o v mơi
tr
ng; phịng, ch ng cháy, n ; đ m b o an ninh qu c phòng và các y u t khác;
•
ánh giá y u t b o đ m tính hi u qu c a d án g m TM T, ti n đ th c hi n d
án
TXD; chi phí v n hành, khai thác; kh n ng huy đ ng v n theo ti n đ d án,
phân tích hi u qu , r i ro tài chính và hi u qu KT-XH c a d án.
i v i các d án ch yêu c u l p Báo cáo kinh t - k thu t
TXD thì các n i dung
c n th m đ nh g m:
•
ánh giá v s c n thi t đ u t , quy mô, th i gian th c hi n d án; TM T, hi u qu
v KT-XH c a d án;
• Xem xét các y u t b o đ m tính kh thi c a d án bao g m nhu c u s d ng đ t,
kh n ng GPMB; các y u t
tr
nh h
ng đ n d án nh an ninh, qu c phịng, mơi
ng và các quy đ nh khác c a pháp lu t có liên quan;
• S h p lý c a các gi i pháp thi t k xây d ng cơng trình; s tn th các tiêu chu n
áp d ng, quy chu n k thu t, quy đ nh c a pháp lu t v vi c s d ng v t li u xây d ng
cho cơng trình; s h p lý c a vi c l a ch n dây chuy n và thi t b công ngh đ i v i
thi t k cơng trình có u c u v cơng ngh ; s tuân th các quy đ nh c a pháp lu t v
b o v mơi tr
•
ng, phịng, ch ng cháy n ;
ánh giá s phù h p các gi i pháp thi t k cơng trình v i cơng n ng s d ng c a
cơng trình, m c đ an tồn c a cơng trình và b o đ m s an tồn c a các cơng trình
lân c n;
•
ánh giá s phù h p gi a kh i l
ng ch y u c a d toán thi t k v i kh i l
ng
thi t k ; tính đúng đ n, h p lý c a vi c áp d ng, v n d ng đ n giá, đ nh m c xây d ng
cơng trình; xác đ nh giá tr d tốn c a cơng trình;
•
i u ki n n ng l c H XD c a t ch c, cá nhân th c hi n kh o sát, thi t k xây
d ng, l p Báo cáo kinh t - k thu t TXD [2].
10
1.1.3.2 Vai trò c a th m đ nh d án TXD
Vai trò c a th m đ nh d án
TXD trong các d án là r t l n, nó th hi n
các khía
c nh sau đây:
m b o ch t l
•
ng c a HSTK, kh c ph c các sai sót có th có c a các đ n v
TVTK. Th c t các h s khi th c hi n th m đ nh ph i ch nh s a r t nhi u t vi c tuân
th quy ho ch đ
c duy t, l a ch n ph
ng án thi t k , sai sót trong b n v thi t k ,
áp d ng sai đ nh m c, ch đ khi l p d tốn cơng trình. Vì v y, vi c c quan QLNN
th c hi n t t công tác th m đ nh là r t c n thi t đ đ m b o cơng trình đ u t có hi u
qu .
• H u h t các d án sau khi th m đ nh đ u ti t ki m chi phí
TXD h n so v i giá tr
trình th m đ nh ban đ u;
• H s trình th m đ nh đ i v i các d án s d ng v n ngân sách nhà n
nhà n
c ngoài ngân sách đ
c và v n
c g i đ n c quan chuyên môn v xây d ng theo phân
c p và c quan chuyên môn tr c thu c ng
iQ
đ u t đ th m đ nh. Ngoài ra, đ i
v i d án s d ng ngu n v n khác, h s trình th m đ nh b t bu c ph i trình c quan
chuyên môn v xây d ng theo phân c p đ th m đ nh TKCS đ i v i cơng trình c p đ c
bi t, c p I, cơng trình cơng c ng, cơng trình có nh h
ng l n đ n c nh quan, môi
tr
ng và an toàn c a c ng đ ng [2].
i u này làm t ng trách nhi m c a c quan nhà
n
c và m c đ tin c y c a HSTK.
m b o vi c đ u t công trình là hi u qu . Ho t
đ ng th m đ nh d án TXD đóng vai trị r t quan tr ng không ch v i các nhà đ u t
đ
ch
ng l i tr c ti p t d án mà còn đ i v i các đ nh ch tài chính (nh ngân
hàng, t ch c tín d ng), c quan nhà n
c trong vi c ra Q
đ u t , c p v n, c p gi y
phép cho d án…
1.1.3.3 M c đích c a th m đ nh d án TXD
Công tác th m đ nh d án TXD có m c đích sau đây:
•
ánh giá tính h p lý c a d án bi u hi n trong hi u qu và tính kh thi
t ng n i
dung và cách th c tính tốn c a d án;
•
ánh giá tính hi u qu c a d án trên hai ph
•
ánh giá tính kh thi c a d án: đây là m c đích h t s c quan tr ng, tính kh thi th
hi n
ng di n tài chính và kinh t xã h i.;
vi c xem xét các k ho ch t ch c th c hi n, môi tr
11
ng pháp lý.
i v i c quan th m đ nh nhà n
+
c: Nh m xem xét nh ng l i ích kinh t - xã h i
mà d án đem l i có phù h p v i m c tiêu chi n l
qu c gia, c a vùng, c a đ a ph
c phát tri n kinh t - xã h i c a
ng hay khơng và thơng qua đó đ a ra nh ng k t lu n
và s ch p thu n ph i s a đ i, b sung hay bác b d án;
i v i nh ng đ nh ch t ch c qu c gia ho c qu c t : Ngoài vi c xem xét kh
+
n ng sinh l i cho bên đ u t và s đóng góp c a d án đ i v i n n kinh t qu c dân,
vi c th m đ nh còn nh m m c đích xét h
đ nh h
ng phát tri n lâu dài n đ nh c a d án mà
ng tài tr ho c cho vay v n.
1.1.3.4 Ý ngh a c a vi c th m đ nh d án TXD
M t d án s thành công n u các đ c đi m c a d án đ
c các nhà qu n lý d án nh n
bi t và đánh giá m t cách đúng đ n giúp s d ng hi u qu ngu n v n đ u t . Chính vì
v y th m đ nh d án TXD có ý ngh a r t l n:
• Th m đ nh d án giúp ng
iQ
đ u t l a ch n đ
c ph
ng án đ u t t t nh t,
t i u nh t;
• Giúp c quan QLNN đánh giá đ
c tính phù h p c a d án đ i v i quy ho ch phát
tri n chung c a ngành, qu c gia trên các m t m c tiêu, quy mô, hi u qu ;
• Xác đ nh đ
c m t l i, h i c a d án khi đi vào ho t đ ng, t đó đ khai thác nh ng
m t có l i và h n ch nh ng m t có h i c a d án.
1.2 Th c tr ng công tác th m đ nh d án đ u t xây d ng trong th i gian qua
Vi t Nam
1.2.1 Th c tr ng công tác th m đ nh d án đ u t xây d ng
Trong th i qua quá trình th c hi n công tác th m đ nh d án TXD các cơng trình nói
chung và cơng trình h t ng k thu t nói riêng, chúng ta nh n th y n i lên v n đ ti n
đ th c hi n d án còn ch m, đ u t dàn tr i, kéo dài, không đ ng b ; ch a phù h p
th m chí phá v quy ho ch chung, các d án ph i đi u ch nh khá nhi u nh t là chi phí
TXD, kh n ng gi i ngân th p so v i yêu c u, công tác thanh quy t tốn kéo dài,
ch t l
ng cơng trình cịn ch a t t, cơng trình ch m đ
c đ a vào khai thác, s d ng
d n đ n hi u qu đ u t không cao. V i yêu c u v quy mô đ u t l n h n trong vài
12
n m t i n u v n v n hành h th ng th m đ nh nh hi n nay thì ch c ch n khơng đ t
u c u.
M t s d án
TXD ch a nh n đ
c nhi u s đ ng thu n c a nhân dân. V n đ này
có th do thơng tin d án ch a đ n ho c đ n ch a đ y đ cho nhân dân, có th do m u
thu n gi a các nhóm l i ích khác nhau nh ng c ng có th có d án ch a th c s
kh
thi và ch a h n đã thuy t ph c v hi u qu t ng h p không ch kinh t mà cịn là mơi
tr
ng, chính tr , v n hóa và xã h i, ...
LXD n m 2014; N
s 59/2015/N -CP ngày 18/6/2015 c a CP, ....đ
có hi u l c, công tác th m đ nh d án đã đ
t
c ban hành và
c th c hi n m t cách khoa h c, hi n
ng ch ng chéo khơng cịn, trùng l p gi a các t ch c, c quan, do đó cơng tác th m
đ nh d án đ
c k h n, c th h n, có đi u ki n đ
c nâng cao ch t l
ng và hi u
qu . Trên c s nh ng quy đ nh đó, các t ch c, c quan th c hi n công tác th m đ nh
d án
TXD đã ch đ ng, th c hi n qu n lý theo tiêu chu n QLCL ISO 9001:2000
cho ho t đ ng th m đ nh và QLCL cơng trình.
1.2.2 Các nguyên nhân khách quan
Các v n b n QPPL v chính sách, ch đ c a nhà n
cv
TXD c b n đã đ
c ban
hành tuy nhiên vi c ban hành không đ ng b , thay đ i nhi u trong th i gian ng n, ban
hành các lu t và các v n b n h
ng d n lu t còn ch m, thi u làm h n ch vi c th c
hi n
ng ví d LXD 2014 đ
c p các ngành và đ a ph
01/01/2015, N
h
ng d n th c hi n LXD (N
c ban hành và có hi u l c t
s 59/2015/N -CP v qu n lý d án
TXD cơng trình.) ban hành và có hi u l c t 05/8/2015 r i l i s a đ i, b sung (N
s 42/2017/N -CP ngày 05/4/2017) [3].
G n đây có nhi u c ch chính sách m i trong l nh v c
nh h
TXD có hi u l c vì v y có
ng r t nhi u đ n ngành xây d ng nói chung c ng nh cơng tác th m đ nh d
án nói riêng. Do vi c áp d ng LXD m i nên q trình th m đ nh khơng tránh kh i vi c
sai sót, v n d ng, áp d ng khơng đúng nh ng c ch chính sách m i ho c nh m l n
v i nh ng c ch chính sách c .
S ph i h p gi a các đ n v có liên quan khi th c hi n công tác th m đ nh, th m tra
còn ch a th c s g n k t và phát huy vai trị c a mình. Do v y khi xin ý ki n các c
13
quan chun mơn, các phịng ban liên quan g p nhi u khó khan, th i gian kéo dài, th
t c ph c t p.
1.2.3 Các nguyên nhân ch quan
1.2.3.1 N ng l c c a C T còn nh ng h n ch
C T d án là c quan th c hi n t giai đo n chu n b đ u t d án đ n th c hi n và
k t thúc d án. M t s b ph n, cá nhân còn th c hi n công vi c theo t duy c m c
dù môi tr
ng đ u t đ
c đ i m i th
ng xun. Tính th đ ng trong cơng vi c cịn
khá ph bi n, trách nhi m c a t p th , cá nhân còn ch a đ
c làm minh b ch, thi u
bi n pháp x lý n u đ x y ra sai sót nên d d n đ n tình tr ng t t c đ u làm nh ng
nh ng khơng có ai ch u nh n trách nhi m chính.
ây là tình tr ng
các c quan, t
ch c th c hi n công tác xây d ng c b n các c p, ngành.
N ng l c c a C T còn b h n ch . Hi n nay, do công tác th m đ nh DA T do các c
quan QLNN th c hi n nên m t s C T không quan tâm đ n ch t l
ki m soát h s tr
ng h s , khơng
c khi trình th m đ nh mà phó m c cho đ n v t v n và c quan
th m đ nh. M t s C T còn xác đ nh rõ đ
c vai trị trách nhi m c a mình trong cơng
tác th m đ nh.
Công tác chu n b d án và th c hi n d án
TXD đ
c quan tâm nhi u h n công tác
giám sát đánh giá đ u t còn b xem nh . Tr i qua nhi u n m th c hi n đ u t v i s
l
ng d án r t nhi u nh ng chúng ta v n ch a có m t đánh giá hoàn ch nh v d án
và c ng ch a có nh ng c s cho nh ng đ nh h
phát tri n KT-XH c a đ t n
ng đ u t trong t
ng lai khi mà s
c s ph i đ n lúc đòi h i nhi u h n nh ng gi i pháp phi
cơng trình, s d ng các lo i v t li u thân thi n v i môi tr
ng. Thông tin v d án cịn
ch a đ
c cơng khai, l y ý ki n c a nhân dân v d án, thông tin đ n v i c ng đ ng
đ
ng l i t d án c ng nh b
ch
nh h
ng t d án đ nh n v và x lý nh ng
ph n h i. N u làm t t vi c này có th s t ng c
nh s t o cho s giám sát c a c ng đ ng đ
c th
ng s đ ng thu n c a nhân dân c ng
ng xuyên, ch t l
ng h n.
1.2.3.2 T ch c qu n lý TXD cơng trình c a chúng ta còn ch m đ i m i
Th c tr ng này là nguyên nhân quan tr ng nh t vì mơ hình t ch c qu n lý đ u t t t
s là đ ng l c c i thi n các nguyên nhân nêu trên. C ng ph i nói r ng v n đ này còn
14
khá trì tr
các b ngành t trung
ng đ n đ a ph
ng. Tuy nhiên, xét v m t ch
quan thì mơ hình qu n lý hi n nay cịn nh ng b t c p. Các B , ngành, đ a ph
ng
ch a m nh d n thành l p m t nhóm chuyên gia đ nghiên c u và thi t k mơ hình cho
nên trong th i gian qua ch m đ a ra đ
c c ch t ch c nào cho phù h p. M t s b
ph n qu n lý còn sa đà vào các v n đ chi ti t k thu t mà ch a quan tâm các v n đ
có tính v mơ. Nh ng quy trình th c hi n các công vi c d
t t. Nh ng quy đ nh này c n ph i ch d n t
ng t n cho các c quan cùng tham gia
th c hi n d án k c các ch th tham gia ho t đ ng
án nhóm B ph i đ
ng nh cịn ch a chu n b
TXD. Ví d , theo quy đ nh d
c th m đ nh trong th i gian 20 ngày làm vi c sau khi nh n đ các
h s h p l . Nh v y c n quy đ nh rõ th nào là h s h p l và sau khi đã h p l r i
thì ph i đ
c th m đ nh trong vòng 20 ngày làm vi c. Chúng ta th
ng b ch m vì t
khâu ti p nh n h s không ph i do cán b chuyên môn ti p nh n hay nh th nào là
h s đã h p l , trong quá trình th m đ nh l i yêu c u b sung thêm tài li u liên quan
ho c ch a đ thông tin ph i t m d ng và nh v y công tác th m đ nh, th m tra l i kéo
dài thêm.
S quá t i c a c quan chun mơn th m đ nh ngồi y u t thi u nhân l c, nhi u công
vi c cùng m t th i đi m còn do cách th c th c hi n. Khi đã ý th c đ
c r ng các c
quan th m đ nh khơng th có th i gian và s c l c xem k r t nhi u HSTK thì cách
th c th m đ nh đúng m c c n thi t s làm gi m t i kh i l
ng công vi c th c hi n cho
cán b th m đ nh đ ng th i t p trung đánh giá nh ng đi m chính y u nh : D án có
phù h p v i quy ho ch, tuân th các Quy chu n và Tiêu chu n, s an tồn cơng trình,
kinh t , an tồn mơi tr
ng, ...
T ch c qu n lý đ u t còn ch a th c s quan tâm đ n vi c giám sát đ u t và đánh
giá hi u qu d án.
T ch c qu n lý và th c hi n các d án dùng v n vay ODA hi n c ng còn nhi u lúng
túng m i quan h công vi c và trách nhi m gi a CPO, PMU, C c qu n lý XDCT, …;
N ng l c các nhà T v n qu c t v n còn nhi u v n đ ; quy n l c c a bên vay d
ng
nh b h n ch ch a h n đã do bên cho vay mà còn do n ng l c qu n lý c a bên
vay,…. Các th t c làm m t khá nhi u th i gian ch đ i c a d án.
15