GDCD 9 -Tuần 2 - Tiết 2 - (2019-2020)

Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (147.35 KB, 6 trang )

(1)<div class='page_container' data-page=1>

Tuần 2 Tiết 2 
Soạn: 24 /8/19
Giảng: 9A: .../8/1

9 9B: .../8/19
Bài 2

TỰ CHỦ

I. Mục tiêu bài học:
1. Kiến thức:

-Trình bày được thế nào là tự chủ.

-Nêu được biểu hiện của người có tính tự chủ.
-Hiểu được vì sao con người phải có tính tự chủ
2. Kĩ năng:

+ Kĩ năng bài học:

- Có khả năng làm chủ bản thân trong học tập, sinh hoạt.
- Biết đánh giá bản than và người khác về tính tự chủ.
+ Kĩ năng sống:

- Kĩ năng ra quyết định. Kĩ năng kiên định trước những áp lực tiêu cực của bạn bè.
- Kĩ năng thể hiện sự tự tin khi bảo vệ ý kiến bản thân. Kĩ năng kiểm soát cảm xúc.
3. Thái độ

- Tôn trọng, yêu thương, khiêm tốn, chịu trách nhiệm, khoan dung.

- Biết tôn trọng, yêu thương, khoan dung, nhân ái với những người thân ( hoặc bạn

bè…) vì khơng tự chủ được hành vi của mình mà gây ra hậu quả đáng tiếc.

- Biết rèn luyện tính tự chủ bằng cách tập suy nghĩ kĩ trước khi hành động.
- Biết chịu trách nhiệm về hành vi của mình.

4. Định hướng phát triển năng lực học sinh
- Năng lực tự học

- Năng lực giải quyết vấn đề
- Năng lực sáng tạo

- Năng lực sử dụng ngôn ngữ
- Năng lực giao tiếp

- Năng lực hợp tác

* Tích hợp giáo dục giá trị đạo đức:TÔN TRỌNG, YÊU THƯƠNG, KHIÊM TỐN,
TRÁCH NHIỆM, KHOAN DUNG

* Nội dung giáo dục học tập và làm theo tấm gương đạo đức HCM
- Trong công việc, Bác luôn công bằng không thiên vị.

- Bác ln đặt lợi ích chung của đất nước, của nhân dân lên trên lợi ích của bản
thân.

II. Chuẩn bị phương tiện dạy học :

Gv: Nghiên cứu Sgk, Sgv, TL chuẩn KT- KN,TLTK, chuẩn bị kế hoạch dạy học, phương
tiện dạy học: máy chiếu

Hs: Đọc trước mục “Đặt vấn đề” và trả lời câu hỏi ở phần gợi ý trong Sgk/6,7 trước ở nhà
Sưu tầm những tấm gương, ví dụ thực tế về tính tự chủ

III.Phương pháp và kĩ thuật dạy học

- Phương pháp dạy học: dạy học nhóm, vấn đáp, nghiên cứu trường hợp điển hình, giải
quyết vấn đề (xử lí tình huống), đóng vai, liên hệ thực tế và tự liên hệ,

- Kĩ thuậtdạy học: động não, phân tích trường hợp điển hình, chia nhóm, giao nhiệm vụ,
“trình bày 1 phút”.

IV. Tiến trình lên lớp:

</div>
(2)<div class='page_container' data-page=2>

2. Kiểm tra bài cũ :5’

-Chí cơng vơ tư là gì? Nó được biểu hiện như thế nào ?

-Những người có biểu hiện như thế nào được xem là những kẻ đạo đức giả ?
Hs trình bày

- Chí cơng vơ tư: là phẩm chất đạo đức của con người, thể hiện ở sự công bằng, không
thiên vị, giải quyết công việc theo lẽ phải, xuất phát từ lợi ích chung lên trên lợi ích cá
nhân

3. Giảng bài mới. 1'

a. Hoạt động giới thiệu bài

? Qua phần chuẩn bị ơ nhà, em hãy cho biết một số ví dụ về người sống tự chủ mà em
được biết hoặc chứng kiến…

HS: trình bày những hiểu biết cá nhân

GV: Đó là những con người biết vượt lên hồn cảnh, người làm chủ những suy nghĩ, tình
cảm hành vi của mình và ln giữ thaisw độ tự tin và biết điều chỉnh hành vi của mình.
Tiết học này chúng ta sẽ cùng nhau tìm hiểu cụ thể về bản chất, biểu hiện và phẩm chất tự
c hủ.

b. Các hoạt động dạy học

Họat động của giáo viên và học sinh Nội dung bài học
Hoạt động 2. Tìm hiểu truyện

- Thời gian: 10 phút

Mục tiêu: Thông qua đàm thoại H bước đầu biết những
biểu hiện của tự chủ

Phương pháp: dạy học nhóm, nghiên cứu trường hợp
điển hình, giải quyết vấn đề

Kĩ thuật: phân tích trường hợp điển hình, chia nhóm,
giao nhiệm vụ, trình bày

-G: Cho H đọc mục đặt vấn đề.
-H: Đọc bài, cả lớp theo dõi ở SGK.
Thảo luận nhóm – 5p

Gv giao nhiệm vụ cho 2 bàn 1 nhóm: (3 câu hỏi dưới
đây)

N1- Gia đình bà Tâm gặp nỗi bất hạnh gì ? Bà Tâm đã
làm gì trước nỗi bất hạnh to lớn đó ?

N 2- N đã từ một học sinh ngoan đi đến chỗ nghiện

ngập và trộm cắp như thế nào ? Vì sao như vậy ?

N3- Em có nhận xét gì về hành vi, việc làm của bà Tâm
và N?

HĐ việc nhóm: Hs nhận nhiệm vụ-> giải quyết các
nhiệm vụ-> chuẩn bị báo cáo kết quả

Trình bày trước lớp: các nhóm trình bày kết quả- nhận
xét-bổ sung

1- Con trai bà Tâm bị nhiễm HIV/AIDS. Bà Tâm khơng
khóc, nén chặt nỗi đau, giúp đỡ người bị nhiễm
HIV/AIDS, vận động các gia đình khơng xa lánh mà
gần gũi, chăm sóc họ.

2- Từ một học sinh ngoan, N trở thành kẻ nghiện ngập
và trộm cắp:

I. Đặt vấn đề

</div>
(3)<div class='page_container' data-page=3>

- N bị bạn bè xấu rủ rê tập hút thuốc lá, uống bia, đua
xe.

- Trốn học liên miên, thi trượt tốt nghiệp lớp 9.
- Đang buồn bạn bè rủ hút cần sa.. N bị nghiện.
- Để có tiền chích hút, N tham gia trộm cắp và bị bắt.
- > Vì, N khơng làm chủ được hành vi của mình, gây
hậu quả xấu cho bản thân, gia đình và xã hội.

3- Bà Tâm là người khơng bi quan chán nản, có ý chí
nghị lực vượt qua khó khăn, biết tự điều chỉnh hành vi
của mình. Chính bà là chỗ dựa để con trai vượt qua bệnh
tật và tiếp tục sống

- Còn N là người luôn bi quan, thiếu tự tin và khơng có
bản lĩnh, khơng biết tự điều chỉnh hành vi của mình.
Gv: đánh giá chốt kiến thức

GV chia đơi bảng

1.Một người mẹ 2. Chuyện của N

? Em hãy cho biết hai nhân vật trong hai câu chuyện
trên thể hiện đức tính gì trong cuộc sống?

-> bà Tâm: là người tự chủ
-> N: là người thiếu tự chủ

?Theo em tính tự chủ được thể hiện NTN ?

- Trước mọi sự việc, người có tính tự chủ thường tỏ ra
bình tĩnh khơng nóng nảy, vội vàng;

- Khi gặp khó khăn khơng sợ hãi hoặc chán nản;

- Trong cư xử với mọi người thường tỏ ra ôn tồn, mềm
mỏng, lịch sự

- Phải biết tự chủ trong mọi hồn cảnh, để khơng bị kẻ
xấu dụ dỗ làm việc sai trái như N

? Vì sao con người cần phải biết tự chủ?

HS: Tính tự chủ rất cần thiết vì trong cuộc sống, vì
con người ln ln gặp những tình huống địi hỏi phải
có sự ứng xử đúng đắn, phù hợp.

- Tính tự chủ giúp con người tránh được những sai lầm
không đúng, sáng suốt lựa chọn cách thức thực hiện
mục đích cuộc sống của mình.

- Trong xã hội, nếu mọi người đều biết tự chủ, biết xử
sự như những người có văn hố thì xã hội sẽ tốt đẹp
hơn.

Hoạt động 2 : Tìm hiểu nội dung bài học 
Thời gian: 14 phút

Mục tiêu: Trình bày được thế nào là tự chủ, và sự cần
thiết phải tự chủ trong cuộc sống. Biết cách ứng xử thể
hiện tính tự chủ.

Phương pháp: vấn đáp, liên hệ thực tế và tự liên hệ,

Kĩ thuật: trình bày , bày tỏ thái độ, hợp tác.

?Qua tìm hiểu 2 câu chuyện trên, em hiểu thế nào là tự 
chủ?

+ Bà Tâm

2- Chuyện của N.

Bà Tâm: biết làm chủ
những suy nghĩ, tình cảm, ,
biết điều chỉnh hành vi của
mình-> ln tự tin, làm chủ
bản thân

N: khơng biết điều chỉnh
tình cảm, hành vi, suy nghĩ
của mình-> thiếu tự tin
khơng có bản lĩnh

-> bà Tâm: là người tự
chủ

-> N: là người thiếu tự
chủ

II. Nội dung bài học
1. Khái niệm

Tự chủ là làm chủ bản

thân. Người biết tự chủ là
người làm chủ được những
suy nghĩ, tình cảm, hành vi
của bản thân trong mọi
hoàn cảnh, tình huống,
ln có thái độ bình tĩnh,
tự tin và biết điều chỉnh
hành vi của mình

2. Biểu hiện

</div>
(4)<div class='page_container' data-page=4>

G: Nhà trường và xã hội chúng ta đang đứng trước
những thách thức lớn, đó là mặt trái của cơ chế thị
trường – lối sống thực dụng, ích kỉ, sa đọa của một số
thanh niên đều có ngun nhân sâu xa là sống khơng
biết làm chủ bản thân. Vì vậy, chúng ta cần phải hiểu rõ
hơn về nội dung của đức tính tự chủ

? Nêu những biểu hiện của người có tính tự chủ ?
HS trình bày

GV những người có tính tự chủ ln kiểm tra, đánh giá
bản thân mình, ln biết tự điều chỉnh bằng lời nói,
việc làm để sửa chữa những điều không đúng trong thái
độ và cách cư xử của mình

? Nêu những biểu hiện của người khơng có tính tự chủ 
Hs trình bày

GV: những người thiếu tự chủ khi đứng trước những

sự việc mình khơng vừa ý, người đó thường nổi nóng,
to tiếng cãi vã, gây gổ; có những hành vi tự phát, ngẫu
nhiên như văng tục, cư xử thơ lỗ với mọi người…

G: Tích hợp rèn KNS cho H về vấn đề trẻ em bị lợi
dụng lôi kéo...vấn đề không tự chủ dẫn tới bạo lực học
đường…

3.Tìm hiểu ý nghĩa của tính tự chủ:

?Vì sao con người cần phải biết tự chủ?

G: KL: Tính tự chủ giúp con người biết sống và ứng xử
đúng đắn, có văn hóa; biết đứng vững trước những khó
khăn, thử thách, cám dỗ; khơng bị ngả nghiêng trước
những áp lực tiêu cực.

?Vì sao khi giao tiếp với người khác ta cần có thái độ
ơn hịa, từ tốn ?

GV kết luận: Tính tự chủ rất cần thiết vì trong cuộc
sống, con người ln ln gặp những tình huống địi hỏi
phải có sự ứng xử đúng đắn, phù hợp. Tính tự chủ giúp
con người tránh được những sai lầm khơng đáng có,
sáng suốt lựa chon chách thức thự hiện mục đích cuộc
sống của mình.Trong cuộc sống, nếu mọi người đều biết
tự chủ, biết xử sự như những người có văn hố thì xã
hội sẽ tốt đẹp hơn

4 ? Chúng ta cần rèn luyện tính tự chủ bằng cách nào?

-Phải tập điều chỉnh hành vi thái độ của mình theo yêu
cầu của nếp sống văn hóa: bình tĩnh, ơn hịa, lễ độ

- Phải tập hạn chế những đòi hỏi, mong muốn hưởng thụ
cá nhân và xa lánh những cám dỗ để tránh những việc
làm xấu

-Phải suy nghĩ trước và sau khi hành động (về phươn
thức, cách thức xử sự; về hậu quả của việc làm), xem
việc làm đó lalf đúng hay sai để kịp thời rút kinh
nghiệm và sửa chữa

Biết kiềm chế cảm xúc,
bình tĩnh, tự tin trong mọi
tình huống; khơng nao
núng, hoang mang khi khó
khăn; khơng bị ngả
nghiêng, lôi kéo trước
những áp lực tiêu cực; biết
tự ra quyết định cho
mình…

- Người khơng có tính tự
chủ : Suy nghĩ và hành
động thiếu cân nhắc, chín
chắn, dễ sợ hãi, chán nản
khi gặp khó khăn, không
vững vàng trước cám dỗ,
dễ bị người khác lôi kéo
hoặc lợi dụng...

3. Ý nghĩa

- Tính tự chủ giúp cho con
người biết sống và ứng xử
đúng đắn, có văn hố, biết
đứng vững trước khó khăn,
thử thách, cám dỗ, không
bị ngả nghiêng trước
những áp lực tiêu cực
- Khi giao tiếp phải có thái
độ ôn hòa, từ tốn là biểu
hiện của con người có văn
hóa, có tự chủ, tự tin, tạo
cho người đối diện dễ cảm
tình, quý mến. (muc2/7)

4 . Rèn luyện của học sinh
- Phải điều chỉnh thái độ,
hành vi của mình ( bình
tĩnh, ơn hịa, lễ độ )

- Suy nghĩ kĩ trước khi nói
và hành động

- Xem xét thái độ, lời nói,
việc làm của mình đúng
hay sai

- Biết rút kinh nghiệm và
sửa chữa

</div>
(5)<div class='page_container' data-page=5>

? Cho biết ý nghĩa câu ca dao cuối bài học?
- Dù ai nói ...ba chân

Hs: Ý nói khi con người đã có quyết tâm thì dù bì người
khác ngăn cản, hay cản trở cũng vẫn vững vàng không
thay đổi ý định của mình

Hoạt động 3: Luyện tập, làm bài tập- Thời gian: 7’
Mục tiêu: H biết vận dụng một số kiến thức vào làm
bài tập. Củng cố kiến thức nội dung bài học.

Phương pháp : Vấn đáp, đóng vai, giải quyết vấn đề
(xử lí tình huống)

Kĩ thuật: trình bày, “trình bày 1 phút”

Bài 1/46- Em đồng tình với những ý kiến: (a), (b), (d) (e).

Bởi vì: Những biểu hiện đó là những biểu hiện của người có tính tự chủ, thể hiện sự quan
tâm, suy nghĩ chín chắn.

- Em khơng đồng tình với ý kiến (c) và (đ), vì người có tính tự chủ là người biết điều
chỉnh suy nghĩ, hành động của mình cho phù hợp với những tình huống, hồn cảnh khác
nhau, khơng hành động một cách mù qng theo ý thích cá nhân của mình. Nếu ý thích
đó là khơng đúng, khơng hợp với điều kiện, hoàn cảnh hay chuẩn mực xã hội.

Bài 2/46

Em có thể kể về một bạn học sinh trong lớp em, bạn lớp trưởng hoặc bạn ngồi cạnh em,
hay có thể kể về người bạn hàng xóm biết tự chủ.

Bài 3/46

- Việc làm của Hằng biểu hiện của một người khơng có tính tự chủ, đúng ra Hằng chỉ nên
chọn một bộ, đằng này bộ nào Hằng cũng thích, hành vi của Hằng đã làm mẹ bực mình.
- Em sẽ khuyên Hằng: Bạn làm như vậy là khơng nên, vì mẹ khơng thể chiều theo ý thích
của Hằng để mua hết những bộ nào Hằng thích được. Làm như vậy chứng tỏ Hằng khơng
suy nghĩ chín chắn, hành vi của Hằng là sai, bạn cần phải biết rút kinh nghiệm

4. Củng cố và luyện tập: 5’

* Nội dung giáo dục học tập và làm theo tấm gương đạo đức HCM (1p)
? Qua bài học em học tập được gì ở Bác về tinh thần tự chủ, đó là gì?

Gv định hướng, Hs trả lời được các ý sau- Trong công việc, Bác luôn công bằng khơng
thiên vị.

- Bác ln đặt lợi ích chung của đất nước, của nhân dân lên trên lợi ích của bản
thân.

GV: Cho HS đóng vai -Chia lớp thành 3 nhóm thảo luận và đóng vai thể hiện tính tự
chủ trong tình huống sau:

TH1: Trên đường đi học, tình cờ N gặp lại K, một người bạn cũ cùng học hồi lớp 8, nay
đã bỏ học. K rủ N nghỉ học vào quán chơi điện tử, K sẽ chi tiền. N từ chối nhưng K cứ dụ
dỗ, chèo kéo.

N sẽ…

TH2: Nhân dịp sinh nhật, H được bố tặng 1 chiếc máy nghe nhạc xinh xắn. H rất thích và
mang đến lớp. Nhưng trong giờ ra chơi, L- một người bạn ngồi cùng bàn sơ ý làm rơ
mạnh chiếc máy xuống sàn, khiến H rất xót ruột. L vội vàng nhặt máy lên và xin lỗi H.
H sẽ…

</div>
(6)<div class='page_container' data-page=6>

Huy sẽ…

-H: Thảo luận và chuẩn bị đóng ai theo nhóm.- Các nhóm lần lượt lên đóng vai, có
cách xử lí, giải quyết phù hợ

TH1: N nên khéo léo từ chối bằng được, không nên nghỉ học để đi chơi điện tử, dù không
phải trả tiền

TH2: H nên kiềm chế, khơng nên có thái độ giận dữ, mắng mỏ L vì bạn chỉ sơ ý làm rơi
TH3: Huy nên khuyên ngắn Long và không hùa theo bạn tẩy chay An

? Kể 1 tấm gương có tính tự chủ
? Đọc 1 số câu ca dao, tục ngữ:
- Đói thì đầu gối phải bị

Cái chân hay chạy cái giò hay đi.

Nước lã mà vã nên hồ

Tay không mà nổi cơ đồ mới ngoan.

- GV kết luận tồn bài: Tự chủ là đức tính qúy giá. Nếu như mỗi chúng ta ai cũng có

tính tự chủ sẽ góp phần xây dựng gia đình, xã hội văn minh, hạnh phúc. Mỗi HS chúng ta
biết tự chủ sẽ trở thành những con ngoan, trò giỏi, trường, lớp của chúng ta sẽ luôn là môi
trường trong sạch, văn minh, lịch sự

5. Hướng dẫn học sinh tự học ở nhà : 2’

+ Bài cũ:- Về nhà học bài, làm hoàn thiện các bài tập còn lại sgk/ 8
- Sưu tầm Những câu chuyện về “Tự chủ”

+ Bài mới: Chuẩn bị cho bài 3: đọc 2 câu chuyện trong mục “Đặt vấn đề”, trong bài
“Dân chủ và kỉ luật” trả lời 4 câu hỏi trong phần gợi ý

- Tìm hiểu trước các tình huống trong phần luyện tập
6. Rút kinh nghiệm

...………
...………
...………Kí duyệt của Tổ trưởng , Ngày tháng năm 20

</div>