skkn “một số KINH NGHIỆM CHO TRẺ mẫu GIÁO 5 TUỔI làm quen chữ cái

“MỘT SỐ KINH NGHIỆM CHO TRẺ MẪU GIÁO 5 TUỔI
LÀM QUEN VỚI CHỮ CÁI ”

PHẦN I: ĐẶT VẤN ĐỀ

1. Lý do chọn đề tài
Trong những năm gần đây bậc học mầm non đang tiến hành đổi mới chương trình
giáo dục trẻ mầm non, trong đó đặc biệt coi trong việc tổ chức các hoạt động phù hợp
với sự phát triển của từng cá nhân trẻ, kích thích trẻ hoạt động một cách chủ động,
tích cực, hồn nhiên, vui tươi đồng thời tạo cơ hội cho giáo viên phát huy khả năng
sáng tạo trong việc lựa chọn và tổ chức các hoạt động chăm sóc giáo dục trẻ một cách
linh hoạt, mềm dẻo, thực hiện phương châm “học bằng chơi, chơi mà học”, đáp ứng
mục tiêu phát triển trẻ một các toàn diện về mọi mặt.
Một con người từ khi sinh ra cất tiếng khóc chào đời đầu tiên đến giai đoạn trưởng
thành và rồi trở thành một con người hoàn thiện phải trải qua rất nhiều giai đoạn thay
đổi về tâm sinh lý, phương pháp giáo dục… Giống như một ngơi nhà để hồn thiện
và sử dụng được phải trải qua rất nhiều cơng đoạn, bắt đầu từ đặt móng, xây tường,
lợp mái rồi đến khâu trang trí, chỉnh sửa… Trẻ mầm non cũng vậy, đây là giai đoạn
trẻ tiếp thu nền giáo dục đầu tiên giống như việc đặt viên gạch nền móng cho một
cơng trình, những viên gạch đầu tiên có vững vàng, chắc chắn thì cơng trình đó mói
bền vững, đảm bảo lâu dài. Như vậy việc giáo dục trẻ ở lứa tuổi mầm non ở các
trường mầm non đóng một vai trị quan trọng trong việc phát triển sau này của trẻ.
Là giáo viên mầm non trực tiếp chăm sóc và ni dạy trẻ tơi nhận thấy được tầm
quan trọng trong việc chăm sóc – giáo dục trẻ mầm non, thấy được vai trò và nhiệm
vụ cao cả của mình, trong việc phát triển những mầm non tương lai của đất nước, góp
phần xây dựng sự nghiệp giáo dục nói riêng và đất nước nói chung ngày càng tốt đẹp,
tiến bộ xã hội, xứng đáng với lời dạy của Bác:


“ Vì lợi ích mười năm phải trồng cây
Vì lợi ích trăm năm phải trồng người”

Bắt nguồn từ những tầm quan trọng trên là một giáo viên mầm non tôi ln tìm tịi
đưa ra những phương pháp giảng dạy sao cho lượng kiến thức trẻ tiếp thu được đạt
kết quả cao, trẻ hứng thú, sơi nổi tích hợp được nhiều nội dung vào giảng dạy để giờ
học phong phú hơn, tạo sự lôi cuốn đối với trẻ và phù hợp với điều kiện trường mình
đang cơng tác. Đối với trẻ mầm non hoạt động làm quen với chữ cái là một trong
những hoạt động quan trọng trong việc phát triển tồn diện của trẻ, nó có tầm quan
trọng rất lớn trong việc phát triển vốn từ, phát triển ngôn ngữ, khả năng phát âm-đọc
chuẩn chữ, tiếng mẹ đẻ, để phát triển các giác quan và hoàn thiện các nhân cách cho
trẻ.
Vì thấy được tầm quan trọng của hoạt động, nên tôi đã chọn đề tài nghiên cứu “Một
số kinh nghiệm cho trẻ mẫu giáo 5 tuổi làm quen với chữ cái ”
2. Mục đích nghiên cứu.
Xuất phát từ thực tiễn dạy trẻ làm quen với chữ cái trong chương trình chăm sóc giáo
dục lứa tuổi 5-6 thực nghiệm ở trường mầm non Đại tự và các buổi tham dự chuyên
đề, tiết mẫu tôi thấy việc nghiên cứu đề tài “Một số kinh nghiệm cho trẻ mẫu giáo 5
tuổi làm quen với chữ cái” nhằm mục đích giúp trẻ nhận biết 29 chữ cái, luyện cách
phát âm chuẩn, hoàn thiện tiếng mẹ đẻ, phát triển bộ máy phát âm, phát triển nhân
cách trẻ, giúp trẻ húng thú tham gia vào giờ học đạt kết quả cao.
3. Đối tượng nghiên cứu.
Trẻ 5- 6 tuổi và các hoạt động giáo dục giúp học tốt môn làm quen chữ cái.
4. Phương pháp nghiên cứu.
- Nghiên cứu lý luận .
- Khảo sát thực tiễn .
- Xử lý số liệu,tổng hợp kết quả.


- Thực hành trải nghiệm
5. Giới hạn nghiên cứu
Đề tài này được nghiên cứu và thực hiện trong phạm vi trường mầm non Đại
Tự, huyện Yên Lạc và tại lớp 5 tuổi A3

6. Phạm vi và kế hoạch nghiên cứu
Thời gian nghiên cứu bắt đầu từ thàng 6 năm 2013 đến tháng 5 năm 2014
- Tháng 6 năm 2013: Nghiên cứu lý luận của đề tài
- Từ tháng 7 năm 2013: Nghiên cứu thực trạng và giải pháp của đề tài
- Từ tháng 9 năm 2013: Đưa các giải pháp đã nghiên cứu áp dụng vào thực tiễn.

PHẦN II: NỘI DUNG
1. Cơ sở lý luận về vấn đề cho trẻ mẫu giáo 5-6 tuổi làm quen với chữ cái.
Công tác giáo dục là một chủ chương lớn, quan trọng của tồn đảng, tồn dân ta trong
cơng cuộc xây dựng và đổi mới đất nước trong đó giáo dục mầm non là một ngành


học cần thiết, một tác nhân quan trọng tác động và hình thành nhân cách con người
cho trẻ.
Chính vì vậy bước sang kỷ nguyên mới ngành giáo dục nói chung và bậc học mầm
non nói riêng tiếp tục đẩy mạnh và không những đổi mới, nâng cao công tác giảng
dạy để tiến dần đến việc hồn thiện một giáo trình cơ bản mang tính giáo dục cao, có
hiệu quả nhất, để giúp trẻ hình thành và phát triển tồn diện nhân cách con người
mới. Đối với trẻ mẫu giáo có rất nhiều các hoạt động như học tập, vui chơi, lao
động…. Thơng qua đó để giáo dục trẻ. Song một trong những hoạt động khơng thể
thiếu được với trẻ đó là phát triển ngơn ngữ cho trẻ. Vì ngơn ngữ là phương tiện giao
tiếp quan trọng nhất. Nhờ có ngơn ngữ mà con người hiểu được nhau, cùng nhau
hành động vì mục đích chung: lao động, đấu tranh, xây dựng và phát triển xã hội.
Khơng có ngơn ngữ, khơng thể giao tiếp được, thậm chí khơng thể tồn tại đựoc, nhất
là đứa trẻ một sinh thể yếu ớt, rất cần sự chăm sóc, bảo vệ của người lớn. Ngơn ngữ
làm cho đứa trẻ trở thành một thành viên của xã hội lồi người. Nếu đối với người
lớn, ngơn ngữ cần như cơm ăn, áo mặc, thì đối với đứa trẻ cịn hơn thế nữa. Ngơn
ngữ là một cơng cụ hữu hiệu để trẻ có thể bày tỏ những nguyện vọng của mình khi
cịn rất nhỏ để người lớn có chăm sóc, giáo dục, điều khiển trẻ. Là một điều kiện để
trẻ tham gia vào mọi hoạt động hình thành nhân cách trẻ.

Quá trình trưởng thành của đứa trẻ bên cạnh thể chất là trí thức cơng cụ để phát triển
tư duy trí thức chính là ngơn ngữ. Ngơn ngữ là công cụ để trẻ học tập và vui chơi
những hoạt động chủ yếu của trường mầm non. Ngôn ngữ được trong tất cả các loại
hình giáo dục, ở mọi nơi, mọi lúc, như vậy, ngôn ngữ cần cho tất cả các hoạt động và
ngược lại mọi hoạt động tạo cơ hội cho ngôn ngữ trẻ phát triển . Ngôn ngữ cịn là
phương tiện để giáo dục trẻ một cách tồn diện về 5 mặt giáo dục, đức, trí, lao thể
mỹ. Phát triển ngơn ngữ cho trẻ có rất nhiều các nội dung khác nhau như phát âm và
dùng ngữ điệu đúng, thích hợp khi sử dụng tiếng mẹ đẻ, phát triển vốn từ và nói đúng
ngữ pháp.


Vậy bộ môn làm quen với chữ cái là một phần, một bộ phận của việc phát triển ngôn
ngữ trong chương trình chăm sóc giáo dục trẻ 5-6 tuổi, do đó làm quen với chữ cái nó
có ý nghĩa quan trọng việc phát triển ngôn ngữ cho trẻ.
Trước hết làm quen với chữ cái là rèn luyện khả năng nghe , khả năng phát âm, khả
năng hiểu ngôn ngữ tiếng việt .
Thông qua việc làm quen với chữ cái cung cấp thêm vốn từ về thế giới xung quanh.
Cho trẻ làm quen với chữ cái còn giúp trẻ hiểu được mối quan hệ giữa ngơn ngữ nói
với ngơn ngữ viết, trẻ hiểu thế nào là đọc và viết sau này ở trường phổ thơng, thơng
qua viêc tìm kiếm các chữ cái khác nhau ở các vị trí khác nhau của từ giúp trẻ phát
triển óc quan sát, ghi nhớ có chủ định
Cho trẻ làm quen với chữ cái cịn góp phần kích thích phát triển tư duy và hình thành
tính tích cực của trẻ, nó giúp trẻ định hướng trong không gian, giúp trẻ điều khiển
những hoạt động của các giác quan. Làm quen với chữ cái còn giáo dục tình cảm, mở
rộng hiểu biết cho trẻ, chuẩn bị tích cực cho trẻ vào trường tiểu học. Như vậy làm
quen với chữ cái là không thể thiếu được trong nội dung phát triển ngôn ngữ cho trẻ
5-6 tuổi.
2. Thực trạng dạy trẻ làm quen chữ cái ở trường mầm non.
a. Thuận lợi:
Trẻ khỏe mạnh, hào hứng và tích cực tham gia vào các hoạt động, lĩnh hội

nhanh các kiễn thức giáo viên truyền đạt.
Phụ huynh quan tâm đến trẻ, nhiệt tình tham gia vào các hoạt động của nhà
trường và nhóm lớp để nâng cao chất lượng chăm sóc giáo dục trẻ.

Tôi nhận được sự quan tâm, giúp đỡ từ Ban giám hiệu nhà trường khi thực hiện đề tài
này.
100% trẻ lớp 5 tuổi đã qua mẫu giáo 4 tuổi


Lớp học khang trang rộng rãi có đầy đủ đồ dùng dạy học và phương tiện làm việc
như có máy tính máy chiếu để thực hiện ứng dụng cơng nghệ thông tin trong dạy trẻ.
Nhà trường đã phân lớp theo đúng độ tuổi nên tạo điều kiện thuận lợi giáo viên đứng
lớp trong q trình giảng dạy .
Bản thân có năng lực chun mơn vững, có trình độ chun mơn Đại học, có khả
năng sử dụng thành thạo máy tính trong q trình dạy học và nghiên cứu. Tích cực
học tập nghiên cứu để nâng cao trình độ năng lực chun mơn.
b. Khó khăn :
100% phụ huynh đều làm nơng nghiệp nên việc kết hợp với giáo viên về việc chăm
sóc giáo dục trẻ cịn hạn chế. Ngồi điều kiện khó khăn ra phụ huynh cứ nghĩ đến lớp
chủ yếu là múa hát rồi ghi vài chữ là xong. Bởi họ chưa hiểu được sự khác nhau giữa
làm quen chữ cái trước đây và làm quen chữ viết bây giờ. Do vậy nên việc đóng góp
kinh phí để đầu tư cho hoạt động này rất hạn chế dẫn đến không đủ điều kiện hổ trợ
cho việc học của trẻ. Từ đó tiết dạy khơng hấp dẫn, khơng lơi cuốn trẻ.
Từ những thuận lợi và khó khăn đó, tơi thấy rằng việc gây hứng thú cho trẻ vào tiết
học là việc làm hết sức quan trọng và cần thiết . Nó là phương tiện phục vụ cho cuộc
sống hàng ngày và cũng là cơ sở cho việc lĩnh hội kiến thức sau này ở trường phổ
thông . nên tôi đã chọn đề tài này.
c. Kết quả khảo sát ban đầu :
Khảo sát thực tế để xác định khả năng học chữ cái của trẻ bằng cách tổ chức cho trẻ
tham gia vào các hoạt động cụ thể trên tiết học.

Số cháu khảo sát

Trẻ hứng thú học

Trẻ có tham gia vào

nhận biết, phân biệt

giờ học, nhận biết

và phát âm đúng chữ

chữ còn nhầm, và

cái

phát âm chưa chuẩn.

Trẻ khơng thích
tham gia vào giờ
học, nhận biết, phân
biệt, phát âm chữ cái
còn nhầm.


30 trẻ

9/30= 30%

16/30 = 53 %

5/30 = 17 %

d. Đánh giá kết quả khảo sát ban đầu:
Qua cách tổ chức cho trẻ tham gia vào các hoạt động cụ thể trên tiết học, lúc đầu tôi
thấy trẻ tham gia hoạt động khơng hào hứng, một số trẻ thích, một số trẻ khơng thích
và chưa có nề nếp trong học tập. Trong q trình thực hiện tơi quan sát, ghi chép đầy
đủ và đánh giá chất lượng như sau:
- Trẻ có ý thức tham gia hoạt động học tập, nhận biết và phân biệt được các chữ cái
theo yêu cầu của cô, biết phát âm đúng chuẩn các âm, đã tham gia vào hoạt động làm
quen với các chữ cái hào hứng là: 9/30 đạt 30 %. Tỉ lệ này rấ thấp so với số lượng trẻ
trong lớp.
- Số trẻ có tham gia vào hoạt động học tập, nhận biết chữ cái đơi lúc cịn nhầm, phát
âm chưa chuẩn, khẳ năng nghi nhớ không bền và tham gia hoạt động chưa thực sự
chú ý là: 16/30 đạt 53 %.
- Số trẻ có thái độ thờ ơ trong học tập, khơng thích tham gia học chữ, nhận biết, phân
biệt chữ còn nhầm là: 5/30 đạt 17 %.
3. Một số giải pháp thực hiện.
a. Bồi dưỡng nâng cao nhận thức chuyên môn cho giáo viên.
Qua thực tế chăm sóc giảng dạy trong nhiều năm và thường xuyên được trực
tiếp đi thăm lớp, dự giờ đồng nghiệp tơi nhận thấy trẻ mầm non nói chung và trẻ mẫu
giáo nói riêng, các cháu cịn nhỏ nhưng có nhu cầu ý thức học tập, thích khám phá
những cái mới lạ, ham hiểu biết. Chính vì vậy các hoạt động học tập của trẻ phải
được tổ chức dưới dạng vui chơi mà vẫn đảm bảo kiến thức cho trẻ mới thu hút, hấp
dẫn trẻ tham gia vào giờ học đạt kết quả cao.
Dựa vào đặc điểm của trẻ và thực tế trên tôi đã đi sâu vào sưu tầm những tài liệu có
liên quan đến mơn học, học tập nghiên cứu về chương trình giảng dạy mơn làm quen
chữ cái cho trẻ mẫu giáo 5-6 tuổi. Tôi ln suy nghĩ và đặt ra câu hỏi mình phải làm

gì? Làm như thế nào? để nâng cao nghệ thuật giảng dạy, gây hứng thú, phát huy được
tính tích cực của trẻ và giúp trẻ tiếp thu bài một cách nhẹ nhàng sâu sắc, đạt hiệu quả
cao.
Được sự quan tâm giúp đỡ của nhà trường tạo điều kiện cho tôi và các giáo viên trong
trường được dự giờ học tập ở trường bạn, các tiết chuyên đề, thường xuyên thăm lớp
dự giờ đồng nghiệp, các tiết mẫu của trường để học tập nâng cao nghiệp vụ chuyên
môn.
Từ những suy nghĩ tìm tịi, học tập kinh nghiệm và quan tâm giúp đỡ của ban giám
hiệu nhà trường, tổ chuyên môn, giảng viên trong trường tơi đã đi sâu vào tìm tịi, suy
nghĩ mạnh dạn cải tiến đưa ra một số trò chơi vào các tiết làm quen chữ cái và làm
một số đồ chơi đẹp, phong phú phục vụ các trẻ chơi để hấp dẫn trẻ tham gia vào trò
chơi và các trò chơi đưa vào các tiết học phải phù hợp với đặc điểm nhận thức của
trẻ, với chủ đề. Mỗi tiết học phải thay đổi các trò chơi khác nhau, thường xuyên
không lặp đi lặp lại nhiều lần để trẻ khơng nhàm chán. Bên cạnh khi giới thiệu trị
chơi tôi lại phải suy nghĩ đưa ra những thủ thuật, lời nói nhẹ nhàng hấp dẫn gây được
hứng thú phát huy tính tích cực của trẻ vào hoạt động làm quen với chữ cái.
b. Sử dụng một số trò chơi trong việc cho trẻ làm quen chữ cái.
Để trẻ hứng thú, hoạt động tích cực sơi nổi tham gia vào giờ học làm quen với chữ
cái đạt kết quả cao tơi vận dụng một số trị chơi vào các tiết học cụ thể như sự:
* Trị chơi “ Ơ cửa bí mật”
VD 1: Tiết làm quen với chữ cái g, y
Chủ đề: Thế giới động vật
Chủ đề nhánh: Côn trùng – Chim
Vào bài tơi đóng vai trị người dẫn chương trình đi vào giới thiệu chương trình “Chào
đón các bé đến với trị chơi Ơ cửa bí mật, với chủ đề: "Cơn trùng-Chim” Đến tham
gia trị chơi hơm nay gồm có 02 đội thi, tơi muốn biết đội một đâu (trẻ ở đội một
đứng lên giơ tay vẫy), đội hai đâu (trẻ ở đội hai đứng lên giơ tay vẫy).

Bây giờ hai đội cùng tham gia vào trò chơi, hai đội sẽ lên bốc thăm để chọn cho đội
mình một ô cửa ( 2 trẻ đại diện 2 đội lên bốc thăm)
Cô đọc ô cửa của 2 đội và lần lượt mở 2 ô cửa và cho trẻ gọi tên 2 bức tranh ( Chim
yến, con ong…) và đọc từ dưới tranh lên.
Cho trẻ chơi trị ghép chữ.
Cơ nhận xét và thưởng cho trẻ những chiếc mũ côn trùng-chim
Sau khi cô giới thiệu chữ cái mới “g,y” và cho trẻ phát âm theo cả lớp, tổ, cá nhân, so
sánh sự giống nhau và khác nhau giữa chữ g với chữ y xong.
Cho trẻ chơi các trị chơi ơn luyện để tạo hứng thú và giúp trẻ khắc sâu nhận biết và
nhớ 2 chữ cái g,y
* Trò chơi “chọn chữ theo u cầu”
Cơ phát âm, nói cấu tạo chữ hay cho chữ cái nào biến mất thì trẻ trọn chữ cái đó và
phát âm.
Với trị này có tác dụng luyện cho trẻ sự tinh nhanh, khả năng ghi nhớ và tư duy về
cấu tạo chữ để nhặt chữ đúng và phát âm chuẩn.
* Trị chơi “ Cơn trùng hái lá”
* Luật chơi: Trẻ hái đúng trong vòng 3 phút ,đội nào hái được nhiều chiếc lá có chữ
cái g,y là đội thắng cuộc
Cách chơi trẻ lên chơi chạy đến cây dùng miệng hái những chiếc lá có chữ cái g,y
mang về đổ vào rổ của đội mình.
*Trị chơi “Tìm chữ qua thơ”
Cho trẻ lên tìm và đếm xem có bao nhiêu chữ g(y) trong bài thơ.
* Trò chơi “ Sâu đi qua các chướng ngại vật”
* Luật chơi: Các đội đi qua đúng chướng ngại vật có gắn chữ cái của đội mình là đội
thắng cuộc, đội nào khơng đi qua chướng ngại vật sẽ thua cuộc


Cách chơi: Cô phân đội một là đội chú sâu mang chữ g, đội hai là đội mang chữ y, đội
chữ g đi qua chướng ngại vật mang chữ g, đội chữ y phải đi qua chướng ngại vật
mang chữ y. Hai đội sẽ oẳn tù tì, đội nào thắng sẽ là chú sâu đi trước nếu đội nào đi

qua không đúng chướng ngại vật sẽ thua cuộc.


Việc tổ chức cho trẻ một tiết học làm quen với chữ cái với hình thức theo
một
“chương trình” xuyên suốt tiết học với cơ giáo là người dẫn chương trình kết hợp
khéo léo các trị chơi, có khoảng thời gian cho trẻ thư giãn bằng các trò chơi linh
động xen kẽ trẻ cảm thấy thoải mái với khơng khí học vui vẻ, sơi nổi, trẻ tích cực
tham gia.
Bằng các trị chơi mới trẻ sẽ hứng thú khám phá những điểm mới của bài học, tạo
được sức hút mạnh mẽ của trẻ vào bài học và giúp trẻ khắc sâu trí nhớ về cấu tạo chữ
được làm quen.


Cho nên với mỗi tiết dạy tơi ln tìm tịi, sáng tạo những trò chơi mới, cách chơi mới
ứng dụng với các hình thức khác nhau, thường xuyên thay đổi trò chơi để tạo sự mới
lạ hứng thú với trẻ.
VD 2: Bài làm quen với chữ cái i, t, c.
Chủ đề: Một số nghề
Chủ đề nhánh: nghề dịch vụ
Trong phần ôn luyện tôi cho trẻ chơi trò chơi “ Xếp chữ” Với cách chơi cơ phát âm
hay nói cấu tạo chữ cái nào trẻ đứng xếp thành chữ cái đó.
VD: Cơ phát âm chữ i hay nói chữ gì có một nét thẳng đứng, một dấu chấm ở trên
nét thẳng đứng – trẻ đứng thành một hàng thẳng, một trẻ đứng ở trên hàng thẳng làm
dấu chấm để tạo thành chữ “i”.
VD 3: Tơi tổ chức trị chơi “ong đi tìm mật” Tiết làm quen chữ cái m,n
Chủ đề: Thế giới thực vật xung quanh bé
Chủ đề nhánh: Tết và mùa xuân.
Với cách chơi các chú ong bay theo đường rích rắc đi lấy những bơng hoa có gắn chữ
cái giống chữ cái của mũ ong của mình về để vào rổ, nếu chú ong nào khơng bay theo

đường rích rắc thì bơng hoa đó khơng được tính,đội nào mang được nhiều hoa và
đúng những bơng hoa có gắn chữ cái của đội mình là đội thắng cuộc
VD 4 Bài làm chữ cái H,K
Chủ đề: giao thông
Chủ đề nhánh:Phương tiện giao thơng
Tơi tổ chức trị chơi khéo léo với cách chơi như sau: trẻ bật liên tục qua 5 vòng
tròn có gắn chữ h, k, vừa bật vừa phát âm chữ cái ở trong vịng trịn, bật khơng dẫm
vào vịng.


- Từ nào bật đúng khơng dẫm vịng được nhận một hình vng hoặc một hình một
tam giác có gắn chữ h,k. Sau đó cầm hình đỏ dán lên bức tranh phía trước để tạo
thành chiếc thuyền trên biển.
Chiếc thuyền tranh. Đội nào dán đúng, đẹp là đội thắng cuộc.
- Cho trẻ đếm xem có bao nhiêu chữ h, k ở chiếc thuyền vừa dán có gắn số tương
ứng.


Ngoài ra để trẻ hào hứng phấn khởi, khao khát tham học chữ cái hơn nữa. Tơi cịn áp
dụng các trị chơi trên cơng nghệ thơng tin vào các tiết học như: sử dụng phần mềm
powerpoint để soạn giáo án điện tử ; trò chơi Kissmart đã cài sẵn trong máy vi tính.


* Ví dụ 1:
Bài làm quen chữ cái i, t, c
- Với tiết học này tơi đưa trị chơi làm quen chữ cái trong trị chơi Kismart, tơi
hướng dẫn trẻ tìm và phát âm chữ cái vừa làm quen.
Cách chơi như sau: tìm và phát âm chữ cái vừa làm quen và đọc các từ có chứa
các chữ cái đó:
i: in hình trên giấy.

t: tàu kêu tu tu.
c: cị cắp cá.
- Tôi hướng dẫn trẻ chơi 2 - 3 lần sau đó cho trẻ trực tiếp lên chơi trên máy.
* Ví dụ 2:
Làm quen chữ cái b, d, đ.
Tơi cho trẻ chơi trị chơi nhóm chữ cái trong phầm trị chơi Kissmart với cách
chơi: trẻ chọn hình ảnh có chứa b, d, đ và đọc từ tên đồ vật có chứa chữ cái đó như:
bắp chuối, quả dứa, hoa đào, quả bí đỏ, quả bơ, quả dâu.
- Tơi hướng dẫn trẻ chơi 2 - 3 lần.
- Cho trẻ thực hành chơi trên máy.
* Ví dụ 3:
Làm quen chữ cái m, n.
- Với tiết học này tơi cho trẻ chơi trị chơi "ghép chữ" qua giáo án điện tử.
- Cách chơi: ghép các nét với nhau để tạo thành chữ cái m, n.
Ví dụ: trẻ lấy nét thẳng ( l ) bên trái ghép với nét móc xi ( 2 ) để tạo thành chữ n.
- Cô hướng dẫn cho trẻ chơi. Sau đó cho trẻ lần lượt lên chơi.


Qua các trị chơi trên máy vi tính giúp trẻ học hứng thú, say mê. Giúp trẻ được ôn
luyện, khắc sâu, ghi nhớ các chữ cái vừa được làm quen.
Với hoạt động làm quen với chữ cái ta có thể tổ chức rất nhiều các trị chơi với
nhiều hình thức khác nhau để tạo hứng thú cho trẻ. Đặc biệt trẻ mẫu giáo nói chung
và trẻ mẫu giáo 5 - 6 tuổi nói riêng hoạt động học gắn liền với hoạt động vui chơi. Vì
vậy khi dạy trẻ ta tổ chức dưới hình thức vui chơi trẻ hứng thú hơn, tham gia tích cực
hơn và giúp trẻ tiếp thu bài tốt
c. Tăng cường cơ sở vật chất.
Để các tiết học làm quen với chữ cái đạt kết quả tốt, các cháu tiếp thu bài một
cách hiệu quả, giúp trẻ hoạt động hứng thú, tích cực trước hết phải được trang thiết bị
phục vụ cho môn học như:
+ Một số đồ dùng, đồ chơi dạy học.

+ Máy vi tính cho nhóm lớp học đã nối mạng, cài đặt các phầm mềm.
+ Ngoài ra trang bị thêm tivi, đàn, đài để phục vụ cho giờ học.
Để trường lớp có cơ sở vật chất đảm bảo cho chất lượng giáo dục cần có sự hỗ trợ
từ phòng giáo dục và đào tạo huyện, nhà trường, các bậc phụ huynh các ban ngành
đoàn thể địa phương đóng góp kinh phí hay trang bị cơ sở vật chất cho nhà trường.
d. Kiểm tra đánh giá.
Muốn các giờ hoạt động làm quen với chữ cái đạt hiệu quả, tạo hứng thú tích cực
cho trẻ thì Ban giám hiệu, tổ chuyên môn nhà trường phải thường xuyên dự giờ các
tiết học để kiểm tra kết quả truyền thụ kiến thức của giáo viên tới trẻ và kết quả trẻ
tiếp thu bài đến đâu và sự chuẩn bị tiết học của giáo viên.
Sau mỗi lần kiểm tra các giờ dạy Ban giám hiêu nhà trường, tổ chuyên môn đưa ra
những ý kiến nhận xét, đánh giá để giúp giáo viên nắm bắt những gì mình đã làm
được, những gì mình chưa làm được để giờ dạy sau cố gắng hơn nữa và để học tập
bồi dưỡng nâng cao nghiệp vụ cho bản thân.
e. Rút kinh nghiệm.


Sau mỗi lần kiểm tra đánh giá kết quả của giờ học có sự nhận xét đánh giá của
Ban giám hiệu, tổ chuyên môn, đồng nghiệp. Bản thân giáo viên tự rút ra bài học kinh
nghiệm cho bản thân cần phát huy những gì đã làm được và sửa chữa hồn thiện
những gì chưa làm được, cịn thiếu xót và cần cố gắng hơn nữa học tập trau dồi kiến
thức để có những sáng tạo trong giảng dạy, nâng cao chất lượng giảng dạy.
f. Tuyên truyền tới phụ huynh.
Giáo viên cần tuyên truyền sâu rộng đến các bậc phụ huynh, nhân dân, các ban ngành
đoàn thể trong vùng để họ hiểu được tầm quan trọng của bộ môn đối với trẻ mẫu giáo
5 - 6 tuổi như thế nào và nắm được phương pháp giảng dạy của bộ môn, cách dạy và
học của cơ và trẻ bằng các hình thức trị chuyện, mở các tiết mẫu, tiết chun đề. Qua
đó giúp các bậc phụ huynh nắm được phương pháp dạy con phù hợp với nhà trường
cũng là điều kiện để trẻ nắm được bài tốt và sự hỗ trợ về cơ sở vật chất tạo điều kiện
thuận lợi cho việc giảng dạy của cô và nhà trường.

4. Kết quả.
Sau một thời gian nghiên cứu và thử nghiệm “Một số kinh nghiệm cho trẻ mẫu
giáo 5 tuổi làm quen với chữ cái” của mình tại trường mầm non Đại Tự. Bản thân tôi
thấy các cháu lớp tôi ngày càng hứng thú say mê học môn làm quen với chữ cái, khả
năng nhận biết và phát âm đúng, chuẩn các chữ cái là khá cao.
Kết quả sau khi vận dụng một số trò chơi vào tiết học làm quen với chữ cái:
Lớp

Sĩ số trẻ

5 tuổi A3

30

trẻ nhận biết chữ cái đúng,

trẻ nhận biết chữ cái cịn

hứng thú, tích cực

nhầm và chưa hứng thú

28/30 = 93%

2/30 = 7%

Kết quả đạt được khi “Một số kinh nghiệm cho trẻ mẫu giáo 5 tuổi làm quen với chữ
cái” kết quả đạt được là bước đầu ngơn ngữ của trẻ như kỹ năng nghe, nói, phát âm
và nhận biết, phân biệt được các âm khó, vốn từ của trẻ được nâng cao, hình thành
năng lực hoạt động tư duy, óc sáng tạo của trẻ thơng qua các hoạt động làm quen chữ

cái, trẻ tham gia sôi nổi hào hứng, trẻ nhận biết phân biệt và phát âm đúng, nhanh các
chữ cái qua các trò chơi tăng lên rất cao.
+ 93% trẻnhận biết, phân biệt được các chữ cái, hứng thú, tích cực tham gia vào
giờ học.
+ 7% trẻ nhận biết, phát âm chữ cái còn nhầm và chưa thực sự hứng thú.
* So sánh với kết quả khảo sát ban đầu.
So với đầu tháng 9/ 2013. Khi tôi dạy trẻ làm quen vơí chữ cái, tơi cũng đã
đưa những trị chơi vào tiết học nhưng những trò chơi quá quen thuộc và lặp đi lặp lại
nhiều lần và đồ dùng phục vụ cho những trò chơi đơn giản nên chưa gây hứng thú,
thu hút trẻ, chưa phát huy hết khả năng tham gia tích cực của trẻ.
Nhưng trong năm học 2013-2014 tơi đã tìm tịi sáng tạo vận dụng một số trò
chơi hay vào các tiết học kết hợp làm, sưu tầm những đồ chơi đẹp phù hợp với trò
chơi và đưa ra những thủ thuật, nghệ thuật khéo léo để giới thiệu trò chơi và đặc biệt
hơn nữa là những trò chơi phù hợp với nội dung bài, chủ đề và phù hợp với trẻ. Bên
cạnh đó tơi đã đưa trò chơi Kissmart, bài giảng điện tử vào nội dung bài dạy để trẻ
được trực tiếp thực hành ôn luyện với các chữ cái. Do vậy trẻ tham gia vào hoạt động
rất hứng thú, tích cực, khả năng nhận biết, phân biệt và phát âm chuẩn các chữ cái đạt
kết quả cao hơn rất nhiều.
5. Bài học kinh nghiệm.
Để tổ chức hướng dẫn trẻ làm quen với chữ cái đạt kết quả như trên trong q
trình thực hiện tơi đã rút ra được bài học kinh nghiệm như sau:
- Giáo viên phải thực sự tâm huyết với nghề, say sưa học hỏi, tìm tịi, nghiên
cứu tài liệu để nắm chắc mục đích yêu cầu, nội dung nhiệm vụ của bộ mơn. Chuẩn bị
chu đáo giáo trình giảng dạy trước khi lên lớp.
- Tạo đồ dùng phù hợp, hấp dẫn và sử dụng linh hoạt, hợp lý tạo bất ngờ, hứng
thú cho trẻ. Tham mưu với cấp trên đầu tư cơ sở vật chất phục vụ cho môn học.

- Lựa chọn, ứng dụng các trò chơi hay, phù hợp, hấp dẫn vào tiết học tạo hứng
thú, phát huy trí thơng minh cho trẻ.
- Thường xun kiểm tra đánh giá giáo viên dạy và nhận thức của học sinh
trong môn Làm quen chữ cái ( nhà trường đánh giá giáo viên, giáo viên kiểm tra học
sinh).
Trên đây là một số kinh nghiệm của bản thân tôi qua việc: "Một số kinh nghiệm cho
trẻ mẫu giáo 5 tuổi làm quen với chữ cái đạt kết quả cao" áp dụng trong giảng dạy đã
đạt được những thành công nhất định, đã tạo được hứng thú cho trẻ tham gia tích cực
vào giờ học, trẻ nhận biết và phát âm chính xác 29 chữ cái, trẻ ghi nhớ các chữ cái.

PHẦN III: KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ
1. Kết luận.


Bộ môn làm quen với chữ cái là một trong những môn học rất cần thiết và quan
trọng đối với trẻ mẫu giáo 5 - 6 tuổi. Qua việc vận dụng một số trò chơi gây hứng thú
cho trẻ 5 - 6 tuổi làm quen với chữ cái có tác dụng rất lớn đối với trẻ.
Trẻ nhận biết và phát âm chính xác 29 chữ cái tiếng việt theo kiểu mẫu in thường và
viết thường.
Hình thành năng lực hoạt động tư duy, trí tưởng tượng cho trẻ.
Thơng qua các giờ học làm quen với chữ cái gây hứng thú phát huy tính tích cực cho
trẻ, tạo giờ học sơi nổi, nhẹ nhàng
Trẻ được cung cấp thêm vốn từ về thế giới xung quanh.
Trẻ làm quen một số kỹ năng thực hành trên máy vi tính.
Cho trẻ làm quen một số số kỹ năng đọc, viết tạo tiền đề cho trẻ chuẩn bị vào lớp 1.
Giáo viên có ý thức nghiên cứu, tìm tịi học hỏi để nâng cao chất lượng giảng dạy bộ
môn. Giáo viên vận dụng linh hoạt các phương pháp để truyền thụ kiến thức đến trẻ
một cách nhẹ nhàng, hiệu quả. Biết ứng dụng công nghệ thông tin vào tiết dạy tạo
được hứng thú say mê vào giờ học của trẻ.
2. Kiến nghị.

* Về phía nhà trường:
- Mở các tiết chuyên đề, tiết mẫu để giáo viên trong nhà trường học tập, nâng
cao chuyên môn nghiệp vụ môn học.
- Thường xuyên dự giờ và rút kinh nghiệm các giờ dạy cho giáo viên.
- Tạo điều kiện cho chị em giáo viên đi dự giờ học tập đồng nghiệp.
* Về phía phịng giáo dục:
- Tổ chức nhiều lớp bồi dưỡng chuyên môn nghiệp vụ cho giáo viên- nhất là
môn học làm quen với chữ cái.


- Tăng cường cơ sở vật chất phục vụ cho dạy và học ở trường mầm non hơn
nữa.

Đại tự, ngày 05 tháng 5 năm 2014
Người viết sáng kiến

Nguyễn Thị Tâm
PHẦN IV: TÀI LIỆU THAM KHẢO

1. Chương trình chăm sóc trẻ mầm non.
2. Trị chơi với chữ cái
3. Tạp chí Giáo dục - mầm non.
4 Tâm lý học trẻ em.
5. Hướng dẫn, tổ chức thực hiện các hoạt động giáo dục trong trường mầm non
theo chủ đề (trẻ 5 - 6 tuổi).
6. Một số phương tiện thông tin đại chúng như đài, báo, tivi. Mạng internet