skkn một số biện pháp chỉ đạo giáo viên xây dựng môi trường lấy trẻ làm trung tâm (năm 2020)

MỤC LỤC
I ĐẶT VẤN ĐỀ ...................................................................................................2
1 Lí do chọn đề tài ................................................................................................2
2 Mục đích nghiên cứu..........................................................................................3
3 Đối tượng nghiên cứu ........................................................................................4
4 Phương pháp nghiên cứu....................................................................................4
II. GIẢI QUYẾT VẤN ĐỀ………………...........................................................4
1 Cơ sở lí luận của sáng kiến kinh nghiệm............................................................4
2 Cơ sở thực tiễn....................................................................................................5
2.1 Thuận lợi..........................................................................................................5
2.2 Khó khăn ........................................................................................................6
2.3 Kết quả, hiệu quả của thực trạng ....................................................................6
3. Các giải pháp, biện pháp thực hiện xây dựng môi trường giáo dục lấy trẻ làm
trung tâm tại trường mẫu giáo Hoa Hồng.............................................................7
3.1 Khảo sát,đánh giá thực trạng môi trường giáo dục lấy trẻ làm trung tâm và
xây dựng kế hoạch chỉ đạo....................................................................................7
3.2 Chỉ đạo giáo viên xây dựng môi trường giáo dục lấy trẻ làm trung tâm.......9
3.2.1 Triển khai nội dung chuyên đề đến đội ngũ giáo viêntrong nhà trường......9
3.2.2 Chỉ đạo thí điểm thực hành xây dựng môi trường giáo dục lấy trẻ làm
trung tâm..............................................................................................................10
3.3 Biện pháp tham mưu đầu tư cơ sở vật chất, xây dựng môi trường giáo dục
lấy trẻ làm trung tâm. ..........................................................................................15
3.4 Biện pháp phát động phong trào thi đua xây dựng môi trường giáo dục lấy
trẻ làm trung tâm để chào mừng các ngày lễ lớn theo nội dung từng chủ đề.....15
3.5 Biện pháp kiểm tra, đánh giá kết quả của giáo viên trong việcxây dựng môi
trường giáo dục lấy trẻ làm trung tâm.................................................................16
3.6 Biện pháp tuyên truyền phối kết hợp với cha mẹ học sinh, các lực lượng xã
hội để xây dựng MTGD lấy trẻ làm trung tâm....................................................16
4. Hiệu quả của sáng kiến kinh nghiệm đối với hoạt động giáo dục, với giáo viên
và nhà trường......................................................................................................17
III.KẾT LUẬN, KIẾN NGHỊ…………………………………………………20

1 Kết luận...........................................................................................................20
2 Kiến nghị .........................................................................................................20
1 / 21


I. ĐẶT VẤN ĐỀ
1. Lí do chọn đề tài
- Giáo dục mầm non có một ý nghĩa quan trọng đối với việc chuẩn bị tâm
thế sẵn sàng đi học cũng như tập cho trẻ làm quen với những sinh hoạt gần gũi
với hoạt động học tập. Để có thể mạnh dạn, tự tin tham gia các hoạt động và học
tập tốt hơn ở các bậc học tiếp theo, trẻ cần phải có sự rèn luyện một cách tích
cực về vận động, về trí óc, có sự hiểu biết về bản thân, gia đình, mơi trường
xung quanh...Vì vậy việc xây dựng môi trường giáo dục lấy trẻ làm trung tâm là
một trong những nhiệm vụ quan trọng của giáo viên khi thực hiện chương trình
giáo dục mầm non, đặc biệt là trong giai đoạn hiện nay, khi mà cả hệ thống giáo
dục đang quyết tâm thực hiện Nghị quyết 29 của Đảng (Nghị quyết TW 8 khóa
XI) về “Đổi mới căn bản, tồn diện giáo dục và đào tạo”.Xây dựng mơi trường
giáo dục lấy trẻ làm trung tâm là xây dựng một mơi trường an tồn, thân thiện và
ấm cúng, trình bày đẹp mắt, thu hút sự chú ýcủa trẻ, giúp trẻ chủ động tham gia
vào các hoạt động tạo điều kiện cho trẻ chơi mà học, học bằng chơi, có cơ hội
trải nghiệm và giao tiếp một cách tíchcực, tự nhiên. Mơi trường giáo dục gồm có
hai bộ phận khơng thể tách rời, có liên quan chặt chẽ và bổ sung lẫn nhau đó là
mơi trường vật chất và mơi trường xã hội.
- Mơi trường vật chất bao gồm tồn bộ phương tiện vật chất kể cả trong nhà
và ngoài trời có liên quan đến diện tích, phịng học, nhiệt độ, ánh sáng, đồ dùng,
đồ chơi...
- Môi trường xã hội là tồn bộ các mối quan hệ giúp trẻ hình thành phát
triển nhân cách, hay nói cách khác mơi trường xã hội chính là bầu khơng khí
giao tiếp giữa cơ và trẻ, giữa trẻ với trẻ, nó được tạo ra trong quá trình tương tác.
- Vì thế đối với trẻ mầm non, việc thiết lập, xây dựng và khai thác có

hiệuquả mơi trường giáo dục lấy trẻ làm trung tâm được xem như một trong
những nhiệm vụ quan trọng, có ý nghĩa vơ cùng to lớn đối với sự hình thành và
phát triển nhân cách toàn diện của trẻ. Nhưng trên thực tế, việc thực hiện xây
dựng môi trường giáo dục lấy trẻ làm trung tâm vẫn tồn tại nhiều khó khăn, bất
cập. Mỗi đơn vị, mỗi giáo viên thực hiện theo cách thức và quan điểm riêng của
mình cho nên việc thực hiện chưa thật sự đi vào chiều sâu và đúng hướng. Mặt
khác, vẫn còn một số giáoviên mầm non chưa đầu tư suy nghĩ, tìm tịi, cịn ngại
đổi mới, ngại sáng tạo nên hiệu quả thực hiện xây dựng môi trường giáo dục lấy
trẻ làm trung tâm chưa cao.
- Mỗi đứa trẻ là một cá thể riêng biệt, chúng khác nhau về thể chất, tình
cảm, xã hội, trí tuệ, hồn cảnh gia đình, văn hóa và tâm lý. Do đó, mỗi trẻ em có
hứng thú, cách học và tốc độ học tập khác nhau và chúng đều có thể thành cơng.
Trẻ học bằng chơi tốt nhất khi có người lớn hỗ trợ và mở rộng những gì chúng
đang hứng thú và đang thực hiện. Song song với việc lập kế hoạch giáo dục lấy
trẻ làm trung tâm, mỗi nhà trường cũng cần phải xây dựng môi trường hoạt động
cho trẻ được trải nghiệm. Môi trường giáo dục trong trường mầm non là tổ hợp
2 / 21


những điều kiện tự nhiên - xã hội cần thiết, trực tiếp ảnh hưởng đến hoạt động
chăm sóc, giáo dục trẻ ở trường mầm non. Hiệu quả của những hoạt động này
nhằm góp phần thực hiện tốt mục tiêu, nhiệm vụ chăm sóc giáo dục trẻ. Có
nhiều cách phân loại mơi trường giáo dục: Có quan điểm cho rằng, mơi trường
giáo dục mầm non bao gồm môi trường tự nhiên (như các điều kiện khơng khí,
ánh sáng, nguồn nước, cây xanh, địa điểm trường) và môi trường xã hội (bao
gồm: bầu khơng khí giao tiếp trong trường mầm non, phong cách làm việc, mối
quan hệ giữa con người với con người, giữa trường mầm non với các tổ chức
kinh tế, xã hội, văn hóa khác…). Một quan điểm khác lại phân chia môi trường
giáo dục thành môi trương vật chất và môi trường xã hội.
- Môi trường vật chất trong trường mầm non bao gồm các trang thiết bị, đồ

dùng, đồ chơi, không gian phục vụ cho việc tổ chức các hoạt động sinh hoạt
hằng ngày của trẻ. Môi trường vật chất tạo cho trẻ những cơ hội tốt để trẻ thỏa
mãn nhu cầu hoạt động và phát triển toàn diện về mặt thể chất, trí tuệ thẩm mĩ,
đạo đức, xã hội. Mơi trường xã hội được hiểu là tồn bộ những điều kiện xã hội
như chính trị, văn hóa, các mối quan hệ giúp trẻ hình thành nhân cách của mình.
Mơi trường xã hội đặc biệt được nhấn mạnh ở đây là môi trường giao tiếp trong
trường mầm non, bao gồm sự giao tiếp giữa cô và trẻ, giữa trẻ với trẻ và giữa trẻ
với những người xung quanh. Mơi trường này vừa mang tính chất sư phạm, vừa
mang tính chất gia đình. Việc phân loại mơi trường có thể khác nhau, song đều
quan trọng đối với giáo dục mầm non. Theo chúng tơi, mơi trường đó cần phải
cung ứng các điều kiện cần thiết để kích thích và phục vụ trẻ hoạt động một cách
tích cực, chăm sóc trẻ tốt… qua đó, nhân cách trẻ sẽ được phát triển tốt và thuận
lợi.
- Đối với nhà giáo dục, việc xây dựng môi trường giáo dục phù hợp sẽ là
phương tiện, là điều kiện để họ phát triển phù hợp với từng trẻ và từng lứa tuổi.
Đối với phụ huynh và xã hội, q trình xây dựng mơi trường giáo dục sẽ thu hút
được sự tham gia của các bậc phụ huynh và sự đóng góp của cộng đồng xã hội
để thỏa mãn mong đợi của họ đối với sự phát triển của trẻ trong từng giai đoạn,
trong từng thời kì.
- Là một cán bộ quản lý, hàng ngày trực tiếp chỉ đạo giáo viên thực
hiệnnhiệm vụ chuyên môn của mình nên bản thân tơi ln trăn trở, suy nghĩ
phảixây dựng môi trường giáo dục như thế nào để trẻ được hoạt động một
cáchtrung tâm nhất, tích cực nhất, thoải mái nhất mà lại đạt được hiệu quả cao
nhấtluôn là vấn đề mà bản thân tôi đặc biệt quan tâm. Vì vậy trong năm học
2019 - 2020 tơi đã nghiên cứu đề tài: “Biện pháp chỉ đạo giáo viên xây dựng
môi trường giáo dục lấy trẻ làm trung tâm ”
2. Mục đích nghiên cứu
- Giúp đội ngũ giáo viên trong nhà trường nâng cao nhận thức và năng
lựcvề quản lý, tổ chức chăm sóc, giáo dục trẻ, thực hiện Chương trình Giáo

3 / 21


dụcmầm non theo quan điểm giáo dục lấy trẻ làm trung tâm phù hợp điều kiện
cụ thể của nhóm, lớp và địa phương.
- Giúp đội ngũ giáo viên và học sinh xây dựng mơi trường giáo dục mang
tính “mở”, kích thích sự tập trung chú ý, tư duy và cảm xúc tích cực của trẻ,thúc
đẩy trẻ tham gia hiệu quả vào các hoạt động chơi và trải nghiệm đa dạng.
- Tạo cho trẻ cơ hội học tập qua chơi và bằng nhiều cách khác nhau phù
hợpvới nhu cầu, hứng thú và khả năng của bản thân trẻ.
- Huy động sự tham gia của nhà trường, gia đình và xã hội, tạo sự thống
nhất cùng quan tâm xây dựng môi trường giáo dục cho trẻ trong trường mầm
non góp phần thực hiện có hiệu quả chuyên đề “Xây dựng trường mầm non lấy
trẻ làm trung tâm”.
3. Đối tượng nghiên cứu
- Biện pháp chỉ đạo giáo viên xây dựng môi trường giáo dục lấy trẻ làm
trung tâm với trường có diện tích nhỏ hẹp.
4. Phương pháp nghiên cứu
- Phương pháp quan sát:
+ Quan sát thực tiễn xây dựng môi trường giáo dục lấy trẻ làm trung tâm
của giáo viên.
+ Quan sát quá trình tham gia xây dựng mơi trường giáo dục và hoạt động
của học sinh.
- Phương pháp đàm thoại.
+ Đàm thoại trực tiếp với giáo viên và học sinh.
+ Thảo luận qua các buổi sinh hoạt chuyên môn
- Phương pháp thực hành.
+ Thực hành trực tiếp tại các nhóm lớp.
+ Thực hành qua các đợt triển khai chuyên đề, các đợt phát động thi đua.
- Phương pháp kiểm tra, đánh giá.

II. NỘI DUNG SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM
1. Cơ sở lí luận của sáng kiến kinh nghiệm
- Chúng ta có thể khẳng định rằng yếu tố mơi trường có tính chất quyết
định đến sự phát triển cả về thể chất cũng như tinh thần của trẻ. Trẻ được sống
và học tập, sinh hoạt trong mơi trường giáo dục tích cực sẽ có một cơ thể
khoẻmạnh, thơng minh, nhanh nhẹn, hình thành nên nhân cách lành mạnh làm
nền móng cho các giai đoạn phát triển sau này của trẻ. Đối với nhà giáo dục,
việc xây dựng môi trường giáo dục phù hợp sẽ là phương tiện, là điều kiện để họ
phát triển phù hợp với từng trẻ và từng lứa tuổi. Đối với phụ huynh và xã
4 / 21


hội,q trình xây dựng mơi trường giáo dục sẽ thu hút được sự tham gia của các
bậc phụ huynh và sự đóng góp của cộng đồng xã hội để thỏa mãn mong đợi của
họ đối với sự phát triển của trẻ trong từng giai đoạn, trong từng thời kì.Chương
trình giáo dục mầm non tốt là một chương trình lấy trẻ làm trung tâm. Có nghĩa
là nó được xây dựng dựa trên hứng thú, nhu cầu, kinh nghiệm và khả năng của
trẻ. Chương trình này sẽ tạo cơ hội cho trẻ được phát triển tồn diện, khơng chỉ
chú trọng tới sự phát triển trí tuệ mà cịn ni dưỡng tâm hồn, phát triển thể chất
và khả năng giao tiếp xã hội của trẻ. Một chương trình tốt là chương trình khơng
chỉ quan tâm tới trẻ"học được cái gì" mà cịn chú trọng "học như thế nào", tức là
cho trẻ những trải nghiệm học tập tích cực để phát triển đam mê ham học hỏi
của trẻ và khả năng tự học.
- Như vậy có thể nói việc xây dựng mơi trường giáo dục lấy trẻ làm trung
tâm là thực sự quan trọng và cần thiết. Nó được ví như người giáo viên thứ hai
trong công tác tổ chức, hướng dẫn cho trẻ nhằm thỏa mãn nhu cầu vui chơi và
hoạt động của trẻ, thơng qua đó, nhân cách của trẻ được hình thành và pháttriển
tồn diện. Một mơi trường sạch sẽ, an tồn, có sự bố trí khu vực chơi và học
trong lớp và ngồi trời phù hợp, thuận tiện có ý nghĩa to lớn không chỉ đốivới sự
phát triển thể chất của trẻ, mà còn thỏa mãn nhu cầu nhận thức, mở rộnghiểu

biết của trẻ, kích thích trẻ hoạt động tích cực, sáng tạo. Môi trường giao tiếp cởi
mở, thân thiện giữa cô với trẻ, giữa trẻ với trẻ và giữa trẻ với môi trường xung
quanh sẽ tạo cơ hội cho trẻ được chia sẻ, giải bày tâm sự, nguyện vọng, mong
ước của trẻ với cô, với bạn bè, nhờ vậy mà cô hiểu trẻ hơn, trẻhiểu nhau hơn,
hoạt động phối hợp nhịp nhàng hơn nên hiệu quả hoạt độngcũng cao hơn, trẻ
yêu trường, yêu lớp, yêu cô giáo và bạn bè hơn.
2. Cơ sở thực tiễn
- Thực trạng của việc xây dựng môi trường giáo dục lấy trẻ làm trung tâm ở
trường mẫu giáo.
2.1. Thuận lợi
- Trường được sự quan tâm của UBND và chỉ đạo sát sao của các phịng
ban như: Phịng GD&ĐT, Phịng Nội vụ, Phịng Tài chính Quận, sự tạo điều
kiện của Đảng uỷ - UBND - HĐND Phường Cửa Đông.
- Năm học 2019 - 2020 nhà trườngđạt danh hiệu trường tiên tiến cấp Quận,
tổ dạyđạt danh hiệu tập thể lao động tiên tiến cấp Quận, công đồnđạt danh hiệu
Cơng đồn cơ sở vững mạnh xuất sắc.
- Đội ngũ giáo viên, nhiệt huyết, năng động trong các hoạt động phong
trào của nhà trường, phường và của ngành, ham học hỏi để nâng cao trình độ, có
tinh thần tự giác vượt mọi khó khăn.Ban giám hiệu ln đồn kết, nhất trí phối
hợp ăn ý với nhau trong việc điều hành mọi hoạt động của nhà trường.

5 / 21


- Cơ sở vật chất trang thiết bị và đồ dùng đồ chơi của nhà trường tươngđối
đầy đủ và đặc biệt ưu tiên cho các chuyên đề đang triển khai và tổ chứcthực
hiện.
2. 2. Khó khăn
- Đội ngũ giáo viên có một số đồng chí trên 50 tuổi nên cịn hạn chế về vấn
đề ứng dụng CNTT trong giảng dạy, một số giáo viên chưa phát huy được khả

năng sáng tạo linh hoạt.
- Trình độ phụ huynh khơng đồng đều, đa số là dân buôn bán nhỏ nên nhận
thức chưa cao, vì vậy cũng gặp khó khăn trong cơng tác phối kết hợp giữa gia
đình và nhà trường.
- Diện tích các lớp chật hẹp, khơng có sân chơi ngồi trời nên khó khăn khi
tổ chức các hoạt động cho trẻ.
- Một bộ phận phụ huynh cịn q nng chiều con nên thường để trẻ tiếp
cận nhiều với máy tính, điện thoại, những trị chơi điện tử…dẫn đến việc trẻ
khơng hứng thú với đồ chơi theo lứa tuổi ở trường mầm non, do đó việc giáo
dục trẻ theo khoa học gặp phải khơng ít khó khăn.
2.3. Kết quả, hiệu quả của thực trạng
- Từ thực trạng trên của trường, bản thân tôi nhận thấy rằng mặc dù công
tác xây dựng môi trường giáo dục lấy trẻ làm trung tâm đã được thực hiện song
cịn mang tính hình thức, thiếu tính sáng tạo,chưa mang lại hiệu quả cao, cụ thể
qua khảo sát như sau:
- Bảng khảo sát giáo viên trước khi áp dụng sáng kiến kinh nghiệm:
- Tổng số giáo viên được khảo sát: 15 giáo viên
STT
1

Tiêu chí khảo sát

Tốt

Khá

Trung bình

Yếu

7

8

0

0

Đổi mới hoạt động chăm sóc
giáo dục trẻ và đánh giá sự
phát triển của trẻ theo quan
điểm giáo dục lấy trẻ làm
trung tâm.

2

Sáng tạo trong việc thiết lập
môi trường giáo dục lấy trẻ
làm trung tâm phù hợp với chủ
đề.

5

10

0

0

3

Tổ chức, hướng dẫn trẻ khai
thác và sử dụng mơi trường
giáo dục có hiệu quả.

4

6

5

0

6 / 21


Tạo cơ hội cho trẻ được bộc lộ

4

5

6

4

0

hết khả năng của riêng mình.
- Bảng khảo sát mức độ của trẻ trước khi áp dụng sáng kiến kinh nghiệm

- Tổng số trẻ được khảo sát: 140 trẻ
STT
1

2

3

Tiêu chí khảo sát

Tốt

Khá

Trung bình

Yếu

Trẻ hứng thú, tích cực tham
gia vào việc thiết lập mơi
trường giáo dục cùng với cô
giáo và các bạn.

60

79

55

8

30%

39%

27%

4%

Trẻ chủ động tham gia vào các

58

78

56

10

hoạt động họctập,vui chơi theo
quan điểm giáo dục lấytrẻ làm
trung tâm.

29%

39%

28%

4%

Trẻ thể hiện mối quan hệ thân

72

82

42

6

thiện với cô giáo, với các bạn

36%

41%

21%

2%

và môi trường xung quanh.

- Từ kết quả khảo sát trên bản thân tôi nhận thấy rằng việc xây dựng môi
trường giáo dục lấy trẻ làm trung tâm mới chỉ thể hiện ở bề rộng, chưa có chiều
sâu, do đó hiệu quả mang lại chưa cao. Vì vậy cần phải có những biện pháp chỉ
đạo sâu sát để đội ngũ cán bộ giáo viên nắm vững hơn kiến thức về chuyên đề
“xây dựng trường mầm non lấy trẻ làm trung tâm”, từ đó thiết lậpmơi trường
giáo dục cho trẻ hoạt động đạt hiệu quả cao hơn.
3. Các giải pháp, biện pháp thực hiện xây dựng môi trường giáo dục

lấy trẻ làm trung tâm tại trường Mẫu giáo Hoa Hồng.
3.1. Khảo sát, đánh giá thực trạng môi trường giáo dục lấy trẻ làm trung
tâm và xây dựng kế hoạch chỉ đạo.
- Xây dựng môi trường giáo dục lấy trẻ làm trung tâm là một bộ phận quan
trọng không thể thiếu của chuyên đề: “Xây dựng trường mầm non lấy trẻ làm
trung tâm”, là một chuyên đề mới được triển khai và đi vào thực hiện trong giai
đoạn 2016 - 2020, do đó việc thiết lập và khai thác chúng như một phương tiện
giáo dục hữu hiệu vẫn cịn nhiều hạn chế. Để có cơ sở đưa ra kế hoạch xây dựng
7 / 21


môi trường giáo dục lấy trẻ làm trung tâm phù hợp với thực tế của nhà trường,
bản thân tôi là người trực tiếp chỉ đạo giáo viên thực hiện chuyên đề, tôi đã tiến
hành đánh giá thực trạng môi trường giáo dục lấy trẻ làm trung tâm của nhà
trường trên các mặt sau:
- Đánh giá tổng thể cảnh quan chung của nhà trường (từ khâu thiết kế mặt
bằng, bố trí các phịng, sân chơi, phịng chức năng, ban cơng, cây cảnh...)
- Đánh giá xếp loại việc sắp xếp, trang trí, sử dụng môi trường giáo dục lấy
trẻ làm trung tâm của từng nhóm lớp.
- Đánh giá mơi trường xã hội của nhà trường ( bao gồm các mối quan hệ
giao tiếp, ứng xử giữa cán bộ giáo viên với nhau, giữa giáo viên với trẻ, giữa trẻ
với trẻ và giữa giáo viên với phụ huynh).
- Từ kết quả đánh giá này bản thân tôi đã thấy được những điểm làm được
và chưa làm được của việc xây dựng và sử dụng môi trường giáo dục lấy trẻ làm
trung tâm trong nhà trường, do đó tơi đã xây dựng kế hoạch chỉ đạo cụ thể cho
từng độ tuổi, từng chủ đề trình lên hiệu trưởng và được hiệu trưởng phê duyệt để
thực hiện. Từ đó tơi triển khai đến giáo viên và tổ chức cho giáo viên thực hiện.
Để xây dựng kế hoạch và chỉ đạo thực hiện đạt hiệu quả, tôi đã lập một kế hoạch
cụ thể như sau:
- Trước hết tôi lên kế hoạch hướng dẫn giáo viên xây dựng kế hoạch cụ thể

cho từng nhóm, lớp và thiết lập môi trường giáo dục lấy trẻ làm trung tâm phù
hợp với từng độ tuổi phát triển của trẻ.
- Trực tiếp xuống các nhóm lớp để quan sát việc thiết lập, bố trí, sắp xếp
các phương tiện phục vụ cho việc giáo dục trẻ ở các chủ đề.
- Kiểm tra việc xây dựng môi trường giáo dục lấy trẻ làm trung tâm và việc
khai thác có hiệu quả mơi trường giáo dục lấy trẻ làm trung tâm.Ví dụ:
+ Đối với môi trường giáo dục trong lớp học: tôi khảo sát việc thiết lập, bố
trí các góc hoạt động cho trẻ của giáo viên như: nơi treo các bảng biểu, khu vực
giới thiệu chủ đề, khu vực trung bày đồ chơi, học liệu…tất cả phải được sắp đặt
một cách khoa học, tương đồng và hấp dẫn trẻ song phải đảm an tồn trong q
trình trẻ sử dụng.
- Từ việc sắp xếp, bố trí mơi trường giáo dục trong lớp một cách hợp
lí,khoa học mà khơng gian trong lớp học được cải thiện hơn, lớp học khơng cịn
bị tù túng, chật chội như trước nữa mà trẻ đã có thể đi lại giao tiếp với nhau
trong khi hoạt động, tạo cho trẻ sự tự tin, thoải mái để tham gia một cách chủ
động tích cực các hoạt động trong ngày.
+ Đối với mơi trường ngồi lớp học như: vị trí các chậu cây xanh, nơi đặt
đồ chơi ngồi trời, bố trí góc thiên nhiên, khu vực hoạt động, vui chơi ...Tôi trực
tiếp hướng dẫn giáo viên cách bố trí, sắp đặt sao cho đẹp mắt, có tính khoa học
và đặc biệt là thuận tiện trong quá trình tổ chức các hoạt động giáo dục của giáo
8 / 21


viên, giúp giáo viên vừa tổ chức cho trẻ hoạt động vừa quan sát, bao quát được
trẻ một cách tốt nhất.
3.2. Chỉ đạo giáo viên xây dựng môi trường giáo dục lấy trẻ làm trung tâm.
3.2.1. Triển khai nội dung chuyên đề đến đội ngũ cán bộ giáo viên trong
nhà trường.
- Xây dựng môi trường giáo dục lấy trẻ làm trung tâm là một nội dung quan
trọng của chuyên đề “xây dựng trường mầm non lấy trẻ làm trung tâm”, là một

chuyên đề mới giai đoạn 2016 - 2020, chuyên đề này cơ bản thay đổi tư duy của
phần lớn cán bộ giáo viên về cách thức và phương pháp giáo dục trẻ, do đó để
giáo viên nắm được cơ bản nội dung của chuyên đề, bản thân tôi đã tham mưu
cho hiệu trưởng nhà trường tổ chức mở lớp triển khai lý thuyết chuyên đề đến
từng cán bộ giáo viên nhằm giúp cho đội ngũ cán bộ giáo viên nắm bắt được
kiến thức cơ bản của việc thiết lập mơi trường giáo dục cho trẻ hoạt động có
hiệu quả. Trong khi triển khai lý thuyết tôi đã sử dụng các phương pháp như:
- Tổ chức cho giáo viên được thảo luận, trao đổi, đưa ra ý tưởng mới về
xây dựng môi trường giáo dục lấy trẻ làm trung tâm ở các nhóm lớp và cảnh
quan ngồi trời, trình bày những đề xuất, kiến nghị và những khó khăn khi thực
hiện xây dựng môi trường giáo dục lấy trẻ làm trung tâm tại nhóm lớp của mình,
sau đó làm bài thu hoạch nộp lên ban giám hiệu nhà trường. Sau khi triển khai lý
thuyết, tôi đã tiến hành chỉ đạo cho đội ngũ cán bộ giáo viên được thực hành xây
dựng môi trường giáo dục lấy trẻ làm trung tâm như:
- Chia giáo viên ra làm nhiều nhóm, mỗi nhóm cử 1 nhóm trưởng phụ trách
thực hành một nội dung khác nhau. Cứ sau 1 ngày thực hành tôi cho các nhóm
trưng bày sản phẩm để cùng nhận xét và để các nhóm khác được tham khảo, học
tập, sau đó tôi lại đổi nội dung khác để giáo viên được sáng tạo và thể hiện hết
năng lực của mình. Sau 3 ngày tổ chức thực hành, với những nội dung đã được
tơi chuẩn bị sẵn, các nhóm đã hồn thành việc thiết lập môi trường cho trẻ hoạt
động ở các nội dung như: Trang trí nhóm, lớp theo nộidung chủ đề; Làm tranh
và bảng biểu di động trong lớp; sáng tạo đồ dùng đồchơi cho các góc hoạt động;
đối với mơi trường giáo dục ngồi lớp học như:Xây dựng góc thiên nhiên, góc
vận động tạo cảnh quan mơi trường phong trúđể trẻ hoạt động một cách hứng
thú, tích cực nhất.
- Sau khi hồn thành phần thực hành tơi cho các nhóm lên trình bày
cáchkhai thác và sử dụng phương tiện giáo dục mà mình vừa tạo ra để mọi
ngườiđược học hỏi kinh nghiệm lẫn nhau. Từ việc làm này tôi thấy việc thiết lập
và sử dụng môi trường giáo dụclấy trẻ làm trung tâm đạt hiệu quả cao hơn so
với trước đây.

Ví dụ: Tơi lên kế hoạch và tổ chức mở lớp tập huấn chuyên đề đồng
thờimua các vật liệu như: sơn, bút vẽ, xốp tấm, giấy đề can, dây dù….; sưu tầm
lốp xe, các vỏ hộp, vỏ lon bia và một số vật liệu phế thải an toàn… từ những
kiến thức được tiếp thu tôi hướng dẫn giáo viên tạo ra những đồ dùng dạy học
9 / 21


và đồ chơi an toàn, đẹp và hấp dẫn trẻ như: xích đu, thang leo, bộ trống, bộ rối
dẹt,cổng chui thể dục, các đồ dùng trưng bày và sử dụng trong các góc hoạt
động:các con vật, giỏ hoa, luống rau, bộ dụng cụ, sản phẩm của các nghề… sau
đótơi cho từng nhóm tác giả trình bày ý tưởng của nhóm mình, cách thức
khaithác đồ dùng, học liệu mang lại hiệu quả cao.
3.2.2. Chỉ đạo thí điểm thực hành xây dựng môi trường giáo dục lấy trẻ làm
trung tâm.
- Việc thiết lập, xây dựng môi trường giáo dục lấy trẻ làm trung tâm không
chỉ là việc làm một sớm, một chiều mà cần phải được thực hiện thường xuyên
theo kế hoạch hoạt động của trẻ ở từng độ tuổi khác nhau và phải phù hợp, sáng
tạo theo từng nội dung của chủ đề. Để tổ chức cho giáo viên thực hành xây dựng
môi trường giáo dục lấy trẻ làm trung tâm đạt hiệu quả cao, tô đã tiến hành chỉ
đạo điểm ở 3 lớp điểm của trường, sau đó sẽ nhân rộng ra đại trà các nhóm lớp
trong nhà trường.Tơi chỉ đạo giáo viên xây dựng môi trường giáo dục lấy trẻ làm
trung tâm dựa trên các tiêu chí:
+ Đảm bảo an tồn về mặt tâm lí cho trẻ và trẻ thường xuyên được giao
tiếp, thể hiện mối quan hệ thân thiện giữa trẻ với trẻ và trẻ với những người
xung quanh.
+ Giáo viên là người thể hiện hành vi, cử chỉ, lời nói, thái độ của mìnhvới
trẻ và mọi người xung quanh một cách mẫu mực để trẻ noi theo.
+ Đồ dùng, đồ chơi, học liệu trong lớp và ngoài lớp đáp ứng được nhu cầu,
hứng thú chơi của trẻ, tạo điều kiện để tất cả mọi trẻ có thể chơi mà học,học
bằng chơi,phù hợp với điều kiện của nhà trường.

+ Các khu vực trong trường, lớp học cần phải được tận dụng không gian để
trẻ hoạt động một cách linh hoạt, đa dạng, phong phú, các góc hoạt động mang
tính mở giúp trẻ dễ dàng lựa chọn và sử dụng đồ dùng, đồ chơi để thực hành, trải
nghiệm.
+ Cần khuyến khích sự sáng tạo của trẻ trong hoạt động để giúp trẻ trải
nghiệm, khám phá sự vật, hiện tượng theo nhiều chiều hướng khác nhau giúptrẻ
phát triển một cách tồn diện.
Ví dụ: Đối với chủ đề thế giới thực vật:
- Đây là một chủ đề rất đa dạng về đối tượng, do đó trước khi thực hiện,tơi
chỉ đạo giáo viên sưu tầm nguyên vật liệu, phế thải tận dụng như: giấy góihoa,
vỏ hộp sữa chua, băng tua, mạt cưa, sách báo cũ, len gỡ ra từ áo cũ, giấylau tay,
giấy xốp...
- Khi đã sưu tầm được nguyên vật liệu, tôi hướng dẫn giáo viên cùng học
sinh làm tranh chủ đề trang trí lớp học; làm các luống hoa, luống rau từ giấy gói
hoa, xốp và giấy lau tay, làm dàn cây dây leo từ vỏ chai và len cũ, sử dụng hộp
sữa để làm chậu cây, hàng rào...để minh hoạ cho các bài thơ, câu chuyện và sử
dụng trong các góc hoạt động tạo hứng thú cho trẻ khi tham gia các hoạt động.
10 / 21


- Ngoài ra hướng dẫn giáo viên sưu tầm hạt các loại cây để ươm và cho trẻ
quan sát sự phát triển của cây….phân loại các loại cây khác nhau, cùng với đồ
dùng, đồ chơi ở trong lớp, đồ dùng đồ chơi ngoài trời như: Cây xanh, luống rau,
luống hoa phong phú, đa dạng cũng góp phần kích thích trẻ hứng thú quan sát
những sự thay đổi theo ngày, theo mùa của các lá trên cùng một cây hoặc tìm ra
sự giống và khác nhau giữa cây này và cây khác, cây hoa với cây ăn quả,cây
bóng mát... Từ đó hình thành cho trẻ một số kỹ năng trong việc chăm sóc cây
như: tưới nước, nhổ cỏ, xới đất cho cây... Với những cách làm tuy đơn giản như
vậy nhưng sẽ tạo điều kiện cho hoạt động của cô và trẻ đa dạng, hấp dẫn hơn
nhiều. Cũng thông qua những hoạt động này giúp cho việc hình thành nơi trẻ

thái độ yêu mến đối với môi trường sống, với cây xanh và ln có ý thức bảo vệ
mơi trường sống xanh, sạch, đẹp.
+ Đối với chủ đề: Quê hương, đất nước, Bác Hồ:
Hướng dẫn cho giáo viên và học sinh cách làm và sử dụng một số đồ dùng,
đồ chơi theo đặc điểm các cùng miền như: cách làm nhà sàn bằng que kem và
que diêm; cách xếp dán tranh theo vùng miền bằng cát, mạt cưa, hạt na, hạt
xốp… chỉ đạo giáo viên cùng trẻ trang trí nhóm lớp sao cho phù hợpvới chủ đề,
với độ tuổi, với địa phương và đặc biệt là gần gũi với trẻ và mang tính giáo dục
cao.
- Trong q trình chỉ đạo giáo viên thực hiện, tôi thường xuyên kiểm
tra,đánh giá chất lượng để các nhóm lớp phải đạt được yêu cầu sau:
+ Xây dựng môi trường giáo dục lấy trẻ làm trung tâm tại các nhóm
lớpphải đảm bảo tính thẩm mỹ, an tồn cao, phải hợp vệ sinh cho trẻ,
khuyếnkhích sử dụng các sản phẩm tự làm bằng nguyên vật liệu phế thải.
- Môi trường giáo dục trong trường mầm non là tổ hợp những điều kiện tự
nhiên, xã hội cần thiết trực tiếp ảnh hưởng đến hoạt động chăm sóc, giáo dục trẻ
ở trường mầm non. Xây dựng môi trường giáo dục phù hợp góp phần thỏa mãn
nhu cầu vui chơi và hoạt động của trẻ. Qua đó, nhân cách của trẻ được hình
thành và phát triển tồn diện.
- Mơi trường giáo dục trong trường mầm non gồm môi trường bên trong và
mơi trường bên ngồi lớp học. Cả hai mơi trường này đều rất quan trọng đến
việc dạy và học của cô và trẻ. Trẻ em sẽ tham gia vào các hoạt động và các loại
trò chơi khác nhau tùy thuộc vào mơi trường mà trẻ đang ở đó. Vì vậy trẻ cần có
cơ hội để chơi và học ở mơi trường bên trong và mơi trường bên ngồi lớp học
và môi trường xã hội.
* Môi trường bên trong lớp học: Trong lớp học khơng thể thiếu những góc
chơi của trẻ, do đó để lớp học thêm lơi cuốn trẻ các cô giáo cần tạo nên một môi
trường trong lớp học với những màu sắc sinh động và ngộ nghĩnh. Mơi trường
có khơng gian, cách sắp xếp phù hợp, gần gũi, quen thuộc với cuộc sống thực
hàng ngày của trẻ; Khi thiết kế các góc hoạt động trong lớp giáo viên cần cần

chú ý:
11 / 21


- Sắp xếp khơng gian hợp lí:
+ Gần gũi, quen thuộc với cuộc sống thực hàng ngày của trẻ
+ Có sự phân chia giữa các góc rõ rệt, phù hợp
+ Thiết kế các góc chơi phù hợp diện tích lớp, độ tuổi. Đảm bảo cho trẻ di
chuyển dễ dàng giữa các góc mà khơng va chạm vào nhau hoặc vấp ngã hay va
chạm vào đồ vật.
- Trang trí:
+Vừa tầm mắt trẻ (khơng q cao hoặc q thấp)
+ Hình ảnh rõ ràng, cụ thể, khơng q nhiều hình ảnh. Quan tâm đến môi
trường chữ viết. Dùng chữ in thường và chữ viết thường
+ Góc mở: Có sản phẩm của cơ và của trẻ, phong phú về thể loại như vẽ,
nặn, xé dán, cắt dán, có sản phẩm của phụ huynh…
+ Màu sắc: Tranh ảnh, màu sắc hài hòa, sinh động, ngộ nghĩnh, khơng q
rực rỡ, lịe loẹt
- Các góc chơi: Trong lớp học khơng thể thiếu các góc chơi của trẻ nên cần
đảm bảo đủ số lượng góc cho trẻ chơi
+ Tùy theo khơng gian, diện tích của lớp có thể bố trí góc chơi trong hoặc
ngồi lớp
+ Các góc hoạt động chính được duy trì thường xun.
+ Bố trí các góc linh hoạt để có thể sắp xếp lại
+ Bố trí sắp xếp những hoạt động tương đồng thì ở gần nhau (hoạt động
tĩnh xa hoạt động động)
+ Bố trí các góc có thể di chuyển được. Cần đảm bảo an tồn cho trẻ
+ Có đủ đồ chơi và phương tiện đặc chưng của từng góc
- Đồ dùng, đồ chơi trong các góc:
+ Phong phú về thể loại: Tự làm, mua sẵn, lá cây, hột, hạt, len, vải vụn…để

khuyến khích trẻ trải nghiệm. Nên có đồ dùng đã hồn thiện và chưa hoàn thiện
để trẻ chơi.
+ Đồ dùng, đồ chơi ở các góc phải được sắp xếp gọn gàng, khoa học, dễ
lấy, tiện cho trẻ khi sử dụng.
+ Mang sắc thái vùng, miền: Nguyên vật liệu của địa phương (đưa ản phẩm
của địa phương vào)
+ Mang tính mở và được bổ sung theo giai đoạn.
- Việc sắp xếp, bố trí, sử dụng các góc hoạt động và hướng dẫn trẻ hoạt
độngtrong các góc một cách hợp lí cũng như việc tạo ra không gian cho trẻ
hoạtđộng là một nhiệm vụ vơ cùng qua trọng của giáo viên. Do đó tơi đã hướng
12 / 21


dẫn giáo viên những kiến thức cần thiết cho việc xây dựng và thiết lập môi
trường giáo dục một cách khoa học, đảm bảo giáo viên có thể kiểm sốt, bao
quát được hết trẻ, trong khi đó trẻ có được nhiều lựa chọn để thực hiện theo
ýthích, hứng thú của mình.
Ví dụ: Đối với hoạt động góc, tơi chỉ đạo giáo viên bố trí sắp xếp góc chơi
gây tiếng ồn (góc xây dựng; nhóm bán hàng) khơng xếp gần với góc cần yên
tĩnh (Góc học tập; nhóm chơi bác sỹ).
+ Đối với góc xây dựng phải ở nơi thuận tiện cho việc đi lại, giao lưu với
các nhóm chơi khác và khơng ảnh hưởng đến các nhóm chơi n tĩnh.
- Học liệu, nguyên vật liệu, đồ dùng, đồ chơi trong góc hoạt động đóng vai
trị khơng nhỏ trong q trình học và chơi của trẻ. Vì vậy các đồ dùng và học
liệu mà giáo viên cung cấp cho các góc hoạt động cần được lên kế hoạch thật
cẩn thận để hỗ trợ giáo viên lên kế hoạch cho việc học của trẻ và để thu hút trẻ
tham gia, cũng như tạo ra các cơ hội học tập khác.
- Đồ dùng, đồ chơi, nguyên vật liệu, học liệu có giá đựng ngăn nắp, gọn
gàng, để ở nơi trẻ dễ thấy, dễ lấy, dễ dùng, dễ cất.
- Đồ dùng, đồ chơi, nguyên vật liệu được thay đổi và bổ sung phù hợp với

mục tiêu chủ đề/hoạt động và hứng thú của trẻ.
- Có ngun vật liệu mang tính mở (lá cây, hột hạt…), sản phẩm hồn
thiện, sản phẩm chưa hồn thiện…
- Có sản phẩm mua sẵn, sản phẩm cô và trẻ tự làm, sản phẩm của địa
phương đặc trưng văn hóa vùng miền (trang phục, dụng cụ lao động…)
- Đồ dùng, đồ chơi, nguyên vật liệu an toàn, vệ sinh, phù hợp với thể chất
và tâm lí của trẻ mầm non.
- Học liệu, thiết bị, đồ chơi được điều chỉnh để hỗ trợ trẻ khuyết tật (nếu
có).
- Học liệu và phương tiện trong góc hoạt động cần được hợp lý đảm bảo
rằng trẻ có thể thể hiện các ý tưởng và khơng bị gị bó. Học liệu đó giúp:
- Hỗ trợ giáo viên lập kế hoạch học tập cho trẻ, kích thích trẻ tham gia và
làm phong phú hoạt động chơi và học của trẻ;
- Có thể thay đổi tùy theo giáo viên dự định và tùy vào hứng thú, khả năng
của trẻ;
- Phong phú, đa dạng và được bổ sung khi cần;
- Được bày biên một cách hấp dẫn;
- Sắp đặt hợp lý và thuận tiện;
- Mang tính mở, khơng cố định trẻ phải sử dụng theo cách nào cho đúng;
- Nguyên vật liệu tự nhiên và phế liệu;
13 / 21


- Phản ánh rõ sự khác biệt văn hóa (mang màu sắc vùng miền, địa phương)
của trẻ trong trường và của cộng đồng.
* Mơi trường ngồi lớp học:
- Là yếu tố góp phần tích cực trong các hoạt động nâng cao chất lượng
chăm sóc giáo dục tồn diện trẻ. Xây dựng mơi trường ngồi lớp học phù hợp,
an tồn, sạch đẹp, hấp dẫn sẽ tạo cơ hội cho trẻ hoạt động, đáp ứng nhu cầu chơi
của trẻ.Khi bố trí các góc/khu vực hoạt động ngồi trời cần lưu ý:

- Các góc/khu vực hoạt động ngồi trời cần được xác định rõ ràng.
- Mỗi góc/khu vực hoạt động có nhiều loại học liệu, đồ chơi và phương
tiện, trong đó có loại đặc trưng cho từng góc/khu vực, tạo cơ hội cho trẻ tham
gia hoạt động.
- Đồ chơi, học liệu, trang thiết bị ở các góc/khu vực hoạt động đảm bảo an
tồn, vệ sinh: khơng có đồ sắc nhọn, khơng độc hại, được vệ sinh sạch sẽ, được
bảo dưỡng định kì, sửa chữa kịp thời, tạo hình ảnh và ấn tượng riêng của
trường/lớp.
* Môi trường xã hội:
- Đây là môi trường trường trong nhà trường, gia đình và xã hội
- Cần quan tâm đến sự giao tiếp của cô với cô, cô với trẻ, trẻ với trẻ, cô với
phụ huynh
- Cần xây dựng mơi trường giao tiếp chân tình, cở mở
- Giáo viên quan tâm đều đến các trẻ, yêu thương tôn trọng trẻ, đối xử công
bằng với mọi trẻ
- Lắng nghe ý kiến của trẻ, tôn trọng trẻ.
- Giáo viên, người lớn cần là tấm gương cho trẻ học tập và làm theo
- Có thể nói việc xây dựng mơi trường giáo dục trong trường mầm non là
thực sự cần thiết và quan trọng. Nó được ví như người giáo viên thứ hai trong
công tác tổ chức, hướng dẫn cho trẻ nhằm thỏa mãn nhu cầu vui chơi và hoạt
động của trẻ, thơng qua đó, nhân cách của trẻ được hình thành và phát triển tồn
diện. Một mơi trường sạch sẽ, an tồn, có sự bố trí khu vực chơi và học trong
lớp và ngồi trời phù hợp, thuận tiện có ý nghĩa to lớn không chỉ đối với sự phát
triển thể chất của trẻ, mà còn thỏa mãn nhu cầu nhận thức, mở rộng hiểu biết của
trẻ, kích thích trẻ hoạt động tích cực, sáng tạo. Mơi trường giao tiếp cởi mở, thân
thiện giữa cô với trẻ, giữa trẻ với trẻ và giữa trẻ với môi trường xung quanh sẽ
tạo cơ hội cho trẻ được chia sẻ, giãi bày tâm sự, nguyện vọng, mong ước của trẻ
với cô, với bạn bè, nhờ vậy mà cô hiểu trẻ hơn, trẻ hiểu nhau hơn, hoạt động
phối hợp nhịp nhàng hơn nên hiệu quả hoạt động cũng cao hơn, trẻ yêu trường,
yêu lớp, yêu cô giáo và bạn bè hơn.

14 / 21


- Trong quá trình hướng dẫn trẻ hoạt động, giáo viên tổ chức, điềukhiển, hỗ
trợ đúng lúc, đặc biệt không làm thay trẻ song giáo viên phải là người khuyến
khích trẻ tích cực tương tác giữa trẻ với trẻ và giữa trẻ với đồ dùng, học liệu,
đảm bảo khai thác một cách triệt để đồ dùng, học liệu đã chuẩnbị sẵn.
- Bằng cách chỉ đạo tại các lớp điểm và nhân rộng đại trà trong tồn trường,
các nhóm lớp đã xây dựng và thiết lập được môi trường giáo dục mộtcách phong
phú, đa dạng, hấp dẫn và an toàn đối với trẻ.
3.3. Biện pháp tham mưu đầu tư cơ sở vật chất, xây dựng môi trường
giáodục lấy trẻ làm trung tâm:
- Hoạt động giáo dục cho trẻ trong trường mầm non là một hoạt động đặc
biệt, nó khơng giống với bất kỳ một cấp học nào. Đối với trẻ mầm non, hoạt
động giáo dục không thể tách rời với cơ sở vật chất hay nói cụ thể hơn là trang
thiết bị, đồ dùng, đồ chơi, chúng ta không thể giáo dục trẻ một cách có hiệu quả
nếu như chúng ta không được trang bị cơ sở vật chất một cách đầy đủ. Vìvậy
cơng tác tham mưu xây dựng cơ sở vật chất, bổ sung trang thiết bị đồ dùng, đồ
chơi có vai trị vơ cùng quan trọng trong một nhà trường.
- Tham mưu cho hiệu trưởng nhà trường bổ sung thiết bị, đồ dùng đồ chơi
cho các nhóm lớp phục vụ cho việc tổ chức các hoạt động giáo dục trẻ như: Máy
vi tính, đầu đĩa, đồ dùng kỹ năng tự phục vụ, tài liệu, sách báo, các nguyên
liệu...để tạo ra đồ dùng, đồ chơi trong các góc chơi của trẻ tạo điều kiện thuận
lợi cho trẻ được khám phám được trải nghiệm qua việc trẻ được thực hành tại
lớp học của mình.
- Phát động phong trào làm đồ dùng đồ chơi sáng tạo, ngay từ đầu năm học
tôi đã xây dựng kế hoạch của tổ chuyên môn, chỉ đạo và hướng dẫn đội ngũ giáo
viên tăng cường sưu tầm các nguyên vật liệu dễ kiếm tìm đã qua sử dụng để
sáng tạo nhiều đồ dùng dạy học và đồ chơi phục vụ cho các hoạt động giáo dục

cho trẻ. Đưa nội dung này vào các hội thi hội giảng. Tổ chức Hội thi sáng tạo đồ
dùng dạy học tự làm. Qua các hoạt động này trong năm học toàn trường đã có
120 bộ đồ dùng đồ chơi. Chỉ đạo độ ngũ giáo viên tận dụng các khoảng không
gian trong và ngoài lớp tăng cường các chậu cây xanh để đảm bảo cho môi
trường lớp học xanh - sạch - đẹp.
3.4. Biện pháp phát động phong trào thi đua xây dựng môi trường giáo dục
lấy trẻ làm trung tâm để chào mừng các ngày lễ lớn theo nội dung từng chủ đề
sự kiện.
- Xây dựng môi trường giáo dục lấy trẻ làm trung tâm theo nội dung các
phong trào thi đua và theo chủ đề được bản thân tôi đặc biệt quan tâm. Đây là
một nội dung được giáo viên trong nhà trường tích cực hưởng ứng và nhiệt tình
tham gia. Bởi vì việc phát động và tổ chức thực hiện các phong trào thi đua chào
mừng các ngày lễ lớn trong năm là cơ hội để giáo viên trong trường được thể
hiện khả năng, năng lực chuyên môn của mình. Chính vì vậy trong năm học này
15 / 21


tôi đã tham mưu, phối hợp với các tổ chức đoàn thể trong nhà trường phát động
các phong trào thi đua như:
- Chuyên đề "Xây dựng môi trường giáo dục lấy trẻ làm trung tâm" .
- Phong trào “Sáng tạo đồ dùng dạy học tự làm” nhân hội giảng 20/11, hội
giảng mùa xuân
- Phong trào “Thiết kế bài giảng điện tử, bài giảng elearning”
- Mỗi đợt phát động phong trào thi đua, chúng tôi đều cho các cá nhân,tập
thể được nhận xét, đánh giá mức độ hoàn thành của nhau và nhà trường tổ chức
trao giải cho những cá nhân, tập thể đạt được thành tích cao. Bằng việc làm này
không những đánh giá được năng lực của mỗi cán bộ giáo viên, từ đó có kế
hoạch bồi dưỡng cho những cán bộ giáo viên có năng lực yếu kém mà cịn góp
phần xây dựng được mơi trường giáo dục lấy trẻ làm trung tâm phong phú hơn,
đa dạng hơn.

3.5. Biện pháp kiểm tra, đánh giá kết quả xây dựng môi trường giáo dục lấy
trẻ làm trung tâm.
- Công tác kiểm tra, đánh giá kết quả thực hiện của giáo viên là việc
làmthường xuyên, có ý nghĩa quan trọng đối với người làm cơng tác quản lý
đạo. Ngồi việc thường xuyên đôn đốc giáo viên thiết lập môi trường cho
trẻtrong các hoạt động hàng ngày, tơi cịn kiểm tra giáo viên bằng phiếu đánh
giásau mỗi chủ đề một mặt để giúp giáo viên điều chỉnh những điểm chưa
phùhợp, chưa hợp lý trong quá trình thực hiện, mặt khác làm căn cứ đánh giá
chấtlượng thực hiện chuyên đề, chuyên môn. Sau mỗi chủ đề tôi công bố kết
quảthực hiện của từng nhóm lớp trong buổi sinh hoạt chun mơn mục đích
giúpgiáo viên thấy được năng lực thực sự của mình, của đồng nghiệp để phấn
đấuhơn nữa ở những chủ đề tiếp theo. Để làm tốt công tác này bản thân tôi phải
cósự đánh giá một cách cơng bằng, khách quan và khoa học, phải chỉ ra được
mặttích cực và mặt hạn chế của từng giáo viên, từng nhóm lớp từ đó phát huy
hơnnữa những mặt tích cực mà giáo viên đã làm được và hạn chế tối thiểu
nhữngnhược điểm mà trong quá trình tổ chức thực hiện giáo viên đã mắc phải,
gópphần vào việc tạo dựng và thiết lập mơi trường giáo dục lấy trẻ làm trung
tâmphải thực sự thu hút, hấp dẫn trẻ mang lại hứng thú cho trẻ giúp trẻ hoạt
độngđạt hiệu quả cao nhất.
3.6. Biện pháp tuyên truyền phối kết hợp với cha mẹ học sinh, các lực
lượng xã hội để xây dựng MTGD lấy trẻ làm trung tâm.
3.6.1. Tuyên truyền phối kết hợp với cha mẹ học sinh.
- Môi trường giáo dục là yếu tố quyết định chất lượng học tập của trẻ, cóthể
ví rằng mơi trường giáo dục là người mẹ thứ hai trong việc định hướng và kích
thích trẻ khám phá nhằm thỏa mãn nhu cầu học hỏi, vui chơi của trẻ, giúp trẻ
phát triển tồn diện. Để cơng tác xây dựng mơi trường giáo dục lấy trẻ làm trung
tâm đạt được hiệu quả cao thì chúng ta khơng thể nhắc đến một bộ phận quan
16 / 21

trọng quyết định đến sự phát triển của nhà trường ngày hơm nay, đó là hội cha
mẹ học sinh.
+ Đa dạng các hình thức, hoạt động tuyên truyền tới cộng đồng, cha mẹ trẻ
về vị trí, vai trị của giáo dục mầm non và hướng dẫn chăm sóc, giáo dục trẻ tại
gia đình.
+ Có mối quan hệ hợp tác, chia sẻ giữa giáo viên, nhà trường, cha mẹ trẻ và
cộng đồng trong chăm sóc, giáo dục trẻ.
+ Tạo điều kiện để các bậc cha mẹ tham gia vào hoạt động của trường, lớp
nhằm nâng cao chất lượng chăm sóc giáo dục trẻ. Kịp thời thơng tin đến gia đình
về những tiến bộ hoặc những khó khăn của trẻ. Có biện pháp khuyến khích sự
chia sẻ của gia đình về đặc điểm tâm lí của trẻ để thống nhất các biện pháp thúc
đẩy sự tiến bộ của trẻ.
- Thông qua các buổi họp phụ huynh, các hội thi, thông qua hệ thống
bảngbiểu và những buổi gặp gỡ, nói chuyện với hội cha mẹ học sinh, nhà trường
đãtuyên truyền rộng rãi đến cha mẹ học sinh về tầm quan trọng của việc thiết
lậpmôi trường giáo dục lấy trẻ làm trung tâm. Từ đó giúp cha mẹ học sinh
hiểuđược đặc điểm phát triển của con mình, biết được con cần gì? Nhu cầu
hoạtđộng và vui chơi của con như thế nào? Cần phải kết hợp với cơ giáo những
gìđể con có được mơi trường hoạt động thân thiện, an toàn, giúp con phát triển
toàn diện.
- Ngoài việc chia sẻ với giáo viên về cách thức, về phương pháp giáo dục
trẻ, cha mẹ học sinh còn ủng hộ về vật chất để cải tạo sân trường; mua sắm đồ
dùng, đồ chơi, ủng hộ nguyên vật liệu, để giáo viên và học sinh thiết kế, sáng tạo
ra đồ dùng đồ chơi phục vụ cho việc dạy và học đạt kết quả tốt.
3.6.2. Tuyên truyền, phối kết hợp với các lực lượng xã hội.
Việc tuyên truyền và phối kết hợp với các lực lượng xã hội là việc làmmà
ban giám hiệu nhà trường đặc biệt quan tâm, cụ thể như sau: Tuyên truyềnvề
tầm quan trọng của môi trường giáo dục lấy trẻ làm trung tâm qua việc tổchức
các hội thi như: "Sáng tạo làm đồ dùng dạy học, đồ chơi", "Liên hoan chúng
cháu vui khỏe” Hội thảo chuyên môn về chuyên đề “Đổi mới sang tạo trong dạy

và học”... Thông qua các hội thinày để các tổ chức đoàn thể, các lực lượng xã
hội và cộng đồng dân cư thấyđược vai trò của việc xây dựng môi trường giáo
dục lấy trẻ làm trung tâm cũng như hoạt động chăm sóc giáo dục trẻ ở trường
mầm non. Từ công tác tuyên truyền này mà cộng đồng dân cư hiểu rõ hơn về
bậc học mầm non và có nhữ
4. Hiệu quả của sáng kiến kinh nghiệm đối với hoạt động giáo dục, với
giáo viên và nhà trường:
Bằng việc sử dụng những biện pháp chỉ đạo giáo viên xây dựng môi trường
giáo dục lấy trẻ làm trung tâm tại trường Mẫu giáo Hoa Hồng một cách linh
17 / 21


hoạt, sáng tạo, trong năm học 2019 - 2020 công tác xây dựng môi trường giáo
dục lấy trẻ làm trung tâm đã thu được kết quả khả quan như sau:
4.1. Đối với giáo viên:
- Trong quá trình chỉ đạo thực hiện việc xây dựng môi trường giáo dục
lấytrẻ làm trung tâm, bản thân đã truyền đạt cho giáo viên những kiến thức và kỹ
năng cơ bản trong việc xây dựng và khai thác mơi trường cho trẻ hoạt độngmột
cách tích cực, nhờ đó đã kích thích sự say mê sáng tạo của giáo viên, giúpgiáo
viên hăng say hơn trong việc thiết lập môi trường, phương tiện phục vụcho hoạt
động của trẻ. Vì vậy mà mơi trường giáo dục trong và ngoài lớp học ngày càng
phong phú, đa dạng và hấp dẫn hơn đối với trẻ.
- Để thực hiện tốt việc xây dựng, thiết lập môi trường giáo dục lấy trẻ
làmtrung tâm, mỗi cán bộ, giáo viên đã không ngừng nổ lực nghiên cứu, suy
nghĩ,tìm tịi, sáng tạo, học hỏi những kiến thức về văn hoá cũng như trau dồi
thêm kĩ năng sư phạm để đáp ứng yêu cầu của công việc. Ngồi ra trong q
trìnhcùng trẻ thực hiện nhiệm vụ, sự gắn bó giữa cơ với trẻ càng thêm khăng
khít,trẻ u mến cơ giáo và tích cực hợp tác với cơ để cùng hồn thành nhiệm
vụ.
- Quan hệ giữa giáo viên với đồng nghiệp, giữa giáo viên với cha mẹ

họcsinh càng thêm gắn bó, gần gũi và thân thiện hơn.
- Bảng khảo sát giáo viên sau khi áp dụng các biện pháp của sáng kiến:
STT
1

Tiêu chí khảo sát

3

4

Khá

Trung
bình

Yếu

10

5

0

0

67%

33%

9

6

0

0

60%

40%

10

5

0

0

67%

33%

11

4

0

0

73%

27%

Đổi mới hoạt động chăm sóc
giáo dục trẻ và đánh giá sự phát
triển của trẻ theo quan điểm giáo
dục lấy trẻ làm trung tâm.

2

Tốt

Sáng tạo trong việc thiết lập môi
trường giáo dục lấy trẻ làm trung
tâm phù hợp với chủ đề.
Tổ chức, hướng dẫn trẻ khai thác
và sử dụng mơi trường giáo dục
có hiệu quả.
Tạo cơ hội cho trẻ được bộc lộ
hết khả năng của riêng mình.

18 / 21


4.2. Đối với trẻ:
- Hầu hết các trẻ đều rất hứng thú tham gia vào các hoạt động xây dựng
môi trường giáo dục.

- Trẻ mạnh dạn, tự tin nói lên suy nghĩ, ý định của mình khi tham gia tương
tác giữa cô với trẻ, giữa trẻ với các bạn và giữa trẻ với đồ dùng, học liệutrong
quá trình hoạt động.
- Trẻ ngày càng bộc lộ rõ sự say mê, chăm chú vào các đối tượng mà trẻ
được trực tiếp tạo ra, cũng từ đó mà trẻ phát triển về mọi mặt như ngơn ngữ, tư
duy, tình cảm xã hội, các kĩ năng cần thiết khác…
- Trẻ gần gũi, thân thiện hơn với cô giáo, với các bạn và đặc biệt là với môi
trường xung quanh.
- Bảng khảo sát mức độ đạt được của trẻ sau khi áp dụng các biện pháp của
sáng kiến kinh nghiệm:
STT
1

2

3

Tiêu chí khảo sát

Tốt

Khá

Trung
bình

Yếu

Trẻ hứng thú, tích cực tham
gia vào việc thiết lập mơi

trường giáo dục cùng với cô
giáo và các bạn.

90

80

32

0

44%

40%

16%

Trẻ chủ động tham gia vào các

102

80

20

hoạt động học tập,vui chơi
theo quan điểm giáo dục lấy
trẻ làm trung tâm.

50%%

40%

10%

Trẻ thể hiện mối quan hệ thân

98

76

28

thiện với cô giáo, với các bạn

49%

38%

13%

0

0

và môi trường xung quanh.
4.3. Đối với cha mẹ học sinh
- Từ công tác tuyền truyền, vận động của nhà trường mà hội cha mẹ học
sinh đã hiểu rõ hơn tầm quan trọng của bậc học mầm non cũng như những đóng
góp của cán bộ, giáo viên trong nhà trường trong cơng tác chăm sóc giáo dục trẻ

nói chung và ở trường mẫu giáo Hoa Hồng nói riêng. Từ đó hội cha mẹ học sinh
có những biện pháp vận động để cha mẹ học sinh trong tồn trường quan tâm
hơn đến cơng tác xã hội hóa của nhà trường, góp phần cải tạo mơi trường giáo
dục trong và ngoài lớp học thêm phong phú và đa dạng hơn

19 / 21


III. KẾT LUẬN, KIẾN NGHỊ
1. Kết luận
- Từ thực tiễn công tác quản lý chỉ đạo, kết hợp với những biện pháp đã áp
dụng trong sáng kiến kinh nghiệm, tôi đã chỉ đạo cho giáo viên ở các nhóm lớp
trong trường Mẫu giáo Hoa Hồng xây dựng môi trường giáo dục lấy trẻ làm
trung tâm đạt hiệu quả cao, góp phần quan trọng nâng cao chất lượng, hiệu quả
giáo dục trong nhà trường nói riêng và giáo dục mầm non trong huyện nhà nói
chung.
- Giáo viên hiểu rõ hơn về môi trường giáo dục lấy trẻ làm trung tâm và
tầm quan trọng của việc xây dựng, thiết lập môi trường cho trẻ hoạt động; Chủ
động hơn trong cách bố trí, sắp xếp, thay đổi, tạo sự mới lạ, hấp dẫn cho trẻ,thu
hút trẻ vào các hoạt động đạt hiệu quả cao nhất.
- Trẻ chủ động, tích cực và hứng thú tham gia vào các hoạt động, đặc biệt
là các hoạt động vận động bằng thân thể và các giác quan dưới nhiều hình thức
khác nhau, giúp cho quá trình tiếp thu tri thức của trẻ được dễ dàng hơn,trẻ phát
triển một cách toàn diện hơn.
2. Kiến nghị
- Tăng cường mở các lớp bồi dưỡng để cập nhật kiến thức cho CBGVcủa
ngành học; nội dung, hình thức bồi dưỡng cần được đổi mới và phong phú hơn.
Trên đây là một số biện pháp chỉ đạo giáo viên xây dựng môi trường giáo
dục lấy trẻ làm trung tâm nhằm nâng cao chất lượng thực hiện chuyên đề “Xây
dựng trường mầm non lấy trẻ làm trung tâm” cũng như chất lượng giáodục trẻ

tại trường mẫu giáo Hoa Hồng. Rất mong được sự nhận xét,góp ý của hội đồng
khoa học các cấp để đề tài được hoàn thiện hơn và ứng dụng rộng rãi hơn.
Tơi xin cam đoan đây là SKKN của mình viết,
khơng sao chép nội dung của người khác.
Hoàn Kiếm, ngày 15 tháng 02 năm 2020
Người viết

Ngô Thị Hạnh

20 / 21