skkn BIỆN PHÁP NÂNG CAO NĂNG lực đọc HIỂU CHO học SINH lớp 2

ĐỀ TÀI : Biện pháp nâng cao năng lực đọc hiểu cho học sinh lớp 2

MỤC LỤC
Tên

Trang

I. TểM TẮT

2

II. GIỚI THIỆU

3

III. PHƯƠNG PHÁP

4

1. Khách thể nghiên cứu

4

2. Thiết kế nghiên cứu

5

3. Quy trình nghiên cứu

5

4.Đo lường và thu thập dữ liệu

8

IV. PHÂN TÍCH DỮ LIỆU VÀ BÀN LUẬN
KẾT QUẢ

9

V.KẾT LUẬN VÀ KHUYẾN NGHỊ

10

VI. TÀI LIỆU THAM KHẢO

12

VII. PHỤ LỤC

13

GIÁO VIÊN : NGUYỄN THỊ THU HƯƠNG – TRƯỜNG TH BÌNH THỚI
1


ĐỀ TÀI : Biện pháp nâng cao năng lực đọc hiểu cho học sinh lớp 2

I. TÓM TẮT
Trong trường tiểu học việc dạy Tiếng Việt cho học sinh có vai trị, vị trí rất quan
trọng giúp các em có những kiến thức về tự nhiên xã hội, hiểu biết nhiều hơn. Đặc

biệt đối với phân môn tập đọc việc luyện đọc tốt giúp cho các em có khả năng cảm
thụ cái hay cái đẹp của các bài văn, bài thơ từ đó góp phần bồi dưỡng tâm hồn cho
các em, việc nâng cao kỹ năng đọc hiểu văn bản cho học sinh nhằm mở rộng vốn
hiểu biết về tự nhiên, xã hội và con người để góp phần hình thành nhân cách con
người mới.
Ở tiểu học, theo chương trình giáo dục phổ thông cấp tiểu học mục tiêu dạy tập
đọc là :
- Hình thành và phát triển ở học sinh các kỹ năng sử dụng Tiếng Việt (đọc, nghe,
nói, viết ) để học tập và giao tiếp trong các môi trường hoạt động của lứa tuổi.
- Biết thêm những từ ngữ (gồm cả những thành ngữ, tục ngữ dễ hiểu )về lao
động sản xuất , văn hoá, xã hội, bảo vệ tổ quốc...
- Biết cấu tạo ba phần của bài văn ; bước đầu nhận biết đoạn văn ý chính .
- Đọc đúng và rành mạch bài văn, nắm được ý chính của bài.
Là giáo viên được phân cơng giảng dạy lớp 2. Qua nhiều năm giảng dạy, tôi
nhận thấy rằng việc dạy HS đọc hiểu đúng sẽ dẫn đến việc viết đúng chính tả và học
tốt mơn Tiếng Việt. Hiện nay, học sinh lớp 2 việc đọc còn chậm, nhất là phần đọc
hiểu các em còn hạn chế. Giáo viên vẫn còn nhiều lúng túng trước thực trạng này.
Nội dung đề tài : “Nâng cao năng lực đọc hiểu cho học sinh lớp 2’’ giúp khắc
phục một số khó khăn đã nêu trên một cách rõ rệt, hướng cho học sinh có phương
hướng tiếp cận và nắm chắc một cách có hệ thống vốn từ tiếng việt từ đó vận dụng
vào thực tế giao tiếp một cách chủ động và linh hoạt.
Nghiên cứu được tiến hành dạy ở lớp 2B Trường tiểu học Bình Thới. Lớp 2B
là lớp thực nghiệm và cũng là lớp đối chứng. Qua kiểm tra cho thấy học sinh đọc hiểu
hoàn thành cao hơn so với trước tác động có nghĩa là kết quả đó chứng minh rằng :
sau khi được tác động học sinh đã đạt kết quả cao hơn so với lúc chưa tác động. Để
đạt được yêu cầu này giáo viên cần sử dụng linh hoạt các biện pháp một cách tích cực
trong việc rèn đọc hiểu cho học sinh

GIÁO VIÊN : NGUYỄN THỊ THU HƯƠNG – TRƯỜNG TH BÌNH THỚI
2

ĐỀ TÀI : Biện pháp nâng cao năng lực đọc hiểu cho học sinh lớp 2

II/ GIỚI THIỆU
1/ .Thực tế năng lực đọc hiểu văn bản của học sinh lớp 2
* Về phía giáo viên
- Đối với giáo viên các cấp nói chung và giáo viên tiểu học nói riêng ngôn ngữ
phải là chuẩn mực trong sáng dễ hiểu, gần gũi với học sinh, phải biết vận dụng ngôn
ngữ một cách linh hoạt sao cho phù hợp với đối tượng học sinh. Nhưng qua thực tế
tôi thấy rằng một số giáo viên dùng từ, dùng câu chưa rõ ràng khả năng còn hạn chế
do vấn đề phương ngữ, giáo viên đọc với giọng lúc thiết tha, lúc thì với giọng bình
thường chưa nhấn mạnh ở một số từ ngữ, hình ảnh trong bài làm ảnh hưởng đến cách
luyện đọc của các em qua các giờ tập đọc. Qua thực tế chúng tơi thấy rằng ngay cả
giáo viên cũng có cách hiểu và giải thích sai về các bài tập đọc ở tiểu học. Giáo viên
cách dùng câu chưa rõ ràng, đưa ra các câu hỏi khơng cụ thể cịn mang tính chung
chung.
Mặt khác cách chuyển ý, chuyển đoạn của giáo viên cịn dài dịng làm cho học
sinh khó theo dõi. Giáo viên nên giới thiệu một cách trực tiếp hay gián tiếp tận dụng
tranh ảnh sách giáo khoa để mở bài một cách ngắn gọn và dễ hiểu tạo được hướng
thú đi vào tìm hiểu bài của học sinh.
Chính vì vậy mà giáo viên cần thấy được tính mức độ của việc đọc hiểu
giáo viên nên khuyến khích học sinh tự tìm ra cách đọc riêng của mình. Như thế năng
lực đọc và cảm thụ nội dung bài học của các em mới phát triển tốt.
* Về phía học sinh :
Thực tế hiện nay ở trường Tiểu học cho thấy kỹ năng đọc hiểu của học sinh
lớp hai còn hạn chế. Đa phần các em học và nhớ bài theo hình thức học vẹt, mang
tính đối phó với giáo viên khi kiểm tra. Một số là do đọc yếu ê a ngắc ngứ đọc chậm
đọc chưa trọn câu, chưa lưu lốt, hiểu từ ngữ cịn sai lệch.
Hầu như các em chưa xác định được mục đích và chưa có động lực để học.

Nhiều em đi học nhưng chỉ ham chơi trong giờ học nói và làm việc riêng và khơng
tập trung nghe cô giáo giảng bài. Không những học sinh mà ngay cả giáo viên chưa
tìm ra phương pháp để nâng cao kết quả giờ đọc .
2/ Giải pháp thay thế
* Giải pháp thay thế: Qua tìm hiểu tài liệu, tham khảo ý kiến của đồng nghiệp,
các bài báo và các sáng kiến kinh nghiệm có trên trang mạng như :“ Dạy theo
phương pháp tích cực ở mơn tập đọc lớp 2” hoặc “Một số biện pháp rèn đọc ở
môn tập đọc lớp 2” .... Tuy nhiên vẫn chưa thấy tài liệu nào chuyên sâu đến việc rèn
đọc hiểu cho HS lớp 2. Bản thân tôi muốn áp dụng các biện pháp nâng cao năng lực
đọc hiểu cho các em lớp 2. Tập trung giúp học sinh giờ Tập đọc khả năng đọc của các
em tương đối tốt, sự nhạy bén và tính linh hoạt trước những câu hỏi đều được học
sinh trả lời một cách nhanh chóng dưới sự gợi ý, hướng dẫn của giáo viên khả năng
GIÁO VIÊN : NGUYỄN THỊ THU HƯƠNG – TRƯỜNG TH BÌNH THỚI
3


ĐỀ TÀI : Biện pháp nâng cao năng lực đọc hiểu cho học sinh lớp 2

cảm thụ văn học không chỉ dừng lại ở mức độ nắm vững nội dung bài học mà cịn có
thể hiểu được nhận biết được giá trị nghệ thuật và hàm ý sâu xa của tác phẩm. Đặc
biệt ở các em xuất hiện nhu cầu mong muốn thể hiện những tư tưởng, tri thức trong
tác phẩm thành công thực tiễn. Tức là khả năng tái hiện lại những tư tưởng, tình cảm
của tác giả gởi gắm trong bài có nhiều tiến bộ.
3/ Xác định vấn đề nghiên cứu
Nghiên cứu này nhằm tìm ra giải pháp thu hút học sinh tích cực tham gia vào
đọc hiểu có hiệu quả, tránh tình trạng học sinh lợi dụng thời gian luyện đọc để làm
việc riêng, nói chuyện riêng... Trong nghiên cứu này tơi đi tìm câu trả lời cho những
câu hỏi sau:
1. Sử dụng phương pháp dạy học này có thu hút được hết học sinh tham gia rèn đọc
hiểu không?

2. Việc sử dụng phương pháp dạy học này có giúp cho việc nâng cao năng lực đọc
hiểu có được hiệu quả cho học sinh lớp 2 khơng ?
4. Giả thuyết nghiên cứu
1. Sẽ thu hút được hầu hết học sinh tham gia tích cực trong việc nâng cao năng
lực đọc hiểu ở các giờ tập đọc.
2. Nó sẽ làm cho việc rèn đọc hiểu của học sinh có hiệu quả, qua đó sẽ làm khả
năng đọc hiểu của các em được nâng lên.
III/ PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU
1. Khách thể nghiên cứu
Ở nghiên cứu này tôi lựa chọn học sinh của lớp 2B. Vì đối tượng học sinh của
lớp 2 đã quen việc luyện đọc ở trên lớp. Tôi nắm bắt được lực học, khả năng tiếp thu
bài và thái độ học tập cũng như ý thức của các em một cách rõ ràng, chính xác.
Vào đầu năm học, tôi đã tiến hành khảo sát học sinh lớp 2B và lấy thông tin :
Lớp 2B

Tổng số
19

Số học sinh
Nam
10

Nữ
9

Dân tộc
Kinh
19

2/ Thiết kế nghiên cứu

Bảng 1 :Thiết kế kiểm tra trước tác động và sau tác động đối với nhóm duy nhất.
Thời gian tiến hành thực hiện theo thời khoá biểu của từng buổi học. Qua khảo sát
trước tác động cho thấy kết quả như sau :
Tổng số HS cả lớp

HS đọc hiểu chậm

GIÁO VIÊN : NGUYỄN THỊ THU HƯƠNG – TRƯỜNG TH BÌNH THỚI
4


ĐỀ TÀI : Biện pháp nâng cao năng lực đọc hiểu cho học sinh lớp 2

19

04

Tôi sử đụng thiết kế 2 để kiểm tra trước tác động và sau tác động
Kiểm tra trước tác
động
O1

Giải pháp hoặc tác
động
Dạy học có sử dụng
biện pháp rèn đọc hiểu
cho HS lớp 2

Kiểm tra sau tác động
O2

3/ Quy trình nghiên cứu
a/ Chuẩn bị của Giáo viên
Có kế hoạch đưa ra các biện pháp để rèn đọc cho HS ngay từ đầu năm
b/ Cách tiến hành
Giáo viên rèn hằng ngày trên lớp trong các giờ học chính khố và trong các tiết
luyện và phối hợp cùng phụ huynh cho các em học ở nhà. Tôi tiến hành đưa ra một số
biện pháp sau :
Phân loại đối tượng học sinh đặc biệt là chú trọng đến học sinh đọc chậm.
Tiến hành họp phụ huynh học sinh đề nghị và yêu cầu thống nhất trang bị đủ
sách vở đồ dùng cần thiết phục vụ cho môn học.
Yêu cầu, đề nghị phụ huynh nhắc nhở uốn nắn kịp thời việc học và làm bài ở
nhà của học sinh.
- Tổ chức trò chơi kết hợp trong giờ rèn đọc, nhằm gây hứng thú học tập cho
học sinh. Ngôn ngữ giáo viên đưa ra phải cụ thể, dễ hình dung và gần gũi với kinh
nghiệm đã có trong cuộc sống hằng ngày của các em. Luôn tạo ra những yếu tố bất
ngờ, khác lạ.
- Thường xuyên kiểm tra kết quả học tập. Khuyến khích và sửa chữa kịp thời
để thấy sự tiến bộ của học sinh.
- Tham mưu với nhà trường để giáo viên có đủ đồ dùng tranh ảnh và tài liệu
tham khảo phục vụ bài dạy. Đồng thời mượn đồ dùng học tập, sách, cho vở đối với
những học sinh có hồn cảnh khó khăn để các em có đầy đủ sách vở và đồ dùng học
tập.
- Xây dựng đôi bạn cùng tiến kèm cặp nhau.
Đưa ra các tiêu chuẩn thi đua cho từng nhóm. Đầu giờ truy bài (15 phút) các
nhóm kiểm tra chéo nhau có sự kiểm soát của giáo viên chủ nhiệm. Cuối tuần tổng
kết thi đua và tuyên dương, khen thưởng ... nhằm khích lệ tinh thần hăng say học tập
của học sinh.

GIÁO VIÊN : NGUYỄN THỊ THU HƯƠNG – TRƯỜNG TH BÌNH THỚI

5


ĐỀ TÀI : Biện pháp nâng cao năng lực đọc hiểu cho học sinh lớp 2

Phần lớn những học sinh đọc hiểu chậm khơng theo kịp chương trình trong
buổi học chính khóa. Do đó, giáo viên cần rèn đọc, viết thêm cho các em vào các tiết
tăng buổi hai, nhằm tạo điều kiện để các em học tốt hơn.
.Phần hướng dẫn học sinh rèn đọc:
* Phần luyện học sinh đọc tiếng, từ khó:
Sau khi học sinh đã học thật thuộc tên gọi và cấu tạo các âm, vần một cách
vững vàng thì tiếp theo là phần đọc các tiếng, từ khó. Giai đoạn đọc được các tiếng
khó là giai đoạn vơ cùng quan trọng. Trẻ có đọc được tiếng, từ khó thì mới đọc đúng,
lưu lốt và tiến hành đến đọc được câu, vì các tiếng đơn ghép lại với nhau tạo thành
từ và các từ, cụm từ mới ghép lại tạo thành câu. Thông qua phần xây dựng tiếng, từ
mới trẻ được hiểu biết thêm nhiều từ và ý nghĩa của các từ mà trẻ tìm được của hơm
trước nay viết vào bảng. Do đó, phong trào tìm tiếng, từ mới học sinh rất hào hứng và
phấn khởi tham gia sơi nổi nhiệt tình.
Những đọan văn hay bài văn mang tính chất : Cung cấp kiến thức về từ, tiếng
khó. Giai đoạn này tơi rèn cho HS đọc các từ khó bằng cách học thơng qua phần
luyện đọc nối tiếp đoạn, giáo viên chú ý theo dõi rút ra tiếng, từ học sinh đọc sai do
cách phát âm của địa phương.
Ví dụ: Tiếng “mười” học sinh thường đọc là “mừ”,
Từ “quyền quý” thì đọc là “huyền húy”
Từ“sao sáng” thì đọc là “ xao xáng”…
Giáo viên phân tích từng tiếng hoặc từ để học sinh dễ nhận diện và đọc mẫu để
học sinh đọc theo. Từ đó, học sinh đọc tốt hơn.
*Phần rèn đọc cho học sinh cách ngắt, nghỉ hơi ở các câu văn dài :
*Việc dạy cho học sinh yếu đọc các câu văn dài - khó đọc là một vấn đề không
phải giáo viên nào cũng xử lý tốt.

Ví dụ : Khi gặp câu văn dài “ Những anh gọng vó đen sạm, gầy và cao, nghênh cặp
chân gọng vó đứng trên bãi lầy bái phục nhìn theo chúng tôi” Giáo viên cần hướng
dẫn học sinh ngắt nghỉ đúng và cần nhấn giọng ở một số từ như : “ Những anh gọng
vó đen sạm,/ gầy và cao, /nghênh cặp chân gọng vó / đứng trên bãi lầy bái phục
nhìn theo chúng tơi”// . Hoặc với câu : Đàn săn sắt và các cá thàu dầu thoáng gặp đâu
cũng lăng xăng / cố bơi theo chiếc bè, / hoan nghênh váng cả mặt nước.//
*Rèn cho học sinh luyện đọc đoạn văn hay bài văn:
* Đọc nối tiếp đoạn : Tôi thường chọn cho học sinh đọc chậm đọc những đoạn văn
ngắn trong bài đọc để các em tự tin và quen dần rồi mới tiến đến cho các em đọc
những đoạn văn dài hơn một tí ( vì một bài đọc thường có đoạn văn ngắn, dài khơng
đều nhau).
- Hướng dẫn đọc từng đoạn trong nhóm : có thể linh hoạt đọc theo nhóm đơi,
nhóm tư , dựa vào cách đọc được hướng dẫn trên lớp. HS cần đọc và theo dõi nhận
xét bạn đọc. GV cần tạo cho học sinh thói quen đọc vừa phải để không ảnh hưởng
GIÁO VIÊN : NGUYỄN THỊ THU HƯƠNG – TRƯỜNG TH BÌNH THỚI
6


ĐỀ TÀI : Biện pháp nâng cao năng lực đọc hiểu cho học sinh lớp 2

nhiều đến nhóm khác, có kỹ năng nghe và theo dõi SGK để xác nhận kết quả đọc của
bạn.
- Hướng dẫn đọc đồng thanh : Hoạt động này chỉ vận dụng linh hoạt .
Để phát huy tác dụng của hình thức luyện đọc đồng thanh, GV cần luyện cho
học sinh có cách đọc nhẹ nhàng, vừa phải .
* Rèn Phần đọc hiểu ở đoạn văn hay bài văn
Khả năng đọc hiểu của học sinh còn những hạn chế nhất định như sau:
Về mặt hạn chế qua khảo sát việc dạy và luyện đọc của học sinh ở lớp 2 tôi
thấy khả năng đọc của học sinh chưa tốt đa phần học sinh còn hay ấp úng đọc chậm
và chưa lưu loát chưa hiểu được các từ ngữ trong bài. Một số em khả năng đọc diễn

cảm còn rất thấp phần lớn các em còn đọc sai các thanh “ ngã “ và “hỏi” phát âm còn
sai như d và gi, an và ang, êu và iêu…các em chưa biết đọc với giọng như thế nào
cho đúng ở cacù nhịp thơ, không nêu lên được nội dung chính của bài, đoạn mặc dù
giáo viên đã hướng dẫn nhưng các em chưa thực hiện lại được, chủ yếu là các em
học sinh đọc chậm .
Ví dụ 1 như : khi dạy bài Câu chuyện bó đũa
1. Ngày xưa, ở một gia đình kia, có hai anh em. Lúc nhỏ, anh em rất hòa thuận.
Khi lớn lên, anh có vợ, em có chồng, tuy mỗi người một nhà, nhưng vẫn hay va
chạm.
2. Thấy các con không thương yêu nhau, người cha rất buồn phiền. Một hôm,
ông đặt một bó đũa và một túi tiền trên bàn, rồi gọi các con, cả trai gái, dâu, rể lại và
bảo :
- Ai bẻ gãy được bó đũa này thì cha thưởng cho túi tiền.
Bốn người con lần lượt bẻ bó đũa. Ai cũng cố hết sức mà không sao bẻ gãy
được. Người cha bèn cởi bó đũa ra, rồi thong thả bẻ gãy từng chiếc môt cách dễ dàng.
3. Thấy vậy, bốn người con cùng nói :
- Thưa cha, lấy từng chiếc mà bẻ thì có khó gì !
Người cha liền bảo :
- Đúng. Như thé là các con đều thấy rằng chia lẻ ra thì yếu, hợp lại thì mạnh.
Vậy các con phải biết thương yêu, đùm bọc lẫn nhau. Có đồn kết thì mới có sức
mạnh.
Theo NGỤ NGƠN VIỆT NAM

HS chưa tự đọc đúng, đọc diễn cảm và hiểu được nội dung của bài văn
GV phải hướng dẫn cho học đọc đúng các từ để học sinh phân biệt " ngã " và
"hỏi" luyện đọc các từ : bẻ gãy, thong thả, bó đũa, chia rẽ, dễ dàng,..
Phần tìm hiểu bài giáo viên có thể nêu thêm câu hỏi : Bài học hôm nay
giúp các em hiểu thêm điều gì ? học sinh có thể là lời được :
Nội dung bài : Khuyên chúng ta sống phải biết thương yêu, lẫn nhau thì sẽ
tạo nên sức mạnh .

GIÁO VIÊN : NGUYỄN THỊ THU HƯƠNG – TRƯỜNG TH BÌNH THỚI
7


ĐỀ TÀI : Biện pháp nâng cao năng lực đọc hiểu cho học sinh lớp 2

Ví dụ 2 : khi dạy bài Mẹ
Lặng rồi cả tiếng con ve
Con ve cũng mệt vì hè nắng oi.
Nhà em vẫn tiếng ạ ời
Kéo cà tiếng võng mẹ ngồi mẹ ru.
Lời ru có gió mùa thu
Bàn tay mẹ quạt mẹ đưa gió về
Những ngơi sao thức ngồi kia
Chẳng bằng mẹ đã thức vì chúng con
Đêm nay con ngủ giác trịn
Mẹ là ngọn gió của con suốt đời .
Giáo viên yêu cầu đọc diễn cảm học sinh chưa đọc diễn cảm được bài thơ để thể
hiện niềm xúc động của tác giả khi nói về người mẹ,... Vậy các em học sinh đọc rất
khó khăn và chưa thể hiện đúng theo yêu cầu đọc diễn cảm nên từ đó việc hiểu nội
dung bài hoặc câu thơ rất khó. Vì vậy giáo viên phải hướng dẫn học sinh đọc diễn
cảm, nhắc học sinh ngắt đúng nhịp thơ ( ngắt tự nhiên, tránh ngắt nhát gừng ) . Ví dụ
Lặng rồi cả tiếng con ve //
Con ve cũng mệt/ vì hè nắng oi, //
Những ngơi sao/ thức ngồi kia
Chẳng bằng mẹ/ đã thức vì chúng con. //
Hay là bài : Bà cháu ( Sách Tiếng Việt tập 1 )
1. Ngày xưa, ở làng kia, có hai em bé ở với bà. Ba bà cháu rau cháo nuôi nhau, tuy
vất vả nhưng cảnh nhà lúc nào cũng đầm ấm.
2. Một hơm, có cơ tiên đi qua cho một hạt đào và dặn : " Khi bà mất, gieo hạt đào

này bên mộ, các cháu sẽ giàu sang sung sướng."
Bà mất. Hai anh em đem hạt đào gieo bên mộ bà. Hạt đào vừa gieo xuống đã nảy
mầm, ra lá, đơm hoa, kết bao nhiêu là trái vàng, trái bạc.
3. Nhưng vàng bạc, châu báu khơng thay được tình thương ấm áp của bà. Nhớ bà,
hai anh em ngày càng buồn bã.
4. Cô tiên lại hiện lên. Hai anh em ịa khóc xin cơ hóa phép cho bà sống lại. Cơ
tiên nói : "Nếu bà sống lại thì ba bà cháu sẽ cực khổ như xưa, các cháu co chịu
khơng ?" Hai anh em cùng nói :" Chúng cháu chỉ cần bà sống lại."
Cô tiên phất chiếc quạt màu nhiệm. Lâu đài, ruộng vườn phút chốc biến mất. Bà
hiện ra, móm mém hiền từ, dang hai tay ơm hai đứa cháu hiếu thảo vào lịng.
Theo TRẦN HỒI DƯƠNG

Khi ở cuối phần tìm hiểu bài giáo viên nêu câu hỏi : Câu chuyện kết thúc như
thế nào ?
Học sinh cảm nhận được : Cô tiên lại hiện lên. Hai anh em ồ khóc, cầu xin hố
phép cho bà sống lại, dù có phải trở lại cuộc sống cực khổ như xưa. Lâu đài ruộng
vườn phút chốc biến mất, bà hiện ra dang tay ôm hai đứa cháu hiếu thảo vào lòng
GIÁO VIÊN : NGUYỄN THỊ THU HƯƠNG – TRƯỜNG TH BÌNH THỚI
8


ĐỀ TÀI : Biện pháp nâng cao năng lực đọc hiểu cho học sinh lớp 2

Tóm lại để học sinh đọc hiểu tốt thì cần :
- HS phải chăm chỉ học tập, sự rèn luyện đọc tốt ngay từ ở lớp dưới đọc âm vần
tốt các em sẽ đọc lưu lốt hơn, ngồi ra các em đọc thêm sách báo sẽ giúp các em mở
rộng thêm sự hiểu biết, vốn từ thêm phong phú sẽ giúp các em có năng lực đọc hiểu
tốt hơn.
- Giáo viên biết hướng dẫn HS biết đọc thầm và tìm hiểu bài dựa theo câu hỏi
SGK và dẫn dắt gợi mở sao phù hợp với học sinh.

4/ Đo lường và thu thập dữ liệu
Áp dụng các biện pháp rèn đọc cho các em học sinh lớp 2. Để làm được điều
này thì tất cả học sinh trong lớp cùng phối hợp và giúp đỡ.
IV/ PHÂN TÍCH DỮ LIỆU VÀ BÀN KẾT QUẢ
1/ Phân tích
So sánh điểm bài kiểm tra sau tác động
Chưa hoàn thành
Hoàn thành

Trước tác động
4
15

Sau tác động
1
18

Như vậy qua kết quả kiểm tra trước tác động và sau tác động cho thấy chất
lượng đọc của học sinh được nâng cao, điều đó cho thấy áp dụng các biện pháp rèn
đọc hiểu có hiệu quả. Kết quả chênh lệch này không phải ngẫu nhiên mà là do tác
động mà có. Như vậy giả thuyết của đề tài : “ Biện pháp nâng cao năng lực đọc hiểu
cho học sinh lớp 2” đã được kiểm chứng.
2/ Bàn luận
Kết quả của 2 bài kiểm tra như sau :
Kiểm tra trước tác động có 4 em chưa hồn thành
Kiểm tra sau tác động có 1 em chưa hoàn thành
Độ chênh lệch sau hai lần kiểm tra là 3 em. Điều đó cho thấy kết quả giữa 2 lần
kiểm tra có sự chênh lệch lớn. Điều đó cho thấy dạy học có sử dụng các biện pháp
rèn đọc cho học sinh lớp 2 có hiệu quả.
V/ KẾT LUẬN VÀ KHUYẾN NGHỊ

1/ Kết luận
Dạy tập đọc là việc rất quan trọng của chương trình Tiếng việt ở Tiểu học.
Nắm vững cách đọc các em có khả năng diễn đạt các vấn đề trong đời sống hàng
ngày, tăng hiệu quả giao tiếp, giúp các em vững vàng tự tin trong cuộc sống.
Muốn rèn cho học sinh đọc tốt trước hết người thầy phải có nghiệp vụ sư phạm
tốt, đặc biệt đọc mẫu của thầy phải chuẩn, hay có sức cuốn hút học sinh vì trong khâu
GIÁO VIÊN : NGUYỄN THỊ THU HƯƠNG – TRƯỜNG TH BÌNH THỚI
9


ĐỀ TÀI : Biện pháp nâng cao năng lực đọc hiểu cho học sinh lớp 2

rèn đọc thì việc đọc mẫu của thầy giáo có ảnh hưởng rất lớn đối với học sinh. Các em
sẽ theo dõi lắng nghe thầy đọc và coi đó là chuẩn mực để bắt chước để so sánh đánh
giá với giọng đọc của mình. Chính vì vậy thầy cơ cũng phải có sự chuẩn bị chu đáo,
mỗi từ ngữ giáo viên đọc, nói đều phải chuẩn mực.
Giáo viên phải nắm chắc đối tượng học sinh để có những biện pháp dạy học
đạt kết quả cao nhất nhằm phát huy hết tính tích cực trong học tập, tổ chức điều khiển
khéo léo gây bầu khơng khí sơi nổi kích thích hứng thú học tập và nâng cao ý thức tự
giác của học sinh.
Giáo viên cần phải tìm hiểu chắc nội dung cơ bản của chương trình sách giáo
khoa, sách hướng dẫn, sách soạn bài để học sinh nắm vững nội dung bài, hướng dẫn
rõ cách đọc từng đoạn văn, đoạn thơ cho học sinh hiểu. Thực tế cho thấy sách giáo
khoa Tiếng việt, sách soạn bài và sách hướng dẫn phải thừa nhận là có nhiều ưu điểm
nổi bật. Tìm hiểu phần hướng dẫn chung trong sách đa số giáo viên đã nắm được cơ
bản của phương pháp giảng dạy mới song đi sâu vào từng bài cụ thể thì sự lúng túng
và vấp váp lại khơng ít. Do vậy nắm vững sách, hiểu ý đồ của người biên soạn là
quan trọng song chưa đủ còn đòi hỏi đến vai trò chủ động sáng tạo và ứng xử linh
hoạt đối với từng đối tượng học sinh khác nhau mới đem lại hiệu quả cao.
Song nhiệm vụ chủ yếu của người giáo viên vẫn là sự tiến bộ chung của tồn lớp.

Vì thế tơi nghĩ, trong tất cả các khâu soạn, giảng, kiểm tra người giáo viên vẫn phải
lấy trình độ tiếp thu chung của lớp làm chuẩn mực để hướng tới. Vấn đề là, trong cái
chuẩn mực chung ấy người giáo viên thầy cịn phải ln luôn lưu tâm đến các đối
tượng học sinh. Đặc biệt đối với những học sinh đọc cịn chậm ln dành cho các em
một sự ưu ái, một thái độ khích lệ, động viên, những lời chỉ bảo ân cần và sự tiến bộ
của các em trong học tập là phần thưởng vô giá đối với mỗi người giáo viên chúng ta.
Trên đây là một vài kinh nghiệm trong quá trình nâng cao năng lực đọc hiểu cho
học sinh lớp 2. Tôi hy vọng với kết quả đạt được ở trên sẽ góp phần nhỏ bé nâng dần
chất lượng dạy và học của nhà trường ngày một tốt hơn.
2/ Khuyến nghị
- Sự quan tâm, chỉ đạo của ngành và các cấp quản lý giáo dục cần sâu sát và
kịp thời hơn nữa.
- Lãnh đạo nhà trường thường xuyên quan tâm đến các em học sinh tạo điều
kiện để các em có đầy đủ đồ dùng học tập. Nhà trường nên động viên khen thưởng
các em khi có sự tiến bộ để các em có động cơ học tập tốt hơn.

GIÁO VIÊN : NGUYỄN THỊ THU HƯƠNG – TRƯỜNG TH BÌNH THỚI
10


ĐỀ TÀI : Biện pháp nâng cao năng lực đọc hiểu cho học sinh lớp 2

Tổ chức các hội thi, hội diễn và các hội thảo chuyên đề, các lớp tập huấn
chuyên đề về môn tập đọc lớp 2; cung cấp đồ dùng dạy, học và các tài liệu tham
khảo,...Có đầy đủ đồ dựng dạy học cho giáo viên.
Bình Thới, ngày 20 tháng 12 năm 2014
Người viết

Nguyễn Thị Thu Hương

XÁC NHẬN CỦA HỘI ĐỒNG KHOA HỌC NHÀ TRƯỜNG
.........................................................................................................................................
.........................................................................................................................................
........................................................................................................................................

GIÁO VIÊN : NGUYỄN THỊ THU HƯƠNG – TRƯỜNG TH BÌNH THỚI
11


ĐỀ TÀI : Biện pháp nâng cao năng lực đọc hiểu cho học sinh lớp 2

VI.TÀI LIỆU THAM KHẢO
1.Mạng Internet : http//flash.violet.vn
2. Sách giáo khoaTiếng Việt 2 tập 1 + 2
3. Bồi dưỡng văn và Tiếng Việt
4. Phương pháp rèn đọc tập 1+ 2
5. Sách giáo viên Tiếng việt tập 1 + 2
6. Giáo trình phương pháp dạy học ở tiểu học – Nhà xuất bản Giáo dục Việt
Nam.
7/ Tài liệu tích lũy kinh nghiệm của đồng nghiệp.

GIÁO VIÊN : NGUYỄN THỊ THU HƯƠNG – TRƯỜNG TH BÌNH THỚI
12


ĐỀ TÀI : Biện pháp nâng cao năng lực đọc hiểu cho học sinh lớp 2

VII/ PHỤ LỤC CỦA ĐỀ TÀI
GIÁO ÁN TẬP ĐỌC
BÀI : CÂY XỒI CỦA ƠNG EM

I. Mục tiêu
Đọc đúng và rõ ràng toàn bài .
Biết ngắt, nghỉ hơi đúng sau dấu câu ; bước đầu biết đọc bài văn
với giọng
nhẹ nhàng, chậm rãi .
- Hiểu ND : Tả cây xồi ơng trồng và tình cảm thương nhớ ơng của hai mẹ
con bạn nhỏ .
- Tình cảm đối với ông bà .
* GDMT ( Mức độliên hệ ) GD tình cảm đẹp đẽ với ơng , bạn nhỏ thấy yêu quý
cả sự vật trong môi trường đã gợi ra hình ảnh người thân …
II. Đồ dùng dïạy – Học
- Tranh minh hoạ của bài tập đọc trong SGK
- Quả xồi (nếu có) hoặc ảnh về quả xồi
- Bảng phụ viết sẵn những câu cần hướng dẫn HS luyện đọc.
III. Các hoạt động
Hoạt động của Thầy
1. Khởi động
2. Bài cũ Bà cháu.
- Kiểm tra 3 HS đọc bài Bà cháu.
- Cuộc sống của hai anh em trước và sau khi
bà mất có gì thay đổi?
- Cơ tiên có phép màu nhiệm như thế nào?
- Câu chuyện khuyên chúng ta điều gì?
- GV nhận xét.
3. Bài mới
Giới thiệu:
- Đưa bức tranh SGK để giới thiệu bài
- Xoài là một loại hoa quả rất thơm và ngon.
Nhưng mỗi cây xoài lại có đặc điểm và ý nghĩa
khác nhau. Chúng ta cùng học bài Cây xồi của

Hoạt động của Trị
- Hát
- Đọc đoạn 1, 2, 3 và trả lời câu hỏi:
1,2
- Đọc đoạn 4 và nêu nội dung bài

GIÁO VIÊN : NGUYỄN THỊ THU HƯƠNG – TRƯỜNG TH BÌNH THỚI
13


ĐỀ TÀI : Biện pháp nâng cao năng lực đọc hiểu cho học sinh lớp 2

ông em để hiểu thêm về điều này.
- Ghi tên bài lên bảng
 Luyện đọc
a) Đọc mẫu:
- GV đọc mẫu
- Chú ý: giọng nhẹ nhàng, chậm, tình cảm.
Nhấn giọng ở các từ ngữ gợi tả gợi cảm.
b) Hướng dẫn phát âm từ khó, dễ lẫn
- Gọi HS đọc từng câu của bài sau đó tìm
các từ khó, dễ lẫn trong câu.
- Yêu cầu HS đọc lại các từ khó đã ghi lên
bảng.
- Giải nghĩa một số từ HS không hiểu
c) Hướng dẫn ngắt giọng
- Giới thiệu các câu luyện đọc (đã chép trên
bảng) yêu cầu HS tìm cách đọc.

d) Đọc đoạn
- Yêu cầu HS đọc nối tiếp đoạn

Cây xồi của ơng em
Cả lớp theo dõi và đọc thầm theo.
- Nối tiếp nhau đọc bài. Mỗi HS đọc
1 câu
- Các từ ngữ: lẫm chẫm, đu đưa,
xoài tượng, nếp hương
- Tìm cách đọc và luyện đọc các
câu. Mùa xồi nào,/ mẹ em cũng
chọn những quả chín vàng/ và to
nhất,/ bày lên bàn thờ ơng./
n quả xồi cát chín trảy từ cây
của ơng em trồng,/ kèm với xơi nếp
hương,/ thì đối với em / khơng thứ
quả gì ngon bằng./
- Nhấn giọng ở các từ được

gạch chân và từ: lẫm chẫm, nở trắng
- Chia nhóm và yêu cầu luyện đọc trong cành, quả to, đu đưa, càng nhớ ơng,
nhóm.
dịu dàng, đậm đà, đẹp, to.

e) Thi đọc giữa các nhóm

- 3 đến 5 HS đọc trước lớp, cả lớp
theo dõi và nhận xét
- Từng HS lần lượt đọc bài trong
nhóm, các bạn trong nhóm theo dõi

và chỉnh sửa lỗi cho nhau.

- Xoài cát
- Hoa nở trắng cành, từng chùm quả
to đu đưa theo gió mùa hè.
 Tìm hiểu bài
- Gọi HS đọc từng đoạn và trả lời các câu hỏi - Có mùi thơm dịu dàng, vị ngọt
đậm đà, màu sắc vàng đẹp.
- Cây xồi ơng trồng thuộc loại xồi gì?
- Để tưởng nhớ, biết ơn ơng đã
- Những từ ngữ hình ảnh nào cho thấy cây
trồng cây cho con cháu có quả ăn
xồi cát rất đẹp
- Vì ơng đã mất.
- Quả xồi cát chín có mùi, vị, màu sắc như
g) Cả lớp đọc đồng thanh

GIÁO VIÊN : NGUYỄN THỊ THU HƯƠNG – TRƯỜNG TH BÌNH THỚI
14


ĐỀ TÀI : Biện pháp nâng cao năng lực đọc hiểu cho học sinh lớp 2

thế nào?

- Vì xồi cát rất thơm ngon, bạn đã
ăn từ nhỏ. Cây xoài lại gắn với kỉ
niệm về người ơng đã mất.
Tình cảm thương nhớ của hai mẹ
con đối với người ông đã mất

- 2 HS lên bảng thực hiện yêu cầu
của GV.

- Vì sao mùa xoài nào mẹ cũng chọn những
quả xoài ngon nhất bày lên bàn thờ ơng?
- Vì sao nhìn cây xồi bạn nhỏ lại càng nhớ
ơng?
- Tại sao bạn nhỏ cho rằng quả xồi cát
nhà mình là thứ q ngon nhất.
* GDMT : Thông qua câu hỏi 3 ,4 ;GV nhấn
mạnh Bạn nhỏ nghĩ như vậy vì mỗi khi nhìn thứ
quả đó ,bạn lại nhớ ơng . Nhờ co ùtình cảm đẹp
đẽ với ông , bạn nhỏ thấy yêu quý cả sự vật trong
mơi trường đã gợi ra hình ảnh người thân …
- Gọi 2 HS nói lại nội dung bài, vừa nói vừa ND : Tả cây xồi ơng trồng và tình
chỉ vào tranh minh họa.
cảm thương nhớ ơng của hai mẹ
con bạn nhỏ
Luyện đọc lại
- HS đđọc
- Gọi và HS đọc lại từng đoạn
Thi luyện đọc theo nhĩm
- Thi luyện đọc từng đoạn
GV nhận xét
4. Củng cố – Dặn dị
- Hỏi: Bài văn nói lên điều gì?
- Qua bài văn này con học tập được điều gì?
- Nhận xét tiết học

- Kế hoạch và đề kiểm tra trước tác động

- Kế hoạch và đề kiểm tra sau tác động
ĐỀ KIỂM TRA TRƯỚC TÁC ĐỘNG
Môn: Tiếng Việt - Lớp 2
I/ Đọc thành tiếng
Giáo viên kiểm tra đọc của học sinh bằng cách .
Yêu cầu học sinh bốc thăm bài và đọc một đoạn văn khoảng 30 đến 35 tiếng
thuộc các bài tập đã đọc từ tuần 4 đến tuần 10 theo yêu cầu của giáo viên. Sau đó trả
lời câu hỏi về nội dung bài do giáo viên nêu (Nội dung câu hỏi ở đoạn yêu cầu học
sinh đọc)
II/ Đọc thầm và làm bài tập
GIÁO VIÊN : NGUYỄN THỊ THU HƯƠNG – TRƯỜNG TH BÌNH THỚI
15


ĐỀ TÀI : Biện pháp nâng cao năng lực đọc hiểu cho học sinh lớp 2

Bài:
Bàn tay dịu dàng
Bà của An mới mất nên An xin nghỉ học mấy ngày liền. Sau đám tang bà, An
trở lại lớp, lòng nặng trĩu nỗi buồn. Thế là chẳng bao giờ An còn được nghe bà kể
chuyện cổ tích, chẳng bao giờ An được bà âu yếm, vuốt ve...
Nhớ bà An ngồi lặng lẽ. Thầy giáo bước vào lớp. Thầy bắt đầu kiểm tra bài làm
ở nhà của học sinh.
Khi thầy đến gần, An thì thào buồn bã:
- Thưa thầy, hơm nay em chưa làm bài tập.
Thầy nhẹ nhàng xoa đầu An. Bài tay thầy dịu dàng, đầy trìu mến, thương u.
An nói tiếp :
- Nhưng sáng mai em sẽ làm ạ !
- Tốt lắm ! Thầy biết em nhất định sẽ làm ! - Thầy khẽ nói với An. "
*Đọc thầm bài sau đó khoanh trịn chữ cái trước ý trả lời đúng nhất cho mỗi

câu hỏi dưới đây:
Câu 1. Tại sao An phải nghỉ học mấy ngày liền ?
a . Vì bà của An ốm nặng.
b . Vì bà của An mới mất.
c . Vì An bị ốm.
Câu 2. Khi chưa biết An làm bài tập, thái độ của thầy giáo thế nào?
a. Thầy nhắc nhở An.
b. Thầy nhẹ nhàng xoa đầu An.
c. Thầy âu yếm nhìn An.
Câu 3. Vì sao thầy không trách An khi biết em chưa làm bài tập?
a. Vì thầy cảm thơng với nỗi buồn của An, với tấm lòng thương yêu bà của An.
b. Thầy hiểu An buồn nhớ bà nên không làm bài tập chứ khơng phải vì An lười
biếng.
c. Cả a, b đều đúng.
Câu 4. Gạch chân vào từ chỉ hoạt động trong câu sau: " Dũng xúc động nhìn theo
bố đang đi ra phía cổng trường rồi lại nhìn cái khung cửa sổ lớp học".
ĐỀ KIỂM TRA SAU TÁC ĐỘNG
Môn: Tiếng Việt - Lớp 2
I/ Đọc thành tiếng
Giáo viên kiểm tra đọc của học sinh bằng cách .
Yêu cầu học sinh bốc thăm bài và đọc một đoạn văn khoảng 30 đến 35 tiếng
GIÁO VIÊN : NGUYỄN THỊ THU HƯƠNG – TRƯỜNG TH BÌNH THỚI
16


ĐỀ TÀI : Biện pháp nâng cao năng lực đọc hiểu cho học sinh lớp 2

thuộc các bài tập đã đọc từ tuần 10 đến tuần 16 theo yêu cầu của giáo viên. Sau đó trả
lời câu hỏi về nội dung bài do giáo viên nêu (Nội dung câu hỏi ở đoạn yêu cầu học
sinh đọc)

II / Đọc thầm:
Đọc thầm bài “ Bông hoa Niềm Vui”
Bông hoa niềm vui
1. Mới sớm tinh mơ, Chi đã vào vườn hoa của trường. Em đến tìm những bơng
cúc màu xanh, được cả lớp gọi là bông hoa Niềm Vui. Bố của Chi đang nằm bệnh
viện. Em muốn tặng bố một bông hoa Niềm Vui để bố dịu cơn đau.
2. Những bông hoa màu xanh lộng lẫy dưới ánh mặt trời buổi sáng. Chi giơ tay
định hái, nhưng em bỗng chần chừ vì khơng ai được ngắt hoa trong vườn. Mọi người
vun trồng và chỉ đến đây ngắm vẻ đẹp của hoa.
3. cánh cửa kẹt mở. Cơ giáo đến. Cơ khơng hiểu vì sao Chi đến đây sớm thế. Chi
nói :
- Xin cơ cho em được hái một bông hoa. Bố em đang ốm nặng.
Cơ giáo đã hiểu. Cơ ơm em vào lịng :
- Em hái thêm hai bông hoa nữa, Chi ạ ! Một bơng hoa cho em, vì trái tim nhân
hậu của em. Một bơng hoa cho mẹ, vì cả bố và mẹ đã nuôi dạy em thành một cô bé
hiếu thảo.
4. Khi bố khỏi bệnh, Chi cùng bố đến trường cảm ơn cơ giáo. Bố cịn tặng nhà
trường một khóm hoa cúa đại đố đẹp mê hồn.
Phỏng theo XU-KHƠM-LIN-XKI
( Mạnh Hưởng dịch )
Khoanh tròn vào trước ý đúng cho các câu hỏi dưới đây.
1 / Mới sáng tinh mơ, Chi đã vào vườn hoa của trường định hái một bông hoa Niềm
Vui để làm gì?
a Tặng bố để bố dịu cơn đau.
b Tặng mẹ để mẹ dịu cơn đau.
c Tặng chị để chị dịu cơn đau.
2 / Vì sao Chi khơng dám tự ý hái bơng hoa Niềm Vui?
a Vì sợ bạn mách thầy giáo.
b Vì khơng ai được ngắt hoa trong vườn, hoa để ngắm.
c Vì sợ thầy giáo buồn.

3 / Trong câu : Bố còn tặng nhà trường một khóm hoa cúa đại đố đẹp mê
hồn. Từ chỉ đặc điểm là :
a. Khóm hoa
b. Tặng
c. Đẹp
4 / Câu sau đây : “Bạn Chi rất thương bố của mình”. thuộc kiểu câu nào?
a. Ai là gì?
GIÁO VIÊN : NGUYỄN THỊ THU HƯƠNG – TRƯỜNG TH BÌNH THỚI
17


ĐỀ TÀI : Biện pháp nâng cao năng lực đọc hiểu cho học sinh lớp 2

b. Ai làm gì?
c. Ai thế nào ?

DANH SÁCH HỌC SINH LỚP 2B( năm học 2014-2015)
TT
1
2
3
4
5
6
7
8
9

Họ và tên
Lê Phương Diện

Dương Hồng Đại
Nguyễn Nhật Đan
Hoàng Lê Anh Đào
Mai Nguyễn Bảo Hà
Mai Nguyễn Bảo Hân
Phạm Thanh Hội
Huỳnh Thanh Huy
Đỗ Gia Khải

Kết quả kiểm tra
trước tác động
Hoàn thành
Chưa hoàn thành
Hoàn thành
Chưa hoàn thành
Hoàn thành
Hoàn thành
Chưa hoàn thành
Hoàn thành
Hoàn thành

Kết quả kiểm tra
sau tác động
Hoàn thành
Hoàn thành
Hoàn thành
Hoàn thành
Hoàn thành
Hoàn thành
Hoàn thành

Hoàn thành
Hoàn thành

GIÁO VIÊN : NGUYỄN THỊ THU HƯƠNG – TRƯỜNG TH BÌNH THỚI
18


ĐỀ TÀI : Biện pháp nâng cao năng lực đọc hiểu cho học sinh lớp 2

10
11
12
13
14
15
16
17
18
19

Trần Thị Kim Khuê
Dương Anh Kiệt
Nguyễn Hoàng Lân
Nguyễn Thanh Lâm
Lê Thị Phương My
Trần Thị Kim Thoa
Lê Thanh Tùng
Trần Thị Bảo Trâm
Nguyễn Thị Ánh Tuyết
Phạm Hoàng Thiên Ý

Hoàn thành
Chưa hoàn thành
Hoàn thành
Hoàn thành
Hoàn thành
Chưa hoàn thành
Hoàn thành
Hoàn thành
Hoàn thành
Hoàn thành

Hoàn thành
Hoàn thành
Hoàn thành
Hoàn thành
Hoàn thành
Chưa hoàn thành
Hoàn thành
Hoàn thành
Hoàn thành
Hoàn thành

GIÁO VIÊN : NGUYỄN THỊ THU HƯƠNG – TRƯỜNG TH BÌNH THỚI
19