skkn biện pháp giáo dục đạo đức cho học sinh tiểu học

SKKN:”

BIỆN PHÁP GIÁO DỤC ĐẠO ĐỨC CHO HỌC SINH TIỂU HỌC”

I.TÊN ĐỀ TÀI:
“Biện pháp giáo dục đạo đức cho học sinh tiểu học”
II. PHẦN MỞ ĐẦU
1. Lý do chọn đề tài
1.1 Cơ sở lý luận
Trong thời đại hiện nay khi khoa học cơng nghệ cùng với trình độ dân trí cao
là thước đo đánh giá cho sự nghiệp giáo dục, đào tạo con người được coi là một
trong những quốc sách hàng đầu của mỗi nước Đảng và Nhà nước ta đã nhận
thức được rất rõ vai trò của việc giáo dục và đào tạo con người trong giai đoạn
mới nên đã có những chính sách ưu tiên và phát triển nền giáo dục một cách hợp
lí. Chính vì vậy cùng với các ngành nghề khác, công tác giáo dục đào tạo học
sinh một cách tồn diện đóng vị trí rất quan trọng. Hiện nay vấn đề này là yêu
cầu cần thiết mang tính cấp bách đối với những người làm công tác giáo dục.
Tiểu học là bậc học nền tảng, là nền móng, là cơ sở quan trọng để từ đó con
người phát triển, mà nền tảng thì cần được xây dựng vững chắc. Vì vậy, người
giáo viên Tiểu học khơng chỉ trang bị cho mình vốn kiến thức, phương pháp cơ
bản mà cịn phải ln nghiên cứu, tìm tòi, sáng tạo để nâng cao chất lượng giảng
dạy, đáp ứng mục tiêu đào tạo thế hệ trẻ cho ngành giáo dục.
Hiện nay sự thể hiện tập trung sâu sắc nhất các yêu cầu xây dựng và bồi
dưỡng nhân cách con người Việt Nam đó là: Đào tạo con người phát triển mọi
mặt “ Đức, trí, thể, mĩ ”.
Cùng với các mơn học khác, mơn kể chuyện trong chương trình Tiểu học nói
chung và của lớp 1 nói riêng là một mơn học góp phần hình thành nhân cách rất
lớn cho học sinh, nó mở mang sự hiểu biết cho các em. Các em được học hỏi
những điều hay, lẽ phải từ rất nhiều các câu chuyện, thuộc nhiều thể loại truyện
khác nhau, phản ánh đa dạng cuộc sống muôn hình, mn vẻ trong đó có cả
những câu chuyện dân gian như: truyện cổ tích, truyện ngụ ngơn truyện cười, ...

mà ông cha ta đã đúc kết kinh nghiệm trong cuộc sống truyền lại cho con cháu
đời sau.Môn kể chuyện có vị trí, vai trị rất quan trọng khơng kém những mơn
học khác vì mơn kể chuyện góp phần tích cực trong việc bồi dưỡng tâm hồn,
tình cảm, trau dồi những tri thức về cuộc sống và bồi dưỡng vốn văn học cho
các em. Bên cạnh đó nó cịn giúp cho trẻ em phát triển khả năng hoạt động ngôn
ngữ và các năng lực tư duy cơ bản như trí tưởng tượng, phán đoán khả năng ghi
nhớ, năng khiếu thẩm mỹ, phẩm chất tốt đẹp, rất cần thiết cho nhu cầu phát triển
ở lứa tuổi này.
1.2. Cơ sở thực tiễn
Trên cơ sở lí luận đã trình bày ở trên giúp tôi thấy rõ được tầm quan trọng của
phân môn kể chuyện trong việc giáo dục đạo đức hay nói đúng hơn là việc hình
thành nhân cách cho học sinh.
ở chương trình Tiếng Việt cũ nhìn chung phân mơn kể chuyện chưa phân bố
hợp lí và khoa học. Kiến thức chưa toàn diện và sâu sắc, phương pháp giảng dạy
Người thực hiện: Hồ Sỹ Hoàn – Trường Tiểu học Hướng Phùng

1


SKKN:”

BIỆN PHÁP GIÁO DỤC ĐẠO ĐỨC CHO HỌC SINH TIỂU HỌC”

chưa được đặc biệt coi trọng. Bản thân người giáo viên cũng chưa thấy hết được
tầm quan trọng và tác dụng của các câu chuyện kể. chưa coi giờ kể chuyện là
một giờ học thực sự. Do đó tính giáo dục đạo đức cho học sinh qua giờ kể
chuyện chưa cao.
Hiện nay quá trình nghiên cứu giảng dạy kể chuyện trong nhà trường được
đặt ra như một yêu cầu cấp thiết. Cùng với các mơn học khác, nó góp phần hoàn
thiện

nội dung giáo dục cho học sinh Tiểu học, đẩy mạnh sự nghiệp trồng người, đưa
đất nước tiến nhanh trên con đường cơng nghiệp hố, hiện đại hố.
Để rút kinh nghiệm của phương pháp giảng dạy cũ và trên tinh thần cải cách
giáo dục. Bộ Giáo dục đã sửa đổi chương trình để đề ra chương trình mới,
phương pháp mới tồn diện và đạt hiệu quả cao hơn. Việc tìm hiểu nội dung câu
chuyện và giáo dục đạo đức cho học sinh Tiểu học được tiến hành một cách
khao học, nghiêm túc và thu được những thành tựu to lớn.
Qua quá trình giảng dạy ở trường Tiểu học Hướng Phựng tơi nhận thấy mục
đích của phân mơn kể chuyện hiện nay là: Phát triển kĩ năng nói và nghe cho
học sinh giúp học sinh kể lại được câu chuyện đã học hay đã đọc ở những mức
độ khác nhau: có thể kể từng đoạn, hoặc kể cả câu chuyện, kể theo lời lẽ trong
văn bản hoặc kể bằng lời lẽ của mình. Biết tập dựng lại câu chuyện theo các vai
khác nhau, bước đầu biết sử dụng các yếu tố phụ trợ như nét mặt, cử chỉ, điệu
bộ. Để đạt được các yếu cầu trên đòi hỏi người giáo viên phải có lịng say mê,
nhiệt tình với nghề nghiệp, biết kết hợp nhịp nhàng các phương pháp dạy học.
Từ đó, bồi dưỡng những tình cảm tốt đẹp, trau dồi hứng thú đọc và kể chuyện,
đem lại niềm vui tuổi thơ trong hoạt động học tập cho học sinh. Xuất phát từ
những vấn đề trên, tôi đã chọn đề tài:Giáo dục đạo đức cho học sinh lớp 1 thông
qua phân môn kể chuyện ở Tiểu học” để nghiên cứu.
2. Mục đích nghiên cứu
Tơi nghiên cứu đề tài này với mục đích là nhằm góp phần nâng cao hiệu quả
giáo dục đạo đức cho học sinh lớp 1 qua giờ kể chuyện. Để đạt được điều đó tơi
đã đi sâu vào tìm hiểu thực trạng của các tiết dạy kể chuyện trên lớp, tìm hiểu
đặc điểm đặc điểm tâm lý của học sinh qua các tiết kể chuyện. Để từ đó hướng
cho học sinh thực hiện theo các chuẩn mực đạo đức tốt, giúp cho học sinh biết
phê phán, loại trừ các hành vi xấu. Thông qua mỗi câu chuyện kể trên lớp, học
sinh có thể rút ra được ý nghĩa của câu chuyện, thông qua ý nghĩa, nội dung câu
chuyện mỗi giáo viên cần phải có trách nhiệm trong việc giáo dục đạo đức nhân
cách cho học sinh. Qua đó cũng góp phần nâng cao năng lực sư phạm cho mỗi
giáo viên.

3. Đối tượng nghiên cứu:
- Học sinh lớp 1D trường Tiểu học Hướng Phùng.
- Biện pháp giáo dục đạo đức cho học sinh tiểu học.
4. Thời gian nghiên cứu:
- Đăng ký đề tài và lập đề cương bước một: Tháng 9/ 2014
- Tháng 11 nghiên cứu thực tế lập đề cương bước hai
Người thực hiện: Hồ Sỹ Hoàn – Trường Tiểu học Hướng Phùng

2


SKKN:”

BIỆN PHÁP GIÁO DỤC ĐẠO ĐỨC CHO HỌC SINH TIỂU HỌC”

- Tháng 12 vận dụng vào thực tế giảng dạy và đánh giá kết quả
- Tháng 3 năm 2015 hoàn thành đề tài và nộp về ban giám hiệu
5. Điểm mới của đề tài:
- Về lý luận: Giáo dục đạo đức cho học sinh lớp 1 thông qua phân môn kể
chuyện.
- Về thực tiễn: áp dụng dạy ở lớp 1D trường Tiểu học Hướng Phựng đã đạt
được kết quả.
III.PHẦN NỘI DUNG
PHẦN 1 : Tổng quan
Trong phần nghiên cứu nội dung và phương pháp giáo dục đạo đức cho học
sinh lớp 1 trong giờ kể chuyện tôi đề cập đến một số vấn đề sau.
- Cơ sở lý luận thức tiễn đề tài
- Một số biện pháp nhằm thực hiện có hiệu quả
- Khảo sát thực trạng kể chuyện ở lớp 1 trong giờ kể chuyện
- Thiết kế giáo án

- Phương pháp nghiên cứu và kết quả nghiên cứu
PHẦN 2: Nội dung vần đề nghiên cứu
1. Cơ sở lý luận
Môn kể chuyện có sức mạnh riêng trong việc giáo dục trẻ, sức mạnh này bắt
nguồn từ sức mạnh của công cụ mà mơn kể chuyện sử dụng đó là các tác phẩm
văn học nghệ thuật mà giáo viên thường dùng để kể trên lớp. Các tác phẩm văn
học có tác dụng rất lớn đến tâm hồn và cảm xúc của các em, nó đem lại những
cảm xúc thẩm mỹ lành mạnh. Để giúp học sinh cảm nhận tốt phân môn kể
chuyện thì giáo viên phải phân biệt rõ đọc truyện và kể chuyện.
Đọc truyện là quá trình chuyển dạng chữ viết sang lời nói có âm thanh. Đọc
khơng chỉ là cơng việc giải mã một bộ phận gồm hai phần: chữ viết và phát âm
nghĩa là nó khơng phải chỉ là sự đánh vần lên thành tiếng theo đúng như kí hiệu
chữ viết và cịn là q trình nhận thức để có khả năng thơng hiểu những gì đã
đọc được.
Kể chuyện là tạo cho học sinh nắm vững cốt truyện và tập kể lại truyện đã
đọc bằng lời kể của mình cho phép có sự sáng tạo, có thể dùng các phương tiện
ngồi ngơn ngữ như giọng điệu, ánh mắt, cử chỉ, ...
Như chúng ta đã biết những câu chuyện trong chương trình Tiểu học thường
gắn liền với cái đẹp, góp phần phát triển cảm xúc thẩm mĩ, nếu chúng sẽ khơng
thể có tâm hồn cao thượng, lịng mẫn cảm chân thành trước lỗi bất hạnh, khổ ải
của con người. Nhờ có những câu chuyện mà giúp trẻ nhận thức thế giới khơng
chỉ bằng trí tuệ mà cịn bằng cả trái tim. Trẻ em khơng phải chỉ có nhận thức mà
chúng còn đáp ứng lại sự kiện và hiện tượng của thế giới xung quanh rất rõ rệt.
Các em thường tỏ thái độ của mình trước những việc thiện, việc ác, biết yêu cái
thiện, ghét cái ác. Những câu chuyện trong chương trình thường cung cấp cho
trẻ những hiện tượng đầu tiên về chính nghĩa và phi nghĩa. Giai đoạn đầu tiên
Người thực hiện: Hồ Sỹ Hoàn – Trường Tiểu học Hướng Phùng

3

SKKN:”

BIỆN PHÁP GIÁO DỤC ĐẠO ĐỨC CHO HỌC SINH TIỂU HỌC”

của giáo dục lí tưởng được diễn ra là nhờ truyện cổ tích. Truyện cổ tích là ngọn
nguồn phong phú để giáo dục đạo đức cho trẻ. Các giờ kể chuyện thường giúp
trẻ sớm tiếp xúc với các tác phẩm văn học trong suốt quá trình học 5 lớp của bậc
tiểu học. Học sinh được nghe và tham gia kể hàng trăm câu chuyện và đủ thể
loại gồm các tác phẩm có giá trị của Việt nam và thế giới. Từ truyện cổ tích đến
các tác phẩm văn học hiện đại giúp cho học sinh có vốn văn học được tích luỹ
dần. Đây chính là những hành trang quý báu theo các em suốt cả cuộc đời. Giờ
kể chuyện còn mở rộng tầm hiểu biết của các em biết khêu gợi trí tưởng tượng
cho các em trong từng câu chuyện. Thế giới muôn màu sắc mở rộng trước mắt
các em. Các em được gặp trong đó những phong tục tập quán đến những cảnh
sắc thiên nhiên. Từ cách trang phục đến kiến trúc nhà ở và đặc biệt là cách cư sử
của con người trong muôn vàn trường hợp khác nhau. Những câu chuyện đã làm
tăng thêm cho học sinh vốn hiểu biết về thế giới và xã hội của loài người từ thuở
sơ khai.
Ngoài ra những câu chuyện kể cịn chắp cánh cho trí tưởng tượng của các em
bay bổng, là bệ phóng cho những hồi bão ước mơ cao đẹp khi các em bước vào
cuộc sống. Giờ kể chuyện cịn góp phần rèn luyện và phát triển kỹ năng nói và
kể trước đám đơng một cách có nghệ thuật khêu gợi tư duy hình tượng cho trẻ.
Qua từng câu chuyện các em biết giá trị của từng chi tiết, thấm thía với từng
hình ảnh nghệ thuật, từng nhân vật. Qua đó việc thực hiện lồng ghép giáo dục
đạo đức cho học sinh sẽ dễ dàng hơn, thuận lợi hơn.
Tất cả trẻ em nói chung đều rất thích nghe kể chuyện và thích nghe kể chuyện
cũng là một đặc điểm tâm lý của trẻ em. Đó là điều mà ai ai cũng phải thừa
nhận. Từ lúc trẻ được một, hai tuổi đã say mê nghe kể chuyện. Lớn lên các em
được đi học, khi biết chữ các em có thể đọc được truyện nhưng điều đó vẫn

khơng làm giảm sự hứng thú thích nghe kể chuyện của các em.
Được đến trường là thời điểm đánh dấu bước ngoặt quan trọng trong cuộc
sống và sự phát triển của trẻ. Đặc điểm tâm lý biểu hiện đặc trưng của học sinh
Tiểu học là tính hồn nhiên, là khả năng phát triển. Trong hoạt động học và
những hoạt động khác tâm lý của trẻ được hình thành và phát triển đạt một trình
độ mới. Nhờ có hoạt động học được tổ chức một cách khoa học mà ở trẻ hình
thành những cơ sở ban đầu của kiểu tư duy mới.
Học sinh Tiểu học có tình cảm hồn nhiên mang nặng màu sắc tình cảm. Cùng
với quá trình học tập, tâm lý các em ngày càng phát triển. Các em có niềm tin rất
hồn nhiên, các em tin vào thầy cô, tin vào khả năng của mình, tin vào sách báo,
những câu chuyện được nghe kể và những điều mà gia đình, nhà trường dạy dỗ
và giáo dục. Vì vậy ngay từ bậc Tiểu học
người giáo viên cũng như gia đình phải định hướng đúng từ đầu thì nhân cách
đạo đức của trẻ sẽ được hình thành và phát triển lành mạnh.
Từ những đặc điểm trên cho ta thấy học sinh Tiểu học có tính chất dễ tiếp thu
sự ni dưỡng, sự giáo dục, dễ thích nghi điều kiện sống và học tập. Từ đó các
em phát triển và hồn thiện dần nhân cách con người theo đúng mục tiêu giáo
dục đã đề ra.
Người thực hiện: Hồ Sỹ Hoàn – Trường Tiểu học Hướng Phùng

4


SKKN:”

BIỆN PHÁP GIÁO DỤC ĐẠO ĐỨC CHO HỌC SINH TIỂU HỌC”

Trong chương trình Tiếng Việt cũ phân mơn kể chuyện được tách riêng biệt,
đôc lập. Học sinh được nghe những câu chuyện kể khơng liên quan đên chương
trình học trong tuần. Nhưng ở chương trình thay sách giáo khoa mới hiện nay thì

nội dung kể chuyện ở lớp 1 là kể lại những câu chuyện đã được học trong các
bài tập đọc hai tiết đầu tuần học.
Hình thức kể chuyện cũng rất đa dạng, phong phú kích thích trí tưởng tượng,
sáng tạo của học sinh chứ khơng như chương trình cũ trước kia T kể trò nghe.
Giờ kể chuyện hiện nay được diễn ra theo 3 hình thức sau:
* Kể theo tranh: Học sinh sử dụng tranh minh hoạ để nhớ lại nội dung bài tập
đọc đã học, làm chỗ dựa để các em kể chuyện. Đôi khi các tranh này được đảo
lộn thứ tự so với nội dung câu chuyện đã học. Trong trường hợp này trước hết
học sinh cần sắp xếp lại thứ tự các tranh cho đúng rồi mới kể. Đó chính là biện
pháp giúp học sinh nhớ lại nội dung câu chuyện trước khi kể.
* Kể theo dàn ý đã cho sẵn: Trong tiết kể chuyện sau bài tập đọc, sách giáo khoa
có thể cung cấp cho học sinh dàn ý dưới dạng những câu hỏi hay những tên đoạn
để làm chỗ dựa cho học sinh kể lại câu chuyện đã học. Đây là một hình thức rèn
luyện trí nhớ cho học sinh, có u câu cao hơn hình thức giúp đỡ học sinh bằng
tranh minh hoạ.
* Phân vai, dựng lại một đoạn hoặc cả câu chuyện: Sử dụng hình thức này để rèn
kỹ năng nói, kỹ năng kể cho học sinh đồng thời giúp cho các em hiểu sâu hơn
tính cách, tình cảm của nhân vật trong câu chuyện đã học.
Đối với học sinh lớp 1 yêu cầu kể chuyện cũng cần có sự sáng tạo đó là:
Học sinh phải biết kể một cách tự nhiên, giọng kể và điệu bộ phải thích hợp
làm cho câu chuyện trở lên sống động chứ không kể như đọc văn bản truyện.
Biết đưa vào câu chuyện những chừng mực vừa phải một số câu chữ của bản
thân làm cho câu chuyện thêm cụ thể, sinh động. Ví dụ khi kể chuyện: “ Bông
cúc Trắng” đoạn cậu bé gặp một bà cụ tay cầm thỏi sắt mải miết mài vào tảng đá
ven đường. Học sinh có thể sử dụng thêm những câu chữ tả bà cụ như:vẻ mặt
hiền từ, mái tóc bạc phơ.
Như vậy trong chương trình kể chuyện mới hiện nay học sinh không những
được nghe kể mà cịn được tự mình kể lại câu chuyện, biết nhận xét, đánh giá lời
kể của bạn. Từ đó học sinh có thể rút ra ý nghĩa giáo dục được ngụ ý trong câu
chuyện là gì. Chẳng hạn câu chuyện: “ Bơng cúc trắng” khun con người ta

làm việc gì cũng phải có lịng kiên trì và nhẫn nại.
Chương trình sách giáo khoa Tiếng Việt 1 được sắp xếp như sau:
1 . Rùa và Thỏ
2. Trí khơn
3 . Bơng hoa cúc trắng
4 . Niềm vui bất ngờ
5 . Sói và Sóc
6 . Dê con nghe lời mẹ
7 . Con Rồng cháu Tiên
8 . Cơ chủ khơng biết q tình bạn
Người thực hiện: Hồ Sỹ Hoàn – Trường Tiểu học Hướng Phùng

5


SKKN:”

BIỆN PHÁP GIÁO DỤC ĐẠO ĐỨC CHO HỌC SINH TIỂU HỌC”

9 , Hai tiếng kì lạ
Chương trình kể chuyện lớp 1 gồm có 9 câu chuyện. mỗi câu chuyện gắn liền
với bài tập đọc học trong hai tiết và nó gắn liền với từng chủ điểm.
Sách giáo khoa Tiếng Việt lớp 1 lồng ghép tất cả các phân môn của Tiếng
Việt trong đó có phân mơn kể chuyện. Mỗi tuần có một tiết kể chuyện. Học sinh
lần lượt được làm quen với các thể loại truyện khác nhau như: truyện cổ tích,
truyện ngụ ngơn, truyện nước ngồi, truyện về Bác Hồ, truyện về chim chóc,
mng thú, truyện về các con vật nuôi trong nhà, ...với nhiều các chuẩn mực đạo
đức đa dạng phong phú. Qua 9 câu chuyện được kể các em đã tiếp nhận được
những giá trị đạo đức cả trong nước và nước ngoài. Do vậy mà trong giờ kể
chuyện học sinh không chỉ nhận thức được thế giới bằng trí tuệ mà bằng cả trái

tim, bằng cả tâm hồn. Các em biết tỏ thái độ của mình với các điều thiện, điều
ác, biết yêu ghét mỗi nhân vật trong từng câu chuyện.
Nội dung chương trình sách giáo khoa có bố cục chặt chẽ, các câu chuyện đều
mang nội dung giáo dục cao sát với từng chủ điểm, hệ thống câu hỏi bám sát nội
dung câu chuyện. Hầu hết các câu chuyện đều nhằm mục đích giúp cho học sinh
tiếp xúc với các hành vi đạo đức của thế hệ trước và các nhân vật trong truyện.
Tóm lại, các câu chuyện kể trong chương trình với nhiều thể loại đã giáo dục
cho các em những tình cảm đối với ơng bà, cha mẹ, tình bạn bè, tình u quê
hương, đất nước, lòng bao dung, bắc ái, lòng nhân hậu, chịu thương chịu khó,
cần cù lao động của con người và tình cảm đối với Bác Hồ kính u của các
cháu thiếu nhi.
2.Nghiên cứu thực trạng
Năm học 2014 – 2015 nhà trường phân công tôi dạy và chủ nhiệm lớp 1D
gồm 13 học sinh trong đó có 5 học sinh nữ và 8 học sinh nam. Tuy là một
trường thuộc vùng sâu phân hiệu lẻ thôn : Chờnh vờnh nhưng cơ sở vật chất
trường lớp khú đảm bảo. Chính vì thế mà một số ít học sinh do gia đình chưa
quan tâm đến nên ý thức đạo đức của các em kém, cịn hay nói tục, chửi bậy.
Vậy làm thế nào để thông qua giờ kể chuyện hướng các em trong lớp hiểu thế
nào là hành vi đạo đức đúng. Tôi phải nghiên cứu và giải quyết theo từng bước.
Bầu ban cán sự lớp là học sinh giỏi xuất sắc ở lớp MG có lịng nhiệt tình
gương mẫu được bạn bè trong lớp quý mến, các em cùng thi đua nhau học tập,
bạn học tốt giúp đỡ bạn học yếu và sắp xếp các em ngồi xen kẽ để các em thi
đua nhau học tập. Vì thế các em đã thúc đẩy được phong trào học tập.
Từ khảo sát đầu năm trên tôi đã nắm được học sinh yếu để bồi dưỡng
Trong thời gian dạy ở trường tôi đã có điều kiện để tìm hiểu thực tế các giờ
dạy của giáo viên qua phân môn kể chuyện. Vấn đề này phần lớn phụ thuộc vào
khả năng cảm thụ và sở thích ham đọc truyện của các em. Vì vậy, tơi đã tiến
hành tìm hiểu khả năng này của học sinh thông qua giờ kể chuyện để hướng dẫn
cho các em hiểu thế nào là hành vi đạo đức đúng.
2.1. Trao đổi với học sinh

Về phía học sinh, cũng thời gian như trên nhưng với nội dung trao đổi như
sau:
Người thực hiện: Hồ Sỹ Hoàn – Trường Tiểu học Hướng Phùng

6


SKKN:”

BIỆN PHÁP GIÁO DỤC ĐẠO ĐỨC CHO HỌC SINH TIỂU HỌC”

1. Em có thích nghe kể chuyện khơng?
2. Các em có thường xun kể chuyện cho người khác nghe khơng? Em thường
kể những câu chuyện gì?
3. Qua mỗi câu chuyện được nghe kể, được đọc cịn có học tập được điều gì
trong từng nhân vật khơng ?
* Kết quả: Qua trò chuyện với một số học sinh ở các lớp tơi thấy hầu hết các em
đều nói rằng rất thích nghe kể chuyện nhưng rất ít khi kể chuyện cho người khác
nghe, khi kẻ chuyện các em thường không dùng đến sách, chỉ có một số ít các
em vẫn phải dùng đến sách để kể vì các em khơng nhớ chi tiết, nội dung câu
chuyện. Qua mỗi câu chuyện các em đều học tập được những tấm gương tốt,
yêu cái thiện, ghét cái ác, học và làm theo những hành vi đạo đức tốt.
2.2. Thực tế giảng dạy
Thời gian: Qua các bai tập đọc hai tiết đầu tuần
Dự giờ một số đồng chí đồng nghiệp trong trường
Kể chuyện: Trí khơn
1. Kiểm tra bài cũ:
- Một học sinh kể lại câu chuyện: “Trí khơn”
- 1 học sinh nhận xét
- Giáo viên nhận xét, cho điểm

2.Dạy bài mới:
a. Giới thiện bài: Giáo viên giới thiệu trực tiếp, ghi đầu bài lên bảng.
b.Hướng dẫn kể chuyện
* Dưa vào tranh kể lại từng đoạn câu chuyện
* 1 học sinh đọc yêu cầu: cả lớp quan sát tranh minh học trong sách giáo khoa.
- Giáo viên tóm tắt nội dung các bức tranh .
Hỏi: Tranh 1 vẽ cảnh gì?
(Tranh 1 vẽ 1 con Hổ nấp sau bụi rận , bác nông
dân cày ruoongjnvowis con trâu.)
Hỏi: ở tranh 2 Hổ nói gì với trâu như thế nào? (Sao mày to xác thế mà để bác
nông dân chỉ huy.)
Hỏi: Tranh 3 vẽ cảnh gì? (Hổ hỏi bác nơng dân)
Hỏi: Tranh 4 vẽ cảnh gì? (Hổ bị cháy chạy vào rừng sâu.)
- Học sinh nhìn tranh tập kể lại 4 đoạn của câu chuyện theo nhóm.
- Đại diện các nhóm lên kể trước lớp
- 4 học sinh tiếp nối nhau kể 4 đoạn của câu chuyện.
- Lớp nhận xét bình chọn những cá nhân và nhóm kể hay nhất.
* Phân vai dựng lại câu chuyện
Giáo viên lưu ý cho học sinh cách thể hiện điệu bộ, giọng nói của từng vai.
+ Người dẫn chuyện: vui, pha chút hài hước.
+Hổ điễm tính , giả bộ lễ phép , câu khẩn .
+Trâu: gian giảo giả bộ nhân từ, khi đến gần Hổ vẻ mặt mừng rỡ.
+ Bác nông dân
- Các nhóm tự phân vai dựng thành vở kịch.
- Đại diện các nhóm lên thi diễn xuất.
Người thực hiện: Hồ Sỹ Hoàn – Trường Tiểu học Hướng Phùng

7

SKKN:”

BIỆN PHÁP GIÁO DỤC ĐẠO ĐỨC CHO HỌC SINH TIỂU HỌC”

- Học sinh và giáo viên nhận xét cá nhân hay nhóm diễn xuất tốt.
3. Củng cố:
? Qua câu chuyện cịn thấy Trâu là con vật như thế nào? (Thơng minh, nhanh trí
giúp mình thốt chết và cịn cho Sói một cú đá thật đau.)
? Hổ là con vật vật như thế nào? (Hổ là con vật gian giảo, độc ác nhưng ngu
dốt sẽ bị trừng trị đích đáng.)
*Nhận xét giờ dạy:
- Giáo viên đã thể hiện đúng nội dung, phương pháp của tiết dạy. Hầu như học
sinh đều nắm được nội dung câu chuyện. Biết kể lại từng đoạn của câu chuyện
rất tốt. Song phần đóng vai của các em chưa được tự nhiên.
- Học sinh biết nhận xét được tính cách của từng nhân vật và nhận ra những kẻ
gian giảo, độc ác sẽ bị trừng trị, còn những ai thông minh, nhanh nhẹn sẽ gặp
được nhiều may mắn trong cuộc sống.
- Qua dự giờ của đồng nghiệp tơi thấy có ưu nhược điểm sau:
*ưu điểm: Hầu hết các tiết dạy kể chuyện đã đi đúng các bước lên lớp. Học
sinh rất hứng thú học tiết kể chuyện, các em thích được nghe và kể lại câu
chuyện đã học. Đa số các em có giọng kể rất tốt, biết thay đổi giọng điệu cho
phù hợp với từng tính cách nhân vật.
* Nhược điểm: Một số em chuẩn bị cho tiết kể chuyện chưa tốt
- Học sinh chưa có kỹ năng sử dụng giọng điệu, thay đổi lời kể, sử dụng các
yếu tố phi ngôn ngữ để diễn tả nội dung câu chuyện.
- Nguyên nhân dẫn đến nhược điểm trên
* Về phía giáo viên: Qua tìm hiểu trao đổi với một số học sinh tôi nhận thấy
rằng đa số các em đều coi tiết kể chuyện là phụ
- Sự quan tâm đầu tư đồ dùng dạy học cho tiết kể chuyện do cơ sở vật chất của
nhà trường còn thiếu thốn cho nên trong tiết dạy chưa sinh động lắm.

- Theo chương trình thay sách giáo khoa mới, tiết kể chuyện chỉ chú trọng đầu
tư cho việc kể chuyện đóng vai theo các nhân vật trong câu chuyện, cịn việc
giáo dục đạo đức cho học sinh qua câu chuyện chiếm một lượng thời gian rất ít.
Do đó cũng ảnh hưởng tới việc tiếp nhận các hành vi đạo đức tốt, chuẩn mực tốt
tới học sinh.
* Về phía học sinh: Do các em lớp 1 con nhỏ, các em chỉ hiểu mọi vấn đề một
cách đơn giản, đa số các em thường bắt chước và làm theo nên khả năng sáng
tạo là rất ít. Do đó kỹ năng kể chuyện của các em còn hạn chế. Mặt khác, cũng
một phần do giáo viên chưa có sự đầu tư nhiều về thời gian cho giờ dạy nên việc
hướng dẫn cách kể chuyện, giọng điệu kể cho học sinh còn hời hợt.
* Về phía nhà trường: Do cơ sở vật chất của nhà trường còn thiếu thốn nên
việc đầu tư trang thiết bị phục vụ cho phân môn kể chuyện chưa nhiều, băng
hình, đèn chiếu hầu như khơng có.
- Biện pháp khắc phục:
Là người giáo viên trực tiếp giảng dạy, tôi thấy hoạt động chính trong giờ kể
chuyện là hoạt động nghe và kể của giáo viên và học sinh.Phân môn kể chuyện
có nhiệm vụ giúp các em thể hiện được nội dung tư tưởng, tình cảm và nhập vào
Người thực hiện: Hồ Sỹ Hoàn – Trường Tiểu học Hướng Phùng

8


SKKN:”

BIỆN PHÁP GIÁO DỤC ĐẠO ĐỨC CHO HỌC SINH TIỂU HỌC”

vai phù hợp với tính cách của từng nhân vật. Để đạt được điều đó, các em khơng
chỉ luyện đọc nhiều lần, luyện kể nhiều lần mà còn phải cảm thụ tốt nội dung
câu chuyện, tâm tư suy nghĩ của từng nhân vật. Thơng qua đó phát huy tốt chức
năng giáo dục đạo đức qua tính cách và nhân vật được biểu hiện trong câu

chuyện.
Để có được điều đó thì người giáo viên phải biết hướng cho học sinh biết tìm
hiểu và khai thác tốt nội dung câu chuyện. Với những kiến thức đã học được
trong trường sư phạm cùng với những kiến thức thực tế qua giảng dạy và nghiên
cứu phân mơn kể chuyện lớp 1. Qua q trình trao đổi với học sinh tôi thấy
rằng: Để hướng dẫn học sinh tìm hiểu nội dung câu chuyện đạt hiệu quả cao
phải có các biện pháp sau:
- Trước khi lên lớp người giáo viên phải có một giáo án tốt. Muốn giúp cho
học sinh tìm hiểu bài tốt trước hết người giáo viên phải cảm thụ vào vai thật tốt,
thật sâu sắc nội dung câu chuyện, phải hiểu và diễn đạt từng lời nói nhân vật để
giáo dục cho các em hiểu thế nào là cái hay, cái thiện, các ác.
- Khi kể chuyện người giáo viên phải có kỹ năng sử dụng giọng điệu, thay đổi
lời kể, chọn điểm ngừng hoặc nghỉ, điểm nhấn, các yếu tố phi ngôn ngữ, các đồ
dùng dạy học, tranh minh hoạ để diễn tả nội dung câu chuyện.
- Phải động viên, khuyến khích, tạo hứng thú để học sinh tìm cách diễn đạt nội
dung câu chuyện cho phù hợp, kể chuyện phải hấp dẫn, phải có sự truyền cảm.
Người kể phải thu hút người nghe vào câu chuyện, tạo cho người nghe cùng vui,
giận, cảm thông với diễn biến số phận của nhân vật với tình huống, cảnh ngộ
trong truyện.
- Ln cải tiến phương pháp, sử dụng linh hoạt để luyện kể cho học sinh.
Chẳng hạn, giáo viên có thể để câu chuyện có kết thúc mờ. Sau đó yêu cầu cả
lớp thảo luận để kể tiếp câu chuyện và cử đại diện kể phần kết thúc câu chuyện
đó. Các nhóm khác cũng làm tương tự, cùng thảo luận kể. Sau đó nhận xét xem
nhóm nào kể tốt nhất.
- Nghiên cứu kỹ đặc điểm ngơn ngữ, thủ pháp xây dựng hình tượng nghệ
thuật, xem kỹ các tình tiết, các sự kiện và sự phát triển của chúng.
- ở phần củng cố giáo viên có thể đặt 1, 2 câu hỏi hoặc có thể để cho học sinh
kể lại nội dung câu chuyện để nâng cao năng lực cho học sinh. Từ đó học sinh
thấy được giáo dục đạo đức là rất quan trọng. Vì vậy mỗi học sinh cần có ý thức
tự rèn luyện đạo đức cho bản thân.

- Cuối mỗi tiết học giáo viên nên hướng dẫn cho học sinh chuẩn bị ở nhà cho
câu chuyện lần sau. Nghiên cứu trước bài ở nhà và thấy được bài có ý nghĩa như
thế nào? Thơng qua đó các em sẽ học tập tốt, hiểu bài nhanh hơn.
3.Pháp pháp nghiên cứu
- Phương pháp nghiên cứu lí thuyết
- Phương pháp điều tra
- Phương pháp trao đổi
- Phương pháp quan sát
- Phương pháp thực nghiệm
Người thực hiện: Hồ Sỹ Hoàn – Trường Tiểu học Hướng Phùng

9


SKKN:”

BIỆN PHÁP GIÁO DỤC ĐẠO ĐỨC CHO HỌC SINH TIỂU HỌC”

Trong quá trình nghiên cứu và thực tế giảng dạy tôi nhận thấy những kinh
nghiệm về “ Giáo dục đạo đức cho học sinh lớp 1 trong giờ kể chuyện”. Để các
em có thêm kỹ năng tiếp cận với các lớp trên được tốt, thì mỗi giáo viên khi dạy
phân nôm kể chuyện phải bám sát và vận dụng vào 5 phương pháp trên. Có như
vậy bài học mới sinh động gây được hứng thú cho các em học sinh.
4. Kết quả nghiên cứu
Quá trình nghiên cứu, tìm hiểu nguyên nhân và thực tế dẫn đến việc học sinh
có những hành vi đạo đức khơng đúng, hay nói tục, chửi bậy của học sinh
trường Tiểu học Hướng Phựng. Đồng thời kinh nghiệm từ đồng chớ đồng
nghiệp và áp dụng một số kinh nghiệm, biện pháp khắc phục về rèn cho học sinh
có hành vi đạo đức đúng thơng qua phân môn kể chuyện của bản thân đối tượng
là học sinh lớp 1D do tôi chủ nhiệm. Tôi thấy chất lượng đạo đức của học sinh

khá tiến bộ rõ rệt. Đặc biệt là học sinh có hành vi đạo đức chưa đúng giảm hẳn,
số học sinh có hành vi đạo đức đúng, ứng sử lịch sự được tăng lên cụ thể.
Đầu năm khảo sát:
Học sinh có những hành vi đạo đức đúng: 10 em
Học sinh có những hành vi đạo đức chưa đúng: 03 em
Qua theo dõi hằng ngày cho đến nay lớp tôi đã đạt được kết quả như sau:
Học sinh có những hành vi đạo đức đúng: 13 em
Có được kết quả trên đã khảng định được sự cố gắng trong việc tìm tịi biện
pháp khắc phục tình trạng học sinh có những hành vi đạo đức khơng đúng tiến
tới có hành vi đạo đức đúng trong mọi nơi, mọi lúc đó mới là cái đích của người
giáo viên hướng tới.
III. PHẦN KIẾN NGHỊ - ĐỀ XUẤT
1.Phần kết luận:
Quả thật, phân mơn kể chuyện có sức mạnh riêng trong việc giáo dục đạo đức
cho học sinh Tiểu học. Nó góp phần phát triển cảm xúc thẩm mĩ, giúp các em
biết yêu cái đẹp, cái thiện, lòng nhân ái bao dung, ghét những thói hư tật xấu, sự
giả dối gian ác, bội bạc. Nhờ có những câu chuyện mà học sinh nhận thức thế
giới khơng chỉ bằng trí tuệ mà bằng cả trái tim. Chính vì vậy việc giáo dục đạo
đức cho học sinh là rất cần thiết. Để làm được điều đó người giáo viên phải có
lịng u nghề, mến trẻ, khơng ngừng học hỏi có phương pháp dạy thích hợp, có
giọng kể hay, hấp dẫn kết hợp với các yếu tố phụ trợ khác như: nét mặt, cử chỉ,
điệu bộ để gây hứng thú cho học sinh. Qua thời gian nghiên cứu, làm đề tài và
thực hiện nhiều tiết dạy kể chuyện tôi thấy việc giáo dục đạo đức cho học sinh
có nhiều tiến bộ. Các em đã học được những phẩm chất tốt đẹp, những đức tính
cần thiết của các em biết vận dụng những đức tính đó vào trong cuộc sống hằng
ngày. Là một giáo viên Tiểu học tơi ln mong muốn mình sẽ đóng góp một
phần nhỏ bé vào việc tu dưỡng, rèn luyện học sinh trở thành những con ngoan,
trò giỏi, trở thành những con người phát triển tồn diện. Điều đó đã minh chứng
cho tơi để hồn thành đề tài này.
Người thực hiện: Hồ Sỹ Hoàn – Trường Tiểu học Hướng Phùng

10


SKKN:”

BIỆN PHÁP GIÁO DỤC ĐẠO ĐỨC CHO HỌC SINH TIỂU HỌC”

2. Phần kiến nghị:
Qua đây tôi mong rằng ban giám hiệu nhà trường quan tâm hơn nữa với sự
nghiệp trồng người, đối với các cấp học nói chung và cấp Tiểu học nói riêng
được tiến hành thường xuyên và liên tục. Trang thiết bị dạy học cần đầy đủtôi
rất mông được sự giúp hơn.
Cấp trường cần tổ chức nhiều chuyên đề dạy kể chuyện .
Trên đay là toàn bộ sáng kiến kinh nghiệm của
XÁC NHẬN CỦA
THỦ TRƯỞNG ĐƠN VỊ

Hướng Phùng, ngày 08 tháng 04 năm 2015
Tôi xin cam đoan đây là SKKN của mình viết,
khơng sao chép nội dung của người khác.
(Ký và ghi rõ họ tên)

Hồ Sỹ Hoàn

Người thực hiện: Hồ Sỹ Hoàn – Trường Tiểu học Hướng Phùng

11

SKKN:”

BIỆN PHÁP GIÁO DỤC ĐẠO ĐỨC CHO HỌC SINH TIỂU HỌC”
ĐÁNH GIÁ CỦA HỘI ĐỒNG KHOA HỌC TRƯỜNG

………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………
…………………………………………................................................................................

ĐÁNH GIÁ CỦA HỘI ĐỒNG KHOA HỌC
PHÒNG GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO
.................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................

.................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................

Người thực hiện: Hồ Sỹ Hoàn – Trường Tiểu học Hướng Phùng

12


SKKN:”

BIỆN PHÁP GIÁO DỤC ĐẠO ĐỨC CHO HỌC SINH TIỂU HỌC”
MỤC LỤC

I.TÊN ĐỀ TÀI:.................................................................................................:01
II. PHẦN MỞ ĐẦU : .....................................................................................:01
1.Lý do đề xuất nghiên cứu ..............................................................................: 01
1.1 Cơ sở lý luận................................................................................................:01
1.2.Cơ sở thực tiễn :...........................................................................................:01
2. Mục đích của ngiên cứu.................................................................................:02
3. Đối tượng nghiên cứu....................................................................................: 02
4. Thời gian nghiên cứu.....................................................................................: 02
5. Điểm mới của đề tài:......................................................................................:03
II: PHẦN NỘI DUNG :
Phần 1.Tổng quan:..........................................................................................: 03
Phần 2. Nội dung và vấn đề nghiên cứu....................................................... : 03
1.Cơ sở lí luận :................................................................................................. :02
2.Nghiên cứu thực trạng.................................................................................... :06

3.Phương pháp nghiên cứu...............................................................................: 09
4. Kết quả ..................................................................................................... ....:10
III. PHẦN KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ........................................................10
1.Kết luận............................................................................................................10
2. Kiến nghị về việc áp dụng triển khai SKKK...................................................11

Người thực hiện: Hồ Sỹ Hoàn – Trường Tiểu học Hướng Phùng

13