1
Một số ý kiến đề xuất nhằm hoàn thiện công tác kế toán tập hợp chi
phí sản xuất và tính giá thành sản phẩm ở xí nghiệp giầy vải trực
thuộc công ty da giầy hà nội
I. Nhận xét chung về công tác quản lý công tác kế toán tập hợp chi phí sản
xuất và tính giá thành sản phẩm tại xí nghiệp.
Trong điều kiện hiện nay, nền kinh tế thị trường phát triển mạnh mẽ ở nước
ta đã tạo điều kiện cho các doanh nghiệp phát triển sản xuất mở rộng thị trường
tiêu thụ sản phẩm tạo đà phát triển cho nền kinh tế trong nước.Tuy nhiên cùng với
sự phát triển đó là cả những thách thức lớn và những cơ hội đó, xí nghiệp đã có
nhiều cố gắng trong sản xuất, bước đầu đứng vững và phát triển. Xí nghiệp đã
năng động trong việc chuyển đổi cơ chế, cố gắng tìm giải pháp để sản xuất ra nhiều
chủng loại sản phẩm với chất lượng cao và đã có chỗ đứng trên thị trường có thể
cạnh tranh với các sản phẩm nước ngoài.Thị trường tiêu thụ được mở rộng, số
lượng sản phẩm nhiều, chất lượng sản phẩm đảm bảo.Xí nghiệp đã giải quyết được
nhiều việc làm cho toàn bộ công nhân viên, đã có đóng góp đáng kể cho Ngân sách
nhà nước và tạo thu nhập ổn định cho người lao động.
Để đạt được thành tích như vậy, đó chính là kết quả của sự linh hoạt, nhậy
bén trong quản lý và đặc biệt là sự đóng góp quan trọng không thể thiếu của công
tác kế toán.Xí nghiệp đã nhận thức đúng vai trò của công tác kế toán trong hoạt
động của sản xuất kinh doanh nên đã có những biện pháp phát huy triệt để. Bên
cạnh đó là đội ngũ kế toán năng động, nhiều kinh nghiêm, làm việc với tinh thần
trách nhiệm cao. Bộ máy kế toán được tổ chức sắp xếp tương đối phù hợp với yêu
cầu công việc và khả năng trình độ của từng người.
Qua tìm hiểu thực tế cho thấy công tác kế toán nói chung và công tác kế
toán tập hợp chi phí và tính giá thành sản phẩm ở xí nghiệp giầy vải nói riêng đã
1
2
được thực hiện một cách nghiêm túc ,đáp ứng mục tiêu quan trọng là tiết kiệm chi
phí sản xuất, hạ giá thành sản phẩm, cụ thể như sau:
Bộ máy kế toán ở xí nghiệp được tổ chức tập trung gọn nhẹ và phát huy được
tínhhiệu quả trong công việc.Việc phân công công tác kế toán đáp ứng được yêu
cầu của công việc, đồng thời phát huy được năng lực chuyên môn của từng người
bảo đảm tính đọc lập và chuyên môn hoá.Đội ngũ cán bộ nhân viên kế toán đều
được trang bị tốt về trình độ nghiệp vụ, có kinh nghiệm trong công tác nên nhanh
chóng và thích ứng với chế độ kế toán mà Bộ tài chính đã ban hành.
Việc áp dụng hình thức nhật ký chứng từ mặc dù phức tạp song hệ thống sổ
sách
tương đối phù hợp cà đầy đủ. Việc ghi chép trên sơ đồ tiến hành thường xuyên tỷ
mỷ, bám sát phản ánh thực tế chi phí của quá trình sản xuất và sự thay đổi giá
thành kịp thời taọđiều kiện thuận lợi cho việc kiểm tra đối chiếu. Việc tổ chức luân
chuyển chứng từ hợp lý, tổ chức hệ thống báo cáo tài chính và báo cáo thống kê
nội bộ đầy đủ kịp thời để lãnh đạo nắm bắt tình hình nhanh chóng.
Mục tiêu của xí nghiệp là tiết kiệm chi phí, hạ giá thành sản phẩm. Xí
nghiệp đã tổ chức tốt việc quản lý nguyên vật liệu về mặt hiện vật , thực hiện một
số biện pháp khuyến khích tiết kiệm chi phí sản xuất, tận dụng phế liệu khai thác
hiệu quả công suất máy móc sản xuất...Mỗi khi đưa vào sản xuất mặt hàng mới , xí
nghiệp đều xây dựng định mức nguyên vật liệu , lập dự toán sản xuất và kế hoạch
giá thành. Thông qua dự toán chi phí sản xuất và giá thành, xí nghiệp đã chủ động
quản lý sản xuất.Tập hợp chi phí sản xuất và tính giá thành sản phẩm được đánh
giá đúng tầm quan trọng cũng như vai trò của nó với hoạt động sản xuất nên được
tổ chức và vận dụng một cách có hiệu quả.
2
3
Việc xác định đối tượng tập hợp chi phí sản xuất và đối tượng tính giá thành
sản
phẩm của xí nghiệp là rất hợp lý , kế toán phù hợp với tính chất sản xuất, đặc điểm
và điều kiện thực tế của xí nghiệp.
Xí nghiệp tổ chức hạch toán chi phí đúng chế độ quy định theo các khoản trực
tiếp, chi phí sản xuất chung là tương đối đầy đủ. Công việc ghi chép tiến hành
bắt đầu ở các phân xưởng, lập chứng từ và tổng hợp số liệu, ghi rõ sổ mục rõ
ràng. Việc hạch toán các khoản chi phí nguyên vật liệu, nhân công, kế toán góp
phần gắn trách nhiệm, quyền lợi của người lao động và nhân viên phân xưởng
với kết quả công việc họ được giao
Tuy nhiên bên cạnh đó trong công tác tập hợp chi phí sản xuất và tính giá
thành sản phẩm còn một số thiếu sót hạn chế. Để đảm bảo tính đúng tính đủ chi phí
và giá thành sản phẩm, thực hiện đầy đủ các chức năng quản lý và cung cấp các
thông tin cho giám đốc có quyết định chính xác xí nghiệp cần quan tâm đến vấn đề
sau:
Do đặc điểm của hoạt dộng sản xuất và tính chất tổ chức sản xuất mang tính
thời vụ cao, chi phí phát sinh giữa các kỳ có chênh lệch lớn, nên để ổn định chi
phí, giá thành sản phẩm giữa các kỳ , kế toán cần phải có biện pháp xử lý một
cách có hiệu quả. Vì vậy việc xí nghiệp chưa thực hiện trích trước các khoản chi
phí như chi phí tiền lương công nhân nghỉ phép, chi phí sửa chữa lớn TSCĐ. Đồng
thời chưa hạch toán các khoản chi phí thiệt hại trong sản xuất... theo tôi là hợp lý,
xí nghiệp cần xem xét và khắc phục.
3
4
II .Một số ý kiến đề xuất nhằm hoàn thiện công tác kế toán tập hợp chi phí
sản xuất và tính giá thành sản phẩm ở xí nghiệp giầy vải trực thuộc công ty
Da giầy hà nội.
Qua thời gian thực tập tốt nghiệp ở xí nghiệp được sự hướng dẫn nhiệt tình của
thầy Dương Nhạc và phòng kế toán xí nghiệp giầy vải phần nào tôi đã nắm được
tình hình thực tế tại xí nghiệp, kết hợp với lý luận đã được học ở trường tôi xin đưa
ra một số ý kiến để hoàn thiện hơn công tác kế toán nói chung và công tác tập hợp
chi phí tính giá thành sản phẩm tại xí nghiệp như sau:
ý kiến 1
Về việc hạch toán các khoản thiệt hại trong sản xuất.
Trong quá trình hoạt động sản xuất và kinh doanh, thực tế ở xí nghiệp có
phát sinh một số khoản thiệt hại về cả sản phẩm hỏng và ngừng sản xuất bất
thường. Nhưng xí nghiệp lại chưa tiến hành tính toán thiệt hại, vì vậy theo tôi xí
nghiệp nên tiến hành hạch toán chi phí thiệt hại để đảm bảo hiệu quả cho chi phí
sản xuất phát sinh.
Quá trình hoạt động sản xuất, đôi lúc sản phẩm giầy của xí nghiệp không
đảm bảo được đúng yêu cầu chất lượng theo đơn đặt hàng. Vì vậy, cần kết hợp với
bộ phận kỹ thuật để xác định lượng sản phẩm hỏng trong kỳ, từ đó tính chi phí
thiệt hại. Đồng thời xem xét và qui trách nhiệm cho bên có liên quan để đền bù
thiệt hại.
Bên cạnh đó còn xuất hiện cả việc ngừng sản xuất bất thường như bị mất
điện đột ngột.. khoản thiệt hại này phải được xác định chính xác để từ đó xí nghiệp
có được các biện pháp khác phục. Căn cứ vào các biên bản đánh giá thiệt hại kế
toán phản ánh các khoản thiệt hại này như sau.
4
5
-Khi phát sinh các khoản thiệt hại ngừng sản xuất và thiệt hại sản phẩm hỏng kế
toán phản ánh ghi giảm giá thành
Nợ TK 138.8
Có TK 154
Khi xử lý kế toán ghi
Nợ TK 821 : thiệt hại
Nợ TK 111, 112 : tiền bồi thương
Có TK 138.8
Ví dụ:
Trong tháng 9 xẩy ra 3 lần sự cố mất điện gây ảnh hưởng đến sản xuất. Việc
mất điện đột ngột làm cho một số nguyên vật liệu như một số hoá chất phụ gia
đang được chế biến trong quá trình sản xuất bị hỏng gây một khoản thiệt hại. Căn
cứ vào biên bản đánh giá thiệt hại (xem trang sau), giá trị của hoá chất và phụ gia
hỏng là 7,5 triệu đồng. kế toán phản ánh như sau.
a) Nợ TK 138.8 :7.500.000
Có TK 154 :7.500.000
b) Nợ TK 821 :7.500.000
Có TK 138.8 :7.500.000
ý kiến 2 .
Việc trích trước tiền lương công nhân nghỉ phép
5
6
Đây là khoản chi phí được thừa nhận chi phí cho hoạt động sản xuất trong
kỳ song thực tế chưa phát sinh chi phí tiền lương phải trả cho công nhân viên trong
thời gian nghỉ phép đã dự toán.
Do đặc điểm của hoạt động và tính chất tổ chức sản xuất mang tính thời vụ
cao do vậy xí nghiệp cần phải trích trước tiền lương công nhân nghỉ phép để tránh
được biến động bất ngờ khi hạch toán chi phí sản xuất.
Trước hết xí nghiệp cần xác định tỷ lệ trích trước hàng tháng.Tỷ lệ này được
xác định căn cứ vào số lượng công nhân sản xuất, mức lương bình quân của công
nhân, thời gian nghỉ phép của mỗi công nhân bình quân năm, mức lương trả cho
công nhân nghỉ phép để tính cho phù hợp. Kế toán sử dụng TK 335 để trích trước
hàng tháng
+ Khi trích trước tiền lương nghỉ phép của công nhân sản xuất
Nợ TK 622 ( chi tiết phân xưởng )
Có TK 335
+ Khi chi phí tiền lương công nhân nghỉ phép thực tế phát sinh
Nợ TK 335
Có TK 334
Chi phí được theo dõi chi tiết cho từn khoản trích trước từng đối tượng chịu chi
phí, do đó, các bảng phân bổ, bảng kê mở thêm cột để ghi Có TK 335 cho phù hợp.
ý kiến 3.
Việc trích trước chi phí sữa chữa lớn TSCĐ
6
7
Để ổn định chi phí sản xuất giữa các kỳ, do nguyên giá TSCĐ rất lớn và đăc
điểm của sản xuất tại xí nghiệp là mang tính thời vụ, do vậy nếu xẩy ra sự cố hỏng
móc thiết bị bất ngờ sẽ ảnh hưởng xấu đến hiệu quả sản xuất kinh doanh bởi
nguyên giá TSCĐ lớn nên chi phí tiến hành sửa chửa rất cao. Vì vậy xí nghiệp nên
trích trước chi phí sửa chữa lớn TSCĐ.
Căn cứ theo nguyên giá TSCĐ, chủng loại TSCĐ cũng như thời hạn sử dụng
máy móc thiết bị để lập dự trữ kế hoạch sửa chữa lớn cho các loại máy móc, thiết
bị
+ Khi tiến hành trích trước vào chi phí hoạt động sản xuất kinh doanh số chi phí
sửa chữa lớn TSCĐ dự tính sẽ phát sinh, kế toán ghi
Nợ TK 627 ( TK 641, TK 642 )
Có TK 335
+ Khi công việc sửa chữa lớn đã hoàn thành toàn bộ chi phí sửa chữa lớn thực tế
phát sinh để phản ánh trên TK 241(2413) được kết chuyển sang TK 335. Kế toán
ghi:
Nợ TK 335
Có TK 241(2413)
Việc tiến hành trích trước chi phí sữa chữa lớn TSCĐ cũng giống như trích
trước tiền lương của công nhân nghỉ phép đòi hỏi kế toán phải tiến hành, mở thêm
cột TK 335 trong bảng kê số 4 và nhật ký chứng từ số 7 để việc theo dõi cụ thể và
đảm bảo chi phí phát sinh. Khi tiến hành trích trước sửa chữa lơn TSCĐ sẽ thành
một khoản chi phí sản xuất chung sẽ làm chi phí sản xuất chung tăng lên một
khoản không nhỏ gây ảnh hưởng đến chi phí toàn xí nghiệp và tới giá thành sản
phẩm.
7
8
Việc tiến hành trích trước chi phí sửa chữa lớn TSCĐ sẽ tránh được những
biến động đột biến về chi phí sản xuất góp phần ổn định giá thành sản phẩm giúp
cho việc phân tích giá thành được thuận lợi.
ý kiến 4 :
Hạch toán vật liệu, phế liệu do gia công thừa
Do đặc điểm của sản phẩm được sản xuất bằng vải và một số nguyên liệu
khác, nên do công đoạn cắt ở phân xưởng chặt thu hội được rất nhiều phế liệu. Bên
cạnh đó vật liệu được cấp phát theo định mức cho gia công dùng không hết nhập
lại kho. Thực tế kế toán chưa phản ánh khoản thu hồi này. Những khoản này không
ảnh hưởng đến tổng chi phí và giá thành sản phẩm, Nhưng nếu theo dõi và hạch
toán chi tiết được khoản này sẽ đảm bảo được hiệu quả cho chi phí phát sinh và
đảm bảo tính toán các nghiệp vụ được chính xác.
Khi có phế liệu, vật liệu thu hồi do gia công thừa kế toán phản ánh như sau:
Nợ TK 152
Có TK 621
ý kiến 5 :
Mở sổ chi tiết chi phí sản xuất cho từng đơn đặt hàng
Khi có đơn đặt hàng kế toán nên mở sổ chi tiết theo dõi các chi phí phát sinh
theo từng khoản mục cho từng đơn đặt hàng. Để đảm bảo tính chính xác của chi
phí phát sinh và giá thành sản phẩm, nâng cao chất lượng quản lý ở xí nghiệp.
Sổ chi tiết chi phí sản xuất được mở, theo dõi và ghi như sau:
8