MỘT SỐ Ý KIẾN ĐÓNG GÓP NHẰM HOÀN THỊÊN KẾ TOÁN CHI PHÍ SẢN XUẤT VÀ TÍNH GIÁ THÀNH SẢN PHẨM XÂY LẮP XÍ NGHIỆP XÂY LẮP I

MỘT SỐ Ý KIẾN ĐÓNG GÓP NHẰM HOÀN THỊÊN KẾ TOÁN CHI PHÍ
SẢN XUẤT VÀ TÍNH GIÁ THÀNH SẢN PHẨM XÂY LẮP XÍ NGHIỆP
XÂY LẮP I
1. NHỮNG ƯU ĐIỂM.
Từ khi ra đời cùng với sự phát triển của nền kinh tế - XNXLI đã không
ngừng lớn mạnh và khẳng định được vị trí của mình trên thị trường. Trong cơ chế
thị trường xí nghiệp phải tìm kiếm việc làm, giữa lúc cơ chế cạnh tranh ngày càng
gay gắt xí nghiệp vẫn thương xuyên có việc làm và tạo ra thu nhập ổn định cho
công nhân viên. Điều này ứng tỏ xí nghiệp đã không ngừng đổi mới về cả công tác
quản lý và cả trong việc xây dựng chế tạo sản phẩm. XNXLI là một doanh nghiệp
nhà nước nhưng số vốn được nhà nước cấp quá ít so với nhu cầu về vốn của doanh
nghiệp. Vì vậy doanh nghiệp phải tự xoay sở lấy vốn bằng cách đi vay hoặc tự huy
động vốn, trong đó đi vay là chủ yếu. Tuy nhiên vốn vay đã được sử dụng có mục
đích nên đã tăng lợi nhuận hàng năm, xí nghiệp xác định rõ là phải đi vay để đầu
tư, dám đi vay mà không chờ vốn nhà nước cấp miễn là phải tính toán đúng để
kinh doanh có hiệu quả và hoàn được vốn, điều này được thể hiện qua các chỉ tiêu
giá trị tổng sản lượng, doanh thu lợi nhuận của xí nghiệp ngày càng tăng tổng sản
lượng, doanh thu, lợi nhuận của xí nghiệp ngày càng tăng.
Về tổ chức bộ máy kế toán tại xí nghiệp. Phòng kế toán gồm 6 người thực
hiện một người kiêm nhiều phần việc. Các nhân viên kế toán đều là những người
có trình độ năng lực, có kinh nghiệm, nhiệt tình, chăm chỉ, xứng đáng là cánh tay
đắc lực của bộ máy quản lý xí nghiệp. Mặt khác, xín nghiệp áp dụng hình thức kế
toán chứng từ ghi số nên thuận lợi cho việc áp dụng máy vi tính do đó đã giảm
đáng kể phần hành công việc kế toán đáp ứng được nhu cầu thông tin nhanh chóng,
kịp thời và chính xác. Phòng kế toán của xí nghiệp đã xây dựng hệ thống sổ sách,
cách thức ghi chép phương pháp hạch toán khoa học, hợp lý, giảm bớt khối lượng
ghi chép. Hệ thống kế toán nói chung và các chứng từ ban đầu sử dụng cho việc
hạch toán đúng chế độ của nhà nước. Phương pháp tập hợp chi phí và tính giá
thành sản phẩm theo phương pháp kê khai thường xuyên là phù hợp nhất với tình
hình đặc điểm của xí nghiệp và đúng với chế độ quy định đối với ngành xây dựng
cơ bản. Đối tượng kế toán chi phí được xí nghiệp xác định là công trình và hạng

mục công trình là phù hợp với đặc điểm sản xuất và quy trình sản xuất của xí
nghiệp.
Trong chi phí nhân công trực tiếp, xí nghiệp cũng áp dụng theo nguyên tắc
hạch toán: Các khoản chi phí tính theo lương phải trả công nhân trực tiếp xây lắp
(BHXH, BHYT, KPCĐ) không được tính vào chi phí nhân công trực tiếp mà tính
vào chi phí sản xuất chung của hoạt động xây lắp. Việc đánh giá sản phẩm làm dở
ở xí nghiệp là chính xác do xí nghiệp đã xác định được tầm quan trọng của việc
đánh giá sản phẩm làm dở để từ đó tính giá thành một cách chính xác. Mặt khác
đây là một chỉ tiêu làm căn cứ xác định mức tiêu hao NVL, nhân công, máy móc
so với thực tế đã tiêu hao để biết được đã sử dụng tiết kiệm lãng phí NVL, từ đó
làm cơ sở để kế toán xác định được chính xác kết quả và tìn hình kinh doanh của
doanh nghiệp.
Phương pháp tính giá thành ở xí nghiệp là phương pháp trực tiếp phù hợp
với sản xuất thi công mang tính đơn chiếc, đối tượng tập hợp chi phí cũng là đối
tượng tính giá thành, phương pháp này đơn giản, dễ thực hiện và cung cấp số liệu
kịp thời.
2. NHỮNG MẶT TỒN TẠI.
Bên cạnh những ưu điểm công tác kế toán của XNXLI vẫn còn tồn tại một
số vấn đề cần khắc phục do sự thay đổi của chế độ kế toán và cả những hạn chế do
chủ quan của xí nghiệp.
Việc phân loại chi phí sản xuất được chia thành 3 yếu tố.
- Chi phí nguyên vật liệu trực tiếp.
- Chi phí nhân công trực tiếp.
- Chi phí sản xuất chung.
Đối với các doanh nghiệp xây lắp như XNXLI là chưa hợp lý, vì trong xây
lắp có một yếu tố chi phí rất lớn là chi phí sử dụng máy thi công, bao gồm:
+ Chi phí khấu hao máy thi công.
+ Chi phí thường xuyên máy thi công, động lực.
+ Tiền lương cho cho công nhân viên điều khiển máy thi công.
+ Các chi phí khác của máy thi công.

Vì vậy xí nghiệp tính chi phí này vào chi phí SXC là không hợp lý làm cho
loại chi phí này trở nên rất lớn khiến cho quá trình đánh giá, phân tích tình hình
thực hiện chi phí không chính xác, hạch toán chi phí SXC phức tạp và chưa hợp lý
đối với ngành xây dựng cơ bản. Việc hạch toán như vậy mặc dù không làm thay
đổi giá thành sản phẩm nhưng làm thay đổi tỷ trọng chi phí vật liệu và chi phí SXC
trong cơ cấu giá thành và làm ảnh hưởng tới công tác quản lý vật tư, gây khó khăn
cho việc xác định mức chi phí cho từng công trình, hạng mục công trình.
Việc tổ chức ghi sổ của xí nghiệp tương đối đầy đủ nhưng còn chưa mở sổ
đăng ký chứng từ ghi sổ để đối chiếu số liệu với bảng cân đối số phát sinh.
3. PHƯƠNG HƯỚNG HOÀN THIỆN CÔNG TÁC CHI PHÍ SẢN XUẤT VÀ TÍNH GIÁ
THÀNH SẢN PHẨM Ở XNXLI.
3.1. Nội dung hoàn thiện.
Công việc đầu tiên của quá trình hạch toán chi phí sản xuất và tính giá thành
sản phẩm xây lắp đòi hỏi phải xác định chính xác các khoản mục chi phí cho phù
hợp với công dụng của các loại chi phí này nhằm phục vụ cho công tác tính giá
thành của sản phẩm được đầy đủ và chính xác. Để đáp ứng yêu cầu quản lý của
doanh nghiệp cần tìm tòi vận dụng và hoàn thiện hơn nữa khi áp dụng chế độ kế
toán tài chính hiện hành như vận dụng phương pháp hạch toán chi phí sản xuất
kinh doanh và tính giá thành sản phẩm cho hợp lý, tổ chức hạch toán nói chung
theo một trình tự nhất định, thống nhất tính toán đầy đủ kịp thời, cung cấp số liệu
một cách khách quan cho việc hạch toán chi phí sản xuất kinh doanh và tính giá
thành sản phẩm xây lắp.
Phạm vi chi phí sản xuất kinh doanh chỉ liên quan đến quá trình thi công
công trình, không được nhầm lẫn những khoản chi phí của hoạt động khác vào
khoản mục chi phí sản xuất xây lắp.
3.1.1. Hoàn thiện khâu hạch toán ban đầu.
Việc hoàn thiện khâu hạch toán ban đầu nhằm mục đích kiểm tra tính hợp
pháp của chứng từ, phát hiện ngăn chặn kịp thời những hiện tượng vi phạm chính
sách, chế độ tài chính. Trong doanh nghiệp, kế toán trưởng phải quy định trình tự
thời gian luân chuyển chứng từ, để chứng từ kế toán trở thành cơ sở pháp lý cho

việc ghi sổ kế toán thì chứng từ kế toán phải đáp ứng yêu cầu sau: chứng từ phải
lập theo mẫu thống nhất được quy định trong chế độ ghi chép ban đầu, phải được
bảo quản nơi an toàn, lưu trữ theo thời hạn nhà nước quy định và đảm bảo tính
pháp lý của từng chứng từ.
3.1.2. Hoàn thiện vận dụng hệ thỗng tài khoản kế toán.
Hệ thống tài khoản kế toán trong doanh nghiệp xây lắp là bộ phanạ cấu
thành quan trọng nhất trong toàn bộ hệ thống chế độ kế toán doanh nghiệp xây lắp.
Hệ thống tài khoản kế toán xây lắp cung cấp các thông tin kinh tế theo từng đối
tượng nhằm phục vụ cho yêu cầu quản lý doanh nghiệp xây lắp. Sử dụng đúng tài
khoản theo quy định của nhà nước đòi hỏi các doanh nghiệp xây lắp phải vận dụng
một cách hợp lý hệ thống tài khoản kế toán xây lắp tuỳ theo đặc điểm kinh doanh
của doanh nghiệp, nội dung các nghiệp vụ kinh tế phát sinh mà kế toán sử dụng tài
khoản phản ánh. Vì vậy kế toán cần phải hiểu rõ nội dung và yêu cầu của mỗi tài
khoản để tránh vận dụng sai giúp cho các doanh nghiệp xây lắp quản lý thông tin
một cách rõ ràng hơn.
3.1.3. Hoàn thiện sổ kế toán.
Doanh nghiệp phải căn cứ vào hệ thống tài khoản kế toán các chế độ thể lệ
kế toán của nhà nước và quy mô đặc điểm của quá trình thi công yêu cầu quản lý,
trình độ nghiệp vụ của cán bộ kế toán … để lựa chọn vận dụng bộ sổ kế toán. Bộ
sổ kế toán là phương tiện vận chuyển để người kế toán ghi chép hệ thống hoá
thông tin từ chứng từ ban đầu thưo từng đối tượng, sổ kế toán cung cấp những số
liệu quan trọng và chủ yếu nhất để lập báo cáo tài chính.