1
TRNG I HC KINH T THÀNH PH H CHÍ MINH
KHOA ÀO TO TI CHC
TIU LUN
HÒA H
P CU TRÚC VÀ KIM SOÁT
CHIN LC CP KINH DOANH
TI MT CÔNG TY
Lp: Ngoi thng K2007 VB2/TP
Ging viên HD: TS Hà Nam Khánh Giao
Nhóm 2: Ng Vinh S
Nguyn Th Hoài Trâm
Lê Quc Trang
Nguyn Phan Mai Uyn
Nguyn Th Dim Vân
Phùng Hoàng Vân
Lê Nguyn V
Tp.H Chí Minh, tháng 01 nm 2008
MÔN QUN TR CHIN LC KINH DOANH
TÀI:
2
CHNG 1
CHIN LC CP KINH DOANH
1.1. Khái nim
Ti các công ty có qui mô nh, n ngành thì có th s dng chin lc cp
công ty là tuy nhiên trong giai on phát trin ca nn kinh t toàn cu thì
hu ht các công ty chu áp lc cnh tranh không nhng t các i th trong
phm vi mt quc gia mà còn t các công ty, tp oàn t nc ngoài.
có th tn ti và phát trin, công ty cn phi s dng ngun lc và nng
lc hiu qu tng tính cnh tranh, hn ch ri ro. Mt trong nhng gii
pháp mà các công ty có th s dng ó là phát trin a ngành, phát trin
nhiu th trng khác nhau.
Ngoài ra, ti các công ty có qui mô va và nh, kinh doanh thng ch tp
trung n ngành, tuy nhiên i vi các công ty ln, kinh doanh a ngành
nhiu th trng khác nhau thì vic hình thành chin lc cp kinh doanh là
cn thit.
Theo Lam
1
, chin lc cp kinh doanh là mt tp hp nhng hành ng và
cam kt c phi hp và hi nhp vi nhau mà công ty s dng t ti li
th cnh tranh bng vic khai thác nhng nng lc ct lõi trong nhng sn
ph m th trng c th.
Tip theo, Ng!c (2007) khái quát “C s xây dng chin lc cp n v kinh
doanh là các nhóm khách hàng v cu sn ph m (dch v) ca tng nhóm
khách hàng c th khác nhau, công ngh sn xut và sn ph m, các hot ng
nghiên c"u và phát trin, cung "ng các ngun lc u vào c#ng nh tiêu th
các sn ph m ã hoàn thành,…M$i n v kinh doanh chin lc là mt b
phn doanh nghip phc v khách hàng vi nhu cu c th ca h! v sn
ph m (dch v) trong thi k% chin lc, s dng công ngh sn xut sn
ph m, t& ch"c hot ng nghiên c"u và phát trin, c#ng nh cung "ng các
ngun lc u vào, tiêu th các sn ph m,…mang tính c lp tng i.
Ngoài ra, chin lc cp kinh doanh là các phng th"c hot ng mà công ty
vn dng to li th cnh tranh, vt qua các i th cnh tranh giành ly
th trng, t c các mc tiêu chin lc ca mình
2
.
1
Nguy'n Hu Lam TS, “Chin lc cp kinh doanh” , Tài liu ào to ca Center for Excellence in
Management Development (CEMD).
2
Tiu lun “Qun tr chin lc cp kinh doanh” ca Lê Th Thúy, Lng Thy Trang, Nguy'n Th Thu
Hin, Lý Nhã L Thanh, Lp Kinh doanh qun tr-Khoa Qun tr kinh doanh K28-Trng i h!c kinh t
Tp.HCM.
3
T các nghiên c"u trên có th khái quát “Chin lc cp kinh doanh là vic
xây dng các mc tiêu và hành ng phù hp vi ngun lc và nng lc ca
công ty nhm tng li th cnh tranh áp "ng các nhu cu khách hàng, th
trng khác nhau”.
1.2. Các loi chi n l!c c"p kinh doanh
Theo Giao (2004), có 03 loi chin lc cp kinh doanh chung: d(n d)t chi
phí, khác bit hóa và tp trung. T ó, theo giá bán sn ph m và phân khúc th
trng các chin lc chung này chia thành 04 chin lc cp kinh doanh c
th:
(1) Khi Công ty mun cung "ng sn ph m cho m#t nhóm khách hàng vi
giá th"p thì có th áp dng chin lc “T$p trung vào d%n d&t chi phí”.
(2) Khi Công ty mun cung "ng n m#t nhóm khách hàng sn ph'm (n
nh"t hay chuyên bit thì có th áp dng chin lc “T$p trung vào khác
bit hóa”.
(3) Khi Công ty mun cung "ng sn ph m cho nhi)u dng khách hàng vi
giá th"p thì có th áp dng chin lc “D%n d&t chi phí”.
(4) Khi Công ty mun cung "ng n nhi)u dng khách hàng sn ph'm (n
nh"t hay chuyên bit thì có th áp dng chin lc “Khác bit hóa”.
Có th tóm t)t 04 chin lc trên theo s 1
S ( 1: Các loi chi n l!c c"p kinh doanh
Ch cung "ng sn ph m
n mt nhóm khách
hàng
Cung "ng sn ph m n
nhiu dng khách hàng
Cung "ng sn ph m giá
thp n khách hàng
T*P TRUNG
D+N D,T CHI PHÍ
D+N D,T CHI PHÍ
Cung "ng sn ph m n
nht hay chuyên bit
n khách hàng
T*P TRUNG
KHÁC BI-T HÓA
KHÁC BI-T HÓA
Ngun: Hà Nam Khánh Giao TS, 2004.
4
Trong 04 loi chin lc trên thì chin lc “D(n d)t chi phí” và “Tp trung
d(n d)t chi phí”, chin lc “Tp trung khác bit hóa và “Khác bit hóa” khác
nhau vic phân khúc th trng
3
. Khi không có phân khúc th trng chin
lc mang tính “tp trung”.
thc hin các chin lc này, công ty cn phi s dng các ngun lc và
nng lc phù hp nhm to ra mt (ho.c các khi) trong 4 khi cnh tranh:
cht lng u vit, hiu qu u vit, sáng to u vit và áp "ng khách
hàng u vit.
Ng!c (2007) ã mô t chi tit các chin lc cp kinh doanh chung nhu sau:
a. Chi n l!c chi phí th"p (d%n d&t chi phí)
Chin lc chi phí thp là chin lc to li th cnh tranh bng cách sn xut
các sn ph m dch v vi chi phí thp có th nh giá thp hn các i th
cnh tranh trong ngành nhm thu hút khách hàng và qua ó chim c th
phn ln. Chin lc này không chú tr!ng n phân khúc th trng và ch
cung "ng sn ph m giá thp n mt nhóm khách hàng.
Chin lc này thng áp dng i vi nhng doanh nghip có quy mô ln
có kh nng gim chi phí trong quá trình hot ng.
Trong 4 khi cnh tranh thì chin lc chi phí thp có th s dng khi : cht
lng u vit, hiu qu u vit và áp "ng khách hàng u vit. Trong ba khi
trên thì công ty có th la ch!n c ba ho.c trong nhng khi trên to chi
phí thp cho sn ph m.
to nên các giá tr u vit trên thì cn s dng các ch"c nng ca công ty
nh: c s vt cht, sn xut, marketing, qun lý vt t, nghiên c"u và phát
trin, quan h nhân s.
Ví d:
Có th ví d mt trng hp s dng chin lc cp kinh doanh d(n d)t chi
phí bng vic to ra hiu qu u vit.
“Nhiu nm qua, Nissan luôn "ng u trong các cuc bu ch!n v cht
lung xe hi. Tp oàn hàng u ca Nht này ã t c nhng kt qu
kinh doanh áng kinh ngc, lãi ròng lên n 7,6 t USD (2003). Nguyên nhân
ca thành công này là nh công ty ã có nhng chin lc tit kim hp lí
nhm gim thiu ti a chi phí. Bng cách khuyn khích toàn b nhân viên
3
Phân khúc th trng là chia th trng không ng nht thành khúc th trng ng nht làm n&i r lên
s khác bit v nhu cu, tính cách hay hành vi (inh Tin Minh Ths, Tài liu môn h!c Marketing cn bn).
5
ca hãng tham gia ci tin, hp lí hoá sn xut, tuy mang li hiu qu kinh t
không nhiu nhng ã tit kim cho công ty hàng t Yên. Nhng ci tin,
óng góp nh nht tng chng nh l.t v.t không ai y n nh xê dch
thùng ng bán thành ph m thêm 1 mét ho.c thay &i cách chiu sáng ch&
làm vic u c trân tr!ng l)ng nghe và áp dng. Không ch b phn sn
xut, ngay c b phn hành chánh c#ng phi gim biên ch m"c ti a,
không mt bóng èn c bt sáng mt cách vô ích. Calos Ghonsn, ch tch
Nissan c#ng cho bit “Nu Toyota c bit n vi danh ting c)t gim ti
a chi phí thì Nissan còn có th làm tt hn”. Kt qu ca câu nói này là s ra
i chng trình “Xây dng h thng cnh tranh chi phí cho th k 21” g!i t)t
là CCC21, vi mc tiêu gim 30% giá thành các sn ph m ô tô mi ca
Nissan. Nh kh nng tit kim hp lí, giá thành mt chic ô tô c gim t
10,000 n 12,000 Yên, giúp Nissan luôn duy trì c kh nng cnh tranh và
ch riêng nm ngoái Nissan ã tit kim c 1.5 t USD trên t&ng chi phí 87
t USD mà không phi óng ca bt nhà máy hay gim bt nhân viên”.
(Ngun: Tiu lun Nhóm 6, Khoa Qun tr kinh doanh, Lp: KDQT: K28)
Trong ví d trên, Công ty NISSAN khuyn khích tt c các công nhân tham
gia ci tin hp lý hóa sn xut nhm tng hiu qu công vic t “nhng ci
tin, óng góp nh nht tng chng nh lt vt không ai ý n nh xê
dch thùng ng bán thành phm thêm 1 mét hoc thay i cách chiu sáng
ch làm vic u c trân trng lng nghe và áp dng. Không ch b phn
sn xut, ngay c b phn hành chánh cng phi gim biên ch mc ti
a, không mt bóng èn c bt sáng mt cách vô ích”.
Thêm mt ví d v s dng chin lc d(n d)t chi phí thông qua to hiu qu
u vit
“Công ty CRA vi sn ph m kem Haagen Daz ã thc hin chin lc c)t
gim chi phí nh “"ng dng k/ thut in t vào vic qun lí kinh doanh”.
Nh u t vào phng th"c qun lý cung "ng – theo dõi hàng bng k/ thut
hin i, li nhun ca công ty ã tng 629% trong nm qua ng thi chi phí
hot ng gim 2.4%. Theo tit l ca Richard Yeung, Giám c iu hành
CRA tit l toàn b kinh phí h! chi ra cho vic "ng dng CNTT vào vic iu
hành là 5 triu USD, nhng nh ó mà chi phí hot ng hai nm qua ca 132
ca hàng CRA ã gim c 6,4 triu USD. Nh "ng dng công ngh qun lí
mi, công ty ã gim thi gian hoàn tt mt giao dch vi khách hàng t 12
giây xung còn 6 giây, ng thi c#ng em n cho khách hàng ca CRA mt
li ích quan tr!ng. ó là giá c bày bán trong các ca hàng Circle K ã gim
c t 10 – 14% so vi nm 1998”. (Ngun: Tiu lun Nhóm 6, Khoa Qun
tr kinh doanh, Lp: KDQT: K28)
6
Bng vic “ng dng k thut in t vào vic qun lí kinh doanh” công ty ã
“gim th i gian hoàn tt mt giao dch vi khách hàng t 12 giây xung còn
6 giây” t ó vi toàn b chi phí u t CNTT là 5 triu USD nhng chi phí
hot ng qua hai nm "ng dngc CNTT ca Công ty ã gim c 6,4 triu
USD. iu này gim giá c ca sn ph m.
Mt ví d khác v Công ty máy kéo CARTERPILLAR ca M0 s dng chin
lng d(n d)t chi phí bng vic to nên cht lng u vit kt hp vi hiu
qu u vit.
“Công ty máy kéo CARTERPILLAR : Công ty Carterpillar là mt công ty
máy kéo làm n có hiu qu, n&i ting M0. Nhng vào nm 1982, công vic
thình lình tr nên xu i. Công ty ã báo cáo thua l$ ln u tiên trong 48 nm
qua. Mt s st gim nhu cu t ngt trên th gii v m.t hàng này cng vi
s lên giá ca ng ô la ã làm tng giá c xut kh u ca Carperpillar hn
na là s cnh tranh gay g)t mi v giá c thp ca công ty Komatsu-Nht
Bn làm cho nm1982 tr thành mt nm ti t ca Carterpillar. Công ty ã
xem xét li li th cnh tranh ca mình và nhn thy rng li th v mng li
bán hàng tt nht v1n còn nhng công ty ã mt i li th v giá c so vi
Komatsu. lp li li th giá c ca mình, Carterpillar ã b)t tay vào mt
chin lc sn xut mi: Vi chng trình hin i hóa nhà máy vi phí t&n 1
t2 USD, kt hp máy móc c# và các máy móc hin i k0 thut cao(k c
ngi máy), chn chnh li lc lng lao ng các phân xng..Vic ci t&
ã ci thin cht lng sn ph m, gim lng hàng tn kho, c#ng c tinh thn
ca nhân viên,nó c#ng gim chi phí hot ng . Hn na, công ty c#ng ã l)p
.t h thng tn kho ph"c tp c kim soát bng máy tính in toán làm
cho chi phí tn kho lu kho ca hàng hóa gim áng k. Kt qu t nm1982
n nm 1986 công ty ã c)t gim22% chi phí hot ng ca mình,và tip tc
gim thêm 20% chi phí vào nm 1990. Sau ba nm thu l$ công ty Carterpillar
ã giành li th phn ca mình ti M0.” (Ngun: Tiu lun Nhóm 6, Khoa
Qun tr kinh doanh, Lp: KDQT: K28)
Trong ví d trên, “vi ch!ng trình hin "i hóa nhà máy vi phí tn 1 t#
USD, kt hp máy móc c và các máy móc hin "i k$ thut cao (k c ng i
máy), chn chnh l"i lc lng lao ng các phân xng” công ty s dng
công ngh cao kt hp t ng hóa qui trình ã to nên cht lng u vit ca
sn ph m ng thi bng vic s dng công ngh thông tin trong qun lý
“công ty cng ã lp t h thng tn kho phc t"p c kim soát b%ng máy
tính in toán làm cho chi phí tn kho lu kho c&a hàng hóa gim áng k”
tng tính hiu qu trong qun lý hàng tn kho.
7
b. Chi n l!c khác bit hóa sn ph'm
Chin lc này to ra li th cnh tranh bng cách to ra các sn ph m, hàng
hóa ho.c dch v có s khác bit rõ so vi i th cnh tranh. .c tính khác
bit có th là: cht lng, &i mi, tin cy, .c im k0 thut, dch v kèm
theo sn ph m, và các yu t khác.
.c trng ca chin lc này là giá c sn ph m cao hn m"c giá trung bình
ca ngành do công ty theo u&i chin lc này có kh nng làm tha mãn
khách hàng mà các i th không làm c. Thông thng các công ty khi
la ch!n chin lc này thì phân chia th trng thành các th trng nh.
Trong các khi cung ca li th cnh tranh thì công ty áp dng chin lc này
thng s dng khi sáng to u vit và áp "ng khách hàng trong ó khi
sáng to u vit thng c s dng nhiu hn.
to nên các giá tr u vit trên thì cn s dng các ch"c nng ca công ty
nh: c s vt cht (lãnh o), sn xut, marketing, nghiên c"u và phát trin,
quan h nhân s.
Ví d:
“Vào khong thp niên nm mi th k 20, trên th trng xe g)n máy ch
yu là các loi xe phân khi ln vi kiu dáng to n.ng n vi hình nh anh
chàng to con m.c b en g)n ch.t vi hình nh chiéc xe máy. Nm 1958,
honda lúc y ch là mt công ty nh mi thành lp ã tung ra th trng loi
xe super cub 50
cc
vi kiu dáng nh g!n nh3 và rt an toàn s dng, thân
thin vi hình nh ca mt chic xe p, xe t khi ng và có th iu khin
bng mt tay. Th trng tp trung là dùng cho ông o các hãng buôn ti
Nht chy vic v.t và giao nhng gói hàng nh vàmt th trng rng ln
hn là các bà v Nht, ngi có trách nhim chi tiêu mua s)m hàng tp ph m
cho gia ình. Và xe Super Cub qu là mt thành công k% diu. Công sut nhà
máy lên n 30000 n v mt tháng, mt nng sut gp10 ln doanh s bán
ra trong nm trc. Và n nm 1961 doanh s bán ra ca hãng lên n
100.000 n v mt tháng, mt con s cha tng có. M(u mã này ã a
honda lên cao tt nh, honda tr thành hãng ch to xe g)n máy s mt ca
Nht – mt danh hiu mà hãng không bao gi tut mt. Cùng vi chin
dch quãng cáo cho honda vi ch :”bn s4 g.p nhng ngi d' thng
nht trên chic Honda”. Nm 1963,honda ã a xe super cub vào th trng
M0 và nhanh chóng chim l/nh gn 50% th trng xe g)n máy ca c nc
M0 vào nm 1964. (Ngun: Tiu lun Nhóm 6, Khoa Qun tr kinh doanh,
Lp: KDQT: K28)
8
Vi vic “trên th tr ng xe gn máy ch& yu là các lo"i xe phân khi ln vi
kiu dáng to nng n vi hình nh anh chàng to con mc b en gn cht
vi hình nh chiéc xe máy” Công ty Honda cho ra i sn ph m “super cub
50
cc
vi kiu dáng nh gn nh' và rt an toàn s dng, thân thin vi hình
nh c&a mt chic xe "p, xe t khi ng và có th iu khin b%ng mt tay”
to nên mt s khác bit ln i vi th trng xe máy ti thi im ó. Sn
ph m mi mang nhng tính cht khác bit so vi các dòng sn ph m hin ti:
nh g!n, có th iu khin bng 1 tay,…và u tiên nh hng ca công ty
tp trung vào “th tr ng tp trung là dùng cho ông o các hãng buôn t"i
Nht ch"y vic vt và giao nhng gói hàng nh vàmt th tr ng rng ln
h!n là các bà v Nht, ng i có trách nhim chi tiêu mua sm hàng t"p phm
cho gia ình”. Tóm li, Công ty Honda ã s dng chin lc tp trung khác
bit hóa.
c. Chi n l!c t$p trung tr*ng (im (chi n l!c tiêu (im)
Chin lc tp trung tr!ng im là chin lc tp trung vào th trng mà
công ty có vt tri hn so vi các i th khác. Vic tp trung th trng
thc hin thông qua phân khúc th trng
Khác nhau c bn gia chin lc này vi chin lc chi phí thp và chin
lc khác bit hóa là: chin lc này ch phc v nhu cu ca mt s nhóm
khách hàng ho.c phân on th trng nào ó. Khi ó, công ty có th s dng
li th cnh tranh khác bit hóa ho.c chi phí thp.
Ví d
“Tp oàn AOL b ra hn 100 triu USD vào mng cáp truyn hình New
Urban Entertainment – NUB hng ti lp khán gi M0 gc Phi. Kênh truyn
hình NUE TV có th cnh tranh trc tip vi kênh Black Entertainment
Television – BET chuyên phn ánh v âm nhc hip hop, rock và ballad ca
i th cnh tranh Viacom”. (Ngun: Tiu lun Nhóm 6, Khoa Qun tr kinh
doanh, Lp: KDQT: K28)
Vi vic “hng ti lp khán gi M$ gc Phi” tp oàn AOL ã phân khúc
th trng l/nh vc truyn hình theo tiêu chí quc tch ca tiêu th"c dân s
tng tính cnh tranh ca mình trong phân khúc th trng.
Ngoài ra, theo Ng!c (2007) vi trình khoa h!c k0 thut phát trin, công
ngh sn xut mang tính linh hot cao hn. Khi áp dng chin lc khác bit
hóa, s4 có chi phí cao vì cn phi sn xut các loi sn ph m khác nhau cho
các th trng khác nhau, do ó chu k% sn xut thng ng)n, làm tng chi
phí. Ngoài ra, chin lc khác bit hóa cn chin lc marketing ln vì phc
v nhiu on th trng khác nhau.