Bài: Đại lượng tỉ lệ nghịch- Vân Anh

<span class='text_page_counter'>(1)</span><div class='page_container' data-page=1>

1) Nêu định nghĩa và tính chất của hai đại lượng tỉ lệ

thuận?

</div>
<span class='text_page_counter'>(2)</span><div class='page_container' data-page=2>

a) Cạnh

y

(cm) theo cạnh

x

(cm) của hình chữ nhật có kích

thước thay đổi nhưng ln có diện tích bằng

12

cm

2

.

S = 12(cm

x.y = 12

2

₎

y

y

y

y

Tổng: 500kg gạo

…

x bao

v.t = 16

b) Lượng gạo

y

(kg) trong mỗi bao theo

x

khi chia đều

500

kg

vào

x

bao.

c) Vận tốc

v

(km/h) theo thời gian

t

(h) của một vật chuyển

động đều trên quãng đường

16

km.

<i>Hãy viết công thức:</i>

x.y = 500

</div>
<span class='text_page_counter'>(3)</span><div class='page_container' data-page=3>

Đại lượng này

Đại lượng kia

Hằng số

=

y

x

=

<i>a</i>

(

<i>a</i>



0)

12

500

)

16

)

)

<i>a y</i>

<i>b y</i>

<i>c v</i>

<i>x</i>

<i>x</i>

<i>t</i>

</div>
<span class='text_page_counter'>(4)</span><div class='page_container' data-page=4>

* Định nghĩa: Nếu đại lượng y liên hệ với đại lượng x

theo công thức hay

(a là một hằng

số khác 0) thì ta nói

y tỉ lệ nghịch với x theo hệ số tỉ lệ

là a.

<i>a</i>

<i>y</i>

<i>x</i>



Cho biết

y

tỉ lệ nghịch với

x

theo hệ số tỉ lệ là

-3,5

.

Hỏi

x

tỉ lệ nghịch với

y

theo hệ số tỉ lệ nào ?

<b>?2</b>

* Chú ý: Khi

y

tỉ lệ nghịch với

x

theo h s t l

ệ ố ỷ ệ

a

thì

x

cũng tỉ lệ nghịch với

y

theo h s t l

ệ ố ỷ ệ

a

và

ta nói hai đại lượng đó tỉ lệ nghịch với nhau.

x.y = a

</div>
<span class='text_page_counter'>(5)</span><div class='page_container' data-page=5>

<i>Tỉ lệ thuận</i>

<i>Tỉ lệ nghịch</i>

<i><b> y tỉ lệ nghịch với x theo hệ số tỉ lệ </b></i>

<i><b>a</b></i>



<i><b>_{x tỉ lệ nghịch với y theo hệ số tỉ lệ}</b></i>

<i><b> y tỉ lệ thuận với x theo hệ số tỉ lệ </b></i>

<i><b>k </b></i>

<i><b>(k </b></i>

<i><b> khác o ) </b></i>



<i><b>_{x tỉ lệ thuận với y theo hệ số tỉ lệ}</b></i>

<i><b>a</b></i>

1

<i>k</i>

</div>
<span class='text_page_counter'>(6)</span><div class='page_container' data-page=6>

)

<i>c</i>

y =

m

x

1. Công thức nào ở trên không thể hiện đại lượng y tỉ lệ nghịch

với đại lượng x ? Giải thích ?

2. Trong các công thức thể hiện đại lượng y tỉ lệ nghịch với đại

lượng x, hãy tìm hệ số tỉ lệ ?

Bài tập: Cho các công thức sau:

2,5

)

<i>e</i>

y =



x

)

7

<i>b</i>

y =

x

) .

5

<i>a</i>

x y =

) .

<i>d</i>

x y = c (c 0)



=> Hệ số tỉ lệ là

5

</div>
<span class='text_page_counter'>(7)</span><div class='page_container' data-page=7>

a) Tìm hệ số tỉ lệ ;

b) Thay mỗi dấu ? trong bảng trên bằng một số thích hợp.

c) Có nhận xét gì về tích hai giá trị tương ứng của x

₁

.y

₁

; x

₂

.y

₂

;

x

₃

.y

₃

; x

₄

.y

₄

của x và y.

Cho biết hai đại lượng y và x tỉ lệ nghịch với nhau.

<b>?3</b>

x

x

1

= 2

x

2

= 3

x

3

= 4

x

4

= 5

y

y

1

= 30

y

2

= ?

y

3

= ?

y

4

= ?

a) Hệ số tỉ lệ: a = 60

20

15

12

</div>
<span class='text_page_counter'>(8)</span><div class='page_container' data-page=8>

Nếu hai đại lượng tỉ lệ nghịch với nhau thì:

- Tích hai giá trị tương ứng của chúng luôn không đổi

(bằng hệ số tỉ lệ).

x

₂

.y

₂

= x

₃

.y

₃

x

₁

.y

₁

= x

₂

.y

₂

x

₁

.y

₁

= x

₂

.y

₂

= x

₃

.y

₃

= . . . = a

1
2

= ?

<i>x</i>

<i>x</i>

2
1

<i>y</i>

<i>y</i>

2
3

= ?

<i>x</i>

<i>x</i>

3
2

<i>y</i>

<i>y</i>

<b>;</b>



_

- Tỉ số hai giá trị bất kì của đại lượng này bằng nghịch

đảo của tỉ số hai giá trị tương ứng của đại lượng kia.

* Giả sử y và x tỉ lệ nghịch với nhau: . Khi đó,

với mỗi giá trị: … khác 0 của x ta có một giá trị

tương ứng của y, do đó:

<i>a</i>

<i>y</i>

<i>x</i>



1

, , ,

2 3

<i>x x x</i>

1 2 3

1 2 3

,

,

,...

<i>a</i>

<i>a</i>

<i>a</i>

<i>y</i>

<i>y</i>

<i>y</i>

<i>x</i>

<i>x</i>

<i>x</i>







x

x

₁

= 2

x

₂

= 3

x

₃

= 4

x

₄

= 5

</div>
<span class='text_page_counter'>(9)</span><div class='page_container' data-page=9>

<b>HOẠT ĐỘNG </b>

Bµi tËp 13 SKG trang 58

Cho biết x và y là hai đại l

ượ

ng

tỉ lệ nghịch.

Đ

iền số thích

hợp vào ô trống:

x

0,5

-1,2

4

6

y

<b>12</b>

<b>_-5</b>

3

-2

1,5

<b>2</b>

<b>-3</b>

</div>
<span class='text_page_counter'>(10)</span><div class='page_container' data-page=10>

Nếu đại lượng y liên hệ với đại lượng x theo công
thức hay x.y = a (a là một hằng số khác 0) thì
ta nói y và x tỉ lệ nghịch với nhau theo hệ số tỉ lệ a.

<i>a</i>
<i>y</i>

<i>x</i>



Nếu hai đại lượng tỉ lệ nghịch với nhau thì:
- Tích hai giá trị tương ứng của chúng luôn
không đổi (bằng hệ số tỉ lệ)

Nếu hai đại lượng tỉ lệ nghịch với nhau thì:

</div>
<span class='text_page_counter'>(11)</span><div class='page_container' data-page=11></div>
<span class='text_page_counter'>(12)</span><div class='page_container' data-page=12>

Đại lượng tỉ lệ thuận Đại lượng tỉ lệ nghịch
Định nghĩa

y liên hệ với x theo công
thức

y = kx

(k



0)



y và x tỉ lệ

thuận.

<i>Nếu hai đại lượng tỉ lệ thuận </i>
<i>thì:</i>

<b>-Tỉ số</b> hai giá trị tương ứng
của chúng không đổi.

-Tỉ số hai giá trị bất kì của
đại lượng này <b>bằng</b> tỉ số hai
giá trị tương ứng của đại
lượng kia.

Tính chất

y liên hệ với x theo công thức

hay



y và x tỉ lệ

nghịch.

Định nghĩa

<i>Nếu hai đại lượng tỉ lệ nghịch </i>
<i>thì:</i>

<b>-Tích</b> hai giá trị tương ứng
của chúng luôn không đổi
(bằng hệ số tỉ lệ).

- Tỉ số hai giá trị bất kì của
đại lượng này <b>bằng nghịch </b>
<b>đảo</b> của tỉ số hai giá trị tương
ứng của đại lượng kia.

Tính chất

<i><b>Sơ đồ: </b></i> So sánh định nghĩa và tính chất của: Đại lượng tỉ lệ thuận
và đại lượng tỉ lệ nghịch.

<i>a</i>

<i>y</i>

<i>x</i>

</div>
<span class='text_page_counter'>(13)</span><div class='page_container' data-page=13>

-Về nhà học thuộc định nghĩa và tính chất của hai đại lượng tỉ lệ

nghịch.

-Bài tập: So sánh hai đại lượng tỉ lệ thuận và hai đại lượng tỉ lệ

nghịch (định nghĩa, tính chất).

-Làm bài tập 12, 14, 15 trang 58.

-Chuẩn bị bài mới: Một số bài toán về đại lượng tỉ lệ nghịch.

</div>
<span class='text_page_counter'>(14)</span><div class='page_container' data-page=14>

<b>Giờ học đến đây kết thúc!</b>

<b>Chúc Quý Thầy Cô Giáo s c kh e</b>

<b>ứ</b>

<b>ỏ</b>

<b>!</b>

</div>

<!--links-->