CHĂM sóc sức KHỎE BAN đầu BỆNH NHÂN DA LIỄU (DA LIỄU)

Bộ môn Da Liễu Đại học Y Dược – TP. Hồ Chí Minh

CHĂM SĨC SỨC
KHỎE BAN ĐẦU
BỆNH NHÂN DA LIỄU


Giới thiệu chuyên ngành Da liễu tại Việt Nam
•

Da liễu gồm: Bệnh về da, bệnh phong, bệnh LTQĐTD

• Các chương trình quốc gia: phịng chống phong, phịng chống
HIV/AIDS


Mạng lưới Da liễu tại Việt Nam
• Quản lý ngành dọc (các chương trình quốc
gia):
- Bệnh viện Da liễu Trung Ương  BV Da liễu các
khu vực  một số tỉnh thành (BV Da liễu hoặc
các trung tâm phòng chống bệnh xã hội  quận
huyện  xã)


HIỂU THẾ NÀO VỀ BỆNH DA


Chức năng của da
• Da là hàng rào bảo vệ cơ thể
• Da là cơ quan duy trì cân bằng nội mơi

• Da là cơ quan liên hệ mơi trường bên trong và bên
ngồi
• Dự trữ năng lượng
•

Làm đẹp


Da khơng chỉ là lớp bao phủ bên ngồi mà còn là cơ quan
lớn nhất cơ thể với đa thành phần đa chức năng


KHÁM VÀ CHẨN ĐOÁN BỆNH DA
- Điều đơn giản nhất, hiện ngay trước mắt là đối
tượng khó để hiểu biết cặn kẽ nhất
- Để nhận diện thương tổn da: đọc hơn là chỉ nhìn
thương tổn


Tiếp cận một bệnh nhân Da Liễu
•
•
•
•
•

Khám trước, hỏi sau
Mơ tả thương tổn
Thực hiện các nghiệm pháp
Khám cơ quan khác

Chẩn đoán, điều trị, giáo dục sức khỏe


Ngun tắc chẩn đốn bệnh da
• Thương tổn da là quan trọng nhất
• Xét nghiệm (giải phẫu bệnh) để củng cố chẩn
đốn hoặc giúp chẩn đốn đầy đủ hơn
• Một số bệnh ở giai đoạn khơng có triệu
chứng lâm sàng thì xét nghiệm là quyết định
(ví dụ giang mai huyết thanh)


Ngun tắc điều trị bệnh da
• Bệnh da có thể là bệnh tại chỗ, có thể là biểu
hiện da của bệnh tồn thân
• Tránh tiếp xúc, loại yếu tố làm nặng hoặc khởi
phát
• Khi điều trị lâu dài cần lưu ý tác dụng phụ
• Phục hồi chức năng
• Cải thiện chất lượng sống


Ngun lý sử dụng thuốc bơi
•
-

Tác dụng của thuốc bơi liên quan đến:
Hoạt chất
Nồng độ hoạt chất
Tá dước (vehicle: cách thức mà hoạt chất

được vận chuyển)
- Vị trí thương tổn


• Thuốc điều trị tại chỗ có tác dụng trực tiếp,
cho nên chỉ cần lượng nhỏ so với trọng lượng
cơ thể, giảm tác dụng phụ tồn thân
• Thuốc tại chỗ có thể gây kích ứng, kháng
thuốc, tác dụng phụ tồn thân


Thuốc bôi corticoid
- Phổ biến
- Kháng viêm
- Khả năng tác dụng phụ thuộc vào phân tử
(loại thuốc) chứ không phải nồng độ
- Bản phân loại thuốc bôi corticoid


CSSK ban đầu bệnh nhân da liễu
1. Bệnh da:
- Bệnh da đa số là bệnh mãn tính, khơng có
thuốc điều trị dứt điểm. Tránh tuyên truyền
phương thuốc điều trị khỏi bệnh đối với các
bệnh mà y học hiện đại chưa hiểu hết (chàm,
vảy nến, bệnh tự miễn)
- Nhiều bệnh không lây nhiễm
- Không lạm dụng thuốc corticoid

CSSK ban đầu bệnh nhân da liễu
Một số bệnh da cần chăm sóc theo cơ chế bệnh
- Chàm thể tạng: ngồi điều trị chính, cần giữ
ẩm
- Vẩy nến: tránh rượu bia, thuốc lá, thức ăn mỡ
- Phòng tránh thuốc dị ứng


CSSK ban đầu bệnh nhân da liễu
2. Bệnh lây truyền qua đường tình dục:
- Biện pháp phịng ngừa lây lan
- Tầm soát các bệnh chưa biểu hiện lâm sàng
(giang mai/thai phụ; HIV, GM/hiến máu, tạng)
- Điều trị sớm, đúng phác đồ và tầm soát bệnh
đi kèm


CSSK ban đầu bệnh nhân da liễu
3. Bệnh phong
- Bệnh phong còn lưu hành ở VN mặc dù tỷ lệ
thấp
- Khi có thương tổn da , thần kinh ngoại biên
nghi ngờ thì nên khám sớm ở ck da liễu
- Giáo dục, biện pháp phòng ngừa tàn tật