MỘT SỐ VẤN ĐỀ CẦN HOÀN THIỆN TRONG CÔNG TÁC THU
CHI NGÂN SÁCH NHÀ NƯỚC CỦA THỊ XÃ NGHĨA LỘ
1- Đánh giá hoạt động Thu - Chi ngân sách Nhà nước của Thị xã Nghĩa
Lộ
Phần lớn Thị xã đã tích cực khai thác và phát triển nguồn thu với nguồn thu
điều tiết theo quy định. Tuy vậy nguồn thu này hết sức phức tạp đối với các
phường bởi các loại thuế, số thu được còn rất nhỏ so với khả năng có thể tận dụng
khai thác trên địa bàn. Tồn tại này là do tình hình chấp hành chính sách, chế độ của
người dân nhưng cũng không bỏ sót qua sự lãnh đạo của chính quyền trong công
tác quản lý ngân sách. Nhìn chung thị xã thực hiện tốt nhờ đó mọi nguồn thu tăng
lên đáng kể, với nguồn thu trợ cấp là khoản thu có mức chênh lệch khá cao. Đây là
vấn đề khó khăn đối với cán bộ cấp trên. Hằng năm ngân sách Nhà nước chi ra một
khoản tương đối lớn trong đó ở từng vùng cơ sở thì Nhà nước chưa bao quát sâu
sắc được. Có phường thực hiện khó khăn lại hay gặp rủi ro trong sản xuất nhưng
có phường lại phát triển mạnh và thu nhập cao được hưởng trợ cấp. Vì vậy khoản
trợ cấp Thị xã phải xem xét cần thực hiện công bằng xã hội.
Mấy năm gần đây Thị xã thực hiện cơ cấu chi ngân sách Nhà nước, chú
trọng phát triển kinh tế nông thôn. Với chi thường xuyên đây là nguồn chi chủ yếu
trong tổng chi. Trong cơ cấu chi đã chú trọng chi cho sự nghiệp văn xã như: Văn
hoá thông tin, y tế… tăng đáng kể so với năm trước. Đây là những mặt tích cực của
hoạt động chi góp phần vào công tác quản lý ngân sách Thị xã vì nó tạo điều kiện
nâng cao đời sống vật chất, tinh thần cho người lao động. Ngoài những mặt đã đạt
được thì công tác quản lý ngân sách Nhà nước của Thị xã vẫn còn những mặt tồn
tại chẳng hạn như: Chi hội nghị, tiếp khách, công tác phí và các khoản chi khác do
quản lý quá nhiều đều tăng so với năm trước. Trong khi đó các khoản chi lương,
phụ cấp cho cán bộ lại tăng lên. Vậy cần phải khắc phục những mặt tiêu cực, phát
huy mặt tích cực trong công tác Thu - Chi ngân sách Nhà nước của Thị xã.
2- Một số giải pháp nhằm hoàn thiện và tăng cường hoạt động Thu -
Chi ngân sách Nhà nước của Thị xã Nghĩa Lộ trong thời gian tới
a. Tích cực hỗ trợ tài chính để phát triển các hoạt động sản xuất kinh doanh
trên địa bàn Thị xã: Trong cơ chế hiện nay, do ảnh hưởng của nền kinh tế thị
trường nên sự phân hoá giàu nghèo ở nông thôn diễn ra nhanh chóng. Vì vậy việc
đầu tư cho sản xuất kinh doanh thì vấn đề vốn là vấn đề bức xúc, Thị xã Nghĩa Lộ
nên có biện pháp hỗ trợ các doanh nghiệp tư nhân tiêu thụ hàng hoá, khắc phục
khó khăn tạo điều kiện cho các doanh nghiệp nâng cao sức cạnh tranh trên cơ sở
đổi mới công nghệ thiết bị phát huy năng lực hiện có và phát triển các ngành nghề
mới ở địa phương để củng cố tăng nguồn thu cho Thị xã.
b. Tăng cường công tác quản lý ngân sách Nhà nước ở Thị xã: Nâng cao
nhận thực, xác định đúng vai trò, vị trí của ngân sách Nhà nước ở Thị xã, nhận
thức đúng đắn về ngân sách Nhà nước ở Thị xã là một vấn đề quan trọng và cần
thiết đối với cấp uỷ, chính quyền, đoàn thể phải nhận thức được rằng: Ngân sách
Nhà nước ở Thị xã là nguồn tài chính cơ bản và duy nhất đảm bảo cho việc thực
hiện mọi chức năng và nhiệm vụ của chính quyền Thị xã trong sự nghiệp xây dựng
nông thôn theo hướng Công nghiệp hoá - Hiện đại hoá. Như vậy đòi hỏi các cấp,
các ngành mà đặc biệt là cán bộ làm công tác nghiên cứu về ngân sách Nhà nước
của Thị xã phải có sự tập trung đầu tư nghiên cứu, ban hành đầy đủ các chính sách,
chế độ có liên quan đến ngân sách Nhà nước ở Thị xã. Tăng cường thực hiện tốt
công tác Thu – Chi, tăng cường trách nhiệm của cơ quan thu trong việc tổ chức thu
nộp các khoản thuế vì nó gắn trực tiếp với mọi thành phần chịu thuế nên phải làm
tốt công tác tuyên truyền để mọi người hiểu và tự giác chấp hành. Thực hiện tốt
nguyên tắc phối hợp giữa các cơ quan chức năng để việc tổ chức thu nộp đúng luật
và có kết quả cao.
c. Hoàn thiện bộ máy tổ chức: Đối với phòng Tài chính thì mặt tổ chức nhân
sự được bố trí tương đối hợp lý và thuận lợi. Tuy nhiên kế toán ở các phường trong
Thị xã còn hạn chế về trình độ chuyên môn. Để giảm những khó khăn vướng mắc
cho phòng Tài chính và các phường trong Thị xã thì lãnh đạo Thị xã cần tạo điều
kiện cho các cán bộ ở phòng Tài chính và các phường nâng cao trình độ chuyên
môn, nghiệp vụ giúp lãnh đạo Thị xã có những quyết định đúng đắn, kịp thời,
chính xác và việc hạch toán Thu - Chi ngân sách Nhà nước có hiệu quả cao hơn,
chính xác và cân đối hơn.
d. Giải pháp trong quản lý Thu - Chi ngân sách Nhà nước: Rà soát các
nguồn thu trên địa bàn và thu thuế đối với các nguồn thu còn bỏ sót. Tăng cường
việc kiểm soát ghi chép hoá đơn chứng từ đối với các hộ kinh doanh, các doanh
nghiệp tư nhân mở sổ kế toán hộ, thực hiện công bằng đối với Nhà nước. Tăng
cường hoạt động tư vấn thuế phường, UBND các cấp, các cơ quan, tổ chức, đoàn
thể xã hội trong việc tuyên truyền giải thích các chính sách thuế của Nhà nước.
Tăng cường phối hợp giữa cơ quan thuế với cơ quan pháp luật, các ngành chuyên
môn trong việc chống buôn lậu, gian lận thương mại, trốn lậu thuế. Tăng cường
quản lý các khoản thu phí, lệ phí do Nhà nước quy định, thu đủ, kịp thời vào ngân
sách Nhà nước. Thực hiện tốt chức năng tham mưu cho HĐND, UBND trong việc
quản lý và điều hành ngân sách Nhà nước theo Luật ngân sách Nhà nước. Chi ngân
sách địa phương với yêu cầu đặt ra là đảm bảo sự hoạt động của các cơ quan hành
chính Nhà nước, cơ quan Đảng, đoàn thể, các hoạt động sự nghiệp và các mục tiêu
phát triển kinh tế – xã hội của địa phương. Chi ngân sách phải quán triệt nguyên
tắc tiết kiệm trong chi tiêu hành chính, tăng chi đầu tư phát triển kinh tế tạo nguồn
thu lâu dài cho ngân sách Nhà nước.
e. Giải pháp về chính sách chế độ: Trong thực tế cho thấy các văn bản, chính
sách chế độ về quản lý ngân sách Nhà nước là kim chỉ nam cho mọi hoạt động điều
hành Thu - Chi ngân sách Nhà nước của Thị xã. Do vậy chúng có tác động rất lớn
mang tính chất quyết định đến hiệu quả công tác ngân sách, tuy nhiên trong quá
trình thực thi không phải lúc nào các chính sách chế độ cũng được thực hiện tốt
nhất. Mặt khác các chính sách chế độ khi đi vào cuộc sống không phải lúc nào
cũng đúng đắn, toàn diện và phù hợp. Do đó cần tăng cường tính hiệu lực, hiệu quả
của chúng hơn nữa. Thực hiện phân cấp ngân sách Nhà nước theo luật ngân sách,
các cấp ngân sách được giao nhiệm vụ Thu - Chi ổn định từ 3 đến 5 năm để tạo thế
chủ động cho ngân sách địa phương, khai thác tiềm năng thế mạnh tăng thu cho
ngân sách.
Phần thứ ba: KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ
I. Kết luận
Cùng với sự ra đời và ngày càng hoàn thiện của Luật ngân sách Nhà nước đã
giúp cho cơ quan Tài chính, đặc biệt là bộ phận kế toán Thu - Chi ngân sách Nhà
nước hoàn thành tốt các nhiệm vụ được giao. Qua thời gian nghiên cứu đề tài
chúng tôi đưa ra một số kết luận sau:
Tình hình Thu - Chi ngân sách Nhà nước của Thị xã Nghĩa Lộ những năm
qua thực hiện tương đối tốt các khoản thu hầu như hoàn thành dự toán tỉnh giao
hằng năm, tình hình thu ngân sách Nhà nước của Thị xã mấy năm gần đây đạt kết
quả tốt nhất là từ khi thực hiện Luật ngân sách Nhà nước đã hạn chế được những
khoản chi không đúng mục đích. Do đó nguồn thu ngân sách Nhà nước của Thị xã
ngày càng được phong phú đã đáp ứng được nhu cầu chi cần thiết từ trên xuống.
Công tác kế toán Thu - Chi ngân sách Nhà nước của Thị xã Nghĩa Lộ trong
thời gian qua đã có những chuyển biến tốt dần đi vào nề nếp, chế độ kế toán ngân
sách Nhà nước từ khâu dự toán đến khâu quyết toán đã làm đúng tinh thần Luật
ngân sách Nhà nước và các thông tư hướng dẫn thực hiện tiết kiệm và chống lãng
phí. Tuy nhiên việc hạch toán các nghiệp vụ kinh tế phát sinh chưa phản ánh đầy
đủ, rõ ràng do một số sổ sách chưa được mở, các tài khoản tổng hợp chưa được sử
dụng để theo dõi các nghiệp vụ kinh tế phát sinh. Trong thời gian tới để công tác