Giáo án Ngữ văn - Từ đồng nghĩa

Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (692.51 KB, 18 trang )

(1)<div class='page_container' data-page=1></div>
(2)<div class='page_container' data-page=2>

Đáp:
Đáp:

Câu 1: Các lỗi thường gặp về quan hệ từ:
 - Thiếu quan hệ từ.

- Dùng quan hệ từ khơng thích hợp về nghĩa.

- Dùng quan hệ từ mà khơng có tác dụng liên kết.
 - Thừa quan hệ từ.

Câu 2: Thừa quan hệ từ.

Chữa lỗi: Những bài ca dao, dân ca giúp chúng ta biết thêm về cuộc 
sống người dân ở chế độ phong kiến.

.

Câu 1: Khi nói hoặc viết chúng ta thường gặp những lỗi nào về
 quan hệ từ?

Câu 2: Câu sau đây mắc lỗi gì về quan hệ từ?

- Qua những bài ca dao, dân ca giúp chúng ta biết thêm về 
cuộc sống người dân ở chế độ phong kiến.

Câu 1: Khi nói hoặc viết chúng ta thường gặp những lỗi nào về
 quan hệ từ?

Câu 2: Câu sau đây mắc lỗi gì về quan hệ từ?

- Qua những bài ca dao, dân ca giúp chúng ta biết thêm về 
cuộc sống người dân ở chế độ phong kiến.

</div>
(3)<div class='page_container' data-page=3>

Dựa vào kiến thức đã 
học ở bậc Tiểu học, 
hãy tìm các từ đồng 
nghĩa với mỗi từ rọi,

trông?

Xa ngắm thác núi Lư

Nắng rọi Hương Lơ khói tía bay, 
Xa trơng dịng thác trước sơng này.

</div>
(4)<div class='page_container' data-page=4>

1. Đồng nghĩa với từ:

- “rọi”

chiếu, 
soi, 
tỏa

Hướng luồng ánh sáng vào một điểm.

-“trơng”
nhìn, 
nhịm, 
ngắm, 
liếc

Dùng mắt nhìn để nhận biết.

=> Các từ trong mỗi nhóm từ trên có nghĩa giống nhau hoặc gần 
giống nhau.

2.

2. TrơngTrơng

Nhìn để nhận biết

coi sóc (trơng coi, chăm sóc, bảo vệ, giữ gìn)
Mong ((ngóng, chờ, đợi, hi vọng)

Vậy, em có 
nhận xét gì về

nghĩa của từ 
trơng?

 Từ “trơng” là một từ nhiều nghĩa (có thể) thuộc nhiều nhóm từ

</div>
(5)<div class='page_container' data-page=5>

- Từ đồng nghĩa là những từ có nghĩa giống nhau

hoặc gần giống nhau.

- Một từ nhiều nghĩa có thể thuộc nhiều nhóm từ

đồng nghĩa khác nhau.

Qua những ngữ liệu vừa phân tích, em

hãy cho biết thế nào là từ đồng nghĩa?

</div>
(6)<div class='page_container' data-page=6>

Bài tập 1 / 115. Tìm từ Hán Việt đồng nghĩa với các từ sau 
đây:

- gan dạ
- nhà thơ
- mổ xẻ
- của cải

- nước ngồi
- chó biển
- địi hỏi
- năm học
- lồi người
- thay mặt

= can đảm
= thi nhân

= giải phẫu
= tài sản

= ngoại quốc
= hải cẩu

= yêu cầu
= niên khóa

</div>
(7)<div class='page_container' data-page=7>

1.So sánh nghĩa của từ quả và trái trong hai ví dụ sau:

- Rủ nhau xuống bể mò cua,

Đem về nấu quả mơ chua trên rừng.
(Trần Tuấn Khải)
- Chim xanh ăn trái xoài xanh,

Ăn no tắm mát đậu cành cây đa.

</div>
(8)<div class='page_container' data-page=8>

Quả, trái: (Khái niệm sự vật)
Là bộ phận của cây do bầu nhụy

phát triển thành quả.

Quả

(Cách gọi ở miền Bắc)
Từ toàn dân

Trái

(Cách gọi ở miền Nam)
Từ địa phương

- Nghĩa giống nhau

- Không phân biệt sắc thái
- Thay thế cho nhau

</div>
(9)<div class='page_container' data-page=9>

2. Nghĩa của hai từ bỏ mạng và hi sinh trong ví dụ dưới đây có 
gì giống và khác nhau ?

- Trước sức tấn công như vũ bão và tinh thần chiến đấu dũng cảm
tuyệt vời của quân Tây Sơn, hàng vạn quân Thanh đã bỏ mạng.

</div>
(10)<div class='page_container' data-page=10>

Hi sinh, bỏ mạng

(Chết)

Hi sinh

Chết vì nghĩa vụ, lí tưởng
 cao cả (sắc thái kính trọng )

Bỏ mạng
Chết vơ ích

(sắc thái khinh bỉ)
Sắc thái nghĩa khác nhau

</div>
(11)<div class='page_container' data-page=11>

Có 2 loại từ đồng nghĩa :

- Từ đồng nghĩa hồn tồn: Khơng phân biệt nhau về sắc 
thái ý nghĩa.

- Từ đồng nghĩa khơng hồn tồn: Có sắc thái ý nghĩa khác 
nhau.

Em hãy cho biết, từ đồng nghĩa có mấy loại?

</div>
(12)<div class='page_container' data-page=12>

1. Thử thay các từ đồng nghĩa quả và trái, bỏ mạng và hi sinh

trong các ví dụ dưới đây và rút ra nhận xét ?

- Trước sức tấn công như vũ bão và tinh thần chiến đấu dũng cảm
tuyệt vời của quân Tây Sơn, hàng vạn quân Thanh đã hi sinh.

- Công chúa Ha-ba-na đã bỏ mạng anh dũng, thanh kiếm vẫn
cầm tay.

- Rủ nhau xuống bể mò cua,

Đem về nấu trái mơ chua trên rừng.

(Trần Tuấn Khải)
- Chim xanh ăn quả xoài xanh,

Ăn no tắm mát đậu cành cây đa.

(Ca dao)

-> Quả và trái có thể thay thế cho nhau vì sắc thái ý nghĩa giống nhau.

-> Hi sinh và bỏ mạng khơng thể thay thế cho nhau vì có sắc
thái ý nghĩa khác nhau.

</div>
(13)<div class='page_container' data-page=13>

2.Tại sao đoạn trích trong Chinh phụ ngâm khúc lấy tiêu đề là

Sau phút chia li mà không phải là Sau phút chia tay ?

Vì: Chia li: xa nhau lâu dài có khi là mãi mãi (vĩnh biệt) khơng

có ngày gặp lại. Vì kẻ đi trong bài thơ này là ra trận nơi cái sống
và cái chết luôn kề cận nhau. Nó cũng vừa mang sắc thái cổ xưa
và diễn tả được cảnh ngộ sầu bi của người chinh phụ.

-Chia tay: Xa nhau có tính chất tạm thời, thường là sẽ gặp lại
nhau trong một khoảng thời gian.

=> Khi nói cũng như khi viết, cần cân nhắc để chọn trong số 
các từ đồng nghĩa những từ thể hiện đúng thực tế khách

quan và sắc thái biểu cảm.

</div>
(14)<div class='page_container' data-page=14>

Bài tập 4 / 115. Tìm từ đồng nghĩa thay thế các từ in đậm trong 
các câu sau:

1.Món q anh gửi, tơi đã

đưa tận tay chị ấy rồi.

2.Bố tôi đưa khách ra đến
cổng rồi mới trở về.

3.Cậu ấy gặp khó khăn
một tí đã kêu.

4.Anh đừng làm như thế
người ta nói cho đấy.
5.Cụ ốm nặng đã đi hơm
qua rồi.

1.Món q anh gửi, tơi đã
trao tận tay chị ấy rồi.

2.Bố tôi tiễn khách ra đến
cổng rồi mới trở về.

3.Cậu ấy gặp khó khăn
một tí đã phàn nàn.

</div>
(15)<div class='page_container' data-page=15>

Bài tập 5 / 116. Phân biệt nghĩa của các từ trong các nhóm từ đồng

nghĩa sau: - cho, tặng, biếu

kẹo

Cho:

người trao vật có ngôi thứ cao 
hơn hoặc ngang bằng người nhận.

Tặng:

người trao vật không phân biệt 
ngôi thứ với người nhận vật được trao, 
thường để khen ngợi, khuyến khích, tỏ 
lịng q mến.

Biếu:

</div>
(16)<div class='page_container' data-page=16>

5 / 116. Phân biệt nghĩa của các từ trong các nhóm từ đồng nghĩa

sau:- tu, nhấp, nốc

Tu: uống nhiều liền một mạch, bằng 
cách ngậm trực tiếp vào miệng vật 
đựng (chai hay vòi ấm).

Nhấp: uống từng chút một bằng cách

chỉ hớp ở đầu môi, thường là để 
cho biết vị.

</div>
(17)<div class='page_container' data-page=17>

Bài tập 6 / 116. Chọn từ thích hợp điền vào các câu dưới đây:

b.ngoan cường, ngoan cố
a.thành tích, thành quả.

-Thế hệ mai sau sẽ được hưởng của công cuộc đổi mới hôm nay.
-Trường ta đã lập nhiều để chào mừng ngày Quốc khánh 2/9.

-Bọn địch chống cự đã bị quân ta tiêu diệt.
-Ông đã giữ vững khí tiết cách mạng.

-Lao động là thiêng liêng, là nguồn sống, nguồn hạnh phúc
của mỗi người.

c.nhiệm vụ, nghĩa vụ

-Thầy hiệu trưởng đã giao cụ thể cho lớp em trong đợt tuyên
truyền chống ma túy.

thành tích
thành quả
ngoan cố
ngoan cường
nghĩa vụ
nhiệm vụ

d.giữ gìn, bảo vệ

- Em Thúy luôn luôn giữ gìn quần áo sạch sẽ.

Bảo vệ

</div>
(18)<div class='page_container' data-page=18>

•

a. đối xử, đối đãi.

b. trọng đại, to lớn
Đối đãi / đối xử

- Nó ... tử tế với mọi người xung quanh nên ai cũng 
 mến nó.

Mọi người đều bất bình trước thái độ . .. của nó đối với trẻ
 em

đối xử

trọng đại / to lớn

- Cuộc Cách mạng tháng Tám có ý nghĩa .... đối 
 với vận mệnh dân tộc.

- Ơng ta thân hình.... như hộ pháp.to lớn

</div>

Giáo án Ngữ văn - Từ đồng nghĩa

<b>Xa ngắm thác núi Lư </b>

<b> - Từ đồng nghĩa là những từ có nghĩa giống nhau </b>

<b>hoặc gần giống nhau.</b>

<b> - Một từ nhiều nghĩa có thể thuộc nhiều nhóm từ </b>

<b>đồng nghĩa khác nhau.</b>

<b>Em hãy cho biết, từ đồng nghĩa có mấy loại?</b>

Tài liệu liên quan

Tài liệu bạn tìm kiếm đã sẵn sàng tải về