Một broker chứng khoán thực thụ! (Phần một)
Peter Smith đã làm việc trên thị trường chứng khoán phố Wall hơn 20 năm.
Công việc này đem lại cho ông những món tiền khá lớn, cuộc sống của Peter luôn
sung túc. Tuy nhiên, bù lại Peter phải làm việc khá vất vả, đôi khi phải làm việc cả
những ngày nghỉ cuối tuần. Nhiều chuyên gia đã nói nếu không có những người
như Peter tại phố Wall thì hẳn thị trường chứng khoán Mỹ sẽ không có được như
ngày hôm nay. Và Peter chính là một nhà môi giới chứng khoán.
Một trong những nguyên tắc căn bản vận hành thị trường chứng khoán là
nguyên tắc trung gian, thể hiện rõ nét nhất với vai trò và hoạt động của các nhà
môi giới. Dù hoạt động ở thị trường nào thì những nhà môi giới chuyên nghiệp
được chọn lọc này cũng phải đăng ký và được cấp phép hành nghề.
Các nhà môi giới là những đại diện thu xếp giao dịch cho khách hàng và
hưởng hoa hồng. Người môi giới không mua bán chứng khoán cho mình, họ chỉ là
người nối kết và giúp thực hiện yêu cầu của người mua, kẻ bán. Chứng khoán và
tiền được chuyển dịch qua lại từ khách bán sang khách mua. Trong quá trình đó
nhà môi giới không đứng tên chứng khoán. Quần chúng đầu tư thì gọi họ bằng
"customer’s man" hay "stockbroker".
Khi cung cấp những lời hướng dẫn hoặc tư vấn cho khách hàng trong việc
đầu tư chứng khoán hoặc liên quan đến việc mua bán cổ phiếu niêm yết, vai trò
của một nhà môi giới là rất quan trọng. Vậy đâu là một broker thực thụ?
Tiếp xúc và tìm hiểu khách hàng
Điều cần thiết nhất đối với một broker chuyên nghiệp trước khi cung cấp
dịch vụ cho khách hàng là phải thu thập và tổng hợp thông tin liên quan đến khách
hàng.
Tại phố Wall, các broker thường thu thập và tổng hợp thông tin thông qua
việc khách hàng khai tại các mẫu biểu đơn, đơn xin đăng ký làm khách hàng, qua
hỏi trực tiếp hoặc qua các hình thức khác để tổng hợp mọi số liệu liên quan đến
khách hàng có lợi ích cho việc đánh giá khả năng tài chính của khách hàng và xác
định việc cung cấp những lời hướng dẫn và tư vấn đầu tư vào chứng khoán. Sau
khi nhận được những thông tin liên quan đến khách hàng, các broker sẽ ghi lại và
lưu giữ trong máy tính của mình.
John Mayer, một broker có kinh nghiệm tại phố Wall cho biết: “Điều cần
thiết là chúng tôi phải thường xuyên thu thập và cập nhập thông tin liên quan đến
khách hàng. Chúng tôi phải sử dụng sự mẫn cảm về nghề nghiệp trong việc xem
xét phân loại thông tin cho phù hợp với từng đối tượng khách hàng, xem khách
hàng là ai, có thể họ là nhà đầu tư có tổ chức, là người mua chứng khoán theo tuần
tự các quy định trong bản chào hàng hoặc họ chỉ mua cổ phiếu đơn thuần mà
thôi”.
Nếu khách hàng từ chối việc cung cấp thông tin, các broker sẽ cố gắng
bằng cách khác để thu thập cho được thông tin của khách hàng. Trường hợp những
thông tin thu được từ khách hàng không đủ để đánh giá mức độ rủi ro của họ hoặc
không thể đưa ra những hướng dẫn phù hợp với khách hàng thì phải từ chối,
không nhận đăng ký từ khách hàng. Còn khi đã nhận khách hàng, với tư cách là
một nhà môi giới giỏi, bạn cần quan sát thường xuyên những biểu hiện của họ.
Một broker giỏi luôn quan sát tính cách, hành vi của khách hàng, tìm hiểu khả
năng tài chính và mức độ tin cậy của khách hàng thông qua các công ty chứng
khoán khác hoặc những tổ chức tài chính mà khách hàng đã từng sử dụng dịch vụ.
Có những chỉ dẫn phù hợp
Tại phố Wall, Hồng Kông cũng như nhiều thị trường chứng khoán khác,
các broker phải cung cấp những lời chỉ dẫn phù hợp với khách hàng trên nguyên
tắc:
Lời chỉ dẫn phải phù hợp với mục tiêu đầu tư của khách hàng,. Mỗi
khách hàng đều có tính cách và mức độ chịu rủi ro khác nhau, vì vậy, khi cung cấp
dịch vụ cho khách hàng, nhân viên môi giới phải làm cho khách hàng hiểu quy
luật của việc đầu tư, rủi ro có thể gánh chịu.
Lời hướng dẫn phải tính đến việc phân bổ rủi ro trong đầu tư cho khách
hàng, nhất là những rủi ro có thể làm cho khách hàng không đạt được lợi nhuận
như mong muốn.
Lời hướng dẫn phải là những số liệu thông tin công khai trước công
chúng, không nên dùng những số liệu thông tin là tin đồn hoặc không có cơ sở
thực tế. Trường hợp thông tin là ý kiến nhận xét của bản thân thì các broker phải
nói rõ cho khách hàng biết đó là ý kiến nhận xét của mình không phải là các số
liệu thông tin phân tích thực tế, đồng thời phải để cho khách hàng tự quyết định
đầu tư.
Lời hướng dẫn liên quan đến quy mô đầu tư và tần số mua bán phải phù
hợp với từng khách hàng và phải tính đến địa vị tài chính và mục đích đầu tư của
khách hàng là chính. Không được đưa ra những lời hướng dẫn mua bán chỉ vì mục
đích thu phí hoa hồng.
Các broker không được đảm bảo hoặc hứa về lợi ích mà khách hàng sẽ thu
được từ việc mua bán chứng khoán, kể cả lời nói hay bằng văn bản. Một broker
giỏi sẽ không bao giờ thúc giục khách hàng mua bán mà phải tạo điều kiện cho
khách hàng tham khảo thông tin cho đầy đủ trước khi quyết định đầu tư.
Những broker chuyên nghiệp tại phố Wall luôn nắm vững quy tắc không
bao giờ sử dụng thông tin nội bộ để hướng dẫn cho khách hàng trước khi thông tin
đó được công bố ra công chúng, đồng thời họ hiểu rằng sẽ là tự loại mình ra khỏi
cuộc chơi chung nếu “ăn chặn” của khách hàng bằng cách sử dụng thông tin nội
bộ để trục lợi cho mình, cho công ty hoặc những người liên quan khác