BÁO cáo THỰC HÀNH CÔNG tác xã hội với cá NHÂN

MỞ ĐẦU BÀI
Sau khi hồn thành lý thuyết mơn học CTXH cá nhân trường đã tạo điều
kiện cho chúng em vận dụng lý thuyết học được vào thực tế thông qua học phần
Thực hành CTXH với cá nhân. Môn học giúp chúng em nâng cao tính thực
hành, tích lũy được kinh nghiệm thực tế, tăng cường tính chủ động sáng tạo
trong việc xây dựng kế hoạch giải quyết vấn đề, tiếp cận thân chủ, thu thập
thơng tin, tìm hiểu nhu cầu và xây dựng kế hoạch giúp đỡ cho thân chủ.
Để có kết quả cho bài báo cáo này, em xin cảm ơn sự quan tâm giúp đỡ
của UBND xã MS, các thầy cô bộ môn CTXH khoa Lịch sử trường Đại học
Vinh, đặc biệt là sự hướng dẫn tận tình của thầy.
Em xin chân thành cảm ơn.
Nghệ An, ngày 20/1/2014
Sinh viên

Nguyễn Thị Duyên

1


BÁO CÁO THỰC HÀNH CÔNG TÁC XÃ HỘI VỚI CÁ NHÂN
Công tác xã hội là một ngành khoa học tương đối non trẻ trên thế giới,
tính chất chuyên nghiệp mới được hình thành hơn 100 năm nay, mặc dùng có
nguồn gốc hình thành từ xa xưa. Tuy vậy, ngày nay trong xã hội hoạt động, hoạt
động công tác xã hội đã và đang khơng ngừng khẳng định vai trị, vị trí quan
trọng của mình trong xã hội. Cơng tác xã hội là sự vận dụng các lý thuyết khoa
học về hành vi con người và hệ thống xã hội nhằm xây dựng và thúc đẩy sự thay
đổi liên quan đến vị trí, địa vị, vai trị của cá nhân nhóm, cộng đồng người yếu
thế, tiến tới bình đẳng xã hội.
Tơi là sinh viên năm 3 chuyên ngành Công tác xã hội trường Đại học
Vinh, được trang bị những lý thuyết kỹ năng, phương pháp thực hành công tác
xã hội và hơn hết được sự hướng dẫn chỉ bảo tận tình của thầy, cô giáo bộ môn

trong khoa, lớp học phần công tác xã hội cá nhân của chúng tôi đã có chuyến đi
thực tế tới từng địa bàn khác nhau, và nhóm chúng tơi được phân cơng thực tế
tại địa bàn bản Tân Sơn – MS – Con Cuông – Nghệ An. Tôi xin chân thành cảm
ơn cán bộ UBND xã Môn Sơn – Con Cuong – Nghệ An đã tạo mọi điều kiện tận
tình giúp đỡ tơi trong chuyến đi thực tế này, đồng thời tôi cũng xin được gửi lời
cảm ơn chân thành nhất tới Võ Thị Cẩm Ly, Hồng Quốc Tuấn và thầy Phùng
Văn Nam và cơ Phạm Thị Oanh, những người đã tận tình chỉ bảo, dìu dắt tơi
hồn thành đợt thực tế này. Trong đợt đi thực tế, đặc biệt là bài báo cáo này, do
điều kiện, kiến thức cịn hạn chế. Vì vậy, rất mong được thầy, cơ góp ý bổ sung
chỉ bảo thêm để em có những kinh nghiệm, bài học cho những bài báo cáo lần
sau chất lượng hơn. Sau đây là bản bản báo cáo Thực hành công tác xã hội với
cá nhân của cá nhân em trong đợt thực tế này.
a. Giới thiệu thân chủ
Họ và tên: La Văn Biên
Năm sinh: 1962
Giới tính: Nam
b. Vài nét cơ bản hồn cảnh của thân chủ
Địa chi:
Vấn để của thân chủ: Người nghèo
Gia đình ơng La Văn Biên thuộc diện gia đình hộ nghèo, khó khăn, gia
đình ơng có 2 người con trong đó một người đang đi làm thuê xa và hai người
con nhỏ đang trong tuổi đến trường. Ông La Văn Biên tuổi đã cao, nghề nghiệp
không ổn định, thu nhập thấp. Vợ là bà La Thị Mai ốm đau triền miên, yếu ớt.
Hiện tại gia đình ơng đang ở trong căn nhà cấp 4 cũ kỹ đã lâu và có dấu hiệu
xuống cấp trầm trọng, hồn cảnh gia đình ngày một khó khăn, gánh nặng cuộc
sống ngày một khó khăn hơn.

2

Vấn đề của thân chủ: Ông La Văn Biên sinh năm 1962. Q tại bản Cị
Phạt – Mơn Sơn – Con Cng. Năm 2001 chuyển tới sống ở xóm Tân Sơn –
Môn Sơn – Con Cuông. Do phải thực hiện chính sách định cư khỏi vùng biên
giới, vùng bảo tồn của quốc gia. Năm 19 tuổi ông được bố mẹ làm mối, làm
quen với bà La Thị Mai và đã kết hôn cùng nhau. Sau khi kết hôn, ông bà đã
sống ở bản Tân Sơn – Môn Sơn – Con Cng bằng nghề nơng nghiệp. Ơng bà
sống trong ngơi nhà cấp 4 được nhà nước xây dựng cho. Cuộc sống hôn nhân đã
đem lại cho ông bà 3 người con ( 2 trai 1 gái). Người thứ nhất tên là La Văn
Tuấn sinh năm 1990 hiện đang đi làm ăn xa cùng với người quen ở Quảng Ninh,
người con thứ 2 tên là La Thị Hòa sinh năm 1998 đang học lớp 10 trường THPT
Mường Quạ. Và người con út tên là La Văn Út sinh năm 2002 đang học lớp 6
trường THCS Môn Sơn. Năm 2000 bà La Thị Mai là vợ ông, mắc phải chứng
bệnh hiểm nghèo và khơng cịn sức lao động. Vợ ơng ốm nặng đã làm cho cuộc
sống ngày càng gặp nhiều khó khăn, gia đình ơng đã bán hết mọi thứ q giá
trong gia đình để cứu chữa cho vợ nhưng khơng được, điều này đã mang đến tổn
thất về mặt vật chất cũng như tinh thần cho gia đình, gánh nặng gia đình từ đây
đổ lên vai ông và người con trai cả, từ ngày vợ đổ bệnh, ơng phải một mình lo
toan mọi việc trong gia đình, người con đầu vì thương bố mẹ nên đã nghỉ học đi
làm thêm, phần nào giúp cho bố mẹ.
Gia đình ơng đang gặp nhiều khó khăn trong cuộc sống hằng ngày, và
nhiều khoản chi tiêu trong gia đình, tiền thuốc thang cho vợ, tiền ăn học cho 2
con, tất cả đều rất cần thiết, chỉ dựa vào cơng việc làm nơng và những đồng tiền
ít ỏi của người con trai đầu gửi về tháng, cuộc sống gặp nhiều khó khăn hơn.
Căn nhà mà gia đình ông đang sống ngày nắng thì nhìn thấy mặt trời, ngày mưa
thì ướt hết, đêm nằm nhìn thấy bầu trời đầy sao, luôn nơm nớp lo sợ khi mùa
mưa bão đến. Hiện tại cơng việc chính của ơng là làm nông tuy nhiên không thể
đủ cho cuộc sống sinh hoạt hằng ngày nên ông phải lặn lội từng ngày đi làm
th cuốc mướn làm tất cả những việc ơng có thể làm để kiếm thêm thu nhập.
Tuy công việc vất vả như vậy nhưng gia đình vẫn gặp rất nhiều khó khăn và
thuộc diện hộ nghèo cũa xã. Chính quyền địa phương bạn bè hàng xóm đã có sự

quan tâm giúp đỡ động viên gia đình ơng.
2. Tiến trình CTXH với cá nhân
Bước 1: Tiếp cận thân chủ
Đây là bước đầu trong tiến trình CTXH với cá nhân. Trong bước này em
cần phải tạo ấn tượng tốt ban đầu với thân chủ (cởi mở, thân thiện). Vì đây là
bước đầu tiên, nên nếu em làm tốt bước này thì em sẽ được thuận lợi trong việc
tiến hành các bước tiếp theo.
Trước khi tiếp cận thân chủ, em đã tìm hiểu sơ qua về thân chủ La Văn
Biên thông qua các cán bộ chính sách tại bản Tân Sơn – Mơn Sơn – Con Cng,
hồn cảnh, để biết các thơng tin sơ bộ cơ bản ban đầu về thân chủ. Khi tiếp cận
cán bộ chinh sách của xã, em đã sử dụng kỹ năng hỏi, lắng nghe tích cực cùng
3


với ý nghĩ cách trình bày, tỏ tấm lịng quan tâm, sự chân thành của mình đối với
thân chủ.
Khi tiếp cận thân chủ trong buổi đầu tiên cần bộc lộ sự chân thành, cởi
mở, sự quan tâm thân chủ. Ở đây em đã sử dụng các kỹ năng, thấu cảm, bày tỏ
sự quan tâm của em đến thân chủ, để thân chủ thấy mình thực sự được quan tâm
và em thực sự muốn giúp đỡ họ. Các kỹ năng như kỹ năng phỏng vấn, tạo lập
mối quan hệ, tương tác thân chủ để thân chủ trả lời các câu hỏi mà em đưa ra
một cách đầy đủ, tự tin và chính xác nhất. Kỹ năng lắng nghe tích cực và kỹ
năng ghi chép được sử dụng để thu thập thông tin liên quan đến thân chủ.
Trong bước đầu tiên này em đã xác định đúng đối tượng và một số nét về
thân chủ.
Tên: La Văn Biên
Giới tính: Nam
Tuổi: 52
Tình trạng hơn nhân: 1 vợ 1 chồng
Nghề nghiệp: Nơng dân

Tình trạng sức khỏe: Già yếu
Người thân trong gia đình: Vợ, 2 con trai và 1 con gái
Bước 2: Thu thập thông tin
Đây là bước thứ 2 trong tiến trình CTXH với cá nhân, đây là bước quan
trọng, bước thu thập các dữ liệu để có cái nhìn tổng thể về vấn đề của thân chủ.
Em đã tiến hành thu thập thông tin về thân chủ qua các nguồn sau:
Thân chủ (bác La Văn Biên) là nguồn thông tin trực tiếp.
Thu thập thơng qua những người thân trong gia đình bác Biên, thu thập
qua hàng xóm, bạn bè của bác, qua chính quyền địa phương (trưởng thôn).
Các thông tin em thu thập được
Vấn đề bắt đầu khi thân chủ (bác La Văn Biên) có vợ mắc bệnh hiểm
nghèo, 2 con ăn học.
Hồn cảnh của bác và các vấn đề có liên quan.
+ Bác gặp khó khăn về kinh tế, phải làm lụng nuôi vợ ốm yếu và 2 con đi
học mà trong khi đó bác khơng có nghề nghiệp ổn định, chỉ dựa vào mảnh ruộng
nho nhỏ và làm thêm.
+ Nhà ở bác đã cũ kỹ, hư hỏng phần nhiều do đã lâu năm.
+ Già yếu
+ Vợ bị bệnh hiểm nghèo, con đang tuổi ăn học

4


Yếu tố hạn chế: Đàn ông gánh vác chuyện gia đình, già yếu, khơng có
nghề nghiệp ổn định.
Những người có liên quan: Vợ, 3 người con.
Nguồn động lực: Vợ, 3 người con.
Mức độ vấn đề: Vấn đề khá nghiêm trọng.
Ở bước thứ 2 này, mục đích là nhằm giúp đỡ và hiểu được phần nào thân
chủ và vấn đề của thân chủ để có những kế hoạch trị liệu phù hợp, tuy nhiên

thông tin thu thập ban đầu thu thập được chưa hoàn chỉnh, nên ở các bước tiếp
theo ta cần kiểm định và bổ sung.
Bước 3: Xác định vấn đề
Đây là bước thứ 3 trong tiến trình CTXH với cá nhân, muốn xác định
được vấn đề mà thân chủ đang gặp phải, đối mặt, thì em đã sử dụng phương
pháp thu thập thông tin với kỹ năng là phỏng vấn sâu và trực tiếp thu thập thông
tin từ người thân, hàng xóm, bạn bè, cũng như chính quyền địa phương. Trong
các buổi phỏng vấn em đã sử dụng và có sự kết hợp giữa các kỹ năng lắng nghe
tích cực, kỹ năng thấu cảm, kỹ năng vấn đàm để có thể thúc đẩy thân chủ trình
bày vấn đề của mình và có thể thu thập thơng tin về thân chủ một cách chính
xác, nét mặt biểu lộ của thân chủ để biết được thân chủ đang gặp khó khăn khi
trình bày vấn đề, từ đó gợi mở cho thân chủ trình bày.
Qua sự trình bày của thân chủ và quá trình tìm hiểu thì em và thân chủ đã
phân tích và xác định vấn đề chính mà thân chủ La Văn Biên gặp phải
Vợ ốm, bệnh nặng, nuôi con ăn học nên cuộc sống gặp nhiều khó khăn về
kinh tế.
Từ những trình bày của thân chủ có thể thấy gia đình thân chủ gặp nhiều
khó khăn, thiếu thốn và vất vả qua một thời gian dài. “Bác Lê Văn Biên đã cố
gắng rất nhiều nhưng cuộc sống vẫn không có nhiều thay đổi tích cực, khi vợ
bác bị phát hiện mắc bệnh hiểm nghèo và khơng cịn sức lao động, bác một mình
ni 3 con hai đứa ăn học. Sức khỏe già yếu, thu nhập hàng tháng khơng có, chỉ
nhờ vào mảnh ruộng nhỏ và việc làm thuê khi người ta cần hay những lúc khỏe
hơn, bác lên rừng hái măng, đốn củi để về bán kiếm từng đồng, thu nhập tuy
không bao nhiêu nhưng cũng phải cố gắng dành dụm để chữa trị và nuôi con ăn
học để sau này những đứa con bớt khổ”. Trích lời bác.
“Nhà ở hư hỏng và khơng có tiền sửa lại, nhà bác hư và gãy nát lâu rồi
nhưng không tiền sửa lại nên cứ để vậy”. Lời bác.
Thu nhập không ổn định (do khơng có nghề nghiệp ổn định)
Khi hỏi về vấn đề của bác, qua trình bày của bác cho thấy thu nhập của
cả gia đình chỉ dựa vào mùa vụ, làm thêm. “ Khổ lắm cháu ạ, chỉ dựa vào mảnh

ruộng bó củi,gùi măng. đi làm thêm khi người ta cần thêm, con cái ăn học cũng
tốn trăm điều”.
5


Sức khỏe già yếu
Qua lời của bác hàng xóm: “Ơng ấy bị thối hóa cột sống, cứ trở trời là
nằm li bì khơng dậy được, khơng được mạnh khỏe như mọi người”.
Lựa chọn vấn đề giải quyết
Vấn đề mà thân chủ mong muốn giải quyết đầu tiên là có tiền chữa trị cho
vợ và các con đi học
Những vấn đề khơng thuộc chun mơn của nhân viên xã hội thì nhân
viên xã hội sẽ giới thiệu thân chủ đến cơ quan chuyên có thẩm quyền giải quyết
(khám sức khỏe định kỳ hay chính sách phát triển kinh tế…)
Sơ đồ phả hệ
Bác Mai
(Vợ thân
chủ)

Bác Biên
(Thân chủ)

Tuấn
(con trai cả)

Hịa
(con gái
thứ)

Nam

Nữ

Kết hơn
6

Tú
(con trai út)


Sơ đồ sinh thái

Gia
đình

Nhân
viên xã
hội

Đồn
thanh
niên

Bạn bè
Bác
Biên

Hàng
xóm

Sở
LĐTB
&XH

Chính
quyền
địa
phương

Trạm y
tế

Quan hệ hai chiều
Quan hệ một chiều
Quan hệ thân thiết
Nhìn vào sơ đồ ta thấy gia đình và nhân viên xã hội là 2 nguồn lực có vai
trị to lớn.
4. Điểm mạnh, điểm yếu của thân chủ
* Điểm mạnh
- Thân chủ là một người đàn ơng cần cù, siêng năng, chịu thương, chịu
khó, thương vợ, thương con.
- 3 đứa con ngoan ngoãn, hiền lành, thương yêu bố mẹ
- Con đầu đã lớn biết đi làm ăn, phụ giúp gia đình.
- Được sự quan tâm giúp đỡ động viên của hàng xóm, bạn bè, địa phương
và các cơ quan đoàn thể khác,
7


* Điểm yếu
- Vợ thân chủ mắc bệnh hiểm nghèo khơng cịn sức lao động, ơng phải lo

toan gánh vác mọi chuyện trong gia đình.
- Thân chủ đã tuổi cao sức yếu.
- Ngơi nhà đang ở có dấu hiệu xuống cấp.
- Tình hình kinh tế hết sức khó khăn, thuộc trong danh sách diện hộ nghèo
đặc biệt khó khó.
- Gia tài của gia đình khơng cịn có gì quan trọng, nghề nghiệp của thân
chủ không ổn định, hai người con của thân chủ đang trong độ tuổi đến trường,
tốn kém nhiều khoản, nợ nần chồng chất.
Kế hoạch giải quyết thân chủ
Họ và tên thân chủ: La Văn Biên
Năm sinh: 1962
Giới tính: Nam
Địa chỉ: Tân Sơn – Mơn Sơn – Con Cng – Nghệ An
Vấn đề của thân chủ: Ơng có vợ bệnh nặng, khơng có nghề nghiệp ổn
định, gia đình ông đang sống trong ngôi nhà cấp 4 cũ, hiện đang ni 2 con ăn
học, kinh tế gia đình gặp nhiều khó khăn, ơng đang bế tắc, lo lắng cho hồn cảnh
gia đình mình như thế này thì làm sao có chữa bệnh cho vợ, cho con ăn học và
sửa lại ngơi nhà.

Nguồn lực
STT
1

Mục
tiêu

Hoạt
động

Tìm

kiếm các
nguồn
hỗ trợ
cho thân
chủ

Kêu
gọi các
cơ
quan
đồn
thể

Nội lực
Thân chủ,
gia đình
thân chủ,
sự cần cù
chịu
thương
chịu khó
siêng
năng của
thân chủ

Kết
quả
mong
Ngoại lực
Bắt đầu

Kết thúc
đợi
Các cơ quan 18/12/2013 18/12/2013 Thân
đồn thể, chính
chủ có
quyền địa
thể tiếp
phương. Như
cận với
UBND
các
phường, Phịng
nguồn
LĐTB&XH,
hỗ trợ
hội phụ nữ,
để giái
đồn thanh
quyết
niên, và bạn bè
được
hàng xóm
những
khó
8

Thời gian


2

3

khăn về
kinh tế
và thu
nhập
Giải
Tham Mong
Các cơ quan 20/12/2013 20/12/2013 Tình
quyết lo vấn
muốn
đồn thể chính
trạng
lắng
cho
chịu đựng quyền địa
thân
hiện tại thân
của thân phương, các
chủ
cho thân chủ
chủ
chính sách ưu
ngày
chủ,
hiểu
đãi bảo hiểm y
một tốt
giúp

được
tế cho người
hơn,
thân chủ những
nghèo, trạm y
thân
tìm kiếm lợi ích
tế xã
chủ và
việc
của
vợ thân
làm,
việc sử
chủ sớm
dịch vụ dụng
khỏi
chăm
bảo
bệnh
sóc sức hiểm y
khỏe
tế để
cho thân chữa
chủ và bệnh
gia đình và các
chính
sách
sức
khỏe

khác
Giúp
Giới
Thân chủ Các chính sách 22/12/2013 22/12/2013 Thân
thân chủ thiệu mong
về tu sửa nhà
chủ tiếp
tiếp cận các
muốn tiếp ở, hỗ trợ chính
cận
chính
chính cận chính quyền địa
được
sách về sách về sách
phương
chính
tu sửa
hỗ trợ
sách về
nhà ở
tu bổ
tu sửa
cho thân nhà ở
nhà ở
chủ
cho gia
đình hộ
nghèo
ở nơng
thơn

9


* Kế hoạch trị liệu
Là bước tiến hành tổng hợp các hoạt động và dịch vụ nhằm vào việc giúp
đỡ thân chủ giải quyết vấn đề dựa trên kế hoạch trị liệu đã có.
Dựa vào kế hoạch trị liệu đã có, em giúp thân chủ cải thiện được hồn
cảnh khó khăn kinh tế bằng cách tham vấn cho thân chủ hiểu rõ khó khăn hiện
tại, những mặt yếu của thân chủ, từ đó giới thiệu cho thân chủ các nguồn lực bên
ngồi cũng như chính sách ưu đãi cho người nghèo trong việc vay vốn, hỗ trợ
vốn. Em đã giúp thân chủ phát huy điểm mạnh của mình kết hợp với tài nguyên
sẵn có để thực hiện.
Với mục tiêu tu sửa lại nhà ở thì phụ thuộc vào nhiều chính sách cũng như
tu sữa nhà ở cho hộ gia đình nghèo ở nông thôn.
Để giúp thân chủ và vợ thân chủ có sức khỏe ổn định hơn thì em đã tham
vấn cho thân chủ các lợi ích khám sức khỏe định kỳ, bảo hiểm y tế mà thân chủ
đã được cấp thì thân chủ và vợ tham gia khám định kỳ và chữa trị.
Trong suốt quá trình giúp đỡ thân chủ em đã không ngừng quan sát tiến
độ cũng như những trở ngại để có thể điều chỉnh mọi biện pháp giúp đỡ sao cho
phù hợp với thân chủ. Quá trình thực hiện kế hoạch phụ thuộc nhiều yếu tố,
trước tiên là khả năng của thân chủ và nguồn lực hỗ trợ nên em đã cố gắng tìm
hiểu và hỗ trợ cho việc thực hiện kế hoạch tốt nhất.
* Lượng giá và kết thúc
Lượng giá là công việc đo lường và thẩm định các thay đổi tiến độ của đối
tượng nhằm xác định quá trình trị liệu để đem lại kết quả như mong đợi.
Khi thấy thân chủ đạt được các kết quả nhất định, em đã giảm dần vai trị
của mình để cho thân chủ tự làm một mình và tiến bộ hơn
PHÚC TRÌNH TIẾN TRÌNH CTXH VỚI CÁ NHÂN
(Ghi chép tại hiện trường)

Họ và tên: La Văn Biên

Tuổi 52

Lần thứ nhất ngày 18/12/2013
Địa điểm: Tại nhà thân chủ (bác Biên)
Mục tiêu: Tiếp cận, làm quen, tạo lập mối quan hệ và tìm hiểu sơ bộ về
thân chủ.
Cảm xúc hành
vi của
Tự đánh giá về cảm
đốitượng khi
xúc, suy nghĩ, lo lắng,
Mô tả vấn đàm
tiếp xúc
hiểu biết, bài học của
với nhân viên
NVXH khi tiếp xúc
công tác
với thân chủ.
xã hội(NVXH)
10


7h sáng ngày 18/12/2013 được
sự phân công của thầy cô hướng
dẫn tơi có mặt tại xã Mơn Sơn
để liên hệ , họp và lên một số kế
hoạch cho mấy ngày thực tế tới
của nhóm. Dưới sự phân cơng

cuả thầy giáo hướng dẫn thầy
Phùng Văn Nam và được sự giới
thiệu của bác Cảnh phía bên
Hội phụ nữ bản Xiềng của xã,
tơi đã tìm đến với gia đình nhà
ơng La Văn Biên, một trong
những gia đình thuộc diện hộ
nghèo đang cịn gặp nhiều khó
khăn nhất trong bản.
Tơi lấy địa chỉ nhà qua sự chỉ
dẫn của bác Cảnh và một mình
lên đường tới nhà bác. Sau một
thời gian vừa đi đường vừa hỏi
nhà của bác Biên thì khoảng hơn
8h30 tơi cũng tìm thấy ngơi nhà
của bác Biên, đó là một ngơi nhà
tranh đã cũ. Thấy tơi gọi cửa thì
có một người ra mở cưa cổng và
mời tôi vào nhà. Ấn tượng đầu
tiên khi tơi gặp bác Biên đó là
bác là một con người khơng to
cao lắm, hình như do hồn cảnh
khó khăn, siêng năng bươn chải
nhiều mà trơng ơng có vẻ ngồi
độ tuổi 52 hơn tôi nghĩ. Bước
vào ngôi nhà tôi quan sát thấy
trên tường treo đầy những bằng
khen, giấy khen hình như của
con bác thì phải…một lúc sau
bác mời tơi ngồi vào bàn ng

nước và buổi trị chuyện của
chúng tơi bắt đầu.
NVXH : Dạ ! cháu chào bác.
cháu xin tự giới thiệu cháu là
Nguyễn Thị Duyên, hiện đang là
sinh viên trường Đại Học Vinh
năm thứ 3 ngành công tác xã

- Thoải mái trò Đây là buổi đầu
chuyện với nhân tiên đi thực tế của tơi nên
viên xã hội.
tơi lúc đầu cịn nhiều bỡ
ngỡ và lo lắng, nhưng
- Luôn tỏ ra sau khi được gặp và nói
thân thiện với chuyện cùng thân chủ tôi
nhân viên xã đã dần phát huy được
hội, chào hỏi kiến thức mà tôi đã được
thân mật , trả lời học của mình.
một cách vơ tư
chân thật….
- Tơi nhận thấy thân
chủ là mọt con người
hiền lành và chất phác,
tôi rất vui khi có chuyến
đi thực tế gặp được một
thân chủ như vậy.

11

hội khoa Lịch Sử. Cháu được
phân công về địa bàn xã Tân
Sơn, Môn Sơn để thực tế ah, và
cháu đã được sự giới thiệu của
bác Long về thực tế tại gia đình
bác để tìm hiểu về hồn cảnh
khó khăn mà gia đình chị đang
gặp phải ah!
TC : ah thế ah! Bác rất vui khi
cháu đến thực tế tại gia đình nhà
bác.
NVXH : Dạ ! cháu được biết gia
đình bác là một trong những gia
đình thuộc diện hộ nghèo, đang
gặp nhiều khó khăn trong cuộc
sống phải khơng ah?
TC : Vâng , đúng rồi cháu ah.
NVXH : Bác có thể cho cháu
biết rõ họ tên, tuổi, quê quán và
nghề nghiệp chính của co ko ah?
NVXH : Được chứ, bác tên là
La Văn Biên, năm nay 52 tuổi,
Bác quê ở bản Cò Vạt, Mơn
Sơn, Con Cng, Nghệ An. Do
khi cịn nhỏ gia đình bác khơng
có điều kiện cho bác đi học nên
giờ bác khơng có việc làm nghề
nghiệp ổn định nào cả, hắng
ngày bác chỉ buổi làm nơng,
chiều ai gọi thì đi làm phụ giúp

ở những nơi họ cần…Nói chung
là khơng ổn định ngày đi làm
ngày khơng, khi cần thì họ mới
gọi thơi cháu ah.
NVXH : Dạ ! thế chắc tiền công
cũng không nhiều đúng khơng
bác?
TC : uhm! Cháu ah, mình khơng
có tay nghề gì thì khó kiếm tiền
lắm cháu àh, với lại ở đây là
nơng thơn khó khăn lắm.
NVXH : Dạ ! thế bác cho cháu
biết vợ bác tên gì, quê quán, tuổi
12


ạh? hiện đang làm gì ở đâu ah?
TC : Vợ bác tên là La THị Mai,
vợ bác đang gặp phải chứng
bệnh hiểm nghèo, đang nằm
trong phịng đó cháu tề. Q
cũng ở Môn Sơn này luôn cháu
à. Năm 2000 bà ấy đang đi làm
thì bị ngất xỉu và được mọi
người đưa tới bệnh viện và bác
sỹ nói bà ấy do vất vả nên sức
khỏe yếu và mắc phải căn bệnh
não tê liệt toàn thần cháu à.
NVXH : Vợ bác bệnh nặng thế
nên cũng vất vả cho bác

nhiều….
TC : uhm. Cháu ah! Gánh nặng
gia đình giờ đổ lên tay bác hết
cả cháu ah.
NVXH : Dạ ! thế cô chú sinh
được mấy người con, hiện nay
đang làm gì ở đâu ah?
TC : Bác và cô sinh được 3
người con, 2 trai và 1 gái. Đứa
đầu tên là La Văn Tuấn, sinh
năm 1990, hiện đang đi làm thuê
xa để đỡ đần bố mẹ, nó là đứa có
hiếu hi sinh học hành để đi làm
phụ giúp bố mẹ, và nuôi các em
ăn học. Đứa thứ hai tên là La
Thị Hóa sinh năm 1998, hiện
đang học lớp 11 trường THPT
Mường Quạ, nó ngoan và học
giỏi lắm. Đứa con trai út tên là
La Văn Tú, Sinh năm 2000, hiện
đang là học sinh trường THCS
Môn Sơn, được cái 3 đứa con
của bác đều học giỏi, chăm
ngoan và nghe lời bố mẹ, nhưng
thương thay đứa con đầu của bác
vì thương bố mẹ và các em nên
năm lớp 9 lên 10 nó đã quyết
định dừng việc học ở đấy để đi
kiếm tiền phụ giúp bố mẹ, biết
13

bố mẹ vất vả nhưng bác rất vui
vì thấy con cái mình như thế.
NVXH : Dạ ! Thật tự hào khi có
những người con như thế phải
khơng bác?
TC : uhm, cháu ah. Thế cháu
học ở trường ĐH Vinh ,quê cháu
ở đâu vậy?
NVXH : Dạ cháu ở Mơn Sơn
nhà mình đây ln bác à, Chắc
bác khơng biết cháu vì cháu
được bố mẹ cho về học dưới quê
nội từ nhỏ, cháu ở xóm Cửa
Rào, bác biết chứ ạ?
TC : Uhm. Bác biết Cửa Rào
nhưng bác chưa vào trong đó lần
nào cả cháu ah, nghe họ bảo Cửa
Rào người dân nơi khác đến
sống làm ăn lắm.
NVXH : Dạ ! đúng rồi bác ah,
khi nào có dịp cháu mời bác qua
nhà cháu chơi.
TC : ..(cười) ừ, có dịp bác qua
bác vào chơi.
NVXH : (…cười) dạ, Thế thôi
bây giờ cũng đã muộn rồi, cháu
hẹn bác sang ngày 20/01 tiếp
bác cháu mình sẽ trao đổi

chuyện tiếp nhé.
TC : Uhm. Thế hẹn cháu hôm
sau vậy.
Những kết quả đạt được : Đã bước đầu tiếp cận làm quen, và tạo lập được
mối quan hệ với thân chủ của mình, và đã đạt được những điều nhất định đề ra.
Nhũng tồn tại hạn chế : Do là lẩn đầu mới tiếp xúc vơi thân chủ nên tơi
cịn chưa vận dụng được hết khả năng của mình vào buổi trị chuyện, đang còn
ấp úng chưa khai thác triệt để hết được kiến thức của mình.

14


PHÚC TRÌNH TIẾN TRÌNH CTXH VỚI CÁ NHÂN
(Ghi chép tại hiện trường)
Họ và tên: La Văn Biên

Tuổi 52

Lần thứ hai ngày 20/01/2013
Địa điểm: Tại nhà thân chủ (bác Biên)
Mục tiêu: Xác định, phân tích vấn đề của thân chủ
Cảm xúc hành vi
của
Tự đánh giá về cảm
đốitượng khi tiếp xúc, suy nghĩ, lo lắng,
Mô tả vấn đàm
xúc
hiểu biết, bài học của
với nhân viên
NVXH khi tiếp xúc

công tác
với thân chủ.
xã hội(NVXH)
Sáng tiếp ngày 20/1, đúng 8h Lúc
đầu Lúc đầu cịn lo
tơi có mặt tại nhà bác Biên, lúc cảm giác đang còn lắng khi chưa biết nên
này bác đang tranh thủ đi làm vui nhưng càng bắt đầu đối với buổi nói
đường thuê.Lúc này ở nhà chỉ lúc về sau thân chuyện hơm nay, nhưng
có vợ bác và em Tú hơm nay chủ dường như có khi trị chuyện trao đổi
được nghỉ học đang ở nhà, chắc cảm giác buồn và với thân chủ thì dường
được nghe mẹ kể lại biết tơi là chút it lo lắng khi như ọi việc cứ diễn ra tốt
sinh viên hơm trước đến thực tế nói về hồn cảnh đẹp như ý muốn của tơi
nên e đã ra hỏi thăm và mời gia đình của mình vậy.
vào nhà ngồi chơi uống nước với nhân viên xã
và chờ bác Biên về. Được hội.
khoảng 15 phút sau thì Bác
Tôi nhận thấy khi
Biên đã về, sau một lúc chuẩn
tiếp xúc với thân chủ của
bị tôi và bác Biên đã ngồi vào Rất mừng mình tơi dường như thấu
bàn trao đổi nói chuyện tiếp.
khi có người quan hiểu được nỗi khổ của bố
NVXH : Bác làm công việc tâm kĩ đến hồn mẹ mình cũng như bao
đồng ruộng thế này có mệt lắm cảnh gia đinh của gia đình khác đang gặp
khơng bác? Mỗi buổi như thế mình như thế.
khó khăn có hồn cảnh
bác kiếm được khoảng bao
như vậy.
nhiêu tiền thế bác?
TC : Cũng không mệt lắm cháu Tin tưởng

ah, chẳng đáng là bao, do bác vào nhân viên
khơng tìm được công việc nào công tác xã hội.
nên bác phải đi làm thuê cho (NVXH)
người ta như thế này để kiếm
thêm thu nhập cháu ah.
NVXH : Thế trước đây bác có
làm nghề gì khác khơng ah?
15


TC : Trước đây bác cũng có thử
làm nhiều việc khác khơng
thành cơng vì khơng có tay
nghề cháu ah.
NVXH ; Dạ thế ah bác. Ngôi
nhà này của bác cháu thấy đã
cũ lắm rồi và đang có dấu hiệu
xuống cấp dần. Sao bác không
sủa lại cho chắc hơn bác?
TC : Uhm. Ngôi nhà này được
làm lâu lắm rồi, được nhà nước
xây cho từ lâu lắm rồi giờ nó
xuống cấp hư hỏng dần nhưng
bác cũng phải cố gắng ở ,hỏng
đoạn nào thì che đậy đoạn đó
để ở thơi chứ biết làm sao hả
cháu, bác cũng muốn tu sửa
làm lại cho đẹp, cho chắc chắn
hơn nhưng giờ do hồn cảnh
gia đình cuộc sống chưa cho

phép cháu ah, một mình bác
kiếm tiền để trang trải cuộc
sống cho gia đình và ni vợ
bệnh nặng và hai người con ăn
học nữa thì đang cịn lâu mới
có tiền sửa được cháu ah.
NVXH : Dạ ! thế bây giờ chỉ
mỗi cô kiếm tiền trang trải cho
cuộc sống gia đình cho cả nhà
hả cơ?
TC : Khơng cháu à, đứa con
dầu của bác cũng giúp bác một
phần nữa đủ để mua thuốc cho
vợ mỗi lần đi khám, mỗi tháng
nó gửi về giúp bác 1 triệu đồng,
2 đứa em thì đang còn phải lo
lắng việc học hành cả nên chưa
thể giúp đỡ gia đình được cháu
à.
NVXH : Thế gia đình bác có
được hưởng chính sách gì của
nhà nước khơng ah? Như hộ
nghèo chẳng hạn.
16


TC : Uhm. Có cháu ah, gia đình
bác thuộc diện hộ nghèo của
phường, cuối năm gần tết thì
cũng có nhận được ít gạo và

tiền, biết là chẳng đán là bao
nhưng cơ bản là cái tinh thần,
nhà nước cho, quan tâm đến là
quý rồi cháu ah.
NVXH : Thế tình hình kinh tế
gia đình bác hồn cảnh như thế
thì làm sao bác có thể chu cấp
nổi cho hai đứa con đi học nhất
là bác gái đang ốm nặng như
thế này nữa ạ?
TC: Thì khơng có đủ nhưng bác
cũng phải bân trườn làm thuê
và vay mượn nuôi vợ và 2 con
đang ăn học, miễn sao sau này
chúng có cuộc sống tốt đẹp hơn
bác là bác mừng, bác mỗi tháng
ngoài làm ruộng cho gia đình
cũng đi làm thuê kiếm được
khoảng 1 triệu và con trai đầu
cũng làm và gửi về khoảng 1
triệu nhưng từng đó cũng chỉ lo
được tiền thuốc cho vợ và 2
đứa ăn học, chứ khoản chi tiêu
lại là một vấn đề cháu à.
NVXH :Thế bác có vay vốn hộ
nghèo khơng?
TC : Có cháu ah, mỗi năm thế
là cơ vay cho hai đứa đi học,
đưa vợ đi khám chữa bệnh gần
10 triệu đồng không biết sau

này lấy tiền đâu mà trả nợ với
tiền ăn ở học hành, khám chữa
bệnh cho vợ và mấy đứa đây
cháu này.
NVXH : Dạ ! giờ đi học giờ hộ
nghèo đều phải vay mượn như
thế cả mà bác, nhà cháu bố mẹ
cũng phải vay vốn sinh viên và
nông nghiệp bác à. Sau này con
17


lớn thành đạt làm trả giúp chứ
bác.
TC : bác cười…biết thế nhưng
lo lắm con ah…
NVXH : Thế giờ bác có mong
muốn như thế nào hả bác?
TC : Giờ bác chỉ mong muốn
sao có được sự quan tâm hơn
nữa của đảng và nhà nước, cá
cơ quan chính quyền địa
phương tới gia đình bác có một
cuộc sống tốt hơn bây giờ.
NVXH : Mong cho gia đình
bác được như vậy. Thơi giờ có
lẽ hẹn cơ buổi sau cơ cháu
mình ta trao đổi một số vấn đề
còn lại, giờ cháu phải về báo
cáo lại một số vấn đề với nhóm.

TC : Vậy hẹn gặp cháu buổi sau
tiếp nhé.
NVXH : Dạ ! cháu chào bác
Những kết quả đạt được :
Đã xác đinh và phân tích được vấn đề của thân chủ và những mong muốn
của thân chủ, để từ đó có thể lên kế hoạch cho buổi tiếp theo.
Những tồn tại, hạn chế : ……………………

18


PHÚC TRÌNH TIẾN TRÌNH CTXH VỚI CÁ NHÂN
(Ghi chép tại hiện trường)
Họ và tên: La Văn Biên

Tuổi 52

Lần thứ hai ngày 22/01/2013
Địa điểm: Tại nhà thân chủ (bác Biên)
Mục tiêu: Lập kế hoạch giải quyết vấn đề cho thân chủ

Mô tả vấn đàm

Đây là buổi cuố cùng tôi thực tế taị
nhà bác Biên, buổi hôm nay tôi sẽ
trao đổi với bác Biên về giải pháp,
lập kế hoạch giải quyết vấn đề khó
khăn cho gia đình Bác Biên.
Khác với hai buổi làm việc trước,
hôm nay tôi đến nhà bác Biên vào

lúc buổi chiều.Sau hai buổi tiếp xúc
trao đổi với bác Biên thì chúng ta
biết được vấn đề mà gia đình bác
đang gặp phải khó khăn về về kinh
tế, một mình phải nuôi vợ và 2
người con ăn học, và trong khi đó
ngơi nhà của gia đình bác đang ở
có dấu hiệu xuống cấp trầm trọng.
Bác và gia đình mong được sự
quan tâm giúp đỡ nhiều hơn của
Đảng, Nhà nước, chính quyền địa
phương và các cơ quan tập thể để
có thể hỗ trợ một phần nào đó cho
gia đình bác vượt qua khó khăn
trong cuộc sống hiện tại.
Sau đây là một số trao đổi giữa tôi
và bác Biên:
NVXH : Dạ, cháu chào bác, chúng
hơm nay bác cháu mình sẽ tiếp tục
trao đổi một ssos vấn đề cho xong
nha bác.

Cảm xúc hành vi
của đối tượng khi
tiếp xúc với nhân
viên công tác
xã hội(NVXH)
- Băn khoăn, suy
nghĩ về những ý kiến
của nhân viên công

tác xã hội (NVXH)
đưa ra …
- Vui vẻ trao đổi có
phần tin tưởng vào
ngày mai sẽ bớt khó
khăn hơn trong cuộc
sống..
- Tin tưởng vào nhân
viên công tác xã hội
(NVXH

19

Tự đánh giá về
cảm xúc, suy
nghĩ, lo lắng,
hiểu biết, bài học
của NVXH khi
tiếp xúc với thân
chủ.
- Tự tin , trao
đổi vui vẻ với thân
chủ
- Mặc dù chỉ
đưa ra được một số
ít định hướng vấn
đề giúp chị nhưng
tôi (NVXH) cũng
cảm thấy vui hơn
khi làm được như

thế, và thấy thân
chủ có phần lạc
quan tin vào những
định hướng của tôi.


TC: uhm, mời cháu ngồi..ta tiếp tục
trao đổi.
NVXH : Dạ! như cháu được biết
thông qua hai buổi làm việc trước
với bác thì hiện tại gia đình cơ đang
gặp khó khăn về mặt vật chất đung
không ah?
TC: Đúng rồi chau ạh, gia đình bác
hiện tại đang gặp khó khăn trong
việc kinh tế gia đình. Bác sức khỏe
ngày một yếu dần khơng thể bươn
chải như trước được nữa, những
đứa con bác thì ngầy càng học lên
cao hơn, cần chi tiêu nhiều khoản
hơn, vợ bác thì sức khỏe ngày càng
yếu hơn và căn nhà này nữa đã
xuống cấp lắm rồi, cũng cần phải
làm sao để tu sửa lại cho nó vững
chắc hơn trong mưa gió cháu ah.
NVXH : Dạ! Cháu nghĩ hiện tại
bây giờ công việc cũng như đồng
lương của bác không ổn định, bác
nên tìm kiếm thêm một cơng việc
khác phù hợp với sức mình mà

đồng lương cung cao hơn qua sự
giúp đỡ của UBND xã, thôn bản.
TC : Uhm bác cũng đang có suy
nghĩ như thế, mà bác thấy xã hội
bây giờ làm ăn kinh tế khó khăn
lắm cháu ah! Mình trình độ tay
nghề thì khơng có, lại khơng có vốn
nhiều nữa nên không giám làm ăn
chi cả, sợ vay vốn về lại khơng
hồn lại được vốn cháu ah!
NVXH : Dạ ! mà cháu thấy có
nhiều mơ hình làm ăn của nhiều gia
đình bn bán nhỏ , và nhiều cơng
việc khác có thể đem lại nguồn thu
nhập khá cho gia đình mà khơng
cần phải bỏ nhiều vốn lắm cơ ah,
cơ có thể tham khảo như những mơ
hình vay vốn phát triển nông
nghiệp về làm kinh tế như chăn
20


ni gia súc, gia cầm, bn bác
hoặc bác có thể đi làm thêm cơng
việc khác….Hoặc là bác có thể xin
đi làm ở các nhà hàng, quán ăn,
uống nhu cầu phục vụ lớn sẽ đem
lại cho bác nguồn thu nhập cao
hơn…
TC : Uhm..bác thấy cũng hợp lí để

rồi bác sẽ suy nghĩ xem sao..
NVXH : Như cháu được biết thì
những đứa con của bác đều chăm
ngoan học giỏi cả, như vậy thì có
thể tư vấn và liên hệ giúp các buổi
làm thêm để kiếm thêm thu nhập ,
vào việc trang trải cho cuộc sống
và học tập của mình, cơng việc này
cung nhàn rỗi và phù hợp với năng
lực cũng như sức khỏe của những
đứa con cô.
TC : Uhm bác cũng nghĩ như thế là
hợp lí và mong sao được như vậy.
NVXH : Về ngơi nhà mà gia đình
bác đang ở đây đã có dấu hiệu của
sự xuống cấp …cần có sự chung
tay giúp đỡ, kêu gọi các hội tổ
chức, doanh nghiệp, các nhà hảo
tâm ,chính quyền địa phương, bạn
bè hang xóm khố phố quyên góp
giúp đỡ thêm để chị có thể có thêm
kinh phí tu sửa ngơi nhà lại cho
kiên cố vững chắc.
TC : Uhm. bác cảm ơn cháu về
những ý kiến đó, bác mong sao
nhận được sự quan tâm nhiều hơn
của Đảng, nhà nước ,các tổ chức,
hội, chính quyền địa phương đến
những người nghèo có hồn cảnh
khó khăn như cơ để có thể ổn đinh

cuộc sống một cách tốt hơn.
NVXH : Dạ ! Vậy giờ cháu kết
thúc buổi làm việc giữa hai bác
cháu tại đây. Hôm nay là buổi làm
việc cuối cùng cháu đi thực tế đến
21


làm việc cùng với gia đình bác,
cảm ơn bác đã bớt thời gian của
mình giúp đỡ cháu trong đợt thực tế
này.Cháu xin chúc bác và gia đình
sức khỏe và có cuộc sống tốt đẹp
hơn.
TC : Bác cảm ơn cháu, rất vui khi
khi cháu đã có đợt đi thực tế tới gia
đình của bác. Bác chúc cháu sức
khỏe và đạt được thành tích cao
trong học tập, đặc biệt là trong
chuyến đi thức tế này.
NVXH : Dạ , cháu cảm ơn bác,
cháu chào bác cháu về.Hẹn gặp lại
bác và gia đình bác dịp khác. Đây
là buổi cuối cùng tôi thực tế taị nhà
bác Biên, buổi hôm nay tôi sẽ trao
đổi với bác Biên về giải pháp, lập
kế hoạch giải quyết vấn đề khó
khăn cho gia đình bác Biên.
Những kết quả đạt được :
- Bước đầu đã đưa ra được các định hướng , giải pháp giúp thân chủ có

thể thốt khỏi khó khăn trong cuộc sống
- Tạo được bầu khơng khí vui vẻ cho thân chủ
Những hạn chế :
- Đây là đợt thực tế đầu tiên của tôi cho nên chắc chắn trong q trình
làm việc tơi đang gặp nhiều khó khăn , bỡ ngỡ…Tôi chưa thể áp dụng được một
cách đầy đủ nhất cho việc đưa ra các giải pháp , định hướng nhằm giúp thân chủ
xác định được và vượt qua khó khăn một cách cụ thể hiệ quả nhất….
Kết Luận :
Qua đợt thực tế này thì chúng em đã vận dụng những kiến thức chuyên
sâu về ngành công tác xã hội đã được học áp dụng vào thực tế. Mặc dù đã chuẩn
bị kỹ càng về các kiến thức cần thiết nhưng khi đi vào thực tế vẫn còn gặp nhiều
khó khăn.
Thứ nhất, đây là lần đầu tiên nên em còn nhiều bở ngỡ và mới lạ khi áp
dụng những kiến thức được học vào còn bối rối, lúng túng và gặp nhiều khó
khăn. Chưa làm được vai trị của người kết nối mà chỉ dừng lại ở vai trị là người
tham vấn và giới thiệu các chính sách.
Thứ hai, mất nhiều thời gian tiếp xúc với cơ sở thực hành cũng như thân
chủ.
Thứ ba, em còn khá e ngại và thiếu tự tin về bản thân.
22


Tuy nhiên qua đợt thực tế này em đã áp dụng các kiến thức đã học vào
thực tế và cách nhìn khách quan về bản thân. Thấy được những điều bổ ích, lý
thú. Có cơ hội học hỏi trao đổi kinh nghiệm được thể hiện khả năng của mình,
đặc biệt là tính độc lập và tự tin hơn.
- Bài học kinh nghiệm từ chuyến đi:
Cần học tập kỹ các kiến thức, kỹ năng môn học Công tác xã hối với cá
nhân để đi vào thực tế có thể mang lại hiệu quả cao.
Với bản thân em thấy mình cịn thiếu tự tin và mạnh dạn trong cơng việc.

Em có thể nhìn thấy điểm mạnh, điểm yếu của bản thân để phát huy và
khắc phục điểm yếu của mình.

23