ÔN THI CÔNG CHỨC THUẾ

TANET.vn – Mạng Tri thức Thuế

TÀI LIỆU

ÔN THI CÔNG CHỨC THUẾ 2016
Giảng viên: Nguyễn Thị Cúc
Chuyên gia Cao cấp Thuế Việt Nam
Mục lục
1.
2.
3.
4.

Thuế Giá trị Gia tăng
Thuế Giá trị Thu nhập doanh nghiệp
Thuế Thu nhập Cá nhân
Luật Quản lý Thuế

TANET.vn – Mạng Tri thức Thuế


LUẬT THUẾ
THU NHẬP DOANH NGHIỆP


TANET - Mạng Tri Thức Thuế

9/12/2016

Luật Thuế Thu nhập
Doanh nghiệp

Nguyễn Thị Cúc
Chuyên gia thuế cao cấp
Tháng 11 năm 2016
Web: www.tanet.vn
Email:


1

Văn bản pháp quy cần tham khảo
Luật thuế TNDN số 14/2008/QH12
Luật số: 32/2013/QH13 ngày 19/6/2013 ad 1.1.2014
Luật số: 71/2014/QH13 áp dụng từ 1/1/2015
NĐSố: 218/2013/NĐ-CP ngày 26/12 / 2013 hướng dẫn Luật
số 14/2008/QH12 và Luật số 32/2013/Qh 13
TT Số: 78/2014/TT- BTC ngày 18/6/2014
TT 119/2014/TT-BTC ngày 25/8/2014
ND Số: 91/2014/NĐ-CP ngày 01 .10 .2014 có hiều lực thi
hành từ ngày 15.11.2014
TTSố: 151 /2014/TT-BTC ngày 10/10/2014 hướng dẫn NĐ 91
Nghị định số 12/2015/NĐ-CP ngày 12 tháng 02 năm 2015
hướng dẫn Luật số 71/2014/QH 13
TT số 96/2015/TT-BTC ngày 22/6/2015 hướng dẫn về thuế 2
TNDN.

Khái niệm, đặc điểm, vai trò của
thuế TNDN
1. Khái niệm
Thuế TNDN là một loại thuế trực thu đánh
vào thu nhập chịu thuế của các tổ chức hoạt

động sản xuất, kinh doanh hàng hoá, dịch vụ
có thu nhập chịu thuế
Thu nhập của các cá nhân kinh doanh trước
1/1/2009 chịu sự điều chỉnh của thuế TNDN.
từ 1/1/2009 chuyển sang điều chỉnh của
Luật thuế TNCN
3

TANET - Chúc bạn Thành công

1


TANET - Mạng Tri Thức Thuế

9/12/2016

Khái niệm, đặc điểm, vai trò của
thuế TNDN
2. Đặc điểm thuế TNDN
Thuế TNDN là một loại thuế trực thu. Tính
chất trực thu của loại thuế này được biểu
hiện ở sự đồng nhất giữa đối tượng nộp thuế
và đối tượng chịu thuế.
Thuế TNDN đánh vào thu nhập chịu thuế của
DN, mức động viên vào NSNN đối với loại
thuế này phụ thuộc rất lớn vào hiệu quả KD
của DN.
4

Khái niệm, đặc điểm, vai trò của
thuế TNDN
3. Vai trò của thuế TNDN
1. Thuế TNDN là khoản thu quan trọng của
NSNN: thuế TNDN trong tổng số thu Ngân sách
Nhà nước do ngành thuế quản lý (trừ dầu thô)
năm 2006 là 13%; năm 2007 là12,8%; năm
2008 là 15,9%; năm 2009 là 14, 5% năm 2010
là 17,1 % , hiện nay chiếm khoảng 18
2. Thuế TNDN là công cụ quan trọng của Nhà
nước trong việc điều tiết vĩ mô nền kinh tế
3. Thuế TNDN là một công cụ của Nhà nước
thực hiện chính sách cơng bằng xã hội
5

NỘI DUNG THUẾ TNDN
1. Người nộp thuế
2. Thu nhập chịu thuế
3. Thu nhập miễn thuế
4. Kỳ tính thuế
5. Xác định TN tính thuế: DT, CP được trừ, không được trừ
6. Thu nhập khác
7. Thuế suất.
8. Phương pháp tính thuế
9. Nơi nộp thuế
10. Ưu đãi đầu tư
11. Giảm thuế khác:
12. Chuyển lỗ
13. Quĩ phát triển Khoa học và Công ngh ệ
6

TANET - Chúc bạn Thành công

2


TANET - Mạng Tri Thức Thuế

9/12/2016

Người nộp thuế
1. NNT TNDN là tổ chức HĐSXKDHHDV có TNCT, gồm:
a. DN được thành lập và HĐ theo quy định của pháp luật VN:Luật
Doanh nghiệp, Luật đầu tư, Luật các tổ chức TD, Luật KDBH, Luật CK,
Luật DầuKhí, Luật TM và các văn bản PL khác dưới các hình thức:
Cơng ty CP; Cơng ty TNHH; Công ty hợp danh; DN tư nhân ; DNNN;
VP luật sư, VP công chứng tư; Các bên trong HĐ hợp tác KD..
b. Các đơn vị SN cơng lập, ngồi cơng lập có SXKDHH, DV có TN trong
tất cả các lĩnh vực;
c. Các tổ chức được thành lập và hoạt động theo Luật HTX;
d. DN được thành lập theo quy định của PL nước ngồi (sau đây gọi là
DNNN) có CSTT tại Việt Nam.
e. Tổ chức khác có hoạt độngSXKDHHDV, có thu nhập chịu thuế
2. Tổ chức NN SXKD tại VN khơng theo Luật ĐT, Luật DN hoặc có TN
phát sinh tại VN nộp thuế TNDN theo TT 103/2014TT-BTC (trừ TN
CN vốn).
7

Người nộp thuế
Cơ sởTT của DN nướcngoài là CSSXKD mà thơng qua CS này,DN

nướcngồi tiến hành một phần hoặc toàn bộ hoạt động SXKD
tại VN, bao gồm:
CN, VP điều hành, nhà máy, công xưởng, phương tiện VT, hầm
mỏ, mỏ dầu, khí hoặc địa điểm khai thác TNTN khác tại VN;
Địa điểm XD, cơng trình XD, lắp đặt, lắp ráp;
Cơ sở cung cấp DV, bao gồm cả DV tư vấn thông qua người làm
công hoặc TC-CN khác;
Đại lý cho DN nước ngoài;
Đại diện tại VN trong trường hợp DNNN là đại diện có thẩm
quyền ký kết HĐ đứng tên hoặc đại diện khơng có Thẩm quyền
ký kế HĐ đứng tên DNNN nhưng thường xuyênTH việc giao HH
hoặc cung ứng DV tại VN.(Trường hợp Hiệp định tránh đánh
thuế 2 lần có quy định khác về CSTT thì thực hiện theo quy
định của Hiệp định

8

Phương pháp tính thuế, KK
. Có 2 PP tính thuế: TNDN
PP tính thuế theo kê khai và tính thuế theo tý lệ trên DT
Về PP kê khai :Số thuế TNDN phải nộp trong kỳ tính thuế
bằng TN tính thuế nhân với thuế suất.
Trường hợp DN nếu có trích quỹ PTKH và cơng nghệ thì ;
Thuế TNDNphải nộp=(TN tính thuế-Phần trích lập quỹ
KH&CN )xThuế suất thuế TNDN

9

TANET - Chúc bạn Thành công

3


TANET - Mạng Tri Thức Thuế

9/12/2016

Phương pháp tính thuế, KK
- DN Việt nam đầu tư ở nước ngoài chuyển phầnTN sau khi đã
nộp thuếTNDN ở NN về VN đối với các nước đã ký Hiệp định
tránh đánh thuế 2 lần thì thực hiện theo quy định của Hiệp
định; đối với các nước chưa ký HĐ thì trường hợp thuế TNDN
ở các nước mà DN đầu tư chuyển về có mức TS thấp hơn thì
thu phần chênh lệch so với số thuế TNDN tính theo Luật VN.
- Khoản thu nhập từ dự án đầu tư tại nước ngoài được kê khai
vào quyết tốn thuế thu nhập doanh nghiệp của năm có chuyển
phần thu nhập về nước theo quy định của pháp luật về đầu tư
trực tiếp ra nước ngoài. Khoản thu nhập (lãi), khoản lỗ phát
sinh từ dự án đầu tư ở nước ngồi khơng được trừ vào số lỗ, số
thu nhập (lãi) phát sinh trong nước của doanh nghiệp khi tính
thuế thu nhập doanh nghiệp.
10

Kỳ tính thuế
Kỳ tính thuế TNDN được xác định theo năm DL hoặc năm TC, trừ trường
hợp theo từng lần PS.
Trường hợp kỳ tính thuế năm đầu tiên của DN mới thành lập kể từ khi
được cấp Giấy chứng nhận ĐKKD và kỳ tính thuế năm cuối cùng đối với
DN chuyển đổi loại hình DN, chuyển đổi hình thức sở hữu, hợp nhất,
sáp nhập, chia, tách, giải thể, phá sản có thời gian ngắn hơn 03 tháng

thì được cộng với kỳ tính thuế năm tiếp theo (đối với DN mới thành lập)
hoặc kỳ tính thuế năm trước đó (đối với DN chuyển đổi loại hình DN,
hợp nhất, sáp nhập, chia tách, giải thể, phá sản..,) để hình thành một
kỳ tính thuế TNDN. Kỳ tính thuế TNDN năm đầu tiên hoặc kỳ tính thuế
TNDN năm cuối cùng không vượt quá 15 tháng.
Trường hợp DN thực hiện chuyển đổi kỳ tính thuế TNDN thì kỳ tính thuế
TNDN của năm chuyển đổi không vượt quá 12 tháng. DN đang trong
thời gian được hưởng ưu đãi thuếTNDN mà có thực hiện chuyển đổi kỳ
tính thuế thì DN được lựa chọn: Ưu đãi trong năm chuyển đổi kỳ tính
thuế hoặc nộp thuế theo mức thuế suất phổ thông của năm chuyển đổi
kỳ tính thuế và hưởng ưu đãi thuế sang năm tiếp theo.
11

PP Tính thuế theo tỷ lệ % trên
doanh thu
Đơn vị sự nghiệp, tổ chức khác không phải là DN thành lập
và hoạt động theo quy định của pháp luật VN, DN nộp thuế
GTGT theo PP trực tiếp có HĐKD HHDV có thu nhập chịu
thuế TNDN mà các đơn vị này xác định được DT nhưng
không xác định được chi phí, thu nhập thì kê khai nộp
thuếTNDN tính theo tỷ lệ % trên doanh thu bán HHDV cụ
thể như sau:
+ Đối với dịch vụ (bao gồm cả lãi tiền gửi, lãi tiền cho vay):
5%;Riêng hoạt động giáo dục, y tế, biểu diễn nghệ thuật):
2%.
+ Đối với kinh doanh hàng hoá: 1%;
+ Đối với hoạt động khác: 2%.
12

TANET - Chúc bạn Thành công

4


TANET - Mạng Tri Thức Thuế

9/12/2016

Đồng tiền sử dụng
Luật 71. Người nộp thuế xác định doanh thu, chi phí,
giá tính thuế và các khoản thuế nộp ngân sách nhà
nước bằng đồng Việt Nam, trừ trường hợp nộp thuế
bằng ngoại tệ theo quy định của Chính phủ. Trường
hợp phát sinh doanh thu, chi phí, giá tính thuế bằng
ngoại tệ hoặc người nộp thuế có nghĩa vụ phải nộp
bằng ngoại tệ nhưng được cơ quan nhà nước có thẩm
quyền cho phép nộp thuế bằng đồng Việt Nam thì phải
quy đổi ngoại tệ ra đồng Việt Nam theo tỷ giá giao dịch
thực tế tại thời điểm phát sinh

13

Đồng tiền nộp thuế. Từ 1.1.2015TTSố: 26/2015/TT-BTC ngày
27/2/2015
Trường hợp phát sinh doanh thu, chi phí, giá tính thuế bằng
ngoại tệ thì phải quy đổi ngoại tệ ra đồng Việt Nam theo tỷ
giá giao dịch thực tế theo hướng dẫn của Bộ Tài chính tại
Thơng tư số 200/2014/TT-BTC ngày 22 tháng 12 năm
2014 hướng dẫn về chế độ kế toán doanh nghiệp như sau:
- Tỷ giá giao dịch thực tế để hạch toán doanh thu là tỷ giá

mua vào của Ngân hàng thương mại nơi người nộp thuế mở
tài khoản.
- Tỷ giá giao dịch thực tế để hạch tốn chi phí là tỷ giá bán
ra của Ngân hàng thương mại nơi người nộp thuế mở tài
khoản tại thời điểm phát sinh giao dịch thanh toán ngoại tệ.
- Các trường hợp cụ thể khác thực hiện theo hướng dẫn
của Bộ Tài chính tại Thơng tư số 200/2014/TT-BTC ngày 22
tháng 12 năm 2014.”
14

Xác định Thu nhập tính thuế
* TN tính thuế = TNCT – TN được miễn
thuế - các khoản lỗ được kết chuyển từ
các năm trước theo quy định.
* TN chịu thuế = Doanh thu – chi phí
được trừ + các khoản TN khác

15

TANET - Chúc bạn Thành công

5


TANET - Mạng Tri Thức Thuế

9/12/2016

Xác định TN tính thuế
DN có nhiều HĐSXKD có mức TS khác nhau thì phải tính riêng

TN từng hoạt động và TS tương ứng.
TN từ CNBĐS, CNDÁ đầu tư, CN quyền tham gia DA đầu tư, CN
quyền thăm dị, khai thác, chế biến khống sản phải hạch toán
riêng để kê khai nộp thuế với TS 22% (từ ngày 01/01/2016 là
20%), không được hưởng ƯĐ thuế TNDN (trừ phần TN thực
hiệnDA đầu tư KD nhà ởXH).
Hoạt động từ CNBĐS, CNDA đầu tư, CN quyền tham gia DA
đầu tư, (trừ DA thăm dò, khai thác K/Sản) nếu bị lỗ thì được
bù trừ với lãi của HĐSXKD (kể cả TN khác ).
Đối với số lỗ của các năm 2013 trở về trước trong thời hạn
chuyển lỗ thì chuyển vào TN của các HĐ này, nếu khơng hết
thì được chuyển lỗ vào TN của HĐSXKD từ năm 2014 trở đi.
16

Xác định TN tính thuế
Lưu ý Lãi của các hoạt động trên không được bù trừ
lỗ của HĐSXKD và TN khác
Trường hợp doanh nghiệp làm thủ tục giải thể doanh
nghiệp, sau khi có quyết định giải thể nếu có chuyển
nhượng bất động sản là tài sản cố định của doanh
nghiệp thì thu nhập (lãi) từ chuyển nhượng bất động
sản (nếu có) được bù trừ với lỗ từ hoạt động sản
xuất kinh doanh (bao gồm cả số lỗ của các năm
trước được chuyển sang theo quy định) vào kỳ tính
thuế phát sinh hoạt động chuyển nhượng bất động
sản.
17

Doanh thu để tính thu nhập
chịu thuế

DT là toàn bộ tiền bán hàng, tiền gia công, tiền cung
ứng DV, trợ giá, phụ thu, phụ trội mà DN được hưởng
không phân biệt đã thu tiền hay chưa ; Đối với DN nộp
thuế GTGT theo PPKT thuế là doanh thu chưa bao gồm
thuế GTGT.Đối với DN nộp thuế GTGT theo PPTT trên
GTGT là doanh thu bao gồm cả thuế GTGT).
Trường hợp doanh nghiệp có HĐKD dịch vụ mà khách
hàng trả tiền trước cho nhiều năm thì DT để tính TN
chịu thuế được phân bổ cho số năm trả tiền trước hoặc
được xác định theo doanh thu trả tiền một lần. Trường
hợp doanh nghiệp đang trong thời gian hưởng ưu đãi
thuế việc xác định số thuế được ưu đãi phải căn cứ
vào tổng số thuế TNDN phải nộp của số năm thu tiền
trước chia (:) cho số năm thu tiền trước
18

TANET - Chúc bạn Thành công

6


TANET - Mạng Tri Thức Thuế

9/12/2016

Doanh thu để tính thu
nhập chịu thuế
-

-

-

Thời điểm xác định DT:
Đối với HĐ bán HH là thời điểm chuyển giao quyền sở hữu,quyền
SD HH cho người mua.
Đối với dịch vụ : trược 1.1.2015 : là thời điểm hoàn thành cung
ứng dịch vụ.
Nếu xuất HĐ trươc thì tính từ thời điểm xuất HĐ
. Từ 1.1.2015 thực hiện theo Luật 71. TT số 96. Đối với hoạt

động cung ứng dịch vụ là thời điểm hoàn thành việc cung ứng dịch
vụ hoặc hoàn thành từng phần việc cung ứng dịch vụ cho người
mua ( trừ trường hợp DT dịch vụ trả trước cho nhiều năm được
lựa chọn như trên)

Đối với hoạt động vận tải hàng không là thời điểm hoàn thành việc
cung ứng dịch vụ vận chuyển cho người mu

19

Doanh thu để tính thu
nhập chịu thuế
Đối với HHDV bán theo PT trả góp, trả chậm là tiền bán HHDV
trả tiền một lần, không bao gồm tiền lãi trả góp, trả chậm.
b) Đối với HHDV dùng để trao đổi; Tiêu dùng nội bộ (khơng
bao gồm hàng hóa, dịch vụ sử dụng để tiếp tục quá trình sản
xuất, kinh doanh của doanh nghiệp) được xác định theo giá
bán của sản phẩm, HHDV cùng loại hoặc tương đương trên
thị trường tại thời điểm trao đổi; tiêu dùng nội bộ.

Từ 1/1/2014, không tính doanh thu biếu, tặng cho.
Từ 1/9/2014, TT 119/2014/TT-BTC : Khơng tính doanh thu
tiêu dùng phục vụ SXKD: Doanh nghiệp sản xuất máy tính
xuất một số máy tính do chính doanh nghiệp sản xuất cho cán
bộ công nhân viên để dùng làm việc tại doanh nghiệp thì các
sản phẩm máy tính này khơng phải quy đổi để tính vào doanh
thu tính thuế thu nhập doanh nghiệp”.
20

Doanh thu để tính thu
nhập chịu thuế
Đối với HĐ cho thuê tài sản là số tiền bên thuê trả từng kỳ theo HĐ
thuê. Nếu bên thuê trả tiền trước cho nhiều năm thì DT để tính TN
chịu thuế được tính chia cho số năm trả tiền trước hoặc xác định
theo DT trả tiền một lần. Trường hợpDN đang trong thời gian hưởng
ưu đãi thuế thì phải căn cứ vào tổng số thuế TNDN của số năm trả
tiền trước chia (:) cho số năm bên thuê trả tiền trước.”
Đối với kinh doanh sân gôn là tiền bán thẻ hội viên, bán vé chơi gôn:
Bán vé, bán thẻ chơi gôn theo ngày, DT là số tiền thu được từ bán
vé, bán thẻ và các khoản thu khác phát sinh trong kỳ tính thuế.
Bán vé, bán thẻ hội viên loại thẻ trả trước cho nhiều năm,DT được
chia cho số năm sử dụng thẻ hoặc xác định theo doanh thu trả tiền
một lần.
Đối với HĐXDLĐ là GT cơng trình, GT hạng mục cơng trình hoặc giá
trị KL cơng trình XDLĐ nghiệm thu.

21

TANET - Chúc bạn Thành công

7


TANET - Mạng Tri Thức Thuế

9/12/2016

Doanh thu để tính thu
nhập chịu thuế
Đối với hoạt động Tín dụng của tổ chức TD, Chi nhánh ngân
hàng nước ngoài là thu từ lãi tiền gửi, thu từ lãi tiền cho vay,
doanh thu về cho thuê tài chính phải thu phát sinh trong kỳ tính
thuế được hạch tốn vào doanh thu theo quy định hiện hành về
cơ chế tài chính của tổ chức tín dụng, chi nhánh ngân hàng
nước ngoài.
Đối với hoạt động cung cấp điện, nước sạch là số tiền cung cấp
điện, nước ghi trên hóa đơn giá trị gia tăng. Thời điểm xác định
doanh thu để tính thu nhập chịu thuế là ngày xác nhận chỉ số
công tơ điện và được ghi trên hóa đơn tính tiền điện, tiền nước.
Đối với lĩnh vực BH , là toàn bộ số tiền thu được do cung ứng
dịch vụ BH và HHDV khác, kể cả phụ thu và phí thu thêm mà
doanh nghiệp BH được hưởng chưa có thuế GTGT
22

Doanh thu để tính thu
nhập chịu thuế
Đối với HĐKH dưới hình thức HĐ hợp tác KD:
+Trường hợp các bên tham gia HĐ hợp tác KD phân chia KQ KD
bằng DT
+ Trường hợp phân chia kết quả KD bằng sản phẩm

+Trường hợp phân chia kết quả KD bằng LN trước thuế thu TNDN
thì DT để xác địnhTN trước thuế là số tiền bán HHDV vụ
theoHĐ. Các bên tham gia phải cử ra một bên làm đại diện có
trách nhiệm xuất HĐ, ghi nhận DT,CP, xác định LN trước thuế
TNDN chia cho từng bên tham gia. Mỗi bên tự thực hiện nghĩa
vụ thuế TNDN của mình theo quy định hiện hành.
- Trường hợp phân chia kết quả KD bằng LN sau thuế TNDN thì
DT để xác định TNCTlà số tiền bán hàng HHDV theo hợp đồng.
Các bên tham gia phải cử ra một bên làm đại diện có trách
nhiệm xuất HĐ, ghi nhận DT, CP và kê khai nộp thuế TNDN cho
các bên tham gia .
23

Doanh thu để tính thu
nhập chịu thuế
Đối với HĐKD trị chơi có thưởng (casino, trị chơi điện tử có
thưởng, kinh doanh có đặt cược) là số tiền thu từ hoạt động
này bao gồm cả thuế tiêu thụ đặc biệt trừ số tiền đã trả thưởng
cho khách.
Đối với hoạt động kinh doanh CK là các khoản thu từ dịch vụ
môi giới, tự doanh chứng khoán, bảo lãnh phát hành chứng
khoán, quản lý danh mục đầu tư, tư vấn tài chính và đầu tư
chứng khốn, quản lý quỹ đầu tư, phát hành chứng chỉ quỹ,
dịch vụ tổ chức thị trường và các dịch vụ chứng khoán khác
theo quy định của pháp luật.
Đối với dịch vụ tài chính phái sinh là số tiền thu từ việc cung
ứng các dịch vụ tài chính phái sinh thực hiện trong kỳ tính thuế.
24

TANET - Chúc bạn Thành cơng

8


TANET - Mạng Tri Thức Thuế

9/12/2016

Chi phí được, khơng được trừ
Trừ các khoản chi nêu tại Khoản 2 (37 khoản) doanh
nghiệp được trừ mọi khoản chi nếu đáp ứng đủ các
điều kiện sau:
a) Khoản chi thực tế phát sinh liên quan đến hoạt
động sản xuất, kinh doanh của doanh nghiệp;
b) Khoản chi có đủ hố đơn, chứng từ hợp pháp theo
quy định của pháp luật.
c) Khoản chi nếu có HĐ mua HHDV từng lần có giá
trị từ 20 tr đ trở lên (đã bao gồm thuế GTGT) khi TT
phải có chứng từ TT khơng dùng tiền mặt.
25

Chi phí được, khơng được trừ
Chứng từ TT không dùng tiền mặt thực hiện theo quy định của
các văn bản pháp luật về thuế GTGT.
Trường hợp mua HHDV từng lần có giá trị từ 20 tr đ trở lên ghi
trên HĐ mà đến thời điểm ghi nhận CP, DN chưa TT và chưa có
chứng từ TT khơng dùng tiền mặt thì DN được tính vào CP được
trừ khi xác định TN chịu thuế. Nếu khi TT khơng có chứng từ TT
khơng dùng tiền mặt thì phải KK, điều chỉnh giảm CP đối với phần
giá trị HHDV khơng có chứng từ TT khơng dùng tiền mặt vào kỳ

tính thuế phát sinh việc TT bằng tiền mặt (kể cả trong trường hợp
cơ quan thuế và các cơ quan chức năng đã có quyết định thanh
tra, kiểm tra kỳ tính có phát sinh khoản chi phí này).
Đối với các HĐ mua HHDV đã TT bằng tiền mặt PS trước thời
điểm Thơng tư 78 có hiệu lực thi hành ( ngày 2.8.2014) thì khơng
phải điều chỉnh lại.
26

Chi phí được trừ,
không được trừ
Cần phân biệt sự khác biệt giữa chi phí thực tế phát sinh tại DN: kể cả các chi
phí phục vụ cho HĐSXKD, có đủ HĐCTvới chi phí được phép được trừ khi
tính thuế TNDN
cần rà sốt các chi phí khơng đầy đủ HĐ chứng từ, để Loại trừ các chi phí
khơng đúng chế độ quy đinh, khơng có HĐCT ra khỏi chi phí tính thuế
Rà sốt các khoản chi cho người lao động: tiền lương, tiền cơng, làm thêm
giờ, cơng tác phí, trang phục, ăn giữa ca, các khoản BH, phúc lợi ... Theo quy
chế tài chính, hợp đồng lao động, thỏa ước lao động tập thể và theo quy định
của Luật thuế TNDN,
Nắm chắc nguyên tắc, loại trừ các khoản chi không được trừ để xác định
khoản chi được hạch tốn khi tính thuế TNDN

27

TANET - Chúc bạn Thành công

9


TANET - Mạng Tri Thức Thuế

9/12/2016

chi phí được, khơng được
trừ
1. Khoản chi khơng đáp ứng đủ các điều kiện.
Chi phí liên quan đến phần giá trị tổn thất do thiên tai, dịch
bệnh, hỏa hoạn và trường hợp bất khả kháng khác khơng được
bồi thường thì khoản chi này được tính vào chi phí được trừ :
a) Hồ sơ đối với tài sản, hàng hóa bị tổn thất do thiên tai, dịch
bệnh, hỏa hoạn được tính vào chi phí được trừ như sau:
- BB kiểm kê giá trị thiệt hại có xác nhận địa diện hợp pháp DN
- Hồ sơ bồi thường thiệt hại được cơ quan BH chấp nhận (nếu có)
- Hồ sơ quy định trách nhiệm tổ chức, cá nhân phải bồi thường
b) Hàng hóa bị hư hỏng do hết hạn sử dụng, bị hư hỏng do
thay đổi quá trình sinh hóa tự nhiên khơng được bồi thường thì
được tính vào chi phí được trừ khi xác định thu nhập chịu thuế.
Hồ sơ như điểm a nêu trên

Bỏ văn bản của DN gửi cơ quan thuế trực tiếp quản lý giải trình
28

Chi phí được, khơng được trừ
2. Chi phí KHTSCĐ: khơng được trừ khoản trích KH TSCĐ khơng

đúng QĐ của pháp luật:
KHTSCĐ không sử dụng cho SXKD (Riêng TSCĐ định phục vụ
cho NLĐ: nhà nghỉ giữa ca, nhà ăn giữa ca, nhà thay quần áo,
nhà vệ sinh, bể chứa nước sạch, nhà để xe, phòng hoặc trạm y
tế để khám chữa bệnh, xe đưa đón người lao động, cơ sở đào

tạo, dạy nghề thư viện, nhà trẻ, khu thể thao và các thiết bị, nội
thất đủ điều kiện là TSCĐ lắp đặt tại các cơng trình trên được
hạch tốn vào CP )
Các trường hợp trích KH TSCĐ khơng đúng quy định của PL.
GTKH tương ứng NG trên 1,6 tỷ với xe ôtô từ 9 chỗ trở xuống, du
thuyền, máy bay (trừ ô tô, du thuyền , MB chuyên KD vận tải
hành khách, DL và khách sạn, hàng không, ô tô dùng để làm

mẫu và lái thử cho KD ô tơ) );

Nếu DN có C/nhượng, thanh lý xe ơ tơ chở người từ 9 chỗ ngồi
trở xuống thì GTrị cịn lại của xe được xác định bằng nguyên giá
thực mua trừ (-) số KH lũy kế theo chuẩn mực kế tốn, chế độ
kế tốn tính đến thời điểm chuyển nhượng, thanh lý xe.
29

Chi phí được, khơng được trừ
KHTSCĐ : trích KHTSCĐ theo TT số 45/2013/TT-BTC ngày
25/4/2013 có hiệu lực thi hành từ ngày 10/06/2013 và TT
147/2016/TT-BTC
DN thông báo phương pháp trích KHTSCĐ mà DN lựa chọn áp
dụng với cơ quan thuế trực tiếp QL trước khi bắt đầu thực hiện
PP trích KH (ví dụ: thơng báo lựa chọn thực hiện phương pháp
KH đường thẳng...).
Hàng năm DN được chủ động tự quyết định mức trích KHTSCĐ
theo quy định hiện hành của Bộ Tài chính về chế độ quản lý, sử
dụng và trích KHTSCĐ
Doanh nghiệp hoạt động có hiệu quả kinh tế cao được trích
khấu hao nhanh nhưng tối đa khơng q 2 lần mức KH xác định
theo PP đường thẳng để nhanh chóng đổi mới cơng nghệ theo

quy định cua Bộ TC.. Khi thực hiện trích KH nhanh, DN phải
đảm bảo KD có lãi.
30

TANET - Chúc bạn Thành cơng

10


TANET - Mạng Tri Thức Thuế

9/12/2016

Chi phí được, khơng được trừ
KHTSCĐ :
Trường hợp TSCĐ phải tạm thời dừng do SX theo mùa vụ với thời
gian dưới 9 tháng; tạm thời dừng để SC, để di dời di chuyển địa điểm,
để bảo trì, bảo dưỡng theo định kỳ, với thời gian dưới 12 tháng, sau
đó TSCĐ tiếp tục đưa vào phục vụ cho HĐSXKD thì trong khoảng
thời gian tạm dừng đó DN được trích KH và khoản chi phí khấu hao
TSCĐ trong thời gian tạm dừng được tính vào chi phí được trừ .

DN phải lưu giữ và cung cấp đầy đủ hồ sơ, lý do của việc tạm dừng
TSCĐ khi cơ quan thuế yêu cầu.”
KHTSCĐ- Đối với tài sản là cơng cụ, dụng cụ, bao bì ln chuyển, …
khơng đáp ứng đủ điều kiện xác định là TSCĐ theo quy định thì chi
phí mua tài sản nêu trên doanh nghiệp được phân bổ dần vào chi phí
hoạt động sản xuất kinh doanh trong kỳ nhưng tối đa không quá 3
năm.
31

Chi phí được, khơng được trừ
Trường hợp DN có cơng trình trên đất phục vụ cho HĐSXKD thì
DN được trích KH tính vào CP được trừ theo đúng mức trích KH
và thời gian sử dụng TSCD quy định hiện hành của Bộ Tài chính
đối với các cơng trình này nếu đáp ứng các điều kiện như sau:
- Có giấy chứng nhận QSD đất mang tên DN (trong trường hợp
đất thuộc quyền sở hữu của DN) hoặc có hợp đồng thuê đất,
mượn đất giữa DN với đơn vị, CáNhân có đất và đại diện DN
phải chịu trách nhiệm trước pháp luật về tính chính xác của hợp
đồng (trong trường hợp đất đi th hoặc đi mượn).
- HĐ thanh tốn khối lượng cơng trình XD bàn giao kèm theo
HĐXD , thanh lý HĐ, quyết tốn cơng trình XD mang tên, địa
chỉ và MST của doanh nghiệp.- Cơng trình trên đất được quản
lý, theo dõi hạch toán theo quy định hiện hành về quản lý TSCĐ
32

Chi phí được, khơng được trừ
KHTSCĐ:
Quyền SDĐ lâu dài khơng được trích KH vào chi phí được trừ ;
quyền sử dụng đất có thời hạn nếu có đầy đủ HĐCT và thực
hiện đúng các thủ tục theo quy định của PL có tham gia vào
HĐSXKD thì được phân bổ dần vào CP được trừ theo thời hạn
được phép sử dụng đất theo quy định.
Trường hợp DN mua TSCĐ hữu hình là nhà cửa, vật kiến trúc
gắn liền với quyền SDĐlâu dài thì giá trị quyền SDĐ đất phải
xác định riêng và ghi nhận là TSCĐ vơ hình, cịn TSCĐ hữu hình
là nhà cửa, vật kiến trúc thì nguyên giá là giá mua thực tế phải
trả cộng (+) các khoản chi phí liên quan trực tiếp đến việc đưa
TSCĐ hữu hình vào sử dụng... ( nếu khơng xác định riêng GT

QSDĐ thì gia đất xác định theo giá UBND…quy định)

33

TANET - Chúc bạn Thành công

11


TANET - Mạng Tri Thức Thuế

9/12/2016

Chi phí được, khơng được trừ
3. Chi nguyên liệu, vật liệu, nhiên liệu, năng lượng, hàng
hóa phần vượt mức tiêu hao hợp lý khơng được trừ
Doanh nghiệp tự xây dựng, quản lý định mức tiêu hao nguyên
liệu, vật liệu, nhiên liệu, năng lượng, hàng hóa sử dụng vào sản
xuất, kinh doanh. Định mức này được xây dựng từ đầu năm
hoặc đầu kỳ sản xuất sản phẩm và lưu tại doanh nghiệp.
Trường hợp một số nguyên liệu, vật liệu, nhiên liệu, hàng hóa
Nhà nước đã ban hành định mức tiêu hao thì thực hiện theo
định mức của Nhà nước đã ban hành.
Từ 1.1.2015. Luật 71.TT 96 Chỉ còn quy định:

Phần chi vượt định mức tiêu hao nguyên liệu, vật liệu, nhiên
liệu, năng lượng, hàng hoá đối với một số nguyên liệu, vật liệu,
nhiên liệu, năng lượng, hàng hóa đã được Nhà nước ban hành
định mức.
34

Chi phí được, khơng được trừ
4. Chi phí mua HHDV (khơng có HĐ, được phép lập BK theo mẫu số
01/TNDN ) nhưng không lập Bảng kê kèm theo chứng từ TT: (
không bắt buộc phải TT qua NH) cho người bán trong các trường
hợp sau :
Mua nông, thủy, hải sản của người SX, đánh bắt trực tiếp bán ra;
Mua SP thủ công làm bằng đay, cói, tre, nứa, lá, song, mây, rơm,
vỏ dừa, sọ dừa hoặc nguyên liệu tận dụng từ SP nông nghiệp của
người sản xuất thủ công không KD trực tiếp bán ra;
Mua đất, đá, cát, sỏi của hộ GĐ, CN tự khai thác trực tiếp bán ra;
Mua phế liệu của người trực tiếp thu nhặt;
Mua đồ dùng,TS, DV của hộ GĐ, CN không KD trực tiếp bán ra;
Mua HHDV của hộ GĐKD có mức DT dưới ngưỡng 100 triệu
đồng/năm.
35

Chi phí được, khơng được trừ
Theo đó các khoản mua vào được phép lập bảng kê

trên đây: khơng phải lập hóa đơn và khơng bắt buộc phải
thanh tốn qua ngân hàng vẫn được hạch tốn vào chi
phí được trừ khi tính thuế.
Trường hợp giá mua hàng hóa, dịch vụ trên bảng kê cao
hơn giá thị trường tại thời điểm mua hàng thì cơ quan
thuế căn cứ vào giá thị trường tại thời điểm mua hàng,
dịch vụ cùng loại hoặc tương tự trên thị trường xác định
lại mức giá để tính lại chi phí được trừ khi xác định thu
nhập chịu thuế.

36

TANET - Chúc bạn Thành công

12


TANET - Mạng Tri Thức Thuế

9/12/2016

Chi phí được, khơng được trừ
5. Chi tiền th TS cá nhân khơng có đủ HS,CT
- Trường hợp DN thuê TS cá nhân phải có HĐ thuê và chứng từ trả
tiền thuê
Trường hợp DN thuê TS cá nhân mà tại hợp đồng thuê DN nộp
thuế thay CN thì HS là HĐ thuê, chứng từ trả tiền và chứng từ nộp
thuế thay CN
Trường hợp DN thuê TS cá nhân mà tại hợp đồng thuê có thỏa
thuận tiền thuê chưa có thuế (GTGT,TNCN)DN nộp thuế thay CN thì
DN được tính vào chi phí tổng số tiền th và tiền nộp thuế thay CN

37

Chi phí được,khơng được trừ
6. Chi TL,TC, tiền thưởng cho NLD trong các trường hợp:
a) Chi TL- TC và các khoản phải trả khác cho NLD nhưng
thực tế khơng chi trả hoặc khơng có chứng từ TT theo quy
định của PL.
b) Các khoản TL, tiền thưởng, chi mua BH nhân thọ không

được ghi cụ thể điều kiện và mức được hưởng tại một
trong các hồ sơ sau: HĐLĐ; Thỏa ước LĐTT; Quy chế TC
của CT, TCT; Quy chế thưởng do CTHĐQT, TGT..
DN được trích lập quỹ DP quỹ TL năm sau không quá 17%
quỹ TL TH.(khơng bao gồm số tiền trích lập quỹ DPTL của
năm trước chi trong nămQT thuế).Trích lập DP phải đảm
bảo khơng bị lỗ, nếu bị lỗ thì khơng được trích đủ
17%.Trường hợp năm trước trích quỹ DP mà sau 6 tháng,
kể từ ngày kết thúc năm TC mà chưa hoặc sử dụng khơng
hết thì tính giảm CP của năm sau.

.6

38

Chi phí được, không được trừ
Trường hợp hợp đồng lao động của DN ký với lao động là người
nước ngồi có ghi khoản chi về tiền học cho con của người nước
ngoài học tại Việt Nam theo bậc học phổ thông được doanh nghiệp
trả có tính chất tiền lương, tiền cơng, khoản chi này không trái với
các quy định của pháp luật về tiền lương, tiền cơng và có đầy đủ
HĐCT theo quy định thì được tính vào chi phí được trừ khi xác
định thu nhập chịu thuế

Trường hợp hợp đồng LĐ của DN ký với người lao động có ghi
khoản chi về tiền nhà do doanh nghiệp trả cho NLĐ khoản chi trả
này có tính chất tiền lương tiền cơng, khơng trái với các quy định
của pháp luật về tiền lương, tiền cơng và có đầy đủ hố đơn,
chứng từ theo quy định thì được tính vào chi phí được trừ khi xác
định thu nhập chịu thuế

Trường hợp DN VN ký với DNNN có ghi khoản chi về tiền nhà ở
cho chun gia thì khoản chi trả này được tính vào chi phí
Khơng được trừ:TL, TC của chủ DN tư nhân; chủ công tyTNHH
một thành viên (do 1 CN làm chủ;Thù lao trả cho sáng lập viên DN
không trực tiếp tham gia điều hành SX, KD;
39

TANET - Chúc bạn Thành công

13


TANET - Mạng Tri Thức Thuế

9/12/2016

Chi phí được, khơng được trừ
7. Phần chi trang phục bằng hiện vật cho người lao động khơng có
HĐCT; phần chi trang phục bằng tiền cho người lao động vượt quá
05 triệu đồng/người/năm; Chi bằng hiện vật không khống chế
Đối với những ngành kinh doanh có tính chất đặc thù thì chi phí
này được thực hiện theo quy định cụ thể của Bộ Tài chính.
Từ 1.1.2015: luật 71.TT 96. Phần chi trang phục bằng hiện vật

cho người lao động khơng có hóa đơn, chứng từ. Phần chi trang
phục bằng tiền cho người lao động vượt quá 05 (năm) triệu
đồng/người/năm.
Trường hợp doanh nghiệp có chi trang phục cả bằng tiền và hiện
vật cho người lao động để được tính vào chi phí được trừ thì mức
chi tối đa đối với chi bằng tiền không vượt quá 05 (năm) triệu

đồng/người/năm, bằng hiện vật phải có hóa đơn, chứng từ.
40

Chi phí được, khơng được trừ
8. Chi thưởng sáng kiến, cải tiến mà doanh nghiệp khơng có quy chế
quy định cụ thể về việc chi thưởng sáng kiến, cải tiến, khơng có
hội đồng nghiệm thu sáng kiến, cải tiến.
9. Chi phụ cấp tàu xe đi nghỉ phép không đúng quy định ;

Chi phụ cấp cho người lao động đi cơng tác, chi phí đi lại và tiền th
chỗ ở cho người lao động đi cơng tác nếu có đầy đủ hóa đơn,
chứng từ được tính vào chi phí được trừ khi xác định thu nhập chịu
thuế. Trường hợp doanh nghiệp có khốn tiền đi lại, tiền ở, phụ
cấp cho người lao động đi công tác và thực hiện đúng theo quy
chế tài chính hoặc quy chế nội bộ của doanh nghiệp thì được tính
vào chi phí được trừ khoản chi khoán tiền đi lại, tiền ở, tiền phụ
cấp. Trước 1.1.2015 khống chế mức không quá 2 lần đối
với cán bộ CC
41

Chi phí được, khơng được trừ
Mua vé máy bay qua website Thương mại điện tử
cho NLĐ đi công tác phục vụ hoạt động SXKD của DN
thì chứng từ làm căn cứ để tính vào chi phí được trừ
là vé máy bay điện tử, thẻ lên máy bay (boarding
pass) và chứng từ thanh tốn khơng dùng tiền mặt
của doanh nghiệp có cá nhân tham gia hành trình
vận chuyển. Trường hợp doanh nghiệp không thu hồi
được thẻ lên máy bay của người lao động thì chứng
từ làm căn cứ để tính vào chi phí được trừ là vé máy

bay điện tử, giấy điều động cử NLĐ đi công tác và
chứng từ thanh tốn khơng dùng tiền mặt của doanh
nghiệp có cá nhân tham gia hành trình vận chuyển.
42

TANET - Chúc bạn Thành công

14


TANET - Mạng Tri Thức Thuế

9/12/2016

Chi phí được trừ, khơng được trừ

Trường hợp doanh nghiệp cử người lao động đi công tác (bao gồm
công tác trong nước và công tác nước ngồi) nếu có phát sinh chi phí
từ 20 triệu đồng trở lên, chi phí mua vé máy bay mà các khoản chi
phí này được thanh tốn bằng thẻ ngân hàng của cá nhân thì đủ điều
kiện là hình thức thanh tốn khơng dùng tiền mặt và tính vào chi phí
được trừ nếu đáp ứng đủ các điều kiện sau:
- Có hóa đơn, chứng từ phù hợp do người cung cấp hàng hóa, dịch vụ
giao xuất.
- Doanh nghiệp có quyết định hoặc văn bản cử người lao động đi
công tác.
- Quy chế tài chính hoặc quy chế nội bộ của doanh nghiệp cho phép
người lao động được phép thanh toán khoản cơng tác phí, mua vé
máy bay bằng thẻ ngân hàng do cá nhân là chủ thẻ và khoản chi này
sau đó được doanh nghiệp thanh tốn lại cho người lao động.

43

Chi phí được, khơng được trừ
10.Các khoản chi thêm cho LĐ nữ được trừ bao gồm:
- Chi cho công tác ĐàoTạo lại nghề cho LĐ nữ. Khoản chi này bao gồm: học
phí (nếu có); Chênh lệch tiền lương ngạch bậc (để đảm bảo 100%lương)
- Tiền lương và phụ cấp cho GV dạy ở nhà trẻ, mẫu giáo do DN tổ chức, QL.
- Chi tổ chức khám sức khoẻ thêm trong năm cho nữ công nhân viên.
- Chi bồi dưỡng sau khi sinh con lần thứ nhất hoặc lần thứ hai.
- Phụ cấp làm thêm giờ trong trường hợp vì lý do khách quan, chị em không
nghỉ sau khi sinh con, nghỉ cho con bú mà ở lại làm việc cho DN
b) Các khoản chi thêm cho người dân tộc thiểu số được tính vào chi phí được
trừ bao gồm: học phí đi học (nếu có), chênh lệch tiền lương ngạch bậc
(đảm bảo 100% lương cho người đi học); tiền hỗ trợ về nhà ở, bảo hiểm
xã hội, bảo hiểm y tế cho người dân tộc thiểu số trong trường hợp chưa
được Nhà nước hỗ trợ theo chế độ quy định.

44

Chi phí được, khơng được trừ
11. Phần chi vượt mức 01 triệu đồng/tháng/người để: Trích nộp quỹ
hưu trí tự nguyện, mua bảo hiểm hưu trí tự nguyện, cho người lao
động
Khoản chi trích nộp quỹ hưu trí tự nguyện, mua BH hưu trí tự
nguyện cho người LĐ được tính vào CP được trừ ngồi việc khơng
vượt mức QĐ trên cịn phải được ghi cụ thể ĐK và mức hưởng tại
một trong các hồ sơ sau: HĐLĐ; Thoả ước LĐTT Quy chế tài chính
của Cơng ty, Tổng cơng ty… quy định theo quy chế TC của Công
ty, Tổng công ty.
DN phải thực hiện đầy đủ nghĩa vụ đối với các khoản BH bắt buộc

cho NLĐ theo QĐ sau đó mới được tính vào CP được trừ đối với
khoản BH tự nguyện
45

TANET - Chúc bạn Thành công

15


TANET - Mạng Tri Thức Thuế

9/12/2016

Chi phí được, khơng được trừ
12. Khoản chi trả trợ cấp mất việc làm cho người lao động không theo
đúng quy định hiện hành.
13. Chi đóng góp hình thành nguồn chi phí quản lý cho cấp trên.
14. Phần chi đóng góp vào các quỹ của Hiệp hội (các Hiệp hội này được
thành lập theo quy định của pháp luật) vượt quá mức quy định của
Hiệp hội.
15. Chi trả tiền điện, tiền nước đối với những HĐ điện nước do chủ sở
hữu là hộ GĐ-CN cho thuê địa điểm ký trực tiếp với đơn vị cung cấp
điện, nước khơng có đủ chứng từ:
a) DN th địa điểm trực tiếp TT cho nhà cung cấp điện, nước khơng
có HĐTT và hợp đồng th địa điểm.
b) Thanh tốn tiền điện, nước với chủ sở hữu cho thuê không có
chứng từ thanh tốn với người cho th phù hợp với số lượng điện,
nước thực tế tiêu thụ với HĐ thuê địa điểm(Bỏ quy địnhDN phải lập

bảng kê thanh toán tiền điện, tiền nước theo mẫu số 02/TNDN)

46

Chi phí được, khơng được trừ
16. Phần chi phí th tài sản cố định vượt quá mức phân bổ theo số
năm mà bên đi thuê trả tiền trước
Đối với chi phí sửa chữa tài sản cố định đi thuê mà trong hợp đồng
thuê tài sản quy định bên đi thuê có trách nhiệm sửa chữa tài sản
trong thời gian th thì chi phí sửa chữa tài sản cố định đi thuê
được phép hạch tốn vào chi phí hoặc phân bổ dần vào chi phí
nhưng thời gian tối đa khơng q 03 năm.
Trường hợp doanh nghiệp có chi các khoản chi phí để có các tài
sản không thuộc tài sản cố định: chi về mua và sử dụng các tài liệu
kỹ thuật, bằng sáng chế, giấy phép chuyển giao công nghệ, nhãn
hiệu thương mại, lợi thế kinh doanh, quyền sử dụng thương hiệu...
thì các khoản chi này được phân bổ dần vào chi phí kinh doanh
nhưng tối đa khơng q 03 năm.
47

Chi phí được,khơng được trừ
17. Phần chi trả lãi tiền vay vốn SX, KD của đối tượng không
phải là TCTD hoặc TC kinh tế vượt quá 150% mức lãi suất
cơ bản do NHNN Việt Nam công bố tại thời điểm vay.
18 Chi trả lãi tiền vay tương ứng với phần vốn điều lệ (đối với
doanh nghiệp tư nhân là vốn đầu tư) đã đăng ký cịn thiếu theo
tiến độ góp vốn ghi trong điều lệ của doanh nghiệp kể cả trường
hợp doanh nghiệp đã đi vào sản xuất kinh doanh.
Chi trả lãi tiền vay trong quá trình đầu tư đã được ghi nhận vào
giá trị của tài sản, giá trị cơng trình đầu tư.

Luật 71. TT 96:rường hợp doanh nghiệp đã góp đủ vốn điều lệ,
trong q trình kinh doanh có khoản chi trả lãi tiền vay để đầu tư
vào doanh nghiệp khác thì khoản chi này được tính vào chi phí
được trừ khi xác định thu nhập chịu thuế.
48

TANET - Chúc bạn Thành công

16


TANET - Mạng Tri Thức Thuế

9/12/2016

Chi phí được, khơng được trừ
19. Trích, lập và sử dụng các khoản DP khơng theo
đúng QĐ của Bộ TC : dự phòng giảm giá hàng tồn
kho, Dự phòng tổn thất các khoản đầu tư Tài chính,
nợ phải thu khó địi, bảo hành SP, HH cơng trình XL
và DP rủi ro nghề nghiệp của DN thẩm định giá, DN
cung cấp dịch vụ kiểm toán độc lập.
20. Các khoản chi phí trích trước theo kỳ hạn, theo
chu kỳ mà đến hết kỳ hạn, hết chu kỳ chưa chi
hoặc chi khơng hết.
49

Chi phí được, khơng được trừ
21. Lỗ chênh lệch tỷ giá hối đối :
Chỉ được tính vào CP : Lỗ chênh lệch tỷ giá hối đoái do đánh

giá lại các khoản mục tiền tệ có gốc ngoại tệ cuối kỳ tính thuế
(trừ lỗ chênh lệch tỷ giá hối đoái do đánh giá lại các khoản nợ
phải trả có gốc ngoại tệ cuối kỳ tính thuế)
CLTG khoản nợ phải trả có gốc ngoại tệ cuối năm tài chính
Trong giai đoạn ĐTXD của DN mới thành lập được phản ánh
lũy kế, riêng biệt trên Bảng CĐ kế toán. Khi TSCĐ đưa vào sử
dụng thì được phân bổ dần vào DT hoặc CP tài chính, thời gian
phân bổ khơng quá 5 năm kể từ khi đưa vào hoạt động.
Trong giai đoạn SXKD, chênh lệch tỷ giá hối đoái phát sinh từ
các giao dịch bằng ngoại tệ của các khoản mục tiền tệ có gốc
ngoại tệ sẽ được hạch tốn vào doanh thu hoạt động tài chính
hoặc chi phí tài chính trong năm tài chính.
50

Chi phí được, khơng được trừ
22. Chi tài trợ cho giáo dục (bao gồm cả chi tài trợ cho hoạt động
giáo dục nghề nghiệp) không đúng đối tượng hoặc khơng có hồ
sơ xác định khoản tài trợ, gồm
Tài trợ cho các trường học công lập, dân lập và tư thục thuộc
hệ thống giáo dục quốc dân theo quy định của PL.Tài trợ CSVC
phục vụ giảng dạy, học tập ; Tài trợ cho các hoạt động thường
xuyên của trường; học bổng cho học sinh, sinh viên hoặc thông
qua các cơ sở GD, thông qua các cơ quan, tổ chức có chức năng
huy động tài trợ theo quy định củaPL); Tài trợ cho các cuộc thi
về các môn học được giảng dạy trong trường học mà đối tượng
tham gia dự thi là học sinh; tài trợ để thành lập các Quỹ khuyến
học GD theo quy định của pháp luật về giáo dục đào tạo.
Hồ sơ thủ tục : theo mẫu số 03/TNDN
51

TANET - Chúc bạn Thành công

17


TANET - Mạng Tri Thức Thuế

9/12/2016

Chi phí được, khơng được trừ
23. Chi tài trợ cho y tế không đúng đối tượng quy định hoặc

khơng có hồ sơ xác định khoản tài trợ
Tài trợ cho y tế gồm: tài trợ cho các cơ sở y tế được
thành lập theo quy định pháp luật về y tế mà khoản tài
trợ này không phải là để góp vốn, mua cổ phần trong các
bệnh viện, trung tâm y tế đó; tài trợ thiết bị y tế, dụng cụ
y tế, thuốc chữa bệnh; tài trợ cho các hoạt động thường
xuyên của bệnh viện, trung tâm y tế; chi tài trợ bằng tiền
cho người bị bệnh thơng qua một cơ quan, tổ chức có
chức năng huy động tài trợ theo quy định của pháp luật.
Hồ sơ thủ tục theo mẫu số 04/TNDN
52

Chi phí được, khơng được trừ
24. Chi tài trợ cho việc khắc phục hậu quả thiên tai khơng đúng đối
tượng quy định hoặc khơng có hồ sơ xác định khoản tài trợ
Tài trợ cho khắc phục hậu quả thiên tai gồm: tài trợ bằng tiền
hoặc hiện vật để khắc phục hậu quả thiên tai trực tiếp cho tổ chức
được thành lập và hoạt động theo quy định của pháp luật; cá

nhân bị thiệt hại do thiên tai thơng qua một cơ quan, tổ chức có
chức năng huy động tài trợ theo quy định của pháp luật. HSTT
mẫu số 05/TNDN
25. Chi tài trợ làm nhà tình nghĩa cho người nghèo không đúng đối
tượng quy định , làm nhà đại đoàn kết theo quy định của pháp
luật mà khơng có hồ sơ xác định khoản tài trợ
Tài trợ bằng tiền hoặc hiện vật để trực tiếp xây nhà tình nghĩa
cho hộ nghèo hoặc thơng qua CQ-TC có chức năng huy động tài
trợ theo quy định của pháp luật. . HSTT mẫu số 06/TNDN

53

Chi phí được, khơng được trừ
26. Chi tài trợ nghiên cứu khoa học không đúng quy định; chi tài trợ
khơng theo chương trình của Nhà nước dành cho các địa phương thuộc
địa bàn có điều kiện kinh tế - xã hội đặc biệt khó khăn. baogồm cả

khoản tài trợ của doanh nghiệp cho việc xây dựng cầu mới dân sinh ở
địa bàn kinh tế xã hội đặc biệt khó khăn theo Đề án được cấp có thẩm
quyền phê duyệt).
Chi tài trợ cho các đối tượng chính sách thực hiện theo quy định của
pháp luật có liên quan. Hồ sơ kèm theo: mẫu số 07/TNDN

27. Chi phí QLýKD do cơng ty ở nước ngồi phân bổ cho CS thường trú tại
Việt Nam vượt mức chi phí tính theo quy dịnh
28. Các khoản chi được bù đắp bằng nguồn kinh phí khác; Các khoản chi
đã được chi từ quỹ phát triển KH và CN, CP mua thẻ hội viên sân gơn,
chi phí chơi gơn.

54

TANET - Chúc bạn Thành công

18


TANET - Mạng Tri Thức Thuế

9/12/2016

Chi phí được, khơng được trừ
29. Phần CP liên quan đến việc thuê QLý đối với HĐKD trị chơi
điện tử có thưởng, KD casino vượt quá 4% Doanh thu.
30. Các khoản chi không tương ứng với DT tính thuế, trừ:
Khoản thực chi cho hoạt động phòng, chống HIV/AIDS tại nơi
làm việc của DN.
Khoản thực chi để thực hiện nhiệm vụ giáo dục QP và AN, huấn
luyện, hoạt động của lực lượng dân quân tự vệ và phục vụ các
nhiệm vụ QPAN khác theo quy định của pháp luật.
Khoản thực chi để hỗ trợ cho tổ chức Đảng, tổ chức chính trị xã
hội trong doanh nghiệp.
- Khoản chi cho hoạt động giáo dục nghề nghiệp và đào tạo

nghề nghiệp cho người lao động bao gồm:
55

Chi phí được, khơng được trừ
+ Chi phí trả cho người dạy, tài liệu học tập, thiết bị dùng để hoạt
động GD nghề nghiệ.., các CP khác hỗ trợ cho người học.
+ Chi phí đào tạo của doanh nghiệp cho người lao động được

tuyển dụng vào làm việc tại doanh nghiệp
Từ năm 2014 TT 151 và TT 96/2015- Khoản chi có tính chất PL
chi trực tiếp cho NLĐ như: chi đám hiếu, hỷ của bản thân và gia
đình người lao động; chi nghỉ mát, chi hỗ trợ điều trị; chi hỗ trợ
bổ sung kiến thức học tập tại cơ sở đào tạo; chi hỗ trợ gia đình
người lao động bị ảnh hưởng bởi thiên tai, địch họa, tai nạn, ốm
đau; chi khen thưởng con của người lao động có thành tích tốt
trong học tập; chi hỗ trợ chi phí đi lại ngày lễ, tết cho người lao
động; chi BH tai nạn, BH sức khỏe, bảo hiểm tự nguyện
khác cho NLD không vượt quá 1 tháng lương BQ thực tế /năm
56

Chi phí được, không được trừ
31. Chi về đầu tư XDCB trong giai đoạn đầu tư để hình thành
TSCĐ .Khi bắt đầu HĐSXKD, DN chưa phát sinh DT nhưng có
phát sinh các khoản chi thường xun để duy trì HĐSXKD của
DN (khơng phải là các khoản chi đầu tư xây dựng để hình
thành TSCĐ) mà các khoản chi này đáp ứng các điều kiện theo
quy định thì khoản chi này được tính vào chi phí được trừ khi
xác định thu nhập chịu thuế.
32. Chi ủng hộ địa phương; đoàn thể, chi từ thiện (trừ khoản chi
tài trợ trên)
33. Khoản chi liên quan trực tiếp đến việc phát hành CP (trừ CP
thuộc loại nợ phải trả) và cổ tức của CP (trừ cổ tức của CP
thuộc loại nợ phải trả), mua bán CP quỹ và các khoản chi khác
liên quan trực tiếp đến việc tăng, giảm vốn chủ sở hữu của DN.
34. Chi tiền cấp quyền khai thác khoáng sản vượt mức thực tế phát
sinh của năm
57

TANET - Chúc bạn Thành công

19


TANET - Mạng Tri Thức Thuế

9/12/2016

Chi phí được, khơng được trừ
35. Các khoản chi của hoạt động kinh doanh BH, xổ số, chứng
khoán và một số hoạt động kinh doanh đặc thù khác không
thực hiện đúng theo văn bản hướng dẫn riêng của Bộ Tài chính.
36. Tiền phạt về vi phạm HC: vi phạm luật giao thông, chế độ
đăng ký KD, vi phạm chế độ kế toán thống kê, vi phạm pháp
luật về thuế bao gồm cả tiền chậm nộp thuế
37. Thuế GTGT đầu vào đã được KT hoặc hoàn thuế; thuếGTGT
đầu vào của TSCĐ là ô tô từ 9 chỗ ngồi trở xuống vượt mức quy
định được KT; thuế TNDN trừ trường hợp DN nộp thay thuế
TNDN của NTNN mà theo thỏa thuận tại HĐ nhà thầu, NT phụ
nước ngồi, DT nhà thầu, NT phụ NN nhận được khơng bao
gồm thuế TNDN; thuế TNCN trừ trường hợpDN ký HĐLD quy
định TLTC trả khơng bao gồm thuế TNCN.
58

Chi phí được, không được
trừ
Chú ý :Từ 1.1.2015: bỏ quy định khống chế tỷ
lệ chi Quảng cáo, LTKT 15% trên tổng số CP
được trừ trong 3 năm đầu và 10% các năm

tiếp theo

59

Thu nhập khác
TN khác gồm:
1. Thu nhập từ chuyển nhượng vốn, chuyển nhượng chứng khoán.
2. Thu nhập từ chuyển nhượng bất động sản.
3. Thu nhập từ chuyển nhượng dự án (không gắn liền với chuyển
quyền sử dụng đất, chuyển quyền thuê đất); thu nhập từ
chuyển nhượng quyền thực hiện dự án, chuyển nhượng quyền
thăm dị, khai thác, chế biến khống sản theo quy định của
pháp luật
TN từ hoạt động chuyển nhượng BĐS, Chuyển nhượng dự án
đầu tư, Chuyển nhượng quyền tham gia DAĐT, chuyển nhượng
quyền thăm dò, khai thác, chế biến khống sản

60

TANET - Chúc bạn Thành cơng

20


TANET - Mạng Tri Thức Thuế

9/12/2016

Thu nhập khác
4. TN từ quyền sở hữu, quyền sử dụng tài sản bao gồm cả tiền

thu về bản quyền dưới mọi hình thức trả cho quyền sở hữu,
quyền sử dụng tài sản; thu về quyền sở hữu trí tuệ; TN từ
chuyển giao cơng nghệ theo quy định của pháp luật. Cho thuê
tài sản dưới mọi hình thức.
5. Thu nhập từ chuyển nhượng tài sản, thanh lý tài sản (trừ bất
động sản), các loại giấy tờ có giá khác
6. TN từ lãi tiền gửi, lãi cho vay vốn, phí bảo lãnh tín dụng và các
khoản phí khác trong hợp đồng cho vay vốn.
Trường hợp khoản thu từ lãi tiền gửi, lãi cho vay vốn phát sinh
cao hơn các khoản chi trả lãi tiền vay theo quy định, sau khi bù
trừ phầnCL cịn lại tính vào TN khác khi xác định TN chịu thuế.
Trường hợp khoản thu từ lãi tiền gửi, lãi cho vay vốn phát sinh
thấp hơn các khoản chi trả lãi tiền vay theo quy định, sau khi bù
trừ phần CL còn lại giảm trừ vàoTN SXKD chính khi xác định
TNchịu thuế.
61

Thu nhập khác
7. TN từ hoạt động bán ngoại tệ:
8. Thu nhập từ chênh lệch tỷ giá,
Khoản CLTG phát sinh trong kỳ liên quan trực tiếp đến doanh thu,
chi phí của HĐSXKD chính của DN được tính vào chi phí hoặc TN
của HĐSXKD chính của DN. Khoản CLTG phát sinh trong kỳ khơng
liên quan trực tiếp HĐSXKD chính của DN , nếu phát sinh lỗ CLTG
tính vào chi phí tài chính, (Thay vì SXKD chính trước 1.1.2015 )nếu
phát sinh lãi CLTG tính vào thu nhập khác.
Lãi CLTG do đánh giá lại các khoản nợ phải trả bằng ngoại tệ cuối
năm tài chính được bù trừ với lỗ CLTG do đánh giá lại các khoản
nợ phải trả bằng ngoại tệ cuối năm tài chính.. Sau khi bù trừ lãi
hoặc lỗ CLTG liên quan trực tiếp đến DTCP của HDSXKD chính

củaĐN được tính vào TN hoặc CP của HĐSXKD chính củaDN. Lãi
hoặc lỗ CLTG khơng liên quan trực tiếp đến DTCP của HĐSXKD
chính được tính vào TN khác hoặc CP tài chính
Các khoản CLTG nêu trên khơng bao gồm CLTG hối đối do đánh
giá lại số dư cuối năm là: tiền mặt, tiền gửi, tiền đang chuyển, các
khoản nợ phải thu có gốc ngoại tệ.
62

Thu nhập khác

63

TANET - Chúc bạn Thành công

21


TANET - Mạng Tri Thức Thuế

9/12/2016

Thu nhập khác
9. Hoàn nhập các khoản DP (trừ hồn nhập dự phịng giảm giá
hàng tồn kho, dự phòng tổn thất các khoản đầu tư tài chính, dự
phịng nợ khó địi; Hồn nhập dự phịng bảo hành sản phẩm,
hàng hố đã trích nhưng hết thời gian trích lập khơng sử dụng
hoặc sử dụng khơng hết; Hồn nhập trích lập quỹ dự phịng tiền
lương).
10. Khoản nợ khó địi đã xố nay địi được.
11. Khoản nợ phải trả không xác định được chủ nợ.

12. Thu nhập từ hoạt động sản xuất kinh doanh của những năm
trước bị bỏ sót phát hiện ra.

64

Thu nhập khác
13. Khoản thu về tiền phạt, tiền bồi thường do bên đối
tác vi phạm HĐ phát sinh cao hơn khoản chi tiền
phạt, tiền bồi thường do vi phạm HĐ sau khi bù trừ
phần chênh lệch cịn lại tính vào thu nhập khác.
Trường hợp doanh nghiệp có khoản thu về tiền phạt,
tiền bồi thường do bên đối tác vi phạm hợp đồng
phát sinh thấp hơn khoản chi tiền phạt, tiền bồi
thường do vi phạm hợp đồng (các khoản phạt này
không thuộc các khoản tiền phạt về vi phạm hành
chính theo quy định của pháp luật về xử lý vi phạm
hành chính), sau khi bù trừ phần chênh lệch cịn lại
tính giảm trừ vào TN khác. Trường hợp đơn vị trong
năm không phát sinh thu nhập khác thì được giảm
trừ vào thu nhập hoạt động SXKD
65

Thu nhập khác
14. CL do đánh giá lại TS theo quy định để góp vốn, để điều
chuyển khi chia, tách, hợp nhất, .. chuyển đổi loại hình DN:
a) CL tăng hoặc giảm do đánh giá lại TS tính 1 lần vào TN khác
hoặc giảm trừ TN khác (CL giảm) tại DN có TS đánh giá lại.
b) CL tăng or giảm do đánh giá lạiGTQSDD để: góp, vốn (mà DN
nhận được PB dần giá trị đất vào CP được trừ), điều chuyển khi
chia, tách, hợp nhất, chuyển đổi , góp vốn vào các ĐATXD

nhà,HT để bán tính 1 lần hoặc giảm trừ vào TN khác
Riêng CL tăng do đánh giá lại GTQSDD góp vốn để hình thành
TSCD cho SXKD mà DN nhận QSD khơng được trích KH, khơng
được phân bổ vào CP được trừ thì phần CL này được tính dần
vào TN tối đa khơng q 10năm.
c) DN nhận TS góp vốn.. được trích KH hoặc phân bổ dần vào
CP theo giá đánh giá theo quy định
66

TANET - Chúc bạn Thành công

22


TANET - Mạng Tri Thức Thuế

9/12/2016

Thông tư số 151/2014/TT-BTC
Bổ sung quy định không thu thuế
TNDN đối với khoản chênh lệch do
đánh giá lại tài sản đối với trường
hợp cổ phần hóa, sắp xếp, đổi mới
doanh nghiệp 100% vốn nhà nước.

67

Thu nhập khác
15. Quà biếu, quà tặng bằng tiền, bằng hiện vật; thu
nhập nhận được bằng tiền, bằng hiện vật từ khoản

hỗ trợ tiếp thị, hỗ trợ chi phí, chiết khấu thanh toán,
thưởng khuyến mại và các khoản hỗ trợ khác.
16. Tiền đền bù về tài sản cố định trên đất và tiền hỗ
trợ di dời sau khi trừ các khoản chi phí liên quan như
chi phí di dời (chi phí vận chuyển, lắp đặt), giá trị còn
lại của tài sản cố định và các chi phí khác (nếu có).
17. Các khoản thu nhập liên quan đến việc tiêu thụ
hàng hoá, cung cấp dịch vụ khơng tính trong doanh
thu như: thưởng giải phóng tàu nhanh, tiền thưởng
phục vụ trong ngành ăn uống, khách sạn sau khi đã
trừ các khoản chi phí để tạo ra khoản thu nhập đó
68

Thu nhập khác
18. Thu nhập về tiêu thụ phế liệu, phế phẩm sau khi đã trừ chi phí
thu hồi và chi phí tiêu thụ, được xác định cụ thể như sau:
Trường hợp doanh nghiệp phát sinh khoản thu nhập từ bán phế
liệu, phế phẩm được tạo ra trong quá trình sản xuất của các sản
phẩm đang được hưởng ưu đãi thuế thu nhập doanh nghiệp thì
khoản thu nhập này được hưởng ưu đãi thuế thu nhập doanh
nghiệp.
Trường hợp doanh nghiệp phát sinh khoản thu nhập từ bán phế
liệu, phế phẩm được tạo ra trong q trình sản xuất của các sản
phẩm khơng được hưởng ưu đãi thuế thu nhập doanh nghiệp
thì khoản thu nhập nhập này được tính vào thu nhập khác,
khơng được áp dụng ưu đãi thuế thu nhập doanh nghiệp
19. Khoản tiền hồn thuế xuất khẩu, nhập khẩu của hàng hố đã
thực xuất khẩu, thực nhập khẩu phát sinh trong năm quyết tốn
thuế thu nhập doanh nghiệp được tính giảm trừ chi phí trong
năm quyết tốn

69

TANET - Chúc bạn Thành cơng

23