(Luận văn thạc sĩ) Hoàn thiện công tác quản lý ngân sách nhà nước trên địa bàn huyện Văn Lãng tỉnh Lạng Sơn

L I CAM OAN
H c viên xin cam đoan đây là cơng trình nghiên c u c a b n thân h c viên. Các k t
qu nghiên c u và các k t lu n trong lu n v n là trung th c, không sao chép t b t k
m t ngu n nào và d
có) đã đ

i b t k hình th c nào.Vi c tham kh o các ngu n tài li u (n u

c th c hi n trích d n và ghi ngu n tài li u tham kh o đúng quy đ nh.
Tác gi lu n v n

V Thanh Tâm

i


L IC M
hồn thành ch
L i, đ

N

ng trình đào t o th c s Qu n lý kinh t t i Tr

c s đ ng ý c a Tr

ng

ng

i h c Th y

i h c Th y L i và s nh t trí c a gi ng viên h

ng

d n PGS.TS Ngô Th Thanh Vân, tôi đã ti n hành th c hi n lu n v n th c s Qu n lý
kinh t v i đ tài: “Hồn thi n cơng tác qu n lý tài chính đ i v i các tr

ng ph

thông trên đ a bàn thành ph L ng S n”.
Trong su t quá trình h c t p và hồn thành lu n v n này, tôi đã nh n đ

cs h

ng

d n, giúp đ quý báu c a các quý th y cô, các anh ch trong t p th l p. V i lịng kính
tr ng và bi t n sâu s c tôi xin đ
Ban Giám hi u Tr

ng

c bày t l i c m n chân thành t i:

i h c Th y L i, và các th y cô giáo đã t o m i đi u ki n

thu n l i giúp đ tơi trong q trình h c t p và hoàn thành lu n v n;
PGS.TS Ngơ Th Thanh Vân, Cơ đã h t lịng giúp đ , h

ng d n, truy n đ t nh ng

kinh nghi m th c t quý báu và t o m i đi u ki n thu n l i cho tơi hồn thành lu n
v n này;
Xin g i l i c m
bè, các anh/ch

n t i nh ng ý ki n đóng góp và s đ ng viên c a gia đình, b n
trong l p cao h c 24QLKT12 trong su t quá trình h c t p và

nghiên c u lu n v n th c s ;
Cu i cùng xin g i l i c m n sâu s c t i Ban lãnh đ o S Tài chính t nh L ng S n, y
ban nhân dân Thành ph L ng S n, phòng TC – KH thành ph và phòng Giáo d c
ào t o Thành ph đã t o đi u ki n giúp đ và cung c p cho tôi ngu n tài li u tham
kh o quý báu, c m n t t c các tác gi c a nh ng cu n sách, bài vi t, công trình
nghiên c u và website h u ích đ

c đ c p trong danh m c tài li u tham kh o c a

lu n v n này.
Hà N i, tháng 9 n m 2017
H c viên

V Thanh Tâm
ii


M CL C

PH N M

CH

U ................................................................................................... 1

NG 1 C S LÝ LU N VÀ TH C TI N CÔNG TÁC QU N LÝ TÀI

CHÍNH

I V I CÁC TR

NG PH

THƠNG TRÊN

A BÀN THÀNH

PH L NG S N .................................................................................................. 4
1.1 Giáo d c ph thơng và ngu n tài chính đ i v i giáo d c ph thông .............. 4
1.1.1 Giáo d c đ i v i s phát tri n KTXH .................................................... 4
1.1.2 Giáo d c ph thông trong đi u ki n kinh t th tr

ng.......................... 7

1.1.3 Các ngu n tài chính đ u t phát tri n giáo d c ................................... 12
1.2 Công tác qu n lý tài chính đ i v i các tr

ng ph thơng ............................. 18

1.2.1 Khái ni m và yêu c u c a cơng tác qu n lý tài chính đ i v i các tr

ng

ph thơng ....................................................................................................... 18
1.2.2 Vai trị, các nhân t
các tr

nh h

ng c a công tác qu n lý tài chính đ i v i

ng ph thơng..................................................................................... 20

1.2.3 N i dung ch y u c a công tác qu n lý tài chính đ i v i các tr

ng

ph thông ....................................................................................................... 22
1.3. C s pháp lý và n i dung c a cơng tác qu n lý tài chính đ i v i các tr

ng

ph thông ............................................................................................................. 28
1.3.1. H th ng v n b n pháp lu t ban hành v qu n lý tài chính đ i v i giáo
d c ph thông ................................................................................................ 28
1.3.2. N i dung c b n c a công tác qu n lý tài chính đ i v i giáo d c ph
thơng trên đ a bàn Thành ph L ng S n ....................................................... 29
1.4 Nh ng nhân t

nh h

ng đ n công tác qu n lý tài chính đ i v i giáo d c

ph thông ............................................................................................................. 29
1.4.1 Nh ng nhân t khách quan .................................................................. 29
1.4.2 Nh ng nhân t ch quan ...................................................................... 31
1.5. Các ch tiêu đánh giá hi u qu cơng tác qu n lý tài chính đ i v i giáo d c
ph thông ............................................................................................................. 34

iii


1.6. Nh ng kinh nghi m t các đ a ph

ng v cơng tác qu n lý tài chính đ i v i

giáo d c ph thông .............................................................................................. 35
1.7. Nh ng cơng trình khoa h c có liên quan đ n đ tài..................................... 38
K t lu n ch

ng 1 ............................................................................................... 40

CH

NG 2 TH C TR NG C CH QU N LÝ TÀI CHÍNH

TR

NG PH THƠNG

I V I CÁC

THÀNH PH L NG S N ................................... 41

2.1 T ng quan v s phát tri n c a các tr

ng ph thông

thành ph L ng S n

............................................................................................................................. 41
2.1.1 Khái quát đ c đi m KTXH thành ph L ng S n ................................. 41
2.1.2 Khái quát s phát tri n các tr

ng ph thông

2.2 Th c tr ng công tác qu n lý tài chính đ i v i các tr

thành ph L ng S n . 43
ng ph thông

thành

ph L ng S n ...................................................................................................... 46
2.2.1. Các nhân t

nh h

tr

thành ph L ng S n ...................................................... 46

ng ph thông

ng đ n công tác qu n lý tài chính đói v i các

2.2.2 Cơng tác huy đ ng t o ngu n l c tài chính đ u t cho các tr
thơng

ng ph

thành ph L ng S n th i gian qua ................................................... 50

2.2.3. Công tác qu n lý, s d ng các ngu n tài chính và tài s n đ u t cho
giáo d c ......................................................................................................... 58
2.2.4 Công tác phân ph i chênh l ch thu chi ................................................ 67
2.2.5. Mơ hình đi n hình

tr

ng THPT Chu V n An ................................ 68

2.3 ánh giá chung v th c tr ng c ch qu n lý tài chính đ i v i các tr ng ph
thông L ng S n.................................................................................................. 74
2.3.1. K t qu đ t đ

c ................................................................................. 74

2.3.2. Nh ng h n ch và nguyên nhân .......................................................... 80
K t lu n ch
CH

ng 2 ............................................................................................... 84

NG 3 M T S

TÀI CHÍNH

GI I PHÁP HỒN THI N CÔNG TÁC QU N LÝ

I V I CÁC TR

NG PH NG THÔNG

THÀNH PH

L NG S N ......................................................................................................... 87
3.1 inh h

ng phát tri n giáo d c ph thông công l p
iv

thành ph L ng S n 87


3.1.1 Quan đi m phát tri n ............................................................................ 87
3.1.2. M c tiêu, ch tiêu c b n c a chi n l

c phát tri n GDPT công l p

Thành ph L ng S n ..................................................................................... 88

3.2 Gi i pháp hoàn thi n cơng tác qu n lý tài chính đ i v i các tr

ng ph thông

L ng S n .......................................................................................................... 90
3.2.1. Nhóm các gi i pháp v đa d ng hóa các ngu n l c tài chính ............. 90
3.2.2. Nhóm các gi i pháp s d ng hi u qu các ngu n l c tài chính và ti t
ki m chi ......................................................................................................... 97
3.2.3 Gi i pháp nâng cao hi u qu qu n lý, s d ng tài s n ......................... 99
3.2.4. T ng c

ng công tác ki m tra, giám sát, ki m toán n i b .............. 100

3.2.5 V trí vai trị c a Th tr

ng đ n v và ki n toàn t ch c b máy, nâng

cao n ng l c đ i ng cán b qu n lý, cán b làm công tác tài chính k tốn
đ n v ........................................................................................................... 103
3.3 M t s ki n ngh .......................................................................................... 105
3.3.1 Ki n ngh v i c quan qu n lý nhà n

c ........................................... 105

3.3.2. Nh ng ki n ngh đ i v i đ n v ........................................................ 107
K t lu n ch

ng 3 ............................................................................................. 111

K T LU N VÀ KI N NGH ........................................................................... 113

DANH M C TÀI LI U THAM KH O .......................................................... 115

v


DANH M C B NG BI U
B ng 2.1. K t qu các H i thi c p t nh n m h c 2015-2016: ............................. 44
B ng 2.2: Chi Ngân sách cho giáo d c trên đ a bàn thành ph L ng S n.......... 51
B ng 2.3: Chi th

ng xuyên NSNN cho các tr

ng ph thông công l p .......... 52

trên đ a bàn thành ph ......................................................................................... 52
B ng 2.4: Chi ch

ng trình m c tiêu qu c gia cho GD & T ........................... 53

B ng 2.5: M c thu h c phí

các c s giáo d c ................................................ 54

giai đo n 2012 – 2015 ......................................................................................... 54
B ng 2.6: M c thu h c phí

các c s giáo d c công l p ................................. 54

n m h c 2016-2017 ............................................................................................. 54
B ng 2.7: S thu h c phí

các tr

ng ph thông ............................................... 55

trên đ a bàn thành ph L ng S n......................................................................... 55
B ng 2.8 : Chi th

ng xuyên NSNN cho GDPT trên đ a bàn thành ph L ng

S n ....................................................................................................................... 59
B ng 2.9: Chi th

ng xuyên Phí, l phí đ l i cho GDPT trên đ a bàn thành ph

L ng S n.............................................................................................................. 61
B ng 2.10:

nh m c phân b d toán NSNN chi th

& T cho các t nh, thành ph tr c thu c trung

ng xuyên s nghi p GD

ng ......................................... 64

B ng 2.11: S phòng h c n m h c 2014-2015, 2015-2016 ................................ 65
B ng 2.12: Các ngu n tài chính c a tr
B ng 2.13: C c u chi th

ng THPT Chu V n An ....................... 69

ng xuyên c a tr

ng PTTH Chu V n An ............... 70

B ng 2.14: K t qu th c hi n ti t ki m chi ......................................................... 71
B ng 2.15: K t qu thu, chi ho t đ ng s nghi p và ho t đ ng s n xu t kinh
doanh c a tr

ng THPT Chu V n An t n m 2014-2016 .................................. 71

B ng 2.16. K t qu đánh giá cán b qu n lý n m h c 2015-2016 ..................... 76
B ng 2.17. K t qu đánh giá giáo viên, nhân viên n m h c 2015-2016 ............ 77
B ng 2.18: Xu h

ng thay đ i t tr ng c a ngu n ngoài NSNN ....................... 78

so v i t ng ngu n v n đ u t cho giáo d c ........................................................ 78
vi


B ng 2.19: Ch t l

ng GDPT ............................................................................. 79

B ng 3.1 B ng t ng h p ch t l

ng và hi u qu giáo d c giai đo n 2012-202089

B ng 3.2 Xây d ng đ i ng nhà giáo và cán b qu n lý giáo d c giai đo n 20122020 ..................................................................................................................... 89
B ng 3.3 Huy đ ng các ngu n l c cho giáo d c giai đo n 2016-2020 .............. 89
B ng 3.4 Công tác ph c p giáo d c và xây d ng tr

ng chu n qu c gia giai

đo n 2012-2020 ................................................................................................... 90

vii


DANH M C BI U
Bi u đ 2.1: M c đ t đ m b o kinh phí th
An và Tr

ng xuyên c a tr

ng THPT Chu V n

ng ph thông khác trên đ a bàn ............................................................. 73

Bi u đ 2.2: So sánh t tr ng chi ho t đ ng chuyên môn nghi p v v i t ng kinh phí
ho t đ ng th

ng xuyên c a tr

ng Ph thông khác trên đ a bàn ............................. 74

viii

DANH M C CÁC T

VI T T T VÀ GI I THÍCH THU T NG

GDPT Giáo d c ph thơng
THCS Trung h c c s
THPT Trung h c Ph thông
KT – XH Kinh t - xã h i
CSGD C s giáo d c
GD & T Giáo d c và ào t o
NSNN Ngân sách Nhà n

c

Phịng Tài chính – KH Phịng Tài chính – K ho ch
PCGDMN Ph c p giáo d c m m non
PCGDTH Ph c p giáo d c trung h c

H ND H i đ ng nhân dân

ix



PH N M

U

1. Tính c p thi t c a đ tài

tn
n

c Vi t Nam ta đang trong quá trình phát tri n ti n t i m c tiêu tr thành m t

c công nghi p theo h

ng hi n đ i trên c s h i nh p qu c t và nhân t có ý

ngh a quy t đ nh th ng l i đó chính là y u t con ng

i, ngu n nhân l c đ

c phát

tri n c v ch t và l

ng. V i vai trò quan tr ng nh v y trong s nghi p phát tri n

kinh t xã h i c a

tn

n

c, l nh v c giáo d c và đào t o luôn đ

c

ng và Nhà

c ta đ c bi t quan tâm, m t trong nh ng y u t có ý ngh a quy t đ nh đ i m i c

b n và toàn di n giáo d c đào t o, đó là tài chính và c ch qu n lý tài chính. Ngh
quy t c a Qu c h i s 35/2009/NQ-QH12 ngày 19 tháng 6 n m 2009 v ch tr
đ nh h

ng,

ng đ i m i m t s c ch tài chính trong giáo d c đào t o có xác đ nh rõ m c

tiêu c a vi c đ i m i c ch tài chính: “Xây d ng m t c ch tài chính m i cho giáo
d c và đào t o, nh m huy đ ng ngày càng t ng và s d ng có hi u qu ngu n l c c a
nhà n

c và xã h i đ nâng cao ch t l

ng, m r ng quy mô và đ m b o công b ng

trong giáo d c và đào t o, đáp ng yêu c u c a s nghi p công nghi p hóa, hi n đ i
hóa đ t n
c ng đ

c; góp ph n xây d ng h th ng các chính sách đ ti n t i m i ng

c h c hành v i n n giáo d c có ch t l

i ai

ng ngày càng cao.”

Trong th i gian qua, trên đ a bàn thành ph L ng S n, giáo d c đào t o luôn đ

c

quan tâm. Chi NSNN cho ho t đ ng giáo d c khơng ng ng t ng lên góp ph n quan
tr ng vào quá trình phát tri n giáo d c c a t nh L ng S n nói chung và thành ph L ng
S n nói riêng. Tuy nhiên, v n đ c ch qu n lý tài chính trong giáo d c và đào t o
v n cịn m t s khó kh n, h n ch và hi u qu ch a cao. Các ngu n l c đ u t cho
giáo d c còn h n h p, hi u qu s d ng ngu n l c c a nhà n

c và xã h i cho giáo

d c còn ch a th c s hi u qu , vai trò c a c ch qu n lý tài chính cịn m nh t ch a
th c s là công c h u hi u thúc đ y s phát tri n c a ngành.
Vì v y, vi c nghiên c u th c ti n q trình thi hành cơng tác qu n lý tài chính đ i v i
giáo d c ph thơng đ t đó có nh ng đ xu t s a đ i b sung theo h

ng phù h p

h n v i nh ng yêu c u m i là h t s c c n thi t. Xu t phát t nh ng yêu c u và th c
ti n trên, h c viên l a ch n đ tài “Hồn thi n cơng tác qu n lý tài chính đ i v i các
tr

ng ph thông trên đ a bàn thành ph L ng S n” làm đ tài có tính c p thi t và ý

ngh a cho lu n v n c a mình.

1

2. M c đích nghiên c u
Nghiên c u đ xu t m t s gi i pháp nh m t ng c
tài chính đ i v i các tr

ng công tác qu n lý Nhà n

cv

ng ph thông trên đ a bàn Thành ph L ng S n đ n n m

2020.
3. Ph

ng pháp nghiên c u

Lu n v n s d ng các ph

ng pháp nghiên c u sau:

- Ph

ng pháp thu th p thông tin;

- Ph

ng pháp th ng kê;

- Ph

ng pháp h th ng hóa;

- Ph

ng pháp phân tích so sánh;

- Ph

ng pháp phân tích t ng h p;

- Ph

ng pháp đ i chi u v i h th ng v n b n pháp quy.

4.

it

ng và ph m vi nghiên c u

a,

it

ng nghiên c u

Lu n v n ch y u nghiên c u các n i dung và công c s d ng trong qu n lý Nhà
n

c v tài chính đ i v i các tr

ng ph thông trên đ a bàn Thành ph L ng S n.

b, Ph m vi nghiên c u
- N i dung:
tr

ánh giá th c tr ng công tác qu n lý Nhà n

ng ph thông và đ ra các gi i pháp t ng c

ng hi u qu công tác này cho đ n

n m 2020.
- Th i gian: trong giai đo n 2012 – 2016.
- Không gian: đ a bàn Thành ph L ng S n, t nh L ng S n.

2

c v tài chính đ i v i các


5. Ý ngh a khoa h c và ý ngh a th c ti n c a đ tài
a, Ý ngh a khoa h c
Nh ng k t qu nghiên c u có giá tr tham kh o trong h c t p, gi ng d y và nghiên c u
các v n đ qu n lý Nhà n

c v tài chính.

b, Ý ngh a th c ti n

Nh ng k t qu nghiên c u là nh ng tham kh o h u ích có giá tr g i m trong cơng
tác qu n lý tài chính đ i v i giáo d c ph thông trên đ a bàn Thành ph L ng S n nói
riêng và t nh L ng S n nói chung trong giai đo n hi n nay.
6. K t qu d ki n đ t đ
K t qu d ki n đ t đ

c

c bao g m:

- H th ng hóa các v n đ lý lu n và th c ti n c a qu n lý Nhà n c v tài chính đ i v i
cơng tác qu n lý tài chính đ i v i các tr

ng ph thơng trên đ a bàn c p t nh.

-

ánh giá th c tr ng công tác t ch c qu n lý Nhà n

tr

ng ph thông trên đ a bàn Thành ph L ng S n.

-

a ra các gi i pháp t ng c

ng công tác qu n lý Nhà n

c v tài chính đ i v i các

c v tài chính mang tính

hi u qu và kh thi đ i v i Thành ph L ng S n, t nh L ng S n.
7. N i dung c a lu n v n
Lu n v n ngoài ph n m đ u, k t lu n, danh m c tài li u tham kh o, g m 3 N i dung
chính sau:
Ch

ng 1: C s lý lu n và th c ti n cơng tác qu n lý tài chính đ i v i các tr

ng ph

thông trên đ a bàn thành ph L ng S n.
Ch

ng 2: Th c tr ng cơng tác qu n lý tài chính đ i v i các tr

ng ph thông

thành

ph L ng S n.
Ch

ng 3: Gi i pháp hồn thi n cơng tác qu n lý tài chính đ i v i các tr

thơng

thành ph L ng S n.

3

ng ph


CH

NG 1 C

CHÍNH
PH

S

LÝ LU N VÀ TH C TI N CÔNG TÁC QU N LÝ TÀI

I V I CÁC TR

NG PH

THÔNG TRÊN

A BÀN THÀNH

L NG S N

1.1 Giáo d c ph thơng và ngu n tài chính đ i v i giáo d c ph thông
L ch s phát tri n và ti n b c a xã h i lồi ng
phát tri n thì con ng

i trong xã h i c n đ

i cho th y: Xã h i mu n duy trì và

c giáo d c liên t c đ ti p thu, c p nh t và

phát tri n ki n th c và k n ng mà lồi ng

i đã tích l y đ

c. Giáo d c là hi n t

ng

xã h i n y sinh, t n t i và phát tri n g n li n v i s phát tri n và ti n b không ng ng
c a xã h i.
Giáo d c và đào t o (GD &

T), xét v ph

nhi u ý ki n, nh n th c khác nhau.

ng di n ph m trù khái ni m đang có

i u đó s d n đ n nh ng nh n th c khác nhau v

qu n lý tài chính đ i v i s nghi p Giáo d c đào t o. Vì v y, tr

c khi đi sâu nghiên

c u đ n c ch qu n lý tài chính đ i v i l nh v c này c n làm rõ m t s v n đ mang
tính lý lu n v giáo d c nói chung và GDPT nói riêng.
1.1.1 Giáo d c đ i v i s phát tri n KTXH
N u hi u theo ngh a r ng: Giáo d c đ

c hi u là s truy n bá và l nh h i tri th c đ

hình thành, phát tri n ph m ch t và n ng l c c a con ng

i. Giáo d c hi u theo ngh a

r ng bao g m c vi c d y và h c cùng các tác nhân khác, di n ra trong và ngồi
tr

ng, c

gia đình và xã h i.

Theo ngh a h p, g n v i h th ng giáo d c qu c dân, Giáo d c là quá trình đào t o con
ng

i m t cách có m c đích và có k ho ch, thơng qua t ch c vi c truy n th và l nh

h i có h th ng tri th c c a xã h i loài ng
t

i, nh m giúp con ng

i phát tri n, có lý

ng, tri th c, s c kh e, th m m , ngh nghi p và hình thành b i d

ng nhân cách,

ph m ch t, n ng l c c a công dân.
Nh v y, giáo d c là quá trình nh m hình thành, phát tri n nhân cách con ng

i, đ

c

t ch c m t cách có m c đích, có k ho ch thông qua các ho t đ ng và các quan h
gi a ng

i d y và ng

nghi m mà lo i ng

i h c nh m đ ng

i h c l nh h i nh ng tri th c và kinh

i đã tích l y trong l ch s . Giáo d c t o cho ng

4

i h c có đ

c

ki n th c, k n ng và thái đ phù h p v i s phát tri n xã h i và mơi tr
nghi p. Vai trị c a giáo d c đ i v i s phát tri n KTXH đ

ng ngh

c th hi n:

Th nh t: Giáo d c góp ph n t o ngu n nhân l c có trình đ và chun mơn k
thu t, m t trong nh ng y u t quy t đ nh t ng tr

ng kinh t và phát tri n b n

v ng.
Các h c thuy t phát tri n kinh t t tr

c đ n nay c b n đ u th ng nh t quan đi m

cho r ng đ phát tri n kinh t , xã h i c n có 3 ngu n l c c b n: nhân l c, tài nguyên
thiên nhiên và ngu n l c tài chính. V trí c a các ngu n l c này thay đ i cùng v i s
phát tri n c a xã h i. Trong n n kinh t nông nghi p, tài nguyên thiên nhiên đóng vai
trị c b n, quy t đ nh m c s n l

ng t o ra.

n n n kinh t cơng nghi p, v trí hàng

đ u thu c v ngu n l c tài chính. Ngày nay, trong quá trình chuy n sang n n kinh t
tri th c, ngu n l c tài nguyên thiên nhiên, c a c i v t ch t, tài chính v n đóng vai trị

quan tr ng nh ng vai trò quy t đ nh s thu c v ngu n v n con ng
l c. Ch t l

i - ngu n nhân

ng ngu n nhân l c s quy t đ nh n ng l c c nh tranh, t ng tr

ng và phát

tri n kinh t trong b i c nh h i nh p kinh t qu c t . Chính vì th , phát tri n ngu n
nhân l c có ch t l

ng ln đ

c coi là v n đ

u tiên trong chi n l

c phát tri n kinh

t c a m i qu c gia.
Có nhi u y u t

nh h

ng tr c ti p và gián ti p đ n ngu n nhân l c. Theo các chuyên

gia c a t ch c UNDP (ch

ng trình phát tri n c a liên h p qu c) các nhân t đó là:

Giáo d c - đào t o; s c kh e và dinh d
con ng

ng; môi tr

ng; vi c làm; và s gi i phóng

i. N m nhân t trên có kh n ng t o ra nh ng giá tr cho s phát tri n ngu n

nhân l c, chúng g n bó và nh h

ng l n nhau. Trong đó Giáo d c đào t o là c s

c a các nhân t khác. Vì v y, giáo d c đào t o là đi u ki n thi t y u đ c i thi n s c
kh e và dinh d

ng, đ duy trì m t mơi tr

ng có ch t l

ng cao, đ m r ng c i

thi n lao đ ng và đ duy trì s đáp ng v kinh t - chính tr nh m gi i phóng con
ng

i. Do v y, giáo d c đ

c xem nh là n n t ng cho s phát tri n ngu n nhân l c,

là đi u ki n khơng th thi u nh m hình thành ngu n v n con ng
Giáo d c còn thúc đ y t ng tr
n ng thành th o c a ng

i có ch t l

ng.

ng kinh t thơng qua vi c nâng cao trình đ và kh

i lao đ ng. T c là góp ph n t ng n ng su t lao đ ng. M c đ

5


nh h

ng c a giáo d c đ i v i n ng xu t lao đ ng đ

c tính b ng b ng cách so sánh

s khác nhau gi a s n ph m c a m t cá nhân làm ra trong cùng m t đ n v th i gian
tr

c và sau khi cá nhân đó tr i qua m t khóa đào t o v i m t chi phí c a khóa h c đó.

K t qu này đ

c g i là t su t l i nhu n xã h i khi đ u t cho xã h i.

Giáo d c còn đ
ch t, v n con ng

c coi là n n t ng cho s t ng tr
i khi đ

ng b n v ng. Khác v i v n v t

c s d ng s tích l y ngày càng nhi u kinh nghi m, tri

th c. Vì th giáo d c khơng ng ng làm gia t ng giá tr và có đóng góp ngày càng l n
h n đ i v i s t ng tr

ng kinh t c a m i qu c gia.

Th hai: Giáo d c góp ph n xóa đói, gi m nghèo.
Nghèo đói là v n đ l n c a c nhân lo i.
n i lên đó là trình đ h c v n c a ng
Ng

ói nghèo có nhi u nguyên nhân, trong đó

i nghèo khá th p.

i nghèo có thu nh p th p m t ph n do n ng l c và kinh nghi m làm vi c th p,

m t ph n do l i b phân bi t đ i x trên th tr
đ

ng lao đ ng. Giáo d c có th gi i quy t

c v n đ đó, vì th mà giáo d c góp ph n vào cơng cu c xóa đói, gi m nghèo. Giáo

d c mang l i các k n ng, ki n th c và quan đi m giúp nâng cao n ng su t c a l c
l

ng lao đ ng nghèo.

Th ba: Giáo d c góp ph n quan tr ng thúc đ y vi c hình thành và chuy n d ch
c c u n n kinh t qu c dân theo h

ng Cơng nghi p hóa, hi n đ i hóa.

C c u kinh t là t ng th các ngành, l nh v c, b ph n kinh t có quan h h u c
t

ng đ i n đ nh h p thành, bao g m: c c u ngành kinh t , c c u thành ph n kinh

t và c c u lãnh th .

đ m b o s t ng tr

ng kinh t cao và b n v ng các qu c gia

không ng ng xây d ng và đi u ch nh c c u n n kinh t qu c dân phù h p v i xu th
phát tri n c a th i đ i và phát huy đ

c nh ng l i th c a qu c gia mình.

M t trong nh ng y u t tác đ ng r t l n t i quá trình chuy n d ch c c u kinh t qu c

dân chính là s l

ng, ch t l

ng và c c u ngu n nhân l c c a m i qu c gia. Y u t

ngu n nhân l c này ch có th có đ

c thơng qua phát tri n n n giáo d c qu c dân. S

phát tri n c a n n giáo d c c v quy mô, ch t l

ng và v i m t c c u h p lý v

vùng, mi n, trình đ , ngành ngh đào t o... s góp ph n tích c c thúc đ y q trình

6


hình thành và chuy n d ch c c u n n kinh t qu c dân phù h p v i xu h
tri n c a th i đ i, đ m b o s t ng tr
Chuy n d ch c c u kinh t theo h
đ

c

ng và Nhà n

ng phát

ng cao và b n v ng c a n n kinh t .
ng Cơng nghi p hóa - Hi n đ i hóa

c xác đ nh là con đ

Vi t Nam,

ng t t y u đ Vi t Nam thốt nhanh kh i

tình tr ng l c h u, ch m phát tri n và tr thành m t qu c gia v n minh, hi n đ i. Nh n
th c đ

c t m quan tr ng c a giáo d c v i vi c chuy n d ch c c u n n kinh t qu c

dân. V n ki n

i h i XII ch rõ:

tri n ngu n nhân l c, đã t ng đ

i m i c n b n, toàn di n giáo d c, đào t o, phát

c kh ng đ nh trong các v n ki n

bi t là trong Ngh quy t s 29 c a H i ngh Trung

c đây, đ c

ng 8, khóa XI, kh ng đ nh đây

không ch là qu c sách hàng đ u, là “chìa khóa” m ra con đ
lên phía tr

ng tr

ng đ a đ t n

c ti n

c, mà còn là “m nh l nh” c a cu c s ng. Trong V n ki n đ i h i XII l n

này, k th a quan đi m ch đ o c a nhi m k tr

c,

ng ta đ a ra đ

ng l i đ i m i

c n b n, toàn di n giáo d c, đào t o, phát tri n ngu n nhân l c, xác đ nh đây là m t k
sách, qu c sách hàng đ u, tiêu đi m c a s phát tri n, mang tính đ t phá, khai m con
đ

ng phát tri n ngu n nhân l c Vi t Nam trong th k XXI, kh ng đ nh tri t lý nhân

sinh m i c a n n giáo d c n

c nhà “d y ng

i, d y ch , d y ngh ”.

Th t : Giáo d c góp ph n t o l p s cơng b ng trong xã h i.
Giáo d c mang l i các k n ng, ki n th c và quan đi m nh n th c xã h i, đó chính là
nhân t quy t đ nh nâng cao kh n ng tham gia vào th tr

ng lao đ ng c a l c l

ng

lao đ ng nghèo. Công b ng trong giáo d c góp ph n đem l i s công b ng trong phân
ph i thu nh p. Thông qua các kho n chi tiêu c a chính ph cho giáo d c. Hi n nay,
giáo d c ti u h c ph c p không m t ti n là cách th c ch y u đ tái phân b ngu n
l c có l i cho ng

i nghèo.

1.1.2 Giáo d c ph thông trong đi u ki n kinh t th tr

ng

Giáo d c là chu i ho t đ ng có ý th c c a xã h i và giáo d c c b n là b

cđ uh t

s c quan tr ng làm c s cho quá trình đào t o. Trong giáo d c c b n thì b

cđ u

tiên là GDPT.
th c hi n các m c tiêu giáo d c c a mình, m i n

c có m t h th ng giáo d c

qu c dân đ c tr ng, h th ng giáo d c qu c dân nào c ng đ u là toàn b các thi t ch

7


GDPT c a qu c gia do nhà n
nhau và đ

c thi t l p, qu n lý d

c c u trúc theo b c, c p ngành, ph

h th ng giáo d c hi n đ i, các b c h c đ

i nh ng hình th c c th khác

ng th c gi ng d y và qu n lý. Trong

c phân thành: Giáo d c ti n h c đ

ng,

GDPT, giáo d c trung h c chuyên nghi p và d y ngh , giáo d c đ i h c.
Theo cách hi u chung nh t thì GDPT là m t b ph n c a giáo d c qu c dân có vai trị
hình thành nhân cách cho th h tr , trang b nh ng tri th c và k n ng ph thông c
b n nh t v khoa h c, v n hóa, ngh thu t, h

ng nghi p, có s c kh e đ ti p t c h c

lên nh ng b c h c cao h n: h c ngh hay đi vào cu c s ng lao đ ng s n xu t, th c
hi n ngh a v cơng dân.
M c tiêu giáo d c nói chung, GDPT nói riêng c a m i qu c gia ph thu c vào quan
đi m phát tri n giáo d c và ch đ chính tr c a m i qu c gia. Do v y, m i qu c gia có
th l a ch n m c tiêu GDPT theo các đ nh h
l c phù h p v i hoàn c nh c th c a đ t n

ng phát tri n ch t l

ng ngu n nhân

c. Trên c s đó, m i qu c gia có m t h

th ng giáo d c riêng ph n ánh quan đi m giáo d c c a qu c gia mình.
i v i Vi t Nam, Ngh quy t c a B chính tr v c i cách Giáo d c ch rõ: GDPT là
n n t ng v n hóa c a m t n

c, là s c m nh t

v ng ch c cho s phát tri n toàn di n c a con ng
th i chu n b l c l

ng lai c a dân t c ta. Nó đ t c s
i Vi t Nam Xã h i ch ngh a, đ ng

ng lao đ ng d tr và ngu n tuy n ch n đ đào t o công nhân và

cán b c n thi t cho s nghi p xây d ng kinh t , phát tri n v n hóa và t ng c

ng

qu c phòng.
GDPT Vi t Nam chia làm 2 b c: b c ti u h c và b c trung h c.
- B c ti u h c là b c dành cho tr em t 6 - 11 tu i, th c hi n trong 5 n m h c, t l p
1 đ n l p 5. Giáo d c ti u h c là b c h c b t bu c đ i v i tr em; Nhà tr
và xã h i đ u ph i quan tâm, có ngh a v , trách nhi m đ tr em

đ tu i này h c h t

ti u h c.
- B c trung h c đ

c chia làm 2 c p: THCS và Trung h c ph thơng.

8

ng, gia đình


+ THCS là c p h c dành cho tr em đã có b ng t t nghi p ti u h c, đ tu i 11, đ

c

th c hi n trong 4 n m t l p 6 đ n l p 9. Tính đ n nay Vi t Nam đã th c hi n ph c p
giáo d c b c THCS đ

c 10 n m.

+ Trung h c ph thơng dành cho ng

i đã có b ng t t nghi p THCS,

đ

c th c hi n trong 3 n m t l p 10 đ n l p 12.

T

ng ng v i các b c h c, c p h c

GDPT là các tr

đ tu i 15,

ng ti u h c, THCS, Trung h c

ph thông.
Trong n n Kinh t th tr

ng coi k t qu c a GDPT là nh ng cá th đ

c đào t o c

b n v i tri th c, th m s n sàng cung c p cho nhu c u đào t o. Ch có th đào t o t t
n u giáo d c c b n t t. Do v y, khi k t thúc quá trình GDPT khơng ch là địi h i c a
q trình đào t o mà còn là nguyên li u c n thi t cho giai đo n ti p theo là đào t o
chính th tr

ng địi h i giáo d c, đ ng th i n n kinh t th tr

ng t o ra nhi u ph

ng

pháp đào t o GDPT. ó là:
- N n kinh t th tr

ng t o ra nhi u ngu n l c cho Giáo d c.

- N n kinh t th tr

ng t o ra nhi u lo i hình giáo d c: Cơng l p - ngồi cơng l p;

- N n kinh t th tr

ng sàng l c, th a nh n k t qu giáo d c.

- N n kinh t th tr

ng tác đ ng vào t ng khâu c a Giáo d c:

i ng th y cô giáo

gi ng d y - c s v t ch t.
- N n kinh t th tr
l

ng đòi h i và hòa nh p qu c t hóa h th ng - m c tiêu - ch t

ng giáo d c.

- N n kinh t th tr

ng cho phép g t hái k t qu c a giáo d c theo hình th c "mua"

k t qu c a giáo d c nh mua nhân tài, thu hút ti m n ng s n có mà khơng tr c ti p
giáo d c t nh ng b

c đi đ u tiên.

Vi t Nam có m t giai đo n trong c ch k ho ch hóa t p trung tr

c đây, có nh n

th c và quan ni m ch a th t đúng đ n v ho t đ ng giáo d c. Ch có khu v c ho t
đ ng s n xu t v t ch t đ

c coi là tr ng y u, tâm đi m c a ho t đ ng xã h i. Khu v c

này quy t đ nh t t c . Các khu v c không s n xu t v t ch t đ u coi là th y u, n theo

9


khu v c s n xu t v t ch t. T nh n th c nh v y d n t i t duy phân ph i t ng s n
ph m xã h i là: T ng s n ph m xã h i ch do khu v c s n xu t v t ch t t o ra, nên
ph i đ tái s n xu t gi n đ n và s n xu t m r ng khu v c này, ti p đ n đ dành cho
d tr qu c phòng, sau cùng ph n còn l i c a t ng s n ph m xã h i m i dành đ nuôi

các khu v c không s n xu t khác, ho t đ ng giáo d c khơng có đ
l pt

c m t v th đ c

ng đ i riêng c a mình mà h u nh b l thu c hoàn toàn vào s chi ph i c a

khu v c v t ch t. Do đó, ho t đ ng giáo d c b xu ng c p tr m tr ng v i nh ng
khuy t t t c a cách nh n th c c k v giáo d c. Nh :
- C n c vào ngu n l c ngân sách đ phân ph i t ng s n ph m xã h i đ quy t đ nh
giáo d c.
- H n ch , coi nh vao trị c a giáo d c ngồi cơng l p.
- Ch m đ i m i vi c c i cách giáo d c trên m i m t: Ch

ng trình giáo d c, ph

ng

pháp giáo d c, thi t b giáo d c.
- Bó h p theo l i truy n th ng, không xu t phát t nhu c u... và qu c t , thi u chu n
m c giáo d c.
- Phân ph i ngu n l c cho các c p h c ch a h p lý, th hi n

m c đ bao c p

các

c p h c.
Nh n th c rõ vi c t t h u v giáo d c, k t khi đ t n

c th c hi n công cu c đ i m i,

m c a và hịa nh p v i th gi i bên ngồi, đ n v i các lý thuy t khoa h c v kinh t
th tr
th c đ

ng nhi u v n đ thu c v nh n th c và t duy kinh t đã đ

c đ i m i. Nh n

c v trí c a các ngành d ch v không s n xu t tr c ti p v t ch t trong vi c c u

thành t ng s n ph m qu c gia c a n n kinh t qu c dân đã nâng v th c a các ngành
không s n xu t v t ch t lên ngang hàng v i ngành s n xu t v t ch t, làm cho các
ngành không s n xu t v t ch t đã có m t v trí t

ng đ i đ c l p c a mình trong n n

kinh t qu c dân, quan h bình đ ng v i các ho t đ ng khác thơng qua th tr

ng, có

th t t o l y ngu n l c đ ho t đ ng, cung c p s n ph m d ch v cho xã h i và thu
h i chi phí thơng qua q trình trao đ i v i khách hàng, thoát kh i c nh l thu c vào
khu v c s n xu t v t ch t.

10


Giáo d c là ngành không s n xu t v t ch t đi n hình cung c p các s n ph m d ch v

cho xã h i. S n ph m ch y u là các d ch v công c ng và d ch v cá nhân, ho c là
qu ng đ i qu n chúng nhân dân.
Trong giáo d c có d ch v cơng c ng h u hình nh : các ki n th c c a các môn h c t
nhiên, xã h i..., ph

ng pháp giáo d c, kinh nghi m đ

c ng này khó lo i tr vi c s d ng c a m t ng

c đúc k t..., các d ch v cơng

i nào đó, do đó các d ch v này h u

h t là d ch v công c ng thu n túy; và các d ch v cơng c ng h u hình nh các ho t
đ ng truy n đ t ki n th c, k n ng, h
v công c ng h u hình

ng d n th c hành, th c t , th c t p... các d ch

đây nói chung là các d ch v công c ng không thu n túy, vì

có th th c hi n s lo i tr

m c đ nh t đ nh, ph bi n các d ch v cơng c ng h u

hình c a giáo d c, vì m i d ch v th

ng đ

cm tl

ng ng

i có h n s d ng.

Ngồi ra ho t đ ng giáo d c cịn có th cung c p các d ch v cá nhân riêng r cho t ng
ng

i s d ng, nh các ho t đ ng gia s , ph đ o, b i d

v đ

c cung c p cho t ng ng

ng h c sinh... m c dù d ch

i nh ng các d ch v đó v n có ch a đ ng các y u t

d ch v công c ng thu n túy cá nhân.
Bên c nh cung c p các d ch v , các ho t đ ng giáo d c c ng có th t o ra các s n
ph m hàng hóa c th nh : xu t b n các sách giáo khoa, giáo trình... tuy v y, bao trùm
lên t t c các ho t đ ng giáo d c là cung c p các d ch v khơng vì m c đích kinh
doanh ki m l i nên các ho t đ ng giáo d c còn đ

c g i là ho t đ ng s nghi p.

Qua nghiên c u ho t đ ng giáo d c c a nhi u n

c trong đi u ki n kinh t th tr

ng

cho th y:
-

i v i d ch v công c ng vơ hình c a giáo d c, do không th th c hi n đ

c c ch

thu h i chi phí tr c ti p qua giá ho c phí nên t nhân h u nh khơng tham gia cung
c p d ch v công c ng. Vai trò ch y u thu c v nhà n
-

c.

i v i d ch v cơng c ng h u hình: có th th c hi n đ

giá ho c phí nên t nhân c ng tham gia đ u t cung c p.
n

c và t nhân đ u đ m nh n đ u t cung c p.

11

c chi phí thơng qua c ch
i v i lo i hình này c nhà


i v i các d ch v cá nhân: Do hồn tồn có th thu h i đ chi phí m t cách tr c

-

ti p thông qua giá nên h u nh do t nhân đ m nhi m.
i v i s n xu t cung c p các s n ph m hàng hóa thu c giáo d c: các s n ph m hàng

-

hóa này hồn tồn có th trao đ i mua bán trên th tr

ng nên có th nhà n

c c ng

đ u t cung c p.
1.1.3 Các ngu n tài chính đ u t phát tri n giáo d c
1.1.3.1 Tài chính đ i v i s phát tri n c a giáo d c
Tài chính là m t ph m trù kinh t khách quan, nó thu c ph m trù phân ph i c a c i xã
h id

i hình th c giá tr . Tài chính th hi n ra là s v n đ ng c a v n ti n t di n ra

m i ch th trong xã h i, nó ph n ánh t ng h p các m i quan h kinh t n y sinh trong
phân ph i, thông qua vi c t o l p và s d ng các qu ti n t nh m đáp ng các nhu
c u khác nhau c a các ch th trong xã h i.
Bi u hi n bên ngồi c a tài chính đó là các hi n t

ng thu, chi b ng ti n, là s v n

đ ng c a các ngu n tài chính, s t o l p và s d ng các qu ti n t

các ch th khác

nhau trong xã h i.
Tài chính có tác d ng kìm hãm hay thúc đ y s phát tri n c a m t ngành hay m t l nh
v c.

i v i giáo d c, tài chính có vai trị quan tr ng, tài chính tác đ ng đ n quy mơ,

m c tiêu và ch t l

ng c a h th ng giáo d c.

i u này đ

c th hi n c th trên các

khía c nh sau:
Th nh t, ngu n l c tài chính đ m b o duy trì ho t đ ng c a h th ng giáo d c
duy trì ho t đ ng giáo d c, ph i có nh ng trang thi t b ph c v cho quá trình d y
h c nh tr

ng, l p, th vi n, .... ph i xây d ng đ

h th ng sách giáo khoa, ...; ph i tr l
giáo d c. Chi n l
đ nh ph i đ

ng trình đào t o cùng v i

ng cho đ i ng giáo viên và các nhà qu n lý

c phát tri n giáo d c c a m i qu c gia trong nh ng th i k nh t

c xây d ng d a trên c s kh n ng cung ng tài chính. Thi u y u t tài

chính, nh ng đ xu t, c i ti n khó có th th c hi n đ
Ngu n l c tài chính nh h
Thơng th

c ch

c.

ng quan tr ng và tr c ti p đ n s phát tri n giáo d c.

ng, nh ng qu c gia có c ch , chính sách huy đ ng đ

12

c nhi u ngu n l c


tài chính đ u t cho giáo d c thì h th ng giáo d c c a qu c gia đó phát tri n, s n
ph m giáo d c có ch t l
đ ng. Ng

ng, đáp ng đ

c yêu c u ngày càng cao c a th tr

ng lao

c l i, nh ng qu c gia có ngu n l c tài chính khơng đáp ng đ nhu c u c a

giáo d c, n n giáo d c th
nh ng n

ng l c h u, ch t l

c có ngu n l c tài chính d i dào.

ng th p h n m t cách t

ng đ i so v i

i u này đúng c v lý thuy t và th c

ti n. Chính vì l đó, h u h t các qu c gia trên th gi i hi n nay ngoài vi c ngày càng
dành nhi u ngu n l c h n cho giáo d c, cịn t o mơi tr
ngu n l c t các ch th khác

trong n

ng thu n l i đ huy đ ng

c c ng nh ngoài n

c đ u t phát tri n giáo

d c.

Th hai, chính sách tài chính góp ph n đi u ph i ho t đ ng giáo d c
Giáo d c đ

c xem là m t b ph n c a k t c u h t ng xã h i, có nh h

s phát tri n c a m t qu c gia.
đ tđ

u t cho giáo d c là đ u t có h

c nh ng yêu c u c th nào đó.

ng l n đ n

ng đích và ph i

m i giai đo n phát tri n khác nhau, m c

đích, yêu c u đ t ra cho giáo d c không gi ng nhau.
V i ch c n ng phân ph i v n có c a mình, tài chính phân b h p lý các ngu n l c,
đ m b o cung c p đ nhân l c và v t l c cho ho t đ ng giáo d c.
c

i u ph i hay t ng

ng ngu n l c tài chính cho ngành h c hay c p h c này s giúp cho ngành h c hay

c p h c đó phát tri n, t đó t o nên h p l c thúc đ y s phát tri n c a toàn h th ng
giáo d c.
Tài chính cịn góp ph n th c hi n công b ng trong giáo d c, đ m b o cho “ai c ng

đ

c h c hành”. Công b ng trong giáo d c đang là yêu c u đ t ra đ i v i các qu c gia,

khi mà s phân b c a c i trong xã h i ngày càng có xu h
ph n nh dân c , khi n c h i h
s ng trong cùng m t n
th t ng c
cho ng

ng t p trung vào m t b

ng th giáo d c không đ ng đ u gi a ng

c. Nh có ch c n ng phân ph i c a tài chính, Nhà n

i dân
c có

ng đ u t ho c ban hành nh ng c ch , chính sách t o đi u ki n thu n l i

i nghèo đ

c ti p c n giáo d c. T đó, gi m s m t cơng b ng trong giáo

d c, góp ph n quan tr ng t o l p s công b ng trong xã h i.
Công b ng trong giáo d c th

ng đ

nhân dân đ u có kh n ng ti p c n;

c th c hi n
n

các c p h c th p, n i mà h u h t

c ta giáo d c ti u h c đ

13

c ph c p, do đó


khơng thu h c phí.

nhi u n

THCS là b t bu c, nhà n

c khác trên th gi i: giáo d c ti u h c và giáo d c

c đ m b o chi tiêu 100%.

Th ba, tài chính ki m tra, giám sát ho t đ ng giáo d c, h

ng ho t đ ng giáo

d c đ n nh ng m c tiêu đã đ nh m t cách có hi u qu nh t.
Ki m tra, giám sát tài chính là ki m tra, giám sát vi c huy đ ng và s d ng ti n cho

giáo d c. Ng

i ta có th ti n hành ki m tra, giám sát c s giáo d c m t cách th

ng

xuyên, liên t c và trên m t bình di n r ng. Thơng qua cơng tác ki m tra, giám sát,có
th n m b t nhanh chóng tình hình ho t đ ng c a c s giáo d c.
Giáo d c là v n đ l n c a qu c gia, c ng là v n đ nh y c m đ

c xã h i quan tâm.

Nh ng bi u hi n sai l nh trong đ u t phát tri n giáo d c đ l i h u qu nghiêm tr ng
v KTXH mà công tác kh c ph c tiêu t n nhi u th i gian và ti n c a. Ki m tra, giám
sát tài chính, v i nh ng đ c tính u vi t c a nó, giúp các c s giáo d c đ xu t nh ng
gi i pháp tình hu ng, c ng nh chi n l

c nh m s d ng các ngu n l c đ u t phát

tri n giáo d c m t cách h p lý, vì s ti n b c a con ng

i và s phát tri n c a n n

KTXH.
1.1.3.2 Các ngu n tài chính đ u t cho giáo d c
*Ngu n NSNN:
Ngân sách là m t khái ni m chung đ ch ngân sách c a các h gia đình, các doanh
nghi p và ngân sách c a khu v c chính ph . Trong th c ti n, thu t ng ngân sách
th

ng đ

c hi u là m t b n

c tính v s ti n đ

c s d ng và k ho ch s d ng s

ti n đó cho m t công vi c c a m t ch th . N u ch th đó là Nhà n
ngân sách chính ph hay ngân sách nhà n
h gia đình, doanh nghi p, ngân sách nhà n

c thì đ

c g i là

c. Tuy nhiên khác v i ngân sách c a các
c là m t ph m trù kinh t , chính tr và

pháp lý.
Theo góc đ kinh t , ngân sách nhà n
gia, đ

c là m t công c chính sách kinh t c a qu c

c s d ng đ đ t các m c tiêu: k lu t tài khóa, phân b ngu n l c theo th t

u tiên, và s d ng ngu n l c hi u qu .

14

Theo góc đ chính tr , ngân sách nhà n

cđ

c trình cho c quan quy n l c nhà n

c

đ đ m b o các đ i bi u c a ng

i dân giám sát, phê duy t b i Qu c h i, gi i h n các

quy n mà c quan hành pháp đ

c phép th c hi n.

Theo góc đ qu n lý, ngân sách nhà n

c là c n c đ qu n lý tài chính trong các đ n

v s d ng ngân sách, cho bi t s ti n đ n v đ

c phép chi, các nhi m v chi và k

ho ch th c hi n, ngân sách phân b cho đ n v .
Vi t Nam, t đi n ti ng Vi t thông d ng đ nh ngh a: “Ngân sách: t ng s thu và chi
c a m t đ n v trong m t th i gian nh t đ nh”. Lu t NSNN đ

c Qu c h i n

c C ng

hịa XHCN Vi t Nam khóa XIII, k h p th 9 thông qua ngày 25/6/2015 đ a ra khái
ni m: “Ngân sách nhà n

c là toàn b các kho n thu, chi c a Nhà n

và th c hi n trong m t kho ng th i gian nh t đ nh do c quan nhà n
quy t đ nh đ b o đ m th c hi n các ch c n ng, nhi m v c a Nhà n

cđ

c d tốn

c có th m quy n
c.”.

Ngu n v n NSNN là ngu n v n ch đ o trong đ u t cho giáo d c và đ

c u tiên

trong c c u b trí v n NSNN hàng n m. i u này xu t phát t nh ng lý do sau:
Th nh t, đây là ngu n tài chính c b n, to l n và n đ nh đ duy trì và phát tri n h
th ng giáo d c – đào t o theo đ nh h

ng và m c tiêu c a Nhà n

c.

Th hai, ngu n v n NSNN góp ph n gi i quy t nh ng v n đ thu c chính sách xã h i,
cơng b ng xã h i trong GD & T.
Th ba, ngu n v n NSNN góp ph n gi i quy t nh ng v n đ c a h th ng giáo d c
qu c dân

t m v mô nh phát tri n r ng kh p m ng l

i các CSGD, xây d ng các

CSGD tr ng đi m qu c gia, đi u ch nh quy mô, c c u và nâng cao ch t l

ng, hi u

qu giáo d c… Qua đó t o đi u ki n c n thi t đ thúc đ y đ u t c a t nhân vào phát
tri n giáo d c.
V n NSNN chi cho giáo d c chính là m t b ph n ngu n tài chính đã đ

c t p trung

vào qu NSNN dành đ đ u t phát tri n giáo d c. Nó ph n ánh s chi NSNN đ
phân b chi cho giáo d c, bao g m chi Ngân sách trung
ph

ng.

15

c

ng và chi ngân sách đ a