(Luận văn thạc sĩ) Giải pháp tăng cường công tác quản lý nhà nước về xây dựng trên địa bàn thành phố Sông Công tỉnh Thái Nguyên

L IC M

N

Sau th i gian h c t p và nghiên c u, lu n v n Th c s chuyên ngành Qu n lý xây
d ng v i đ tài: “Gi i pháp t ng c

ng công tác qu n lý nhà n

trên đ a bàn thành ph Sông Công t nh Thái Nguyên” đã đ
gi xin chân thành c m n các th y giáo, cô giáo tr

ng

c v xây d ng

c hoàn thành. Tác

i h c Th y l i, cùng b n

bè và đ ng nghi p đã t o đi u ki n giúp đ tác gi trong su t quá trình th c hi n
lu n v n.
c bi t tác gi c ng xin đ
Chính đã t n tình h

c g i l i c m n sâu s c t i th y giáo TS Lê V n

ng d n, ch b o và cung c p các thông tin, tài li u khoa h c

quý báu cho tác gi trong su t quá trình th c hi n lu n v n này.
Cu i cùng xin g i l i c m n chân thành đ n lãnh đ o UBND thành ph Sông Công

đã cung c p tài li u, t o m i đi u ki n thu n l i đ tác gi hoàn thành lu n v n.
Do h n ch v th i gian, ki n th c khoa h c và kinh nghi m th c t c a b n thân
ch a nhi u nên lu n v n không tránh kh i nh ng thi u sót. Tác gi r t mong nh n
đ

c ý ki n đóng góp t n tình c a các th y cô giáo và b n bè đ lu n v n đ t đ

s góp m t ph n nào đó vào vi c gi i pháp t ng c

ng công tác qu n lý nhà n

cv

xây d ng trên đ a bàn thành ph Sông Công - T nh Thái Nguyên.
Xin chân thành c m n!
Thái Nguyên, ngày 25 tháng 08 n m 2017
Tác gi lu n v n

Nguy n Th ng

i

i

c


L I CAM OAN
Tôi xin cam đoan, đây là công trình nghiên c u đ c l p c a b n thân v i s giúp đ
c a giáo viên h

đ

ng d n. Nh ng thông tin, d li u, s li u đ a ra trong lu n v n

c trích d n rõ ràng, đ y đ v ngu n g c. Nh ng s li u thu th p và t ng h p

c a cá nhân đ m b o tính khách quan và trung th c.
Tác gi lu n v n

Nguy n Th ng

ii

i


M CL C
L I C M N .................................................................................................................. i
L I CAM OAN ........................................................................................................... ii
M C L C ...................................................................................................................... iii
DANH M C CÁC S

, HÌNH V ........................................................................... v

DANH M C CÁC B NG BI U .................................................................................. vi
DANH M C CÁC KÍ HI U VI T T T ..................................................................... vii
M

U ......................................................................................................................... 1

CH

NG 1 T NG QUAN CÔNG TÁC QU N LÝ NHÀ N

C V

XÂY

D NG ........................................................................................................................... 4
1.1

c đi m, vai trò, n i dung c a xây d ng c b n..................................................... 4

1.1.1 M t s khái ni m ............................................................................................... 4
1.1.2

c đi m c a ho t đ ng xây d ng c b n ........................................................ 6

1.1.3 Vai trò c a ho t đ ng xây d ng c b n .......................................................... 10
1.1.4 N i dung c a xây d ng c b n........................................................................ 13
1.2 Qu n lý nhà n

c v xây d ng ............................................................................... 14

1.2.1 Khái ni m ........................................................................................................ 14
1.2.2 N i dung công tác qu n lý nhà n

c v xây d ng .......................................... 15

1.2.3.Các tiêu chí đánh giá v công tác qu n lý nhà n

1.2.4 Nh ng nhân t

nh h

c v xây d ng .................. 20

ng đ n công tác qu n lý nhà n

1.3 Nh ng bài h c kinh nghi m trong công tác qu n lý Nhà n
1.3.1 Bài h c kinh nghi m trong công tác qu n lý Nhà n
1.3.2 Bài h c kinh nghi m v công tác qu n lý Nhà n

c v xây d ng ........ 22
c v XD ................... 24

c v xây d ng... ................ 24

c v xây d ng trên th gi i .... 27

1.4 Nh ng công trình nghiên c u có liên quan đ n đ tài ............................................ 30
K t lu n ch
CH

ng 1 ......................................................................................................... 30

NG 2 TH C TR NG CÔNG TÁC QU N LÝ NHÀ N

D NG TRÊN
2.1

C V

XÂY

A BÀN THÀNH PH SÔNG CÔNG .............................................. 32

c đi m t nhiên, kinh t - xã h i c a TP. Sông Công ......................................... 32
2.1.1

c đi m t nhiên .......................................................................................... 32

2.2 T ng quan v ho t đ ng xây d ng

thành ph ...................................................... 41

iii


2.2.1 Tình hình đ u t xây d ng trên đ a bàn thành ph trong th i gian qua .......... 41
2.2.2 Nh ng k t qu đ t đ

c trong l nh v c xây d ng........................................... 54

2.3 Th c tr ng công tác qu n lý nhà n
2.3.1 T ch c b máy qu n lý nhà n

c v xây d ng trên đ a bàn thành ph .......... 60
c v xây d ng trên đ a bàn ......................... 60

2.3.2 Th c tr ng công tác qu n lý nhà n

c v xây d ng trên đ a bàn ................... 61

2.4 ánh giá chung v công tác qu n lý ho t đ ng XD trên đ a bàn thành ph ........... 68
2.4.1 Nh ng k t qu và bài h c đ t đ

c ................................................................. 68

2.4.2 Nh ng t n t i và nguyên nhân ........................................................................ 73
K t lu n ch
CH

ng 2 ......................................................................................................... 78

NG 3 GI I PHÁP T NG C

V XÂY D NG TRÊN
3.1
3.2

nh h

NG CÔNG TÁC QU N LÝ NHÀ N

C

A BÀN THÀNH PH SÔNG CÔNG .............................. 80

ng phát tri n c a thành ph Sông Công đ n n m 2022 ........................... 80

xu t m t s gi i pháp t ng c

ng công tác qu n lý ho t đ ng XD c a TP

Sông Công trong giai đo n 2017-2022 ......................................................................... 85
3.2.1 Hồn thi n mơ hình t ch c qu n lý nhà n
3.2.2

c v xây d ng........................... 85

y nhanh ti n đ các d án v quy ho ch xây d ng ..................................... 86

3.2.3 T ng c

ng công tác qu n lý ch t l

ng cơng trình ....................................... 88

3.2.4 T ng c

ng công tác ki m tra, thanh tra v tr t t xây d ng ......................... 92

3.2.5 Nâng cao n ng l c đ i ng cán b qu n lý ..................................................... 94
K t lu n ch

ng 3 ......................................................................................................... 96

K T LU N & KI N NGH ......................................................................................... 98
DANH M C TÀI LI U THAM KH O .................................................................... 101

iv


DANH M C CÁC S

, HÌNH V

Hình 1.1: óng góp c a ngành xây d ng vào GDP giai đo n n m 2007-2012 ........... 10
Hình 1.2: B n đ hành chính t nh Thái Ngun ........................................................... 16
Hình 2.1: B n đ hành chính thành ph Sơng Cơng ..................................................... 32
Hình 2.2: So sánh t ng s n ph m c a TP Sơng Cơng giai đo n 2012-2016 ............... 35
Hình 2.3. B n đ quy ho ch chung TP Sông Cơng đ n 2025 t m nhìn 2030 .............. 43
Hình 2.4. M t s d án đ

c th c hi n đ u t xây d ng t i TP Sơng Cơng ................ 54

Hình 2.5. Quy ho ch chi ti t khu đô th KOSY - TP. Sông Công ............................... 55
Hình 2.6. Quy ho ch chung m ng l
Hình 3.1: B n đ chi n l

i công nghi p t nh Thái Nguyên ....................... 57

c phát tri n vùng TP Sơng Cơng ..................................... 80

Hình 3.2: Khu đơ th Kosy thành ph Sông Công ........................................................ 84

v


DANH M C CÁC B NG BI U

B ng 2.1: T ng h p giá tr s n xu t và c c u kinh t giai đo n 2012-2016................ 35
B ng 2.2: Thu, chi ngân sách trên đ a bàn thành ph Sông Công qua các n m ........... 36
B ng 2.3: B ng các đ n v hành chính thành ph Sơng Cơng ...................................... 40
B ng 2.4: T ng h p các d án đ u t xây d ng đang th c hi n trên đ a bàn thành
ph Sông Công n m 2016 ............................................................................................. 41
B ng 2. 5: T ng s ti n đ u tu cho các d án tri n khai t 2015-2020 (Tri u US ) ... 42
B ng 2.6. B ng t ng h p khu v c phát tri n đô th thành ph Sông Công .................. 43
B ng 2.7. B ng t ng h p danh m c, giai đo n đ u t các d án phát tri n đô th ....... 45
B ng 2.8: Danh m c các d án h t ng khung đ c bi t u ........................................... 55
B ng 2.9: Cơng trình vi ph m ch t l
B ng 2.10: S d án đ

ng theo giai đo n th c hi n ............................. 63

c c p phép, đ ngh đình ch và thu h i gi y phép ................ 64

B ng 2.11: S l n thanh tra và ki m tra xây d ng ........................................................ 65
B ng 2.12: Các h i ngh nghiên c u khoa h c, chuy n giao công ngh ...................... 66
B ng 2.13: S cán b đ

c c đi h c tâp, đi t p hu n .................................................. 67

B ng 2.14: ánh giá v qu n lý ch t l

ng l u gi h s cơng trình xây d ng .......... 68

B ng 2.15: ánh giá v cán b qu n lý......................................................................... 69
B ng 2.16: K t qu c a qu n lý ho t đ ng xây d ng ................................................... 69
B ng 2.17: ánh giá c a h dân v c s h t ng khu dân c ...................................... 70
B ng 2.18:

ánh giá v th t c hành chính trên đ a bàn thành ph ........................... 71

B ng 2.19: D ki n t ng tr
B ng 2.21: S ng

ng kinh t c a thành ph giai đo n 2017-2022 ............. 72

i ph trách công vi c ..................................................................... 74

B ng 2.22: Các nguyên nhân gây ch m ti n đ ............................................................ 74
B ng 2.23: Sai ph m trong quá trình tri n khai th c hi n các h ng m c ..................... 76
B ng 2.24: Các hình th c x lý sai ph m ..................................................................... 76
B ng 2.25:

xu t nâng cao trình đ chun mơn c a cán b UBND TP .................. 94

`

vi


DANH M C CÁC KÍ HI U VI T T T
T vi t t t

Ngh a đ y đ

B S

B t đ ng s n

BVTC

B n v thi công

CT

Ch th

CP

C ph n

DA

D án

DN

Doanh nghi p

TXD

u t xây d ng

KCN

Khu công nghi p

KT-XH

Kinh t - xã h i

L L

Liên đoàn lao đ ng

N

Ngh đ nh

QCVN

Quy chu n Vi t Nam

QLCL

Qu n lý ch t l

ng

QLNN

Qu n lý nhà n

c

QLXD

Qu n lý xây d ng

QPPL

Quy ph m pháp lu t

TM

Th

TKCS

Thi t k c s

TP

Thành ph

TTXD

Thanh tra xây d ng

TT

Thông t

TTHC

Th t c hành chính

UBND

y ban nhân dân

VLXD

V t li u xây d ng

XD

Xây d ng

XDCB

Xây d ng c b n

ng m i

vii



M

U

1. Tính c p thi t c a đ tài
Thành ph Sông Công là m t đ n v hành chính đ

c thành l p ngày 15/5/2015 thành

ph tr c thu c t nh Sông Công là thành ph m i đ

c thành l p vì v y đ

nhà n

c

ng và

c ta r t quan tâm đ n đ u t xây d ng. Thành ph đang đ y m nh xây d ng h

t ng các Khu đô th m i, khu trung tâm hành chính các xã, ph
hồn thi n h th ng đi n chi u sáng, h th ng thoát n

ng, ti p t c đ u t

c, x lý n

c th i d c các

tuy n n i th , góp ph n đ y nhanh ti n trình xây d ng đơ th xanh, s ch, đ p. Huy
đ ng m i ngu n l c trong đ u t xây d ng k t c u h t ng nông thôn, xây d ng nông
thôn m i. Hi n nay các d án đ u t phát tri n đô th luôn bám sát đ án Quy ho ch
chung thành ph đ n 2022. Có th nói, ho t đ ng xây d ng gi m t vai trị vơ cùng
quan tr ng trong n n kinh t qu c dân. Tr
đ tn

c u c u cơng nghi p hóa - hi n đ i hóa

c thành ph Sơng Cơng nói riêng và t nh Thái Nguyên nói chung, các ho t

đ ng xây d ng ngày càng đ

c quan tâm đ u t v c quy mô l n công ngh . H n

n a, nó liên quan đ n r t nhi u các nghành ngh , ch th và các l nh v c khác nhau.
Chính vì th , qu n lý nhà n

c v xây d ng r t đa d ng và ph c t p.

ho t đ ng xây

d ng th c s có hi u qu , phát huy h t vai trị c a mình, ph c v t t cho s nghi p
phát tri n kinh t và đ i s ng nhân dân, yêu c u Nhà n
ph

ng pháp, có quy ho ch, k ho ch chi n l

c ph i có t m nhìn, có

c, có t ch c b máy và công c qu n

lý phù h p v i ho t đ ng xây d ng.
T nh ng nh n th c trên, cùng v i nh ng ki n th c chuyên môn đ
nghiên c u trong Nhà tr

c h c t p và

ng và kinh nghi m th c ti n trong q trình cơng tác t i đ a

bàn nghiên c u, tác gi ch n đ tài lu n v n t t nghi p v i tên g i: “Gi i pháp t ng
c

ng công tác qu n lý nhà n

c v xây d ng trên đ a bàn thành ph Sông

Công t nh Thái Nguyên”.
2. M c đích nghiên c u đ tài
Nghiên c u đ xu t m t s gi i pháp có tính kh thi, có c s lý lu n và th c ti n
nh m nâng cao hi u qu công tác qu n lý nhà n
thành ph Sông Công - t nh Thái Nguyên

1

c v l nh v c xây d ng trên đ a bàn


3. Ph

ng pháp nghiên c u

gi i quy t các v n đ đã đ
các ph

ng pháp đi u tra; Ph

c đ t ra trong các ch

ng c a lu n v n, tác gi s d ng

ng pháp th ng kê; kh o sát, thu th p s li u th c t ;

Ph

ng pháp h th ng hóa; Ph

Ph

ng pháp đ i chi u v i h th ng v n b n pháp quy và m t s ph
it

4.
a.

it
it

nhân t

ng pháp phân tích so sánh, phân tích t ng h p;
ng pháp khác.

ng và ph m vi nghiên c u
ng nghiên c u

ng nghiên c u c a đ tài là công tác qu n lý nhà n
nh h

ng đ n ch t l

ng công tác qu n lý nhà n

c v xây d ng và nh ng
c v xây d ng trên đ a bàn

thành ph Sông Công
b. Ph m vi nghiên c u
Ph m vi v m t không gian và n i dung, lu n v n t p trung nghiên c u ch y u v công tác
qu n lý nhà n

c v xây d ng trên đ a bàn thành ph Sông Công

Ph m vi v m t th i gian, lu n v n s t p trung nghiên c u, thu th p và phân tích các
s li u th c tr ng liên quan đ n công tác qu n lý xây d ng c a nhà n
trong giai đo n 2010 - 2015 và đ xu t các gi i pháp t ng c

ng ch t l

c trên đ a bàn
ng công tác

này trong th i gian t i.
5. Ý ngh a khoa h c và th c ti n c a đ tài
a. Ý ngh a khoa h c
V i nh ng k t qu đ t đ

c, đ tài s góp ph n h th ng hố, c p nh t và hồn thi n

nh ng v n đ lý lu n c b n v công tác qu n lý nhà n

c v xây d ng cơng trình; làm

rõ nhi m v , vai trị, trách nhi m c a các ch th trong công tác đ u t xây d ng cơng
trình trên đ a bàn c p thành ph . Nh ng k t qu này có giá tr làm tài li u tham kh o
cho công tác gi ng d y, h c t p và nghiên c u v công tác qu n lý xây d ng.
b. Ý ngh a th c ti n
K t qu phân tích đánh giá và đ xu t gi i pháp c a đ tài s là nh ng tài li u tham
kh o có giá tr g i m trong vi c hoàn thi n, gi i pháp t ng c
và hi u qu cơng tác qu n lý nhà n
Sơng Cơng nói riêng và các đ a ph

ng h n n a ch t l

ng

c v xây d ng cơng trình trên đ a bàn thành ph
ng c p thành ph trên c n

2

c nói chung.


6. K t qu d ki n đ t đ
đ tđ

c

c m c tiêu nghiên c u, lu n v n s ph i nghiên c u, gi i quy t đ

c nh ng

v n đ sau:
- H th ng hóa c s lý lu n và th c ti n v công tác qu n lý nhà n
xây d ng, các nhân t

nh h

c v i ho t đ ng

ng đ n ho t đ ng xây d ng trên đ a bàn thành ph , các

bài h c kinh nghi m và các cơng trình nghiên c u có liên quan đ n đ tài;
- Phân tích, làm rõ th c tr ng ch t l

ng công tác qu n lý nhà n

c v xây d ng công

trên đ a bàn thành ph Sông Công, t nh Thái Nguyên trong th i gian v a qua. T đó
đánh giá nh ng k t qu đã đ t đ

c c n phát huy, nh ng v n đ còn t n t i và nguyên

nhân c n nghiên c u tìm ki m gi i pháp kh c ph c;
- Nghiên c u đ xu t nh ng gi i pháp có c s khoa h c và th c ti n, có tính kh thi
nh m t ng c

ng h n n a ch t l

ng công tác qu n lý nhà n

cv

xây d ng công trên

đ a bàn thành ph Sông Công trong th i gian t nay đ n n m 2022.
7. N i dung c a lu n v n
Ngoài ph n m đ u, k t lu n ki n ngh , danh m c tài li u tham kh o, n i dung c a
lu n v n đ

c c u trúc v i 3 ch

ng n i dung chính sau:

- Ch

ng 1: T ng quan công tác qu n lý nhà n

c v xây d ng.

- Ch

ng 2: Th c tr ng công tác qu n lý nhà n

c v xây d ng trên đ a bàn thành ph

Sông Công.

- Ch

ng 3: Gi i pháp t ng c

ng công tác qu n lý nhà n

thành ph Sông Công.

3

c v xây d ng trên đ a bàn


CH

NG 1 T NG QUAN CÔNG TÁC QU N LÝ NHÀ N

1.1

c đi m, vai trò, n i dung c a xây d ng c b n

C V XÂY D NG

1.1.1 M t s khái ni m
1.1.1.1 Khái ni m ngành xây d ng
Ngành xây d ng theo ngh a r ng (hay còn g i là l nh v c đ u t ngành xây d ng)
bao g m ch đ u t có cơng trình xây d ng, kèm theo các b ph n có liên quan, các
doanh nghi p xây d ng chuyên nh n th u xây l p cơng trình, các t ch c t v n đ u
t và xây d ng (chuyên l p d án đ u t , kh o sát thi t k , qu n lý th c hi n d án.
Các t ch c cung ng v t t và thi t b cho xây d ng, các t ch c tài chính và ngân

hàng ph c v xây d ng, các t ch c nghiên c u và đào t o ph c v xây d ng, các c
quan nhà n

c tr c ti p liên quan đ n xây d ng và các t ch c d ch v khác ph c v

xây d ng.
1.1.1.2 Khái ni m xây d ng c b n
Xây d ng là ngành đóng vai trị then ch t, t o đi u ki n cho các ngành kinh t khác
nh nông, lâm, ng nghi p, công nghi p ch t o, giao thông th y l i,.... cùng phát
tri n. Ngành xây d ng đã góp ph n quan tr ng trong công cu c đ i m i đ t n
nh ng đ

c. T

ng làng, ngõ xóm đ n cao t c, nhà cao t ng. K t n i thành th v i nông

thôn,... Theo Lu t xây d ng (đi u 3): Ho t đ ng xây d ng bao g m l p quy ho ch xây
d ng, l p d án đ u t xây d ng cơng trình, kh o sát xây d ng, thi t k xây d ng cơng
trình, thi cơng xây d ng cơng trình, giám sát thi cơng xây d ng cơng trình, qu n lý d
án đ u t xây d ng cơng trình, l a ch n nhà th u trong ho t đ ng xây d ng và các
ho t đ ng khác có liên quan đ n xây d ng cơng trình.
hi u rõ h n đ nh ngh a trên, ta c n làm rõ m t s thu t ng sau:
Tái s n xu t m r ng: Là ho t đ ng có s tham gia c a nhi u ngành kinh t . Trong đó,
xây d ng c b n là ho t đ ng tr c ti p k t thúc quá trình tái s n xu t tài s n c đ nh,
tr c ti p chuy n s n ph m c a các ngành s n xu t khác thành tài s n c đ nh cho n n
kinh t . Các tài s n c đ nh đó là: nhà c a, c u trúc h t ng, thi t b máy móc l p đ t
bên trong, các ph

ng ti n v n chuy n, các thi t b không c n l p khác đ trang b cho

các ngành trong n n kinh t .
Xây d ng m i: Là t o ra nh ng tài s n c đ nh ch a có trong n n kinh t qu c dân.

4


C i t o m r ng: Là nh ng tài s n đã có trong n n kinh t qu cdân và đ

c xây d ng

t ng thêm.
Hi n đ i hóa: Là ho t đ ng mang tính ch t m r ng, các máy móc thi t b l c h u v
k thu t đ

c đ i m i b ng cách mua s m thay th hang lo t, ho c thay đ i c b n các

y u t k thu t.
Tái s n xu t gi n đ n: Là thay đ i t ng ph n nh , công d ng nh c .
Khôi ph c: Là khu các tài san c đ nh đã thu c danh m c n n kinh t qu c dân nh ng
do b tàn phá h h ng nên ti n hành khôi ph c l i.
Ho t đ ng xây d ng: Là m t lo i hình ho t đ ng đ c thù. Bao g m l p quy ho ch xây
d ng, l p d án đ u t xây d ng cơng trình, kh o sát xây d ng, thi t k xây d ng cơng
trình, thi cơng xây d ng cơng trình, giám sát thi cơng xây d ng cơng trình, qu n lý d
án đ u t xây d ng cơng trình, l a ch n nhà th u trong ho t đ ng xây d ng và các
ho t đ ng khác có liên quan đ n xây d ng cơng trình. S n ph m c a ho t đ ng này
ph n l n là nh ng s n ph m đ n chi c và khơng bao gi cho phép có ph ph m.
1.1.1.3 Khái ni m cơng trình xây d ng
Cơng trình xây d ng là s n ph m đ

c t o thành b i s c lao đ ng c a con ng

li u xây d ng, thi t b l p đ t vào cơng trình, đ
g m ph n d
đ

i m t đ t, ph n trên m t đ t, ph n d

i, v t

c liên k t đ nh v v i đ t, có th bao
im tn

c và ph n trên m t n

c,

c xây d ng theo thi t k . Cơng trình xây d ng bao g m cơng trình xây d ng cơng

c ng, nhà , cơng trình cơng nghi p, giao thơng, thu l i, n ng l

ng và các cơng

trình khác.
Cơng trình xây đ ng bao g m m t h ng m c hay nhi u h ng m c cơng trình n m
trong dây truy n cơng ngh đ ng b , hồn ch nh (có tính đ n vi c h p tác s n xu t) đ
s n xu t ra s n ph m nêu trong d án đ u t . Quá trình hình thành cơng trình xây d ng
ph n ánh m t q trình phân cơng và h p tác lao đ ng xã h i r ng l n mà đ i di n là
m i quan h gi a Nhà n

c, các doanh nghi p và xã h i. Quá trình hình thành cơng

trình xây d ng có th hi u theo hai cách:
- Theo ngh a h p, quá trình hình thành cơng trình xây d ng b t đ u t giai đo n chu n
b đ u t , qua giai đo n th c hi n đ u t đ n giai đo n k t thúc đ u t xây d ng đ a
cơng trình vào s d ng.

5


- Theo ngh a r ng, quá trình hình thành cơng trình xây d ng đ
l p chi n l

c b t đ u t giai đo n

c phát tri n kinh t - xã h i và quy ho ch t ng th s d ng lãnh th đ n

giai đo n đ a cơng trình vào v n hành, s d ng. Quá trình này g m ba giai đo n:
+ D a trên chi n l

c phát tri n kinh t - xã h i, quy ho ch t ng th s d ng lãnh th ,

quy ho ch t ng th v m t xây d ng, nhu c u th tr
n

ng và kh n ng th c l c c a Nhà

c c ng nh các doanh nghi p và dân c s hình thành nên các d án đ u t xây

d ng c a Nhà n
+ Nhà n

c, c a các doanh nghi p và c a dân c .

c ti n hành l p chi n l

c phát tri n kinh t - xã h i và quy ho ch t ng th

s d ng lãnh th cho các m c đích s n xu t - kinh doanh, d ch v và các m c đích sinh
ho t xã h i khác.
+ Trên c s quy ho ch t ng th s d ng lãnh th , Nhà n

c ti n hành quy ho ch t ng

th v m t xây d ng các cơng trình trên lãnh th , bao g m các khu công nghi p, nông
nghi p, d ch v , các c m đô th và nông thơn, các cơng trình c s h t ng kinh t và
v n hoá - xã h i,…
1.1.2
1.1.2.1

c đi m c a ho t đ ng xây d ng c b n
c đi m chung c a ho t đ ng xây d ng

a. Ph thu c vào tính ch t c a s n ph m xây d ng
Tình hình và đi u ki n s n xu t trong xây d ng thi u tính n đ nh, luôn bi n đ i theo đ a
đi m xây d ng. C th , trong xây d ng con ng

i và công c lao đ ng luôn ph i di

chuy n t cơng trình này đ n cơng trình khác, còn s n ph m xây d ng (t c là các cơng
trình xây d ng) thì hình thành và đ ng yên t i ch , m t đ c đi m hi m th y

khác. Các ph

các ngành

ng án xây d ng v m t k thu t và t ch c s n xu t c ng luôn luôn ph i

thay đ i theo t ng đ a đi m và giai đo n xây d ng.
c đi m này làm khó kh n cho vi c t ch c s n xu t, khó c i thi n đi u ki n cho ng

i

lao đ ng, làm n y sinh nhi u chi phí cho khâu di chuy n. Nó c ng địi h i các t ch c
xây d ng ph i chú ý t ng c

ng tính c đ ng, linh ho t và g n nh .

V m t trang b tài s n c đ nh s n xu t, l a ch n hình th c t ch c s n xu t linh ho t,
t ng c

ng đi u hành tác nghi p, ph n đ u.

Gi m chi phí có liên quan đ n v n chuy n, l a ch n vùng ho t đ ng thích h p, l i
d ng t i đa l c l

ng xây d ng t i ch và liên k t t i ch đ tranh th u xây d ng, chú

ý đ n nhân t chi phí v n chuy n khi l p giá tranh th u.

6

c đi m này c ng đòi h i ph i phát tri n r ng kh p trên lãnh th các lo i hình d ch
v s n xu t ph c v xây d ng nh các d ch v cho thuê máy xây d ng, cung ng và
v n t i, s n xu t v t li u xây d ng.
Chu k s n xu t (th i gian xây d ng cơng trình) th

ng kéo dài.

c đi m này làm cho v n đ u t xây d ng cơng trình và v n s n xu t c a t ch c xây
d ng th

ng b

đ ng lâu t i cơng trình đang đ

c xây d ng, các t ch c xây d ng

d g p ph i các r i ro ng u nhiên theo th i gian, cơng trình xây d ng xong d b hao
mịn vơ hình do ti n b c a khoa h c và cơng ngh . Nó đòi h i các t ch c xây d ng
ph i chú ý đ n nhân t th i gian khi l a ch n ph

ng án, ph i l a ch n ph

ng án có

th i gian xây d ng h p lý, ph i có ch đ thanh toán và ki m tra tra ch t l

ng trung

gian thích h p d tr h p lý.

S n xu t xây d ng ph i ti n hành theo đ n đ t hàng cho t ng tr

ng h p c th thơng

qua hình th c ký k t h p đ ng. Sau khi th ng th u, vì s n ph m xây d ng r t đa d ng,
có tính cá bi t cao và chi phí l n. Trong ph n l n các ngành s n xu t khác ng

i ta có

th s n xu t s n hàng lo t s n ph m đ bán. Nh ng v i các cơng trình xây d ng thì
khơng th , tr m t vài tr
bán. Nh ng ngay c

ng h p r t hi m khi ch đ u t làm s n m t s nhà

đ

đây m i nhà c ng đ u có nh ng đ c đi m riêng do đi u ki n đ a

ch t và đ a hình đem l i.
c đi m này d n đ n yêu c u là ph i xác đ nh giá c c a s n ph m xây d ng tr
s n ph m đ

c khi

c làm ra và hình th c giao nh n th u ho c đ u th u xây d ng cho t ng

cơng trình c th tr nên ph bi n trong s n xu t xây d ng. Và nó c ng địi h i các t
ch c xây d ng mu n th ng th u ph i tích lu nhi u kinh nghi m cho nhi u tr

ng h p

xây d ng c th và ph i tính tốn c n th n khi tranh th u.
Quá trình s n xu t xây d ng r t ph c t p, các đ n v tham gia xây d ng công. Trình
ph i cùng nhau đ n cơng tr

ng thi cơng v i di n tích có h n đ th c hi n ph n vi c

c a mình theo m t trình t nh t đ nh v th i gian và khơng gian.
c đi m này địi h i các t ch c xây d ng ph i có trình đ ph i h p t ch c cao
trong s n xu t, coi tr ng công tác chu n b và thi t k t ch c thi công, ph i h p ch t
ch gi a các t ch c xây d ng t ng th u hay th u chính và các t ch c th u ph .
S n xu t xây d ng ph i ti n hành ngoài tr i nên ch u nh h
ki n làm vi c n ng nh c.

nh h

ng c a th i ti t, th

7

ng c a th i ti t, đi u

ng làm gián đo n quá trình thi


công, n ng l c s n xu t c a t ch c xây d ng không đ

c s d ng đi u hồ theo b n

q, gây khó kh n cho vi c l a ch n công trình, địi h i ph i d tr nhi u v t li u.
c đi m này đòi h i các t ch c xây d ng ph i l p ti n đ thi công h p lý đ tránh
th i ti t x u, ph n đ u tìm cách ho t đ ng trịn n m, áp d ng k t c u l p ghép làm s n
ph m s n trong x

ng đ gi m b t th i gian thi công trong công tr

ng, áp d ng c

gi i hoá h p lý, chú ý đ b n ch c c a máy móc, đ c bi t quan tâm đ n vi c c i thi n
đi u ki n lao đ ng c a công nhân, chú ý đ n nhân t r i ro, quan tâm đ n phát tri n
xây d ng trong đi u ki n nhi t đ i.
S n xu t xây d ng ch u nh h

ng c a l i nhu n chênh l ch do đi u ki n đ a đi m xây

d ng đem l i. Cùng m t lo i công trình nh ng n u nó đ

c đ t t i n i có s n ngu n

nguyên v t li u xây d ng, s n ngu n máy xây d ng cho thuê và s n nhân công thì
ng

i nh n th u xây d ng tr

thu đ

ng h p này có nhi u c h i h th p chi phí s n xu t và

c l i nhu n cao h n.

- T c đ phát tri n k thu t xây d ng th
đi u ki n trên đã nh h

ng ch m h n nhi u ngành khác. T t c các

ng đ n s n xu t xây d ng, nh h

ng đ n ph

ng pháp tính

tốn các chi phí th ng kê xây d ng. Ngoài ra, đ c đi m riêng c a ngành xây d ng Vi t
Nam c ng nh h

ng r t l n đ n ph

ng pháp tính tốn các ch tiêu.

b. Ph thu c vào đi u ki n t nhiên và kinh t - k thu t c a Vi t Nam
V đi u ki n t nhiên: S n xu t xây d ng
khí h u nhi t đ i, đ t n

Vi t Nam đ

c ti n hành trong đi u ki n

c dài và h p, đi u ki n đ a ch t thu v n ph c t p, có m t s

ngu n v t li u xây d ng phong phú. Do đó, các gi i pháp xây d ng

nh h

Vi t Nam ch u

ng m nh c a nhân t này.

V đi u ki n kinh t - k thu t: Trình đ xây d ng theo các m t k thu t, t ch c s n
xu t, qu n lý kinh t còn th p kém so v i nhi u n

c. Quá trình s n xu t xây d ng

Vi t Nam hi n nay đang di n ra nh m t quá trình phát tri n t ng h p, k t h p b
tu n t và b

c đi nh y v t, k t h p gi a h p tác hố lao đ ng gi n đ n, cơng tr

c đi
ng

th công, n a c gi i, c gi i hoá và m t ph n t đ ng hoá. Trong b i c nh h p tác
qu c t ngày càng m r ng, trình đ xây d ng c a nhà n

c ta đang đ ng tr

c nhi u

c h i và đi u ki n đ phát tri n nhanh.
M t khác, đ

ng l i chung là phát tri n n n kinh t hàng hoá nhi u thành ph n, v n

d ng c ch th tr

ng theo đ nh h

ng xã h i ch ngh a có s qu n lý c a nhà n

8

c.


ng l i đó đã và đang quy t đ nh ph

ng h

ng và t c đ phát tri n ngành xây

d ng c a Vi t Nam.
1.1.2.2

c đi m c a cơng trình xây d ng

Cơng trình xây d ng có v n đ u t l n, th i gian xây d ng kéo dài. Do v y đòi h i
vi c t ch c qu n lý và h ch toán s n ph m xây d ng c b n nh t thi t ph i l p d
toán (D toán thi t k , d tốn thi cơng). Q trình xây d ng ph i so sánh v i d toán,
l y d toán làm th
có nguy c

c đo. C ng chính vì đ c đi m này mà cơng trình xây d ng th

đ ng v n, quá trình đ u t d b

nh h

ng

ng b i các y u t kinh t , chính

tr , xã h i.
Cơng trình xây d ng có giá tr l n đòi h i các nhà xây d ng ph i d đoán tr
h

c xu

ng ti n b xã h i đ tránh b l c h u. Phong cách ki n trúc và ki u dáng m t s n

ph m c n ph i phù h p v i v n hoá dân t c. Trên th c t , đã có khơng ít các cơng
trình xây d ng tr thành bi u t

ng c a m t qu c gia nh chùa M t C t (Vi t Nam),

tháp đơi (Malaysia)... Do đó ch t l

ng c a các cơng trình xây d ng c ng ph i đ

đ c bi t chú ý. Nó khơng ch

ng t i tu i th c a cơng trình và cịn nh h

t i s an tồn cho ng

nh h

ng

i s d ng.

Cơng trình xây d ng là s n ph m đ n chi c và đ
cơng trình đ

c

c coi nh tiêu th tr

c khi đ

c tiêu th theo cách riêng. Các

c xây d ng theo giá tr d toán hay giá

tho thu n v i ch đ u t (Giá đ u th u). Công trình xây d ng là m t d ng hàng hóa
đ c bi t. Do đó tính ch t hàng hố c a nó khơng đ

c th hi n rõ.

- Cơng trình xây d ng mang tính t ng h p phát huy tác d ng v m t kinh t , chính tr ,
k tốn, ngh thu t... Nó r t đa d ng nh ng l i mang tính đ c l p, m i m t cơng trình
đ

c xây d ng theo m t thi t k , k thu t riêng, có giá tr d tốn riêng và t i m t đ a

đi m nh t đ nh (n i s n xu t ra s n ph m c ng đ ng th i là n i sau này khi s n ph m
hoàn thành đ

c đ a vào s d ng và phát huy tác d ng). Nh ng đ c đi m này có tác

đ ng l n t i giá tr s n xu t ngành xây d ng.
Cơng trình xây d ng t khi kh i công đ n khi hồn thành cơng trình bàn giao đ a vào
s d ng th
đo n đ

ng kéo dài. Q trình thi cơng đ

c chia thành nhi u giai đo n, m i giai

c chia thành nhi u công vi c khác nhau, các cơng vi c này th

ngồi tr i nên ch u tác đ ng l n c a nhân t môi tr

ng di n ra

ng nh n ng, m a, bão, l l t…

c đi m này đòi h i vi c t ch c qu n lý, giám sát ch t ch đ h n ch đ n m c th p

9


nh t nh ng nh h

ng x u c a nó, đ m b o ch t l

ng cơng trình đúng nh thi t k ,

d toán. Các nhà th u có trách nhi m b o hành cơng trình (Ch đ u t gi l i t l nh t
đ nh trên giá tr cơng trình, khi h t th i h n b o hành cơng trình m i tr l i cho đ n v
xây l p…).
1.1.3 Vai trò c a ho t đ ng xây d ng c b n
Xây d ng c b n gi m t vai trò quan tr ng trong n n kinh t qu c dân. Ta có th nhìn
th y rõ đi u đó t s đóng góp c a l nh v c này trong quá trình tái s n xu t tài s n c
đ nh thông qua các hình th c xây d ng m i, c i t o s a ch a l n ho c khơi ph c các
cơng trình h h ng hồn toàn.
M c tiêu cu i cùng c a đ u t là t o ra hi u qu cao, t ng tr
mu n t ng tr

ng kinh t l n. Do đó

ng ph i đ u t ph i t p tung vào nh ng ngành có l i su t đ u t l n

vào nh ng ngành m i nh n, chú tr ng đ u t cho công nghi p và d ch v chuy n d ch
c c u kinh t ngành, c c u lãnh th m t cách h p lý, k t h p v i các chính sách hi u
qu v kinh t nói chung và v đ u t nói riêng thì s t o ra đ
tr

c m t t c đ t ng

ng nh mong mu n.

Kinh nghi m c a nhi u n

c trên th gi i cho th y con đ

nhanh t c đ mong mu n t 9%-10%, thì ph i t ng c
nhanh

ng t t y u đ phát tri n

ng đ u t t o ra s phát tri n

khu v c công nghi p và d ch v .

Hình 1.1: óng góp c a ngành xây d ng vào GDP giai đo n n m 2007-2012

(Ngu n: Bài gi ng kinh t đ u t xây d ng nâng cao)

10


V quy mô n n kinh t n m 2016 theo T ng c c Th ng kê: Tính theo giá hi n hành
quy mô n n kinh t n m nay đ t 4.502,7 nghìn t đ ng; GDP bình qn đ u ng
tính đ t 48,6 tri u đ ng, t

ng đ

i

c

ng 2.215 USD, t ng 106 USD so v i n m 2015. V

c c u n n kinh t n m nay, khu v c nông, lâm nghi p và th y s n chi m t tr ng
16,32%; khu v c công nghi p và xây d ng chi m 32,72%; khu v c d ch v chi m
40,92%; thu s n ph m tr tr c p s n ph m chi m 10,04% (C c u t

ng ng c a

n m 2015 là: 17,00%; 33,25%; 39,73%; 10,02%).
i v i các ngành nông, lâm, ng nghi p do nh ng h n ch v đ t đai và kh n ng
sinh h c, đ đ t đ
chính sách đ u t

c t c đ t ng tr
nh h

ng t 5%-6% là m t đi u khó kh n. Nh v y

ng đ n s chuy n d ch c c u kinh t và đ n s phát tri n

c a toàn b n n kinh t . Do v y các ngành, các đ a ph

ng trong n n kinh t c n ph i

l p k ho ch đ u t dài h n đ phát tri n ngành, vùng đ m b o s phát tri n cân đ i
t ng th , đ ng th i có k ho ch ng n và trung h n nh m phát tri n t ng b

c và đi u

ch nh s phù h p v i m c tiêu đ t ra.
C th h n, xây d ng c b n là m t trong nh ng l nh v c s n xu t v t ch t l n cùng

các ngành s n xu t khác, tr

c h t là ngành công nghi p ch t o và ngành công nghi p

v t li u xây d ng. Nhi m v c a ngành xây d ng là tr c ti p th c hi n và hoàn thành
khâu cu i cùng c a quá trình hình thành tài s n c đ nh (th hi n
nhà x

nh ng công trình

ng bao g m c thi t b và cơng ngh l p đ t kèm theo) cho toàn b các l nh

v c s n xu t c a n n kinh t qu c dân và các l nh v c phi s n xu t khác.

đây nhi m

v ch y u c a các đ n v xây d ng là ki n t o các k t c u cơng trình đ làm v t bao
che, nâng đ l p đ t máy móc c n thi t đ đ a chúng vào s d ng.
Xây d ng c b n nh m đ m b o và không ng ng nâng cao n ng l c s n xu t, n ng l c
ph c v cho các ngành, các l nh v c c a n n kinh t qu c dân. T t c các ngành kinh
t khác ch có th phát tri n đ

c nh có xây d ng c b n, th c hi n xây d ng m i,

nâng c p các cơng trình v quy mơ, đ i m i v công ngh và k thu t đ nâng cao
n ng su t và hi u qu s n xu t.
Xây d ng c b n nh m đ m b o m i quan h t l , cân đ i, h p lý s c s n xu t có s
phát tri n kinh t gi a các ngành, các khu v c, các ngành kinh t trong t ng giai đo n
xây d ng và phát tri n kinh t c a đ t n

c.

11


Xây d ng c b n t o đi u ki n đ nâng cao ch t l

ng, hi u qu các ho t đ ng xã h i,

dân sinh, qu c phịng thơng qua vi c đ u t xây d ng các cơng trình xã h i, d ch v c
s h t ng ngày càng đ t trình đ cao.
Xây d ng c b n có ý ngh a r t l n v k thu t, kinh t , chính tr , xã h i, ngh thu t.
T ng c

ng c s v t ch t k thu t:

u t xây d ng c b n nó t o ra tài s n c đ nh

c ng có ngh a là s t o ra c s v t ch t k thu t cho xã h i, cho các ngành kinh t
qu c dân. Tác đ ng tr c ti p này đã làm cho t ng tài s n c a n n kinh t qu c dân
không ng ng đ

c gia t ng trong nhi u l nh v c nh công nghi p, nông nghi p, giao

thông v n t i, thu l i, các cơng trình cơng c ng khác, nh v y mà n ng l c s n xu t
c a các đ n v kinh t không ng ng đ

c nâng cao, s tác đ ng này có tính dây

chuy n c a nh ng ho t đ ng kinh t nh đ u t xây d ng c b n. Ch ng h n nh

chúng ta đ u t vào phát tri n c s h t ng giao thông đi n n

c c a m t khu cơng

nghi p nào đó, t o đi u ki n thu n l i cho các thành ph n kinh t s đ u t m nh h n
vì th s thúc đ y quá trình phát tri n kinh t nhanh h n.
V m t kinh t : Các cơng trình đ

c xây d ng lên là th hi n c th đ

kinh t c a n n kinh t qu c dân, góp ph n t ng c
n

ng l i phát tri n

ng c s v t ch t k thu t cho đ t

c, làm thay đ i c c u và đóng góp đáng k l i nhu n cho n n kinh t qu c dân, đ y

m nh t c đ và nh p đi u t ng n ng su t lao đ ng xã h i và phát tri n c a n n kinh t
qu c dân. Hàng n m, ngành xây d ng đã đóng góp cho ngân sách nhà n

c hàng nghìn

t đ ng.
V m t khoa h c - k thu t: Các cơng trình s n xu t đ
th c a đ

c xây d ng lên là th hi n c

ng l i phát tri n khoa h c k thu t c a đ t n

thành t u khoa h c k thu t đã đ t đ

c

chu k tr

k phát tri n m i c a khoa h c và k thu t
V m t chính tr và xã h i: Các cơng trình đ

c, là k t tinh h u h t các

c và s góp ph n m ra m t chu

giai đo n ti p theo.
c xây d ng lên s góp ph n m r ng các

vùng cơng nghi p và các khu đô th m i. T o đi u ki n xóa b d n cách bi t gi a
thành th , nông thôn, mi n ng
làm cho m t l c l
cho m i ng

c, mi n xi. Ngồi ra, nó cịn gi i quy t cơng n vi c

ng l n lao đ ng. Góp ph n nâng cao đ i s ng v t ch t và tinh th n

i dân trong xã h i.

T o cơng n vi c làm, nâng cao trình đ đ i ng lao đ ng:

u t xây d ng c b n có

tác đ ng r t l n đ n vi c t o công n vi c làm, nâng cao trình đ đ i ng lao đ ng, trong

12


khâu th c hi n đ u t s lao đ ng ph c v c n r t nhi u đ i v i nh ng d án s n xu t
kinh doanh thì sau khi đ u t d án đ a vào v n hành ph i c n khơng ít cơng nhân, cán
b cho v n hành khi đó tay ngh c a ng

i lao đ ng nâng cao, đ ng th i nh ng cán b

h c h i nh ng kinh nghi m trong qu n lý, đ c bi t khi có các d án đ u t n
S tác đ ng không đ ng th i v m t th i gian c a đ u t do nh h

c ngoài.

ng c a t ng cung

và t ng c u c a n n kinh t , làm cho m i s thay đ i c a đ u t dù là t ng hay gi m
cùng m t lúc v a là y u t duy trì v a là y u t phá v s

n đ nh c a n n kinh t . Thí

d nh khi đ u t t ng làm cho c u các y u t liên quan t ng, t ng s n xu t c a các
ngành, s thu hút thêm lao đ ng nâng cao đ i s ng. M t khác đ u t t ng, c u c a các
y u t đ u vào t ng, khi t ng đ n m t ch ng m c nh t đ nh s gây ra tình tr ng l m
phát, n u l m phát mà l n s gây ra tình tr ng s n xu t trì tr , thu nh p c a ng

i lao

đ ng th p đi, thâm h t ngân sách t ng, kinh t phát tri n ch m l i.
V m t qu c phịng: Cơng trình đ
phịng c a đ t n

c xây d ng lên góp ph n t ng c

ng ti m l c qu c

c. M t khác, khi xây d ng chúng địi h i ph i tính toán k t h p v i

v n đ qu c phòng đ đ a vào ph c v qu c phòng khi c n thi t.
1.1.4 N i dung c a xây d ng c b n
L nh v c XDCB g m có ba ho t đ ng: ho t đ ng kh o sát thi t k , mua s m máy móc,
v t li u thi t b , xây d ng và l p đ t hồn thi n cơng trình.
- Kh o sát thi t k :

ây là khâu đ u tiên trong xây d ng c b n. Là m t ho t đ ng

c a l nh v c xây d ng c b n có ch c n ng mơ t hình dáng ki n trúc, n i dung k
thu t và n i dung kinh t c a cơng trình.
Kh o sát kinh t nh m tr l i cho 2 câu h i: S c n thi t ph i xây d ng cơng trình và
tính kinh t c a cơng trình? Và kh n ng, đi u ki n, ph
d ng cơng trình là gì? Thơng th

ng ti n đ ti n hành xây

ng kh o sát v m t kinh t đ

c ti n hành tr

c

kh o sát k thu t.
Nh ng tài li u s d ng trong kh o sát thi t k g m: đ a hình đ a m o, đ a ch t, khí
t

ng th y v n. Các tài li u này ph i đ

c t ch c có chun mơn thi t l p và l p nên

đ m b o tính ch t k thu t đ ra.
- Xây d ng và l p đ t (Ho t đ ng xây l p): Xây d ng và l p đ t ti n hành thi công
trên hi n tr

ng đ t o ra nh ng s n ph m xây d ng theo nh trong thi t k b o đ m

k ho ch đ ra.

13


K t qu xây l p bao g m: nh ng cơng trình xây d ng, cơng tác s a ch a nhà x

ng,

ki n trúc, thành qu c a cơng tác l p đ t máy móc thi t b , k t qu c a công tác thi t
k , th m dò, kh o sát phát sinh trong quá trình xây l p.

Trình t đ u t và xây d ng bao g m 3 giai đo n: Chu n b đ u t , th c hi n đ u t và
v n hành k t qu đ u t . Trong đó, th c hi n đ u t g m chu n b xây d ng, ti n hành
xây d ng và l p đ t.
+ Chu n b xây d ng: K t khi lu n ch ng ho c d án đ
vào k ho ch đ u t cho đ n khi th c hi n đ

c phê duy t và đ

c ghi

c nh ng công vi c ch y u đ m b o t o

đi u ki n thu n l i cho vi c kh i công xây d ng cơng trình: chu n b m t b ng xây
d ng, l a ch n t ch c t v n.
+ Ti n hành xây d ng và l p đ t: T o ki n trúc, k t c u cơng trình theo nh trong thi t
k . Th c hi n vi c l p đ t máy móc thi t b vào cơng trình, rút ng n th i gian xây
d ng nh ng v n đ m b o ti n đ , k thu t, ch t l

ng cơng trình.

- Mua s m v t li u, máy móc thi t b : ây là cơng tác mua s m máy móc, d ng c cho
s n xu t nghiên c u ho c thí nghi m. Chi m t tr ng l n t ng v n đ u t xây d ng.
1.2 Qu n lý nhà n

c v xây d ng

1.2.1 Khái ni m
1.2.1.1 Khái ni m qu n lý
Qu n lý là s tác đ ng, ch huy, đi u khi n, h
ho t đ ng c a con ng

đúng ý chí c a ng

ng d n các q trình xã h i và hành vi

i, phát tri n phù h p v i quy lu t, đ t t i m c đích đã đ ra và

i qu n lý. Qu n lý nhà n

c ch a đ ng nhi u n i dung phong phú,

đa d ng. Nh ng nhìn chung có các y u t c b n là: Y u t xã h i; Y u t chính tr ;
Y u t t ch c; Y u t quy n uy; Y u t thông tin. Trong đó, hai y u t đ u là y u t
xu t phát, y u t m c đích chính tr c a qu n lý, còn ba y u t sau là y u t bi n pháp,
k thu t và ngh thu t qu n lý.
1.2.1.2 Khái ni m qu n lý nhà n
Qu n lý nhà n

c

c trong n n kinh t th tr

ng theo đ nh h

ng xã h i ch ngh a

Vi t Nam là m t v n đ l n c trong lý lu n và th c ti n. Trong lý lu n, có th hi u
khái ni m qu n lý nhà n

c theo 2 ngh a:

1. Theo ngh a r ng

14


Qu n lý nhà n

c là ho t đ ng t ch c, đi u hành c a c b máy nhà n

bao hàm c s tác đ ng, t ch c c a quy n l c Nhà n

c trên các ph

c. Ngh a là
ng di n l p

pháp, hành pháp và t pháp.
Theo cách hi u này, QLNN đ

c đ t trong c ch "

ng lãnh đ o, Nhà n

c qu n lý,

nhân dân lao đ ng làm ch "
2. Theo ngh a h p
Qu n lý nhà n
chính Nhà n

c ch y u là q trình t ch c, đi u hành c a h th ng c quan hành
c đ i v i các quá trình xã h i và hành vi ho t đ ng c a con ng

pháp lu t nh m đ t đ
th i, các c quan nhà n

c nh ng m c tiêu yêu c u nhi m v Qu n lý nhà n

i theo
c.

ng

c nói chung cịn th c hi n các ho t đ ng có tính ch t ch p

hành, đi u hành, tính ch t hành chính Nhà n

c nh m xây d ng t ch c b máy và

c ng c ch đ công tác n i b c a mình. Ch ng h n nh ra quy t đ nh thành l p, chia
tách, sát nh p các đ n v t ch c thu c b máy c a mình;

b t, khen th

ng, k lu t

cán b , công ch c, ban hành quy ch làm vi c n i b
Qu n lý nhà n
Nhà n

c theo ngh a h p còn đ ng ngh a v i khái ni m qu n lý hành chính

c, là ho t đ ng t ch c và đi u hành đ th c hi n quy n l c c a Nhà n

1.2.1.3 Khái ni m qu n lý nhà n
Qu n lý nhà n
Nhà

c v xây d ng

c v xây d ng là ho t đ ng qu n lý c a các c quan nhà n

ng đ n đ a ph

c.

ng ti n hành trên các l nh v c:

c t trung

u t xây d ng; V t li u xây d ng;

và công s ; Ki n trúc, quy ho ch xây d ng đô th , quy ho ch xây d ng nông

thôn; H t ng k thu t đô th đ th c hi n các ch c n ng, nhi m v do Nhà n

c trao

quy n; Nh m qu n lý ho t đ ng xây d ng c a t t c các t ch c, cá nhân trong n
t ch c, cá nhân n

1.2.2

c ngoài th c hi n trên lãnh th Vi t Nam.

N i dung công tác qu n lý nhà n

1.2.2.1 Qu n lý ch t l
Qu n lý ch t l

c,

c v xây d ng

ng, l u tr h s cơng trình xây d ng

ng qua t t c các giai đo n: Kh o sát xây d ng, thi t k công trình, thi

cơng cơng trình. Sau khi nghi m thu bàn giao đi vào s d ng, cơng trình cịn có th i
gian b o hành. Thông t 10/2013/TT-BXD c a B Xây d ng đã quy đ nh chi ti t m t
s n i dung v qu n lý ch t l

ng cơng trình xây d ng.

M i cơng trình, m i d án đ u đ

c l u tr h s : H s m i th u, H s thi t k k

thu t - B n v thi cơng, H s thanh quy t tốn cơng trình,… Nh m ph c v cho cơng

15

tác qu n lý, nghiên c u, b o trì cơng trình, ki m tra, giám đ nh cơng trình khi cơng
trình có s c k thu t ho c khi có yêu c u, và gi i quy t tranh ch p phát sinh liên
quan đ n cơng trình. Thông t 02/2006/TT-BXD c a B Xây d ng h

ng d n c th

v l u tr h s thi t k , b n v hồn cơng các cơng trình xây d ng.
Hình 1.2: B n đ hành chính t nh Thái Nguyên

(Ngu n: C ng thông tin đi n t thành ph Sông Công)
1.2.2.2 C p, thu h i các lo i gi y phép trong ho t đ ng xây d ng
Các ho t đ ng xây d ng đ u c n có gi y phép nh m m c đ ch ng n ng a nh ng tác
h i c a ho t đ ng xây d ng gây ra t n h i đ n xã h i c ng nh đ m b o quy n l i c a
các bên.

i v i các cơng trình khác nhau thì các c p có th m quy n quy t đ nh vi c

xây d ng c ng khác nhau.
Gi y phép xây d ng là m t lo i gi y t c a c quan nhà n
xác nh n vi c cho phép cá nhân, t ch c đ

c phép th c hi n vi c xây d ng nhà c a,

công trình,... theo nguy n v ng trong ph m vi n i dung đ

16

c (theo m u mã nh t đ nh)

c c p phép. Gi y phép xây


d ng là m t công c đ t ch c th c thi quy ho ch đô th đã đ
có th xác đ nh ng

c thơng qua, qua đó

i dân xây d ng đúng hay không đúng quy ho ch. Ngh đ nh

64/2012/N -CP c a Chính ph quy đ nh c th v n đ này.
1.2.2.3 H

ng d n, ki m tra, thanh tra, gi i quy t khi u n i, t cáo và x lý vi ph m

trong ho t đ ng xây d ng
Hi n nay các cơng trình, d án đ

c thi cơng khơng ch có s giám sát c a c p trên mà

có s vào cu c c a các c p chính quy n đ c bi t là ng

i dân, nh ng ng

i giám sát

vi c th c hi n và c ng x y ra nhi u tranh ch p khi u n i nên trong quá trình qu n lý
ho t đ ng xây d ng khu dân c vi c gi i quy t các khi u n i, t cáo c n ph i th c hi n
m t cách nghiêm túc đ đ m b o quy n l i cho các bên tham gia, l y đ

c niêm tin

vào các c p chính quy n.
M t cơng trình, d án di n ra khơng th khơng có nh ng vi ph m trong su t quá trình
xây d ng. M i vi ph m đó đ u do nh ng khi u n i và công tác ki m tra -thanh tra phát
hi n ra. T i Ngh đ nh 121/2013/N -CP c a Chính ph đã quy đ nh rõ x ph t vi
ph m hành chính trong ho t đ ng xây d ng.
1.2.2.4 T ch c nghiên c u khoa h c và công ngh trong ho t đ ng xây d ng
Vi t Nam chúng ta hi n đang có m t th tr

ng xây d ng sôi đ ng và đ y ti m n ng

phát tri n . Vì th đ i m i cơng ngh , ng d ng các công ngh tiên ti n trên th gi i
vào ngành xây d ng c a chúng ta đang là yêu c u b c thi t.
M c đích khi ng d ng cơng ngh m i c a chúng ta là gi m giá thành xây d ng, ch t
l

ng cơng trình cao và ti n đ thi cơng cơng trình nhanh, đ đ a cơng trình vào s

d ng trong th i gian s m nh t.
T ch c nghiên c u khoa h c và công ngh trong ho t đ ng xây d ng g m:
- Công ngh : Công ngh thi công và x lý n n móng cơng trình; Cơng ngh thi cơng
k t c u tồn kh i và l p ghép nhà cao t ng; Công ngh thi công c u nh p l n; Công
ngh thi công m t đ

ng cao t c, c ng bi n, c ng hàng khơng, cơng trình ng m.

- V t li u xây d ng: Các v t li u tính n ng cao, v t li u m i, v t li u xanh, v t li u
thân thi n v i môi tr

ng.

- Thi t b xây d ng và khai thác m : Các s n ph m xe làm đ

ng m i nh t, xe t i t

đ , xe lu và các thi t b c u; Các thi t b tr n bê tông, thi t b thí nghi m, ki m đ nh và
quan tr c cơng trình c a các hãng danh ti ng trên toàn th gi i.

17