UNG THƯ NIÊM mạc MIỆNG (RĂNG hàm mặt)

UNG THƯ NIÊM
MẠC MIỆNG


MỤC TIÊU
 Phát hiện các tổn thương sớm ung thư niêm
mạc miệng.
 Thực hiện được các xét nghiệm đơn giản với
tổn thương nghi ngờ.
 Chẩn đoán được ung thư niêm mạc miệng.


ĐẶC ĐIỂM
1. Thuộc nhóm K đầu và cổ.
2. Dễ phát hiện, chẩn đoán và điều trị tuy nhiên BN
thường đến muộn.
3. Nằm ở phần đầu của cơ quan tiêu hoá.
4. Liên quan mật thiết với cơ quan lân cận.
5. K biểu mô tiến triển chậm.
Giải phẫu bệnh lý : K BIỂU MÔ TẾ BÀO GAI






Hệ thống xếp loại K - TNM
TX: khơng tìm thấy bướu ngun phát
T0: khơng có bướu ngun phát
T (Tumor)
Bướu

ngun phát

TIS: carcinơm tại chỗ
T1: bướu có kích thước nhỏ hơn 2 cm
T2: bướu có kích thước lớn hơn 2 cm và nhỏ hơn 4 cm
T3: bướu có kích thước lớn hơn 4 cm
T4: bướu xâm lấn cấu trúc xung quanh (cơ, xương, da...)
NX: khơng xác định được hạch vùng
N0: khơng có hạch sờ được trên lâm sàng

N (Node)
Hạch vùng

N1: một hạch cùng bên, kích thước nhỏ hơn 3 cm
N2

a: một hạch cùng bên, kích thước > 3 cm và < 6 cm
b: nhiều hạch cùng bên, kích thước nhỏ hơn 6 cm
c: hạch hai bên hay đối bên, kích thước nhỏ hơn 6 cm

N3: hạch có kích thước lớn hơn 6 cm
M (Metastasis)
Di căn xa

MX: không xác định được di căn xa
M0: khơng có di căn xa
M1: có di căn xa

Hiệp hội Quốc tế Chống Ung thư - 2002

NGUYÊN NHÂN
1. Hoá chất
2. Vật lý
3. Virus
4. Di truyền, tập quán, sức đề kháng


LÂM SÀNG
1. Cơ năng
-Đau, ăn nói khó
-R lung lay
-Hội chứng Tai - Mũi - Họng, Mắt


LÂM SÀNG
2. Thực thể :
Giai đoạn sớm :
- Thể loét
- Thể sùi
- Thể loét sùi


LÂM SÀNG
Giai đoạn muộn: tổn thương lan toả
- Ở xương hàm: phá huỷ xương, tạo u xương,
thâm nhiễm, sùi loét, R lung lay, hôi thối, dễ
chảy máu.
- Ở xoang hàm: ngạt tắt mũi, sập hàm, lan lên mắt.

Di căn hạch: hạch dưới hàm, hạch cổ, hạch
thượng đòn


CẬN LÂM SÀNG
Nghiệm pháp xanh Toluidin : áp dụng cho
tổn thương nghi ngờ ác tính.
• Đơn giản, phát hiện sớm.
• Tổn thương viêm cũng bắt màu xanh.


CẬN LÂM SÀNG
Xét nghiệm tế bào bề mặt
- Những tế bào tróc ra từ khối u: gạt bề mặt
tổn thương rồi lấy lớp dưới, cố định, gởi
giải phẫu bệnh.
- Đơn giản, kết quả cao, lấy được nhiều vị trí.
- Nhược điểm: không xét nghiệm được tổn
thương ở sâu.




CẬN LÂM SÀNG


Phẫu thuật sinh thiết
Mục đích: chẩn đốn xác định.
Bệnh phẩm: 0,5 - 1 cm.
 Các phương pháp chẩn đốn hình ảnh

 Xét nghiệm cơ quan nghi có di căn



CHẨN ĐỐN
* Vị trí, kích thước khối u, tổ chức bị xâm
lấn, di căn, loại tế bào K.
- TNM, giai đoạn lâm sàng.
- Vi thể.


ĐIỀU TRỊ
1. Phẫu thuật: phương pháp tốt nhất
Phẫu thuật sớm, rộng và nạo vét hạch
2. Tia xạ
Không thể phẫu thuật / phẫu thuật không triệt để
Tốt đối với K tổ chức liên kết, K biểu mơ ít biệt hố
3. Hố trị liệu
Áp dụng trước mổ; BN không thể phẫu thuật
4. Miễn dịch
5. Phẫu thuật lạnh:
Dùng nhiệt độ thấp để diệt tế bào; Nitơ lỏng - 1960C


TIÊN LƯỢNG
Phụ thuộc:





Sớm hay muộn
Loại tế bào
Phương pháp điều trị
Sức đề kháng cơ thể