(Luận văn thạc sĩ) Nghiên cứu sự biến đổi các đặc trưng thủy văn, dòng chảy thiết kế một số lưu vực sông, suối chính trên địa bàn tỉnh Kon Tum trong bối cảnh biến đổi khí hậu

L IC M

N

Trong quá trình nghiên c u và th c hi n lu n v n, tác gi đã nh n đ
khoa h c t n tình c a TS

Hoài Nam, PGS.TS Nguy n Mai

cs h

ng d n

ng và nh ng góp ý

v chun mơn q báu c a các th y cô giáo trong khoa Th y v n h c và Tài nguyên
n

c-Tr

ng

đi m Qu c gia v

i h c Th y l i. Tác gi g i l i c m n đ n Phịng Thí nghi m Tr ng
ng l c sông bi n – Vi n Khoa h c Th y L i Vi t Nam đã chia

s mơ hình Mike-NAM và các s li u khí t

ng th y v n liên quan; Tr

ng Cao đ ng

Th y l i Thangone B Nông nghi p và Lâm nghi p - C ng hòa Dân ch Nhân dân
Lào đã giúp đ th c hi n lu n v n này.
Do trình đ , kinh nghi m c ng nh th i gian nghiên c u cịn h n ch nên lu n v n
khó tránh kh i nh ng thi u sót, tác gi r t mong nh n đ

c nh ng ý ki n đóng góp

c a quý đ c gi .
Cu i cùng nh ng vô cùng quan tr ng, tác gi chân thành cám n s
c a ng

ng h , chia s

i thân trong gia đình, s giúp đ quý báu c a đ ng nghi p và b n bè trong

su t quá trình th c hi n lu n v n.
Xin trân tr ng c m n!
Hà N i, ngày 07 tháng 07 n m 2017
Tác gi lu n v n

BOONSY SITTHIDETH

i


L I CAM OAN
Tôi xin cam đoan đ tài lu n v n này là s n ph m nghiên c u c a riêng cá nhân tôi.
Các s li u và k t qu trong lu n v n là hoàn toàn trung th c và ch a đ

tr

c đây. T t c các trích d n đã đ

c ai công b

c ghi rõ ngu n g c.
Hà N i, ngày 07 tháng 07 n m 2017
Tác gi lu n v n

BOONSY SITTHIDETH

ii


M CL C
DANH M C HÌNH ..................................................................................................... V
DANH M C B NG ................................................................................................. VII
DANH M C CÁC KÝ T
M

VI T T T ..................................................................... IX

U .......................................................................................................................1

CH

NG 1 T NG QUAN V N

NGHIÊN C U ................................................5

1.1. T ng quan chung v tác đ ng c a B KH đ n các l u v c sơng ...........................5
1.2. Tình hình nghiên c u v bi n đ i các đ c tr ng th y v n, dòng ch y c a l u v c
sông trong b i c nh B KH ...........................................................................................5
1.2.1. Các nghiên c u trên th gi i...............................................................................5
1.2.2. Các nghiên c u

Vi t Nam ...............................................................................8

1.3. Gi i thi u khu v c nghiên c u .............................................................................11
1.3.1. V trí đ a lý........................................................................................................11
1.3.2.

28

c đi m đ a hình .............................................................................................12

1.3.3.

c đi m đ a ch t .............................................................................................13

1.3.4.

c đi m khí t

1.3.5.

c đi m th y v n, dòng ch y .........................................................................21

28

1.3.6. M ng l
K t lu n ch
CH

ng, khí h u ............................................................................14

i tr m khí t

ng, th y v n ................................................................23

ng 1 .......................................................................................................27

NG 2 PH

NG PHÁP NGHIÊN C U VÀ PHÂN TÍCH S LI U ............29

2.1 . Cách ti p c n và ph

ng pháp nghiên c u tác đ ng c a B KH .......................29

2.2 . Mơ hình khí h u có đ phân gi i siêu cao ..........................................................29
2.3 . Mơ hình th y v n Mike-NAM ............................................................................32
2.3.1 . Gi i thi u mơ hình..........................................................................................33

iii


2.3.2 . C u trúc c a mơ hình...................................................................................... 34
2.3.3 . Hi u ch nh các thông s c a mơ hình ............................................................ 38

2.3.4 . i u ki n ban đ u ........................................................................................... 39
2.4 . Mơ hình Mike-NAM thi t l p cho l u v c Pô Kô ............................................. 39
2.4.1 . Tài li u s d ng .............................................................................................. 39
2.4.2 . Ch tiêu đánh giá ch t l

ng mô ph ng c a mơ hình .................................... 41

2.4.3 . Hi u ch nh mơ hình ........................................................................................ 41
2.4.4 . Ki m đ nh mơ hình ......................................................................................... 43
CH

NG 3

ÁNH GIÁ S

BI N

I C A CÁC

C TR NG TH Y V N,

DÒNG CH Y THI T K L U V C SÔNG PÔ-KÔ .............................................. 45
3.1 . Xác đ nh các đ c tr ng th y v n, dòng ch y thi t k cho giai đo n c s (19892008)

..................................................................................................................... 45

3.1.1 . Mô ph ng dòng ch y cho giai đo n c s ...................................................... 45
3.1.2 . Các đ c tr ng th y v n, dòng ch y thi t k giai đo n c s (1989-2008) ..... 47
3.2 . Xác đ nh các đ c tr ng th y v n, dòng ch y thi t k cho giai đo n trung h n
(2020-2039) ................................................................................................................. 51

3.3 . Xác đ nh các đ c tr ng th y v n, dòng ch y thi t k cho giai đo n trung h n
(2080-2099) ................................................................................................................. 52
3.4 . ánh giá s bi n đ i c a các đ c tr ng th y v n, dòng ch y thi t k ............... 53
K T LU N VÀ KHUY N NGH ............................................................................. 61
BÀI BÁO KHOA H C............................................................................................... 63
TÀI LI U THAM KH O ........................................................................................... 64
PH L C .................................................................................................................... 68

iv


DANH M C HÌNH
Hình 1.1 B n đ v trí l u v c sơng Pơ Kơ .................................................................11
Hình 1. 2 L

i tr m khí t

Hình 1. 3 B n đ l

ng khu v c th

ng l u sông Dak Bla .............................24

i tr m th y v n khu v c th

ng l u sơng Dak Bla ...................25

Hình 2.1 Minh h a mơ hình AGCM3.2S (Ngu n: MRI) ...........................................30
Hình 2. 2 S đ mơ t c u trúc mơ hình NAM ...........................................................35
Hình 2. 3 Chia l u v c Pơ Kơ b ng ph

ng pháp đa giác Theisson ..........................40

Hình 2. 4 K t qu hi u ch nh mơ hình m a dịng ch y cho l u v c sơng Pơ Kơ .......42
Hình 2. 5 K t qu ki m đ nh b thơng s mơ hình m a dịng ch y cho l u v c Pơ Kơ
.....................................................................................................................................43
Hình 3. 1 i m l

i mơ hình AGCM3-2S ..................................................................46

Hình 3.2

ng t n su t dòng ch y n m thi t k giai đo n c s ..............................50

Hình 3. 3

ng t n su t dòng ch y l thi t k giai đo n c s ................................50

Hình 3. 4

ng t n su t dòng ch y n m thi t k giai đo n trung h n ......................51

Hình 3. 5

ng t n su t dòng ch y l thi t k giai đo n trung h n ..........................52

Hình 3. 6

ng t n su t dòng ch y n m thi t k giai đo n dài h n .........................53

Hình 3. 7

ng t n su t dòng ch y n m thi t k giai đo n dài h n .........................53

Hình 3. 8 Bi n đ i l

ng m a trung bình nhi u n m

giai đo n trung và dài h n so

v i giai đo n c s (1989-2008) .................................................................................55
Hình 3. 9 Bi n đ i l

ng m a 1 ngày max (R1d_max)

giai đo n trung và dài h n so

v i giai đo n c s (1989-2008) .................................................................................55
Hình 3. 10 Bi n đ i l

ng m a 3 ngày max (R3d_max)

giai đo n trung và dài h n

so v i giai đo n c s (1989-2008) .............................................................................56
Hình 3. 11 Bi n đ i l

ng m a 5 ngày max (R5d_max)

giai đo n trung và dài h n

so v i giai đo n c s (1989-2008) .............................................................................56

v


Hình 3. 12 Bi n đ i s ngày h n liên t c (CDD_max)

giai đo n trung và dài h n so

v i giai đo n c s (1989-2008) ................................................................................. 57
Hình 3.13 Bi n đ ng l
nhi u n m

ng m a (Hình trên) và dịng ch y (Hình d

i) bình qn

các th i k khí h u trung h n và dài h n so v i giai đo n chu n .......... 58

Hình 3.14 Bi n đ i dòng ch y n m thi t k giai đo n trung và dài h n so v i giai
đo n c s (1989-2008)............................................................................................... 59
Hình 3.15 Bi n đ i dòng ch y l thi t k giai đo n trung và dài h n so v i giai đo n
c s (1989-2008) ....................................................................................................... 60

vi


DANH M C B NG
B ng 1. 1:

c tr ng hình thái sơng Pơ Kơ

B ng 1. 2

c tr ng nhi t đ m t s tr m

B ng 1. 3

Kon Tum .............................................12
Kon Tum...............................................15

m (%) trung bình tháng, n m các tr m

Kon Tum ............................16

B ng 1. 4 T ng s gi n ng (gi ) và s gi n ng trung bình t i các tr m

Kon Tum

.....................................................................................................................................17
B ng 1. 5 T ng l
B ng 1. 6
B ng 1. 7 L

ng b c h i (mm) ng Piche t i các tr m

Kon Tum ..................17

c tr ng t c đ gió (m/s) t i các tr m t i các tr m

Kon Tum ...............18

ng m a n m bình quân nhi u n m t i các tr m

Kon Tum ................19

B ng 1. 8 Phân b l
B ng 1. 9 Phân b l

ng m a (mm) theo mùa t i các tr m

Kon Tum ....................20

ng m a (mm) theo các tháng trong n m t i các tr m

Kon

Tum .............................................................................................................................20
B ng 1. 10 Kh n ng xu t hi n l l n (%) trong n m vào các tháng mùa l . ............22
B ng 1. 11 M ng l

i tr m khí t

ng trên đ a bàn t nh Kon Tum và vùng lân c n. ..23

B ng 1. 12 M ng l

i tr m th y v n trên đ a bàn t nh Kon Tum và các vùng lân c n

.....................................................................................................................................26
B ng 2. 1 Mơ hình NAM đ n bao g m 9 thông s c n đ

c hi u ch nh ...................38

B ng 2. 2 K t qu tính tốn tr ng s m a l u v c Pô Kô ..........................................40
B ng 2. 3 Thơng s hi u ch nh mơ hình .....................................................................42
B ng 2. 4 ánh giá sai s c a mơ hình .......................................................................43
B ng 2. 5 ánh giá sai s ki m đ nh c a mơ hình [29] ..............................................44
B ng 3. 1 Các đ c tr ng th y v n và dòng ch y thi t k giai đo n c s ..................49
B ng 3. 2 K t qu xác đ nh dòng ch y n m thi t k giai đo n c s .........................49
B ng 3. 3 K t qu xác đ nh dòng ch y l thi t k l u v c giai đo n c s ................50
B ng 3. 4

c tr ng th y v n và dòng ch y thi t k gian đo n trung h n .................51
vii


B ng 3. 5 Dòng ch y n m thi t k giai đo n trung h n .............................................. 51
B ng 3. 6 Dòng ch y l thi t k giai đo n trung h n .................................................. 51
B ng 3. 7

c tr ng th y v n và dòng ch y thi t k gian đo n dài h n ..................... 52

B ng 3. 8 Dòng ch y n m thi t k giai đo n dài h n .................................................. 52
B ng 3. 9 Dòng ch y l thi t k giai đo n dài h n ..................................................... 52
B ng 3. 10 Bi n đ i (%) các đ c tr ng dòng ch y giai đo n trung và dài h n so v i
giai đo n c s (1989-2008)........................................................................................ 59
B ng 3. 11 Bi n đ i (%) dòng ch y n m thi t k giai đo n trung và dài h n so v i
giai đo n c s (1989-2008)........................................................................................ 59

B ng 3. 12 Bi n đ i (%) dòng ch y l thi t k giai đo n trung và dài h n so v i giai
đo n c s (1989-2008)............................................................................................... 59

viii


DANH M C CÁC KÝ T

VI T T T

B KH : Bi n đ i khí h u
DEM

: Mơ hình cao đ s

GIS

: H th ng thông tin đ a lý

IPCC

: Ban liên chính ph v B KH.

LVS

: L u v c sông

NNK

: Nh ng ng

i khác

SREX : Báo cáo v qu n lý r i ro thiên tai và các hi n t
thúc đ y thích ng v i B KH

ix

ng c c đoan nh m



M
1.

U
Tính c p thi t c a đ tài

Bi n đ i khí h u (B KH) đã và đang làm gia t ng các hi n t
Nh ng n m cu i th p k 90 và đ u thiên niên k m i đ

ng th i ti t c c đoan.

c cho là nóng nh t trong

l ch s ; ví d nh đ t nóng đ t đ nh vào n m 2003, t i m t s n
hàng ch c nghìn ng

c châu Âu đã có

i ch t. C ng theo các báo cáo c a Ban liên chính ph v

B KH (IPCC) [1], [2] thì nhi t đ trung bình tồn c u đã t ng kho ng 0.74oC trong
th k 20, và d báo s t ng kho ng 2.8oC vào cu i th k so v i nhi t đ trung bình
c a các n m 1980-1999 d a theo k ch b n phát th i khí nhà kính
(đây là k ch b n có tính kh thi cao mà đa s các n
mu n, vì đ

m c trung bình

c cam k t gi m thi u đ u mong

c xây d ng v i gi thuy t th gi i phát tri n b n v ng theo h

ngh cao và cân b ng gi a vi c s d ng ngu n n ng l

ng cơng

ng hóa th ch và phi hóa

th ch).
M t nguyên t c v t lý c b n là khi nhi t đ t ng lên thì s làm cho quá trình th y
v n c ng thay đ i theo, n

c

các đ i d

ng và b m t trái đ t s b c h i nhanh và

nhi u h n. V c b n, d a trên báo cáo g n đây nh t c a IPCC [2], l

ng m a đ

c

d báo t ng vào cu i th k 21 đ i v i h u h t các khu v c có khí h u ơn đ i, trong
khi đó khu v c nhi t đ i và c n nhi t đ i l
xu th t ng nh . Th nh ng h u h t l

ng m a trung bình n m đ

ng m a có xu h

c d báo có

ng gi m đi trong mùa khơ

và t ng lên trong mùa m a. Thêm vào đó, đang có s d ch chuy n v mùa, theo đó
mùa m a b t đ u mu n và k t thúc ch m h n so v i hi n t i [3], [4]. M t nghiên c u
g n đây c a các nhà khoa h c thu c m t Vi n hàng đ u th gi i v nghiên c u khí
h u c a Nh t B n đã ch ra r ng s l
Bình D

ng có chi u h

ngh a đó là c

ng các c n bão nhi t đ i

ng gi m đi trong t

vùng bi n Tây Thái

ng lai, nh ng có m t phát hi n r t ý

ng đ m a và s c gió trong trong ph m bán kính vi 100 km c a các

c n bão này s t ng t 40-60 % vào cu i th k này [5] so v i nh ng th p niên cu i
th k 20. Nh v y có th th y r ng t n su t xu t hi n c a các hi n t
c c đoan, nh m a l n, đ

c d báo s t ng lên.

1

ng th i ti t


Xu th gia t ng m a l n s tác đ ng t i các đ c tr ng th y v n và dòng ch y thi t k ,
nh h
t

ng nghiêm tr ng đ n công tác quy ho ch và qu n lý các l u v c sông trong

ng lai. Cho đ n th i đi m này, h u h t các d án quy ho ch và xây d ng cơng

trình phịng ch ng l bão, cơng trình ph c v dân sinh, phát tri n kinh t đ
duy t và xây d ng đã khơng (r t ít ho c s b ) tính đ n nh h

c phê

ng c a B KH đ n

quy mô và hi u qu c a d án, cơng trình, v.v... Các bài tốn quy ho ch, thi t k đa
s d a trên s bi n thiên c a th i ti t trong quá kh đ xây d ng xác đ nh các đ c
tr ng th y v n, dòng ch y thi t k v i gi thi t là khí h u là n đ nh và ho c n u có
dao đ ng thì t n su t xu t hi n c ng không đ i theo th i gian. Tuy nhiên, trong đi u
ki n B KH ngày càng t ng, gi thi t này có l khơng còn phù h p n a. Vi c cho
r ng B KH làm thay đ i đ c tr ng th y v n, dòng ch y thi t k đã và đang đ

c

ch p nh n r ng rãi trong c ng đ ng các nhà khoa h c [6].
Do đó, đánh giá thay đ i các đ c tr ng th y v n, dòng ch y thi t k cho các l u v c
sông là th c s c n thi t; đây đ

c coi là m t trong nh ng n l c h tr vi c l a

ch n các tiêu chí thi t k trong quy ho ch, xây d ng cơng trình và qu n lý l u v c
sơng thích ng v i B KH.
2.

M c tiêu nghiên c u

Lu n v n đ

c th c hi n nh m đánh giá s bi n đ i c a các đ c tr ng th y v n, dòng

ch y thi t k

các l u v c sông, t nh Kon Tum trong đi u ki n B KH, h tr công

tác quy ho ch và qu n lý l u v c sơng thích ng v i B KH.
it

3.
it

ng, ph m vi nghiên c u

ng nghiên c u chính c a đ tài là các đ c tr ng th y v n, dòng ch y thi t k

và B KH.
V không gian, do h n ch v m t th i gian th c hi n c ng nh tính t

ng t trong

đánh giá tác đ ng c a B KH đ n các y u t th y v n, dòng ch y thi t k nên ph m
vi nghiên c u c a đ tài là l u v c sông Pô Kô, t nh Kon Tum, tính đ n đo n nh p
l u v i sông

c Bla. V th i gian, đ tài t p trung phân tích cho 3 giai đo n d a

2


theo các k ch b n tính tốn c a mơ hình khí h u, g m có: (i) giai đo n c s (19892008), (ii) giai đo n trung h n (2020-2039); và (iii) giai đo n dài h n (2080-2099).
4.

Ph

ng pháp nghiên c u

Lu n v n s d ng các ph

ng pháp sau đ đánh giá s bi n đ i c a các đ c tr ng

th y v n, dòng ch y thi t k trong đi u ki n B KH:
- Ph

ng pháp t ng h p, k th a tài li u: T ng h p có ch n l c các tài li u hi n có

liên quan đ n tác đ ng c a B KH đ n các đ c tr ng th y v n, dòng ch y thi t k ,
v.v…; k th a các s li u, k t qu c a các đ tài nghiên c u tr

c đó làm c s khoa

h c ph c v các n i dung nghiên c u c a đ tài;
- Ph

ng pháp mơ hình khí h u: L a ch n mơ hình khí h u, k ch b n d báo m a

phù h p v i m c tiêu c a đ tài;
- Ph

ng pháp mô hình tốn: Mơ ph ng q trình m a-dịng ch y trên l u v c

nghiên c u b ng mơ hình th y v n;
- Ph

ng pháp phân tích th ng kê: Xác đ nh các đ c tr ng th y v n, dòng ch y thi t

k và đánh giá s bi n đ i do tác đ ng c a B KH.
5.

Các n i dung nghiên c u

Các n i dung ch y u d

i đây c n th c hi n đ đ t đ

c m c tiêu c a đ tài:

- Mô ph ng dịng ch y l u v c sơng Pơ Kơ d a trên l

ng m a tính tốn b i mơ

hình khí h u cho giai đo n c s 1989-2008
- Mơ ph ng dịng ch y l u v c sông Pô Kô d a trên l

ng m a tính tốn b i mơ

hình khí h u cho giai đo n trung h n 2020-2039
- Mơ ph ng dịng ch y l u v c sông Pô Kô d a trên l

ng m a tính tốn b i mơ

hình khí h u cho giai đo n dài h n 2080-2099
- Tính tốn các đ c tr ng th y v n, dòng ch y thi t k cho các giai đo n c s , trung

h n và dài h n; và đánh giá s bi n đ i trong đi u ki n B KH

3


6.
-

D ki n đóng góp c a đ tài
ánh giá đ

c s bi n đ i các đ c tr ng th y v n, dòng ch y thi t k cho l u v c

sông Pô Kô trong các giai đo n trung h n và dài h n;
7.

C u trúc lu n v n

N i dung c a lu n v n đ

c trình bày trong 3 ch

ng, c th nh sau:

- CH

NG I: T ng quan v n đ nghiên c u.

- CH

NG II: Ph

- CH

NG III: K t qu đánh giá s bi n đ i các đ c tr ng th y v n, dòng ch y

ng pháp nghiên c u và ngu n d li u.

thi t k cho l u v c sông Pô Kô.

4


CH

NG 1 T NG QUAN V N

NGHIÊN C U

1.1. T ng quan chung v tác đ ng c a B KH đ n các l u v c sông
Trong h u h t các tuyên b , th a thu n
đ

c bình di n qu c t và qu c gia, B KH

c coi là m t trong nh ng thách th c l n nh t c a con ng

i trong th k 21.

B KH đã và đang gây ra nh ng tác đ ng b t l i đ n m i m t đ i s ng xã h i, môi

tr

ng và h sinh thái.

i v i Vi t Nam, Ngân hàng Phát tri n Châu Á, Ngân hàng

Th gi i đ u x p Vi t Nam vào nhóm các n
B KH và n
nguyên n

c có nguy c cao d b t n th

ng do

c bi n dâng. Các l nh v c b tác đ ng nhi u nh t đó là ngu n tài

c, nông nghi p, h th ng c s h t ng do gia t ng tai bi n thiên tai nh

bão, l , v.v…
Cho đ n nay, đã có khá nhi u nghiên c u đánh giá tác đ ng c a B KH đ n ngu n tài
nguyên n

c, ch đ dòng ch y, c c tr m a l , v.v…

nhi u c p đ t ph m vi khu

v c đ n ph m vi l u v c sơng. Các nghiên c u đi n hình
trong n

cđ

bình di n qu c t và

c t ng quan sau đây:

1.2. Tình hình nghiên c u v bi n đ i các đ c tr ng th y v n, dịng ch y c a
l u v c sơng trong b i c nh B KH
1.2.1. Các nghiên c u trên th gi i
Các nghiên c u đi n hình đánh giá tác đ ng cu B KH đ n ch đ dòng ch y, ch
đ th y v n tr

c h t ph i k đ n các Báo cáo chuyên ngành c a Ban Liên chính ph

v B KH (IPCC) các th i k 2007 và 2013 [1], [2].

ây là các báo báo có tính ch t

b n l , làm c s đ ho ch đ nh các chính sách phát tri n c ng nh h tr quá trình ra
quy t đ nh, chi n l

c thích ng v i B KH

ph m vi tồn c u. Các báo cáo c a

IPCC đã t p trung làm rõ các tác đ ng c a B KH
Châu Nam Á,

ông Nam Á, Nam M v.v…) hay

quy mô khu v c (ví d : khu v c

ph m vi các l u v c sông l n

ch y qua nhi u qu c gia (ví d : sơng Mê-kông, sông Tr
v.v…). IPCC đã đánh giá đ

ng Giang, sông Amazon,

c các bi n đ i đáng k v các đ c tr ng th y v n, ch

đ dòng ch y cho các khu v c này và có nh n đ nh chung là c ch dòng ch y s

5


càng tr nên khác bi t v i xu th gia t ng dòng ch y l trong mùa m a và, ng
tình tr ng h n hán có xu h

ng tr m tr ng h n trong mùa khô.

ánh giá tác đ ng c a B KH đ n các đ c tr ng th y v n, ch đ dịng ch y
vi l u v c sơng c ng đ

c l i,

ph m

c ti n hành song song v i các nghiên c u c a IPCC. Trong

s đó ph i k đ n các nghiên c u tiêu bi u nh sau :
Nghiên c u c a Jason và nnk [7] v đánh giá tác đ ng c a B KH đ n ch đ th y

v n

l u v c sông Churchill-Nelson, Canada. B ng cách s d ng phép th Mann-

Kendall, nghiên c u đã xác đ nh đ

cm cđ

nh h

sông và s d ng đ nâng cao nh n th c trong t
ho ch và qu n lý h th ng tài nguyên n

ng c a khí h u đ n l u v c

ng lai đ i v i các chi n l

c quy

c.

Nghiên c u c a Menzel và Burger [8] v xây d ng k ch b n B KH và tác đ ng đ n
dòng ch y cho l u v c sông Mudle, CHLB
đã đ

c s

c. Ph

d ng đ hi u ch nh các k t qu

ng pháp chi ti t hóa th ng kê

mơ ph ng b i mơ hình khí h u

(ECHAM4/OPYC3) sau đó s d ng làm đ u vào cho mơ hình th y v n đ mơ ph ng
dịng ch y. K t qu cho th y gia t ng nhi t đ cùng v i xu th gi m l

ng m a

khu

v c nghiên c u s d n đ n suy gi m khá m nh dòng ch y trong 100 n m t i. Nghiên
c u c ng đ

c xem là m t đóng góp quan tr ng cho các nghiên c u v tác đ ng c a

B KH đ n dịng ch y.

ng th i, nó c ng ch ra đ

c nh ng thi u sót hi n t i và

nh ng h n ch c a mơ hình khí h u.
Takara và nnk [9] đã phân tích tác đ ng ti m tàng c a B KH đ i v i ngu n tài
nguyên n

c khu v c Tokyo

l u v c sông Tone s d ng k t qu mơ ph ng khí h u

b i mơ hình có đ phân gi i siêu cao (ơ l
Vi n nghiên c u khí t

i 20 km), phiên b n MRI-AGCM3.1S c a

ng (MRI), C quan khí t

ng thu v n Nh t B n (JMA).

Các tác gi m i ch phân tích cho hai giai đo n khí h u 1979-1998 và 2075-2094 đ
xác đ nh thay đ i v l

ng m a

ki n s t ng 4,2% trong t

l u v c, k t qu cho th y l

ng m a hàng n m d

ng lai; nh ng ch s h n hán l i cho th y tình tr ng h n

hán s tr nên khá nghiêm tr ng.
Ti p sau đó, Tachikawa và nnk [10] đã đánh giá tác đ ng c a B KH đ i v i dòng
ch y các l u v c sông

Nh t B n c ng d a trên mơ ph ng khí h u b i mơ hình có
6

đ phân gi i siêu cao cho các th i k khí h u hi n t i (1979-2003), t
(2015-2039) và t

ng lai g n

ng lai (2075-2099). K t qu nghiên c u cho th y rõ bi n đ ng c a

dịng ch y theo c khơng gian và th i gian, đ c bi t bi n đ ng m nh
h ut
T

th i k khí

ng lai.

ng t v i nghiên c u c a Tachikawa và nnk [10], Sato và nnk [11] c ng áp d ng

đánh giá tác đ ng c a B KH đ n m t s l u v c sông

Nh t B n s d ng mơ hình

khí h u có đ phân gi i siêu cao, nh ng phân tích cho hai th i k : khí h u hi n t i
(1980-1999) và khí h u trong t

ng lai (2080-2099).

i m khác ch y u c a nghiên

c u này đó là so sánh k t qu mơ ph ng dịng ch y d a trên các phiên b n khác nhau

c a mơ hình khí h u. Nghiên c u cho th y phiên b n m i nh t (MRI-AGCM3.2S)
cho k t qu

mô ph ng th y v n t t h n so v i phiên b n tr

AGCM3.1S). Ngay c khi l

ng l

c đó (MRI-

ng m a khơng thay đ i nhi u trong t

ng lai,

dịng ch y v n s thay đ i đáng k khi nhi t đ khơng khí t ng và s b c h i n
t ng lên. Mi n B c Nh t B n đ

c

c d báo s ch u tác đ ng n ng n h n các khu v c

còn l i.
Nghiên c u c a Cheiw và nnk [12] v mơ hình hóa dịng ch y ng v i các k ch b n
v B KH cho l u v c sông

Australia. Nghiên c u đã ch ra s thay đ i l

là y u t chính tác đ ng đ n dòng ch y.

i v i các l u v c

thay đ i v dòng ch y có th g p 2 l n thay đ i v l

ng m a

khu v c ôn đ i, t l

ng m a; trong khi

các l u

v c v i h s dòng ch y th p, t l này có th lên đ n h n 4 l n. Nghiên c u c ng
cho th y tác đ ng c a B KH đ n s b c h i là t

ng đ i nh so v i s thay đ i v

dịng ch y.
Trong khu v c

ơng Nam Á, m t s nghiên c u tiêu bi u v tác đ ng c a B KH

đ n c ch dòng ch y c ng đã đ

c th c hi n, có th k đ n nh ng nghiên c u tiêu

bi u sau:
Kiem và nnk [13] nghiên c u nh h

ng c a B KH đ n tài nguyên n

cl uv c

sông Mê-Kông. Các tác gi d a vào mơ ph ng khí h u cho l u v c sông Mê Công
trong t

ng lai (2080-2099) s d ng mơ hình khí h u phiên b n MRI-AGCM3.1S và

d báo m a bình quân l u v c t ng kho ng 4.2%; nhi t đ t ng kho ng 2.6 oC. ánh

7


giá v tác đ ng c a B KH cho th y t t c các ti u vùng sông Mê-Kông s gia t ng
s ngày m

t, c

ng đ và t n su t c a các s ki n c c đoan c ng s t ng lên làm

t ng nguy c l l t, nh ng có kh n ng h n hán s gi m.
nh h
Lan đ

ng c a B KH đ i v i dòng ch y sơng
c phân tích b ng cách ph

l u v c sông Chao Phraya

ng pháp k t h p d li u d báo m a trong t

lai và mô hình dịng ch y phân tán. B d li u đ

ng lai g n

ng lai (2075-2099). Các k t qu chính v d báo dịng ch y nh

sau: Bi n đ i rõ ràng v l u l
h ut

ng

c s d ng là mơ hình khí h u

MRI-AGCM3.1S cho các giai đo n khí h u hi n t i (1979-2003), t
(2015- 2039), và t

Thái

ng l , ki t và bi n đ ng m nh nh t

giai đo n khí

ng lai.

M t nghiên c u khá đi n hình c a D
ch y cho toàn b bán đ o
2008), khí h u t

ơng D

ng và nnk [17] đã xác đ nh bi n đ ng dòng
ng

các giai đo n khí h u hi n nay (1979-

ng lai g n (2015-2044), và khí h u t

ng lai (2075-2104). S li u

s d ng là mơ hình khí h u có đ phân gi i siêu cao phiên b n (MRI-AGCM3.2S).
ánh giá bi n đ ng dòng ch y trong khu v c bán đ o
B KH đ

ơng D

c phân tích b ng cách so sánh mơ ph ng dịng ch y

ng do tác đ ng c a
các giai đo n khí

h u khác nhau. K t qu cho th y s thay đ i c a dòng ch y trung bình, l n nh t và
nh nh t nhi u n m, m c đ thay đ i khác nhau theo v trí. Các khu v c đ

c d báo

có bi n đ ng l n v dòng ch y g m có: l u v c sơng Irrawaddy (Myanma), l u v c
sông H ng và m t ph n c a l u v c sông Mê Kông.
1.2.2. Các nghiên c u

Vi t Nam

Ti p nh n các ki n th c m i v B KH và tác đ ng c a B KH, Vi t Nam luôn xác
đ nh là m t trong các qu c gia trên th gi i ch u tác đ ng nhi u nh t c a B KH đã
ch đ ng có nh ng ti p c n và th c hi n nhi u ch

ng trình nghiên c u nh m đ a ra

các gi i pháp gi m nh và ng phó v i B KH trên các quy mô khác nhau. Các
nghiên c u đã t p trung đánh giá tác đ ng c a B KH đ n c ch dòng ch y, đ c
tr ng th y v n cho các l u v c sơng chính nh :
C ng

l u v c sơng Mê-Kơng, Raghavan và nnk [14] đã đánh giá bi n đ ng dịng

ch y cho th

ng ngu n sơng Sê San. Nghiên c u đã s d ng mơ hình khí h u khu
8


v c v i đ phân gi i 30 km đ

cl

ng các y u t khí t

ng sau đó đ

c s d ng

làm đ u vào cho mơ hình th y v n đ xác đ nh dòng ch y trong đi u ki n khí h u
thay đ i theo k ch b n phát th i khí nhà kính A2 trong t
Dakbla và Poko đã đ
1991-2000, đ
t

ng lai. Các l u v c sông

c xem xét đánh giá. Nghiên c u ch xét các giai đo n khí h u

c s d ng làm c s và giai đo n khí h u 2091-2100, đ

ng lai. K t qu mơ ph ng dịng ch y (trung bình tháng) trong t

c ch n cho
ng lai ch ra

r ng, đ i v i c hai l u v c sông Dakbla và Poko, dịng ch y có xu th t ng lên, đ c
bi t là trong mùa m a. L u v c sông Dakbla cho th y s gia t ng đáng k dòng ch y
khi so sánh v i l u v c sông Poko.
Nam và nnk [4] đã th c hi n đánh giá tác đ ng c a B KH cho th

ng ngu n sông

Thu B n. Nghiên c u đã xác đ nh s b v bi n đ i dòng ch y trong các giai đo n
trung h n và dài h n do B KH gây ra. D báo m a l n

vào kho ng gi a và cu i

c a th k 21 theo k ch b n A1B mô ph ng b i mơ hình CGCM (MRI & JMA, đ
phân gi i 300 km) đ

c chi ti t hóa th ng kê và sau đó đ

cho mơ hình m a rào dịng ch y đ mơ ph ng dịng ch y

c s d ng làm đ u vào
th

B n. K t qu cho th y vào th i đi m gi a và cu i c a th k , l

ng l u sơng Thu
ng m a trung bình

n m s t ng nh ; cùng v i nhi t đ t ng cao, s b c h i có th x y ra c ng s t ng
lên. T ng l

ng dịng ch y khơng có khác bi t rõ r t so v i giai đo n c 1981 - 2000;

tuy nhiên, dịng ch y mùa l có xu th đ n mu n h n so v i hi n t i.
Xét thêm tác đ ng c a bi n đ i m t đ m đ n c ch dịng ch y, Khơi và nnk [15] đã
đánh giá tác đ ng c a các k ch b n B KH và s d ng đ t đ n dịng ch y

l uv c

sơng Bé, s d ng mơ hình th y v n SWAT. K t qu hi u ch nh và ki m nghi m ch
ra r ng mơ hình SWAT là m t cơng c m nh đ mô ph ng tác đ ng c a s thay đ i
môi tr

ng đ i v i c ch th y v n, dòng ch y. K t qu cho th y đ t r ng gi m

16,3% có kh n ng làm t ng dịng ch y (0,2 đ n 0,4%). Thay đ i khí h u trong l u
v c d n đ n s gi m dòng ch y (0.7 đ n 6.9%). Tác đ ng k t h p c a vi c s d ng
đ t và bi n đ i khí h u làm gi m dịng ch y (2,0 đ n 3,9%).
Nghiên c u tác đ ng c a bi n đ i khí h u đ i v i dịng ch y sơng H ng
Vi t Nam [18]. Các tác gi đã s d ng s li u khí t

Hà N i -

ng t đ u ra c a mơ hình GCM

v i đ phân gi i cao và cho th y l i th là nghiên c u không c n ph i th c hi n thêm
9


b t c m t mơ hình chi ti t hóa nào, tuy nhiên ph

ng pháp này yêu c u m t h

th ng máy tính l n đ l u tr và th c hi n các phép tính toán. H n ch c a nghiên
c u là m i ch phân tích cho giai đo n khí h u hi n t i.
C ng t i l u v c sơng H ng-sơng Thái Bình, V V n Minh & nnk [19] đã th c hi n
đánh giá xu h

ng thay đ i c a dòng ch y l và t p trung phân tích cho m c n

cl

l n nh t trên ph m vi r ng c a c l u v c sông H ng – Thái Bình. K t qu cho th y

dịng ch y l d tính trên l u v c sơng H ng-Thái Bình t ng d n qua t ng th i k .
M t nghiên c u khác, c a cùng nhóm tác gi , m c dù đ c p đ n c dòng ch y ki t
và dòng ch y l , nh ng ch d ng

giá tr trung bình c a mùa l , ki t mà ch a phân

tích các đ c tr ng th y v n c th . K t qu c ng cho th y dịng ch y trung bình có xu
h

ng t ng trên l u v c sông H ng - Thái Bình, trong đó dịng ch y l có xu h

t ng, dịng ch y ki t có xu h

ng

ng gi m.

Nghiên c u tác đ ng c a B KH đ n dòng ch y l u v c sông Ba [20] đã nh n d ng
l

ng m a mùa m a có xu h

tình hình ng p l t
l

ng t ng d n đ n s gia t ng dòng ch y l khi n cho

khu v c h l u có kh n ng ngày càng nghiêm tr ng, ng

ng m a mùa khơ có xu h

c l i,

ng gi m d n đ n suy gi m dòng ch y mùa c n khi n

cho m n càng xâm nh p sâu vào trong sông.
Các nghiên c u c a S n và nnk [21] t p trung đánh giá thay đ i v ch đ dịng ch y
cho l u v c sơng Nhu

áy. K t qu cho th y dòng ch y vào n m 2050 đã có s

khác bi t so v i th i k n m 2020 và th i k hi n tr ng.

k ch b n A1B ch a nh n

th y s khác bi t gi a hai th i k . Tuy nhiên v i k ch b n A2 đã nh n ra s thay đ i
dòng ch y khá rõ trên t t c các l u v c b ph n. Và s bi n đ i dòng ch y trên l u
v c phù h p v i s thay đ i c a l

ng m a và b c h i trên l u v c theo các k ch b n

khác nhau.
Nghiên c u c a Ph

ng [22] cho l u v c sông C , Nghiên c u đã thành công trong

vi c hi u ch nh và ki m đ nh mơ hình khí t
mơ ph ng đ

ng toàn c u HadCM3 cho l u v c và

c s bi n đ i dòng ch y trong sông ng v i 2 k ch b n A2 và B2. Qua

k t qu nghiên c u có th nh n th y ngu n n
dòng ch y phân b không đ u theo không gian.

10

c trên l u v c gi m, và s bi n đ i


Nghiên c u c a
v c sơng H

ính và nnk [23] v tác đ ng c a B KH lên ch đ dòng ch y l u

ng, k t qu cho th y ch đ thu v n trên l u v c thay đ i do tác đ ng

c a B KH nh l

ng dòng ch y n m có kh n ng t ng lên t i x p x 8%

th i đi m

cu i th k , dòng ch y ch y u t p trung t ng m nh trong các tháng mùa l .
1.3. Gi i thi u khu v c nghiên c u
1.3.1. V trí đ a lý
Sơng Pơ Kơ (Hình 1.1) là m t ph l u c a sông Sê San, b t ngu n t vùng núi
huy n

k Glei ch y theo h

B c-

ông Nam qua huy n

nhiên gi a

k Tô v i

ng B c- Nam qua huy n Ng c H i, đ i h
k Tô, đ i h

ng Tây

ng B c - Nam làm thành ranh gi i t

k Hà, gi a Sa Th y v i

k Hà, gi a Sa Th y v i thành

ph Kon Tum r i h p v i sông ak Bla Thu c vùng sinh thái Tây Nguyên, v trí đ a
lí l u v c nghiên c u có t a đ 13045’ đ n 15010’v đ B c và 106025’ đ n 108020’
kinh đ

ông. L u v c nghiên c u Pô Kô đ n nh p l u sông

l u v c 3.530 km2, chi u dài 121 km.

Hình 1.1 B n đ v trí l u v c sơng Pơ Kơ

11

k Bla có di n tích


1.3.2.

c đi m đ a hình

L u v c sơng Pơ Kơ có đ a hình núi cao, đ d c l n, h
Nam, và t

ơng sang Tây.

a hình

ng th p d n t B c xu ng

đây khá ph c t p và đa d ng, gò đ i, cao

nguyên xen l n các vùng tr ng. Phía b c có đ nh Ng c Linh v i đ cao 2.596m.
cao trung bình phía B c l u v c t 800-1200m, phía Nam có đ d c 2-5% v i đ cao
kho ng 500-530m, B ng 1.1 trình bày m t s đ c tr ng hình thái sông Pô Kô. S đa
d ng c a đ a hình t o cho khu v c nghiên c u có nh ng đ nh núi cao, h th ng
nh ng cánh r ng đan xen nh ng d i phù sa d c theo các sông su i l n. Các d ng đ a
hình chính trên l u v c g m:
- Ki u đ a hình bóc mòn – xâm th c núi th p phân c t m nh phát tri n trên đá macma
xâm nh p và m t ít trong đá bi n ch t phân b
đ a hình này th

trung tâm vùng nghiên c u. Ki u

ng t o thành nh ng núi cao riêng bi t v i cao trình tuy t đ i kho ng

700m.
- Ki u đ a hình bóc mịn – xâm th c trung bình phát tri n ch y u trên đá bi n ch t
và kh i xâm nh p, phun trào nh . Ki u đ a hình này phân b ch y u trong vùng
nghiên c u, chúng t o thành nh ng đ i núi cao v i đ cao tuy t đ i 500-600 m.
- Ki u đ a hình bóc mịn - xâm th c đ i núi th p phát tri n trên tr m tích Neogen.
Ki u đ a hình này phân b ch y u

phía ơng và m t ít

phía B c.

- Ki u đ a hình xâm th c tích t dịng ch y: đó là thung l ng các sông

k Pôcô,

k

Psi, Pôcô Kroong và các nhánh su i l n c a chúng. Thung l ng các sơng có d ng ch
U, m t s n i ch y qua vùng đá xâm nh p thung l ng sông th

ng h p, vách b d c.

- Ki u đ a hình tích t các th m sơng, ki u đ a hình xu t hi n

m t s n i nh Diên

Bình,

k Tơ.
B ng 1. 1:

c tr ng hình thái sơng Pơ Kơ

Kon Tum

Tên sơng

F (km2)

Lsơng (km)

J lịng sơng (%)

Pơ Kơ

3.530

121

2,3

12


1.3.3.

c đi m đ a ch t

L u v c sông Pô Kô n m trong thung l ng c a Cao nguyên Nam Trung B , đây là
nguyên nhân c b n d n đ n đ t

đây v a mang đ c tr ng c a đ t đ bazan cao

nguyên, v a mang đ c đi m c a đ t đá xám d c t . Theo s li u đi u tra và phân tích
th nh
ch

ng c a Vi n quy ho ch và thi t k Nông nghi p n m 1978, ch nh s a trong

ng trình 48C và đi u tra b sung 1993-1994 thì đ t

Kon Tum chia làm 5 nhóm

đ t chính nh sau:
- Nhóm đ t phù sa: g m ba lo i đ t chính là đ t phù sa đ
đ t phù sa ngoài su i. Các lo i đ t này phân b ch y u

c b i, đ t phù sa loang l ,
ph n l n các huy n th

trong t nh.
- Nhóm đ t xám: g m hai lo i đ t chính là đ t xám trên mácma axít và đ t xám trên
phù sa c , nhóm đ t này n m r i rác
trên lo i đ t này th

kh p các n i trên các huy n th . Th m ph

ng là tre, n a, và r ng kh p th a th t. Lo i đ t này cịn thích

h p v i m t s lo i cây tr ng khác nh lúa, ngô, l c, thu c lá,…
- Nhóm đ t đ vàng: g m 6 lo i chính là đ t nâu vàng trên phù sa c , t p trung
xã trong huy n Sa Th y, lo i đ t này phân b t p trung g n ngu n n
t

ng đ i b ng ph ng, thích h p tr ng các lo i cây ng n ngày Mía,

vùng chuyên canh t p trung cây n qu .
h p cho cây l
h t

các

ng th c và hoa màu.

các

c, đ a hình
ut

ng ho c

t đ vàng trên mácma axít, đ t này phù

t đ vàng trên đá sét và bi n ch t có m t h u

các huy n Ng c H i và huy n

k Hà.

t nâu đ trên đá bazan phong

hoá, đ t vàng nh t trên đá cát và đ t nâu tím trên đá bazan. Nhóm đ t này có t ng d y
khá l n nên thích h p tr ng các lo i cây công nghi p nh cao su, cà phê, chè, nó
c ng thích h p cho vi c tr ng r ng và cây cơng nghi p ng n ngày nh mía, đ u
t

ng,…

- Nhóm đ t mùn vàng trên núi: g m 3 lo i đ t chính là đ t mùn vàng nh t có n i
Potzon hố, đ t mùn vàng nh t trên đá sét và bi n ch t, đ t mùn nâu đ trên mácma
baz và trung tính n m r i rác
màu m nh ng phân b

các huy n

k Glêi,

k Tô. Lo i đ t này t

ng đ i

nh ng n i có đ cao khá l n nên h n ch cho vi c s d ng

13

chúng vào m c đích nơng nghi p, phù h p cho phát tri n các cây lâm nghi p đ c bi t
là các cây d

c li u quí (cây Sâm)

- Nhóm đ t thung l ng tr
trơi t b m t c a các s
phân b

c núi: đ t này đ

c hình thành do s n ph m đ

c cu n

n đ i, núi và b i t xu ng các thung l ng g n đó.

t này

h u h t các huy n trong l u v c nghiên c u và phù h p cho vi c s n xu t

các cây lúa, hoa màu, rau các lo i.
Nhìn chung do đ a hình chia c t m nh, c u trúc đ a ch t đa d ng và s phân hóa c a
khí h u đã t o cho vùng nghiên c u đ c đi m th nh

ng khá đa d ng và phong phú.

Các lo i đ t xám trên phù sa c , đ t xám trên macma axít, phù sa đ
có t ng loang l có kh n ng canh tác nơng nghi p.

m t s vùng có t ng d y canh

tác r t phù h p phát tri n cây công nghi p dài ngày nh
1.3.4.

c đi m khí t

c b i và phù sa

k Tơ, Ng c H i.

ng, khí h u

N m trong l u v c sông Sê San nên các sông

k Bla, Pô Kô, Sa Th y,

mang nh ng đ c đi m chung c a đi u ki n khí t

k Psi đ u

ng khí h u l u v c sơng Sê San,

tuy nhiên do đi u ki n v trí đ a lý, đi u ki n đ a hình, th m ph …khác nhau nên các
l u v c c ng mang nh ng đ c tr ng khí t

ng, khí h u riêng c a t ng l u v c.

Trên n n chung c a khí h u nhi t đ i gió mùa c n xích đ o khí h u Tây Nguyên n i
lên m t s y u t riêng bi t, quy t đ nh b i đ cao đ a hình và tác đ ng ch n gió c a

dãy Tr

ng S n, hình thành m t ki u khí h u đ c tr ng đ

c g i là khí h u nhi t đ i

gió mùa cao ngun.
Ch đ nhi t
Tồn b l u v c sông n m trên s
h

n phía Tây c a dãy Tr

ng S n nên khơng b nh

ng tr c ti p c a lu ng gió mùa mùa đơng. Biên đ dao đ ng nhi t đ gi a các

tháng nóng nh t (tháng IV) và tháng l nh nh t (tháng I) kho ng 50C - 6oC. Biên đ
dao đ ng c a các tháng k ti p nhau thay đ i t t , th hi n tính ch t ơn hồ c a
vùng cao nguyên. Chênh l ch nhi t đ trong ngày c a các tháng mùa khô t 12oC đ n
14oC, c a các tháng mùa m a t 7oC đ n 8oC. Nhi t đ t i th p tuy t đ i xu ng đ n

14


60C - 7oC và t i cao tuy t đ i lên đ n 38oC. Chi ti t m t s đ c tr ng v nhi t đ
m t s tr m trên đ a bàn t nh Kon Tum đ
B ng 1. 2

Tr m

Tum

k
Tô

Plêi
Ku

c tr ng nhi t đ m t s tr m

Kon Tum

Tháng

c
tr ng
T0C

Kon

c th ng kê trong B ng 1.2.

N m
I

II

III

IV

V

VI

VII

VIII

IX

X

XI

XII

20.7 22.5 24.6 25.8 25.5 25.2 24.3 24.2 23.9 23.4 22.4 20.8

23.6

T max 0C 32.1 34.3 35.6 35.7 34.7 33.0

2.1

1.7

1.8

1.7

1.2

0.3

6.1

T min 0C

0.2

2.3

4.5

8.1

0.1

0.6

0.3

0.2

9.2

6.4

3.3

0.9

0.3

T0C

8.9

1.1

3.0

4.4

4.5

4.1

3.9

3.2

2.9

2.2

0.9

9.3

2.4

T max 0C

1.3

3.7

4.5

4.8

3.8

2.0

1.2

0.6

0.9

0.6

0.4

9.8

5.5

T min 0C

0.7

.8

1.9

5.9

8.5

9.6

9.4

9.3

7.7

4.1

1.3

0.5

0.8

T0C

8.9

0.5

2.0

4.1

3.9

3.0

2.5

2.2

2.4

1.8

0.7

9.4

1.8

T max 0C

9.5

1.8

2.2

3.6

2.0

0.0

9.4

9.0

9.2

9.3

8.8

8.4

3.8

T min 0C

0.3

2.2

3.8

6.9

8.8

9.2

8.8

8.8

8.2

5.8

3.5

1.1

0.7

(Ngu n: Trung tâm t li u KTTV)
m
m tuy t đ i trên l u v c có xu h
h

ng gi m theo đ cao khá rõ và làm m đi nh

ng c a kinh tuy n và v tuy n.

m tuy t đ i trung bình tồn vùng dao đ ng

kho ng 11mb - 16mb. Tháng I có đ
Tháng VII có đ
mt
lên cao, đ

m th p nh t dao đ ng t 16mb đ n 21mb.

m cao nh t dao đ ng t 25mb đ n 29mb.

ng đ i trên l u v c có xu h
mt

ng phân b ng

ng đ i càng t ng. Bi n trình đ

mt

cv iđ

m tuy t đ i. Càng

ng đ i trong n m đ ng pha

v i bi n trình m a. S chênh l ch đ

m gi a các tháng cao nh t và th p nh t

Tr

m trung bình n m kho ng 80% - 85%. C th

đ

ng S n kho ng 15% - 20%.
c th ng kê trong B ng 1.3 d

i đây.

15

Tây