GIẢI PHÁP HỮU ÍCH - TIN HỌC

<span class='text_page_counter'>(1)</span><div class='page_container' data-page=1>

MỤC LỤC

<b>1. Họ và tên tác giả đề tài...1</b>

2. Chức vụ...1

3. Đơn vị công tác...1

4. Lý do chọn đề tài...1

5. Nội dung giải pháp hữu ích...3

5.1. Khó khăn, thuận lợi và sự cần thiết của giải pháp hữu ích...3

5.1.1. Thuận lợi của giải pháp...3

5.1.2. Khó khăn của giải pháp...3

5.1.3. Sự cần thiết của giải pháp hữu ích...5

5.2. Phạm vi áp dụng của giải pháp hữu ích...5

5.3. Thời gian áp dụng...6

5.4. Giải pháp thực hiện...6

5.4.1. Nội dung chuẩn bị...6

5.4.2. Phương pháp tiến hành...6

5.4.3. Tính mới của giải pháp...27

5.4.4. Hiệu quả áp dụng...27

5.4.5. Khả năng nhân rộng việc áp dụng của giải pháp...27

5.4.6. Kết quả thực hiện...28

6. Bài học kinh nghiệm, đề xuất và kiến nghị...28

6.1. Bài học kinh nghiệm...28

6.2. Đề xuất, kiến nghị...29

</div>
<span class='text_page_counter'>(2)</span><div class='page_container' data-page=2>

<b>CỘNG HÒA XÃ HỘI CHỦ NGHĨA VIỆT NAM</b>
<b>Độc lập – Tự do – Hạnh phúc</b>

<b> Giải pháp hữu ích </b>

<b>SOẠN GIẢNG GIÁO ÁN ĐIỆN TỬ VỚI SỰ KẾT HỢP </b>
<b>VIOLET VÀ POWERPOINT</b>

<b>1. Họ và tên tác giả đề tài: Trần Thị Bích Liên</b>
<b>2. Chức vụ: Giáo viên</b>

<b>3. Đơn vị công tác: Trường THCS Tân Nghĩa – Huyện Di Linh.</b>
<b>4. Lý do chọn đề tài</b>

Việc đưa công nghệ thông tin vào hoạt động giảng dạy trong nhà trường nói
chung đang được sự quan tâm đặc biệt của ngành Giáo dục. Thực tế đó địi hỏi
cần phải nhanh chóng nâng cao chất lượng giảng dạy bằng cách phát huy những

ưu thế của lĩnh vực CNTT, phải biết tận dụng nó, biến nó thành cơng cụ hiệu
quả phục vụ cho sự nghiệp giáo dục. Việc đưa CNTT vào giảng dạy những năm
gần đây đã chứng minh công nghệ tin học đem lại hiệu quả rất lớn trong quá
trình dạy học, làm thay đổi nội dung, phương pháp dạy học. CNTT là phương
tiện để tiến tới “xã hội học tập”. Mặt khác, giáo dục và đào tạo đóng vai trị quan
trọng thúc đẩy sự phát triển của CNTT thông qua việc cung cấp nguồn nhân lực
cho CNTT. Bộ Giáo dục và Đào tạo cũng yêu cầu “đẩy mạnh ứng dụng CNTT
trong giáo dục đào tạo ở tất cả các cấp học, bậc học, ngành học theo hướng dẫn
học CNTT như là một công cụ hỗ trợ đắc lực nhất cho đổi mới phương pháp dạy
học ở các môn”.

Sử dụng phần mềm trong hoạt động dạy học cũng là một yêu cầu trong đổi
mới phương pháp dạy học nhằm tích cực hố các hoạt động của học sinh với sự
trợ giúp của các phương tiện dạy học hiện đại.

</div>
<span class='text_page_counter'>(3)</span><div class='page_container' data-page=3>

với việc thiết kế giáo án điện tử - vẫn cịn gặp khơng ít những khó khăn như:
Việc thiết kế bài giảng một cách công phu bằng các dẫn chứng sống động trên
các trang trình chiếu là một điều không phải dễ dàng với nhiều giáo viên. Để có
một bài giảng như thế địi hỏi phải mất nhiều thời gian chuẩn bị trong khi chưa
phải giáo viên nào cũng thành thạo vi tính. Số tiết thực dạy của mỗi giáo viên
trong tuần là khá lớn, trang thiết bị còn thiếu nên giáo viên còn ngại áp dụng
CNTT vào công tác chuyên môn nghiệp vụ. Mặt khác một số giáo viên bước
đầu làm quen với việc soạn giảng bằng giáo án điện tử nên chưa có những kinh
nghiệm xử lí sao cho bài giảng tốt nhất, tốn ít thời gian mà hiệu quả cao. Vì
những khó khăn trên mà việc sử dụng giáo án điện tử trong dạy học cịn hạn chế.
Chính vì thế, trong đề tài này tơi xin trình bày một số giải pháp nhỏ nhằm thiết
kế một giáo án điện tử có hiệu quả mà đỡ tốn thời gian bằng việc kết hợp phần
mềm PowerPoint và Violet hỗ trợ trong thiết kế một giáo án điện tử. Đây là một
công việc dễ dàng và mang lại nhiều tiện ích vừa tiết kiệm thời gian, vừa tiết
kiệm công sức cho giáo viên.

Trong các năm học vừa qua, tôi đã sử dụng phần mềm Violet, PowerPoint
cùng một số phần mềm hỗ trợ để thiết kế giáo án điện tử và đã đạt được kết quả
nhất định. Microsoft PowerPoint là một phần mềm trình diễn giúp cho các giáo
viên có thể tự xây dựng được các giáo án điện tử theo ý tưởng của mình một
cách nhanh chóng, dễ dàng vì hầu hết các thao tác tương tự như phần mềm soạn
thảo văn bản Microsoft Word rất quen thuộc với hầu hết giáo viên. Với phần
mềm này cho phép các giáo viên tạo ra các bài giảng và thể hiện các bài giảng
một cách linh hoạt, nhịp nhàng. Đặc biệt điểm mạnh của phần mềm này là cho
phép liên kết với tất cả các chương trình được tạo ra từ các công cụ tạo bài giảng
khác. Đồng thời phần mềm cho phép tạo ra các bài giảng có âm thanh, hình ảnh,
chuyển động và tương tác với các hiệu ứng hết sức phong phú ... Nhờ vậy thơng
qua phần mềm bài giảng này giáo viên hồn tồn có thể tạo ra được các giáo án
theo phương pháp giảng bài của mình.

</div>
<span class='text_page_counter'>(4)</span><div class='page_container' data-page=4>

Violet là phần mềm cơng cụ giúp cho giáo viên có thể tự xây dựng được các
bài giảng trên máy tính một cách nhanh chóng và hiệu quả. Violet rất chú trọng
trong việc tạo ra các bài giảng có âm thanh, hình ảnh, chuyển động và tương
tác... phù hợp với mọi đối tượng học sinh.

Mỗi phần mềm đều có những ưu điểm của mình, nếu kết hợp được các phần
mềm đó với nhau thì rất có hiệu quả. Từ suy nghĩ trên với việc được tham gia
tập huấn các lớp bồi dưỡng tin học tôi đã sử dụng thành thạo và kết hợp một số
phần mềm tiện ích trong việc thiết kế giáo án điện tử phục vụ cho công tác
chuyên môn của mình. Cách làm đó cịn có tác dụng thực sự cho việc <i><b>nâng cao</b></i>
<i><b>chất lượng giảng dạy và học tập ở nhà trường THCS. </b></i>

<b>5. Nội dung giải pháp hữu ích</b>

<b>5.1. Khó khăn, thuận lợi và sự cần thiết của giải pháp hữu ích</b>

<b>5.1.1. Thuận lợi của giải pháp</b>

<b>5.1.1.1 Đối với giáo viên:</b>

- Phịng Giáo dục ln quan tâm chỉ đạo công tác ứng dụng CNTT trong
hoạt động dạy và học.

- Cơ sở vật chất nhà trường được trang bị tương đối đầy đủ với 04 phòng
máy chiếu; 01 phịng máy tính học sinh với 20 máy tính.

- Giáo viên giảng dạy được đào tạo theo đúng chuyên ngành.
<b>5.1.1.2 Đối với học sinh:</b>

- Phần lớn các em học sinh có ý thức tự học cao, ln tìm tịi học hỏi những
kiến thức mới trong học tập.

- Các em học sinh đã được làm quen với môn Tin học từ năm lớp 6 và rất
hứng thú với môn Tin học.

<b>5.1.2. Khó khăn của giải pháp</b>
<b>5.1.2.1 Đối với giáo viên:</b>

</div>
<span class='text_page_counter'>(5)</span><div class='page_container' data-page=5>

chuẩn bị trong khi số tiết của mỗi giáo viên trong tuần là khá lớn, trang thiết bị
còn thiếu nên giáo viên ít khi nghĩ đến điều này. Giáo viên cịn ngại sử dụng
GAĐT thì nhà quản lí giáo dục cũng chưa mặn mà lắm với việc đầu tư những
trang bị đắt tiền trên cho dạy học.

Ngoài kiến thức chuyên môn, để thực hiện được GAĐT, giáo viên cần phải
trang bị được cho mình những kiến thức căn bản về Tin học, sử dụng thành thạo
phần mềm PowerPoint, biết khai thác tài liệu phục vụ giảng dạy từ nhiều nguồn

khác nhau như sưu tầm trên Internet, từ các đĩa phim tài liệu… Cơng việc này
địi hỏi giáo viên phải có niềm đam mê thật sự với cơng việc, sự sáng tạo, sự
nhạy bén, tính thẩm mỹ để săn tìm tư liệu từ nhiều nguồn. Trong khi trình độ sử
dụng máy vi tính, sử dụng các phần mềm tiện ích và khai thác thông tin từ mạng
Internet của đa số giáo viên cịn hạn chế thì đây cũng là một trở ngại không nhỏ
đến việc dạy học bằng GAĐT.

Một số giáo viên bước đầu làm quen với việc soạn giảng bằng GAĐT nên
chưa có những kinh nghiệm xử lí sao cho bài giảng tốt nhất. Nhiều bài dạy đang
còn quá rườm rà, xa rời nội dung hoặc làm gián đoạn bài học do sử dụng quá
nhiều hiệu ứng hoặc hình ảnh, phim minh họa cho nên giờ dạy lại thiên về việc
trình diễn những kỹ xảo Tin học. Ngược lại, nhiều bài giảng lại quá đơn điệu, sơ
sài do đó khơng nâng cao được chất lượng giờ dạy.

Chính vì những khó khăn trên mà việc sử dụng GAĐT trong dạy học trên
địa bàn nói chung và trong trường nói riêng còn rất hạn chế. Với số lượng máy
chiếu đa năng trong trường cịn ít ỏi như hiện nay thì việc đa số giáo viên sử
dụng thành thạo GAĐT để dạy học là một mục tiêu mà cần phải một thời gian
nữa mới có thể đạt được.

<b>5.1.2.2 Đối với học sinh:</b>

- Vẫn còn một số em học sinh tiếp thu kiến thức còn chậm, đặc biệt là kĩ
năng thực hành trên máy của học sinh cịn yếu, thậm chí một số học sinh cịn rất
ngại khi sử dụng máy tính để rèn luyện các kĩ năng vì sợ mình gõ chậm và sai.

</div>
<span class='text_page_counter'>(6)</span><div class='page_container' data-page=6>

khơng thống làm cho học sinh không tập trung vào bài giảng ... ảnh hưởng rất
lớn trong quá trình giảng dạy và học tập.

- Học sinh trên địa bàn chủ yếu là con em người đồng bào dân tộc thiểu số,

sự quan tâm của phụ huynh đến việc học tập của con em còn nhiều hạn chế,
khơng có điều kiện để các em có máy vi tính ở nhà, hầu hết các em chỉ được tiếp
xúc, làm quen với máy tính trong giờ học dẫn đến việc sử dụng máy của học
sinh còn lúng túng, chất lượng giờ thực hành chưa cao. Một bộ phận học sinh
chưa coi trọng môn học, xem đây là một mơn phụ nên chưa có sự đầu tư thời
gian cho việc học.

<b>5.1.3. Sự cần thiết của giải pháp hữu ích</b>

Sử dụng phần mềm trong hoạt động dạy học cũng là một yêu cầu trong đổi
mới phương pháp dạy học nhằm tích cực hố các hoạt động của học sinh với sự
trợ giúpcủa các phương tiện dạy học hiện đại.

Ở trường THCS công nghệ thông tin được sử dụng trong giảng dạy vào hầu
hết các môn học với nhiều phần mềm khác nhau. Khi giảng dạy, một số tranh
ảnh minh họa trong sách giáo khoa khơng có nhiều, khó quan sát. Vì vậy để
khắc phục tình trạng trên giáo viên phải chuẩn bị, sưu tầm tranh ảnh, đồ dùng
dạy học minh họa rấtvất vả mà hiệu quả chưa được cao.

Qua thực tế giảng dạy bộ môn Tin học, tôi không khỏi băn khoăn suy nghĩ:
“Làm thế nào để xây dựng được một giờ dạy tốt nhất vừa đáp ứng yêu cầu của
môn học, vừa phù hợp với học sinh của mình để các em có hứng thú khi học
mơn này, yêu Tin học và tìm thấy say mê đối với bộ mơn?”

Sau khi tìm hiểu, áp dụng thử, tơi nhận thấy cần thiết kế và giảng dạy bộ
môn Tin học với sự hỗ trợ của các phần mềm trong đó kết hợp phần mềm
Powerpoint và Violet, cùng với việc sử dụng máy vi tính, máy chiếu Projector ...
để làm cho giờ học hấp dẫn và mới mẻ hơn, đồng thời tiết kiệm thời gian và
công sức cho giáo viên hơn. Cách làm này còn có tác dụng thực sự cho việc
nâng cao chất lượng dạy học ở trường THCS.

<b>5.2. Phạm vi áp dụng của giải pháp hữu ích</b>

</div>
<span class='text_page_counter'>(7)</span><div class='page_container' data-page=7>

Nội dung nghiên cứu: sử dụng phần mềm Violet kết hợp Powerpoint trong
một số tiết dạy nhằm gây hứng thú cho học sinh.

<b>5.3. Thời gian áp dụng</b>

- Thời gian áp dụng:năm học 2016 - 2017.
<b>5.4. Giải pháp thực hiện</b>

<b>5.4.1. Nội dung chuẩn bị</b>
<b>5.4.1.1. Đối với giáo viên:</b>

Chuẩn bị một hệ thống câu hỏi cụ thể, rõ ràng, lơgíc với nội dung bài học,
chuẩn bị các bài tập yêu cầu học sinh thực hiện ở nhà phần cuối bài học để học
sinh nghiên cứu và rèn luyện thêm.

Cần chú ý tùy theo đối tượng học sinh theo từng đối tượng học sinh mà có
giáo viên những chuẩn bị với các yêu cầu cụ thể cho từng mức độ kĩ năng cần
đạt thể hiện trong giáo án. Chuẩn bị các phương pháp cụ thể, thời gian hợp lí, và
yêu cầu rèn kĩ năng hợp lí cho tiết dạy đó.

<b>5.4.1.2. Đối với học sinh:</b>

Cần phải chuẩn bị trước bài học ở nhà
<b>5.4.2. Phương pháp tiến hành</b>

<i><b>5.4.2.1 Ngồi kiến thức chun mơn cần phải trang bị những kiến thức</b></i>
<i><b>Tin học cơ bản nhất:</b></i>

Mặc dù GAĐT đã được các trường học đón nhận rộng rãi, thực sự phổ biến
và bước đầu nó đã tạo ra một khơng khí học tập và làm việc khác hẳn cách học
và cách giảng dạy truyền thống. Phải chăng việc dạy bằng GAĐT sẽ giúp người
thầy đỡ vất vả bởi vì chỉ cần “click” chuột? Thực ra, muốn “click” chuột để tiết
dạy thực sự hiệu quả thì người dạy cũng phải bỏ cơng tìm hiểu, làm quen với
cách giảng bài mới này. Cụ thể, người thầy cần phải:

<b>-</b>Có kiến thức cơ bản về sử dụng máy tính

<b>-</b>Biết sử dụng phần mềm trình diễn PowerPoint, Violet.
<b>-</b>Biết cách truy cập và khai thác tài nguyên Internet.

</div>
<span class='text_page_counter'>(8)</span><div class='page_container' data-page=8>

<b>-</b>Biết cách sử dụng máy chiếu (projector).

Thoạt nghe thì có vẻ phức tạp nhưng thực sự để sử dụng GAĐT vào giảng
dạy có bắt buộc phải thực hiện hết những yêu cầu trên? Câu trả lời là khơng.
Tuỳ thuộc vào tính chất của mỗi mơn học, mỗi bài học mà có các yêu cầu khác
nhau được đặt ra cho giáo viên. Tuy nhiên nếu đáp ứng được hết các yêu cầu
trên thì thật tuyệt vời, các hoạt động của giáo viên trong giờ dạy sẽ rất phong
phú và hấp dẫn, lại tiết kiệm được rất nhiều thời gian chuẩn bị bài.

<i><b>5.4.2.2 Khai thác và xử lý thông tin, tư liệu phục vụ cho bài giảng:</b></i>

Từ những giáo án được soạn sẵn trên giấy và được trình bày lại trên bảng
đen làm thế nào để chúng trở thành các GAĐT được trình bày trên máy chiếu?
Điều này đòi hỏi người thầy phải biết sử dụng PowerPoint. Đây là một phần
mềm nằm trong bộ Microsoft Office dùng để tạo các trình diễn đa dạng trên máy
tính. Nếu chỉ dừng ở mức độ gõ những nội dung cần thiết cộng thêm một ít định
dạng về màu sắc, font chữ, thiết nghĩ giáo viên nào cũng có thể làm được. Tuy

nhiên nếu chỉ có thế thì chúng ta chưa thực sự khai thác hết sức mạnh của
PowerPoint cũng như chưa phát huy hiệu quả của phương pháp giảng dạy mới
này.

</div>
<span class='text_page_counter'>(9)</span><div class='page_container' data-page=9>

www.dayhoc.vn; www.dayhocintel.org hoặc tìm kiếm trong
www.google.com.vn với từ khóa (nội dung cần tìm) thích hợp…

<i><b>5.4.2.3 Đưa các tư liệu cần thiết vào bài dạy:</b></i>

Khi đã sưu tập được những tư liệu cần thiết cần phải có sự chọn lọc cần thiết
để đưa vào bài giảng của mình. Khơng nên sử dụng quá nhiều hình ảnh tư liệu
mà chỉ sử dụng ở mức độ vừa phải để tránh làm phân tán sự tập trung của học
sinh.

Sau khi đưa hình ảnh minh họa vào bài giảng, thao tác cơ bản nhất đòi hỏi
người thầy phải nắm được là cách thiết lập các hiệu ứng để làm cho bài giảng
sinh động, mang lại khơng khí học tập, giảng dạy mới mẻ. Các hiệu ứng nên sử
dụng một cách đơn giản để không làm ảnh hưởng đến sự tiếp thu kiến thức của
học sinh. Bên cạnh đó giáo viên có thể sử dụng Violet để thiết kế được nhiều
kiểu bài tập khác nhau rất phong phú và hấp dẫn như trò chơi ô chữ, lựa chọn
đáp án, kéo thả chữ, … rất dễ dàng. Ngồi ra, việc làm này cịn giúp cho giáo
viên tiết kiệm được thời gian viết nội dung lên bảng, treo bảng phụ, nội dung
hiển thị đến đâu, giáo viên giảng đến đó, làm cho thời gian giảng bài nhiều hơn,
các em học sinh hiểu bài sâu hơn.

Để soạn một bài giảng bằng GAĐT với sự hỗ trợ của phần mềm trình chiếu
PowerPoint và kết hợp Violet có thể thực hiện như sau:

Bước 1: Tạo một thư mục chứa bài giảng cần soạn.

Bước 2: Soạn thảo các câu hỏi bài tập (tùy từng bài giảng) trên phần mềm
Violet.

<b>-</b>Câu hỏi, bài tập kiểm tra bài cũ nhằm đánh giá kết quả tiết học trước.

<b>-</b>Câu hỏi, bài tập giữa bài giúp học sinh khắc sâu nội dung cơ bản của từng
mục, từng phần.

<b>-</b>Câu hỏi, bài tập củng cố cuối tiết học nhằm hệ thống kiến thức nội dung bài
học.

</div>
<span class='text_page_counter'>(10)</span><div class='page_container' data-page=10>

cố và trước khi kết thúc bài hãy để một trang trống để chuyển gói câu hỏi từ
Violet đã thực hiện ở bước 2 vào các trang này. Bài soạn này cần phải được lưu
vào thư mục đã tạo ở bước 1.

Cụ thể, để soạn Bài 7: Câu lệnh lặp, Tin học 8, tôi thực hiện như sau:
Bước 1: Tạo thư mục

- Mở My Computer  mở ổ đĩa D:  Click phải vào chỗ trống  Chọn New
 Folder.

- Gõ tên cho thư mục.

<b>-</b>Đóng cửa sổ My Computer. (click vào )
Bước 2: Mở Violet và tạo câu hỏi, bài tập.

- Click đúp chuột vào biểu tượng

</div>
<span class='text_page_counter'>(11)</span><div class='page_container' data-page=11>

<b>-</b>Click vào Công cụ và chọn dạng câu hỏi bài tập tương ứng

<b>-</b>Chọn bài tập kéo thả chữ

+ Soạn câu hỏi, chọn kiểu câu hỏi, gõ nội dung câu hỏi kể cả đáp án, cụm từ
nào cần khuyết đi thì bơi đen rồi click vào Chọn chữ

</div>
<span class='text_page_counter'>(12)</span><div class='page_container' data-page=12>

Để soạn câu hỏi tiếp theo thực hiện tương tự.
- Xong phần câu hỏi cho kiểm tra bài cũ.
- Nhấn F8 trên bàn phím để chọn giao diện.

- Chọn giao diện trắng và click vào Đồng ý.

</div>
<span class='text_page_counter'>(13)</span><div class='page_container' data-page=13>

- Tìm đến thư mục vừa tạo ở bước 1 trong mục Save in

- Gõ tên tập tin vào mục File name. Nhấn Enter hoặc Click vào Save.
- Nhấn F4 trên bàn phím để đóng gói bài tập.

<b>-</b>Bơi đen từ Package – ktbc và gõ lại là ktbc. (Làm đơn giản đường dẫn
nhằm mục đích chuyển gói này vào trang trình chiếu trên PowerPoint).

<b>-</b> Click chọn xuất ra dạng HTML (giao diện Web) và Click vào Đồng ý.
Thực hiện tương tự cho những phần câu hỏi trong bài giảng.

</div>
<span class='text_page_counter'>(14)</span><div class='page_container' data-page=14>

<b>-</b> Mở PowerPoint

<b>-</b> Soạn các Slide bao gồm đề mục và nội dung bài học. Riêng slide Kiểm tra
<i>bài cũ và Bài tập củng cố để trắng. Mục đích là để kết hợp câu hỏi được tạo bởi</i>
Violet ở bước 2.

- Chọn trang kiểm tra bài cũ (Slide 2)

- Bắt đầu chuyển gói câu hỏi từ Violet vào PowerPoint.

+ Vào View  Toolbars  chọn Control Toolbox. Sẽ xuất hiện thanh công
cụ này.

+ Click vào nút trên thanh công cụ.

</div>
<span class='text_page_counter'>(15)</span><div class='page_container' data-page=15>

+ Kéo rê chuột để vẽ một hình chữ nhật trên slide này.

+ Click vào nút trên thanh công cụ

+ Hiện hộp Thuộc tính (Properties). Có rất nhiều thuộc tính trong danh sách
này, giáo viên chỉ cần quan tâm hai mục sau các mục khác không thay đổi:

- Base: gõ tên gói Câu hỏi thực hiện ở bước 2.
- Movie: như mục Base và gõ thêm “\Player.swf”.

</div>
<span class='text_page_counter'>(16)</span><div class='page_container' data-page=16>

- Tương tự, ta lần lượt chuyển các gói cịn lại vào các slide tương ứng.
- Cuối cùng lưu lại bài trình chiếu này vào thư mục đã tạo ở bước 1.

</div>
<span class='text_page_counter'>(17)</span><div class='page_container' data-page=17>

<b>-</b>Đóng cửa sổ PowerPoint (click vào ).

<i>Lưu ý quan trọng : Khi chuyển bài giảng này sang bất kỳ một máy nào khác</i>
với máy đang thực hiện phải chuyển toàn bộ thư mục đã tạo ở bước 1.

<i><b>5.4.2.4 Linh hoạt khi hướng dẫn học sinh học tập:</b></i>

Bài giảng sau khi thiết kế sẽ được trình chiếu lên màn hình thơng qua máy
chiếu. Nghĩa là giáo viên buộc phải biết cách sử dụng nó. Đây là một trong

những yêu cầu bắt buộc, chỉ cần một vài thao tác lắp máy chiếu với CPU của
máy tính hoặc kết nối với máy tính xách tay và điều chỉnh độ lớn (zoom), độ nét
(sharpness) trên màn hình giáo viên chắc hẳn sẽ có một bài giảng chất lượng,
học trị sẽ có khơng khí học thoải mái hơn. Thực tế cho thấy nhờ GAĐT mà giáo
viên đã tạo ra một khơng khí khác hẳn so với giờ dạy truyền thống. Học sinh đã
tập trung cao để nghe giảng và tư duy nhiều hơn trong các giờ học.

Khi chuyển từ bài giảng truyền thống sang các slide trình diễn, giáo viên
thường mang tư tưởng của bài giảng cũ để áp đặt vào. Nghĩa là sẽ trình bày tất
cả những gì mình nói và viết vào slide. Điều này hồn tồn sai lầm vì như thế
học sinh sẽ cho rằng giáo viên chỉ nói những điều trong sách, khơng mở rộng
các kiến thức ngồi, đồng thời nội dung trình chiếu sẽ rất dài, học sinh khó có
thể ghi chép đầy đủ vào vở để làm tài liệu học ở nhà.

</div>
<span class='text_page_counter'>(18)</span><div class='page_container' data-page=18>

lưu ý đến số lượng chữ, màu sắc, kích thước trên các slide. Nhìn vào màn hình
giáo viên có nhiệm vụ giải thích kỹ càng và mở rộng nó ra chứ khơng phải là
đọc các dịng chữ trên đó. Nếu chưa quen với cách giảng dạy này, giáo viên có
thể thấy khó khăn trong việc xác định xem slide tiếp theo sẽ trình bày về vấn đề
gì. Khơng sao, để dễ dàng làm chủ quá trình điều khiển học sinh, giáo viên có
thể in ra một bản cầm tay (hand out) để vừa giảng vừa nhìn vào đó mà xác định
vấn đề sẽ nói tiếp theo.

<i><b>5.4.2.5 Sử dụng GAĐT khơng có nghĩa giáo án truyền thống bị lãng</b></i>
<i><b>qn:</b></i>

Trong giáo án truyền thống chúng ta trình bày tất cả nội dung bài giảng.
Vậy thì đối với GAĐT chỉ gồm một số slide, các slide chỉ chứa từ khóa, hình
ảnh… thì làm thế nào mà giáo viên có thể quan sát hết các vấn đề cần được
giảng? Để giải quyết việc này, tốt nhất giáo viên phải xây dựng cho mình một đề
cương bài giảng. Đề cương ghi rõ số tiết dạy của môn học, tên bài giảng tương

ứng với các tiết học nội dung cụ thể sẽ được trình bày trong mỗi tiết học là gì?
Vấn đề nào trình bày trước, vấn đề nào trình bày sau? Vấn đề nào cần được
trọng tâm và nhấn mạnh? Dành thời gian cho từng vấn đề là bao nhiêu? … Sở dĩ
cần chuẩn bị kỹ lưỡng như vậy là vì nếu tiết giảng dạy đó người giảng chưa nói
hết nội dung các slide hay đã trình bày hết nhưng thời gian còn thừa là đồng
nghĩa với việc “cháy giáo án” và không đảm bảo được yêu cầu của bài dạy. Kết
hợp đề cương này cùng một bản in cầm tay một cách hợp lý chắc chắn sẽ không
mắc phải sự cố này.

<i><b>5.4.2.6 Trình chiếu theo phương pháp ghi bảng:</b></i>

</div>
<span class='text_page_counter'>(19)</span><div class='page_container' data-page=19>

thời giáo viên có thể sử dụng phần tóm lược này để yêu cầu học sinh trình bày
cụ thể lại nội dung của từng ý.

Đối với những nội dung chính cần ghi chép vào vở, giáo viên khi đưa lên
màn chiếu nên chiếu chậm kết hợp giảng giải để học sinh có thể ghi chép lại
những kiến thức cơ bản trên dùng làm tư liệu học tập ở nhà.

<b>5.4.2.7 Giáo án minh họa cho giải pháp</b>

<b>Bài 7: CÂU LỆNH LẶP (Tiết 3)</b>
<b>I. MỤC TIÊU</b>

<b>1. Kiến thức</b>

- Biết nhu cầu cần có cấu trúc lặp trong ngơn ngữ lập trình;

- Biết ngơn ngữ lập trình dùng cầu trúc lặp để chỉ dẫn máy tính thực hiện lặp
đi lặp lại cơng việc nào đó một số lần.

- Hiểu hoạt động của câu lệnh lặp với số lần biết trước.
- Hiểu lệnh ghép.

- Viết đúng lệnh lặp với số lần biết trước trong một số bài toán đơn giản.
<b>2. Kĩ năng:</b>

Vận dụng lệnh lặp với số lần biết trước trong các bài tốn đơn giản
<b>3. Thái độ:</b>

Có ý thức tư duy, có thái độ ham học hỏi, tác phong làm việc nghiêm túc.
<b>II. PHƯƠNG PHÁP DẠY HỌC:</b>

- Đặt và giải quyết vấn đề
- Thảo luận nhóm

<b>III. CHUẨN BỊ CỦA GV VÀ HS: </b>

<i><b>1. Giáo viên</b></i>: SGK, SGV, tài liệu, giáo án, giáo án điện tử, máy chiếu.

<i><b>2. Học sinh</b></i>: Đọc trước phần 4 bài 7.

<b>IV. TIẾN TRÌNH DẠY HỌC: </b>
1. Ổn định lớp:

- Kiểm tra sĩ số.

</div>
<span class='text_page_counter'>(20)</span><div class='page_container' data-page=20>

2. Kiểm tra bài cũ (Sử dụng phần mềm Violet thiết kế câu hỏi cho học sinh
lên thao tác trên máy):

<b>Câu 1: Em hãy hoàn thành cú pháp câu lệnh lặp</b>

 Đáp án: FOR biến đếm := giá trị đầu TO giá trị cuối DO câu lệnh;
Số lần lặp = 5 – 0 + 1 = 6 (Lần)

Sau mỗi vòng lặp giá trị j tăng thêm 2
Sau 6 vòng lặp giá trị j = 12

</div>
<span class='text_page_counter'>(21)</span><div class='page_container' data-page=21>

 Đáp án:

a. Khơng hợp lệ vì giá trị đầu phải nhỏ hơn giá trị cuối

b. Khơng hợp lệ vì các giá trị đầu và giá trị cuối phải là số nguyên
c. Hợp lệ

d. Khơng hợp lệ vì thiếu dấu hai chấm khi gán giá trị đầu

e. Khơng hợp lệ vì biến x đã được khai báo kiểu dữ liệu số thực nên không
thể dùng để xác định giá trị đầu và giá trị cuối trong câu lệnh lặp.

<b>3. Bài mới</b>

<b>Hoạt động của giáo viên</b> <b>Hoạt động của học sinh</b>
<b>4. Tính tổng và tích bằng câu lệnh lặp:</b>

</div>
<span class='text_page_counter'>(22)</span><div class='page_container' data-page=22>

GV: Yêu cầu HS xác định bài toán

GV: Yêu cầu mô tả thuật tốn tính
tổng với 100 số đầu tiên

GV: Hướng dẫn học sinh viết chương

trình.

HS: Xác định

Input: cho 100 số đầu tiên
Output: tổng của 100 số
* Thuật tốn tính tổng:

B1: S_0; i_1
B2: i_i+1;

B3: Nếu i<100 thì s_ s+I quay lại
bước 2 ngược lại kết thúc.

Program tinhtong;
Uses crt;

Var i ,s: integer;
Begin

Clrscr;
s:=0;

For i:= 1 to 100 do

S:=s+i; Writeln(‘Tổng là’,s);
Readln

</div>
<span class='text_page_counter'>(23)</span><div class='page_container' data-page=23>

<b>VD2</b>(Vd 5/sgk trang 59) <b>Tính tổng của N số tự nhiên đầu tiên, với N là số tự</b>
<b>nhiên được nhập vào từ bàn phím</b>

<b> S = 1 + 2 + 3 + 4 + ... + N</b>

GV: Dựa vào đề bài hãy xác định :
- Giá trị khởi tạo của S ?

- Giá trị đầu, giá trị cuối của biến
đếm. Câu lệnh sẽ được lặp ?
GV hướng dẫn HS viết chương trình
(tương tự như chương trình tính tổng
của 100 số tự nhiên đầu tiên)

<b>Lưu ý: Longint </b>là dữ liệu kiểu số
nguyên có phạm vi từ<b> -231 _{đến 2}31_-1</b>
lớn hơn rất nhiều so với kiểu<b> Integer</b>
có phạm vi từ<b> -215_{đến 2}15_-1</b>

HS:
- S:=0;

- for i:= 1 to N do

Program tinhtong;
Uses crt;

Var i ,N: integer; s: longint;
Begin

Clrscr;
S:=0;

</div>
<span class='text_page_counter'>(24)</span><div class='page_container' data-page=24>

Writeln(‘Tổng của ’,N, ‘số tự
nhiên đầu tiên s = ‘, s);

Readln
End.

<b>VD3</b>(Vd 6/sgk trang 59)

<b>Tính N! Với N là số tự nhiên đầu tiên</b>

GV: Xác định bài toán

- Giá trị khởi tạo của GT (giai thừa)?
- Giá trị đầu, giá trị cuối của biến đếm
i. Câu lệnh sẽ được lặp?

GV: u cầu mơ tả thuật tốn tính giai
thừa

GV: Hướng dẫn HS viết chương trình

HS:
- GT:=1;

- for i:=1 to N do
* Thuật toán:

B1: GT_1; i_ 1;
B2: i_i+1;

</div>
<span class='text_page_counter'>(25)</span><div class='page_container' data-page=25>

tính giai thừa. Program tinhgiaithua;
Uses crt;

Var i,N: integer;
GT: longint;
Begin

Clrscr;

Write(‘nhập N= ’); Readln(N);
For i:= 1 to N do GT:=GT*i;
Writeln(N, ‘ !’ ,GT);

Readln
End.

<b>GV mở rộng thêm cho HS về cấu trúc lặp dạng lùi :</b>

<b>for</b> <biến đếm><b>:= </b><giá trị cuối> <b>downto</b> <giá trị đầu> <b>do</b> <câu lệnh>;
<i>Biến đếm: biến kiểu nguyên</i>

<i>Giá trị đầu, giá trị cuối là biểu thức cùng kiểu với biến đếm.</i>

<i><b>Giá trị đầu phải nhỏ hơn hoặc bằng giá trị cuối</b>. </i>

<i>Ví dụ S:=1;</i>

</div>
<span class='text_page_counter'>(26)</span><div class='page_container' data-page=26>

<b>BÀI TẬP NHĨM :</b>

<b>Sau khi thực hiện đoạn chương trình sau giá trị của A, B bằng bao</b>
<b>nhiêu?</b>

<b>NHÓM 1,2: </b>Câu 1
A:=0; B:=1;

For i:=1 to 5 do A:=A+1; B:=B+1
<b>NHÓM 3,4: </b>Câu 2

A:=0; B:=1;
For i:=1 to 5 do

Begin A:=A+1; B:=B+1; End;
<b> ĐÁP ÁN:</b>

<b>Câu 1: </b>A:=5; B:= 2
<b>Câu 2: </b>A:=5; B:= 6

</div>
<span class='text_page_counter'>(27)</span><div class='page_container' data-page=27>

Sử dụng bản đồ tư duy củng cố kiến thức về câu lệnh lặp với số lần biết
trước:

<b>For</b> <biến đếm><b>:= </b><giá trị đầu> <b>to</b> <giá trị cuối> <b>do</b> <câu lệnh>;
<i>Biến đếm: là biến kiểu nguyên </i>

<i>Giá trị đầu, giá trị cuối là những giá trị nguyên.</i>
<i>Giá trị đầu phải nhỏ hơn hoặc bằng giá trị cuối</i>

Câu lệnh lặp sẽ thực hiện câu lệnh nhiều lần, mỗi lần là một vòng lặp, số
vòng lặp là biết trước và bằng: giá trị đầu – giá trị cuối + 1

Khi thực hiện vòng lặp, ban đầu biến đếm sẽ nhận giá trị là giá trị đầu, sau
mỗi vòng lặp thì biến đếm tự động tăng thêm một đơn vị cho đến khi bằng giá
<i>trị cuối</i>

<b>Áp dụng thực tế:</b>

</div>
<span class='text_page_counter'>(28)</span><div class='page_container' data-page=28>

<b>5.4.3. Tính mới của giải pháp</b>

Đối với giải pháp này, Violet có giao diện được thiết kế trực quan và dễ
dùng, ngôn ngữ giao tiếp và phần phụ trợ đều bằng tiếng Việt nên rất phù hợp
với giáo viên không giỏi tin học và ngoại ngữ. Violet cho phép nhập các dữ liệu
văn bản, công thức, các file dữ liệu multimedia (hình ảnh, màu sắc, âm thanh,
phim, hoạt hình Flash...), sau đó lắp ghép các dữ liệu, sắp xếp thứ tự, căn chỉnh
hình ảnh, tạo các hiệu ứng chuyển động và biến đổi, thực hiện các tương tác với
người dùng. Với những tính năng trên khi thể hiện bài giảng được thiết kế với
phần mềm này, giờ học sẽ trở nên sống động, thu hút sự chú ý của học sinh vào
bài dạy. Đây cũng là cơ sở để học sinh phát huy tính độc lập, tự giác, tích cực
trong học tập.

<b>5.4.4. Hiệu quả áp dụng</b>

Có thể sử dụng ở các môn học khác nhau ở tất cả các khối lớp nhằm tạo
hứng thú cho học sinh, giúp học sinh tiếp thu kiến thức tốt hơn.

Đối với học sinh trung bình, yếu có thể dễ hình dung, khắc sâu kiến thức hơn
nhờ giáo án điện tử với sự kết hợp Violet và Powerpoint.

<b>5.4.5. Khả năng nhân rộng việc áp dụng của giải pháp </b>

Áp dụng cho học sinh các khối lớp, đặc biệt hiệu quả đối với những học sinh

nằm trong vùng đặc biệt khó khăn, vùng đồng bào dân tộc thiểu số ít có điều
kiện tiếp xúc với trang thiết bị hiện đại.

<b>5.4.6. Kết quả thực hiện</b>

</div>
<span class='text_page_counter'>(29)</span><div class='page_container' data-page=29>

trường. Sau mỗi tiết dạy, tôi đã cùng các đồng chí giáo viên của tổ thảo luận,
góp ý, rút kinh nghiệm và đi đến nhận xét thống nhất: GAĐT đã góp phần cải
tiến rõ rệt chất lượng học tập của học sinh và nâng cao chất lượng nghiệp vụ của
giáo viên. Bên cạnh đó chất lượng khảo sát học sinh sau tiết dạy Bài 7 Tin học 8
bằng GAĐT ở hai lớp khác nhau đã cho thấy việc sử dụng GAĐT đã góp phần
nâng cao chất lượng đại trà của học sinh, chất lượng học tập của học sinh cũng
đồng đều hơn.

- Tiết học không vận dụng phương pháp của giải pháp

<b>Lớp</b> <b>Sĩ số</b> <i><b>_SL</b></i><b>Giỏi</b> <i><b>_%</b></i> <i><b>_SL</b></i><b>Khá</b> <i><b>_%</b></i> <b>Trung bình</b><i><b>_SL</b></i> <i><b>_%</b></i> <i><b>_SL</b></i><b>Yếu - kém</b><i><b>_%</b></i>

<b>8A1</b> 28 4 <i>14.3</i>

<i>%</i>
8 <i>28.6</i>
<i>%</i>
11 <i>39.3</i>
<i>%</i>
5 <i>17.9%</i>

<b>8A2</b> 28 5 <i>17.9</i>

<i>%</i>

7 <i>25%</i> 10 <i>35.7</i>

<i>%</i>

6 <i>21.4%</i>
- Tiết học vận dụng phương pháp của giải pháp

<b>Lớp</b> <b>Sĩ số</b> <b>Giỏi</b> <b>Khá</b> <b>Trung bình</b> <b>Yếu - kém</b>

<i><b>SL</b></i> <i><b>%</b></i> <i><b>SL</b></i> <i><b>%</b></i> <i><b>SL</b></i> <i><b>%</b></i> <i><b>SL</b></i> <i><b>%</b></i>

<b>8A1</b> 28 6 <i>21.4</i>

<i>%</i>
10 <i>35.7</i>
<i>%</i>
9 <i>32.1</i>
<i>%</i>
3 <i>10.7%</i>

<b>8A2</b> 28 7 <i>25%</i> 9 <i>32.1</i>

<i>%</i>

10 <i>35.7</i>

<i>%</i>

2 <i>7.1%</i>

<b>6. Bài học kinh nghiệm rút ra khi áp dụng giải pháp hữu ích, đề xuất và </b>
<b>kiến nghị</b>

<b>6.1. Bài học kinh nghiệm</b>

Sau một số năm ứng dụng và trải nghiệm ở trường THCS Tân Nghĩa, bản
thân tơi có một số bài học kinh nghiệm như sau:

- Giáo viên cần mạnh dạn, không ngại khó, tự thiết kế và sử dụng bài giảng
điện tử của mình sẽ giúp cho giáo viên rèn luyện được nhiều kĩ năng và phối
hợp tốt các phương pháp dạy học tích cực khác.

</div>
<span class='text_page_counter'>(30)</span><div class='page_container' data-page=30>

Font chữ, màu chữ (xanh (đen) - trắng, vàng/đỏ) và hiệu ứng thích hợp (hiệu
ứng đơn giản, nhẹ nhàng tránh gây mất tập trung vào bài giảng).

- Nội dung bài giảng điện tử cần cơ đọng, súc tích, hình ảnh, các mơ phỏng
cần sát chủ đề (trong 1 slide khơng nên có nhiều hình hay nhiều chữ), những nội
dung học sinh ghi bài cần có quy ước (có thể dùng khung hay màu nền) sẽ khắc
phục được ghi bài của học sinh. Nội dung bài giảng chứa nhiều liên kết nhất là
liên kết đến hệ thống câu hỏi để khắc phục những tình huống sư phạm phát sinh
(như nhắc lại kiến thức, dàn bài, hết giờ, … các liên kết này có thể đặt trong
slide chủ), cần khai thác thế mạnh của CNTT trong kiểm tra đánh giá và kiểm
chứng kết quả. Củng cố bài cần hướng đến câu hỏi mang tính vận dụng hay các
hình thức trắc nghiệm.

- Khơng lạm dụng cơng nghệ nếu chúng khơng tác động tích cực đến q
trình dạy học và sự phát triển của học sinh, công nghệ mô phỏng nếu không
phản ánh đúng nội dung, thực tế thì khơng nên sử dụng. Chuẩn kiến thức ở mức
độ vận dụng cần kết hợp bảng và sử dụng các phương pháp dạy học khác mới
hiệu quả.

<b>6.2. Đề xuất, kiến nghị</b>
<i>Với nhà trường: </i>

- Tham mưu với cấp ủy, chính quyền địa phương, các cấp quản lý giáo dục
để tăng cường hơn nữa các trang thiết bị hiện đại phục vụ cho giáo dục.

- Tăng cường các đợt tập huấn chuyên đề về GAĐT cho toàn thể giáo viên
giảng dạy.

- Có biện pháp tích cực khuyến khích cán bộ giáo viên tự học tập nâng cao
trình độ Tin học và xây dựng ý thức vận dụng CNTT vào dạy học.

<i>Với Phòng Giáo dục và Đào tạo: </i>

- Tăng cường các đợt tập huấn chuyên đề về GAĐT trên địa bàn huyện để
học hỏi và nâng cao kỹ năng sử dụng.

</div>
<span class='text_page_counter'>(31)</span><div class='page_container' data-page=31>

cho những đơn vị có thành tích giáo dục cao trong năm học, coi đó như là một
phần thưởng xứng đáng cho cả quá trình giáo dục của đơn vị.

Trên thực tế, việc ứng dụng giải pháp này mới chỉ trong một phạm vi hẹp, vì
thế cũng chưa thể đánh giá được tồn diện và chính xác nhất những ưu điểm và
hạn chế của việc ứng dụng CNTT trong dạy học. Vì vậy, một lần nữa tôi rất
mong nhận được sự giúp đỡ cùng những lời góp ý chân thành từ các cấp lãnh
đạo và các bạn đồng nghiệp để giải pháp ngày một hoàn thiện hơn.

<b>7. Kết luận. </b>

Ứng dụng các phần mềm Tin học vào hoạt động dạy học là một trong những

biện pháp nhằm tích cực hóa hoạt động của học sinh, làm các em có thể chủ động
tiếp thu kiến thức, sơi nổi học tập đáp ứng yêu cầu đổi mới phương pháp dạy học
và nâng cao chất lượng dạy học ở bộ mơn Tin học nói riêng và các mơn học khác
nói chung ở trường THCS.

Muốn đạt được điều đó, giáo viên cần phải có lịng nhiệt tình, say mê với nghề
nghiệp, bởi thiết kế một giáo án điện tử địi hỏi phải có sự đầu tư về thời gian, cơng
sức tìm hiểu, sưu tầm tư liệu để thiết kế lên một bài giảng có chất lượng. Trong q
trình vận dụng sự hỗ trợ của MS Powerpoint và Violet vào dạy học giáo viên phải
tùy vào điều kiện của nhà trường, khối lớp và trình độ của học sinh để phát huy tối
ưu tiện ích của chúng và đạt được hiệu quả cao nhất trong dạy học.

Song, tôi thiết nghĩ với lòng tâm huyết, yêu trẻ, yêu nghề của giáo viên cộng
với sự hỗ trợ của các cấp, các ngành thì việc thiết kế giáo án và giảng dạy bằng các
phương tiện hiện đại sẽ trở thành một việc làm quen thuộc trong giảng dạy bộ mơn
Tin học nói riêng và các mơn học trong nhà trường nói chung.

</div>
<span class='text_page_counter'>(32)</span><div class='page_container' data-page=32>

<i>Tân Nghĩa, ngày …. tháng …. năm 2017</i>
Ý <b>KIẾN CỦA LÃNH ĐẠO ĐƠN VỊ</b>

...
...
...
...
...
...
...
...
...

...

<b> Người thực hiện</b>

<b> Trần Thị Bích Liên</b>

<b>HỘI ĐỒNG XÉT DUYỆT SÁNG KIẾN</b>
<b>CẤP CƠ SỞ ĐÁNH GIÁ, NHẬN XÉT</b>

...
...
...
...
...
...
...
...

</div>

<!--links-->