ĐẶC ĐIỂM VÀ TỔ CHỨC QUẢN LÝ TÀI SẢN CỐ ĐỊNH HỮU HÌNH TẠI CÔNG TY CỔ PHẦN THAN HÀ LẦM

ĐẶC ĐIỂM VÀ TỔ CHỨC QUẢN LÝ TÀI SẢN CỐ ĐỊNH HỮU
HÌNH TẠI CÔNG TY CỔ PHẦN THAN HÀ LẦM – TKV
1.1. Đặc điểm tài sản cố định hữu hình tại Công ty cổ phần Than Hà Lầm -
TKV
Trong lịch sử phát triển nhân loại, các cuộc cách mạng công nghiệp đều tập
trung vào giải quyết các vấn đề về cơ khí hoá, điện khí hoá, tự động hoá của quá
trình sản xuất, đổi mới, hoàn thiện TSCĐ. Nhìn từ góc độ vĩ mô ta thấy: yếu tố
quyết định đến sự tồn tại và phát triển của doanh nghiệp trong nền kinh tế thị
trường là uy tín chất lượng sản phẩm, dịch vụ của mình đưa ra thị trường nhưng
đó chỉ là biểu hiện bên ngoài còn thực chất bên trong là các máy móc, thiết bị
công nghệ có đáp ứng được yêu cầu sản xuất kinh doanh hay không? TSCĐ là
điều kiện quan trọng để tăng năng suất lao động xã hội và phát triển nền kinh tế
quốc dân. Nó thể hiện một cách chính xác nhất năng lực và trình độ trang bị cơ
sở vật chất của mỗi doanh nghiệp. TSCĐ được đổi mới và sử dụng có hiệu quả
sẽ là một trong những yếu tố quyết định đến sự tồn tại và phát triển của doanh
nghiệp nói riêng và toàn bộ nền kinh tế nói chung.
Căn cứ vào hình thái biểu hiện, TSCĐ của Công ty Cổ phần Than Hà
Lầm - TKV được chia thành hai loại là TSCĐ hữu hình và TSCĐ vô hình, ở đây
nêu rõ TSCĐ hữu hình của Công ty.
* Tài sản cố định hữu hình:
TSCĐ hữu hình tại Công ty chiếm hơn 80% tổng tài sản. Hoạt động chủ yếu
của công ty là vận chuyển, chuyên chở than, khoáng sản…từ nơi khai thác đến
nơi sản xuất và tiêu thụ vì vậy, để chuyên chở tốt và nâng cao chất lượng công
việc vận chuyển đòi hỏi công ty phải luôn đổi mới, trang bị thêm các phương
tiện vận tải mới, thay đổi cơ cấu TSCĐ hữu hình sao cho hợp lý.
Biểu 1-1:
Phân loại TSCĐ hữu hình theo hình thái biểu hiện tại Công ty cổ phần
Than Hà Lầm - TKV
Đơn vị tính: triệu đồng
Loại TSCĐ
Nguyên giá Giá trị hao mòn Giá trị còn lại

Năm
2007
Năm
2008
Năm
2009
Năm 2007 Năm 2008 Năm 2009 Năm 2007 Năm 2008 Năm 2009
I. TSCĐ HH
39.274 52.997 55.875 8.303 11.714 21.355 30.971 41.297 34.520
1. Nhà cửa, vật
kiến trúc
723,25
794,070 794,070 178,42 210 342 544,83 584,07 452,07
2. Máy móc
thiết bị
70,056 72,600 73,400 39,67 42,2 60,8 30,386 30,4 12,6
3. Phương tiện
vận tải
37.875 51,250 54,376 7.692,61 10.974,45 20.550 30.182,39 40.275,55 33.826
4. Dụng cụ
quản lý
605,694 880,33 631,530 392,3 487,35 402,2 213,394 478,13 229,33
Biểu 1-2:
Phân loại TSCĐ hữu hình theo nguồn hình thành tại Công ty cổ phần Than
Hà Lầm - TKV
Đơn vị tính: triệu đồng
Nguồn hình
thành
Nguyên giá Giá trị hao mòn Giá trị còn lại
Năm

2007
Năm
2008
Năm
2009
Năm 2007 Năm 2008 Năm 2009 Năm 2007 Năm 2008 Năm 2009
1. Tự bổ sung 8640 12.717 14.595 1913 2798 2125 6727 9919 8915
2. Vốn vay 30.634 40.280 41.840 6390 8916 16.230 24.244 31.378 25.610
3. Tổng cộng 39.274 52.997 55.8785 8.303 11.714 21.355 30.971 41.297 34.525
Nhìn chung cơ cấu TSCĐ hữu hình của Công ty là hợp lý. Lĩnh vực hoạt
động chủ yếu của công ty là vận chuyển, chuyên chở than, khoáng sản…từ nơi
khai thác đến nơi sản xuất và tiêu thụ nên phương tiện vận tải chiếm tỷ trọng
lớn nhất trong tổng TSCĐ của công ty. Nhằm đáp ứng nhu cầu ngày càng cao
việc vận chuyển và mở rộng hoạt động kinh doanh, năm 2009 công ty cổ phần
Than Hà Lầm - TKV đã đầu tư mua sắm mới xe ôtô tải nâng tổng số ôtô tải hiện
có lên 90 xe. Hiện tại các xe tải của công ty đều là xe chất lượng, tải trọng cao
phù hợp với hạ tầng giao thông ở Quảng Ninh.
Nguyên giá TSCĐ hữu hình của công ty tăng liên tục qua các năm. Trong
đó phương tiện vận tải chiếm khoảng 45 % tổng TSCĐ.
Máy móc thiết bị chủ yếu của công ty là máy móc phục vụ cho việc bảo
hành, sửa chữa phương tiện vận tải của công ty, của thị trường. Giá trị máy móc
thiết bị tăng lên không đáng kể, chủ yếu là mua sắm thêm cầu năng và máy nén
khí.
Tình hình nhà xưởng văn phòng công ty phù hợp với hoạt động kinh doanh
của công ty, chiếm khoảng 12% trong tổng TSCĐ.
Có được kết quả như trên là do công ty đã bỏ một phần lợi nhuận thu được
để đầu tư và mua sắm thêm phương tiện vận tải, các trang thiết bị máy móc, và
một số TSCĐ cần thiết khác phục vụ cho sản xuất kinh doanh nên kết quả mà
công ty thu về được cao hơn dẫn đến doanh thu của công ty ngày càng được cải
thiện.

1.2. Tình hình tăng, giảm tài sản cố định hữu hình tại Công ty cổ phần
Than Hà Lầm – TKV
TSCĐ của Công ty kế toán khai báo trong Danh mục Tài sản cố định. Mỗi
tài sản được lập thẻ TSCĐ để theo dõi chi tiết quá trình sử dụng và trích khấu
hao. Các nghiệp vụ tăng hoặc giảm TSCĐ hữu hình tại Công ty Cổ phần Than
Hà Lầm – TKV là do việc mua sắm trang thiết bị, cải tạo, nâng cấp, sửa chữa
lớn TSCĐ hay thanh lý, hoặc nhượng bán TSCĐ cho đối tượng khác làm ảnh
hưởng đến tình hình biến động TSCĐ trong Công ty.
1.2.1. Tình hình tăng TSCĐ hữu hình tại Công ty
Do đặc điểm vận động về mặt giá trị của TSCĐ nên việc xem xét, đánh giá
TSCĐ xác định ở các thời điểm tương ứng với quá trình hình thành và sử dụng
từng TSCĐ đó. Do đó, kế toán phải xác định giá trị ban đầu khi tăng TSCĐ và
xác định giá trị trong quá trình sử dụng TSCĐ. Tình hình tăng TSCĐ hữu hình
do việc mua sắm trang thiết bị, cải tạo, nâng cấp, sửa chữa lớn TSCĐ.
Đối với TSCĐ hữu hình mua sắm: Nguyên giá TSCĐ HH mua sắm bao gồm
giá mua (trừ các khoản được chiết khấu thương mại hoặc giảm giá), các khoản
thuế (không bao gồm các khoản thuế được hoàn lại) và các chi phí liên quan
trực tiếp đến việc đưa tài sản vào trạng thái sẵn sàng hoạt động như: chi phí
chuẩn bị mặt bằng, chi phí vận chuyển và bốc xếp ban đầu, chi phí lắp đặt chạy
thử (trừ các khoản thu hồi về sản phẩm, phế liệu do chạy thử), chi phí chuyên
gia và các chi phí khác liên quan trực tiếp.
Biểu 1-3:
TÌNH HÌNH TSCĐ TĂNG TRONG NĂM 2009
Tên, nhãn hiệu
TSCĐ
Số lượng
Năm sử
dụng
Nguyên giá Giá trị hao mòn Giá trị còn lại Lý do
Quả búa Q 4.5

Tấn
01 2009 391.250.000 3.260.417 387.989.583 Mua sắm
Máy in Canon
LBP 1120
01 2009 19.500.000 2.437.500 17.062.500 Mua sắm
Xe Tải Huyndai
35 Tấn
01 2009 693.000.000 69.300.000 623.700.000 Mua sắm
Tổng 1.103.750.000 74.997.917 1.028.751.083
1.2.2. Tình hình giảm TSCĐ hữu hình tại Công ty
Tình hình thanh lý, hoặc nhượng bán TSCĐ cho đối tượng khác làm ảnh
hưởng đến tình hình biến động TSCĐ trong Công ty phải thông qua Biên bản
giao nhận, biên bản kiểm kê TSCĐ, biên bản thanh lý TSCĐ,...Đó là những Tài
sản mà trong quá trình hoạt động đã hoạt động không tốt hay là do hư hỏng
nặng không hoạt động hay việc đổi mới trang thiết bị,…
Hạch toán giảm TSCĐ hữu hình do Công ty tiến hành nhượng bán, thanh lý
khi thấy những TS này không đem lại lợi nhuận cho công ty.
Biểu 1-4:
TÌNH HÌNH TSCĐ GIẢM TRONG NĂM 2009
Tên, nhãn hiệu
TSCĐ
Số lượng
Năm sử
dụng
Nguyên giá Giá trị hao mòn Giá trị còn lại Lý do
Máy nén khí M3 -
LX
01 2009 28.600.000 23.237.500
5.958.333
Thanh lý

Máy ủi T150LX 01 2009 145.100.000 123.335.000 27.723.333 Thanh lý
Tổng 173.700.000 146.672.500 33.681.666
1.3. Tổ chức quản lý tài sản cố định hữu hình trong Công ty cổ phần Than
Hà Lầm – TKV
1.3.1. Tình hình chung về quản lý tài sản cố định ở Công ty Cổ phần Than
Hà Lầm -TKV
Công ty Cổ phần Than Hà Lầm – TKV với chức năng là khai thác, chế biến và
tiêu thụ than và các khoáng sản khác; chế tạo, sửa chữa, phục hồi thiết bị mỏ, phương
tiện vận tải và các sản phẩm cơ khí khác; xây dựng các công trình mỏ, công nghiệp,
giao thông, dân dụng , đường dây và trạm, vận tải đường bộ, đường sắt, đường thủy,
sán xuất vật liệu xây dựng...Bởi vậy, Tài sản cố định ở đây chủ yếu là các máy
móc, xe cơ giới,...
Ngay từ khi mới thành lập, với nguồn vốn ngân sách cấp công ty đã chú trọng
tới việc đầu tư trang bị các máy móc thiết bị hiện đại phục vụ cho hoạt động sản
xuất kinh doanh của công ty. TSCĐ của công ty được trang bị tương đối đầy đủ
cả về số lượng lẫn chất lượng.
Tính đến ngày 01/01/2009 tổng số vốn cố định của công ty là
234.904.134.645 đồng. Thời gian gần đây, do khối lượng công việc các công
trình thi công nhiều, công ty phải trang bị thêm các máy móc thiết bị bằng
nguồn vốn tự có của mình hoặc vốn tín dụng và nguồn vốn khác. TSCĐ của
công ty chủ yếu được nhập từ các nước: Nhật Bản, Hàn Quốc, Nga, Đức...
Với đặc điểm trên đòi hỏi TSCĐ của công ty phải được quản lý chặt chẽ về
mặt giá trị và hiện vật.
- Về mặt giá trị: được thực hiện ở phòng tài chính - kế toán của công ty.
Phòng tài chính - kế toán trực tiếp lập sổ sách, theo dõi tình hình tăng giảm
của TSCĐ theo chỉ tiêu giá trị.Tính toán, ghi chép việc trích khấu hao TSCĐ,
thu hồi vốn đầu tư để tái đầu tư TSCĐ.
- Về mặt hiện vật: Do phòng quản lý vật tư cơ giới trực tiếp lập sổ sách theo
dõi ghi chép về công tác cơ giới, vật tư và các tài sản thuộc công ty quản lý.
Việc quản lý chặt chẽ TSCĐ đảm bảo cho yêu cầu sản xuất và thi công của

toàn công ty được liên tục đạt hiệu quả cao.