Các giải pháp phát triển du lịch mice tại tp hồ chí minh

..

i

LỜI CAM ĐOAN

Tơi xin cam đoan đây là cơng trình nghiên cứu của riêng tôi. Các số liệu, kết
quả nêu trong Luận văn là trung thực và chƣa từng đƣợc ai cơng bố trong bất kỳ cơng
trình nào khác.
Tơi xin cam đoan rằng mọi sự giúp đỡ cho việc thực hiện Luận văn này
đã đƣợc cảm ơn và các thông tin trích dẫn trong Luận văn đã đƣợc chỉ rõ nguồn gốc.
Học viên thực hiện Luận văn
(Ký và ghi rõ họ tên)

Vũ Mạnh Cƣờng


ii

LỜI CÁM ƠN

Học viên xin trân trọng cảm ơn TS. Lê Tấn Phƣớc đã tận tình hƣớng dẫn, định
hƣớng về nội dung và phƣơng pháp nghiên cứu, giúp bài luận văn đi đúng hƣớng, đúng
trọng tâm. Bên cạnh đó, học viên cũng xin cảm ơn bạn bè, đồng nghiệp đã cung cấp
thơng tin và tài liệu để luận văn có đƣợc những thơng tin mới nhất. Trong q trình
nghiên cứu, khó tránh khỏi những thiếu sót, học viên rất mong nhận đƣợc sự góp ý của
Q Thầy Cơ, bạn bè và đồng nghiệp.
Trân trọng cảm ơn!

Học viên thực hiện Luận văn
Vũ Mạnh Cƣờng

iii

TÓM TẮT
Du lịch MICE (Meeting – Incentive – Convention/Conference –
Exhibition/Event) là loại hình du lịch kết hợp với một hoặc nhiều hoạt động hội họp,
khen thƣởng, hội nghị, triển lãm nổi bật ở một vùng hay một quốc gia nhất định. Du
lịch MICE đem lại hiệu quả tích cực đối với nhiều mặt của đời sống kinh tế xã hội. Vì
du lịch MICE tập trung vào đối tƣợng khách đơng, có khả năng chi trả cao nên đóng
góp thu nhập du lịch MICE thƣờng cao hơn các loại hình du lịch khác. Du lịch MICE
cũng có vai trị là nhân tố kích thích, bổ trợ các ngành kinh tế khác phát triển.
Thành phố Hồ Chí Minh là nơi hội tụ nhiều điều kiện để phát triển du lịch
MICE thành công tại Việt Nam. Thành phố Hồ Chí Minh là một thành phố năng
động, một đô thị náo nhiệt và lớn nhất cả nƣớc. Thời gian qua, du lịch MICE tại thành
phố Hồ Chí Minh đã phát triển khá nhanh, đem lại nguồn thu lớn nhƣng cịn thiếu tính
chun nghiệp, bài bản, phát triển chƣa tƣơng xứng với tiềm năng.
Với hy vọng trong tƣơng lai không xa, du lịch MICE tại thành phố Hồ Chí
Minh sẽ phát triển mạnh mẽ, sánh ngang với các thành phố phát triển mạnh về du lịch
MICE trong khu vực và trên thế giới, học viên chọn đề tài “Các giải pháp phát triển du
lịch MICE tại thành phố Hồ Chí Minh”. Luận văn bao gồm 3 chƣơng, không bao gồm
phần mở đầu và phần kết luận.
Chƣơng 1: Cơ sở lý luận của việc phát triển du lịch MICE
Phần này giới thiệu sơ lƣợc về du lịch MICE, sự cần thiết khách quan của việc
phát triển du lịch MICE, những điều kiện thích hợp cho kinh doanh du lịch MICE, sự
phát triển của du lịch MICE trên thế giới và kinh nghiệm phát triển du lịch MICE của
một số quốc gia.
Chƣơng 2: Thực trạng phát triển du lịch MICE tại thành phố Hồ Chí Minh

iv

Phần này tập trung phân tích những tiềm năng và thực trạng phát triển du lịch
MICE tại thành phố Hồ Chí Minh những năm qua. Bên cạnh đó, trong phần này cũng
tập trung phân tích các phân khúc chính của du lịch MICE và đánh giá những tồn tại,
hạn chế của du lịch MICE tại thành phố Hồ Chí Minh.
Chƣơng 3: Các giải pháp phát triển du lịch MICE tại thành phố Hồ Chí
Minh
Dựa trên 4 yếu tố đó là: Thực trạng phát triển du lịch MICE tại thành phố Hồ
Chí Minh trong những năm gần đây; Xu hƣớng phát triển của du lịch MICE thành
phố Hồ Chí Minh trong thời gian tới, địi hỏi phải tiếp tục duy trì đẩy mạnh và
nâng cao tính chuyên nghiệp hơn nữa trong việc khai thác thị trƣờng du lịch
MICE; Mục tiêu phát triển du lịch MICE thành phố Hồ Chí Minh đến năm 2020 và
kinh nghiệm phát triển du lịch MICE của các quốc gia trên thế giới, Sở Văn hóa,
Thể thao và Du lịch thành phố Hồ Chí Minh cần tập trung triển khai đồng bộ 5
nhóm giải pháp, bao gồm: Đào tạo, phát triển nguồn nhân lực phục vụ du lịch
MICE; Xây dựng và phát triển sản phẩm mới; Thành lập phòng quản lý và xúc tiến
du lịch MICE; Tăng cƣờng quảng bá xúc tiến du lịch; Tăng cƣờng thu hút đầu tƣ


v

ABSTRACT
MICE (Meeting - Incentive - Convention/ Conference - Exhibition/ Event) is a
type of tourism in combination with one or more meeting, reward, conference,
exhibition activities which is standing in a region or a country. MICE tourism brings
positive effect on many aspects of social and economic’s life. As MICE tourism
focuses on crowded audiences, who have potential and high payment capacity,
therefore the contribution of tourism income is often higher than other forms of travel.
MICE tourism also serves as stimulus, supporting the development of other economic

sectors.
Ho Chi Minh City is a busiest city where convergences more favorable
conditions for the development of MICE tourism in Vietnam. Ho Chi Minh City is a
dynamic city, a bustling center and is the largest city in the country. During previous
periods, MICE tourism in Ho Chi Minh City has developed significantly and brought
to aburdant revenue but lack of professionalism and its development is not
commensurate with its potential.
With the hope in the near future, MICE tourism in Ho Chi Minh City will
develop strongly, positioning equally with such cities where thrives on MICE tourism
in the region and around the world, the author chooses the topic titled "The solutions
on the development of MICE Tourism in Ho Chi Minh City". Excluding the
introduction and conclusion, this thesis consists of three chapters.
Chapter 1: Rational Theory on development of MICE tourism
This chapter provides a brief introduction about the MICE Tourism, the objective
essential of developing MICE Tourism, the suitable conditions for MICE business, the
development of MICE Tourism in the world and experiences of MICE Tourism’s
development in some countries.


vi

Chapter 2: Current situations of MICE tourism’s development in Ho Chi Minh
City
This chapter focuses on analyzing the potential and current situations on
development of MICE tourism in Ho Chi Minh City over the years. Besides, this part
also focuses on the analysis of key segmentations of MICE tourism and assesses
existing problems and limitation of MICE tourism in Ho Chi Minh City.
Chapter 3: Solutions on the development of MICE tourism in Ho Chi Minh City
Based on 4 factors such as: The current situations on the development of MICE
tourism in Ho Chi Minh City over the years; The trends in the development of MICE

tourism in Ho Chi Minh City in the near future, requiring further maintainance,
enhance and promote more professionalism in the exploitation of MICE tourism
market; The goals of MICE tourism’s development in Ho Chi Minh city in 2020 and
experiences of MICE tourism’s development of such countries in the world, Ho Chi
Minh City Department of Culture, Sports and Tourism should focus on implementing
synchronous 5 solutions, including: Training and developing human resource of
MICE tourism; Building and developing of new products; Establishment the
department for management and promotion of MICE tourism; Boosting promotion of
tourism promotion; and Boosting atract investment’s funds


vii

MỤC LỤC

Trang
LỜI CAM ĐOAN.....................................................................................................................i
LỜI CÁM ƠN..........................................................................................................................ii
TÓM TẮT...............................................................................................................................iii
ABSTRACT.............................................................................................................................v
DANH MỤC CÁC TỪ VIẾT TẮT…………………………………………………………xii
DANH MỤC CÁC BẢNG BIỂU………………………………………………………….xiii
MỞ ĐẦU……………………………………………………………………...……………...1
CHƢƠNG 1: CƠ SỞ LÝ LUẬN PHÁT TRIỂN DU LỊCH MICE....................................................... 5
1.1 Tổng quan về du lịch MICE ........................................................................................................ 5
1.1.1 Khái niệm du lịch MICE ...................................................................................................... 5
1.1.2 Đặc điểm của du lịch MICE ................................................................................................. 6
1.2. Cấu trúc của thị trƣờng du lịch MICE ........................................................................................ 6
1.2.1 Khách hàng ........................................................................................................................... 8
1.2.2 Nhà cung cấp ....................................................................................................................... 9

1.2.3 Các đơn vị trung gian ........................................................................................................ 12
1.3 Điều kiện thích hợp cho kinh doanh du lịch MICE ................................................................... 17
1.3.1 Môi trƣờng ổn định, an toàn, thân thiện ............................................................................ 17
1.3.2 Vị trí địa lý thuận lợi, có khí hậu, thời tiết ôn hòa, dễ chịu ................................................ 17
1.3.3 Dễ tiếp nhận bằng đƣờng hàng không, đƣờng bộ và biển ................................................. 17


viii

1.3.4 Cơ sơ hạ tầng và cách dịch vụ xã hội ................................................................................ 17
1.3.5 Cơ sở vật chất kỹ thuật du lịch phù hợp để tổ chức du lịch MICE .................................... 18
1.3.6 Khu vui chơi giải trí và mua sắm, nhà hàng phong phú ..................................................... 19
1.3.7 Về cảnh quan môi trƣờng ................................................................................................... 19
1.3.8 Dịch vụ tham quan du lịch đa dạng .................................................................................... 20
1.3.9 Đội ngũ lao động phục vụ du lịch MICE có trình độ cao ................................................... 20
1.3.10 Các cơng ty cung cấp dịch vụ du lịch MICE chuyên nghiệp ............................................ 20
1.3.11 Chính sách phát triển du lịch MICE ................................................................................ 21
1.4 Vai trị của du lịch MICE .......................................................................................................... 22
1.4.1 Lợi ích trực tiếp .................................................................................................................. 22
1.4.2 Lợi ích gián tiếp .................................................................................................................. 22
1.5 Kinh nghiệm của một số thành phố tại Châu Á ......................................................................... 23
1.5.1 Hồng Kông, Trung Quốc .................................................................................................... 23
1.5.2 Singapore ............................................................................................................................ 23
1.5.3 Tokyo, Nhật Bản ................................................................................................................. 24
Kết luận chƣơng 1 ........................................................................................................................... 25
CHƢƠNG 2: THỰC TRẠNG PHÁT TRIỂN DU LỊCH MICE TẠI THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH
............................................................................................................................................................. 26
2.1 Tiềm năng phát triển du lịch MICE tại thành phố Hồ Chí Minh ............................................... 26
2.1.1 Tài nguyên thiên nhiên để phát triển du lịch MICE ........................................................... 27
2.1.2 Tài nguyên xã hội, nhân văn ............................................................................................... 28

2.1.2.1 Di tích văn hóa lịch sử - kiến trúc ............................................................................... 28
2.1.2.2 Hệ thống bảo tàng ....................................................................................................... 29
2.1.2.3 Nơi vui chơi giải trí ..................................................................................................... 29
2.1.2.4 Văn hóa ẩm thực .......................................................................................................... 30


ix

2.1.2.5 Các trung tâm mua sắm ............................................................................................... 31
2.1.3 Sản phẩm du lịch tiêu biểu ................................................................................................. 32
2.2 Thực trạng phát triển du lịch MICE tại TPHCM ....................................................................... 32
2.2.1 Tình hình chung về lƣợng khách du lịch MICE ................................................................. 32
2.2.1.1 Tổng hợp về lượng khách du lịch ................................................................................ 32
2.2.1.2 Khách du lịch MICE .................................................................................................... 36
2.2.2 Thu nhập du lịch MICE ...................................................................................................... 36
2.2.3 Các đơn vị cung ứng dịch vụ MICE ................................................................................... 36
2.2.3.1 Hệ thống các cơ sở lưu trú .............................................................................................. 36
2.2.3.2 Trung tâm hội nghị, hội thảo ....................................................................................... 39
2.2.3.3 Đơn vị tổ chức hội nghị hội thảo chuyên nghiệp ......................................................... 40
2.2.3.4 Giao thông, vận chuyển ............................................................................................... 41
2.2.3.5 Nhà cung cấp dịch vụ phụ trợ...................................................................................... 42
2.2.4 Cơ sở hạ tầng và các dịch vụ xã hội ................................................................................... 42
2.2.5. Nguồn nhân lực phục vụ cho du lịch MICE ...................................................................... 43
2.3. Các phân khúc chính của du lịch MICE ................................................................................... 44
2.3.1 Hội nghị của các hiệp hội ................................................................................................... 44
2.3.2 Hội nghị của tập đoàn ......................................................................................................... 46
2.3.3 Triển lãm, hội chợ thƣơng mại ........................................................................................... 47
2.3.4 Du lịch khen thƣởng ........................................................................................................... 50
2.4 Các chính sách hỗ trợ phát triển du lịch MICE của thành phố Hồ Chí Minh ............................ 52
2.4.1 Du lịch MICE luôn đƣợc sự quan tâm đầu tƣ của nhà nƣớc, UBND thành phố Hồ Chí

Minh ............................................................................................................................................ 52
2.4.3 Phát triển mạng lƣới chƣơng trình dịch vụ du lịch đạt chuẩn............................................. 52
2.5 Đánh giá những tồn tại, hạn chế của du lịch MICE tại thành phố Hồ Chí Minh....................... 53


x

Kết luận chƣơng 2 ........................................................................................................................... 57
CHƢƠNG 3: CÁC GIẢI PHÁP PHÁT TRIỂN DU LỊCH MICE TẠI THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH
............................................................................................................................................................. 58
3.1 Xu hƣớng phát triển du lịch MICE trong khu vực và trên thế giới ........................................... 58
3.2 Mục tiêu, định hƣớng phát triển du lịch MICE tại thành phố Hồ Chí Minh ............................. 58
3.2.1 Mục tiêu tổng quát về khách du lịch quốc tế ...................................................................... 59
3.3 Các giải pháp phát triển du lịch MICE tại thành phố Hồ Chí Minh .......................................... 61
3.3.1 Đào tạo, phát triển nguồn nhân lực phục vụ du lịch MICE ................................................ 62
3.3.1.1 Bồi dưỡng và đào tạo ngắn hạn của cơ quan quản lý du lịch ..................................... 62
3.3.3.2 Công tác đào tạo và bồi dưỡng của các doanh nghiệp du lịch MICE......................... 62
3.3.2 Xây dựng và phát triển sản phẩm mới ................................................................................ 62
3.3.2.1 Cải thiện chất lượng các sản phẩm du lịch đã có nhằm tăng cường cho các hoạt động
du lịch MICE ........................................................................................................................... 63
3.3.2.2 Xây dựng các sản phẩm du lịch mới và mang tính đặc thù của du lịch thành phố Hồ
Chí Minh .................................................................................................................................. 64
3.3.2.3 Tập trung phát triển các sản phẩm du lịch liên tuyến, liên vùng ................................ 64
3.3.2.4 Các giải pháp khác nhằm hỗ trợ phát triển sản phẩm du lịch MICE tại thành phố Hồ
Chí Minh .................................................................................................................................. 65
3.3.3 Thành lập phòng quản lý và xúc tiến du lịch MICE ........................................................... 65
3.3.4 Tăng cƣờng quảng bá xúc tiến du lịch ................................................................................ 66
3.2.5 Tăng cƣờng thu hút đầu tƣ.................................................................................................. 68
3.3.5.1 Giải pháp xây dựng cơ sở hạ tầng phục vụ phát triển du lịch MICE .......................... 68
3.3.5.2 Giải pháp đầu tư các khách sạn cao cấp ..................................................................... 69

3.3.5.3 Giải pháp đối với đầu tư xây dựng các khu trung tâm triển lãm, hội chợ, trung tâm
mua sắm, khu phức hợp thương mại, khu vui chơi giải trí. ..................................................... 70
3.3.5.4 Đầu tư xây dựng không gian, cảnh quan. .................................................................... 70
3.3.6 Kiến nghị ............................................................................................................................ 70


xi

Kết luận chƣơng 3 ........................................................................................................................... 73

Kết luận…………………………………………………………………………………...76
Tài liệu tham khảo………………………………………………………………………..78


xii

DANH MỤC CÁC TỪ VIẾT TẮT
MICE

Meeting - Incentive - Convention/ Conference - Exhibition/ Event
Du lịch hội họp – khen thƣởng – hội nghị - triển lãm

TPHCM

Thành phố Hồ Chí Minh

UBND

Ủy ban nhân dân

ICCA

International Congress and Convention Association
Hiệp hội hội nghị và đại hội quốc tế

UNWTO

United Nation World Tourism Organization
Tổ chức Du lịch thế giới


xiii

DANH MỤC CÁC BẢNG BIỂU TRONG LUẬN VĂN
STT TÊN

TRANG

1.

Hình 1.1: Cấu trúc thị trƣờng du lịch MICE

7

2.

Bảng 2.1: Lƣợng khách quốc tế đến Việt Nam và TPHCM

34

từ năm 2009 đến năm 2013
3.

Bảng 2.2 Khách du lịch nội địa đến TPHCM từ 2007 – 2012

36

4.

Bảng 2.3: Tình hình tăng trƣởng khách du lịch MICE đến TPHCM

37

5.

Bảng 2.4: Tình hình cơ sở lƣu trú du lịch tại TPHCM năm 2012

38

6.

Bảng 2.5: Số lƣợng khách sạn từ 3 đến 5 sao tại TPHCM

39

7.

Bảng 2.6: Tổng hợp số lƣợng các phòng họp hội nghị

40

tại TP.HCM năm 2012
8.

Bảng 2.7: Số lƣợng hội nghị của các hiệp hội quốc tế tổ chức tại các

45

thành phố khu vực Đông Nam Á theo thống kê của ICCA, năm 2012
9.

Bảng 2.8: Số lƣợng triển lãm, hội chợ thƣơng mai tổ chức tại TPHCM

48

năm 2010, 2011, 2012 chia theo địa điểm tổ chức
10.

Bảng 2.9: Số lƣợng triển lãm, hội chợ thƣơng mai tổ chức tại TPHCM

49

năm 2010, 2011, 2012 chia theo chủ đề
11.

Bảng 2.10: Số liệu triển lãm, hội chợ thƣơng mại tổ chức tại TPHCM

50

các năm 2010, 2011, 2012

12.

Bảng 3.1: Dự báo lƣợng khách MICE đến TPHCM
giai đoạn 2015 - 2020

62


1

MỞ ĐẦU

1. Lý do chọn đề tài
Thị trƣờng du lịch MICE là phân khúc rất tiềm năng mà Việt Nam có thể khai
thác và là một trong những mục tiêu của chiến lƣợc phát triển ngành du lịch Việt
Nam nói chung và thành phố Hồ Chí Minh nói riêng. Du lịch MICE có yêu cầu đặc
thù về cơ sở hạ tầng, hệ thống các dịch vụ đi kèm cũng nhƣ các dịch vụ khác nhƣ: ăn
uống, vui chơi, mua sắm...
Đánh giá về tiềm năng phát triển MICE, đoàn chuyên gia WTO cho rằng, Việt
Nam có tiềm năng rất lớn và nếu phát triển MICE sẽ là đối thủ đáng ngại của
Singapore (trung tâm thu hút MICE lớn nhất Đông Nam Á hiện nay). Cảnh quan
thiên nhiên ƣu đãi, nhiều di sản văn hóa, thiên nhiên thuộc hàng kỳ quan thế giới, bãi
biển đẹp, hệ thống khách sạn, resort phát triển... Tuy nhiên theo WTO, để MICE phát
triển Việt Nam cần phải có những định hƣớng mang tính chiến lƣợc và những giải
pháp phù hợp hơn.
Trong những năm qua, với sự hội nhập kinh tế quốc tế của Việt Nam nói
chung và thành phố Hồ Chí Minh nói riêng, thị trƣờng khách du lịch MICE đã phát
triển khá nhanh ở thành phố Hồ Chí Minh. Đây là phân khúc thị trƣờng có tiềm năng
rất lớn mà thành phố có thể khai thác và đẩy mạnh phát triển.
Hiện tại, thành phố Hồ Chí Minh là một trong số những địa điểm có khả năng

khai thác thế mạnh này khá hiệu quả. Tại thành phố Hồ Chí Minh, du lịch MICE
đƣợc xác định là một trong bốn loại hình du lịch chính cần hƣớng đến phát triển tốt
trong tƣơng lai cùng với du lịch mua sắm, du lịch sinh thái và du lịch văn hóa. Tuy
nhiên du lịch MICE thành phố Hồ Chí Minh vẫn chƣa thật sự phát triển tƣơng xứng


2

với tiềm năng và lợi thế của thành phố, vẫn còn những tồn tại, hạn chế chƣa đƣợc
khắc phục và thành phố cũng chƣa có đƣợc những giải pháp mang tính đột phá trong
phát triển du lịch nói chung và du lịch MICE nói riêng. Chính vì vậy mà học viên
quyết định chọn đề tài “CÁC GIẢI PHÁP PHÁT TRIỂN DU LỊCH MICE TẠI
THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH” với hy vọng trong tƣơng lai không xa du lịch MICE
tại thành phố Hồ Chí Minh sẽ phát triển mạnh mẽ, sánh ngang với các thành phố phát
triển mạnh về du lịch MICE trong khu vực Đông Nam Á và trên thế giới.
2. Tổng quan về vấn đề nghiên cứu
Trên thế giới, các nghiên cứu về du lịch MICE đã xuất hiện khá nhiều ở những
nƣớc có nền kinh tế du lịch phát triển nhƣ Mỹ, Anh, Pháp, Đức, Hà Lan, Thụy Sỹ,
Singapore, Thái Lan… Cho đến nay, khi du lịch MICE trở thành một loại hình du
lịch phát triển mạnh và phổ biến trên thế giới thì những nghiên cứu về loại hình du
lịch này cũng nhiều hơn ở các góc độ khác nhau, nhƣ: nghiên cứu về vai trò và đóng
góp của du lịch MICE đối với sự phát triển kinh tế, du lịch của các quốc gia, vùng
lãnh thổ; cơ hội và thách thức khi phát triển du lịch MICE ở các nƣớc; tác động kinh
tế, xã hội của du lịch MICE;…
Xuất hiện ở Việt Nam khá muộn so với các nƣớc trên thế giới và trong khu
vực, có thể nói những nghiên cứu về du lịch MICE cả trên phƣơng diện lý luận và
ứng dụng thực tế ở Việt Nam chƣa nhiều. Có thể kể đến một số đề tài nghiên cứu, hội
thảo khoa học nhƣ: “Giải pháp phát triển du lịch MICE tại Việt Nam - TS. Nguyễn
Đình Hịa, Đề tài nghiên cứu khoa học cấp bộ, 2007”; “Cơ sở khoa học và giải pháp
phát triển loại hình du lịch MICE tại Việt Nam - Tổng cục Du lịch Việt Nam, Đề tài

nghiên cứu khoa học cấp bộ, 2008”; “Hội thảo khoa học quốc tế: Du lịch công vụ và
phát triển du lịch Việt Nam”,... hay trong các chiến lƣợc, chính sách phát triển du lịch
nhƣ “Chiến lƣợc phát triển du lịch Việt Nam 2000 - 2010”, “Chƣơng trình hành động
quốc gia về du lịch”... Nhiều tạp chí, sách báo, website, cũng đề cập và tiếp cận du


3

lịch MICE dƣới góc độ một loại hình du lịch nhƣ Tạp chí du lịch Thành phố Hồ Chí
Minh, Tạp chí du lịch Việt Nam, Báo Du lịch,...
3. Mục tiêu nghiên cứu
Phân tích hoạt động kinh doanh du lịch MICE tại thành phố Hồ Chí Minh
trong khoảng 5 năm trở lại đây. Đánh giá những tiềm năng, thực trạng của du lịch
MICE tại thành phố Hồ Chí Minh.
Đề xuất các giải pháp phát triển du lịch MICE tại thành phố Hồ Chí Minh
trong thời gian tới.
4. Đối tƣợng và phạm vi nghiên cứu của bài luận văn
Đối tƣợng nghiên cứu: tất cả các hoạt động kinh doanh du lịch MICE
Phạm vi nghiên cứu: trên cơ sở đánh giá bao quát về tình hình phát triển du lịch
MICE của Việt Nam, từ đó tập trung phân tích hoạt động kinh doanh du lịch MICE
tại thành phố Hồ Chí Minh. Bên cạnh đó có nghiên cứu về kinh nghiệm phát triển du
lịch MICE tại một nƣớc trên thế giới.
Thời gian: phân tích số liệu trong khoảng thời gian 5 năm trở lại đây (từ 2009
đến 2012)
5. Phƣơng pháp luận và phƣơng pháp nghiên cứu
Phƣơng pháp thu thập và phân tích tài liệu: Nhằm kế thừa các nghiên cứu và
tri thức đã có, học viên tiến hành thu thập, tổng hợp và điểm luận những vấn đề
chung về du lịch MICE, từ khái niệm đến đặc trƣng, các điều kiện ra đời và tình hình
phát triển hiện nay. Trên cơ sở những kiến thức về thị trƣờng du lịch, đƣa ra các luận
điểm về cung cầu đối với loại hình du lịch MICE.

4

Phƣơng pháp nghiên cứu thực tế: khảo sát thực tế các yếu tố, các đơn vị, các
cơ sở kinh doanh, các đơn vị cung ứng tham gia vào quá trình tạo ra cung du lịch
MICE nhƣ nguồn tài nguyên du lịch, hệ thống cơ sở hạ tầng, cơ sở vật chất của các
khách sạn, trung tâm hội nghị, hội chợ triển lãm, các doanh nghiệp kinh doanh lữ
hành, lƣu trú, ăn uống, vận chuyển khách du lịch... trên địa bàn thành phố Hồ Chí
Minh.
Phƣơng pháp so sánh - đối chiếu: Trên cơ sở thực trạng về cung đối với du
lịch MICE tại thành phố Hồ Chí Minh, ngƣời viết so sánh, đối chiếu với cung du lịch
MICE của một số thành phố phát triển mạnh về loại hình du lịch MICE.
Phƣơng pháp phân tích thống kê: Phƣơng pháp này đƣợc sử dụng để thống kê,
phân tích các số liệu liên quan nhƣ số lƣợng khách, doanh thu từ hoạt động du lịch,
các cơ sở lƣu trú, các trung tâm hội nghị, triển lãm...
6. Bố cục luận văn
Bài luận văn bao gồm 3 chƣơng, khổng kể phần mở đầu và phần kết luận
Chƣơng 1: Cơ sở lý luận phát triển du lịch MICE
Chƣơng 2: Thực trạng phát triển du lịch MICE tại thành phố Hồ Chí Minh
Chƣơng 3: Các giải pháp phát triển du lịch MICE tại thành phố Hồ Chí Minh


5

CHƢƠNG 1: CƠ SỞ LÝ LUẬN PHÁT TRIỂN DU LỊCH MICE
1.1 Tổng quan về du lịch MICE
1.1.1 Khái niệm du lịch MICE
MICE là viết tắt của bốn từ tiếng Anh, viết đầy đủ là:
Meeting – Incentive – Convention – Exhibition

Meeting – Incentive – Conference – Event.

Hay

Meeting: là hội họp, nhiều ngƣời đến với nhau với một số quan tâm chung.
Nơi hội họp có thể là ở một quảng trƣờng, cũng có thể là trong một phịng họp…
Vấn đề quan tâm chung cần đƣợc chia sẻ có thể thuộc lĩnh vực chính trị, kinh tế, xã
hội…
Incentive: là khuyến thƣởng, là hành động của một doanh nghiệp, một tổ chức
dùng để khen thƣởng khích lệ nhân viên, khách hàng hay đối tác của mình. Nó khơng
phải là một bằng khen hay một món quà vật chất có giá trị mà là tham gia một
chuyến đi với nhiều ngƣời khác. Vừa có thƣởng ngoạn (tham quan, ăn uống, vui chơi
giải trí), vừa có hội họp, trao đổi ý tƣởng, kinh nghiệm…
Convention / Conference: là hội nghị, hội thảo, là cuộc gặp gỡ đông ngƣời ở
một phòng họp để bàn về một vấn đề gì đó, có tính cách chính trị, xã hội, kinh tế hay
văn hóa.
Exhibition / Event: Hội chợ - triển lãm / sự kiện, qua đó nhà tổ chức muốn
quảng bá, giới thiệu sản phẩm, dịch vụ của mình
Nhƣ vậy du lịch MICE là hình thức du lịch kết hợp bốn yếu tố trên hoặc cũng
có thể chỉ là một hoặc hai trong bốn yếu tố đó.


6

1.1.2 Đặc điểm của du lịch MICE
Du lịch MICE là loại hình du lịch có sự kết hợp với một hoặc nhiều hoạt động
hội nghị, hội họp, khen thƣởng, triển lãm, sự kiện nổi bật ở một vùng, một quốc gia
nhất định. Cũng nhƣ các loại hình du lịch khác, du lịch MICE có những đặc trƣng
riêng của mình.
Các đồn khách MICE thƣờng rất đông và mức chi tiêu trung bình cao hơn

trong các tour du lịch khác, thƣờng lƣu trú tại các khách sạn 4-5 sao với các dịch vụ
cao cấp và tour sau hội nghị thƣờng đƣợc thiết kế chuyên biệt theo yêu cầu.
Đối tƣợng khách du lịch MICE chủ yếu là các thƣơng nhân, chính khách,
chuyên gia hoặc nhân viên của các công ty lớn…
Phục vụ các đồn khách du lịch MICE thì phải có địa điểm tổ chức với các
tiện ích cao cấp và thời gian chuẩn bị cho các hoạt động phải đƣợc lập kế hoạch
trƣớc.
Do thời gian lƣu trú ngắn, chƣơng trình hoạt động bận rộn, chặt chẽ nên việc
tổ chức các hoạt động du lịch MICE ln địi hỏi tính chun nghiệp, khoa học và
sáng tạo
1.2. Cấu trúc của thị trƣờng du lịch MICE


7

KHÁCH HÀNG

-

Các công ty, tổ chức kinh doanh

-

Các hiệp hội, đồn thể

-

Các tổ chức thuộc khu vực cơng

-

Các tổ chức quốc tế

-

Các trƣờng đại học

-

Các công ty lữ hành lớn

-

Các công ty chuyên tổ chức sự kiện

-

Các công ty quốc tế chuyên tìm các địa
điểm tổ chức hội nghị, hội thảo

-

Các công ty chuyên về khuyến thƣởng

-

Các tổ chức hội chợ - triển lãm

CÁC NHÀ
TRUNG GIAN

NHÀ CUNG CẤP

-

Các cơ sở kinh doanh lƣu trú

-

Các nơi có phịng hội nghị, hội thảo

-

Các nhà hàng

-

Các công ty cung cấp dịch vụ phụ trợ

-

Các công ty vận chuyển du lịch

-

Các điểm đến

-

Các nơi phục vụ vui chơi giải trí

Hình 1.1: Cấu trúc thị trƣờng du lịch MICE
(Nguồn: Đường vào kinh doanh du lịch MICE, Sơn Hồng Đức)


8

1.2.1 Khách hàng
Khách du lịch MICE thƣờng rất đa dạng thuộc nhiều ngành nghề, tổ chức khác
nhau. Các yêu cầu của khách hàng về tiện nghi hay chất lƣợng dịch vụ tùy thuộc mục
đích, quy mơ, chủ đề của hội nghị, hội thảo. Đối tƣợng khác MICE đƣợc chia thành
hai nhóm chính là những cơng ty, tổ chức kinh doanh và các hiệp hội, đồn thể.
Các cơng ty, tổ chức kinh doanh
Có thể kể đến các cơng ty thuộc các lĩnh vực khác nhau nhƣ tài chính, ngân
hàng, bảo hiểm, dầu khí, hóa chất, điện tử viễn thơng, hàng khơng…Những sự kiện
mà các công ty này thƣờng hay tổ chức nhƣ là tổng kết hoạt động cuối năm, du lịch
khen thƣởng kèm theo hội thảo, các cuộc triển lãm hay giới thiệu sản phẩm mới, các
hội nghị cám ơn đối tác chiến lƣợc, khách hàng…
Đặc điểm của đối tƣợng khách hàng này là số lƣợng khách thƣờng không quá
lớn (cao nhất khoảng vài trăm khách), thời gian chuẩn bị cho sự kiện hội nghị, hội
thảo này khoảng vài tuần đến vài tháng.
Các hiệp hội, đoàn thể
Bao gồm các tổ chức đoàn thể nhƣ:
-

Tổ chức, hội đoàn ngành nghề

-

Tổ chức xã hội từ thiện

-

Tổ chức tơn giáo

-

Tổ chức chính trị, đảng phái

-

Các nghiệp đồn

-

Các tổ chức tình nguyện


9

Các đối tƣợng khách hàng này khi tham gia các sự kiện thƣờng có những đặc
điểm sau:
 Phần lớn khách tham gia là ngƣời ít nhiều thành đạt trong xã hội và sự
có mặt của họ là tự nguyện nên có thái độ và tâm lý tích cực.
 Thƣờng họ phải trả phí cho việc tổ chức, ăn uống nên ít chọn khách sạn
hạng sang, thông thƣờng là khách sạn 3 sao.
 Các cuộc họp này có thể tập hợp cả ngàn ngƣời tham dự, vì vậy khó ở
cùng một nơi. Do đó việc cung cấp phƣơng tiện vận chuyển là quan
trọng
Các tổ chức thuộc khu vực công

Là những tổ chức thuộc cơ quan chính quyền trung ƣơng, địa phƣơng; liên
đoàn lao động; các tổ chức giáo dục, y tế. Cũng giống nhƣ đối tƣợng khách hiệp hội,
đoàn thể, những tổ chức này hoạt động cũng khơng vì mục đích lợi nhuận. Nhƣng
khác ở chỗ là các thành viên tham dự khơng phải thanh tốn những khoản chi phí cho
việc tham dự hội họp. Để tổ chức các sự kiện, các tổ chức này phải dựa vào nguồn
ngân sách hạn hẹp của mình nên thƣờng tổ chức ở những nơi có giá cả khơng cao,
phù hợp khả năng tài chính nhƣ tổ chức ở các trung tâm hành chính, hội trƣờng của
các trƣờng đại học, cao đẳng hoặc các khách sạn 3 sao.
Ngồi ra, các tổ chức phi chính phủ, các định chế quốc tế, các trƣờng đại học
cũng có thể trở thành khách hàng tiềm năng.
1.2.2 Nhà cung cấp
Đây là những cơng ty, tổ chức có các sản phẩm cung cấp cho thị trƣờng:
Phòng hội họp, nơi lƣu trú, nơi ăn uống, khu triển lãm, phƣơng tiện vận chuyển…


10

Trong những năm gần đây, số lƣợng các nhà cung cấp tăng lên rất nhanh,
đồng thời sản phẩm cũng đa dạng và phong phú hơn nhiều. Phần lớn các khách sạn từ
3 sao trở lên đều đầu tƣ cho dịch vụ hội nghị - hội thảo.
Nơi hội họp
Là những nơi tổ chức các sự kiện hội họp, hội nghị, hội thảo, triển lãm, khen
thƣởng nhân viên hay giới thiệu sản phẩm mới… Ngày nay, các khách sạn đƣợc coi
nhƣ là một nơi lý tƣởng cho việc tổ chức các cuộc hội họp, và trên thực tế thì khoảng
60% các cơ sở hội họp nằm trong các khách sạn. Bất kỳ khách sạn 3 sao trở lên nào
cũng đều có dịch vụ cung cấp các phòng họp, các trang thiết bị phục vụ cho phòng
họp, bên cạnh các dịch lƣu trú, ăn uống, quầy bar, chăm sóc sức khỏe,vui chơi giải
trí…
Bên cạnh các khách sạn thì các trung tâm hội nghị, hội thảo cũng đang ngày
càng đƣợc đầu tƣ xây dựng một nhiều hơn để đáp ứng nhu cầu của thị trƣờng. Với lợi

thế nổi bật của các trung tâm hội nghị, hội thảo là cung cấp các dịch vụ, trang thiết bị
hiện đại, đồng bộ, các phịng họp có sức chứa lớn và cách tổ chức chuyên nghiệp.
Ngoài các khách sạn và trung tâm hội nghị, hội thảo cịn có một số nơi có thể
tổ chức hội họp nhƣ:
Các trung tâm giáo dục – đào tạo: ở các nƣớc phát triển, nhiều trƣờng đại
học, cao đẳng thƣờng cho thuê đại sảnh đƣờng làm nơi hội nghị, hội thảo. Đặc biệt là
các cuộc hội nghị, hội thảo về các chủ đề văn hóa, nghệ thuật, khoa học kỹ thuật ln
đƣợc các trƣờng ƣu tiên hơn.
Các cơ sở cộng đồng: có thể là một thành phố hay thuộc cộng đồng xã hội. Ví
dụ nhƣ ở Việt Nam, Dinh Thống Nhất thuộc nhà nƣớc nhƣng sảnh hội nghị có thể
cho các cơng ty, tổ chức thuê để tổ chức hội nghị, hội thảo.


11

Nơi lƣu trú: nơi lƣu trú là nhu cầu rất cần thiết của khách du lịch MICE. Hầu
hết khách du lịch MICE thƣờng lƣu trú tại các khách sạn từ 3 sao trở lên vì các khách
sạn này có thể đáp ứng đầy đủ các dịch vụ thiết yếu cho nhu cầu của họ
Điểm đến: điểm đến là nơi khách du lịch MICE sẽ tổ chức hội họp, điểm đến
có thể là một thành phố hay một quốc gia. Khác với các nơi hội họp chỉ cung cấp một
số các dịch vụ phục vụ cho việc hội nghị, hội thảo, điểm đến là nơi cấp tất cả các mọi
thứ đáp ứng cho nhu cầu của khách du lịch MICE. Những sản phẩm mà điểm đến
cung cấp là sự pha trộn của nhiều yếu tố nhƣ cung cấp các nơi hội họp, nơi lƣu trú,
các dịch vụ ăn uống, chăm sóc sức khỏe, các dịch vụ vui chơi giải trí, các địa điểm
tham quan, các dịch vụ vận chuyển, thông tin về văn hóa và con ngƣời của điểm
đến…
Các tổ chức cộng sinh: du lịch MICE ngày càng phát triển đã kéo theo sự phát
triển của một số hoạt động cộng sinh, hoạt động nhằm bổ sung nhƣng gì mà các đơn
vị tổ chức hội nghị, hội thảo không muốn làm hoặc khơng thể làm. Có thể kể đến nhƣ
là:

-

Các cơng ty cung cấp phƣơng tiện nghe nhìn cao cấp hoặc cung cấp chuyên
viên vận hành.

-

Các đơn vị cung cấp dịch vụ liên lạc viễn thông.

-

Các công ty cung cấp dịch vụ thƣ ký, thông dịch viên chuyên nghiệp.

-

Các công ty cung cấp dịch vụ vận chuyển cho khách du lịch MICE sau khi kết
thúc hội họp hoặc đƣa khách di chuyển từ khách sạn tới nơi hội họp.

-

Các nhà chuyên gia trong việc trang trí, thiết kế các khu vực triển lãm, trƣng
bày.


12

-

Các đơn vị cung cấp nhạc công, nghệ sĩ biểu diễn.

1.2.3 Các đơn vị trung gian
Xã hội ngày càng phát triển địi hỏi mọi lĩnh vực đều cần phải có tính chun
nghiệp, du lịch nói chung và du lịch MICE nói riêng cũng khơng phải là ngoại lệ.
Hiện nay ở Việt Nam các đơn vị trung gian trong du lịch MICE là các công ty lữ
hành hoặc các đơn vị tổ chức sự kiện. Trên thế giới, tại các nƣớc đã có lịch sử phát
triển du lịch MICE lâu đời thì các đơn vị trung gian đã hình thành và phát triển rất
mạnh. Và những đơn vị này đòi hỏi phải có chun mơn nghiệp vụ rất cao và chun
nghiệp.
Những nhà trung gian thật sự
Có nhiệm vụ giới thiệu sản phẩm, dịch vụ của ngƣời bán cho ngƣời có nhu
cầu mua. Họ giới thiệu một cách nào đó để ngƣời mua sẵn sàng bỏ tiền ra mua và họ
hƣởng hoa hồng từ ngƣời bán. Đây là những ngƣời trung gian hoạt động theo lối
truyền thống.
Các chuyên viên tổ chức hội nghị, hội thảo
Chuyên môn của họ (Professional Conference organizers – PCO) là tổ chức
hội nghị hội thảo cho cá nhân, doanh nghiệp có nhu cầu, giao cho họ trọn gói hoặc
từng phần. Họ có danh sách các địa điểm có đầy đủ dịch vụ phƣơng tiện cho hội họp,
nắm vững giá cả. Vì là nhà chun mơn nên họ có thể lo cả cho việc ăn, ở, vận
chuyển, vui chơi và cả dịch vụ tiếp tân cũng nhƣ thông dịch viên.
Các nhà tổ chức rất thích những đơn vị này, vì họ sẽ lo mọi việc một cách
hồn hảo. Khác với loại hình trung gian theo lối truyền thống, họ không hƣởng hoa
hồng từ ngƣời bán cơ sở vật chất. Họ ký một hợp đồng cung cấp dịch vụ với doanh
nghiệp nhờ họ tổ chức hội nghị, hội thảo. Và họ sẽ hƣởng một khoản thù lao (chi phí