Làm gì để phòng ngừa tiêu chảy cấp?

Làm gì để phòng ngừa
tiêu chảy cấp?

Tiêu chảy cấp do vi khuẩn tả là bệnh cực kỳ nguy hiểm có thể dẫn đến tử
vong. Bệnh lây truyền qua đường phân, miệng, lây truyền do tiếp xúc từ người qua
người ít gặp.
Theo Tổ chức Y tế thế giới (WHO) và Cơ quan Phòng ngừa và kiểm soát
bệnh của Hoa Kỳ (CDC), cứ 100 người nhiễm thì có 75 người có mang vi trùng
nhưng không có biểu hiện lâm sàng (các nhà chuyên môn gọi là người lành mang
trùng), do không có triệu chứng lâm sàng nên không đi khám bệnh để được phát
hiện, là nguồn lây nghiêm trọng cho cộng đồng; có 20 người có biểu hiện tiêu
chảy (rất khó phân biệt với tiêu chảy do những tác nhân vi sinh vật khác không
phải tả) thì có 2-5 người bị tiêu chảy mất nước và nôn mửa nặng phải nhập viện.
Như vậy, cứ 1 người nhập viện do bệnh cảnh lâm sàng nặng thì có đến 20
trường hợp nhiễm trong cộng đồng. Tuy nhiên, việc phòng ngừa bệnh cho chính
bà con, gia đình và cộng đồng bà con đang sinh sống dựa trên những nguyên tắc
hết sức đơn giản mà ai cũng có thể làm được:

1- Chỉ ăn thức ăn nấu chín khi còn nóng
Phẩy trùng tả sẽ bị chết ở nhiệt độ cao, do vậy nếu bà con nấu chín kỹ thức
ăn sẽ diệt được vi trùng tả. Do vậy, tất cả những loại thực phẩm như thịt cá, rau
quả phải được nấu chín trước khi ăn và ăn chúng khi còn nóng. Những thức ăn
thừa cần được để trong tủ lạnh và đun sôi lại trước khi ăn.
Riêng đối với trái cây, bà con chỉ nên ăn những trái cây vỏ còn tươi và nên
lột bỏ vỏ trước khi ăn.

2- Uống nước đun sôi hay đã qua xử lý
Nước sông, suối, ao hồ… có thể thấy thật trong, nhưng chúng có thể chứa
vi trùng tả mà mắt thường bà con không thể thấy được (vi trùng chỉ có thể thấy
được qua kính hiển vi). Do vậy, để đảm bảo không mắc tiêu chảy cấp, bà con chỉ
dùng nước đun sôi hay đã qua xử lý bằng chloramine để đảm bảo an toàn.

Cách đơn giản là đun sôi nước uống. Nước đun sôi sẽ diệt vi trùng tả. Bà
con đun cho tới khi nước cuộn tròn và giữ sôi trong một phút là an toàn. Cần lưu
ý, nước dù sạch nhưng vẫn có thể bị nhiễm khuẩn nếu không được giữ và bảo
quản hợp vệ sinh.
Nước uống phải có nắp đậy và chỉ nên giữ để uống trong vòng 24 giờ. Khi
lấy nước dùng bà con nên đổ nước từ nơi chứa ra chứ không nên dìm ly, tách vào
dụng cụ chứa nước vì chính bàn tay, các dụng cụ lấy nước có thể làm nhiễm khuẩn
nguồn nước.

3- Rửa tay
Bà con không thể nhìn thấy vi trùng tả, nó có thể ở trên tay mà chúng ta
không biết. Do vậy, bà con rửa tay trong những tình huống sau đây:
- Sau khi đi tiêu hay làm vệ sinh cho trẻ em.
- Trước khi chuẩn bị thức ăn và dọn thức ăn lên bàn.
- Trước khi ăn và cho con bạn ăn.
Khi rửa tay nên nhớ luôn dùng xà phòng với nhiều nước, nếu không có xà
phòng có thể dùng tro.
Khi rửa tay nên rửa mặt trước, mặt sau, các ngón, kẽ tay, móng và chung
quanh móng tay.

4- Sử dụng cầu tiêu hợp vệ sinh
Vi trùng tả có trong phân. Ngay cả người khỏe mạnh vẫn có thể có vi trùng
tả. Do vậy, phải sử dụng cầu tiêu hợp vệ sinh khi đi tiêu. Cầu tiêu phải luôn giữ
sạch sẽ. Phân trẻ em phải được đổ vào cầu tiêu.

5- Khi bị tiêu chảy cấp, bà con cần làm gì?
Cần nhận biết hội chứng tả gồm tiêu chảy ào ạt, phân toàn nước giống nước
vo gạo, thường có ói mửa kèm theo.
Tiêu chảy cấp do tả làm mất nước nhanh, có thể mất 1 lít nước/giờ, do vậy
cần bù dịch và điện giải nhanh để tránh các biến chứng và tử vong. Tiêu chảy cấp

là bệnh có thể điều trị được, nguy hiểm của bệnh tả chính là sự mất nước từ cơ thể
người bệnh.
Do vậy, không có gì quá lo lắng mà hãy hành động ngay bằng uống dung
dịch ORS (nước biển khô), sau đó đến ngay cơ sở y tế gần nhất, nếu nhà bà con ở
quá xa cơ sở y tế thì vẫn tiếp tục uống dung dịch ORS trên đường đi