Nghiên cứu mô hình lựa chọn nhà thầu thực hiên dự án văn hóa du lịch tại thành phố hồ chí minh

ĐẠI HỌC QUỐC GIA TP. HỒ CHÍ MINH
TRƯỜNG ĐẠI HỌC BÁCH KHOA

--------------------------

NGƠ HỒNG PHI

NGHIÊN CỨU MƠ HÌNH LỰA CHỌN NHÀ THẦU
THỰC HIỆN DỰ ÁN VĂN HĨA DU LỊCH
TẠI TP.HỒ CHÍ MINH

Chuyên ngành: Quản Lý Xây Dựng
Mã Số : 60.58.03.02

LUẬN VĂN THẠC SĨ

TP. HỒ CHÍ MINH, tháng 07 năm 2019


CƠNG TRÌNH ĐƯỢC HỒN THÀNH TẠI
TRƯỜNG ĐẠI HỌC BÁCH KHOA
ĐẠI HỌC QUỐC GIA THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH
Cán bộ hướng dẫn khoa học: TS. Lê Hoài Long

Cán bộ chấm phản biện 1: PGS.TS Lương Đức Long

Cán bộ chấm phản biện 2: TS. Chu Việt Cường

Luận Văn Thạc sĩ được bảo vệ tại Hội đồng chấm bảo vệ Luận văn Thạc sĩ
Trường Đại học Bách Khoa Thành Phố Hồ Chí Minh ngày 06/07/2019
Thành phần Hội đồng đánh giá luận văn Thạc sĩ gồm:

1. TS. Đỗ Tiến Sỹ
2. PGS. TS Lương Đức Long
3. TS. Chu Việt Cường
4. TS. Nguyễn Anh Thư
5. TS. Phạm Vũ Hồng Sơn
Xác nhận của Chủ tịch Hội đồng đánh giá Luận văn và Trưởng khoa quản lý
chuyên ngành sau khi luận văn đã được sửa chữa (nếu có).
CHỦ TỊCH HỘI ĐỒNG

TP.HCM, ngày …… tháng ….. năm 2019
TRƯỞNG KHOA

TS. LÊ ANH TUẤN


ĐẠI HỌC QUỐC GIA TP. HCM
TRƯỜNG ĐẠI HỌC BÁCH KHOA

CỘNG HÒA XÃ HỘI CHỦ NGHĨA VIỆT NAM
Độc lập - Tự do - Hạnh phúc

----------------

---oOo--TP. HCM, ngày tháng

năm 2019

NHIỆM VỤ LUẬN VĂN THẠC SĨ
Họ và tên học viên:

Giới tính: Nam

NGƠ HỒNG PHI

Ngày tháng năm sinh: 15 - 05 - 1992

Nơi sinh: Vũng Tàu

Chuyên ngành: QUẢN LÝ XÂY DỰNG

MSHV: 1670147

1- TÊN ĐỀ TÀI:

NGHIÊN CỨU MƠ HÌNH LỰA CHỌN NHÀ THẦU THỰC HIỆN
DỰ ÁN VĂN HĨA DU LỊCH TẠI THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH
2- NHIỆM VỤ LUẬN VĂN:
-

-

Xác định những tiêu chí ảnh hưởng đến quá trình quyết định lựa chọn nhà
thầu xây lắp tại các dự án văn hóa du lịch;
Thu thập, phân tích dữ liệu và xây dựng bộ thư viện các tiêu chí lựa chọn
nhà thầu thực hiện dự án văn hóa du lịch;
Đề xuất một quy trình quyết định dựa trên thư viện tiêu chí bằng phương
pháp AHP để lựa chọn nhà thầu thực hiện dự án tại các cơng trình văn hóa du
lịch;
Áp dụng mơ hình lựa chọn nhà thầu thực hiện dự án văn hóa du lịch tại TP.
Hồ Chí Minh cho trường hợp dự án cụ thể;

2- NGÀY GIAO NHIỆM VỤ:

20/08/2018

3- NGÀY HOÀN THÀNH NHIỆM VỤ:

10/06/2019

4- HỌ VÀ TÊN CÁN BỘ HƯỚNG DẪN: TS. LÊ HOÀI LONG

TP. HCM, ngày …… tháng …… năm 2019
CÁN BỘ HƯỚNG DẪN

CHỦ NHIỆM BM ĐÀO TẠO

TRƯỞNG KHOA

TS. LÊ HOÀI LONG

TS. ĐỖ TIẾN SỸ

TS. LÊ ANH TUẤN


LỜI CẢM ƠN
Tơi xin bày tỏ lịng biết ơn sâu sắc đến Thầy TS. Lê Hoài Long về kiến thức
uyên thâm, sự quan tâm và tận tình chỉ dẫn của Thầy trong suốt thời gian.
Xin gửi lời cảm ơn chân thành đến quý Thầy, Cô trong Bộ môn Thi công và
Quản lý Xây Dựng, Trường Đại học Bách Khoa Thành phố Hồ Chí Minh về kiến thức

mà tơi đã học được.
Xin cảm ơn gia đình đã động viên học tập và các Anh, Chị, Em đồng nghiệp
tại công ty cổ phần dịch vụ du lịch Phú Thọ, Công viên văn hóa Đầm Sen, Khu du lịch
sinh thái Vàm Sát, nhà hàng Thủy Tạ,… đã hỗ trợ tơi trong q trình thực hiện Luận
văn./.
TP. Hồ Chí Minh, ngày

tháng

Người thực hiện luận văn

Ngơ Hồng Phi

năm 2019


TÓM TẮT LUẬN VĂN
Lựa chọn nhà thầu thực hiện dự án đầu tư xây dựng đã rất phổ biến từ rất lâu.
Thực tế rằng, hiện nay việc lựa chọn nhà thầu thường được chọn theo hình thức giá
thầu thấp nhất nhưng khi bắt tay vào thực hiện dự án thì lại không đủ năng lực dẫn
đến chậm tiến độ và chất lượng cơng trình khơng được đảm bảo, làm ảnh hưởng
trực tiếp đến việc kinh doanh của chủ đầu tư, đặc biệt là chủ đầu tư trong lĩnh vực
văn hóa du lịch. Chính vì vậy luận văn này trình bày một mơ hình lựa chọn nhà thầu
lựa chọn nhà thầu bằng phương pháp AHP để hỗ trợ chủ đầu tư ra quyết định lựa
chọn phù hợp. Các tiêu chí lựa chọn nhà thầu của mơ hình AHP dựa vào kết quả
cuộc khảo sát 23 tiêu chí ảnh hưởng đến việc lựa chọn nhà thầu thực hiện dự án văn
hóa du lịch tại thành phố Hồ Chí Minh. Kết quả khảo sát được tổng hợp và phân
tích số liệu thống kê cho thấy có 5 nhóm tiêu chí ảnh hưởng đến việc lựa chon nhà
thầu, bao gồm: Nhóm tiêu chí kinh nghiệm, nhóm tiêu chí năng lực tài chính, nhóm
tiêu chí năng lực kỹ thuật, nhóm tiêu chí về mối quan hệ và giá.. Kết quả mơ hình

giúp cho Chủ đầu tư có sự lựa chọn tốt nhất nhằm đáp ứng nhu cầu về tiến độ, chất
lượng dự án, chi phí của dự án cũng như đảm bảo hoạt động kinh doanh khơng bị
xáo trộn, ảnh hưởng.
Từ khóa: AHP, lựa chọn nhà thầu, cơng trình văn hóa du lịch, thành phố Hồ
Chí Minh.
Contractors selection for construction investment projects has been a popular
activity in the field for a long time. Nowadays, contractors selection is often
happening in the form of choosing the lowest bid, but this fact brings along the risk
of contractors not having the qualified capacity to lead the project. For example, the
project progress could be slowed down or the quality is not guaranteed, affect
directly to the investor's business, especially investors in the field of cultural
tourism. Therefore, this paper shows a contractors selection model by using AHP
method to assist investors in making appropriate decisions. The criteria for selecting
contractors of the AHP model is based on the "23 criteria affecting the selection of
contractors to implement cultural tourism projects in Ho Chi Minh City" survey
result. The result is statistically synthesized and analyzed, which shows that there
are 5 groups of criteria affecting the selection of contractors, including experience


criteria group, financial capacity criteria group, technical capacity criteria group,
relationship criteria group and bidding price criteria group. The results from this
model would help investors have the best choice to meet the demand for progress to
be on schedule, project quality, cost of the project, as well as ensuring business
activities are not disturbed and affected.
Key words: AHP, contractor selection, cultural tourism project, Hochiminh
City.


LỜI CAM ĐOAN CỦA TÁC GIẢ LUẬN VĂN
Tơi, Ngơ Hồng Phi, xin cam đoan rằng trong quá trình thực hiện Luận văn

này, các số liệu và kết quả nghiên cứu được thực hiện hồn tồn trung thực và chưa
được cơng bố ở bất kỳ nghiên cứu nào. Tôi xin chịu hồn tồn trách nhiệm về nghiên
cứu của mình./.
Tp. Hồ Chí Minh, ngày

tháng

Người thực hiện luận văn

Ngơ Hồng Phi

năm 2019


Luận văn tốt nghiệp

GVHD: TS. Lê Hoài Long

MỤC LỤC
CHƢƠNG 1: ĐẶT VẤN ĐỀ ............................................................................................. 6
1.1. Giới thiệu chung ........................................................................................................ 6
1.2. Vấn đề nghiên cứu .................................................................................................... 7
1.3. Mục tiêu nghiên cứu.................................................................................................. 8
1.4. Phạm vi nghiên cứu ................................................................................................... 8
1.5. Đóng góp của nghiên cứu ......................................................................................... 9
1.5.1. Về mặt thực tiễn .................................................................................................. 9
1.5.2. Về mặt học thuật ................................................................................................. 9
CHƢƠNG 2: TỔNG QUAN ........................................................................................... 10
2.1. Giới thiệu chương ................................................................................................... 10
2.2. Các khái niệm .......................................................................................................... 11

2.2.1. Khái niệm về Bên mời thầu .............................................................................. 11
2.2.2. Khái niệm về Chủ đầu tư .................................................................................. 11
2.2.3. Khái niệm về Nhà thầu ..................................................................................... 11
2.2.4. Khái niệm về dự án ........................................................................................... 12
2.2.5. Cơng trình văn hóa du lịch................................................................................ 12
2.2.6. Các hình thức lựa chọn nhà thầu xây dựng hiện nay ........................................ 12
2.3. Các nghiên cứu tương tự ......................................................................................... 13
2.3.1. Các nghiên cứu quốc tế ..................................................................................... 13
2.3.2. Các nghiên cứu trong nước ............................................................................... 22
2.4. Kết luận chương ...................................................................................................... 25
CHƢƠNG 3: PHƢƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU .......................................................... 26
3.1. Giới thiệu chương ................................................................................................... 26
3.2. Quy trình nghiên cứu .............................................................................................. 27
3.3. Cơng cụ nghiên cứu ................................................................................................ 32
3.3.1. Thiết kế mẫu ..................................................................................................... 32
3.3.2. Phân tích dữ liệu ............................................................................................... 33
3.3.3. Giới thiệu về AHP ............................................................................................ 35
3.4. Kết luận Chương ..................................................................................................... 40
CHƢƠNG 4: THU THẬP VÀ PHÂN TÍCH DỮ LIỆU .............................................. 41
HVTH: Ngơ Hồng Phi – MSHV: 1670147

Trang 1


Luận văn tốt nghiệp

GVHD: TS. Lê Hoài Long

4.1. Giới thiệu chương ................................................................................................... 41
4.2. Thu thập dữ liệu ...................................................................................................... 42

4.3. Phân tích dữ liệu...................................................................................................... 42
4.3.1. Phân tích đặc điểm của mẫu nghiên cứu .......................................................... 42
4.3.2. Thống kê mô tả dữ liệu ..................................................................................... 49
4.3.3. Đánh giá thang đo của các biến độc lập ........................................................... 50
4.3.4. Phân tích nhân tố chính PCA (Principal Component Analysis) ....................... 54
4.4. Kết luận chương ...................................................................................................... 57
CHƢƠNG 5: MƠ HÌNH LỰA CHỌN NHÀ THẦU THỰC HIỆN DỰ ÁN VĂN
HĨA DU LỊCH TẠI TP. HỒ CHÍ MINH.................................................................... 58
5.1. Giới thiệu chương ................................................................................................... 58
5.2. Mơ hình lựa chọn nhà thầu thực hiện dự án văn hóa du lịch .................................. 59
5.3. Xây dựng bộ thư viện tiêu chí lựa chọn nhà thầu thực hiện dự án văn hóa du lịch
tại thành phố Hồ Chí Minh ............................................................................................ 59
5.4. Xây dựng thang điểm số cho từng nhóm tiêu chí ................................................... 61
5.5. Xây dựng cấu trúc phân tầng AHP và tính tốn các trọng số ................................. 71
5.6. Đánh giá kết qua và đề xuất kiến nghị .................................................................... 73

5.7. Ứng dụng mơ hình lựa chọn nhà thầu thực hiện dự án văn hóa du lịch cho dự án cụ
thể ................................................................................................................................... 74
5.7.1. Thống nhất tiêu chí lựa chọn nhà thầu thi công tại dự án Rạp xiếc thú ........... 75
5.7.2. Xây dựng câu cấu trúc phân tầng quá trình lựa chọn nhà thầu tại dự dự án Rạp
xiếc thú ........................................................................................................................ 76
5.7.3. Xây dựng ma trận so sánh cặp và đánh giá tiêu chí.......................................... 77
5.7.4. Đánh giá kết quả lựa chọn và đề xuất ............................................................... 79
5.7.5. Phân tích độ nhạy.............................................................................................. 80
5.8. Kết luận chương ...................................................................................................... 81
CHƢƠNG 6: KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ ................................................................. 83
6.1. Tóm tắt kết quả nghiên cứu ..................................................................................... 83
6.2. Kiến nghị ................................................................................................................. 85
6.3. Hướng nghiên cứu tiếp theo .................................................................................... 85
TÀI LIỆU THAM KHẢO............................................................................................... 87

PHỤ LỤC ......................................................................................................................... 90
HVTH: Ngơ Hồng Phi – MSHV: 1670147

Trang 2


Luận văn tốt nghiệp

GVHD: TS. Lê Hoài Long

DANH MỤC BẢNG BIỂU
Bảng 2-1: Các tiêu chí lựa chọn nhà thầu theo Fong và Choi (2000) ............................... 14
Bảng 2-2: Các các tiêu chí lựa chọn nhà thầu theo Singh và Tiong (2005) ...................... 15
Bảng 2-3: Các tiêu chí lựa chọn nhà thầu theo Madhi và cộng sự (2002) ........................ 16
Bảng 2-4: Danh sách các tiêu chí lựa chọn nhà thầu theo Hatush và Skitmore (1998) .... 18
Bảng 2-5: Các nhóm tiêu chí và các tiêu chí sơ tuyển nhà thầu theo Holt và cộng sự ..... 19
Bảng 2-6- Các tiêu chí lựa chọn nhà thầu theo Singh và Tiong (2006) ........................... 20
Bảng 2-7: Các tiêu chí lựa chọn nhà thầu theo mơ hình best value theo Nguyễn Hồng
Dũng (2011) ....................................................................................................................... 22
Bảng 2-8: Các tiêu chí quan trọng lựa chọn nhà thầu thi công dự án đường bộ theo Phan
Sĩ Huy (2015) .................................................................................................................... 23
Bảng 2-9: Các tiêu chí lựa chọn nhà thầu theo mơ hình best value .................................. 24
Bảng 3-1: Bảng tổng hợp 23 tiêu chí tác động đến việc lựa chọn nhà thầu ...................... 29
Bảng 3-2: Các công cụ nghiên cứu.................................................................................... 32
Bảng 3-3: Chỉ số ngẫu nhiên RI ........................................................................................ 39
Bảng 4-1:Tổng hợp số năm kinh nghiệm của người tham gia khảo sát ............................ 42
Bảng 4-2: Tổng hợp số chức vụ của người tham gia khảo sát .......................................... 43
Bảng 4-3: Tổng hợp trình độ học vấn của người tham gia khảo sát ................................. 44
Bảng 4-4:Tổng hợp vai trò trong dự án của người tham gia khảo sát ............................... 45
Bảng 4-5:Tổng hợp số lượng dự án liên quan đến công tác đấu thầu của người tham gia

khảo sát .............................................................................................................................. 46
Bảng 4-6: Tổng hợp nguồn vốn dự án của người tham gia khảo sát ................................ 47
Bảng 4-7: Tổng hợp quy mô vốn lớn nhất của người tham gia khảo sát .......................... 48
Bảng 4-8: Thống kê mơ tả các tiêu chí ảnh hưởng đến việc lựa chọn nhà thầu................ 49
Bảng 4-9: Cronbach Alpha của thang đo “Năng lực kinh nghiệm” ............................... 50
Bảng 4-10: Cronbach Alpha của thang đo “Năng lực kinh nghiệm” lần 2 .................... 50
Bảng 4-11: Cronbach Alpha của thang đo “Năng lực tài chính” .................................... 51
Bảng 4-12:Cronbach Alpha của thang đo “Năng lực tài chính” lần 2 ............................ 51
Bảng 4-13: Cronbach Alpha của thang đo “Năng lực tài chính” lần 3 ........................... 52
HVTH: Ngơ Hoàng Phi – MSHV: 1670147

Trang 3


Luận văn tốt nghiệp

GVHD: TS. Lê Hoài Long

Bảng 4-14: Cronbach Alpha của thang đo “Năng lực tài chính” lần 4 ........................... 52
Bảng 4-15: Cronbach Alpha của thang đo “Năng lực tài chính” lần 5 ........................... 53
Bảng 4-16: Cronbach Alpha của thang đo “Năng lực kỹ thuật”..................................... 53
Bảng 4-17:Cronbach Alpha của thang đo “Mối quan hệ” ............................................... 53
Bảng 4-18: Bảng kiểm định KMO và Bartlett .................................................................. 54
Bảng 4-19: Bảng phương sai trích ..................................................................................... 55
Bảng 4-20: Bảng ma trận nhân tố sau khi xoay ................................................................ 55
Bảng 5-1: Thư viện các tiêu chí tác động đến quyết định lựa chọn nhà thầu thực hiện dự
án văn hóa du lịch tại Tp. Hồ Chí Minh ............................................................................ 60
Bảng 5-2: Bảng chấm điểm nhà thầu dựa vào các tiêu chí ảnh hưởng đến lựa chọn nhà
thầu thực hiện dự án văn hóa du lịch ................................................................................. 67
Bảng 5-3: Tiêu chí lựa chọn nhà thầu cho dự án rạp xiếc thú ........................................... 75

Bảng 5-4: Bảng kết quả phân tích độ nhạy........................................................................ 81

HVTH: Ngơ Hồng Phi – MSHV: 1670147

Trang 4


Luận văn tốt nghiệp

GVHD: TS. Lê Hồi Long

DANH MỤC HÌNH ẢNH
Hình 2-1: Sơ đồ tóm tắt chương 2 ..................................................................................... 10
Hình 3-1: Sơ đồ tóm tắt Chương 3 .................................................................................... 26
Hình 3-2: Quy trình nghiên cứu ........................................................................................ 27
Hình 3-3: Quy trình thu thập và phân tích dữ liệu giai đoạn............................................. 28
Hình 3-4: Thang đo Likert 5 mức độ................................................................................. 31
Hình 3-5: Sơ đồ lý thuyết AHP ......................................................................................... 36
Hình 3-6: Hình minh họa cấu trúc phân tầng .................................................................... 37
Hình 4-1: Sơ đồ tóm tắt Chương 4 .................................................................................... 41
Hình 4-2: Biểu đồ phân loại số năm kinh nghiệm của người tham gia khảo sát .............. 43
Hình 4-3: Biểu đồ phân loại chức vụ tại đơn vị của người tham gia khảo sát ................. 44
Hình 4-4: Biểu đồ phân loại trình độ học vấn của người tham gia khảo sát ..................... 45
Hình 4-5: Biểu đồ phân loại vai trò trong dự án của người tham gia khảo sát ................. 46
Hình 4-6: Biểu đồ phân loại số lượng dự án liên quan đến công tác đấu thầu ................. 47
Hình 4-7: Biểu đồ phân loại nguồn vốn dự án của người tham gia khảo sát .................... 48
Hình 4-8: Biểu đồ phân loại quy mô vốn lớn nhất của người tham gia khảo sát .............. 48
Hình 5-1: Sơ đồ tóm tắt Chương 5 ................................................................................... 58
Hình 5-2: Quy trình lựa chọn nhà thầu thực hiện dự án văn hóa du lịch .......................... 59
Hình 5-3 :Cấu trúc phân tầng quá trình lựa chọn nhà thầu ............................................... 72

Hình 5-4: Mơ hình rạp xiếc thú ......................................................................................... 74
Hình 5-5: Cây cấu trúc AHP cho dự án Rạp xiếc thú ....................................................... 76
Hình 5-6: Trọng số ưu tiên theo cấu trúc phân tầng của dự án rạp xiếc thú ..................... 79
Hình 5-7: 4 dạng biểu đồ phân thích độ nhạy trong Expert Choice .................................. 80

HVTH: Ngơ Hoàng Phi – MSHV: 1670147

Trang 5


Luận văn tốt nghiệp

GVHD: TS. Lê Hoài Long

CHƢƠNG 1: ĐẶT VẤN ĐỀ
1.1. Giới thiệu chung
Ngành du lịch nổi bật là lĩnh vực năng động giúp Việt Nam có thể kiếm được nhiều
tiền.Tại Việt Nam chúng ta, TP. HCM được ví như một ngôi sao sáng, là điểm đến thu
hút với khách du lịch trong và ngồi nước. Do đó ngành du lịch được phân loại vào nhóm
lĩnh vực khai thác hàng đầu, đóng góp nhiều tiền cho của thành phố. Định hướng du lịch
tại TP.HCM trong năm 2018 và những năm tiếp theo là thúc đẩy tăng trưởng, duy trì và
phát huy thế mạnh sẵn có của TP.HCM, đẩy mạnh liên kết vùng, nâng cao chất lượng sản
phẩm dịch vụ, đầu tư phát triển, đầu tư nhiều dạng sản phẩm khác nhau để phục vụ cho
du lịch.
Trên đà phát triển vô cùng thuận lợi của ngành, các dự án phục vụ du lịch bao gồm
cơng trình văn hóa, cơng trình di tích lịch sử, điểm đến tham quan, … trên phạm vị khu
vực TP. HCM cần phải được đầu tư liên tục để tạo ra sức hấp dẫn mới, tăng sức cạnh
tranh để thu hút khách du lịch trong nước và khách ngoại quốc trên thế giới quan tâm đến
Việt Nam chúng ta nhiều hơn. Gần đây, việc đầu tư để phục vụ du khách thường xuyên bị
vượt quá thời hạn để nghiệm thu,bàn giao cũng chất lượng sản phẩm không được như

mong muốn, gây nên việc thất thu cũng như ảnh hưởng khơng có lợi đến việc kinh doanh
của các CĐT hoạt động trong lĩnh vực dịch vụ du lịch. Ngun nhân chính gây xảy ra
tình trạng khơng thể hoàn thành đúng thời gian quy định trong hợp đồng cũng như chất
lượng khơng đảm bảo chính là việc lựa chọn nhà thầu thi công không đủ năng lực. Thực
tế rằng hiện nay việc lựa chọn nhà thầu hiện nay thường được chọn theo hình thức giá
thầu thấp nhất nhưng khi bắt đầu triển khai thực hiện dự án thì lại lộ diện không đủ năng
lực, không đáp ứng được đúng thời gian hoàn thành thỏa thuận và chất lượng sản phẩm
khơng được như mong đợi.
Mỗi inhà ithầu isẽ icó inăng ilực ivà ichuyên imôn inhất iđịnh ivà itác iđộng itrực itiếp ivào imức
độ ithành icông icủa ibất ikỳ idự ián ixây idựng inào. iVì ivậy, iđể itìm ira inhà ithầu icó inăng ilực,

i

trình iđộ icao itốt inhưng ivẫn iđảm ibảo itài ichính iở imức icho iphép ilà ivấn iđề iquan itrọng itrong

i

các idự ián ixây idựng. iSự irắc irối icủa idự ián ixây idựng ilàm icho iquá itrình itìm ira inhà ithầu icó

i

HVTH: Ngơ Hồng Phi – MSHV: 1670147

Trang 6


Luận văn tốt nghiệp

GVHD: TS. Lê Hoài Long

đủ inăng ilực inhất imà iđáp iứng icác imục itiêu icủa idự ián iảnh ihưởng irất ilớn iđến ithành iquả icủa

i

dự ián. (Singh & Tiong, 2006)

i

Việc lựa chọn không hợp lý nhà thi cơng có thể ảnh hưởng rất lớn đến việc tăng q
mức chi phí cho dự án ngồi mức mong đợi. Ngoài ra, năng lực nhà thầu là một trong các
yếu tố làm cho dự án trở nên phức tạp hơn. Trước tình hình ngày càng phức tạp của các
hạng mục đầu tư phục vụ du khách tại dự án văn hóa du lịch, địi hỏi phải có các phương
pháp và cơng cụ mới để giúp các CĐT có phương án lựa chọn tối ưu.
1.2. Vấn đề nghiên cứu
Phương ipháp ilựa ichọn inhà ithầu itối iưu isẽ ilà iphương ián itìm ikiếm ivà iđánh igiá inhà
thầu icó inăng ilực itốt inhất iđể ithực ihiện idự ián inhằm iđáp iứng imọi iyêu icầu icủa idự ián iđể iđảm

i

bảo ihoạt iđộng ikinh idoanh ikhông ibị ixáo itrộn, iảnh ihưởng. iMỗi inhà ithầu iđều icó iđiểm imạnh

i

và iđiểm iyếu iriêng. iMỗi idự ián icụ ithể icần iphải icó imột iphương ián icụ ithể ilựa ichọn ivà iloại

i

trừ icác iđơn ivị ikhông iphù ihợp, itránh imọi isự itiềm iẩn ixấu icó ithể itác iđộng itốt iđến iviệc ikinh

i

doanh icủa idoanh inghiệp iđầu itư.

i

Cho đến thời điểm hiện tại, có rất nhiều hướng nghiên cứu về mơ hình lựa chọn
nhà thầu với những yếu tố tác động vào việc tìm và xem xét nhà thầu đã được thực hiện
bởi nhiều tác giả đến từ nhiều quốc gia khác nhau như lý thuyết tập mờ - fuzzy set theory
( Nguyen, 1985; Singh và Tiong, 2005; Li vàcác tác giả, 2007; Bendana và các tác giả,
2008), quá trình phân tích cấp bậc AHP (Fong và Choi, 2000; Madhi và các tác giả,
2002; Topcu, 2004), q trình phân tích mạng lưới ANP (Cheng và Li, 2004; El-Abbasy,
2013), lý thuyết tiện ích đa tiêu chí -multicriteria utility theory (Hatush và Skitmore,
1998), mơ hình dựa trên hiệu suất (Alarcon và Mourgues, 2002), best value (Gransberg
và Ellicott, 1997; Scott và các tác giả, 2006; Abdelrahman và các tác giả, 2008), Topsis (
Li và Xie, 2006; San Cristobal, 2012), Vikor ( Mavi và các tác giả, 2012) và các phương
pháp khác.”
Hướng nghiên cứu mơ hình lựa chọn nhà thầu phụ thuộc từng đặc điểm đặc trưng
của từng dự án để hỗ trợ người quản lý có cái nhìn đúng đắn ra và ra quyết định lựa chọn
nhà thầu là cần thiết và hữu ích, phù hợp với nhu cầu xây dựng phát triển dự án dưới áp

HVTH: Ngơ Hồng Phi – MSHV: 1670147

Trang 7


Luận văn tốt nghiệp

GVHD: TS. Lê Hồi Long

lực tình hình tìm kiếm tiền của doanh nghiệp cũng như phù hợp ngành xây dựng Việt

Nam.
Đề itài inày inghiên icứu, ixây idựng imột ibộ ithư iviện itiêu ichí iquan itrọng iđể ilựa ichọn
nhà ithầu ithi icông inăng ilực ivà iứng idụng iphương ipháp iphân itích ithứ ibậc iAHP iđể iđưa ira

i

đánh igiá iđịnh ilượng, iứng idụng idễ idàng, igiúp inhà iquản ilý ira iquyết iđịnh ilựa ichọn inhà ithầu

i

dựa itrên isự iso isánh itương iđối itheo itừng itiêu ichí icủa imỗi idự ián imột icách ihiệu iquả.

i

1.3. Mục tiêu nghiên cứu
Từ những cơ sở lý luận trên, luận văn hướng đến thực hiện nghiên cứu các mục
tiêu sau:
1. Xác định các tiêu chí tiềm năng ảnh hưởng đến q trình quyết định lựa chọn
đơn vị thi công xây lắp tại các dự án văn hóa du lịch;
2. Thu thập, phân tích dữ liệu và xây dựng bộ thư viện các tiêu chí lựa chọn đơn
vị thi cơng cho dự án văn hóa du lịch;
3. Đề xuất một quy trình quyết định dựa trên thư viện tiêu chí bằng phương pháp
AHP để hỗ trợ người quyết định đầu tư có sự lựa chọn đơn vị thi công một
cách phù hợp;
4. Áp dụng mô hình lựa chọn đơn vị thi cơng cho dự án văn hóa du lịch tại TP.
Hồ Chí Minh cho trường hợp dự án cụ thể;
1.4. Phạm vi nghiên cứu
Nghiên cứu được thực hiện trong giới hạn như sau:
-

Loại dự án khảo sát: Các dự án văn hóa du lịch.

-

Địa điểm khảo sát: nghiên cứu được tiến hành tại thành phố Hồ Chí Minh.

-

Thời gian: trong thời gian thực hiện đề tài từ tháng 01/2019 đến tháng 06/2019

-

Đối tượng khảo sát: Dữ liệu thu thập từ việc khảo sát các chuyên gia hoạt động
trong lĩnh vực đầu tư du lịch với quan điểm phân tích từ Chủ đầu tư, các nhà tư
vấn.

HVTH: Ngơ Hồng Phi – MSHV: 1670147

Trang 8


Luận văn tốt nghiệp

GVHD: TS. Lê Hồi Long

1.5. Đóng góp của nghiên cứu
1.5.1. Về mặt thực tiễn
Phát triển quá trình đánh giá các tiêu chí quan trọng cho việc lựa chọn nhà thầu
cho các dự án văn hóa du lịch, từ đó giúp nhà quản lý đầu tư có một cái nhìn tổng quát về
các vấn đề cần quan tâm trước khi ra quyết định lựa chọn nhà thầu để triển khai dự án.

Đề xuất một phương pháp phân tích định lượng hiệu quả, với việc đo lường và
thực hiện xếp hạng các phương án, hỗ trợ nhà quản lý đưa ra quyết định một cách sáng
suốt và hợp lý
1.5.2. Về mặt học thuật
Đề tài đã nghiên cứu và xác định các tiêu chí ảnh hưởng q trình quyết định
lựa chọn đơn vị thi cơng cho dự án văn hóa du lịch, kết quả này có thể được ứng dụng
làm nền tảng phát triển và tìm hiểu cho từng dự án riêng biệt thuộc cơng trình văn hóa du
lịch tại Việt Nam.

HVTH: Ngơ Hồng Phi – MSHV: 1670147

Trang 9


Luận văn tốt nghiệp

GVHD: TS. Lê Hoài Long

CHƢƠNG 2: TỔNG QUAN
2.1. Giới thiệu chƣơng
CHƢƠNG 2
TỔNG QUAN

Các khái niệm trong
luận văn

Tổng quan các nghiên cứu
đã công bố

Bên mời thầu

`

Các nghiên cứu
quốc tế

Chủ đầu tư

Nhà thầu

Các nghiên cứu
trong nước

Dự án
Cơng trình văn hóa
du lịch
Các hình thức lựa
chọn nhà thầu
Hình 2-1: Sơ đồ tóm tắt chương 2

HVTH: Ngơ Hồng Phi – MSHV: 1670147

Trang 10


Luận văn tốt nghiệp

GVHD: TS. Lê Hồi Long

Chương i2 itrình ibày icác iđịnh inghĩa icủa itừ ingữ iđược idùng itrong iđề itài: iCác ikhái
niệm isử idụng iphổ ibiến, iphù ihợp ivới idự ián ivăn ihóa idu ilịch itại iTP. iHCM i.

i

Chương i2, inội idung iquan itrọng iđược itrình ibày ilà itổng iquan inghiên icứu itrên ithế
giới icủa inhiều ihọc igiả ikhác inhau itrong ivề itiêu ichí ivà imơ ihình ilựa ichọn inhà ithầu. iLuận

i

văn isẽ itrích ilại icác idữ iliệu i ilại icủa icác itạp ichí ikhoa ihọc iđã iđược iđăng itải itrên inhiều itạp

i

chí inỗi itiếng iđể itổng ihợp, ikhảo isát ivà iđưa ivào ixử ilý isố iliệu. iCác idữ iliệu iđược itổng ihợp ilà

i

cơ isở iđể i ihọc iviện icó ithể ithiết ilập imột ibộ ithư iviện icác itiêu ichí iảnh ihưởng iđến iquyết iđịnh

i

lựa ichọn inhà ithầu ithực ihiện idự ián ivăn ihóa idu ilịch.

i

2.2. Các khái niệm
2.2.1. Khái niệm về Bên mời thầu
Bên mời thầu là đơn vị có năng lực chun mơn phù hợp để thực hiện các hoạt
động đấu thầu. (Theo Luật đấu thầu số 43/2013/QH13)
Bên mời thầu có thể là chính chủ đầu tư. Khi chủ đầu tư khơng có đủ năng lực để
mời thầu thì có thể thành lập hoặc lựa chọn một tổ chức. Bên mời thầu tại dự án văn hố

du lịch tại luận văn là cơng ty có vốn tư nhân và có bộ phận lựa chọn các nhà thầu có đủ
năng lực và chun mơn phù hợp
2.2.2. Khái niệm về Chủ đầu tƣ
Chủ đầu tư xây dựng (sau đây gọi là chủ đầu tư) là tổ chức hoặc cá nhân sử dụng
vốn để thực hiện hoạt động đầu tư xây dựng. (Điều 3, Luật xây dựng 2014) Vốn thực
hiện hoạt động đầu tư xây dựng có thể là vốn sở hữu, vốn vay hoặc vốn được giao trực
tiếp quản lý. Chủ đầu tư phải chịu trách nhiệm toàn diện trước pháp luật về dự án xây
dựng mà người quyết định đầu tư giao. Chủ đầu tư được toàn quyền xử lý mọi tình huống
liên quan đến vấn đề chất lượng cơng trình, an tồn và vệ sinh mơi trường.
2.2.3. Khái niệm về Nhà thầu
Nhà thầu xây dựng (sau đây gọi là nhà thầu) là tổ chức, cá nhân có đủ điều kiện
năng lực hoạt động xây dựng, năng lực hoạt động trong lĩnh vực xây dựng khi tham gia
quan hệ hợp đồng với tư cách là bên nhận thầu trong hoạt động đầu tư xây dựng. (Điều 3,
Luật xây dựng 2014)

HVTH: Ngơ Hồng Phi – MSHV: 1670147

Trang 11


Luận văn tốt nghiệp

GVHD: TS. Lê Hoài Long

Nhà thầu trong theo đề tài này chính là Tổng thầu - nhà thầu ký kết hợp đồng trực
tiếp với chủ đầu tư để nhận thầu một, một số loại công việc hoặc tồn bộ cơng việc của
dự án đầu tư xây dựng. (Điều 3, Luật xây dựng 2014)
2.2.4. Khái niệm về dự án
Dự án là một nhóm các cơng việc được thực hiện theo một quy trình nhất định để
đạt được mục tiêu đề ra, có thời điểm bắt đầu và kết thúc được ấn định trước và sử dụng

tài nguyên có giới hạn. Dự án xây dựng là tập hợp những đề xuất có liên quan đến việc
bỏ vốn để tạo mới, mở rộng, hay cải tạo những cơng trình xây dựng. Một dự án nói chung
hay một dự án xây dựng nói riêng bao gồm ba thành tố: quy mơ, kinh phí và thời gian
(Đ.T.X Lan, 2008).
2.2.5. Cơng trình văn hóa du lịch
Theo phụ lục 1, thơng tư 03/2016/TT-BXD ngày 10/03/2016 của Bộ xây dựng về
quy định về phân cấp cơng trình xây dựng và hướng dẫn áp dụng trong quản lý hoạt động
đầu tư xây dựng quy định: Công trình văn hóa thuộc nhóm cơng trình dân dụng bao
gồm: Bảo tàng, thư viện, triển lãm, nhà trưng bày, trung tâm hội nghị, nhà hát, nhà văn
hóa, câu lạc bộ, rạp chiếu phim, rạp xiếc, vũ trường và các công trình văn hóa tập trung
đơng….. Cơng trình du lịch bao gồm lữ hành, khách sạn, nhà hàng.
Trong luận văn này tập trung nghiên cứu cho các cơng trình văn hóa tập trung
đơng người, đặc biệt ở Cơng viên Văn hóa Đầm Sen, khu du lịch sinh thái Vàm Sát…
2.2.6. Các hình thức lựa chọn nhà thầu xây dựng hiện nay
a. Đấu thầu rộng rãi
Đấu thầu rộng rãi là hình thức lựa chọn nhà thầu mà không giới hạn số lượng đơn
vị tham dự. Đầu thầu rộng rãi được công khai trên các phương tiện thông tin đại chúng.
Đấu thầu rộng rãi là hình thức được sử dụng rất nhiều vì có nhiều ưu điểm như
tính cạnh tranh cao, cơng khai minh bạch, đòi hỏi năng lực thực sự từ các nhà thầu, thúc
đẩy nhà thầu phải tự nâng cao hồ sơ năng lực cạnh tranh với các đối thủ.
b. Đấu thầu hạn chế
Đấu thầu hạn chế được áp dụng khi có yêu cầu cao về kỹ thuật hoặc kỹ thuật có
tính đặc thù. Các nhà thầu được sơ tuyển dựa trên năng lực, kinh nghiệm đáp ứng yêu cầu
HVTH: Ngô Hoàng Phi – MSHV: 1670147

Trang 12


Luận văn tốt nghiệp

GVHD: TS. Lê Hồi Long

của gói thầu và có nhu cầu tham dự thầu. Danh sách ngắn các nhà thầu đáp ứng mọi yêu
cầu phải tối thiểu 03 nhà thầu và phải được người có thẩm quyền đầu tư phê duyệt.
c. Chỉ định thầu
Chỉ định thầu là hình thức lựa chọn trực tiếp đơn vị thi cơng xây dựng, chủ yếu là
các dự án mang tính cấp bách quốc gia, bao gồm các dự án theo nghị định 63 như sau:
-

Dự án cần xây dựng để khắc phục, xử lý sự cố bất khả kháng như thiên tai, lũ lụt,
hỏa hoạn, động đất, sóng thần…

-

Dự án cần xây dựng để bảo đảm bí mật quốc gia;

-

Dự án xây dựng với mục tiêu bảo vệ lãnh thổ quốc gia

-

Dự án di dời hạ tầng kỹ thuật phục vụ giải tỏa mặt bằng;

-

Dự án rà phá bom, mìn, vật nổ để chuẩn bị mặt bằng thi công xây dựng cơng trình;

-

Dự án xây dựng từ 01 tỷ trở xuống

Các dự án chỉ áp dụng cho các chủ th ể là cơ quan nhà nước, doanh nghiệp nhà nước.
Hình thức lựa chọn nhà thầu tuy không áp dụng cho các dự án có vốn tư nhân tuy
nhiên khơng được sử dụng phổ biến vì khơng đảm bảo tính cạnh tranh và thường bị
nhà thầu báo giá thi công cao.
d. Chào hàng cạnh tranh
Chào hàng cạnh tranh là hình thức mời trực tiếp tối thiểu 3 nhà thầu có đủ năng lực,
kinh nghiệm thi công tham gia báo giá cho các dự án xây dựng đơn giản và có hồ sơ thiết
kế bản vẽ thi công đầy đủ. (Theo Luật đấu thầu và nghị định 63)
e. Tự thực hiện
Chủ đầu tư dự án có thể tự thực hiện xây dựng chính dự án của do chính mình chức
trực tiếp quản lý khi đáp ứng đầy đủ năng lực kỹ thuật, tài chính và kinh nghiệm. Hình
thức này thường thấy khi chủ đầu tư dự án xuất thân là đơn vị thi công (Theo Luật đấu
thầu và nghị định 63).
2.3. Các nghiên cứu tƣơng tự
2.3.1. Các nghiên cứu quốc tế
- “Patrick Sik-Wah Fong a & Sonia Kit-Yung Choi (2000) - Final contractor selection
using the analytical hierarchy process.”
HVTH: Ngơ Hồng Phi – MSHV: 1670147

Trang 13


Luận văn tốt nghiệp

GVHD: TS. Lê Hoài Long

“Để thực hiện mục tiêu chính của nghiên cứu, tác giả đã thực hiện một cuộc khảo sát
tại Hồng Kông dựa trên 68 tiêu chí lựa chọn nhà thầu được tổng hợp từ các nghiên cứu

trước đây. Từ đó lựa chọn ra các nhóm nhân tố chính để thực hiện so sánh, xếp hạng nhà
thầu theo mơ hình phân tích thứ bậc AHP.”
Bảng 2-1: Các tiêu chí lựa chọn nhà thầu theo Fong và Choi (2000)
Nhóm các tiêu chí

Các tiêu chí

1. Giá
2. Năng lực tài chính

- Báo cáo tài chính
- Tham khảo tài chính
- Sự thất bại để hồn thành dự án trước
đây

3. Hiệu suất

- Chậm trễ
- Tăng chi phí
- Chất lượng thực tế đạt được
- Quy mơ dự án đã hồn thành

4. Kinh nghiệm

- Loại dự án đã hoàn thành
- Kinh nghiệm trong khu vực địa
phương

5. Tài nguyên

- Tài nguyên máy móc, thiết bị
- Tài nguyên con người

6. Khối lượng công việc hiện tại
7. Quan hệ giữa chủ đầu tư và nhà thầu
trước đây
8. Hiệu suất an toàn
- “D. Singh and Robert L. K. Tiong (2005) - A Fuzzy Decision Framework for
Contractor Selection.”
“Tác giả của bài báo nghiên cứu xây dựng một hệ thống đánh giá khả năng đáp
ứng theo yêu cầu của chủ đầu tư dựa trên tập lý thuyết mờ. Nghiên cứu sử dụng 2 nhóm
tiêu chí để đánh giá hiệu quả trong quá khứ trước đây và các tiêu chí phụ, bao gồm:”
HVTH: Ngơ Hồng Phi – MSHV: 1670147

Trang 14


Luận văn tốt nghiệp

GVHD: TS. Lê Hoài Long

Bảng 2-2: Các các tiêu chí lựa chọn nhà thầu theo Singh và Tiong (2005)
Nhóm các tiêu chí
Các tiêu chí
- Vượt thời gian và vượt chi phí trong
các dự án trước đây
- Phù hợp với tiêu chí kỹ thuật và tiêu
chí chất lượng
- Sai sót hay khơng hồn thành cơng
1. Sự thực hiện trong quá khứ

việc
- Khiếu nại hay kiện tụng
- Quan hệ với chủ đầu tư, thầu phụ, nhà
cung cấp trong quá khứ
- Sự thất bại trong quá khứ
- Sự thực hiện an tồn
- Tài chính bền vững
- Khả năng của người quản lý
- Tài nguyên sẵn có

2. Tiềm năng thực hiện

- Khối lượng công việc hiện tại
- Năng lực kỹ thuật
- Kinh nghiệm trước đây với Chủ đầu tư
- Các tiêu chí cụ thể của dự án

- “Ibrahim M. Mahdi, Mike j. Riley, Sami M. Fereig & Alex P. Alex (2002) - A
multi-criteria approach to contractor selection.”
“Tác giả đã nghiên cứu một mơ hình hỗ trợ quyết định đa tiêu chí cho công tác lựa
chọn nhà thầu phù hợp nhất . Hệ thống này có thể chứa những đặc điểm đặc biệt của một
dự án ngoài các năng lực và khả năng của những nhà thầu được đánh giá. Đầu tiên, hệ
thống đánh giá danh sách các nhà thầu có năng lực phù hợp với điều kiện dự án cụ thể..
Phương pháp Delphi đã được sử dụng để đánh giá đáng tin cậy từ các ý kiến chuyên gia
cho tất cả các tiêu chí liên quan đến năng lực nhà thầu, trong khi q trình phân tích cấp
bậc (AHP) đã được sử dụng để đánh giá các điều kiện cụ thể của dự án. Hệ thống có thể
dễ dàng chỉnh sửa để áp dụng các điều kiện cụ thể của dự án và cũng để thuận lợi cho
HVTH: Ngơ Hồng Phi – MSHV: 1670147

Trang 15


Luận văn tốt nghiệp

GVHD: TS. Lê Hoài Long

việc ra quyết định trong việc giải thích những lý do cho việc loại bỏ các nhà thầu. Các
tiêu chí lựa chọn nhà thầu:”
Bảng 2-3: Các tiêu chí lựa chọn nhà thầu theo Madhi và cộng sự (2002)
Nhóm các tiêu chí

Các tiêu chí
- Thời gian làm việc tại các dự án xây dựng
tương tự
- Tổng các dự án tương tự đã tham gia
- Khối lượng cơng việc trung bình trong các

1. Kinh nghiệm

dự án xây dựng tương tự
- Làm việc với các loại hợp đồng khác
nhau
- Làm việc trong điều kiện địa lý tương tự
- Làm việc dự án trong điều kiện thời tiết
- Chi phí
- Chất lượng cơng việc
- Tiến độ

2. Hiệu suất thực hiện

- An tồn
- Sự hài lịng của chủ đầu tư
- Quan hệ với thầu phụ
- Quan hệ với nhà cung cấp
- Quan hệ với công ty bảo hiểm
- Mức tín dụng của nhà thầu hay biên bản
chi trả đối với nhà thầu phụ và nhà cung cấp

3. Tài chính ổn định của nhà thầu

- Chất lượng của báo cáo tài chính
- Thỏa thuận ngân hàng thỏa đáng
- Tỷ số khả năng thanh toán
- Tỷ suất doanh nghiệp
- Tỷ suất nợ

4. Tiêu chí cụ thể cho dự án

- Ngân sách dự án
- Chất lượng kỳ vọng

HVTH: Ngơ Hồng Phi – MSHV: 1670147

Trang 16


Luận văn tốt nghiệp

GVHD: TS. Lê Hồi Long

Nhóm các tiêu chí

Các tiêu chí
- Sự phức tạp của dự án
- Nhân tố chính trị
- Chủ đầu tư sẵn sàng chia sẻ rủi ro dự án
- Tiến độ
- Đặc trưng riêng biệt của dự án
- Sự nhạy cảm của thay đổi thiết kế
- Sự liên quan của chủ đầu tư trong quá
trình quản lý
- Năng lực quản lý

5. Năng lực hiện tại

- Năng lực thiết bị
- Năng lưc nhân lực
- Năng lực mua sắm
- Lượng lưu động tiền mặt
- Tiến độ nhân lực
- Tiến độ mua sắm

6. Chiến lược làm việc của nhà thầu

- Tiến độ thiết bị
- Kế hoạch đảm bảo và kiểm sốt chất lượng
- Kế hoạch an tồn
- Cơ cấu tổ chức/Năng lực của cán bộ
- Loại công việc của thầu phụ

HVTH: Ngơ Hồng Phi – MSHV: 1670147

Trang 17


Luận văn tốt nghiệp

GVHD: TS. Lê Hoài Long

- “Zedan Hatush, Martin Skitmore (1998) -Contractor Selection Using
Multicriteria Utility Theory: An Additive Model.”
“Tác giả nghiên cứu một hệ thống kỹ thuật phân tích cho lựa chọn đơn vị thi cơng
dựa trên lý thuyết tiện ích đa tiêu chí (multicriteria utility theory). Để minh họa cho kỹ
thuật này, một trường hợp nghiên cứu ở Anh đã được áp dụng. Danh sách các tiêu chí
được trình bày như sau:”
Bảng 2-4: Danh sách các tiêu chí lựa chọn nhà thầu theo Hatush và Skitmore (1998)
Nhóm các tiêu chí

Các tiêu chí
- Tạm ứng

1. Tổng số tiền đấu thầu

- Vốn đấu thầu
- Bảo dưỡng thông thường
- Đại tu
- Tài chính ổn định

2. Tài chính lành mạnh

- Đánh giá mức tín dụng
- Các liên kết và thỏa thuận với ngân hàng
- Khả năng tài chính
- Kinh nghiệm

3. Khả năng kỹ thuật

- Thiết bị, máy móc thi cơng
- Cán bộ
- Khả năng
- Q trình thi cơng và chất lượng thực hiện
trong quá khứ

4. Khả năng quản lý

- Khả năng tổ chức quản lý dự án
- Kinh nghiệm nhân sự
- Kiến thức quản lý
- An toàn

5. Sức khỏe và an tồn

- EMR
- OSHA
- Trách nhiệm quản lý an tồn

HVTH: Ngơ Hoàng Phi – MSHV: 1670147

Trang 18