BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO
.................../...................
BỘ NỘI VỤ
........../..........
HỌC VIỆN HÀNH CHÍNH QUỐC GIA
NGUYỄN HỮU VINH
QUẢN LÝ NHÀ NƯỚC VỀ KINH TẾ CẤP XÃ
TRÊN ĐỊA BÀN HUYỆN HÒA THÀNH, TỈNH TÂY NINH
Chun ngành: Quản lý cơng
Mã số:
60 34 04 03
TĨM TẮT LUẬN VĂN THẠC SĨ QUẢN LÝ CƠNG
TP. HỒ CHÍ MINH – NĂM 2018
Cơng trình
đượctrình
hồn thành tại: HỌC VIỆN HÀNH CHÍNH QUỐC GIA
Cơng
Người hướng dẫn khoa học: TS. ĐÀO ĐĂNG KIÊN.
Chủ tịch Hội đồng: TS. Hà Quang Thanh.
Thư ký Hội đồng: TS. Trần Trí Trinh.
Phản biện 1: TS. Phan Ánh Hè.
Phản biện 2: TS. Trương Thị Minh Sâm.
Ủy viên Hội đồng: TS. Nguyễn Trung Đông.
Luận văn được bảo vệ tại Hội đồng chấm luận văn thạc sĩ, Học viện
Hành chính Quốc gia.
Địa điểm: Phòng 210, Nhà A, Hội trường bảo vệ luận văn thạc sĩ, Học
viện Hành chính Quốc gia.
Số 10, Đường 3 tháng 2, Phường 12, Quận 10, Thành phố Hồ Chí Minh.
Thời gian: Vào hồi 9 giờ 15 phút, ngày 21 tháng 3 năm 2018.
Có thể tìm hiểu luận văn tại Thư viện Học viện Hành chính Quốc gia
hoặc trên trang Web Khoa Sau đại học, Học viện Hành chính Quốc gia.
1
PHẦN MỞ ĐẦU
1. Lý do chọn Đề tài
Chính quyền cơ sở cấp xã, phường, thị trấn (gọi chung là cấp xã) là cấp hành
chính bao gồm Hội đồng nhân dân và Ủy ban nhân dân. Hội đồng nhân dân là cơ
quan quyền lực nhà nước ở địa phương, quyết định những chủ trương, giải pháp lớn
của địa phương, thực hiện chức năng giám sát toàn diện. Ủy ban nhân dân là cơ quan
hành chính nhà nước ở địa phương, thực hiện chức năng quản lý nhà nước trên các
lĩnh vực về kinh tế-văn hóa xã hội-quốc phịng an ninh.
Ủy ban nhân dân cấp xã là chủ thể điều hành và thực hiện các giải pháp nhằm
ổn định, duy trì và phát triển tình hình kinh tế-văn hóa xã hội-quốc phịng an ninh tại
địa phương, hay nói cách khác Ủy ban nhân dân cấp xã là cơ quan trực tiếp tổ chức,
triển khai và thực hiện các chủ trương, đường lối, chính sách của Đảng, Nhà nước và
sự chỉ đạo của cấp trên, đồng thời thông qua hiệu quả hoạt động của Ủy ban nhân dân
có thể phản ánh được kết quả, hiệu lực thực thi các chủ trương, đường lối, chính sách
đó. Do đó, vấn đề làm sao để nâng cao hiệu quả quản lý Nhà nước, tổ chức điều hành
tốt công việc thực tiễn tại địa phương, nhằm đem lại hiệu quả cao nhất, là vấn đề
quan trọng hiện nay.
Cấp xã là cấp trực tiếp liên hệ và tiếp xúc với Nhân dân, là cầu nối giữa Đảng,
Nhà nước với Nhân dân, là nơi gần dân, sát dân nhất, cũng chính là cấp trực tiếp tiến
hành tiếp nhận và giải quyết những yêu cầu, nguyện vọng chính đáng của Nhân dân.
Tuy nhiên, hiện nay nội dung tổ chức thực thi và thực hiện chủ trương, chính sách
vẫn là khâu còn hạn chế trong hoạt động của cấp cơ sở. Riêng hoạt động quản lý nhà
nước của Ủy ban nhân dân cấp xã, nhất là quản lý nhà nước về kinh tế lại càng bộc lộ
rõ hơn những yếu kém của mình, ngun nhân có thể xuất phát từ sự thiếu kiểm tra,
đôn đốc, chỉ đạo thường xuyên, kịp thời từ cấp trên, từ thể chế quy định về tổ chức,
hoạt động, nhiệm vụ, quyền hạn quản lý nhà nước về kinh tế của Ủy ban nhân dân
cấp xã còn thiếu sót hoặc từ ý chí chủ quan của người trực tiếp chỉ đạo, điều hành
cơng việc.
Hịa Thành là huyện nội địa thuộc tỉnh Tây Ninh, diện tích tự nhiên của huyện
là 82,92 km2, đơn vị hành chính gồm Thị trấn Hoà Thành và 7 xã (Hiệp Tân, Long
2
Thành Bắc, Long Thành Trung, Long Thành Nam, Trường Đông, Trường Hoà,
Trường Tây). Dân số toàn huyện năm 2016 là 145.809 người. Có Trung tâm Thương
mại Long Hoa nằm trên cửa ngõ giao thông giữa Tây Ninh và Thành phố Hồ Chí
Minh; Tịa Thánh Cao Đài thuộc huyện Hịa Thành là một địa điểm du lịch, hành
hương khá nổi tiếng với các hoạt động lễ, tết hàng năm thu hút trên 100.000 lượt
khách tham quan, là đầu mối lưu thông hàng hóa giữa các huyện trong tỉnh, chính vì
thế địi hỏi huyện phải thực hiện tốt vai trò quản lý nhà nước về kinh tế.
Do đó, làm sao để nâng cao hiệu quả quản lý nhà nước về kinh tế của các xã,
thị trấn, tạo được sự nhạy bén, thông thống về mơi trường đầu tư, đảm bảo về an
ninh chính trị trật tự an tồn xã hội, chăm lo tốt về an sinh xã hội là nhiệm vụ quan
trọng của huyện Hòa Thành trong giai đoạn hiện nay. Với đặc thù là cửa ngõ lưu
thơng hàng hóa trong và ngoài tỉnh, tốc độ phát triển kinh tế thời gian qua trên địa
bàn huyện tương đối nhanh so với các huyện trong tỉnh, việc tìm giải pháp để nâng
cao hiệu quả quản lý nhà nước về kinh tế cấp xã trên địa bàn huyện là nhu cầu cấp
thiết cho sự phát triển trong tình hình hiện nay.
Xuất phát từ những thực tiễn nêu trên, học viên lựa chọn đề tài “Quản lý nhà
nước về kinh tế cấp xã trên địa bàn huyện Hòa Thành, tỉnh Tây Ninh” làm luận
văn tốt nghiệp cao học quản lý cơng.
2. Tình hình nghiên cứu liên quan đến đề tài
Quản lý nhà nước về kinh tế có vai trị quan trọng trong các lĩnh vực quản lý
của nhà nước. Tuy nhiên, trong thực tiễn quản lý nhà nước về kinh tế tại các cấp
chính quyền hiện nay ở nước ta vẫn còn nhiều vấn đề cần quan tâm, nhiều hạn chế,
bất cập còn tồn tại, chưa đáp ứng tốt yêu cầu vận hành trong điều kiện nền kinh tế thị
trường định hướng xã hội chủ nghĩa và hội nhập kinh tế quốc tế. Do đó, việc nghiên
cứu quản lý nhà nước về kinh tế góp phần nâng cao hiệu quả quản lý được nhiều tác
giả chú trọng. Hiện nay nổi lên một số cơng trình nghiên cứu liên quan đến nội dung
luận văn, tiêu biểu có các cơng trình như sau:
Một là, các cơng trình đã công bố và được in thành sách
-Học viện Hành chính Quốc gia (2011), Quản lý nhà nước trên các lĩnh vực
kinh tế, Nhà xuất bản Lý luận Chính trị Quốc gia, Hà Nội. Giáo trình hệ thống hóa
3
khoa học quản lý nhà nước về kinh tế trên các lĩnh vực dự án đầu tư, doanh nghiệp,
hội nhập kinh tế quốc tế. Tổng quan lý luận chung quản lý nhà nước về kinh tế, sự
vận động của nền kinh tế thị trường với các qui luật cơ bản: cung cầu, cạnh tranh và
giá trị; hệ thống mục tiêu, quan điểm của Đảng và nhà nước trong quản lý nhà nước
trên các lĩnh vực kinh tế; các nguyên tắc, phương pháp và công cụ trong quản lý nhà
nước về kinh tế. Cụ thể hóa các cách thức quản lý nhà nước trên các lĩnh vực kinh tế
như: quản lý nhà nước đối với doanh nghiệp, đối với dự án đầu tư và Hội nhập kinh
tế quốc tế. Đây là tài liệu hữu ích có tính định hướng cho nghiên cứu của luận văn.
-Đỗ Hoàng Toàn, Mai Văn Bưu (2010), Quản lý nhà nước về kinh tế, Nhà xuất
bản Thống kê, Hà Nội. Giáo trình có 04 chương, cung cấp cho sinh viên những nội
dung chủ yếu: tổng quan, qui luật; nguyên tắc, công cụ; phương pháp, mục tiêu và
chức năng quản lý nhà nước về kinh tế. Ưu điểm và nhược điểm của nền kinh tế thị
trường, cách thức tác động của nhà nước vào nền kinh tế thị trường. Giáo trình có
nhiệm vụ cung cấp cho sinh viên những kiến thức lý luận, khái quát cơ bản, có tính
hệ thống của một bộ mơn khoa học về Nhà nước, quản lý nền kinh tế quốc dân của
Nhà nước. Nội dung giáo trình nhằm cung cấp cho sinh viên những kiến thức cơ bản,
hiện đại ở Việt Nam trong lĩnh vực quản lý Nhà nước về kinh tế. Giáo trình là tài liệu
khoa học nêu rõ khái niệm quản lý; quản lý nhà nước về kinh tế; quản lý nhà nước về
ngành, lĩnh vực và lãnh thổ; tổ chức bộ máy quản lý nhà nước về kinh tế và quyết
định, hiệu quả quản lý kinh tế. Đây là tài liệu tham khảo có ích cho luận văn.
-Nguyễn Đăng Thành (2012), Đo lường và đánh giá hiệu quả quản lý hành
chính nhà nước những thành tựu trên thế giới và ứng dụng ở Việt Nam, Nhà xuất bản
lao động, Hà Nội. Nội dung sách chuyên khảo luận bàn về những lý luận, khái niệm
về đo lường và đánh giá hiệu quả với các tiêu chí đánh giá hiệu quả, những kinh
nghiệm đo lường và đánh giá hiệu quả quản lý nhà nước của một số nước trên thế
giới và khả năng ứng dụng vào quản lý nhà nước ở Việt Nam. Đây là tài liệu tham
khảo bổ ích vừa có tính lý luận và thực tiễn, vừa có tác dụng định hướng về hiệu quả
quản lý nhà nước cho nội dung luận văn nghiên cứu.
-Lê Sỹ Thiệp (2014), Quản lý nhà nước về kinh tế, Nhà xuất bản Thống kê, Hà
Nội. Giáo trình Quản lý nhà nước về kinh tế do GS,TS Lê Sỹ Hiệp biên soạn có cấu
4
trúc nội dung được trình bày gồm 2 phần: Phần 1-Những vấn đề lý luận chung về
quản lý nhà nước về kinh tế, trong phần này tác giả hệ thống hóa kiến thức quản lý
nhà nước về kinh tế mang tính lý luận, lý giải và làm rõ thuật ngữ kinh tế; nguồn gốc
và quá trình hình thành tư duy quản lý kinh tế, nguyên lý kinh tế; quản lý sử dụng
hiệu quả các nguồn lực của nền kinh tế, vai trò và sự cần thiết quản lý nhà nước về
kinh tế. Phần 2-Quản lý nhà nước đối với các lĩnh vực kinh tế cụ thể, trong phần này
tác giả đi sâu làm rõ cách thức quản lý nhà nước đối với các lĩnh vực kinh tế cụ thể;
chức năng, nhiệm vụ của nhà nước trong nền kinh tế thị trường; các nguyên tắc,
phương pháp và công cụ quản lý của nhà nước nhằm khai thác có hiệu quả các nguồn
lực của đất nước trong bối cảnh nền kinh tế thị trường, đẩy mạnh cơng nghiệp hóa,
hiện đại hóa và hội nhập quốc tế sâu rộng trong giai đoạn hiện nay ở nước ta.
Hai là, các đề tài nghiên cứu cấp Bộ
-Bộ Kế hoạch và Đầu tư (2011), Nghiên cứu và phân cấp quản lý Nhà nước về
đầu tư công ở Việt Nam, Hà Nội. Đề tài tập trung nghiên cứu, phân tích thực trạng
phân cấp quản lý đầu tư công ở Việt Nam từ năm 2000 đến nay, qua đó tìm ra những
bất cập và ngun nhân nhằm đề xuất những quan điểm, giải pháp định hướng góp
phần thúc đẩy công tác đổi mới phân cấp quản lý hiện nay ở Việt Nam.
-Bộ Kế hoạch và Đầu tư (2005), Đổi mới quản lý nhà nước đối với các loại
hình doanh nghiệp ở Việt Nam theo hướng không phân biệt thành phần kinh tế, Hà
Nội. Đề tài tập trung nghiên cứu cơ sở lý luận và thực tiễn về quản lý nhà nước đối
với doanh nghiệp theo hướng thống nhất không phân biệt thành phần kinh tế; xác
định các nội dung chính của quản lý nhà nước đối với doanh nghiệp và kiến nghị các
giải pháp nhằm hình thành nội dung và cơ chế quản lý nhà nước thống nhất cho các
loại hình doanh nghiệp.
Ba là, luận án tiến sỹ, luận văn thạc sỹ quản lý nhà nước về kinh tế
-Đào Viết Hiền (2005), Nâng cao hiệu lực quản lý nhà nước về kinh tế trong
nền kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa, Luận án tiến sỹ, Học viện Chính
trị Quốc gia Hồ Chí Minh, Hà Nội. Luận án hệ thống các khái niệm cơ bản về nền
kinh tế thị trường, những ưu thế và khuyết tật của nền kinh tế thị trường; vai trò, sự
cần thiết quản lý nhà nước về kinh tế; những tiêu chí về hiệu lực, kinh nghiệm của
5
một số quốc gia trên thế giới trong quản lý nhà nước về kinh tế. Phân tích, đánh giá
thực trạng hiệu lực quản lý nhà nước về kinh tế trong thời kỳ đổi mới, những vấn đề
đang đặt ra, nguyên nhân của những hạn chế, quan điểm và giải pháp nâng cao hiệu
lực quản lý nhà nước về kinh tế ở Việt Nam hiện nay. Luận án có tính khái quát hóa
cao về lý luận và thực tiễn về hiệu lực quản lý nhà nước về kinh tế trong sự nghiệp
đổi mới từ nền kinh tế kế hoạch hóa sang nền kinh tế thị trường định hướng xã hội
chủ nghĩa.
-Dương Thị Lan Chi (2007), Tổ chức và hoạt động của chính quyền cấp xã ở
nước ta hiện nay, Luận văn thạc sĩ, Học viện Hành chính Quốc gia, Hà Nội. Đề tài đề
cập đến thực trạng vấn đề tổ chức và hoạt động của chính quyền cấp xã, nêu lên
những kết quả đạt được, những hạn chế, khó khăn, vướng mắc trong quá trình phối
hợp, điều hành hoạt động của chính quyền địa phương, tuy nhiên đề tài vẫn chưa
phân tích sâu về nội dung quản lý nhà nước, nhất là quản lý nhà nước về kinh tế.
-Trần Văn Hiệp (2011), Nâng cao hiệu quả hoạt động của Ủy ban nhân dân
cấp xã ở tỉnh Hậu Giang, Luận văn thạc sĩ, Học viện Hành chính Quốc gia, Hà Nội.
Đề tài phần lớn đề cập đến cách thức hoạt động, phương pháp quản lý, điều hành của
chính quyền địa phương, những bất cập trong vấn đề hoạt động của Ủy ban nhân dân
cấp xã, từ đó đề xuất những giải pháp góp phần nâng cao chất lượng, hiệu quả của
cấp chính quyền địa phương. Hạn chế của đề tài là đề cập những vấn đề chung mà
chưa đi sâu vào quản lý nhà nước về kinh tế của chính quyền cấp xã.
-Hoàng Thị Dung (2016), Nâng cao chất lượng cán bộ chủ chốt của chính
quyền cấp xã huyện Bình Liêu, tỉnh Quảng Ninh, Luận văn thạc sĩ, Học viện Hành
chính Quốc gia. Đề tài chủ yếu đề cập đến vấn đề nhân sự nhất là đội ngũ cán bộ chủ
chốt trong cơ quan hành chính nhà nước cấp xã, cơng tác tổ chức, điều hành về nhân
sự trong cơ quan hành chính, nhất là chính quyền cấp xã thời gian qua đã đạt được
những kết quả thiết thực, từng bước đem lại hiệu quả cao trong việc nâng cao chất
lượng hoạt động, đồng thời kiến nghị một số giải pháp để nâng cao hiệu quả công tác
này trong thời gian tới. Hạn chế của luận văn là chưa phân tích sâu về cơng tác quản
lý của chính quyền cấp xã, nhất là quản lý nhà nước về kinh tế trên địa bàn.
6
-Nguyễn Văn Sỹ (2016), Hoạt động của chính quyền cấp xã từ thực tiễn huyện
Văn Lâm, tỉnh Hưng Yên, Luận văn thạc sĩ, Học viện Hành chính Quốc gia, Hà Nội.
Đề tài cung cấp kinh nghiệm trong cách thức hoạt động, phương pháp quản lý hoạt
động của chính quyền địa phương nhằm đạt hiệu quả, mang tính khả thi, góp phần đề
cao vai trò quan trọng trong giải quyết các thủ tục hành chính tại địa phương. Tuy
nhiên, đề tài đề cập đến quản lý nhà nước về kinh tế trên địa bàn xã không nhiều, chủ
yếu về thủ tục hành chính.
Nhìn chung, các đề tài luận văn, luận án trên chủ yếu nhấn mạnh đến cách thức
tổ chức và hoạt động của chính quyền cấp xã; hiệu quả quản lý và điều hành của
chính quyền địa phương trong tình hình hiện nay mà chưa đề cập, nhấn mạnh về hiệu
quả quản lý kinh tế của chính quyền địa phương. Bên cạnh đó có rất nhiều bài báo, đề
tài, luận văn, luận án nghiên cứu về hoạt động quản lý nhà nước về kinh tế của chính
quyền cấp xã. Các cơng trình nghiên cứu đã có những đóng góp nhất định trong việc
cung cấp nền tảng lý luận chung quản lý nhà nước về kinh tế của chính quyền cấp xã
trong phạm vi cả nước nói chung và huyện Hịa Thành, tỉnh Tây Ninh nói riêng.
Tuy nhiên việc nghiên cứu nội dung quản lý nhà nước về kinh tế tại huyện Hịa
Thành cho đến nay vẫn chưa có cơng trình nào được tiến hành. Do đó, với nhiệm vụ
đặt ra là phải đi sâu nghiên cứu về thực trạng, hiệu quả hoạt động thiết thực của công
tác quản lý nhà nước về kinh tế cấp xã là vấn đề quan trọng, nhất là trong thời kỳ đổi
mới phát triển như hiện nay.
3. Mục đích và nhiệm vụ của luận văn
3.1 Mục đích
Mục đích nghiên cứu của đề tài là làm rõ khung lý thuyết, phân tích thực trạng
quản lý nhà nước về kinh tế cấp xã và đề ra giải pháp để nâng cao hiệu quả quản lý
nhà nước về kinh tế cấp xã trên địa bàn huyện Hòa Thành, tỉnh Tây Ninh.
3.2 Nhiệm vụ
Để đạt được mục đích nghiên cứu nêu trên, nhiệm vụ của đề tài bao gồm:
+Hệ thống hóa cơ sở lý luận quản lý nhà nước về kinh tế; quản lý nhà nước về
kinh tế cấp xã.
7
+Phân tích, đánh giá thực trạng quản lý nhà nước về kinh tế cấp xã trên địa bàn
huyện Hòa Thành, tỉnh Tây Ninh.
+Đề xuất các giải pháp nâng cao hiệu quả quản lý nhà nước về kinh tế cấp xã
trên địa bàn huyện Hòa Thành, tỉnh Tây Ninh.
4. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu
4.1 Đối tượng nghiên cứu
Quản lý nhà nước về kinh tế cấp xã trên địa bàn huyện Hòa Thành, tỉnh Tây
Ninh.
4.2 Phạm vi nghiên cứu
+Về nội dung nghiên cứu: Luận văn nghiên cứu quản lý nhà nước về kinh tế
cấp xã trên địa bàn huyện Hòa Thành, tỉnh Tây Ninh.
+Về không gian nghiên cứu: Trên địa bàn huyện Hòa Thành, tỉnh Tây Ninh.
+Về thời gian nghiên cứu: Năm 2014-2016. Tầm nhìn đến năm 2025.
5. Phương pháp luận và phương pháp nghiên cứu
5.1 Phương pháp luận
Việc tiếp cận nghiên cứu đề tài trên quan điểm của chủ nghĩa duy vật biện
chứng và duy vật lịch sử, tư tưởng Hồ Chí Minh; quan điểm, chủ trương, chính sách
của Đảng và nhà nước về quản lý nhà nước, quản lý nhà nước về kinh tế.
5.2 Phương pháp nghiên cứu
-Phương pháp thu thập thông tin:
+Thông tin thứ cấp: Được thu thập qua các nghiên cứu, báo cáo đã được công
bố như: sách, giáo trình của Học viện Hành chính Quốc gia, các đề tài cấp Bộ, các bài
báo trên các tạp chí, kỷ yếu Hội thảo khoa học, luận án tiến sỹ, luận văn thạc sỹ, các
báo cáo, thông tin của Phịng Kinh tế-Hạ tầng, Phịng Tài chính-Kế hoạch, Phịng Nội
vụ và số liệu thống kê của UBND huyện Hòa Thành, tỉnh Tây Ninh.
+Thông tin sơ cấp: Được thu thập qua các cuộc trao đổi, tham khảo ý kiến của
người dân, các chuyên gia, nhà quản lý, nhà khoa học liên quan đến nội dung quản lý
nhà nước và quản lý nhà nước về kinh tế.
8
-Phương pháp xử lý thông tin: Thông qua các phương pháp phân tích, so sánh,
tổng hợp đối chiếu, suy luận,…một cách có hệ thống và khoa học. Phần mềm phân
tích sử dụng chủ yếu là Excel.
6. Ý nghĩa lý luận và thực tiễn của luận văn
6.1. Ý nghĩa về lý luận
Thứ nhất, Xây dựng khung lý thuyết quản lý nhà nước về kinh tế và quản lý
kinh tế cấp xã. Theo đó, luận văn làm rõ được nội hàm của các khái niệm quản lý nhà
nước, quản lý kinh tế và nội dung quản lý nhà nước về kinh tế.
Thứ hai, Phân tích, đánh giá một cách khoa học thực trạng hoạt động quản lý
kinh tế cấp xã trên địa bàn huyện Hòa Thành, tỉnh Tây Ninh. Đồng thời, làm rõ
những ưu điểm, hạn chế, thiếu sót và nguyên nhân của những hạn chế trong hoạt
động quản lý kinh tế cấp xã trên địa bàn huyện Hòa Thành, tỉnh Tây Ninh.
6.2. Ý nghĩa về thực tiễn
Thứ nhất, Chỉ ra những hạn chế, bất cập của công tác quản lý nhà nước về kinh
tế trên địa bàn huyện Hòa thành, tỉnh Tây Ninh. Từ đó, đề xuất một hệ thống các giải
pháp đồng bộ góp phần hồn thiện quản lý nhà nước về kinh tế cấp xã trên địa bàn
huyện Hòa Thành, tỉnh Tây Ninh.
Thứ hai, luận văn có thể làm tài liệu tham khảo hữu ích cho học sinh, sinh
viên, các nhà quản lý ở địa phương và những ai quan tâm đến đề tài luận văn.
7. Kết cấu của Luận văn
Luận văn được kết cấu gồm các phần mở đầu, nội dung chính, kết luận, tài liệu
tham khảo và 3 chương:
Chương 1: Cơ sở khoa học quản lý nhà nước về kinh tế cấp xã.
Chương 2: Thực trạng quản lý nhà nước về kinh tế cấp xã trên địa bàn huyện
Hòa Thành, tỉnh Tây Ninh giai đoạn 2014-2016.
Chương 3: Phương hướng và giải pháp nâng cao hiệu quả quản lý nhà nước về
kinh tế cấp xã trên địa bàn huyện Hòa Thành, tỉnh Tây Ninh trong thời gian tới.
9
CHƯƠNG 1
CƠ SỞ KHOA HỌC QUẢN LÝ NHÀ NƯỚC VỀ KINH TẾ CẤP XÃ
1.1 Các khái niệm có liên quan
1.1.1. Chính quyền cấp xã
Khái niệm chính quyền cấp xã: Chính quyền cấp xã được hiểu là chính quyền
địa phương ở xã, là hệ thống các cơ quan nhà nước được thành lập ở địa bàn các xã,
thực thi quyền lực nhà nước trong phạm vi quản lý nhà nước ở xã; bao gồm 02 hệ
thống cơ quan: cơ quan quyền lực nhà nước ở địa phương (HĐND xã), cơ quan hành
chính nhà nước ở địa phương (UBND xã).
Đặc điểm của chính quyền cấp xã:
Một là, chính quyền cấp xã là loại chính quyền điển hình và phổ biến ở Việt
Nam.
Hai là, chính quyền cấp xã là chính quyền gần với cộng đồng dân cư nhất, do
vậy, tổ chức và hoạt động vừa phải đảm bảo tính hệ thống, nhất quán vừa phải phù
hợp với điều kiện đặc thù của địa phương.
Ba là, chính quyền cấp xã là chủ thể quan trọng trực tiếp tổ chức thực hiện chủ
trương, đường lối của Đảng và chính sách, pháp luật của Nhà nước đến với Nhân
dân.
Bốn là, chính quyền cấp xã có bộ máy đơn giản nhất, có tính chun mơn hóa
khơng cao, chịu sự tác động từ Nhân dân rất lớn.
Năm là, chính quyền cấp xã chịu nhiều tác động từ quan hệ dịng họ, làng mạc
và văn hóa làng xã.
Vai trị và địa vị pháp lý của chính quyền cấp xã: vai trị và địa vị pháp lý của
chính quyền cấp xã cần được nhìn nhận trong cả hệ thống chính quyền nhà nước và
trong hệ thống chính trị ở cơ sở.
Chính quyền cấp xã trong hệ thống chính trị ở cơ sở:
Một là, hiện thực hóa đường lối, chủ trương lãnh đạo của Đảng.
Hai là, các tổ chức chính trị - xã hội và đoàn thể nhân dân thực hiện có hiệu
quả quyền làm chủ thơng qua hoạt động của chính quyền cấp xã.
Chính quyền cấp xã trong hệ thống chính quyền nhà nước:
10
Một là, các chủ trương, đường lối, chính sách, pháp luật muốn đi vào cuộc
sống phải thông qua hoạt động của chính quyền cấp xã, phải được thực hiện ở xã
thành phong trào hành động của Nhân dân, thông qua những sáng kiến và nỗ lực của
Nhân dân.
Hai là, chính quyền cấp xã là cấp chính quyền gần dân nhất, là nơi trực tiếp tổ
chức các hoạt động quản lý, điều hành các cơng việc hành chính ở cơ sở và trực tiếp
tổ chức thi hành pháp luật ở xã, phường, thị trấn.
Ba là, chính quyền cấp xã có vai trò quan trọng trong việc phát triển địa
phương về mọi mặt. Nâng cao đời sống vật chất và tinh thần cho Nhân dân địa
phương.
1.1.2 Kinh tế cấp xã:
Kinh tế là tổng thể các yếu tố sản xuất, các điều kiện vật chất của đời sống con
người và các mối quan hệ vật chất giữa con người với con người trong quá trình sản
xuất và tái sản xuất xã hội ở một giai đoạn lịch sử nhất định mà mấu chốt là vấn đề sở
hữu và vấn đề lợi ích.
Như vậy, kinh tế cấp xã là tổng hòa các mối quan hệ tương tác lẫn nhau giữa cá
nhân, tổ chức và chính quyền cấp xã, liên quan trực tiếp đến việc sản xuất, trao đổi,
phân phối, tiêu dùng các loại sản phẩm hàng hóa và dịch vụ diễn ra trên địa bàn xã,
nhằm thỏa mãn nhu cầu ngày càng cao của con người nhất định.
1.1.3 Quản lý nhà nước về kinh tế cấp xã:
Là các hoạt động kinh tế được thực hiện trên địa bàn cấp xã chịu sự tác động
có tổ chức và điều chỉnh bằng quyền lực của nhà nước đối với các quá trình xã hội và
hành vi hoạt động của con người do chính phủ và các cơ quan hành chính nhà nước
từ trung ương đến cơ sở (UBND các cấp) tiến hành để thực hiện những chức năng và
nhiệm vụ của nhà nước nhằm duy trì và phát triển cao các mối quan hệ xã hội và trật
tự pháp luật về kinh tế, thỏa mãn nhu cầu hợp pháp của con người trong công cuộc
xây dựng và bảo vệ Tổ quốc.
1.2 Nội dung quản lý nhà nước về kinh tế
1.2.1 Chủ thể quản lý nhà nước về kinh tế ở cấp xã
11
Chủ thể quản lý nhà nước về kinh tế là cơ quan quản lý nhà nước từ trung ương
tới địa phương thực hiện nhiệm vụ, chức năng quản lý đối với các hoạt động kinh tế
trong nền kinh tế quốc dân. Chủ thể quản lý nhà nước về kinh tế ở cấp xã là Hội đồng
nhân dân và Ủy ban nhân dân.
1.2.2 Vai trò quản lý nhà nước về kinh tế ở cấp xã
Ủy ban nhân dân xã thực hiện quản lý về kinh tế với mục tiêu ổn định, duy trì,
phát triển kinh tế một cách bền vững và lành mạnh.
Ủy ban nhân dân xã ngoài quản lý chất lượng hàng hóa mang lại lợi ích cho
cộng đồng, cịn điều tiết sản phẩm hàng hóa phục vụ nhu cầu thiết yếu của Nhân dân,
của thị trường.
Ủy ban nhân dân xã quản lý nhà nước về kinh tế có thể định hướng cho kinh tế
phát huy được hết tiềm năng của mình, định hướng khả năng phát triển tối ưu đối với
từng loại sản phẩm hàng hóa cụ thể, phát huy được nguồn lực cho phát triển.
Ủy ban nhân dân xã quản lý về kinh tế còn là cơ sở để phản ánh tính hiện thực,
tính hiệu quả chính sách của cấp trên.
Ủy ban nhân dân xã quản lý nhà nước về kinh tế có vai trị rất lớn vừa điều tiết,
tạo điều kiện, vừa ngăn chặn, bảo vệ lợi ích của người tiêu dùng, của cộng đồng; kích
thích nền kinh tế phát triển bền vững, đúng hướng và phù hợp với quy hoạch phát
triển vùng miền, phát triển ngành nghề.
1.2.3 Nội dung quản lý nhà nước về kinh tế ở cấp xã
Thứ nhất, đề ra các chủ trương, biện pháp không trái với quy định của pháp
luật và các chủ trương, biện pháp do cấp trên ban hành, nhằm khai thác mọi tiềm
năng kinh tế trên địa bàn xã.
Một là, xây dựng cơ chế quản lý nhà nước và quyền tự quản lý của Nhân dân
nhằm phát huy sức mạnh trí tuệ của quần chúng.
Hai là, tuyên truyền, vận động, khuyến khích, hướng dẫn người nơng dân
chuyển đổi cơ cấu ngành nghề nơng nghiệp theo các mơ hình tự sáng tạo hoặc do cấp
trên phổ biến, hỗ trợ, đồng thời tham gia chương trình phát triển kinh tế của xã.
Ba là, quyết định hoặc góp phần ra quyết định cho hoạt động sản xuất kinh
doanh và giám sát hoạt động sản xuất kinh doanh trên địa bàn xã.
12
Bốn là, các biện pháp nhằm tăng cường đầu tư kết cấu hạ tầng nói chung, hạ
tầng phục vụ cho sản xuất và đời sống cộng đồng dân cư trong xã.
Năm là, các biện pháp phịng chống tham ơ, tham nhũng, lãng phí nhân lực, vật
lực trên địa bàn xã.
Sáu là, các biện pháp nhằm khai thác quá trình phát triển kinh tế trên địa bàn
xã, từ sản xuất đến sản xuất, từ sản xuất đến tiêu dùng.
Bảy là, tổ chức và quản lý sự phát triển kinh tế công của xã.
Thứ hai, xây dựng tổ chức và thực hiện quy hoạch, kế hoạch phát triển kinh
tế-xã hội phù hợp với quy hoạch, kế hoạch phát triển kinh tế cấp trên nhằm huy động
mọi tiềm lực kinh tế trên địa bàn.
Thứ ba, lập dự toán thu, chi ngân sách nhà nước trên địa bàn và phương án
phân bổ dự toán ngân sách.
Thứ tư, xây dựng các biện pháp nhằm đưa tiến bộ khoa học kỹ thuật vào hoạt
động sản xuất kinh doanh và đời sống của Nhân dân ở địa phương.
Thứ năm, kiểm tra, giám sát mọi hoạt động kinh tế đảm bảo quyền và lợi ích
của các bên tham gia vào quá trình kinh tế.
Một là, kiểm tra, giám sát việc chấp hành chính sách pháp luật của nhà nước về
kinh tế.
Hai là, kiểm tra giám sát việc tuân thủ các quy định về bảo vệ môi trường,
quan hệ lao động.
Ba là, kiểm tra, giám sát sản phẩm do doanh nghiệp sản xuất ra.
Thứ sáu, đề ra các biện pháp nhằm thực hiện có hiệu quả các quy định của
pháp luật về tiêu chuẩn đo lường chất lượng, chống hàng gian, hàng giả, hàng kém
chất lượng, bảo vệ lợi ích của người tiêu dùng.
1.3 Đánh giá hiệu quả quản lý nhà nước về kinh tế ở cấp xã
1.3.1 Khái niệm hiệu quả quản lý nhà nước về kinh tế
Hiệu quả (effectiveness) là kết quả, là sự đạt được kết quả mong muốn. Theo
khái niệm của kinh tế học thì: Hiệu quả là kết quả đạt được trừ đi tổng các chi phí
phải bỏ ra để thực hiện cơng việc đó. Để có hiệu quả cao nhất thì kết quả đạt được là
13
điều tất nhiên nhưng các nguồn lực bỏ ra để thực hiện cơng việc đó phải hợp lý, đồng
thời kết quả đó phải đáp ứng được các nhu cầu, mong đợi của người dân.
1.3.2 Tiêu chí để đánh giá hiệu quả quản lý Nhà nước về kinh tế:
Tiêu chí 1: Trình độ và năng lực thực hiện nhiệm vụ quản lý hành chính nhà
nước của đội ngũ cán bộ, cơng chức cấp xã.
Tiêu chí 2: Việc đảm bảo thực hiện những nội dung quản lý nhà nước trên lĩnh
vực kinh tế của Ủy ban nhân dân cấp xã.
Tiêu chí 3: Chi phí của hoạt động quản lý phải hợp lý.
Tiêu chí 4: Sự hài lịng của người dân và tổ chức đối với hoạt động quản lý của
Ủy ban nhân dân xã.
14
TIỂU KẾT CHƯƠNG 1
Trong chương 1, trên cơ sở các luận cứ khoa học, Luận văn đã xây dựng được
khung lý thuyết quản lý nhà nước về kinh tế cấp xã. Theo đó, nội hàm các khái niệm
về chính quyền cấp xã, quản lý nhà nước về kinh tế, trong đó, có khái niệm hiệu quả
quản lý nhà nước về kinh tế và các tiêu chí đánh giá hiệu quả quản lý nhà nước về
kinh tế, bao gồm :
Tiêu chí 1: Trình độ và năng lực thực hiện nhiệm vụ quản lý hành chính nhà
nước của đội ngũ cán bộ, cơng chức ở cấp xã.
Tiêu chí 2: Việc đảm bảo thực hiện những nội dung quản lý nhà nước trên lĩnh
vực kinh tế của Ủy ban nhân dân cấp xã.
Tiêu chí 3: Chi phí của hoạt động quản lý phải hợp lý.
Tiêu chí 4: Sự hài lịng của người dân, tổ chức đối với hoạt động quản lý của
Ủy ban nhân dân xã.
Khung lý thuyết nêu trên là cơ sở để nghiên cứu, phân tích, đánh giá thực trạng
quản lý nhà nước về kinh tế cấp xã trên địa bàn huyện Hòa Thành, tỉnh Tây Ninh ở
chương 2 tiếp theo.
15
CHƯƠNG 2
THỰC TRẠNG QUẢN LÝ NHÀ NƯỚC VỀ KINH TẾ CẤP XÃ
TRÊN ĐỊA BÀN HUYỆN HÒA THÀNH, TỈNH TÂY NINH
2.1. Tổng quan về huyện Hòa Thành, tỉnh Tây Ninh
2.1.1 Đặc điểm tự nhiên và điều kiện kinh tế-xã hội của huyện Hịa Thành,
tỉnh Tây Ninh
Huyện Hồ Thành nằm ở trung tâm của tỉnh Tây Ninh, có địa giới hành chính
phía đơng giáp huyện Gị Dầu và huyện Dương Minh Châu; phía bắc giáp Thành phố
Tây Ninh và huyện Dương Minh Châu; phía nam giáp huyện Gị Dầu; phía tây giáp
huyện Châu Thành. Trung tâm huyện lị Hòa Thành cách Thành phố Hồ Chí Minh
khoảng 90 km, cách biên giới Việt Nam-Campuchia khoảng 25 km về phía tây và 40
km về phía bắc. Trên địa bàn huyện có các tuyến đường giao thơng cấp quốc gia đi
qua (về đường bộ có tuyến Quốc lộ 22B; về đường thủy có tuyến sơng Vàm Cỏ Đông)
tạo điều kiện thuận lợi cho việc giao lưu với các địa phương khác. Diện tích tự nhiên:
82,92 km2, dân số: 145.809 người, mật độ dân số: 1.758 người/km2. Huyện gồm Thị
trấn Hòa Thành và 7 xã: Hiệp Tân, Long Thành Bắc, Long Thành Nam, Long Thành
Trung, Trường Đơng, Trường Hịa, Trường Tây. Dân số trên địa bàn huyện chủ yếu
là dân tộc Kinh (chiếm 99,46%), kế đến là dân tộc Hoa (0,29%) và dân tộc Khmer
(0,25%). Về tơn giáo, trên địa bàn huyện có 05 tơn giáo là Cao Đài Tây Ninh, Cao
Đài Ban Chỉnh đạo Bến Tre, Phật giáo, Công giáo và Tin lành (hệ phái nhân chứng
Giêhơva), trong đó đơng nhất là tín đồ đạo Cao Đài Tây Ninh.
Hịa Thành có tiềm năng lớn để phát triển du lịch trở thành ngành kinh tế quan
trọng, góp phần thúc đẩy phát triển kinh tế-xã hội trên địa bàn. Với các địa điểm như:
Tòa Thánh Tây Ninh; Trung tâm Thương mại Long Hoa; các di tích lịch sử-văn hóa;
cảnh quan thiên nhiên dọc theo bờ sơng Vàm Cỏ Đông; các làng nghề,…tạo điều kiện
thuận lợi để phát triển đa dạng các loại hình du lịch của tỉnh Tây Ninh, vùng kinh tế
trọng điểm phía nam và cả nước. Trung tâm Thương mại Long Hoa nằm trên cửa ngõ
giao lưu giữa Tây Ninh và Thành phố Hồ Chí Minh; Tòa Thánh Cao Đài thuộc huyện
Hòa Thành là một địa điểm du lịch, hành hương khá nổi tiếng với lễ, tết diễn ra hàng
năm thu hút trên 100.000 lượt du khách tham quan. Địa hình Hồ Thành tương đối
16
bằng phẳng, có xu hướng nghiêng dần từ bắc xuống nam; đất đai, khí hậu rất thuận
lợi cho việc phát triển nhanh, đa dạng và phong phú các chủng loại cây rừng và các
loài sinh vật khác; rừng Hoà Thành có nhiều gỗ q, thú rừng, do đường giao thơng
thuận lợi nên việc khai thác rất dễ dàng.
Hồ Thành có mạng lưới giao thơng khá dày đặc. Phía nam huyện có sơng
Vàm Cỏ Đơng chảy qua dài 11 km với cảng Bến Kéo. Đường bộ, ngồi các trục lộ
chính như quốc lộ 22B đoạn qua huyện dài 12,8 km, đường tỉnh có các tuyến như:
Tỉnh lộ 781, 785, 790, 793, 797, 798, 799, cịn có mạng lưới đường nơng thơn chằng
chịt từ thị trấn toả đi các xã trong huyện. Hệ thống giao thông này rất thuận lợi cho
việc đi lại giữa các vùng và các khu vực sản xuất, góp phần mở rộng giao lưu về kinh
tế - văn hoá xã hội giữa huyện với các huyện khác trong tỉnh, với thành phố Hồ Chí
Minh và các tỉnh khác.
2.1.2 Tác động của đặc điểm tự nhiên và điều kiện kinh tế-xã hội của
huyện Hòa Thành, tỉnh Tây Ninh đến quản lý nhà nước về kinh tế cấp xã trên
địa bàn huyện
2.1.2.1. Về thuận lợi
Huyện có bình qn diện tích đất/người lớn, có khả năng hợp tác tích tụ đất để
phát triển cơng nghiệp và tiểu thủ cơng nghiệp; có vị trí địa lý khá thuận lợi cho giao
lưu hàng hóa và phát triển thương mại-du lịch, nơi đây có Tòa thánh Tây Ninh và
Trung tâm Thương mại Long Hoa là đầu mối giao lưu, trao đổi hàng hóa với Thành
phố Hồ Chí Minh. Ngành du lịch của huyện hàng năm thu hút hàng trăm nghìn lượt
khách trong và ngồi tỉnh về đây tham quan trong những ngày lễ, tết và mua sắm
hàng hóa. Hình thành tuyến du lịch tâm linh Núi Bà – Tòa Thánh – Long Hoa. Vị trí
địa lý mang lại sự thuận lợi cho huyện về phát triển kinh tế, có cơ hội hịa nhập, giao
lưu, trao đổi, hợp tác trong và ngoài tỉnh. Tiềm năng về tự nhiên của huyện khá đa
dạng với nền nhiệt cao đều trong năm, địa hình khá bằng phẳng, thuận lợi cho xây
dựng các cơng trình cơ sở hạ tầng như: giao thông, công nghiệp, xây dựng và phân bố
dân cư.
Kinh tế-xã hội của huyện ngày càng phát triển theo hướng đẩy mạnh phát triển
dịch vụ, thương mại, công nghiệp và đô thị theo hướng hiện đại; huyện luôn quan tâm
17
huy động nguồn lực tập trung đầu tư xây dựng kết cấu hạ tầng kinh tế-xã hội, nhất là
hạ tầng giao thông, tạo bước chuyển biến mạnh mẽ trong xây dựng nông thôn mới;
cải thiện, nâng cao đời sống vật chất, tinh thần của Nhân dân; giữ vững ổn định an
ninh chính trị, bảo đảm an ninh quốc phịng. Đảng bộ huyện luôn chú trọng đề ra các
chủ trương, giải pháp đẩy mạnh phát triển kinh tế trên địa bàn, Ban Thường vụ
Huyện ủy đã thành lập các ban chỉ đạo thực hiện một số lĩnh vực mang tính đột phá
để phát triển kinh tế - xã hội huyện Hòa Thành giai đoạn 2017-2020. Trong đó, huyện
xác định 03 lĩnh vực trọng tâm: phát triển hạ tầng - du lịch - xúc tiến đầu tư; lĩnh vực
khuyến học - khuyến tài; cải cách hành chính.
Cùng với phát triển kinh tế, huyện Hòa Thành cũng đã tập trung huy động các
nguồn lực nhằm hỗ trợ gia đình chính sách, tạo việc làm mới cho người lao động,
giúp đỡ hộ nghèo có điều kiện vươn lên thoát nghèo cải thiện cuộc sống, tập trung
giải quyết các chế độ, chính sách đối với người có cơng, bảo đảm kịp thời, đúng đối
tượng. Trong 02 năm 2015-2016, huyện Hòa Thành đã mở hơn 27 lớp đào tạo nghề
cho trên 840 lao động nông thôn, trong đó, gần 88% lao động sau khi tốt nghiệp có
việc làm và thu nhập ổn định. Huyện cũng đã vận động các cơ quan, doanh nghiệp
trong và ngoài huyện ưu tiên tuyển lao động địa phương vào làm việc. Hàng năm, có
hơn 2.700 lao động có việc làm; tỷ lệ lao động qua đào tạo của huyện đạt 123,81% so
với chỉ tiêu.
2.1.2.2. Về khó khăn
Hịa Thành nằm trong vùng có khí hậu nhiệt đới gió mùa. Mùa mưa có lượng
nước lớn, mưa nhiều và thường xun gây xói mịn, ngập úng cục bộ. Ngược lại mùa
khơ mưa ít, nước bốc hơi nhiều, gây tình trạng khơ hạn cho đất và cây trồng.
Huyện có trên 90% người dân theo đạo Cao Đài; vùng đô thị tập trung dân cư
đông đúc với đa số người dân từ các tỉnh miền Tây và Đông Nam bộ đến định cư, tạo
ra áp lực cho cơng tác quản lý trên nhiều mặt, trong đó có vấn đề an ninh, an tồn,
trật tự xã hội.
Hịa Thành là huyện có diện tích nhỏ nhưng dân số đông nên mật độ dân số
tương đối cao so với các huyện trong tỉnh, hệ thống đường giao thông nội bộ trong
huyện phần lớn chưa được nhựa hóa, mức độ đơ thị hóa ngày càng cao càng làm tăng
18
mật độ dân số, nguồn rác thải và nước thải lớn nguy cơ gây ô nhiễm môi trường đang
đặt ra vấn đề cần phải quan tâm giải quyết.
2.2. Thực trạng quản lý nhà nước về kinh tế cấp xã trên địa bàn huyện
Hòa Thành, tỉnh Tây Ninh
2.2.1. Đánh giá về thực hiện nội dung quản lý nhà nước về kinh tế cấp xã
trên địa bàn huyện Hòa Thành, tỉnh Tây Ninh
Thứ nhất, đề ra các chủ trương, biện pháp không trái với quy định của pháp
luật và các chủ trương, biện pháp do cấp trên ban hành, nhằm khai thác mọi tiềm
năng kinh tế trên địa bàn xã
Một là, hoàn thiện cơ chế quản lý nhà nước và quyền tự quản của Nhân dân
nhằm phát huy sức mạnh trí tuệ của quần chúng.
Hai là, tuyên truyền, vận động, khuyến khích, hướng dẫn nông dân chuyển đổi
cơ cấu kinh tế, sản xuất theo mơ hình mới, thực hiện các hoạt động hỗ trợ nơng dân
tham gia các chương trình phát triển kinh tế tại địa phương.
Ba là, quyết định, góp phần ra quyết định pháp lý hoạt động sản xuất kinh
doanh và giám sát mọi hoạt động sản xuất kinh doanh trên địa bàn.
Bốn là, các biện pháp nhằm tăng cường đầu tư xây dựng kết cấu hạ tầng nói
chung và kết cấu hạ tầng phục vụ cho sản xuất, cuộc sống của cộng đồng dân cư
trong xã nói riêng.
Năm là, các biện pháp nhằm khai thác tiềm năng phát triển kinh tế trên địa bàn
xã, từ sản xuất đến sản xuất, từ sản xuất đến tiêu dùng.
Sáu là, tổ chức và quản lý phát triển kinh tế trên địa bàn xã, chống tham nhũng,
lãng phí.
Thứ hai, xây dựng quy hoạch và lập kế hoạch phát triển kinh tế phù hợp với
quy hoạch, kế hoạch phát triển kinh tế của cấp trên nhằm huy động mọi tiềm lực kinh
tế trên địa bàn.
Thứ ba, lập dự toán thu, chi ngân sách nhà nước trên địa bàn và phương án
phân bổ dự toán ngân sách.
Thứ tư, đề ra các biện pháp nhằm đưa tiến bộ khoa học kỹ thuật vào hoạt động
sản xuất kinh doanh và đời sống nhân dân tại địa phương.
19
Thứ năm, kiểm tra, giám sát việc chấp hành chính sách pháp luật của nhà
nước về kinh tế.
Thứ sáu, đề ra các biện pháp nhằm thực hiện có hiệu quả các quy định của
pháp luật về tiêu chuẩn đo lường chất lượng, chống hàng gian, hàng giả, hàng kém
chất lượng, bảo vệ lợi ích của người tiêu dùng.
2.2.2. Đánh giá về hiệu quả quản lý nhà nước về kinh tế cấp xã trên địa
bàn huyện Hòa Thành, tỉnh Tây Ninh
Thứ nhất, đánh giá hiệu quả tiêu chí 1 về trình độ và năng lực thực hiện nhiệm
vụ quản lý hành chính nhà nước của đội ngũ cán bộ, cơng chức cấp xã trên địa bàn
huyện.
Thứ hai, đánh giá hiệu quả theo tiêu chí 2 việc đảm bảo thực hiện những nội
dung quản lý nhà nước trên lĩnh vực kinh tế của Ủy ban nhân dân cấp xã.
Thứ ba, đánh giá hiệu quả tiêu chí 3 về chi phí thực hiện công tác quản lý nhà
nước về kinh tế cấp xã trên địa bàn huyện.
Thứ tư, đánh giá hiệu quả tiêu chí 4 về sự hài lịng của người dân và tổ chức
đối với hoạt động quản lý của Ủy ban nhân dân xã.
2.3. Đánh giá chung công tác quản lý nhà nước về kinh tế cấp xã trên địa
bàn huyện Hòa Thành, tỉnh Tây Ninh
2.3.1 Những kết quả đạt được
Hoạt động quản lý hành chính nhà nước về kinh tế ở cấp xã trên địa bàn huyện
được hoàn thiện theo xu hướng chung đó là nâng dần năng lực quản lý, điều hành.
Hoạt động chấp hành và điều hành của Ủy ban nhân dân xã từng bước được
nâng lên, nhằm nâng cao hiệu quả quản lý nhà nước của chính quyền cấp xã. Đội ngũ
cán bộ, công chức thực thi nhiệm vụ đã có sự chuyển biến tích cực về trình độ năng
lực và tác phong cơng tác.
Các biện pháp thúc đẩy phát triển kinh tế nhằm nâng cao thu nhập, cải thiện
đời sống cho người dân từng bước được quan tâm, kết quả đã thực hiện được nhiều
nội dung: triển khai các loại hình sản xuất hiệu quả kinh tế cao; chú trọng phát triển
các ngành nghề truyền thống có hiệu quả gắn với việc xây dựng thương hiệu trên thị
trường, góp phần đem lại thu nhập cho người dân trên địa bàn. Thực hiện chế độ tự
20
quản tại địa phương, vận động Nhân dân đóng góp xây dựng các cơng trình nhất là
cơng trình đường giao thơng, góp phần hồn thiện cơ sở hạ tầng tại địa phương.
Công tác lập quy hoạch, kế hoạch phát triển kinh tế-xã hội được quan tâm xây
dựng, kế hoạch sử dụng đất và các quy hoạch, kế hoạch chuyên đề về lĩnh vực kinh tế
được chú trọng. Việc ứng dụng khoa học kỹ thuật vào hoạt động sản xuất, kinh doanh
và lĩnh vực công tác tại các xã, thị trấn trên địa bàn huyện Hòa Thành bước đầu mang
lại kết quả quan trọng đó là năng suất tăng cao, thu nhập nâng lên.
Hàng năm các xã, thị trấn thực hiện tốt cơng tác lập dự tốn thu, chi và quyết
tốn ngân sách đúng theo luật định; báo cáo đầy đủ, chặt chẽ tình hình ngân sách địa
phương về trên theo u cầu.
2.3.2 Hạn chế, thiếu sót
Đội ngũ cán bộ, cơng chức cấp xã chưa thật sự chủ động trong hoạt động tham
mưu quản lý hành chính nhà nước về kinh tế; vận dụng kiến thức chuyên môn trong
hoạt động tham mưu thực hiện cơng việc cịn hạn chế, bởi số lượng cán bộ chưa qua
đào tạo về trình độ chuyên môn, nghiệp vụ chiếm đến 50%, đội ngũ công chức chưa
được bồi dưỡng kiến thức quản lý hành chính nhà nước chiếm đến 80%.
Nhiều xã trên địa bàn huyện chưa đề ra các biện pháp thích hợp để khai thác
hết tiềm năng kinh tế vốn có của địa phương; ngành nghề sản xuất còn hạn chế, chủ
yếu sản phẩm để tiêu thụ nội địa, chưa định hướng cạnh tranh với bên ngồi nhằm
mở rộng sản xuất, tăng quy mơ đầu tư cho chất lượng sản phẩm tốt hơn. Hoạt động
chuyển giao khoa học kỹ thuật trong sản xuất chưa đa dạng, chưa theo kịp nhu cầu
của người dân, chưa gắn kết tốt mơ hình liên kết “4 nhà” trong khai thác tiềm năng,
lợi thế vốn có của từng xã.
Do thiếu vốn để thực hiện bao tiêu sản phẩm đầu ra nên hoạt động sản xuất của
người nông dân dễ bị ảnh hưởng về giá cả, vật tư phân bón,…Việc huy động đóng
góp của người dân chưa chú trọng đến đối tượng là các thành phần kinh tế, tổ chức,
đơn vị cùng chung tay góp sức vào cơng cuộc đổi mới và xây dựng địa phương. Việc
ứng dụng khoa học kỹ thuật vào hoạt động sản xuất, kinh doanh chưa mang tính bền
vững, chất lượng sản phẩm cịn hạn chế chưa đáp ứng nhu cầu của người dân.
21
Chưa có cơ chế hiệu quả, phù hợp nhằm khuyến khích các sản phẩm được tạo
ra từ việc sử dụng tiến bộ khoa học kỹ thuật được ứng dụng rộng rãi trong sản xuất.
Chính quyền cấp xã chưa thể hiện là cầu nối gắn kết giữa nhà khoa học và người sử
dụng thành quả khoa học góp phần nâng cao chất lượng sản phẩm.
Công tác quản lý hàng gian, hàng giả, hàng kém chất lượng vẫn chưa được
thực hiện triệt để, cịn tồn tại hàng kém chất lượng ngồi thị trường. Các xã chưa chủ
động phối hợp với các cơ quan chức năng của huyện tiến hành kiểm tra thường xun
mà chỉ thực hiện khi có thơng tin. Cơng tác kiểm định chất lượng sản phẩm cịn hạn
chế, chưa có cơ chế thực hiện hiệu quả, thích hợp.
Qua hoạt động thanh tra, kiểm tra thu, chi ngân sách một vài xã còn để xảy ra
sai phạm, chi ngân sách chưa đúng mục đích. Kinh phí hoạt động hàng năm giao cho
các xã chưa đáp ứng được nhu cầu công tác tại địa phương. Thời gian qua nguồn thu
ngân sách, thu thuế đạt thấp do chính sách miễn giảm thuế của Chính phủ..., thu
khơng đủ bù chi nên một vài xã mất cân đối ngân sách phải đề nghị huyện bổ sung
kinh phí hoạt động.
22
TIỂU KẾT CHƯƠNG 2
Trong chương 2, trên cơ sở khung lý thuyết của Chương 1 và từ thực tiễn của
huyện Hòa Thành, tỉnh Tây Ninh, luận văn đã nghiên cứu và đề cập đến các nội dung
sau:
Thứ nhất, Tổng quan về điều kiện địa lý, tự nhiên, kinh tế - xã hội của huyện
Hòa Thành, tỉnh Tây Ninh và tác động của các nhân tố liên quan đến quản lý nhà
nước về kinh tế cấp xã trên địa bàn huyện.
Thứ hai, Phân tích thực trạng quản lý nhà nước về kinh tế cấp xã trên địa bàn
huyện Hòa Thành, tỉnh Tây Ninh.
Thứ ba, Đánh giá thực trạng quản lý nhà nước về kinh tế cấp xã trên địa bàn
huyện Hòa Thành, tỉnh Tây Ninh.
Qua phân tích, đánh giá, bên cạnh những kết quả bước đầu đã đạt được, quản
lý nhà nước về kinh tế cấp xã trên địa bàn huyện Hịa Thành, tỉnh Tây Ninh cũng cịn
khơng ít những hạn chế, bất cập và những vấn đề đặt ra, đây là cơ sở quan trọng cho
việc đề xuất các giải pháp nâng cao hiệu quả quản lý nhà nước về kinh tế cấp xã trên
địa bàn huyện Hòa Thành, tỉnh Tây Ninh ở Chương 3 tiếp theo.
23
CHƯƠNG 3
PHƯƠNG HƯỚNG VÀ GIẢI PHÁP NÂNG CAO HIỆU QUẢ QUẢN
LÝ NHÀ NƯỚC VỀ KINH TẾ CẤP XÃ TRÊN ĐỊA BÀN
HUYỆN HÒA THÀNH, TỈNH TÂY NINH
3.1. Định hướng, mục tiêu, yêu cầu quản lý nhà nước về kinh tế trong thời
gian tới
3.1.1 Định hướng của Đảng về quản lý Nhà nước nói chung và quản lý nhà
nước về kinh tế cấp xã nói riêng
Thực hiện nhiệm vụ quản lý xã hội là việc làm thường xuyên, liên tục của mọi
nhà nước. Hoạt động quản lý nhà nước được thực hiện trên nhiều lĩnh vực do Chính
phủ là cơ quan hành chính nhà nước cao nhất quản lý ở tầm vĩ mơ; các địa phương có
Ủy ban nhân dân các cấp thực hiện với những phạm vi khác nhau. Muốn thực hiện
quản lý xã hội tốt thì bộ máy quản lý hành chính nhà nước từ trung ương đến địa
phương phải có phương pháp và cách thức quản lý hiệu quả. Đây là nhiệm vụ quan
trọng của mỗi ngành, mỗi cấp và mỗi địa phương.
3.1.2. Mục tiêu, yêu cầu
3.1.2.1 Mục tiêu
Hoạt động quản lý nhà nước của Ủy ban nhân dân xã nhằm hướng đến mục
tiêu là hạn chế những mặt tiêu cực của cơ chế kinh tế thị trường, tiếp tục phát huy
mặt tích cực của cơ chế này tạo đà cho nền kinh tế phát triển. Mặt khác, hoạt động
quản lý nhà nước về kinh tế ở cơ sở phải thực hiện chức năng hướng dẫn, giúp đỡ và
tạo điều kiện cho người dân tham gia vào các hoạt động kinh tế một cách hiệu quả
nhất. Đồng thời bảo vệ lợi ích của các bên và xử lý nghiêm những trường hợp vi
phạm.
3.1.2.2 Yêu cầu
Quản lý nhà nước về kinh tế cấp xã phải đảm bảo các yêu cầu theo Nghị quyết
Hội nghị lần thứ 5 Ban chấp hành Trung ương Đảng (Khóa IX) đã định hướng, đó là
phải nâng cao được tính hiệu lực và hiệu quả trong hoạt động của hệ thống các cơ
quan nhà nước, khắc phục tình trạng trơng chờ, ỷ lại của chính quyền cấp xã đối với
cấp trên và Nghị quyết số 11-NQ/TW, ngày 03 tháng 6 năm 2017 của Ban Chấp hành