<span class='text_page_counter'>(1)</span><div class='page_container' data-page=1>
A.
<b> </b>
<b>H</b>
<b>HU</b>
<b>U</b>
Ỳ
Ỳ
<b>N</b>
<b>N</b>
<b>H </b>
<b>H</b>
<b> V</b>
<b>V</b>
Ă
Ă
<b>N </b>
<b>N</b>
<b> L</b>
<b>L</b>
Ư
Ư
Ợ
Ợ
<b>NG</b>
<b>N</b>
<b>G </b>
<b> </b>
<b>0</b>
<b>09</b>
<b>91</b>
<b>18</b>
<b>8.</b>
<b>.8</b>
<b>85</b>
<b>59</b>
<b>9.</b>
<b>.3</b>
<b>30</b>
<b>05</b>
<b>5 </b>
<b> –</b>
<b>– </b>
<b> 0</b>
<b>01</b>
<b>12</b>
<b>23</b>
<b>34</b>
<b>4.</b>
<b>.4</b>
<b>44</b>
<b>44</b>
<b>4.</b>
<b>.3</b>
<b>30</b>
<b>05</b>
<b>5 </b>
<b> –</b>
<b>– </b>
<b> 0</b>
<b>09</b>
<b>99</b>
<b>96</b>
<b>6.</b>
<b>.1</b>
<b>11</b>
<b>13</b>
<b>3.</b>
<b>.3</b>
<b>30</b>
<b>05</b>
<b>5 </b>
<b>0</b>
<b>09</b>
<b>96</b>
<b>67</b>
<b>7.</b>
<b>.8</b>
<b>85</b>
<b>59</b>
<b>9.</b>
<b>.3</b>
<b>30</b>
<b>05</b>
<b>5 </b>
<b> –</b>
<b>– </b>
<b> 0</b>
<b>09</b>
<b>92</b>
<b>29</b>
<b>9.</b>
<b>.1</b>
<b>10</b>
<b>05</b>
<b>5.</b>
<b>.3</b>
<b>30</b>
<b>05</b>
<b>5 </b>
<b> –</b>
<b>– </b>
<b> 0</b>
<b>06</b>
<b>66</b>
<b>66</b>
<b>6.</b>
<b>.5</b>
<b>51</b>
<b>13</b>
<b>3.</b>
<b>.3</b>
<b>30</b>
<b>05</b>
<b>5</b>
<i><b>www.huynhvanluong.com </b></i>
<b>--</b><b><sub>---- </sub></b>
<b> Các n</b>
<sub>ộ</sub>
<i><b>i dung trong Quy</b></i>
<sub>ể</sub>
<i><b>n 4: </b></i>
Hình c
<sub>ổ</sub>
<sub>đ</sub>
i
<sub>ể</sub>
n (th
<sub>ể</sub>
tích-kho
<sub>ả</sub>
ng cách)
<i>Trang 2</i>
<sub> Hình ph</sub>
<sub>ẳ</sub>
<sub>ng Oxy </sub>
<i><sub>Trang 10 </sub></i>
<b> Tìm </b>
<sub>đọ</sub>
<i><b>c tr</b></i>
<sub>ọ</sub>
<i><b>n b</b></i>
<sub>ộ</sub>
<i><b> g</b></i>
<sub>ồ</sub>
<i><b>m 6 Quy</b></i>
<sub>ể</sub>
<i><b>n v</b></i>
<sub>ớ</sub>
<i><b>i các n</b></i>
<sub>ộ</sub>
<i><b>i dung: </b></i>
Quy
<sub>ể</sub>
n 1: Hàm s
<sub>ố</sub>
- S
<sub>ố</sub>
ph
<sub>ứ</sub>
c-M
<sub>ũ</sub>
và logarit
<sub> Quy</sub>
<sub>ể</sub>
<sub>n 2: Tích phân – Hình oxyz </sub>
Quy
<sub>ể</sub>
n 3: L
<sub>ượ</sub>
ng giác – T
<sub>ổ</sub>
h
<sub>ợ</sub>
p - Xác su
<sub>ấ</sub>
t
<sub> Quy</sub>
<sub>ể</sub>
<sub>n 4: Hình c</sub>
<sub>ổ</sub>
<sub>đ</sub>
<sub>i</sub>
<sub>ệ</sub>
<sub>n – Hình Oxy </sub>
<sub> Quy</sub>
<sub>ể</sub>
<sub>n 5: Ph</sub>
<sub>ươ</sub>
<sub>ng trình, bpt và h</sub>
<sub>ệ</sub>
<sub> pt </sub>
<sub>đạ</sub>
<sub>i s</sub>
<sub>ố</sub>
<sub> Quy</sub>
<sub>ể</sub>
<sub>n 6: 100 </sub>
<sub>đề</sub>
<sub> thi THPT Qu</sub>
<sub>ố</sub>
<sub>c gia </sub>
<i><b>Chúc các em </b></i>
đạ
<i><b>t k</b></i>
ế
<i><b>t qu</b></i>
ả
<i><b> cao trong k</b></i>
ỳ
<i><b> thi s</b></i>
ắ
<i><b>p t</b></i>
ớ
<i><b>i </b></i>
<i><b>Hu</b></i>
ỳ
<i><b>nh V</b></i>
ă
<i><b>n L</b></i>
ượ
<i><b>ng </b></i>
(đồ
<i>ng hành cùng hs trong su</i>
ố
<i>t ch</i>
ặ
<i>n </i>
đườ
<i>ng THPT</i>
)
</div>
<span class='text_page_counter'>(2)</span><div class='page_container' data-page=2>
a'
a
b
P
<b>M</b>
Ộ
<b>T S</b>
Ố
<b> TÍNH CH</b>
Ấ
<b>T </b>
<b>V</b>
Ề
<b> QUAN H</b>
Ệ
<b> VNG GĨC </b>
I.
<b>Ch</b>
ứ
<b>ng minh hai </b>
đườ
<b>ng th</b>
ẳ
<b>ng vng góc</b>
<i><b>Cách 1</b></i>
:
( )
( )
<i>d</i>
<i>P</i>
<i>d</i>
<i>a</i>
<i>a</i>
<i>P</i>
⊥
⇒
<sub>⊥</sub>
⊂
<i><b>Cách 2</b></i>
:
<i>Áp d</i>
ụ
<i>ng </i>
đị
<i>nh lí ba </i>
đườ
<i>ng vng góc</i>
:
đườ
ng th
ẳ
ng a
khơng vng góc v
ớ
i mp(P),
đườ
ng th
ẳ
ng b n
ằ
m trong (P) và a’
là hình chi
ế
u c
ủ
a a lên (P). Khi
đ
ó:
<i>b</i>
⊥
<i>a</i>
⇔ ⊥
<i>b</i>
<i>a</i>
'
<i><b>Cách 3</b></i>
:
/ /( )
( )
<i>a</i>
<i>P</i>
<i>b</i>
<i>a</i>
<i>b</i>
<i>P</i>
⇒
⊥
⊥
<i><b>Cách 4</b></i>
:
<i>a b</i>
/ /
<i>d</i>
<i>a</i>
<i>d</i>
<i>b</i>
⇒
<sub>⊥</sub>
⊥
II.
<b>Ch</b>
ứ
<b>ng minh </b>
đườ
<b>ng th</b>
ẳ
<b>ng d vng góc v</b>
ớ
<b>i m</b>
ặ
<b>t ph</b>
ẳ
<b>ng (P)</b>
<i><b>Cách 1</b></i>
: Ta ch
ứ
ng minh d vng góc v
ớ
i hai
đườ
ng th
ẳ
ng a và b c
ắ
t nhau n
ằ
m trong m
ặ
t
ph
ẳ
ng (P)
d a ,d b
a ,b mp(P) d mp(P)
a,b caét nhau
<sub>⊥</sub>
<sub>⊥</sub>
⊂
⇒
⊥
<i><b>Cách 2</b></i>
:
/ /
( )
( )
<i>d</i>
<i>a</i>
<i>d</i>
<i>P</i>
<i>P</i>
<i>a</i>
⇒
<sub>⊥</sub>
⊥
<i><b>Cách 3</b></i>
:
( ) / /( )
( )
( )
<i>P</i>
<i>Q</i>
<i>d</i>
<i>P</i>
<i>d</i>
<i>Q</i>
⇒
⊥
⊥
<i><b>Cách 4</b></i>
: Ta ch
ứ
ng minh d là giao tuy
ế
n c
ủ
a hai m
ặ
t ph
ẳ
ng cùng vng góc v
ớ
i m
ặ
t ph
ẳ
ng
(P): “
<i>N</i>
ế
<i>u hai m</i>
ặ
<i>t ph</i>
ẳ
<i>ng c</i>
ắ
<i>t nhau và cùng vng góc v</i>
ớ
<i>i m</i>
ặ
<i>t ph</i>
ẳ
<i>ng th</i>
ứ
<i> ba thì giao tuy</i>
ế
<i>n </i>
<i>c</i>
ủ
<i>a chúng vng góc v</i>
ớ
<i>i m</i>
ặ
<i>t ph</i>
ẳ
<i>ng th</i>
ứ
<i> ba”. </i>
<sub>∩</sub>
<sub>=</sub>
⊥
⇒
⊥
⊥
(Q) (R) d
(Q) (P)
d (P)
(R) (P)
<i><b>Cách 5</b></i>
:
Áp d
ụ
ng tính ch
ấ
t: “
<i>N</i>
ế
<i>u hai m</i>
ặ
<i>t ph</i>
ẳ
<i>ng (P) và (Q) vng góc v</i>
ớ
<i>i nhau thì b</i>
ấ
<i>t c</i>
ứ
đườ
<i>ng th</i>
ẳ
<i>ng d nào n</i>
ằ
<i>m trong (P) và vng góc v</i>
ớ
<i>i giao tuy</i>
ế
<i>n c</i>
ủ
<i>a (P) và (Q) </i>
đề
<i>u vng góc </i>
<i>v</i>
ớ
<i>i m</i>
ặ
<i>t ph</i>
ẳ
<i>ng (Q)”</i>
.
</div>
<span class='text_page_counter'>(3)</span><div class='page_container' data-page=3>
<i>Luy</i>ệ<i>n THPT Qu</i>ố<i>c gia (Quy</i>ể<i>n 3: Hình c</i>ổđ<i>i</i>ể<i>n – Hình Oxy) </i> <i>www.huynhvanluong.com </i>
(P) (Q)
(P) (Q) d a (Q)
a (P),a d
<sub>⊥</sub>
∩
=
⇒
⊥
⊂
⊥
III.
<b>Ch</b>
ứ
<b>ng minh hai m</b>
ặ
<b>t ph</b>
ẳ
<b>ng vng góc</b>
Để
ch
ứ
ng mình mp (Q) vng góc v
ớ
i mp(P), ta ch
ứ
ng minh trong (Q) có m
ộ
t
đườ
ng th
ẳ
ng a vng góc mp(P).
a mp(P)
<sub>mp(Q) mp(P)</sub>
a mp(Q)
<sub>⊥</sub>
⇒
<sub>⊥</sub>
⊂
IV.
<b>Xác </b>
đị
<b>nh góc gi</b>
ữ
<b>a </b>
đườ
<b>ng th</b>
ẳ
<b>ng a và mp(P)</b>
<i>Góc gi</i>
ữ
<i>a </i>
đườ
<i>ng th</i>
ẳ
<i>ng và m</i>
ặ
<i>t ph</i>
ẳ
<i>ng là góc nh</i>
ọ
<i>n ho</i>
ặ
<i>c vng (khơng bao gi</i>
ờ
<i> tù) </i>
<i><b>Cách 1</b></i>
: Là góc gi
ữ
a a và hình chi
ế
u a’ c
ủ
a a lên (P)
=
(a,(P)) (a,a')
<i><b>Cách 2</b></i>
: Là góc gi
ữ
a a và
đườ
ng th
ẳ
ng b, v
ớ
i b//(P)
V.
<b>Xác </b>
đị
<b>nh góc gi</b>
ữ
<b>a hai m</b>
ặ
<b>t ph</b>
ẳ
<b>ng (P), (Q)</b>
<i><b> Cách 1:</b></i>
là góc gi
ữ
a 2
đườ
ng th
ẳ
ng n
ằ
m trong 2 m
ặ
t ph
ẳ
ng cùng vng góc v
ớ
i giao
tuy
ế
n c
ủ
a hai m
ặ
t ph
ẳ
ng t
ạ
i 1
đ
i
ể
m.
- Xác
đị
nh giao tuy
ế
n d c
ủ
a (P) và (Q)
- Xác
đị
nh
đườ
ng th
ằ
ng a th
ỏ
a mãn: a
⊂
(P), a
⊥
d
- Xác
đị
nh
đườ
ng th
ẳ
ng b th
ỏ
a mãn: b
⊂
(Q), b
⊥
d
Khi
đ
ó góc gi
ữ
a (P) và (Q) là góc gi
ữ
a a và b
<sub>∩</sub>
<sub>=</sub>
⊂
⊥
⇒
=
⊂
⊥
(P) (Q) d
a (P),a d
((P),(Q)) (a,b)
b (Q),b d
<i><b>Cách 2</b></i>
: Là góc gi
ữ
a hai
đườ
ng th
ẳ
ng a và b, v
ớ
i a
⊥
(P) và b
⊥
(Q)
<sub>⊥</sub>
⇒
<sub>=</sub>
⊥
a (P)
((P),(Q)) (a,b)
b (Q)
<b>--- </b>
Q
P
a
P a'
a
b
a
Q
P
P Q
</div>
<span class='text_page_counter'>(4)</span><div class='page_container' data-page=4>
A
<b>CÁC D</b>
Ạ
<b>NG TOÁN G</b>
Ặ
<b>P TRONG THI THPT QU</b>
Ố
<b>C GIA </b>
<b>Bài tốn 1: Tính thể tích khối đa diện </b>
<b>1. Th</b>
ể
<b> tích kh</b>
ố
<b>i l</b>
ă
<b>ng tr</b>
ụ
<b>: V = S</b>
đ<b>áy</b>
<b>.cao </b>
<b>2. Th</b>
ể
<b> tích kh</b>
ố
<b>i chóp, t</b>
ứ
<b> di</b>
ệ
<b>n: V=</b>
1
3
<b>S</b>
đ<b>áy</b>
<b>.cao </b>
3. T
ỉ
s
ố
th
ể
tích t
ứ
di
ệ
n (kh
ố
i chóp tam giác):
SABC
SA' B'C'
V
<sub>SA SB SC</sub>
V
=
SA' SB' SC'
<i><b>* Cách xác </b></i>
đị
<i><b>nh chi</b></i>
ề
<i><b>u cao h c</b></i>
ủ
<i><b>a kh</b></i>
ố
<i><b>i </b></i>
đ
<i><b>a di</b></i>
ệ
<i><b>n: </b></i>
<i>1. Kh</i>
ố
<i>i </i>
đ
<i>a di</i>
ệ
<i>n có SA </i>
⊥
<i> (ABCD) </i>
⇒
<i><sub> h = SA </sub></i>
<i>2. Kh</i>
ố
<i>i </i>
đ
<i>a di</i>
ệ
<i>n </i>
đề
<i>u </i>
⇒
<i> h = SO v</i>
ớ
<i>i O là tâm c</i>
ủ
<i>a </i>
đ
<i>áy </i>
<i>3. Kh</i>
ố
<i>i </i>
đ
<i>a di</i>
ệ
<i>n có SA=SB=SC=SD </i>
⇒
<i> h = SO v</i>
ớ
<i>i O là </i>
đ
<i>i</i>
ể
<i>m cách </i>
đề
<i>u các </i>
đỉ
<i>nh c</i>
ủ
<i>a m</i>
ặ
<i>t </i>
đ
<i>áy </i>
<i> + </i>
Đ
<i>áy là hình vng </i>
⇒
<i> O là tâm </i>
<i> + </i>
Đ
<i>áy là tam giác </i>
đề
<i>u </i>
⇒
<i> O là tr</i>
ọ
<i>ng tâm (tr</i>
ự
<i>c tâm) </i>
<i> + </i>
Đ
<i>áy là tam giác vuông </i>
⇒
<i> O là trung </i>
đ
<i>i</i>
ể
<i>m c</i>
ạ
<i>nh huy</i>
ề
<i>n </i>
<i>4. Kh</i>
ố
<i>i </i>
đ
<i>a di</i>
ệ
<i>n có hai m</i>
ặ
<i>t ph</i>
ẳ
<i>ng (P) và (Q) cùng vng góc v</i>
ớ
<i>i m</i>
ặ
<i>t ph</i>
ẳ
<i>ng (R) </i>
<i> </i>
⇒
<i><sub> h là giao tuy</sub></i>
<sub>ế</sub>
<i><sub>n c</sub></i>
<sub>ủ</sub>
<i><sub>a (P) và (Q) </sub></i>
<i>5. Kh</i>
ố
<i>i </i>
đ
<i>a di</i>
ệ
<i>n có hai m</i>
ặ
<i>t ph</i>
ẳ
<i>ng (P) và (Q) vng góc </i>
<i> </i>
⇒
<i><sub> h là </sub></i>
<sub>đườ</sub>
<i><sub>ng th</sub></i>
<sub>ẳ</sub>
<i><sub>ng n</sub></i>
<sub>ằ</sub>
<i><sub>m trong (P) và vuông góc v</sub></i>
<sub>ớ</sub>
<i><sub>i giao tuy</sub></i>
<sub>ế</sub>
<i><sub>n c</sub></i>
<sub>ủ</sub>
<i><sub>a (P) và (Q) </sub></i>
<i><b>* Cách tính di</b></i>
ệ
<i><b>n tích </b></i>
đ
<i><b>áy: </b></i>
Tam giác vng: S = ½ hai cạnh góc vng nhân nhau
Tam giác đều c
<sub>ạ</sub>
<sub>nh a:</sub>
4
3
a
S
2
=
;
2
3
a
AH=
Hình vuoâng
<sub>c</sub>
<sub>ạ</sub>
<sub>nh a</sub>
:
<sub>đườ</sub>
<sub>ng chéo </sub>
<sub>=</sub><sub>a</sub> <sub>2</sub>
;
<sub>S</sub> <sub>a</sub>2
=
Hình ch
<sub>ữ</sub>
<sub> nh</sub>
<sub>ậ</sub>
<sub>t: S = dài x r</sub>
<sub>ộ</sub>
<sub>ng</sub>
Hình thoi: S = t
<sub>ổ</sub>
<sub>ng di</sub>
<sub>ệ</sub>
<sub>n tích hai tam giác (ho</sub>
<sub>ặ</sub>
<sub>c </sub>
<sub>AC.BD</sub>
2
1
S=
)
Hình thang:
<sub>S</sub><sub>=</sub>(đáy lớn + đáy bé)x cao
2
Bài toán 2:
<b>Xác </b>
đị
<b>nh kho</b>
ả
<b>ng cách t</b>
ừ
đ
<b>i</b>
ể
<b>m O </b>
đế
<b>n m</b>
ặ
<b>t ph</b>
ẳ
<b>ng (P): d(O, (P))=? </b>
<i><b>Cách 1</b></i>
:
<i>Ph</i>
ươ
<i>ng pháp tr</i>
ự
<i>c ti</i>
ế
<i>p (d</i>
ự
<i>ng hình </i>
để
<i> xác </i>
đị
<i>nh kho</i>
ả
<i>ng cách)</i>
<b> Tr</b>
<sub>ườ</sub>
<i><b>ng h</b></i>
<sub>ợ</sub>
<i><b>p 1</b></i>
<i><sub>: </sub></i>
<i><b>O là hình chi</b></i>
<sub>ế</sub>
<i><b>u c</b></i>
<sub>ủ</sub>
<i><b>a S</b></i>
<sub>∈</sub>
<sub>∈</sub>
<sub>∈</sub>
<sub>∈</sub>
<i><b>(P) lên (Q) ch</b></i>
<sub>ứ</sub>
<i><b>a O</b></i>
- Xác
đị
nh giao tuy
ế
n d c
ủ
a (P) và (Q)
<i> </i>
- T
ừ
O, d
ự
ng OK
⊥
d (K
<i> ∈</i>
d)
- T
ừ
O, d
ự
ng OH
⊥
SK (H
<i> ∈</i>
SK)
<b>C'</b>
<b>B'</b>
<b>A'</b>
<b>C</b>
<b>B</b>
<b>A</b>
</div>
<span class='text_page_counter'>(5)</span><div class='page_container' data-page=5>
<i>Luy</i>ệ<i>n THPT Qu</i>ố<i>c gia (Quy</i>ể<i>n 3: Hình c</i>ổđ<i>i</i>ể<i>n – Hình Oxy) </i> <i>www.huynhvanluong.com </i>
<b>M</b>
<b>N</b>
<b>b</b>
<b>a</b>
<b>P</b>
⇒
d(O, (P)) = OH
(
<i>l</i>
ư
<i>u ý ph</i>
ả
<i>i ch</i>
ứ
<i>ng minh OH </i>
⊥
<i> (P))</i>
<b> Tr</b>
<sub>ườ</sub>
<i><b>ng h</b></i>
<sub>ợ</sub>
<i><b>p 2</b></i>
<i><sub>: O là </sub></i>
<sub>đ</sub>
<i><sub>i</sub></i>
<sub>ể</sub>
<i><sub>m b</sub></i>
<sub>ấ</sub>
<i><sub>t k</sub></i>
<sub>ỳ</sub>
<i><sub> (không ph</sub></i>
<sub>ả</sub>
<i><sub>i hình chi</sub></i>
<sub>ế</sub>
<i><sub>u c</sub></i>
<sub>ủ</sub>
<i><sub>a S lên (Q)) </sub></i>
-
<i><b>B</b></i>
ướ
<i><b>c 1:</b></i>
Ch
ọ
n
đ
i
ể
m
để
tính kho
ả
ng cách
+ Tìm
đ
i
ể
m M là hình chi
ế
u c
ủ
a S
∈
(P) lên (Q) ch
ứ
a O
+ Xác
đị
nh giao tuy
ế
n d c
ủ
a (P) và (Q)
<i> +</i>
T
ừ
M, d
ự
ng MK
⊥
d (K
<i> ∈</i>
d)
+ T
ừ
M, d
ự
ng MH
⊥
SK (H
<i> ∈</i>
SK)
⇒
<sub> d(M, (P)) = MH (</sub>
<i><sub>ph</sub></i>
<sub>ả</sub>
<i><sub>i ch</sub></i>
<sub>ứ</sub>
<i><sub>ng minh MH </sub></i>
<sub>⊥</sub>
<i><sub> (P))</sub></i>
-
<i><b>B</b></i>
ướ
<i><b>c 2:</b></i>
Suy ra kho
ả
ng cách c
ầ
n tính
+ OM // (P)
⇒
<sub> d(O, (P)) = d(M, (P)) </sub>
+ OM c
ắ
t (P) t
ạ
i I
⇒
<sub> d(O, (P)) = </sub>
<i>IO</i>
<i>IM</i>
d(M, (P))
<i><b>Cách 2</b></i>
:
<i>Ph</i>
ươ
<i>ng pháp th</i>
ể
<i> tích (s</i>
ử
<i> d</i>
ụ
<i>ng cơng th</i>
ứ
<i>c th</i>
ể
<i> tích </i>
để
<i> tính kho</i>
ả
<i>ng cách)</i>
- Ch
ọ
n kh
ố
i
đ
a di
ệ
n h
ợ
p lý (t
ạ
o b
ở
i O và (P))
để
tính th
ể
tích:
<b>V=</b>
1
3
<b> S</b>đ<b>áy.cao </b>
<i> </i>
- Tính kho
ả
ng cách theo cơng th
ứ
c: d(O, (P)) =
3<i>V</i>
<i>S</i>
<i><b>Cách 3</b></i>
:
<i>Ph</i>
ươ
<i>ng pháp gi</i>
ả
<i>i tích (chuy</i>
ể
<i>n bài tốn sang t</i>
ọ
<i>a </i>
độ
để
<i> tích kho</i>
ả
<i>ng cách)</i>
- Ch
ọ
n h
ệ
tr
ụ
c Oxyz g
ắ
n lên hình sao cho Ox, Oy, Oz vng góc t
ừ
ng
đ
ơi m
ộ
t, trong
đ
ó m
ặ
p ph
ẳ
ng Oxy là m
ặ
t
đ
áy c
ủ
a
đ
a di
ệ
n
<i> </i>
- Tìm t
ọ
a
độ
các
đ
i
ể
m c
ầ
n thi
ế
t
- Vi
ế
t ph
ươ
ng trình mp (P) qua
(
x y x0; ;0 0
)
và có vect
ơ
pháp tuy
ế
n
=
(
)
; ;
n A B C <i>:</i>
(
0
)
(
0
)
(
0
)
0
A x x− +B y y− +C z z− =
- Tính kho
ả
ng cách theo cơng th
ứ
c:
(
( )
α
)
= + + +
+ +
2 2 2
, AxM ByM CzM D
d M
A B C
Bài toán 3:
<b>Xác </b>
đị
<b>nh kho</b>
ả
<b>ng cách gi</b>
ữ
<b>a hai </b>
đườ
<b>ng th</b>
ẳ
<b>ng chéo nhau a và b </b>
<i><b>Cách 1</b></i>
:
<i>Ph</i>
ươ
<i>ng pháp tr</i>
ự
<i>c ti</i>
ế
<i>p (d</i>
ự
<i>ng hình </i>
để
<i> xác </i>
đị
<i>nh kho</i>
ả
<i>ng cách)</i>
<b> Tr</b>
<sub>ườ</sub>
<i><b>ng h</b></i>
<sub>ợ</sub>
<i><b>p 1</b></i>
<sub>: a và b vng góc v</sub>
<sub>ớ</sub>
<sub>i nhau </sub>
- Tìm ho
ặ
c d
ự
ng (P) ch
ứ
a b và vng góc a
<i> </i>
- T
ừ
giao
đ
i
ể
m M c
ủ
a a và (P), d
ự
ng MN
⊥
b (N
<i> ∈</i>
b)
⇒
d(a, b) = MN
(MN
đượ
<i>c g</i>
ọ
<i>i là </i>
đườ
<i>ng vng góc chung c</i>
ủ
<i>a a và b</i>
)
<b> Tr</b>
<sub>ườ</sub>
<i><b>ng h</b></i>
<sub>ợ</sub>
<i><b>p 2</b></i>
: a song song v
<sub>ớ</sub>
i m
<sub>ặ</sub>
t ph
<sub>ẳ</sub>
ng (P) ch
<sub>ứ</sub>
a b
( )
( , )
( ,( ))
( ) / /
<i>P</i>
<i>b</i>
<i>d a b</i>
<i>d a P</i>
<i>P</i>
<i>a</i>
⊃
⇒
<sub>=</sub>
<b>P</b> <b>b</b>
<b>a</b>
</div>
<span class='text_page_counter'>(6)</span><div class='page_container' data-page=6>
<b> Tr</b>
<sub>ườ</sub>
<i><b>ng h</b></i>
<sub>ợ</sub>
<i><b>p 3</b></i>
: a, b ch
<sub>ứ</sub>
a trong hai m
<sub>ặ</sub>
t ph
<sub>ẳ</sub>
ng (P)//(Q)
( )
( )
( , )
(( ),( ))
( ) //( )
<i>P</i>
<i>b</i>
<i>Q</i>
<i>a</i>
<i>d a b</i>
<i>d P Q</i>
<i>P</i>
<i>Q</i>
⊃
⊃
⇒
=
<b> Tr</b>
<sub>ườ</sub>
<i><b><sub>ng h</sub></b></i>
<sub>ợ</sub>
<i><b><sub>p 4</sub></b></i>
<sub>: a và b b</sub>
<sub>ấ</sub>
<sub>t k</sub>
<sub>ỳ</sub>
- Ch
ọ
n (P) ch
ứ
a b và c
ắ
t a t
ạ
i A
(
<i>th</i>
ườ
<i>ng (P) là m</i>
ặ
<i>t </i>
đ
<i>áy hình chóp ho</i>
ặ
<i>c m</i>
ặ
<i>t bên l</i>
ă
<i>ng tr</i>
ụ
)
<i> </i>
- T
ừ
A, d
ự
ng
đườ
ng th
ẳ
ng b’// b
⇒
<sub> d(a, b) = d(b, (Q)) </sub>
(
<i>v</i>
ớ
<i>i (Q) là m</i>
ặ
<i>t ph</i>
ẳ
<i>ng ch</i>
ứ
<i>a a và b’</i>
)
<i><b>Cách 2</b></i>
:
<i>Ph</i>
ươ
<i>ng pháp gi</i>
ả
<i>i tích (chuy</i>
ể
<i>n bài tốn sang t</i>
ọ
<i>a </i>
độ
để
<i> tích kho</i>
ả
<i>ng cách)</i>
- Ch
ọ
n h
ệ
tr
ụ
c Oxyz g
ắ
n lên hình sao cho Ox, Oy, Oz vng góc t
ừ
ng
đ
ơi m
ộ
t, trong
đ
ó m
ặ
p ph
ẳ
ng Oxy là m
ặ
t
đ
áy c
ủ
a
đ
a di
ệ
n
<i> </i>
- Tìm t
ọ
a
độ
các
đ
i
ể
m c
ầ
n thi
ế
t
- Tính kho
ả
ng cách theo cơng th
ứ
c:
, .
,
=
AB CD' AC
d(AB, MN)
AB CD'
<i>.</i>
<b>--- </b>
<b>GI</b>
Ả
<b>I TOÁN B</b>
Ằ
<b>NG PH</b>
ƯƠ
<b>NG PHÁP T</b>
Ọ
<b>A </b>
ĐỘ
<b> TRONG KHÔNG GIAN </b>
<b>--- </b>
Để<i><b> gi</b></i>ả<i><b>i </b></i>đượ<i><b>c các bài tốn hình khơng gian b</b></i>ằ<i><b>ng ph</b></i>ươ<i><b>ng pháp t</b></i>ọ<i><b>a </b></i>độ<i><b> ta c</b></i>ầ<i><b>n ph</b></i>ả<i><b>i ch</b></i>ọ<i><b>n h</b></i>ệ<i><b> tr</b></i>ụ<i><b>c t</b></i>ọ<i><b>a </b></i>độ<i><b> thích </b></i>
<i><b>h</b></i>ợ<i><b>p. L</b></i>ậ<i><b>p t</b></i>ọ<i><b>a </b></i>độ<i><b> các </b></i>đỉ<i><b>nh, </b></i>đ<i><b>i</b></i>ể<i><b>m liên quan d</b></i>ự<i><b>a vào h</b></i>ệ<i><b> tr</b></i>ụ<i><b>c t</b></i>ọ<i><b>a </b></i>độđ<i><b>ã ch</b></i>ọ<i><b>n và </b></i>độ<i><b> dài c</b></i>ạ<i><b>nh c</b></i>ủ<i><b>a hình. </b></i>
<b>B</b>ướ<b>c 1:</b> Chọn hệ trục tọa độ O<i>xyz</i> thích hợp. (Quyết định sự thành cơng của bài toán)
<b>B</b>ướ<b>c 2:</b> Xác định tọa độ các điểm có liên quan.
<b>B</b>ướ<b>c 3:</b> Sử dụng các kiến thức về tọa độđể giải quyết bài tốn.
<b>Ví d</b>ụ<b> 1 (</b>Đ<b>H kh</b>ố<b>i D – 2007).</b> Cho hình chóp S.ABCD có đáy là hình thang, <i><sub>ABC</sub></i><sub>=</sub><i><sub>BAD</sub></i><sub>=</sub><sub>90</sub><sub>, BA = BC </sub>
= <i>a</i>, AD = 2<i>a</i>. Cạnh bên SA vng góc với đáy, SA = <i>a</i> 2. Gọi H là hình chiếu vng góc của A lên SB.
Chứng minh tam giác SCD vng và tính khoảng cách từ H đến mặt phẳng (SCD).
<b>Gi</b>ả<b>i </b>
Chọn hệ trục tọa độ O<i>xyz</i> như hình vẽ,
<i>A</i>≡O(0;0;0), <i>B</i>(<i>a</i>;0;0), <i>D</i>(0;2<i>a</i>;0), <i>C</i>(<i>a</i>;<i>a</i>;0), <i>S</i>(0;0;<i>a</i> 2).
Khi đó <i>SC</i>=( ; ;<i>a a a</i>− 2),<i>CD</i>= −( <i>a a</i>; ;0)
. 0
<i>SC CD</i> <i>SC</i> <i>CD</i>
⇒ = ⇒ ⊥ , hay tam giác SCD vuông tại C.
Mặt khác (<i>SCD</i>) có VTPT là <sub></sub><i><sub>SC CD</sub></i><sub>,</sub> <sub></sub> <sub>(</sub><i><sub>a</sub></i>2 <sub>2;</sub><i><sub>a</sub></i>2 <sub>2;2 )</sub><i><sub>a</sub></i>2
=
(<i>SCD</i>) :1.(<i>x a</i>) 1.(<i>y a</i>) 2.(<i>z</i> 0) 0
⇒ − + − + − =
hay (<i>SCD</i>): <i>x y</i>+ + 2<i>z</i>−2<i>a</i> =0.
<b>b</b>
<b>P</b>
<b>a</b>
<b>Q </b>
<i>(r</i>
ấ
<i>t ít g</i>
ặ
<i>p) </i>
<i>(g</i>
ặ
<i>p trong </i>
đề
đạ
<i>i h</i>
ọ
<i>c) </i>
<b>A</b>
<b>b</b>
<b>a</b>
<b>P</b>
<b>b’</b>
<b>Q</b>
<i>z </i>
</div>
<span class='text_page_counter'>(7)</span><div class='page_container' data-page=7>
<i>Luy</i>ệ<i>n THPT Qu</i>ố<i>c gia (Quy</i>ể<i>n 3: Hình c</i>ổđ<i>i</i>ể<i>n – Hình Oxy) </i> <i>www.huynhvanluong.com </i>
Đường thẳng SB có phương trình tham số là
0
2
<i>x a t</i>
<i>y</i>
<i>z</i> <i>t</i>
<sub>= +</sub>
=
= −
( ;0; 2 )
<i>H</i>∈<i>SB</i>⇒<i>H a t</i>+ − <i>t</i> .
. 0
3
<i>a</i>
<i>AH</i> ⊥<i>SB</i>⇔<i>AH SB</i>= ⇔ = −<i>t</i> .
Vậy (2 ;0; 2)
3 3
<i>a</i> <i>a</i>
<i>H</i> .
Từđó suy ra khoảng cách từ<i>H</i>đến (<i>SCD</i>) là
2 2 <sub>2</sub>
3 3
( ,( ))
3
1 1 2
<i>a</i> <i>a</i>
<i>a</i>
<i>a</i>
<i>d H SCD</i>
+ −
= =
+ + .
<b>Nh</b>ậ<b>n xét: </b><i>N</i>ế<i>u so v</i>ớ<i>i </i>đ<i>áp án chính th</i>ứ<i>c trong vi</i>ệ<i>c tính d(H,(SCD)) thì l</i>ờ<i>i gi</i>ả<i>i này rõ ràng và tr</i>ự<i>c ti</i>ế<i>p h</i>ơ<i>n, </i>
<i>d</i>ễ<i> hi</i>ể<i>u h</i>ơ<i>n</i> ( đ<i>áp án chính th</i>ứ<i>c tính</i> d(H, (SCD)) <i>thơng qua vi</i>ệ<i>c tính t</i>ỉ<i> s</i>ố d(H,(SCD))/d(B,(SCD)) <i>r</i>ồ<i>i l</i>ạ<i>i </i>
<i>tính</i> d(B,(SCD)) <i>thơng qua th</i>ể<i> tícht</i>ứ<i> di</i>ệ<i>n SBCD</i> ).
<b>Ví d</b>ụ<b> 2 (</b>Đ<b>H kh</b>ố<b>i D – 2008).</b> Cho lăng trụ đứng <i>ABC</i>.<i>A</i>’<i>B</i>’<i>C</i>’ có đáy <i>ABC</i> vuông, <i>AB = BC</i> = <i>a</i>, cạnh bên
<i>AA</i>’ = <i>a</i> 2. Gọi <i>M</i> là trung điểm của <i>BC</i>. Tính theo <i>a</i> thể tích của khối lăng trụđã cho và khoảng cách giữa
hai đường thẳng <i>AM</i>, <i>B</i>’<i>C</i>.
<b>Gi</b>ả<b>i </b>
Từ giả thiết ta có tam giác đáy ABC vng
cân tại B, kết hợp với tính chất của lăng trụ
đứng, ta chọn hệ trục O<i>xyz</i> như hình vẽ, với
B≡O(0;0;0), C(<i>a</i>;0;0), A(0;<i>a</i>;0), B’(0;0;<i>a</i> 2).
Dễ thấy / / /
3
/
.
1 2
.( . . )
2 2
<i>ABC A B C</i>
<i>a</i>
<i>V</i> =<i>BB</i> <i>BA BC</i> = .
Bây giờ ta tính khoảng cách giữa AM và B’C.
M là trung điểm của BC
( ;0;0) ( ; ;0)
2 2
<i>a</i> <i>a</i>
<i>M</i> <i>AM</i> <i>a</i>
⇒ ⇒ = −
Mặt khác, '<i>B C</i>=( ;0;<i>a</i> −<i>a</i> 2)
2
2 2 2
, ' ( 2; ; )
2
<i>a</i>
<i>AM B C</i> <i>a</i> <i>a</i>
⇒<sub></sub> <sub></sub>= .
Lại có <i>AC</i>=( ;<i>a a</i>− ;0)
3
2
2
, ' . <sub>7</sub>
2
( , ' )
7
7
, '
2
<i>a</i>
<i>AM B C AC</i> <i><sub>a</sub></i>
<i>d AM B C</i>
<i>a</i>
<i>AM B C</i>
⇒ = = =
.
<b>Nh</b>ậ<b>n xét: </b><i>Theo </i>đ<i>áp án chính th</i>ứ<i>c, vi</i>ệ<i>c tính kho</i>ả<i>ng cách gi</i>ữ<i>a hai </i>đườ<i>ng th</i>ẳ<i>ng AM và B’C trong bài tốn </i>
<i>này hồn tồn khơng d</i>ễ<i>, </i>đ<i>ịi h</i>ỏ<i>i d</i>ự<i>ng </i>đượ<i>c m</i>ặ<i>t ph</i>ẳ<i>ng ch</i>ứ<i>a AM và song song v</i>ớ<i>i B’C, r</i>ồ<i>i qui vi</i>ệ<i>c tính </i>
<i>kho</i>ả<i>ng cách gi</i>ữ<i>a hai </i>đườ<i>ng th</i>ẳ<i>ng này v</i>ề<i> kho</i>ả<i>ng cách t</i>ừ<i> C, r</i>ồ<i>i l</i>ạ<i>i t</i>ừ<i> B </i>đế<i>n m</i>ặ<i>t ph</i>ẳ<i>ng m</i>ớ<i>i d</i>ự<i>ng </i>đ<i>ó. L</i>ờ<i>i </i>
<i>gi</i>ả<i>i b</i>ằ<i>ng t</i>ọ<i>a </i>độ<i> rõ ràng là r</i>ấ<i>t ng</i>ắ<i>n g</i>ọ<i>n và tr</i>ự<i>c ti</i>ế<i>p. </i>
---oOo---
<b>CÁC BÀI TỐN HÌNH KHÔNG GIAN C</b>
Ổ
Đ
<b>I</b>
Ể
<b>N </b>
<b>TH</b>
ƯỜ
<b>NG G</b>
Ặ
<b>P TRONG THI QU</b>
Ố
<b>C GIA </b>
O≡B
</div>
<span class='text_page_counter'>(8)</span><div class='page_container' data-page=8>
<b>Bài 1(</b>Đ<b>H D2008−NC)</b>Cho lăng trụ đứng ABC.A'B'C' có đáy ABC là tam giác vng, AB = BC = a, cạnh
bên AA' = <i>a</i> 2 . Gọi M là trung điểm của cạnh BC. Tính theo a thể tích của khối lăng trụ ABC.A'B'C' và
khoảng cách giữa hai đường thẳng AM, B'C. Đ<b>S : </b> ' ' '
3
.
2
2
<i>ABC A B C</i>
<i>a</i>
<i>V</i> = ; ( , ' ) 7
7
<i>a</i>
<i>d AM B C</i> =
<b>Bài 2(</b>Đ<b>H A2009)</b>Cho hình chóp S.ABCD có đáy ABCD là hình thang vng tại A và D, AB = AD = 2a,
CD =a; góc giữa hai mặt phẳng (SBC) và (ABCD) bằng 600. Gọi I là trung điểm của cạnh AD. Biết hai mặt
phẳng (SBI) và (SCI) cùng vng góc với mặt phẳng (ABCD), tính thể tích hình chóp S.ABCD theo a.
Đ<b>S : </b> 3
.
3 15
5
<i>S ABCD</i>
<i>V</i> = <i>a</i>
<b>Bài 3(</b>Đ<b>H D2009)</b>Cho hình lăng trụđứng ABC.A’B’C’ có đáy ABC là tam giác vuông tại B, AB = a, AA’ =
2a, A’C = 3a. Gọi M là trung điểm của đoạn thẳng A’C’, I là giao điểm của AM và A’C. Tính theo a thể tích
khối tứ diện IABC và khoảng cách từđiểm A đến mặt phẳng (IBC).
Đ<b>S : </b> 3
.
4
9
<i>I ABC</i>
<i>V</i> = <i>a</i> ; ( , ( )) 2 5
5
<i>a</i>
<i>d A IBC</i> =
<b>Bài 4(</b>Đ<b>H A2010)</b>Cho hình chóp S.ABCD có đáy ABCD là hình vng cạnh a. Gọi M và N lần lượt là trung
điểm của các cạnh AB và AD; H là giao điểm của CN và DM. Biết SH vng góc với mặt phẳng (ABCD) và
SH = a 3 . Tính thể tích khối chóp S.CDNM và khoảng cách giữa hai đường thẳng DM và SC theo a . Đ<b>S </b>
<b>: </b> 3
.
5 3
24
<i>S CDMN</i>
<i>V</i> = <i>a</i> ; ( , ) 2 3
19
<i>d DM SC</i> = <i>a</i>
<b>Bài 5(</b>Đ<b>H D2010)</b>Cho hình chóp <i>S.ABCD</i> có đáy <i>ABCD</i> là hình vng cạnh <i>a</i>, cạnh bên <i>SA = a</i>; hình chiếu
vng góc của đỉnh <i>S</i> trên mặt phẳng <i>(ABCD)</i> là điểm <i>H</i> thuộc đoạn <i>AC,</i>
4
<i>AC</i>
<i>AH</i> = <i> .</i>Gọi <i>CM </i>là đường cao
của tam giác <i>SAC</i>. Chứng minh <i>M</i> là trung điểm của <i>SA</i> và tính thể tích khối tứ diện <i>SMBC</i> theo <i>a</i>.
Đ<b>S : </b> <sub>.</sub> 14 3
48
<i>S BCM</i>
<i>V</i> = <i>a</i>
<b>Bài 6(</b>Đ<b>H A2011)</b>Cho hình chóp S.ABC có đáy ABC là tam giác vuông cân tại B, AB = BC = 2a; hai mặt
phẳng (SAB) và (SAC) cùng vuông góc với mặt phẳng (ABC). Gọi M là trung điểm của AB; mặt phẳng qua
SM và song song với BC, cắt AC tại N. Biết góc giữa hai mặt phẳng (SBC) và (ABC) bằng <sub>60 . Tính th</sub>0 <sub>ể</sub><sub> tích </sub>
khối chóp S.BCNM và khoảng cách giữa AB và SN theo a. Đ<b>S : </b> 3
. 3
<i>S BCMN</i>
<i>V</i> = <i>a</i> ; ( , ) 2 39
13
<i>d AB SN</i> = <i>a</i>
<b>Bài 7(</b>Đ<b>H B2011)</b>Cho lăng trụ<i> ABCD</i>.<i>A</i>1<i>B</i>1<i>C</i>1<i>D</i>1 có đáy<i> ABCD</i> là hình chữ nhật,<i> AB</i> =<i> a</i>, <i>AD a</i>= 3.Hình
chiếu vng góc của điểm<i> A</i>1 trên (<i>ABCD</i>) trùng với giao điểm của<i> AC</i> và<i> BD</i>. Góc giữa (<i>ADD</i>1<i>A</i>1) và
(<i>ABCD</i>) bằng <sub>60 . Tính th</sub>0 <sub>ể</sub><sub> tích kh</sub><sub>ố</sub><sub>i l</sub><sub>ă</sub><sub>ng tr</sub><sub>ụ</sub><sub>đ</sub><sub>ã cho và kho</sub><sub>ả</sub><sub>ng cách t</sub><sub>ừ</sub><i><sub>B</sub></i>
1đến (<i>A</i>1<i>BD</i>) theo<i> a</i>.
Đ<b>S : </b> ' ' ' '
3
.
3
2
<i>ABCD A B C D</i>
<i>V</i> = <i>a</i> ;
(
1 1
)
3
,( )
2
<i>a</i>
<i>d B A BD</i> =
<b>Bài 8(</b>Đ<b>H D2011)</b>Cho hình chóp<i> S.ABC</i> có đáy<i> ABC</i> là tam giác vuông tại<i> B</i>,<i> BA</i> = 3<i>a</i>,<i> BC</i> = 4<i>a</i>; mặt phẳng
(<i>SBC</i>) vng góc với mặt phẳng (<i>ABC</i>). Biết<i> SB</i> = 2<i>a</i> 3 và<i> SBC</i> = 300. Tính thể tích khối chóp<i> S</i>.<i>ABC</i> và
khoảng cách từđiểm<i> B</i>đến mặt phẳng (<i>SAC</i>) theo<i> a</i>. Đ<b>S : </b><i>V<sub>S ABC</sub></i><sub>.</sub> =2 3<i>a</i>3 ;
(
, ( )
)
6 7
7
<i>a</i>
<i>d B SAC</i> =
<b>Bài 9(</b>Đ<b>H A2012)</b>Cho hình chóp S.ABC có đáy là tam giác đều cạnh a. Hình chiếu vng góc của S trên
mặt phẳng (ABC) là điểm H thuộc cạnh AB sao cho HA = 2HB. Góc giữa đường thẳng SC và mặt phẳng
(ABC) bằng 600. Tính thể tích của khối chóp S.ABC và tính khoảng cách giữa hai đường thẳng SA và BC
theo a. Đ<b>S : </b> 3
.
7
12
<i>S ABC</i>
<i>V</i> = <i>a</i> ;
(
,
)
42
</div>
<span class='text_page_counter'>(9)</span><div class='page_container' data-page=9>
<i>Luy</i>ệ<i>n THPT Qu</i>ố<i>c gia (Quy</i>ể<i>n 3: Hình c</i>ổđ<i>i</i>ể<i>n – Hình Oxy) </i> <i>www.huynhvanluong.com </i>
<b>Bài 10(</b>Đ<b>H B2012)</b>Cho hình chóp tam giác đều <i>S.ABC</i> với <i>SA</i> = 2a, <i>AB</i> = a. Gọi <i>H</i> là hình chiếu vng góc
của <i>A</i> trên cạnh <i>SC</i>. Chứng minh <i>SC</i> vng góc với mặt phẳng (<i>ABH</i>). Tính thể tích của khối chóp <i>S.ABH</i>
theo a. Đ<b>S : </b> 3
.
7 11
96
<i>S ABH</i>
<i>V</i> = <i>a</i>
<b>Bài 11(</b>Đ<b>H D2012)</b>Cho hình hộp đứng ABCD.A’B’C’D’ có đáy là hình vng, tam giác A’AC vng cân,
A’C = a. Tính thể tích khối tứ diện ABB’C’ và khoảng cách từđiểm A đến mặt phẳng (BCD’) theo a.
Đ<b>S : </b> ' '
3
.
2
48
<i>A BB C</i>
<i>V</i> = <i>a</i> ;
(
, ( ')
)
6
6
<i>a</i>
<i>d A BCD</i> =
<b>Bài 12(</b>Đ<b>H A2013)</b>Cho hình chóp S.ABC có đáy là tam giác vng tại A, <sub>ABC 30</sub> 0
= , SBC là tam giác đều
cạnh a và mặt bên SBC vng góc với đáy. Tính theo a thể tích của khối chóp S.ABC và khoảng cách từ
điểm C đến mặt phẳng (SAB). Đ<b>S : </b> <sub>.</sub> 3
16
<i>S ABC</i>
<i>a</i>
<i>V</i> = ;
(
, ( )
)
39
13
<i>a</i>
<i>d C SAB</i> =
<b>Bài 13(</b>Đ<b>H B2013)</b>Cho hình chóp S.ABCD có đáy là hình vng cạnh a, mặt bên SAB là tam giác đều và
nằm trong mặt phẳng vuông góc với mặt phẳng đáy .Tính theo a thể tích của khối chóp S.ABCDvà khoảng
cách từđiểm A đến mặt phẳng (SCD).
Đ<b>S : </b>
3
.
3
6
<i>S ABCD</i>
<i>a</i>
<i>V</i> = ;
(
, ( )
)
21
7
<i>a</i>
<i>d A SCD</i> =
<b>Bài 14(</b>Đ<b>H D2013)</b>Cho hình chóp S.ABCD có đáy là hình thoi cạnh a. Cạnh SA vng góc với đáy ,
0
BAD 120= , M là trung điểm của cạnh BC và <sub>SMA 45</sub> 0
= .Tính theo a thể tích của khối chóp S.ABCDvà
khoảng cách từđiểm D đến mặt phẳng (SBC).
Đ<b>S : </b> <sub>.</sub> 3
4
<i>S ABCD</i>
<i>a</i>
<i>V</i> = ;
(
,( )
)
6
4
<i>a</i>
<i>d D SBC</i> =
<b>Bài 15(</b>Đ<b>H A2014) </b>Cho hình chóp <i>S.ABCD</i> có đáy <i>ABCD</i> là hình vng cạnh a, SD = 3a
2 , hình chiếu vng
góc của S trên mặt phẳng <i>(ABCD)</i> là trung điểm của cạnh AB. Tính theo a thể tích khối chóp <i>S.ABCD</i> và
khoảng cách từ A đến mặt phẳng <i>(SBD) </i> Đ<b>S</b>:
3
a 2a
;
3 3
<b>Bài 16(</b>Đ<b>H B2014) </b>Cho lăng trụ ABC.A’B’C’ có đáy là tam giác đều cạnh a. Hình chiếu vng góc của A’
trên (ABC) là trung điểm của cạnh AB, góc giữa A’C và mặt đáy bằng 600. Tính theo a thể tích của khối
lăng trụ ABC.A’B’C’ và khoảng cách từđiểm B đến mặt phẳng (ACC’A’).
Đ<b>S</b>:
3
3a 3 3a 13<sub>;</sub>
8 13
<b>Bài 17(</b>Đ<b>H D2014) </b>Cho hình chóp S.ABC có đáy ABC là tam giác vng cân tại A, mặt bên SBC là tam
giác đều cạnh a và mặt phẳng (SBC) vng góc với mặt đáy. Tính theo a thể tích khối chóp S.ABC và
khoảng cách giữa hai đường thẳng SA, BC.
Đ<b>S</b>:
3
a 3 a 3
;
24 4
<b>Bài 18(C</b>Đ<b>2014) </b>Cho hình chóp S.ABCD có đáy ABCD là hình vng cạnh a, SA vng góc đáy, SC tạo
với đáy góc bằng 450. Tính thể tích S.ABCD và khoảng cách từ B đến (SCD).
Đ<b>S</b>: a3 2
3 ;
a 6
3 .
<b>Bài 19(QG2015) </b>Cho hình chóp <i>S.ABCD có </i>đ<i>áy ABCD là hình vng c</i>ạ<i>nh a</i>, SA vng góc với mặt phẳmg
<i>(ABCD)</i>, góc giữa đường thẳng SC và mặt phẳng <i>(ABCD)</i> bằng 450. Tính theo a thể tích của khối chóp
<i>S.ABCD</i> và khoảng cách giữa hai đường thẳng SB,AC.
Đ<b>S: </b>
3 <sub>2</sub>
3
<i>a</i>
; 2
5
<i>a</i>
</div>
<span class='text_page_counter'>(10)</span><div class='page_container' data-page=10>
<i><b>L</b></i>
ớ
<i><b>p b</b></i>
ồ
<i><b>i d</b></i>
ưỡ
<i><b>ng ki</b></i>
ế
<i><b>n th</b></i>
ứ
<i><b>c và LT</b></i>
Đ
<i><b>H ch</b></i>
ấ
<i><b>t l</b></i>
ượ
<i><b>ng cao </b></i>
<i><b>www.huynhvanluong.com </b></i>
Lớp học thân thiện của học sinh Tây Ninh
<i>0918.859.305 – 01234.444.305 – 0996.113.305-0929.105.305-0967.859.305 </i>
<b>--- </b>
<b>M</b>
Ộ
<b>T S</b>
Ố
<b> KI</b>
Ế
<b>N TH</b>
Ứ
<b>C HÌNH H</b>
Ọ
<b>C GI</b>
Ả
<b>I TÍCH </b>
<b>TRONG M</b>
Ặ
<b>T PH</b>
Ẳ
<b>NG T</b>
Ọ
<b>A </b>
ĐỘ
<i></i>
1. TỌA ĐỘ CỦA VECTƠ VAØ ĐIỂM TRONG MẶT PHẲNG TỌA ĐỘ:
<b> </b>
<sub>N</sub>
<sub>ế</sub>
<sub>u </sub>
<sub></sub> =
=
a (x; y)
b (x'; y')
<b> thì: </b>
⊥ ⇔
⇔
a.b = x.x'+ y.y'
a bÛ a.b = 0
x y
a / /b =
x' y'
<b> </b>
<b> </b>
S x.y'-x'.y
)
y'
;
(x'
AC
y)
(x;
AB
ABC
2
1
=
⇒
=
=
∆
2.ĐƯỜNG THẲNG:
<sub> Ph</sub>
<sub>ươ</sub>
<sub>ng trình </sub>
<sub>đ</sub>
<sub>t qua M</sub>
<sub>o</sub>
<sub>(x</sub>
<sub>o</sub>
<sub>; y</sub>
<sub>o</sub>
<sub>) và có VTPT </sub>
<sub>n</sub><sub>=</sub><sub>(A;</sub><sub>B)</sub>
<sub>: A(x-x</sub>
<sub>o</sub>
<sub>)+B(y-y</sub>
<sub>o</sub>
<sub>) = 0 </sub>
Ph
<sub>ươ</sub>
ng trình
<sub>đ</sub>
t qua M
<sub>o</sub>
(x
<sub>o</sub>
; y
<sub>o</sub>
) và có VTCP
<sub>u</sub><sub>=</sub><sub>(a;</sub><sub>b)</sub>
: b(x-x
<sub>o</sub>
) - a(y-y
<sub>o</sub>
) = 0
<sub> Ph</sub>
<sub>ươ</sub>
<sub>ng trình </sub>
<sub>đ</sub>
<sub>t qua M</sub>
<sub>o</sub>
<sub>(x</sub>
<sub>o</sub>
<sub>,y</sub>
<sub>o</sub>
<sub>) và song song Ax+By+C=0: A(x-x</sub>
<sub>o</sub>
<sub>)+B(y-y</sub>
<sub>o</sub>
<sub>)=0 </sub>
<sub> Ph</sub>
<sub>ươ</sub>
<sub>ng trình </sub>
<sub>đ</sub>
<sub>t qua M</sub>
<sub>o</sub>
<sub>(x</sub>
<sub>o</sub>
<sub>,y</sub>
<sub>o</sub>
<sub>) và vuơng gĩc Ax+By+C=0: B(x-x</sub>
<sub>o</sub>
<sub>)-A(y-y</sub>
<sub>o</sub>
<sub>)=0 </sub>
Phương trình đoạn chắn (đường thẳng qua A(a;0) và B(0;b):
<sub>1</sub>
b
y
a
x
=
+
<b> </b>
<sub>∆</sub>
<sub>:</sub>
Ax+By+C=0
⇒
VTPT:
<sub>n</sub><sub>=</sub><sub>(A;</sub><sub>B)</sub>
, VTCP:
<sub>u</sub><sub>=</sub><sub>(B;-A)</sub>
ho
<sub>ặ</sub>
c
<sub>u</sub><sub>=</sub><sub>(-B;</sub><sub>A)</sub>
3. KHOẢNG CÁCH :
a)
Khoảng cách từ điểm M đến
đ
<i><b>t </b></i>
<sub>∆</sub>
:
Ax+By+C=0
⇒
2
2
M
M
B
A
C
By
Ax
)
d(M,
+
+
+
=
∆
b)
Khoảng cách giữa hai đường thẳng song song:
∆
:
Ax+By+C=0,
∆
’:
Ax+By+C’=0
⇒
∆ ∆ =, '
+
2 2
C - C'
d( )
A B
4. GÓC TẠO BỞI HAI ĐƯỜNG THẲNG:
<i><b> </b></i>
<sub>∆</sub>
:
Ax+By+C=0,
∆
’:
A’x+B’y+C’=0
⇒
cos( , ')
.
+
∆ ∆ =
+ +
2 2 2 2
A.A' B.B'
A B A' B'
5. ĐIỂM ĐỐI XỨNG:
</div>
<span class='text_page_counter'>(11)</span><div class='page_container' data-page=11>
<i>Luy</i>ệ<i>n THPT Qu</i>ố<i>c gia (Quy</i>ể<i>n 3: Hình c</i>ổđ<i>i</i>ể<i>n – Hình Oxy) </i> <i>www.huynhvanluong.com </i>
' '
' (trong do: ( ; ))
0
2 2
<i>M</i> <i>M</i> <i>M</i> <i>M</i>
<i>MM</i> <i>u</i> <i>u</i> <i>B A</i>
<i>x</i> <i>x</i> <i>y</i> <i>y</i>
<i>A</i> <i>B</i> <i>C</i>
∆ ∆
<sub>⊥</sub> <sub>=</sub> <sub>−</sub>
⇔ <sub></sub> <sub>+</sub> <sub></sub> <sub></sub> <sub>+</sub> <sub></sub>
+ + =
<i><b> 6. PH</b></i>
ƯƠ
<i><b>NG TRÌNH </b></i>
ĐƯỜ
<i><b>NG PHÂN GIÁC: </b></i>
<b> a) Tính chất: </b>
<sub>D là chân </sub>
<sub>đườ</sub>
<sub>ng phân giác trong c</sub>
<sub>ủ</sub>
<sub>a góc A thì </sub>
<i>DB</i> <i>AB</i>
<i>AC</i>
<i>DC</i> = −
⇒
<sub> t</sub>
<sub>ọ</sub>
<sub>a </sub>
<sub>độ</sub>
<sub> D </sub>
<sub> </sub>
I l
<sub>à tâm</sub>
đường tròn nội tiếp
<sub>∆</sub>
ABC thì
<i>IA</i> <i>BA</i>
<i>BD</i>
<i>ID</i>= −
⇒
tọa độ I
b)
Đường phân giác:
∆
:
Ax+By+C=0,
∆
’:
A’x+B’y+C’=0, ta cĩ:
Ph
<sub>ươ</sub>
ng trình phân giác gĩc tù:
<sub>'</sub>
∆ ∆
+ + + +
=
+ +
2 2 2 '2
Ax By C A'x B'y C'
A B daáu (n .n ) A' B
<sub> Ph</sub>
<sub>ươ</sub>
<sub>ng trình phân giác góc nh</sub>
<sub>ọ</sub>
<sub>n: </sub>
<sub>'</sub>
∆ ∆
+ + + +
= −
+ +
2 2 2 '2
Ax By C A'x B'y C'
A B daáu (n .n ) A' B
<i><b> 7. </b></i>
ĐƯỜ
<i><b>NG TRỊN: </b></i>
a) Phương trình đường trịn:
<sub> </sub>
Dạng 1
<sub>: </sub>
Đường trịn (C) có tâm I(a; b) và bán kính R:
<sub> (x-a)</sub>
2
<sub>+(y-b)</sub>
2
<sub> = R</sub>
2
<sub> </sub>
Dạng 2
<sub>: </sub>
Đường tròn (C):
<sub>x</sub>
2
<sub>+y</sub>
2
<sub>-2ax-2by +c = 0 </sub>
⇒
⇒
⇒
⇒
<sub> </sub>
c
b
a
R
b)
I(a;
2
2
−
+
=
b) Tiếp tuyến của đường trịn tâm I và bán kính R
Tiếp tuyến tại M
<sub>o</sub>
(x
<sub>o</sub>
; y
<sub>o</sub>
):
nhận
<sub>IM</sub> <sub>(A;</sub><sub>B)</sub>
o =
laøm VTPT: A(x-x
o
)+B(y-y
o
) = 0
Các dạng tiếp tuyến khác:
Ti
<sub>ế</sub>
p tuy
<sub>ế</sub>
n
<sub>∆</sub>
qua A(x
<sub>o</sub>
; y
<sub>o</sub>
)
⇒
<sub>∆</sub>
: A(x-x
<sub>o</sub>
)+B(y-y
<sub>o</sub>
)=0
<sub>Ti</sub>
<sub>ế</sub>
<sub>p tuy</sub>
<sub>ế</sub>
<sub>n </sub>
<sub>∆</sub>
<sub> song song v</sub>
<sub>ớ</sub>
<sub>i Ax+By+C=0 </sub>
⇒
<sub>∆</sub>
<sub>:Ax+By+m=0 (m</sub>
<sub>≠</sub>
<sub>C) </sub>
Ti
<sub>ế</sub>
p tuy
<sub>ế</sub>
n
<sub>∆</sub>
vng góc v
<sub>ớ</sub>
i Ax+By+C=0
⇒
<sub>∆</sub>
:Bx-Ay+m=0
<b> </b>
Áp d
ụ
ng
đ
i
ề
u ki
ệ
n ti
ế
p xúc:
<b>d(I, </b>
<sub>∆</sub>
<i><b>) = R</b></i>
đượ
c
ẩ
n và vi
ế
t pttt
∆
<b>--- </b>
<b>D</b>
Ạ
<b>NG TỐN HÌNH TH</b>
ƯỜ
<b>NG G</b>
Ặ
<b>P </b>
</div>
<span class='text_page_counter'>(12)</span><div class='page_container' data-page=12>
<i><b>L</b></i>
ớ
<i><b>p b</b></i>
ồ
<i><b>i d</b></i>
ưỡ
<i><b>ng ki</b></i>
ế
<i><b>n th</b></i>
ứ
<i><b>c và LT</b></i>
Đ
<i><b>H ch</b></i>
ấ
<i><b>t l</b></i>
ượ
<i><b>ng cao </b></i>
<i><b>www.huynhvanluong.com </b></i>
</div>
<span class='text_page_counter'>(13)</span><div class='page_container' data-page=13></div>
<span class='text_page_counter'>(14)</span><div class='page_container' data-page=14>
<i><b>L</b></i>
ớ
<i><b>p b</b></i>
ồ
<i><b>i d</b></i>
ưỡ
<i><b>ng ki</b></i>
ế
<i><b>n th</b></i>
ứ
<i><b>c và LT</b></i>
Đ
<i><b>H ch</b></i>
ấ
<i><b>t l</b></i>
ượ
<i><b>ng cao </b></i>
<i><b>www.huynhvanluong.com </b></i>
</div>
<span class='text_page_counter'>(15)</span><div class='page_container' data-page=15></div>
<span class='text_page_counter'>(16)</span><div class='page_container' data-page=16>
<i><b>L</b></i>
ớ
<i><b>p b</b></i>
ồ
<i><b>i d</b></i>
ưỡ
<i><b>ng ki</b></i>
ế
<i><b>n th</b></i>
ứ
<i><b>c và LT</b></i>
Đ
<i><b>H ch</b></i>
ấ
<i><b>t l</b></i>
ượ
<i><b>ng cao </b></i>
<i><b>www.huynhvanluong.com </b></i>
</div>
<span class='text_page_counter'>(17)</span><div class='page_container' data-page=17>
<i>Luy</i>ệ<i>n THPT Qu</i>ố<i>c gia (Quy</i>ể<i>n 3: Hình c</i>ổđ<i>i</i>ể<i>n – Hình Oxy) </i> <i>www.huynhvanluong.com </i>
<i><b>L</b></i>
ớ
<i><b>p b</b></i>
ồ
<i><b>i d</b></i>
ưỡ
<i><b>ng ki</b></i>
ế
<i><b>n th</b></i>
ứ
<i><b>c và LT</b></i>
Đ
<i><b>H ch</b></i>
ấ
<i><b>t l</b></i>
ượ
<i><b>ng cao </b></i>
<i><b>www.huynhvanluong.com </b></i>
</div>
<span class='text_page_counter'>(18)</span><div class='page_container' data-page=18>
<b>M</b>
Ộ
<b>T S</b>
Ố
<b> TÍNH CH</b>
Ấ
<b>T HÌNH H</b>
Ọ
<b>C PH</b>
<b>NG </b>
---
1. Đờng trung trực của đoạn thẳng
a) Định nghĩa:
Đờng thẳng vuông góc
với một đoạn thẳng tại trung điểm của nó
đợc gọi là đờng trung trực của đoạn
thẳng ấy
b) Tổng quát:
a là đờng trung trực của AB
IA =IB
<i>a</i><i>AB</i>
2. Các góc tạo bởi một đờng thẳng cắt hai đờng thẳng
a) Các cặp góc so le trong:
1
và B
3
<i>A</i>
;
<i>A</i>
4
và B2
.
b) Các cặp góc đồng vị:
1
và B
3
<i>A</i>
;
1
và B
3
<i>A</i>
;
1
và B
3
<i>A</i>
;
<i>A</i>
1
và B
3
.
c) Khi a//b
th×
1
và B
2
<i>A</i>
;
<i>A</i>
4
và B
3
gäi lµ
các cặp góc trong cùng phía bù nhau
3. Hai đờng th¼ng song song
- Nếu đ−ờng thẳng c cắt hai đ−ờng thẳng
a, b và trong các góc tạo thành có một cặp
góc so le trong bằng nhau (hoặc một cặp
góc đồng vị bằng nhau) thì a và b song
song với nhau
- NÕu mét đờng thẳng cắt hai đờng
thẳng song song thì:
Hai gúc so le trong bằng nhau;
Hai góc đồng vị bằng nhau;
Hai gãc trong cïng phÝa bï nhau.
c) Quan hÖ giữa tính vuông góc với tính song song
- Hai đờng thẳng phân biệt cùng
vuông góc với đờng thẳng thø ba
th× chóng song song víi nhau
a
c
a / / b
b
c
⊥
=>
⊥
c
b
a
c
b
a
1
4
2
3
4
3
2
1
b
a
B
A
a
I B
</div>
<span class='text_page_counter'>(19)</span><div class='page_container' data-page=19>
<i>Luy</i>ệ<i>n THPT Qu</i>ố<i>c gia (Quy</i>ể<i>n 3: Hình c</i>ổđ<i>i</i>ể<i>n – Hình Oxy) </i> <i>www.huynhvanluong.com </i>
- Mét đờng thẳng vuông góc với
một trong hai đờng thẳng song
song thì nó cũng vuông góc với
đờng thẳng kia
c
b
c
a
a / / b
=>
4. Góc ngoài của tam giác
a) Định nghĩa:
Góc ngoài của một tam
giác là góc kỊ bï víi mét gãc cđa tam
gi¸c Êy
b) Tính chất:
Mỗi góc ngoài cđa tam
gi¸c b»ng tỉng hai gãc trong không kề
với nó
ACx
=
A
+
B
5. Các trờng hợp bằng nhau của hai tam giác
a) Trờng hợp 1:
Cạnh - Cạnh - Cạnh
(c.c.c)
- Nếu ba cạnh của tam giác này bằng ba
cạnh của tam giác kia thì hai tam giác đó
bằng nhau
' '
' '
' ' '( . . )
' '
<i>AB</i>
<i>A B</i>
<i>AC</i>
<i>A C</i>
<i>ABC</i>
<i>A B C c c c</i>
<i>BC</i>
<i>B C</i>
=
=
=> ∆
= ∆
=
b) Tr−êng hỵp 2:
C¹nh - Gãc - C¹nh
(c.g.c)
Nếu hai cạnh và góc xen giữa của tam giác
này bằng hai cạnh và góc xen giữa của tam
giác kia thì hai tam giác đó bằng nhau
' '
'
' ' '( . . )
' '
<i>AB</i>
<i>A B</i>
<i>B B</i>
<i>ABC</i>
<i>A B C c g c</i>
<i>BC</i>
<i>B C</i>
=
=
=> ∆
= ∆
=
<sub></sub>
C
'
B
'
A'
C
B
A
C
'
B
'
A'
C
B
A
x
C
B
A
c
b
</div>
<span class='text_page_counter'>(20)</span><div class='page_container' data-page=20>
c) Tr−êng hỵp 3:
Gãc - C¹nh - Gãc
(g.c.g)
- Nếu một cạnh và hai góc kề của tam
giác này bằng một cạnh và hai góc kề
của tam giác kia thì hai tam giác đó bằng
nhau
'
' '
' ' '( . . )
'
<i>B B</i>
<i>BC</i>
<i>B C</i>
<i>ABC</i>
<i>A B C g c g</i>
<i>C C</i>
=
=
=> ∆
= ∆
=
<sub></sub>
d) C¸c tr−êng hợp bằng nhau của hai tam giác vuông
Trng hợp 1:
Nếu hai cạnh góc vng của tam giác vng này bằng hai
cạnh góc vng của tam giác vng kia thì hai tam giác vng đó bằng nhau.
Tr−ờng hợp 2
: Nếu một cạnh góc vng và một góc nhọn kề cạnh ấy của tam
giác vng này bằng một cạnh góc vng và một góc nhọn kề cạnh ấy của
tam giác vng kia thì hai giác vng đó bằng nhau.
Tr−ờng hợp 3:
Nếu cạnh huyền và một góc nhọn của tam giác vuông này
bằng cạnh huyền và một góc nhọn của tam giác vng kia thì hai tam giác
vng đó bằng nhau.
C'
B'
A'
C
B
A
C'
B'
A'
C
B
A
A
B
C
A'
B
'
</div>
<span class='text_page_counter'>(21)</span><div class='page_container' data-page=21>
<i>Luy</i>ệ<i>n THPT Qu</i>ố<i>c gia (Quy</i>ể<i>n 3: Hình c</i>ổđ<i>i</i>ể<i>n – Hình Oxy) </i> <i>www.huynhvanluong.com </i>
Tr−ờng hợp 4:
Nếu cạnh huyền và một cạnh góc vng của tam giác vng
này bằng cạnh huyền và một cạnh góc vng của tam giác vng kia thì hai
tam giác vng đó bằng nhau.
6. Quan hệ giữa các yếu tố trong tam
gi¸c
(
quan hệ giữa góc và cạnh đối diện trong tam
giác
)
- Trong một tam giác, góc đối diện với
cạnh lớn hơn là góc lớn hơn
: AC > AB
B > C
<i>ABC</i>
∆
⇒
-
Trong một tam giác, cạnh đối diện với góc lớn hơn thì lớn hơn
<i><sub>ABC</sub></i>
<sub>: B > C </sub>
<sub> AC > AB</sub>
∆
7. Quan hệ giữa đờng vuông góc và đờng xiên, đờng xiên
và hình chiếu
Khái niệm đờng vuông góc, đờng xiên, hình chiếu của đờng xiên
- Đoạn thẳng AH gọi là đờng vu«ng
góc kẻ từ A đến đ−ờng thẳng d
- Điểm H gọi là hình chiếu của A trên
đờng thẳng d
- on thng AB gi l một đ−ờng xiên
kẻ từ A đến đ−ờng thẳng d
- Đoạn thẳng HB gọi là hình chiếu của
đờng xiên AB trên đ.thẳng d
Quan h gia ng xiên và đ−ờng vng góc:
Trong các đ−ờng xiên và
đ−ờng vng góc kẻ từ một
điểm ở ngồi một đ−ờng thẳng đến đ−ờng thẳng đó,
đ−ờng vng góc là đ−ờng ngắn nhất.
Quan hệ giữa đ−ờng xiên và hình chiếu:
Trong hai đ−ờng xiên kẻ từ một
điểm nằm ngoài một đ−ờng thẳng đến ng thng ú, thỡ:
-
Đờng xiên nào có hình chiếu lớn hơn thì lớn hơn
A
B
C
<sub>A</sub>
'
B'
C
'
C'
B'
A'
C
B
A
d
B
H
A
A
</div>
<span class='text_page_counter'>(22)</span><div class='page_container' data-page=22>
-
Đờng xiên nào lớn hơn thì có hình chiếu lớn hơn
-
Nếu hai đờng xiên bằng nhau thì hai hình chiếu bằng nhau và ngợc lại, nếu
hai hình chiếu bằng nhau thì hai đờng xiên bằng nhau.
8. Quan hệ giữa ba cạnh của một tam giác. Bất đẳng thức tam giác
- Trong một tam giác, tổng độ dài hai cạnh bất kì bao giờ cũng lớn hơn độ dài
cạnh còn lại.
AB + AC > BC
AB + BC > AC
AC + BC > AB
- Trong một tam giác, hiệu độ dài hai cạnh bất kì bao giờ cũng nhỏ hơn
độ dài cạnh còn lại.
<sub>AC - BC</sub>
<sub> < AB; </sub>
<sub>AB - BC</sub>
<sub> < AC; </sub>
<sub>AC - AB</sub>
<sub> <BC </sub>
- Nhận xét
: Trong một tam giác, độ dài một cạnh bao giờ cũng lớn hơn
hiệu và nhỏ hơn tổng độ dài hai cạnh còn lại.
VD:
<sub>AB- AC</sub>
<sub> < BC < AB + AC </sub>
9. TÝnh chÊt ba đờng trung tuyến của tam giác
Ba ng trung tuyến của một tam giác
cùng đi qua một điểm. Điểm đó cách
mỗi đỉnh một khoảng bằng
2
3
độ dài
đ−ờng trung tuyến đi qua đỉnh ấy:
GA
GB
GC
2
DA
=
EB
=
FC
=
3
G là trọng tâm của tam giác ABC
10. Tính chất ba đờng phân giác của tam giác
Ba đ−ờng phân giác của một
tam giác cùng đi qua một điểm.
Điểm này cách đều ba cạnh của
tam giác đó
- Điểm O là tâm đờng tròn nội
tiếp tam giác ABC (lớp 9)
11. Tính chất ba đờng trung trực của tam giác
O
C
B
A
G
D
F
E
C
B
A
C
B
</div>
<span class='text_page_counter'>(23)</span><div class='page_container' data-page=23>
<i>Luy</i>ệ<i>n THPT Qu</i>ố<i>c gia (Quy</i>ể<i>n 3: Hình c</i>ổđ<i>i</i>ể<i>n – Hình Oxy) </i> <i>www.huynhvanluong.com </i>
Ba đ−ờng trung trực của một tam giác cùng
đi qua một điểm. Điểm này cách đều ba
đỉnh của tam giác đó
- Điểm O là tâm đờng tròn ngoại tiếp tam
giác ABC
12. Phơng pháp chứng minh một số bài toán cơ bản
a) Chứng minh tam giác cân
1.
Chứng minh tam giác có hai cạnh bằng nhau
2.
Chøng minh tam gi¸c cã hai gãc b»ng nhau
3.
Chứng minh tam giác đó có đ−ờng trung tuyến vừa là đ−ờng cao
4.
Chứng minh tam giác đó có đ−ờng cao vừa là đ−ờng phân giác ở đỉnh
b) Chứng minh tam giác đều
1.
Chứng minh tam giác đó có ba cạnh bằng nhau
2.
Chứng minh tam giác đó có ba góc bằng nhau
3.
Chứng minh tam giác cân có một góc là 60
0
c) Chøng minh một tứ giác là hình bình hành
1. T giỏc có các cạnh đối song song là hình bình hành
2. Tứ giác có các cạnh đối bằng nhau là hình bình hành
3. Tứ giác có hai cạnh đối song song và bằng nhau là hình bình
hành
4. Tứ giác có các góc đối bằng nhau là hình bỡnh hnh
5. Tứ giác có hai đờng chéo cắt nhau tại trung điểm của mỗi
đờng là hình
bình hµnh
d) Chứng minh một tứ giác là hình thang:
Ta chứng minh tứ giác đó có hai cạnh
đối song song
e) Chứng minh một hình thang là hình thang c©n
1. Chứng minh hình thang có hai góc kề một đáy bằng nhau
2. Chứng minh hình thang có hai đ−ờng chéo bằng nhau
f) Chøng minh mét tứ giác là hình chữ nhật
1. Tứ giác có ba góc vuông là hình chữ nhật
2. Hình thanh cân có một góc vuông là hình chữ nhật
3. Hình bình hành có một góc vuông là hình chữ nhật
4. Hình bình hành có hai đờng chéo bằng nhau là hình chữ nhật
g) Chứng minh một tứ giác là hình thoi
1. Tứ giác có bốn cạnh bằng nhau
2. Hình bình hành có hai cạnh kề bằng nhau
3. Hình bình hành có hai đờng chéo vuông góc với nhau
4. Hình bình hành có một đờng chéo là đờng phân giác của một
góc
h) Chứng minh một tứ giác là hình vuông
1. Hình chữ nhật co hai cạnh kề bằng nhau
2. Hình chữ nhật có hai đờng chéo vuông góc
3. Hình chữ nhật có một đờng chéo là đờng phân giác của một góc
4. Hình thoi có một góc vuông
O
C
B
</div>
<span class='text_page_counter'>(24)</span><div class='page_container' data-page=24>
5. Hình thoi có hai đờng chéo bằng nhau
13. Đờng trung bình của tam giác, của hình thang
a) Đờng trung bình của tam giác
Định nghĩa: Đờng trung bình của tam giác là đoạn thẳng nối trung điểm hai
cạnh của tam giác
Định lí: Đờng trung bình của tam giác thì song song với cạnh thứ ba và bằng
nửa cạnh ấy
1
DE / / BC, DE
BC
2
=
b) Đờng trung bình của hình thang
Định nghĩa: Đờng trung bình của hình thang là đoạn thẳng nối trung điểm hai
cạnh bên cđa h×nh thang
Định lí: Đ−ờng trung bình của hình thang thì song song với hai đáy và bằng
nửa tổng hai đáy
EF//AB, EF//CD,
<sub>EF</sub>
AB
CD
2
+
=
14. Tam giác đồng dạng
a) Định lí Ta_lét trong tam giác:
Nếu một đ−ờng thẳng song song với một cạnh
của tam giác và cắt hai cạnh cịn lại thì nó định ra trên hai cạnh đó những đoạn
thẳng t−ơng ứng tỉ lệ
AC '
AB '
B 'C '/ / BC
;
AB
AC
AC '
C 'C
AB '
<sub>;</sub>
B ' B
B ' B
C 'C
AB
AC
=>
=
=
=
b) Định lí đảo của định lí Ta_lét:
Nếu một đ−ờng thẳng cắt hai cạnh của một tam
giác và định ra trên hai cạnh này những đoạn thẳng t−ơng ứng tỉ lệ thì đ−ờng thẳng
đó song song với cạnh cịn lại của tam giác
VÝ dô:
AB '
AC '
<sub>B 'C '/ / BC</sub>
AB
=
AC
=>
; Các trờng hợp khác tơng tự
c) H qu ca nh lớ Ta_lột
- Nếu một đờng thẳng cắt hai cạnh của một tam giác và song song với cạnh
E
C
B
D
A
C'
B'
a
C
B
A
F
E
D C
</div>
<span class='text_page_counter'>(25)</span><div class='page_container' data-page=25>
<i>Luy</i>ệ<i>n THPT Qu</i>ố<i>c gia (Quy</i>ể<i>n 3: Hình c</i>ổđ<i>i</i>ể<i>n – Hình Oxy) </i> <i>www.huynhvanluong.com </i>
tam giác đã cho. Hệ quả còn đúng trong tr−ờng hợp đ−ờng thẳng song song với một
cạnh của tam giác và cắt phần kéo dài của hai cạnh còn lại
(
<sub>B 'C '/ /BC</sub>
AB '
AC '
B 'C '
AB
AC
BC
=>
=
=
)
d) Tính chất đ−ờng phân giác của tam giác:
Đ−ờng phân giác trong (hoặc ngoài)
của một tam giác chia cạnh đối diện thành hai đoạn tỉ lệ với hai cạnh kề của hai
đoạn đó
DB
AB
DC
=
AC
D ' B
AB
D 'C
=
AC
e) Định nghĩa hai tam giác đồng dạng :
Hai tam giác đồng dạng là hai
tam giác có các góc t−ơng ứng bằng nhau và các cạnh t−ơng ứng tỉ lệ
<sub>';</sub>
<sub>';</sub>
<sub>'</sub>
' ' '
' '
' '
' '
<i>A A B B C C</i>
<i>ABC</i>
<i>A B C</i>
<i><sub>AB</sub></i>
<i><sub>AC</sub></i>
<i><sub>BC</sub></i>
<i>k</i>
<i>A B</i>
<i>A C</i>
<i>B C</i>
<sub>=</sub>
<sub>=</sub>
<sub>=</sub>
∆
∆
<=>
=
=
=
f) Định lí về hai tam giác đồng dạng:
Nếu một đ−ờng thẳng cắt hai cạnh của một
tam giác và song song với cạnh còn lại thì nó tạo thành một tam giác mới đồng dạng
với tam giác đã cho
MN/ /BC
=>∆
AMN
∆
ABC
*) L−u ý
: Định lí cũng đúng đối với tr−ờng
hợp đ−ờng thẳng cắt phần kéo dài hai cạnh
của tam giác và song song với cạnh còn lại
g) Các tr−ờng hợp đồng dạng của hai tam giác
a
N
M
C
B
A
D'
C
B
A
D
C
B
A
C' B'
a
C
B
A
C'
B'
a
C
B
A
S
</div>
<span class='text_page_counter'>(26)</span><div class='page_container' data-page=26>
*)
Tr−ờng hợp 1:
Nếu ba cạnh của tam giác này tỉ lệ với ba cạnh của tam giác kia thì
hai tam giác đó đồng dạng.
' ' '( . . )
' '
' '
' '
<i>AC</i>
<i>BC</i>
<i>AB</i>
<i><sub>ABC</sub></i>
<i><sub>A B C c c c</sub></i>
<i>A B</i>
=
<i>A C</i>
=
<i>B C</i>
=> ∆
∆
*)
Tr−ờng hợp 2:
Nếu hai cạnh của tam giác này tỉ lệ với hai cạnh của tam giác kia
và hai góc tạo bởi các cạnh đó bằng nhau thì hai tam giác đồng dạng
' '
' '
<sub>' ' '( . . )</sub>
'
<i>BC</i>
<i>AB</i>
<i>A B</i>
<i>B C</i>
<i><sub>ABC</sub></i>
<i><sub>A B C c g c</sub></i>
<i>B B</i>
=
<sub></sub>
=> ∆
∆
=
*)
Tr−ờng hợp 3:
Nếu hai góc của tam giác này lần l−ợt bằng hai góc của tam giác
kia thì hai tam giác đồng dạng;
'
' ' '( . )
'
<i>A A</i>
<i>ABC</i>
<i>A B C g g</i>
<i>B B</i>
=
=> ∆
∆
=
h) Các tr−ờng hợp đồng dạng của hai tam giác vuông
*)
Tr−ờng hợp 1
: Nếu hai tam giác vng có một góc nhọn bằng nhau thì chúng
đồng dạng;
C'
B'
A'
C
B
A
C
'
B
'
A'
C
B
A
C
B
'
A'
C
B
A
S
S
</div>
<span class='text_page_counter'>(27)</span><div class='page_container' data-page=27>
<i>Luy</i>ệ<i>n THPT Qu</i>ố<i>c gia (Quy</i>ể<i>n 3: Hình c</i>ổđ<i>i</i>ể<i>n – Hình Oxy) </i> <i>www.huynhvanluong.com </i>
0
' 90
' ' '
'
<i>A A</i>
<i>ABC</i>
<i>A B C</i>
<i>C C</i>
=
=
=> ∆
∆
=
*)
Tr−ờng hợp 2:
Nếu hai cạnh góc vng của tam giác vng này tỉ lệ với hai cạnh
góc vng của tam giác vng kia thì hai tam giác đó đồng dạng;
' ' '
' '
<i>AC</i>
' '
<i>AB</i>
<i><sub>ABC</sub></i>
<i><sub>A B C</sub></i>
<i>A B</i>
=
<i>A C</i>
=> ∆
∆
*)
Tr−ờng hợp 3
: Nếu cạnh góc vng và cạnh huyền của tam giác vuông này tỉ lệ
với cạnh góc vng và cạnh huyền của tam giác vng kia thì chỳng đồng dạng.
' ' '
' '
<i>BC</i>
' '
<i>AB</i>
<i><sub>ABC</sub></i>
<i><sub>A B C</sub></i>
<i>A B</i>
=
<i>B C</i>
=> ∆
∆
15. Tỉ số hai đ−ờng cao, tỉ số diện tích của hai tam giác đồng dạng
- Tỉ số hai đ−ờng cao t−ơng ứng của hai tam giác đồng dạng bằng tỉ số đồng
dạng
- Tỉ sô diện tích của hai tam giác đồng dạng bằng bình ph−ơng tỉ số đồng dạng
Cơ thĨ :
' '
<i>A B C</i>' ' ' 2
<i>ABC</i>
<i>S</i>
<i>A H</i>
<i><sub>k</sub></i>
<i><sub>k</sub></i>
<i>AH</i>
=
⇒
<i>S</i>
=
16. HƯ thøc l−ỵng trong tam giác vuông
(lớp 9)
<sub>b</sub>
2
<sub>=</sub>
<sub>ab '</sub>
<sub>c</sub>
2
<sub>=</sub>
<sub>ac'</sub>
<sub>a</sub>
2
<sub>=</sub>
<sub>b</sub>
2
<sub>+</sub>
<sub>c</sub>
2
(Pi_ta_go)
bc = ah
<sub>h</sub>
2
<sub>=</sub>
<sub>b ' c'</sub>
2 2 2
1
1
1
b
c
h
+
=
C
'
B'
A
'
C
B
A
C
B'
A
’
C
B
A
a
H
h
b'
b
c'
c
C
B
A
S
S
</div>
<span class='text_page_counter'>(28)</span><div class='page_container' data-page=28>
17. Diện tích các hình
.
<i>S</i>
<sub>=</sub>
<i>a b</i>
<sub> </sub>
2
<i>S</i>
<sub>=</sub>
<i>a</i>
<sub>S</sub>
1
<sub>ah</sub>
2
=
S
1
ah
2
=
1
S
ah
2
=
S
1
(a
b)h
EF .h
2
=
+
=
.
=
<i>S</i>
<i>a h</i>
1 2
1
S
d
d
2
=
⋅
18. Góc và đường trịn
18. Góc và đường trịn
18. Góc và đường trịn
18. Góc và đường trịn
- <i><sub>AOB</sub></i><sub>: góc ở tâm chắn </sub><i><sub>AB</sub></i>
- <i><sub>ACB</sub></i><sub>: góc nội tiếp chắn </sub><i><sub>AB</sub></i>
- <i><sub>EAB</sub></i><sub>: góc tạo bởi tia tiếp tuyến và dây cung chắn </sub><i><sub>AB</sub></i>
- 1
2
<i>ACB EAB</i>= = <i>AOB</i>
- sñHDG = 1
(
sñHG -sñJI
)
2
- sñADG = 1
(
sñAG -sñJA
)
2
- <sub>sñEDF =</sub> 1
(
<sub>sñAmF -sñAnF</sub>
)
2
- 1
(
)
2
<i>JKC</i>=<i>BKG</i>= sđ<i>JC</i>+ sđ<i>BG</i>
<i><b>Chú ý:</b></i> Góc nội tiếp cùng chắn một cung thì bằng nhau
<i><b> </b> ( ACB</i>=<i>AGB</i>)
d1
d2
h
a
h
a
F
E
b
h
a
h
a
a
a
b
<sub>h</sub>
a
A
B
C
O
D
E
F G
H
I
J
<i><b>m </b></i>
<i><b>n </b></i>
K
<i><b>L</b></i>
ớ
<i><b>p b</b></i>
ồ
<i><b>i d</b></i>
ưỡ
<i><b>ng ki</b></i>
ế
<i><b>n th</b></i>
ứ
<i><b>c và LT</b></i>
Đ
<i><b>H ch</b></i>
ấ
<i><b>t l</b></i>
ượ
<i><b>ng cao </b></i>
</div>
<span class='text_page_counter'>(29)</span><div class='page_container' data-page=29>
<i>Luy</i>ệ<i>n THPT Qu</i>ố<i>c gia (Quy</i>ể<i>n 3: Hình c</i>ổđ<i>i</i>ể<i>n – Hình Oxy) </i> <i>www.huynhvanluong.com </i>
<b>T</b>
Ổ
<b>NG H</b>
Ợ
<b>P CÁC BÀI TỐN HÌNH H</b>
Ọ
<b>C PH</b>
Ẳ
<b>NG </b>
<b>TRONG </b>
ĐỀ
<b> THI </b>
ĐẠ
<b>I H</b>
Ọ
<b>C T</b>
Ừ
<b> 2002-2014 </b>
<b>Bài 1: (</b>
Đ
<b>H A2002) </b>
cho
tam giác ABC vuông tại A, phương trình đường thẳng BC là
3<i>x y</i>− − 3 0=
, các đỉnh A và B thuộc trục hoành và bán kính đường trịn nội tiếp bằng 2. tìm
tọa độ trọng tâm G của tam giác ABC.
Đ
S :
7 4 3 6 2 3; ; 1 4 3; 6 2 3
3 3 3 3
<i>G</i><sub></sub> + + <sub></sub> <i>G</i><sub></sub>− − − − <sub></sub>
<b>Bài 2 : (</b>
Đ
<b>H B2002) </b>
Cho hình ch
ữ
nh
ậ
t ABCD tâm
1;0
2
,
đườ
ng th
ẳ
ng AB là x – 2y + 2 = 0 và AB
= 2AD. Tìm A,B,C,D bi
ế
t r
ằ
ng A có hồnh
độ
âm.
Đ
<b>S : </b>
<i>A</i>
(
−2;0 ;
) (
<i>B</i> 2;2 ;
)
<i>C</i>
(
3;0 ;
)
<i>D</i>
(
− −1; 2
)
<b>Bài 4 : (</b>
Đ
<b>H B2003) </b>
Trong m
ặ
t ph
ẳ
ng v
ớ
i h
ệ
t
ọ
a
độ
Đ
êcac vng góc Oxy cho tam giác ABC có
AB = AC ,
<i><sub>BAD</sub></i><sub>=</sub>
<sub>90</sub>
0
<sub>. Bi</sub>
ế
t M(1; -1) là trung
đ
i
ể
m c
ạ
nh BC và G
2;0
3
là tr
ọ
ng tâm tam giác
ABC. Tìm t
ọ
a
độ
các
đỉ
nh A, B, C.
Đ
<b>S : </b>
<i>A</i>
(
0; 2 ;
) (
<i>B</i> 4;0 ;
)
<i>C</i>
(
− −2; 2
)
<b>Bài 5 : (</b>
Đ
<b>H D2003) </b>
Cho
đườ
ng tròn (C):
(<i>x</i>−1)2+(<i>y</i>−2)2 =4
và
đườ
ng th
ẳ
ng d: x – y – 1 = 0.Vi
ế
t
ph
ươ
ng trình
đườ
ng trịn (C’)
đố
i x
ứ
ng v
ớ
i
đườ
ng trịn (C) qua
đườ
ng th
ẳ
ng d.Tìm t
ọ
a
độ
các giao
đ
i
ể
m c
ủ
a (C) và (C’).
Đ
<b>S : </b>
<sub>( ) : (</sub><i><sub>C</sub></i>' <i><sub>x</sub></i> <sub>3)</sub>2 <i><sub>y</sub></i>2 <sub>4;</sub><i><sub>A</sub></i>
(
<sub>1;0 ;</sub>
) (
<i><sub>B</sub></i> <sub>3; 2</sub>
)
− + =
<b>Bài 6 : (</b>
Đ
<b>H A2004) </b>
cho hai
đ
i
ể
m A(0; 2), B(
− 3; 1−
). Tìm t
ọ
a
độ
tr
ự
c tâm và tâm
đườ
ng tròn ngo
ạ
i
ti
ế
p c
ủ
a tam giác OAB.
Đ
<b>S : </b>
<i>H</i>( 3; 1); (− <i>I</i> − 3;1)
<b>Bài 7 : (</b>Đ<b>H B2004) </b>cho hai điểm A(1; 1), B(4; -3). Tìm điểm C thuộc đường thẳng x – 2y – 1 = 0 sao cho
khoảng cách từ C đến đường thẳng AB bằng 6. Đ<b>S : </b> (7;3); ( 43; 27)
11 11
<i>C</i> <i>C</i> − −
<b>Bài 8 : (</b>
Đ
<b>H D2004) </b>
cho tam giác ABC có các
đỉ
nh A(-1; 0), B(4; 0), C(0; m) v
ớ
i
<i>m</i>≠0
. Tìm t
ọ
a
độ
tr
ọ
ng tâm G c
ủ
a tam giác ABC theo m. Xác
đị
nh m
để
tam giác GAB vuông t
ạ
i G.
Đ
<b>S : </b>
<i>m</i>= ±3 6
<b>Bài 9 : (</b>
Đ
<b>H A2005)</b>
cho hai
đườ
ng th
ẳ
ng: d
1
:
<i>x y</i>− =0
và d
2
:
2<i>x y</i>+ − =1 0
<sub>. Tìm t</sub>
ọ
a
độ
các
đỉ
nh hình
vng ABCD bi
ế
t r
ằ
ng
đỉ
nh A thu
ộ
c d
1
, C thu
ộ
c d
2
, và các
đỉ
nh B, D thu
ộ
c tr
ụ
c hoành.
Đ
<b>S : </b>
( ) (
1;1 ; 0;0 ;
)
(
1; 1 ;
)
(
2;0
)
<i>A</i> <i>B</i> <i>C</i> − <i>D</i>
và
<i>A</i>
<sub>( ) (</sub>
1;1 ;<i>B</i> 2;0 ;
<sub>)</sub>
<i>C</i>
<sub>(</sub>
1; 1 ;−
<sub>)</sub>
<i>D</i>
<sub>(</sub>
0;0
<sub>)</sub>
<b>Bài 10 : (</b>
Đ
<b>H B2005) </b>
cho hai
đ
i
ể
m A(2; 0) và B(6; 4). Vi
ế
t ph
ươ
ng trình
đườ
ng trịn (C) ti
ế
p xúc
v
ớ
i tr
ụ
c hoành t
ạ
i
đ
i
ể
m A và kho
ả
ng cách t
ừ
tâm c
ủ
a (C)
đế
n
đ
i
ể
m B b
ằ
ng 5.
Đ
<b>S : </b>
2 2
( ) : (<i>C</i> <i>x</i>−2) +(<i>y</i>−1) =1
ho
ặ
c
<sub>( ) : (</sub><i><sub>C</sub></i> <i><sub>x</sub></i> <sub>2)</sub>2 <sub>(</sub><i><sub>y</sub></i> <sub>7)</sub>2 <sub>49</sub>
− + − =
<b>Bài 12 : (</b>
Đ
<b>H A2006−CB) </b>
cho
đườ
ng th
ẳ
ng: d1: x + y + 3 = 0, d2: x – y – 4 = 0, d3: x – 2y = 0.Tìm
t
ọ
a
độ
đ
i
ể
m M n
ằ
m trên
đườ
ng th
ẳ
ng d
3
sao cho kho
ả
ng cách t
ừ
M
đế
n
đườ
ng th
ẳ
ng d
1
b
ằ
ng hai
l
ầ
n kho
ả
ng cách t
ừ
M
đế
n
đườ
ng th
ẳ
ng d
2
.
Đ
<b>S : </b>
<i>M</i>( 22; 11);− − <i>M</i>(2;1)
<b>Bài 13 : (</b>
Đ
<b>H B2006−CB) </b>
cho
đườ
ng tròn (C):
<i><sub>x</sub></i>2<sub>+</sub><i><sub>y</sub></i>2<sub>−</sub><sub>2</sub><i><sub>x</sub></i><sub>−</sub><sub>6</sub><i><sub>y</sub></i><sub>+ =</sub><sub>6 0</sub>
<sub> và </sub>
<sub>đ</sub>
<sub>i</sub>
<sub>ể</sub>
<sub>m M(-3; 1). G</sub>
<sub>ọ</sub>
<sub>i T1 và </sub>
T2 là các ti
ế
p
đ
i
ể
m c
ủ
a các ti
ế
p tuy
ế
n k
ẻ
t
ừ
M
đế
n (C). Vi
ế
t ph
ươ
ng trình
đườ
ng th
ẳ
ng T1T2.
Đ
<b>S : </b>
2<i>x y</i>+ − =3 0
<b>Bài 14 : (</b>
Đ
<b>H D2006−CB) </b>
cho
đườ
ng tròn (C):
<i><sub>x</sub></i>2 <i><sub>y</sub></i>2 <sub>2</sub><i><sub>x</sub></i> <sub>2</sub><i><sub>y</sub></i> <sub>1 0</sub>
+ − − + =
và
đườ
ng th
ẳ
ng d:
<i>x y</i>− + =3 0
.
Tìm t
ọ
a
độ
đ
i
ể
m M n
ằ
m trên d sao cho
đườ
ng trịn tâm M, có bán kính g
ấ
p
đ
ơi bán kính
đườ
ng trịn
(C), ti
ế
p xúc ngồi v
ớ
i
đườ
ng tròn (C).
Đ
<b>S : </b>
<i>M</i>(1; 4);<i>M</i>( 2;1)−
<b>Bài 15 : (</b>
Đ
<b>H A2007−CB) </b>
cho tam giác ABC có A(0;2), B(-2;-2) và C(4;-2). G
ọ
i H là chân
đườ
ng
cao k
ẻ
t
ừ
B; M và N l
ầ
n l
ượ
t là trung
đ
i
ể
m c
ủ
a các c
ạ
nh AB và BC. Vi
ế
t ph
ươ
ng trình
đườ
ng trịn
đ
i
qua các
đ
i
ể
m H, M, N.
Đ
<b>S </b>
: (C):
<i><sub>x</sub></i>2 <i><sub>y</sub></i>2 <i><sub>x y</sub></i> <sub>2 0</sub>
</div>
<span class='text_page_counter'>(30)</span><div class='page_container' data-page=30>
<b>Bài 16 : (</b>
Đ
<b>H B2007−CB) </b>
cho
đ
i
ể
m A(2;2) và các
đườ
ng th
ẳ
ng: d
1
: x + y – 2 = 0, d
2
: x + y – 8 =
0.Tìm to
ạ
độ
các
đ
i
ể
m B và C l
ầ
n l
ượ
t thu
ộ
c d
1
và d
2
sao cho tam giác ABC vuông cân t
ạ
i A.
Đ
<b>S : </b>
(
1;3 ;
)
(
3;5
)
<i>B</i> − <i>C</i>
ho
ặ
c
<i>B</i>
<sub>(</sub>
3; 1 ;−
<sub>)</sub>
<i>C</i>
<sub>(</sub>
3;5
<sub>)</sub>
<b>Bài 17 : (</b>
Đ
<b>H D2007−CB) </b>
cho
đườ
ng tròn (C) : (x – 1)
2
+ (y + 2)
2
= 9 và
đườ
ng th
ẳ
ng d: 3x–
4y+m=0 . Tìm m
để
trên d duy nh
ấ
t m
ộ
t
đ
i
ể
m P mà t
ừ
đ
ó có th
ể
k
ẻ
đượ
c hai ti
ế
p tuy
ế
n PA, PB t
ớ
i
(C) ( A, B là các ti
ế
p
đ
i
ể
m ) sao cho tam giá PAB
đề
u.
Đ
<b>S : </b>
<i>m</i>=19;<i>m</i>= −41
<b>Bài 19 : (</b>
Đ
<b>H B2008−CB) </b>
Hãy xác
đị
nh t
ọ
a
độ
đỉ
nh C c
ủ
a tam giác ABC bi
ế
t r
ằ
ng hình chi
ế
u vng
góc c
ủ
a C trên
đườ
ng th
ẳ
ng AB là
đ
i
ể
m H(−1;−1),
đườ
ng phân giác trong c
ủ
a góc A có ph
ươ
ng
trình x − y+ 2 = 0 và
đườ
ng cao k
ẻ
t
ừ
B có ph
ươ
ng trình 4x +3y−1= 0.
Đ
<b>S : </b>
( 10 3; )
3 4
<i>C</i> −
<b>Bài 20 : (</b>
Đ
<b>H D2008−CB)</b>
cho parabol (P) : y
2
=16x và
đ
i
ể
m A(1;4). Hai
đ
i
ể
m phân bi
ệ
t B, C (B và
C khác A) di
độ
ng trên (P) sao cho góc
<i><sub>BAC</sub></i> <sub>90</sub>0
=
. Ch
ứ
ng minh r
ằ
ng
đườ
ng th
ẳ
ng BC luôn
đ
i qua
m
ộ
t
đ
i
ể
m c
ố
đị
nh.
Đ
<b>S : </b>
<i>I</i>(17; 4)− ∈<i>BC</i>
<b>Bài 21 : (</b>
Đ
<b>H A2009−CB) </b>
cho hình ch
ữ
nh
ậ
t ABCD có
đ
i
ể
m I(6; 2) là giao
đ
i
ể
m c
ủ
a hai
đườ
ng
chéo AC và BD.
Đ
i
ể
m M(1; 5) thu
ộ
c
đườ
ng th
ẳ
ng AB và trung
đ
i
ể
m E c
ủ
a c
ạ
nh CD thu
ộ
c
đườ
ng
th
ẳ
ng
∆
:
<i>x</i>+ <i>y</i>−5=0
. Vi
ế
t ph
ươ
ng trình
đườ
ng th
ẳ
ng AB.
Đ
<b>S : </b>
<i>AB y</i>: − =5 0;<i>AB x</i>: −4<i>y</i>+19 0=
<b>Bài 21 : (</b>
Đ
<b>H A2009−NC)</b>
cho
đườ
ng tròn (C):
2 2 4 4 6 0
=
+
+
+
+
+ <i>y</i> <i>x</i> <i>y</i>
<i>x</i>
và
đườ
ng th
ẳ
ng
∆
:
0
3
2 + =
−
+<i>my</i> <i>m</i>
<i>x</i>
, v
ớ
i m là tham s
ố
th
ự
c. G
ọ
i I là tâm c
ủ
a
đườ
ng trịn (C). Tìm m
để
∆
c
ắ
t (C) t
ạ
i
hai
đ
i
ể
m phân bi
ệ
t A và B sao cho di
ệ
n tích tam giác IAB l
ớ
n nh
ấ
t.
Đ
<b>S : </b>
0; 8
15
<i>m</i>= <i>m</i>=
<b>Bài 22 : (</b>
Đ
<b>H B2009−CB) </b>
cho
đườ
ng tròn (C) :
<sub>(x 2)</sub>2 <sub>y</sub>2 4
5
− + =
và hai
đườ
ng th
ẳ
ng
∆
1 : x–y= 0,
∆
2 :
x – 7y = 0. Xác
đị
nh to
ạ
độ
tâm K và tính bán kính c
ủ
a
đườ
ng trịn (C
1
); bi
ế
t
đườ
ng tròn (C
1
) ti
ế
p
xúc v
ớ
i các
đườ
ng th
ẳ
ng
∆
1,
∆
2 và tâm K thu
ộ
c
đườ
ng tròn (C)
Đ
<b>S : </b>
( ; );8 4 2 2
5 5 5
<i>K</i> <i>R</i>=
<b>Bài 23 : (</b>
Đ
<b>H B2009−NC) </b>
cho tam giác ABC cân t
ạ
i A có
đỉ
nh A(-1;4) và các
đỉ
nh B, C thu
ộ
c
đườ
ng th
ẳ
ng
∆
: x – y – 4 = 0. Xác
đị
nh to
ạ
độ
các
đ
i
ể
m B và C , bi
ế
t di
ệ
n tích tam giác ABC b
ằ
ng
18.
Đ
<b>S : </b>
( ; ); ( ;11 3 3 5)
2 2 2 2
<i>B</i> <i>C</i> −
ho
ặ
c
( ;3 5);( ; )11 3
2 2 2 2
<i>B</i> −
<b>Bài 24 : (</b>
Đ
<b>H D2009−CB) </b>
cho tam giác ABC có M (2; 0) là trung
đ
i
ể
m c
ủ
a c
ạ
nh AB.
Đườ
ng trung
tuy
ế
n và
đườ
ng cao qua
đỉ
nh A l
ầ
n l
ượ
t có ph
ươ
ng trình là 7x – 2y – 3 = 0 và 6x–y–4=0. Vi
ế
t
ph
ươ
ng trình
đườ
ng th
ẳ
ng AC.
Đ
<b>S : </b>
<i>AC</i>: 3<i>x</i>−4<i>y</i>+ =5 0
<b>Bài 25 : (</b>
Đ
<b>H D2009−NC) </b>
cho
đườ
ng tròn (C) : (x – 1)
2
+ y
2
= 1. G
ọ
i I là tâm c
ủ
a (C). Xác
đị
nh t
ọ
a
độ
đ
i
ể
m M thu
ộ
c (C) sao cho
<sub>IMO</sub>
<sub>= 30</sub>
0
<sub>. </sub>
Đ
<b>S : </b>
3; 3
2 2
<i>M</i><sub></sub> ± <sub></sub>
<b> </b>
<b>Bài 26 : (</b>
Đ
<b>H A2010−CB) </b>
cho hai
đườ
ng th
ẳ
ng d1:
3<i>x y</i>+ =0
và d2:
3<i>x y</i>− =0
. G
ọ
i (T) là
đườ
ng
tròn ti
ế
p xúc v
ớ
i d1 t
ạ
i A, c
ắ
t d2 t
ạ
i hai
đ
i
ể
m B và C sao cho tam giác ABC vng t
ạ
i B. Vi
ế
t
ph
ươ
ng trình c
ủ
a (T), bi
ế
t tam giác ABC có di
ệ
n tích b
ằ
ng
3
2
và
đ
i
ể
m A có hồnh
độ
d
ươ
ng.
Đ
<b>S : </b>
2 2
1 3
( ) : ( ) ( ) 1
2
2 3
<i>T</i> <i>x</i>+ + <i>y</i>+ =
<b>Bài 27 : (</b>
Đ
<b>H A2010−NC) </b>
cho tam giác ABC cân t
ạ
i A có
đỉ
nh
<i>A</i>
(6; 6),
đườ
ng th
ẳ
ng
đ
i qua trung
đ
i
ể
m c
ủ
a các c
ạ
nh
<i>AB</i>
và
<i>AC</i>
có ph
ươ
ng trình
<i>x + y </i>
−
4 = 0. Tìm
<i>B</i>
và
<i>C</i>
, bi
ế
t E(1;
−
3) n
ằ
m trên
</div>
<span class='text_page_counter'>(31)</span><div class='page_container' data-page=31>
<i>Luy</i>ệ<i>n THPT Qu</i>ố<i>c gia (Quy</i>ể<i>n 3: Hình c</i>ổđ<i>i</i>ể<i>n – Hình Oxy) </i> <i>www.huynhvanluong.com </i>
<b>Bài 28 : (</b>
Đ
<b>H B2010−CB) </b>
cho tam giác ABC vuông t
ạ
i A, có
đỉ
nh C(-4; 1), phân giác trong góc A
có ph
ươ
ng trình x + y – 5 = 0. Vi
ế
t ph
ươ
ng trình
đườ
ng th
ẳ
ng BC, bi
ế
t di
ệ
n tích tam giác ABC b
ằ
ng
24 và
đỉ
nh A có hồnh
độ
d
ươ
ng.
Đ
<b>S : </b>
<i>BC</i>: 3<i>x</i>−4<i>y</i>+16 0=
<b>Bài 30 : (</b>
Đ
<b>H D2010−CB) </b>
cho tam
giá
c ABC
có đỉ
nh A(3;-7), tr
ự
c tâm
là
H(3;-1), tâm
đườ
ng
trò
n
ngoạ
i ti
ế
p
là
I(-2;0).
Xá
c
đị
nh
toạ độ đỉ
nh C, bi
ế
t C
có hồ
nh
độ
d
ươ
ng.
Đ
<b>S : </b>
<i>C</i>( 2− + 65;3)
<b>Bài 31 : (</b>
Đ
<b>H D2010−NC) </b>
cho
đ
i
ể
m A(0;2)
và
∆
là đườ
ng th
ẳ
ng
đ
i qua O.
Gọ
i H
là hì
nh chi
ế
u
vng
gó
c
củ
a A trên
∆
. Vi
ế
t ph
ươ
ng
trì
nh
đườ
ng th
ẳ
ng
∆
, bi
ế
t
khoả
ng
cá
ch t
ừ
H
đế
n
trụ
c
hoà
nh
b
ằ
ng AH.
Đ
<b>S : </b>
∆: ( 5 1)− <i>x</i>−2 5 2− <i>y</i>=0; : ( 5 1)∆ − <i>x</i>+2 5 2− <i>y</i>=0
<b>Bài 32 : (</b>
Đ
<b>H A2011−CB) </b>
cho
đườ
ng th
ẳ
ng
∆:x+ + =y 2 0 và đường tròn ( ) :C x2+y2−4x−2y=0
.
G
ọ
i I là tâm c
ủ
a (C), M là
đ
i
ể
m thu
ộ
c
∆
. Qua M k
ẻ
các ti
ế
p tuy
ế
n MA và MB
đế
n (C) (A và B là các ti
ế
p
đ
i
ể
m). Tìm t
ọ
a
độ
đ
i
ể
m M, bi
ế
t t
ứ
giác MAIB có di
ệ
n tích b
ằ
ng 10.
Đ
<b>S : </b>
<i>M</i>(2; 4);− <i>M</i>( 3;1)−
<b>Bài 34 : (</b>
Đ
<b>H B2011−CB) </b>
cho
∆:x+ − =y 4 0 và đường thẳng d: 2x y− − =2 0. Tìm tọa độ điểm N
thuộc đường thẳng d sao cho đường thẳng ON cắt đường thẳng ∆ tại điểm M thỏa mãn OM ON. =8
Đ
<b>S : </b>
6 2
(0; 2); ( ; )
5 5
<i>N</i> − <i>N</i>
<b>Bài 35 : (</b>
Đ
<b>H B2011−NC) </b>
cho tam giác
<i> ABC</i>
có
đỉ
nh
( ;1)1
2
<i>B</i>
.
Đườ
ng tròn n
ộ
i ti
ế
p tam giác
<i> ABC</i>
ti
ế
p xúc v
ớ
i các c
ạ
nh
<i> BC</i>
,
<i> CA</i>
,
<i> AB</i>
t
ươ
ng
ứ
ng t
ạ
i các
đ
i
ể
m
<i> D</i>
,
<i> E</i>
,
<i> F</i>
. Cho
<i>D</i>
(3; 1) và
đườ
ng th
ẳ
ng
<i> EF</i>
có ph
ươ
ng trình
y− =3 0
. Tìm t
ọ
a
độ
đỉ
nh
<i> A</i>
, bi
ế
t
<i> A</i>
có tung
độ
d
ươ
ng.
Đ
<b>S : </b>
(3;13)
3
<i>A</i>
<b>Bài 36 : (</b>
Đ
<b>H D2011−CB) </b>
cho tam giác
<i> ABC</i>
có
đỉ
nh
<i> B</i>
(- 4; 1), tr
ọ
ng tâm
<i> G</i>
(1; 1) và
đườ
ng th
ẳ
ng
ch
ứ
a phân giác trong c
ủ
a góc
<i> A</i>
có ph
ươ
ng trình
x y− − =1 0. Tìm
<i> A</i>
và
<i> C</i>
.
Đ
<b>S : </b>
<i>A</i>(4;3); (3; 1)<i>C</i> −
<b>Bài 37 : (</b>
Đ
<b>H D2011−NC) </b>
cho
đ
i
ể
m
<i> A</i>
(1; 0) và
đườ
ng tròn (
<i>C</i>
):
x2+y2−2x+4y− =5 0
. Vi
ế
t ph
ươ
ng
trình
đườ
ng th
ẳ
ng
∆
c
ắ
t (
<i>C</i>
) t
ạ
i
<i>M</i>
và
<i> N</i>
sao cho
∆
<i>AMN</i>
vuông cân t
ạ
i
<i> A</i>
.
Đ
<b>S : </b>
∆:<i>y</i>= ∆1; :<i>y</i>= −3
<b>Bài 38 : (</b>
Đ
<b>H A2012−CB) </b>
cho hình vng ABCD. G
ọ
i M là trung
đ
i
ể
m c
ủ
a c
ạ
nh BC, N là
đ
i
ể
m trên
c
ạ
nh CD sao cho CN = 2ND. Gi
ả
s
ử
11 1;
2 2
<i>M</i>
và
đườ
ng th
ẳ
ng AN có ph
ươ
ng trình 2x – y–3=0.
Tìm t
ọ
a
độ
đ
i
ể
m A.
Đ
<b>S : </b>
<i>A</i>(1; 1); (4;5)− <i>A</i>
<b>Bài 40 : (</b>
Đ
<b>H B2012−CB) </b>
cho các
đườ
ng tròn (
<i>C</i>
<i>1</i>
) :
<i>x</i>2+<i>y</i>2=4
, (
<i>C</i>
<i>2</i>
):
<i>x</i>2+<i>y</i>2−12<i>x</i>+18 0=
và
đườ
ng
th
ẳ
ng
<i>d</i>
:
<i>x y</i>− − =4 0
. Vi
ế
t ph
ươ
ng trình
đườ
ng trịn có tâm thu
ộ
c (
<i>C</i>
<i>2</i>
), ti
ế
p xúc v
ớ
i
<i>d</i>
và c
ắ
t (
<i>C</i>
<i>1</i>
) t
ạ
i
hai
đ
i
ể
m phân bi
ệ
t
<i>A</i>
và
<i>B</i>
sao cho
<i>AB</i>
vng góc v
ớ
i d.
Đ
<b>S : </b>
<sub>(</sub><i><sub>x</sub></i> <sub>3)</sub>2 <sub>(</sub><i><sub>y</sub></i> <sub>3)</sub>2 <sub>8</sub>
− + − =
<b>Bài 42 : (</b>
Đ
<b>H D2012−CB) </b>
cho hình ch
ữ
nh
ậ
t ABCD. Các
đườ
ng th
ẳ
ng AC và AD l
ầ
n l
ượ
t có
ph
ươ
ng trình là x + 3y = 0 và x – y + 4 = 0;
đườ
ng th
ẳ
ng BD
đ
i qua
đ
i
ể
m M (
1
3
−
; 1). Tìm t
ọ
a
độ
các
đỉ
nh c
ủ
a hình ch
ữ
nh
ậ
t ABCD.
Đ
<b>S : </b>
<i>A</i>( 3;1); (1; 3); (3; 1); ( 1;3)− <i>B</i> − <i>C</i> − <i>D</i> −
<b>Bài 43 : (</b>
Đ
<b>H D2012−NC) </b>
cho
đườ
ng th
ẳ
ng d: 2x – y + 3 = 0. Vi
ế
t ph
ươ
ng trình
đườ
ng trịn có tâm
thu
ộ
c d, c
ắ
t tr
ụ
c Ox t
ạ
i A và B, c
ắ
t tr
ụ
c Oy t
ạ
i C và D sao cho AB = CD = 2.
Đ
<b>S : </b>
2 2 2 2
( ) : (<i>C</i> <i>x</i>+1) +(<i>y</i>−1) =2;( ) : (<i>C</i> <i>x</i>+3) +(<i>y</i>+3) =10
<b>Bài 44 : (</b>
Đ
<b>H A2013−CB)</b>
cho hình ch
ữ
nh
ậ
t ABCD có
đ
i
ể
m C thu
ộ
c
đườ
ng th
ẳ
ng d :
2x y 5 0+ + =
và
A( 4;8)−
. G
ọ
i M là
đ
i
ể
m
đố
i x
ứ
ng c
ủ
a B qua C, N là hình chi
ế
u vng góc c
ủ
a B trên
đườ
ng
th
ẳ
ng MD. Tìm t
ọ
a
độ
các
đ
i
ể
m B và C, bi
ế
t r
ằ
ng N (5;-4).
Đ
<b>S : </b>
<i>B</i>( 4; 7); (1; 7)− − <i>C</i> −
<b>Bài 45 : (</b>
Đ
<b>H A2013−NC)</b>
cho
đườ
ng th
ẳ
ng
∆:x y 0− =
.
Đườ
ng tròn (C) có bán kính R =
10
c
ắ
t
∆
</div>
<span class='text_page_counter'>(32)</span><div class='page_container' data-page=32>
<b>Bài 46 : (</b>
Đ
<b>H B2013−CB) </b>
cho hình thang cân ABCD có hai
đườ
ng chéo vng góc v
ớ
i nhau và AD
= 3BC .
Đườ
ng th
ẳ
ng BD có ph
ươ
ng trình x + 2y – 6 = 0 và tam giác ABD có tr
ự
c tâm làH(-3 ; 2).
Tìm t
ọ
a
độ
các
đỉ
nh C và D
Đ
<b>S : </b>
<i>C</i>( 1;6); (4;1)− <i>D</i>
ho
ặ
c
<i>C</i>( 1;6); ( 8;7)− <i>D</i> −
<b>Bài 47 : (</b>
Đ
<b>H B2013−NC) </b>
cho tam giác ABC có chân
đườ
ng cao h
ạ
t
ừ
A là H
(17; 1)
5 −5
, chân
đườ
ng
phân giác trong c
ủ
a góc A là D(5 ; 3) và trung
đ
i
ể
m c
ủ
a c
ạ
nh AB là M (0 ; 1). Tìm C .
Đ
<b>S : </b>
<i>C</i>(9;11)
<b>Bài 48 : (</b>
Đ
<b>H D2013−CB) </b>
cho tam giác ABC có
đ
i
ể
m
M( 9 3; )
2 2
−
là trung
đ
i
ể
m c
ủ
a c
ạ
nh AB ,
đ
i
ể
m
H( 2; 4)−
và
đ
i
ể
m
I( 1;1)−
l
ầ
n l
ượ
t là chân
đườ
ng cao k
ẻ
t
ừ
B và tâm
đườ
ng tròn ngo
ạ
i ti
ế
p tam giác
ABC . Tìm t
ọ
a
độ
đ
i
ể
m C .
Đ
<b>S : </b>
<i>C</i>(4;1); ( 1;6)<i>C</i> −
<b>Bài 49 : (</b>
Đ
<b>H D2013−NC) </b>
Cho
đườ
ng tròn (C) :
<sub>(x 1)</sub><sub>−</sub> 2<sub>+</sub><sub>(y 1)</sub><sub>−</sub> 2 <sub>=</sub><sub>4</sub>
<sub>và </sub>
<sub>đườ</sub>
<sub>ng th</sub>
<sub>ẳ</sub>
<sub>ng </sub>
<sub>∆</sub><sub>: y 3 0</sub><sub>− =</sub>
<sub> . </sub>
Tam giác MNP có tr
ự
c tâm trùng v
ớ
i tâm c
ủ
a (C) , các
đỉ
nh N và P thu
ộ
c
∆
,
đỉ
nh M và trung
đ
i
ể
m
c
ủ
a c
ạ
nh MN thu
ộ
c (C). Tìm t
ọ
a
độ
đ
i
ể
m P .
Đ
<b>S : </b>
<i>P</i>( 1;3); (3;3)− <i>P</i>
<b> </b>
<b>Bài 50 : (</b>
Đ
<b>H A2014). </b>
Cho hình vng ABCD có
đ
i
ể
m M là trung
đ
i
ể
m c
ủ
a
đ
o
ạ
n AB và N là
đ
i
ể
m
thu
ộ
c
đ
o
ạ
n AC sao cho AN = 3NC. Vi
ế
t ph
ươ
ng trình
đườ
ng th
ẳ
ng CD, bi
ế
t r
ằ
ng M(1;2) và N
(2;-1)
<i><b>(xem bài gi</b></i>
ả
<i><b>i bên d</b></i>
ướ
<i><b>i) </b></i>
<b>Bài 51 : (</b>
Đ
<b>H B2014). </b>
Cho hình bình hành ABCD, M(-3;0) là trung
đ
i
ể
m c
ủ
a AB, H(0;-1) là hình
chi
ế
u vng góc c
ủ
a B trên AD và G(
4
3
;3) là tr
ọ
ng tâm c
ủ
a tam giác BCD. Tìm B và D
<i><b>(xem bài gi</b></i>
ả
<i><b>i bên d</b></i>
ướ
<i><b>i) </b></i>
<b>Bài 52 : (</b>
Đ
<b>H D2014). </b>
Cho tam giác ABC có chân
đườ
ng phân giác trong góc A là
đ
i
ể
m D (1; -1).
Đườ
ng th
ẳ
ng AB có ph
ươ
ng trình 3x + 2y – 9 = 0, ti
ế
p tuy
ế
n t
ạ
i A c
ủ
a
đườ
ng trịn ngo
ạ
i ti
ế
p tam
giác ABC có ph
ươ
ng trình x + 2y – 7 = 0. Vi
ế
t ph
ươ
ng trình
đườ
ng th
ẳ
ng BC
<i><b>(xem bài gi</b></i>
ả
<i><b>i bên d</b></i>
ướ
<i><b>i) </b></i>
<b>Bài 53 : (C</b>
Đ
<b>2014). </b>
Cho
đ
i
ể
m
<i>A</i>
(
−2;5
)
và
đườ
ng th
ẳ
ng (d):
3x-4y+1=0
. Vi
ế
t ph
ươ
ng trình
đườ
ng
th
ẳ
ng qua A và vng góc v
ớ
i d. Tìm M thu
ộ
c d sao cho AM b
ằ
ng 5
<i><b>(xem bài gi</b></i>
ả
<i><b>i bên d</b></i>
ướ
<i><b>i) </b></i>
<b>Bài 54 : (QG2015). </b>
Trong m
ặ
t ph
ẳ
ng h
ệ
t
ọ
a
độ
Oxy, cho tam giác ABC vng t
ạ
i A. G
ọ
i H là hình
chi
ế
u c
ủ
a A trên c
ạ
nh BC; D là
đ
i
ể
m
đố
i x
ứ
ng c
ủ
a B qua H; K là hình chi
ế
u c
ủ
a vng góc C trên
đườ
ng th
ẳ
ng AD. Gi
ả
s
ử
H (-5;-5), K (9;-3) và trung
đ
i
ể
m c
ủ
a c
ạ
nh AC thu
ộ
c
đườ
ng th
ẳ
ng : x - y +
10 = 0 . Tìm t
ọ
a
độ
A
Đ
<b>S:</b>
A (-15; 5).
<b>--- </b>
<b>H</b>ƯỚ<b>NG D</b>Ẫ<b>N GI</b>Ả<b>I </b>ĐỀ<b> TUY</b>Ể<b>N SINH </b>ĐẠ<b>I H</b>Ọ<b>C VÀ CAO </b>ĐẲ<b>NG N</b>Ă<b>M 2013 </b>
<b> 1. Kh</b>ố<b>i A2013 (chu</b>ẩ<b>n).</b> cho hình chữ nhật ABCD có điểm C thuộc d : 2x y 5 0+ + = và A( 4;8)− . Gọi M là
điểm đối xứng của B qua C, N là hình chiếu của B trên đường thẳng MD. Tìm B và C, biết N(5;-4).
<b>Gi</b>ả<b>i:</b>Ta có: C∈d ⇒ C(t;-2t-5). Gọi I là trung điểm của AC, suy ra 4 ; 2 3
2 2
− + − +
<i>t</i> <i>t</i>
<i>I</i>
Ta có: IN2 = IA2, suy ra t =1 ⇒<sub> C(1;-7), B là </sub><sub>đ</sub><sub>i</sub><sub>ể</sub><sub>m </sub><sub>đố</sub><sub>i x</sub><sub>ứ</sub><sub>ng c</sub><sub>ủ</sub><sub>a N qua AC </sub>⇒<sub> B(-4;-7) </sub>
<b> 2. Kh</b>ố<b>i A2013 (nâng cao).</b>cho :x y 0∆ − = . Đường trịn (C) có bán kính R = 10 cắt ∆ tại hai điểm A và
B sao cho AB = 4 2. Tiếp tuyến của (C) tại A và B cắt nhau tại một điểm thuộc Oy. Viết phương trình (C).
<b>Gi</b>ả<b>i:</b>
cos
<i>AIH</i>
= 1
5
<i>IH</i>
<i>IA</i> = ⇒ IH = 2
Vậy MH = MI – IH = 4 2; với M ∈ Oy
MI ⊥ AB ⇒ MI : x + y + c = 0 ; M (0;-c)
<b>M</b>
<b> </b> <b><sub>A </sub></b>
</div>
<span class='text_page_counter'>(33)</span><div class='page_container' data-page=33>
<i>Luy</i>ệ<i>n THPT Qu</i>ố<i>c gia (Quy</i>ể<i>n 3: Hình c</i>ổđ<i>i</i>ể<i>n – Hình Oxy) </i> <i>www.huynhvanluong.com </i>
⇒ c = 8 (loại vì M thuộc tia Oy) hay c = -8
Với c = -8 : I (t; -t + 8)
d (I; ∆) = 2
2
8
2
2
<i>t</i>
−
⇔
=
⇔ t = 3 hay t = 5
t = 3 ⇒ I (3; 5); t = 5 ⇒ I (5; 3)
Vì I và M nằm 2 bên đường thẳng ∆ nên nhận I (5; 3)⇒<sub> Pt </sub><sub>đườ</sub><sub>ng trịn c</sub><sub>ầ</sub><sub>n tìm là : (x – 5)</sub>2<sub> + (y – 3)</sub>2<sub> = 10 </sub>
<b>3. Kh</b>ố<b>i B2013 (chu</b>ẩ<b>n).</b> cho hình thang cân ABCD có hai đường chéo vng góc với nhau và AD = 3BC.
Đường thẳng BD có phương trình x + 2y – 6 = 0 và tam giác ABD có trực tâm là H (-3; 2). Tìm C và D.<b> </b>
<b>Gi</b>ả<b>i:</b>Gọi I là hình chiếu của H xuống DB dễ dàng tìm được I (-2; 4)
Vì ∆ IHB vng cân tại I có IH = 5. Từ phương trình IH = IB = IC ta có điểm B (0; 3) và C (-1; 6)
3
<i>ID</i>= − <i>IB</i>
, ta có D (-8; 7)Tương tự B(-4; 5) và D (4; 1)
<b>4. Kh</b>ố<b>i B2013 (nâng cao).</b> cho tam giác ABC có chân đường cao hạ từđỉnh A là 17; 1
5 5
<i>H</i> −
, chân đường
phân giác trong của góc A là D (5; 3) và trung điểm của cạnh AB là M (0; 1). Tìm tọa độđỉnh C.
<b>Gi</b>ả<b>i:</b>Phương trình BC : 2x – y – 7 = 0 và AH : x + 2y – 3 = 0
A ∈ AH ⇒ A (3 – 2a; a) ⇒ B (2a – 3; 2 – a)
. 0
<i>AH HB</i>= ⇒ a = 3⇒<sub> A (-3; 3); B (3; -1) </sub>
Phương trình AD: y = 3⇒N (0; 5) đối xứng M qua AD ⇒ N ∈AC
Phương trình AC: 2x – 3y + 15 = 0 và BC : 2x – y – 7 = 0⇒<sub> C (9; 11). </sub>
<b>5.Kh</b>ố<b>i D2013 (chu</b>ẩ<b>n).</b> cho tam giác ABC có điểm 9 3;
2 2
−
<i>M</i> là trung điểm của cạnh AB, điểm H(-2; 4)
và điểm I(-1; 1) lần lượt là chân đường cao kẻ từ B và tâm đường tròn ngoại tiếp tam giác ABC. Tìm C.<b> </b>
<b>Gi</b>ả<b>i: </b>Đường thẳng AB qua M có vectơ pháp tuyến 1(7; 1)
2
<i>IM</i> = − −
nên có phương trình: 7<i>x y</i>− +33 0=
⇒ B(b; 7b + 33); M là trung điểm AB ⇒ 9
3 (7 33) 7 30
= − −
= − + = − −
<i>A</i>
<i>A</i>
<i>x</i> <i>b</i>
<i>y</i> <i>b</i> <i>b</i> ;
(7 ;34 7 ) ( 2 ; 29 7 )
= + + ⊥ = − − − −
<i>AH</i> <i>b</i> <i>b</i> <i>BH</i> <i>b</i> <i>b</i>
2 <sub>9</sub> <sub>20 0</sub> <sub>5</sub> <sub>4</sub>
<i>b</i> <i>b</i> <i>b</i> <i>hay b</i>
⇒ + + = ⇒ = − = −
TH1 : b = -5: B(-5; -2) và A (-4; 5) , Phương trình AH là: <i>x</i>+2<i>y</i>− =6 0⇒ C (6 - 2c;c)
2 2 <sub>5</sub> 2 <sub>30</sub> <sub>25 0</sub> <sub>1</sub> <sub>5</sub>
= ⇔ − + = ⇔ = ∨ =
<i>IB</i> <i>IC</i> <i>c</i> <i>c</i> <i>c</i> <i>c</i> (loại vì C≠A)⇒<sub>C(4;1) </sub>
TH2 : b = -4 : B(-4; 5) và A (-5; -2), Phương trình AH là: 2x – y + 8 = 0⇒ C (c; 2c + 8).
2 2 <sub>1</sub> <sub>5</sub>
<i>IA</i> =<i>IC</i> ⇔ = − ∨ = −<i>c</i> <i>c</i> (loại vì C≠B)⇒<sub>C(-1; 6). Do </sub><sub>đ</sub><sub>ó C (4; 1) hay C (-1; 6). </sub>
<b>6. Kh</b>ố<b>i D2013 (nâng cao).</b> cho đường tròn (C): <sub>(</sub> <sub>1)</sub>2 <sub>(</sub> <sub>1)</sub>2 <sub>4</sub>
− + − =
<i>x</i> <i>y</i> và đường thẳng :∆ <i>y</i>− =3 0. Tam
giác MNP có trực tâm trùng với tâm của (C), N và P thuộc ∆, M và trung điểm của cạnh MN thuộc (C).
Tìm P.
<b>Gi</b>ả<b>i:</b>(C) có tâm I(1;1), R=2. Do ( , )<i>d I</i> ∆ =<i>R</i>⇒∆ tiếp xúc (C) tại T
Do I là trực tâm tam giác PMN nên MI vng góc ∆⇒<i>x<sub>M</sub></i> =<i>x<sub>I</sub></i> =1
Mà M thuộc (C) nên M(1; -1). Gọi J là trung điểm MN suy ra IJ là đường trung bình của
∆MTN⇒<i>y<sub>I</sub></i> = <i>y<sub>J</sub></i> =1. Mà J thuộc (C) nên J(3; 1) hay J(-1; 1)
Nếu J(3;1) thì N(5;3). Gọi P(t;3)∈ ∆. <i>NI</i>⊥<i>MP</i>⇒<i>t</i>= −1⇒<i>P</i>( 1;3)−
Nếu J(-1;1) thì N(-3;3). Gọi P(t;3) ∈ ∆. Tương tự ta có: P(3;3)
<b>7. C</b>Đ<b>2013 (chu</b>ẩ<b>n).</b>d:x+y-3=0, ∆:x–y+2= 0 và điểm M(-1; 3). Viết phương trình đường trịn đi qua M, có
tâm thuộc d, cắt ∆ tại 2 điểm A và B sao cho AB = 3 2.
<b>Gi</b>ả<b>i: </b> I ∈ d ⇒ I (t; 3 – t); [d(I, ∆)]2 = IM2 –
2
3 2
2
⇔
2
3
2
2
<i>t</i>
<i>t</i>
<sub>− + +</sub>
= (t + 1)
2<sub> + t</sub>2<sub> – </sub>
9
2
</div>
<span class='text_page_counter'>(34)</span><div class='page_container' data-page=34>
<b>8. C</b>Đ<b>2013 (nâng cao) </b>cho tam giác ABC vuông tại A(-3; 2), và có trọng tâm 1 1;
3 3
<i>G</i><sub></sub> <sub></sub>
. Đường cao kẻ từ
đỉnh A của tam giác ABC đi qua điểm P(-2; 0). Tìm tọa độ các điểm B và C.
<b>Gi</b>ả<b>i: </b>
Gọi M là trung điểm BC ⇒
2
3
<i>AG</i>
=
<i>AM</i>
⇒ M
(2;
1
)
2
−
BC qua M và có VTPT
<i>AP</i>
= (1; -2) ⇒ BC: x – 2y – 3 = 0; B ∈ BC ⇒ B (2t + 3; t).
M là trung điểm BC ⇒<sub> C (1 – 2t; -1 – t); </sub>
<i><sub>AB</sub></i>
<sub> = (2t + 6; t – 2); </sub>
<i><sub>AC</sub></i>
<sub> = (4 – 2t; -3 – t) </sub>
∆ABC vuông tại A ⇔
<i>AB AC</i>
.
=
0
⇔ t = -3 hay t = 2. Đáp số: B (-3; -3); C (7; 2) và B (7; 2); C (-3; -3)
Cách khác : Gọi M là trung điểm BC ⇒ <i><sub>GA</sub></i><sub>=</sub><sub>-</sub> <i><sub>GM</sub></i> ⇒<i><sub>M</sub></i><sub></sub> <sub>, -</sub> <sub></sub>
<b>1</b>
<b>2</b> <b>2</b>
<b>2</b>
,
,BBCCtthhẳẳnnggggóóccAAPP,,nnêênnpphhưươơnnggttrrììnnhhBBCC::
x
x--22yy--33==00,,ttừừ AM =2 125
<b>4</b> ,,vvàà
2 2 2
AM =BM =CM cchhoottaa B (-3; -3); C (7; 2) hhaayy B (7; 2); C (-3; -3)
---
<b>H</b>
ƯỚ
<b>NG D</b>
Ẫ
<b>N GI</b>
Ả
<b>I </b>
ĐỀ
<b> TUY</b>
Ể
<b>N SINH </b>
ĐẠ
<b>I H</b>
Ọ
<b>C VÀ CAO </b>
ĐẲ
<b>NG N</b>
Ă
<b>M 2014 VÀ QU</b>
Ố
<b>C GIA 2015 </b>
<b>1. Kh</b>ố<b>i A2014.</b>Trong mặt phẳng với hệ tọa độ Oxy, cho hình vng ABCD có điểm M là trung điểm của
đoạn AB và N là điểm thuộc đoạn AC sao cho AN = 3NC. Viết phương trình đường thẳng CD, biết rằng
M(1;2) và N (2;-1)
<i><b> Gi</b></i>ả<i><b>i: </b></i>Gọi I giao điểm MN và CD
∆NAM ~ ∆NCI ⇒ NA NM 3
NC= NI = ⇒
1
NI MN
3
=
⇒ I
I
1
x 2 (1)
3
1
y 1 ( 3)
3
− =
<sub>+ =</sub> <sub>−</sub>
. Vậy I 7; 2
3
−
Gọi n = (a; b) là VTPT của AB
pt (AB) : a (x – 1) + b (y – 2) = 0
pt (CD) : a(x 7) b(y 2) 0
3
− + + =
Đặt AB = x (x > 0) ⇒<sub>MH = </sub>x
4; NH =
3
x
4
Ta có : MN2<sub> = MH</sub>2<sub> + NH</sub>2<sub>⇒</sub><sub> x = 4 </sub>
d(M; CD) = 4 ⇔ − +a 3b =3 a2+b2 ⇔ 4a2 + 3ab = 0
Với b = 0 ⇒<sub> a = 0 (lo</sub><sub>ạ</sub><sub>i) </sub>
Với b ≠ 0 chọn b = 1 ⇒<sub> a = 0 ho</sub><sub>ặ</sub><sub>c a = </sub> 3
4
−
Vậy phương trình CD là : y + 2 = 0 hoặc 3x – 4y - 15 = 0
Cách 2: Gọi I giao điểm MN và CD⇒ I 7; 2
3
−
VTCP của MN là a (1; -3)
VTCP của CD là b (m; n)
cos(MN,CD) = 1
10 ⇔ 8n
2<sub> – 6mn = 0 </sub>
⇔ n = 0 hay n = 3m
4
+ TH1: n = 0 ⇒ CD : y + 2 = 0
A B
</div>
<span class='text_page_counter'>(35)</span><div class='page_container' data-page=35>
<i>Luy</i>ệ<i>n THPT Qu</i>ố<i>c gia (Quy</i>ể<i>n 3: Hình c</i>ổđ<i>i</i>ể<i>n – Hình Oxy) </i> <i>www.huynhvanluong.com </i>
+ TH2: n = 3m
4 ⇒ CD : 3x – 4y – 15 = 0
<b>2. Kh</b>ố<b>i B2014. </b>Cho hình bình hành ABCD. Điểm M(-3;0) là trung điểm của cạnh AB, điểm H(0;-1) là hình
chiếu vng góc của B trên AD và G(4
3;3) là trọng tâm của tam giác BCD. Tìm tọa độ các điểm B và D
<i><b>Gi</b></i>ả<i><b>i: </b></i>Phương trình đường trịn đường kính AB: <sub>(x 3)</sub>2 <sub>y</sub>2 <sub>10</sub>
+ + =
I(a; b) là giao điểm của AC và BD
(
)
(
)
(
)
GC= −2GI⇒C 4 2a;9 2b− − ⇒B 2 4a;9 4b− − − ⇒D 2 6a;6b 9+ −
(
)
HA= 4a 4;4b 8− −
cùng phương HD=
(
6a 2;6b 8+ −
)
nên a = 2b -3
(
)
A 8b 16; 4b 9
⇒ − − mà A (C)∈ ⇒
(
8b 13−
)
2+
(
4b 9−
)
2 =10
b 2= ⇒a 1= ⇒B( 6;1), D(8;3)− (loại vì khi đó H khơng là hình chiếu của B lên AD)
hay b 3 a 0 B( 2;3), D(2;0)
2
= ⇒ = ⇒ −
<b>Cách 2: </b>K là điểm đối xứng của H qua M nên K thuộc (BC) và K(-6; 1)
N là giao điểm của MG và BC ⇒GN 2MG= ⇒N(10;9)
(BC) đi qua K(-6; 1) và có vecto pháp tuyến là KM (16;8) 8(2;1)= =
nên (BC): x – 2y + 8 = 0
(HB): 2(x – 0) + y + 1 = 0 ⇔2x y 1 0+ + =
B là giao điểm của (BC) và (HB) nên B(-2; 3)
M là trung điểm AB nên A(-4; -6)
Gọi I là giao điểm AC và BD nên GA 4GI I 0;3
2
= ⇒
I là trung điểm BD nên D(2;0).
Vậy B(-2; 3), D(2;0)
<b>3. Kh</b>ố<b>i D2014. </b>Cho tam giác ABC có chân đường phân giác trong của góc A là điểm D (1; -1). Đường
thẳng AB có phương trình 3x + 2y – 9 = 0, tiếp tuyến tại A của đường tròn ngoại tiếp tam giác ABC có
phương trình x + 2y – 7 = 0. Viết phương trình đường thẳng BC
<i><b>Gi</b></i>ả<i><b>i: </b></i>Tọa độđiểm A là nghiệm của hệ phương trình: 3x 2y 9 0
x 2y 7 0
+ − =
+ − =
⇔ A (1; 3)
Phương trình đường thẳng AD : x = 1
Gọi α là góc hợp bởi AB và AD ⇒ cosα = 3
13
Phương trình AC có dạng : a(x – 1) + b(y – 3) = 0
Gọi β là góc hợp bởi AD và AC ⇒ β = α
cosβ =
2 2
a
a +b
= 3
13 ⇔ 4a
2<sub> = 9b</sub>2<sub>. Ch</sub><sub>ọ</sub><sub>n b = 1 </sub><sub>⇒</sub><sub> a = </sub>
±3
2 (loại a =
3
2)
⇒<sub> Ph</sub><sub>ươ</sub><sub>ng trình AC : -3x + 2y – 3 = 0 </sub>
Gọi γ là góc hợp bởi đường tiếp tuyến tại A với đường tròn ngoại tiếp ∆ABC và đường thẳng AC. BC có
pháp vectơ (m; n)
⇒ cosγ =
2 2
3m 2n
13 m n
+
+ = cosB =
1
65⇔ 5(9m
2<sub>+4n</sub>2<sub>+ 12mn) = m</sub>2<sub> + n</sub>2
⇔ 44m2 + 19n2 + 60mn = 0
⇔ m = n
2
−
hay m = 19n
22
−
Vậy phương trình BC là : x - 2y - 3 = 0 hay 19x - 22y – 41 = 0
</div>
<span class='text_page_counter'>(36)</span><div class='page_container' data-page=36>
<b>Gi</b>
ả
<b>i: </b>
Ta
có
n<sub>d</sub> =(3; 4)−
, g
ọ
i H là hình chi
ế
u c
ủ
a A lên (d), ph
ươ
ng trình AH là :
x 2 3t
y 5 4t
+ =
− = −
H
∈
(d)
⇒
3(3t – 2) – 4(-4t + 5) + 1 = 0
⇒
t = 1
⇒
H (1; 1).
Vì AH = 5
⇔
M
≡
H. V
ậ
y M (1; 1).
<b>5. (QG2015). </b>
Đ
<b>S:</b>
A (-15; 5).
HD: Đường trung trực HK: y = -7x + 10 cắt phương trình (d): x – y + 10 = 0 tại điểm M (0; 10).
Vì ∆HAK cân tại H nên điểm A đối xứng của K qua MH : y = 3x + 10, vậy tọa độđiểm A (-15; 5).
---
<i><b>Hãy g</b></i>
ọ
<i><b>i g</b></i>
ọ
<i><b>i 01234.444.305- 0918.859.305-0929.105.305-0996.113.305 </b></i>
<i><b>0666.513.305- 0967.859.305 khi g</b></i>
ặ
<i><b>p s</b></i>
ự
<i><b> c</b></i>
ố
<i><b> trong h</b></i>
ọ
<i><b>c t</b></i>
ậ
<i><b>p </b></i>
<b>--- </b>
<b>CHÚC CÁC EM H</b>
Ọ
<b>C T</b>
Ố
<b>T</b>
<i><b>L</b></i>
ớ
<i><b>p b</b></i>
ồ
<i><b>i d</b></i>
ưỡ
<i><b>ng ki</b></i>
ế
<i><b>n th</b></i>
ứ
<i><b>c và LT</b></i>
Đ
<i><b>H ch</b></i>
ấ
<i><b>t l</b></i>
ượ
<i><b>ng cao </b></i>
<i><b>www.huynhvanluong.com </b></i>
Lớp học thân thiện của học sinh Tây Ninh
</div>
<!--links-->