cùng nhau chung tay tiếp sức tới trường

Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (802.66 KB, 19 trang )

(1)<div class='page_container' data-page=1></div>
(2)<div class='page_container' data-page=2>

*KiÓm tra :

? Thế nào là từ đồng nghĩa, có mấy loại từ đồng

? Thế nào là từ đồng nghĩa, có my loi t ng

nghĩa, cho mỗi loại một ví dụ.

*Đáp án :

- Từ đồng nghĩa là những từ có nghĩa giống nhau Từ đồng nghĩa là những từ có nghĩa giống nhau
hoặc gần giống nhau, một từ nhiều nghĩa có

hoặc gần giống nhau, một từ nhiều nghĩa có

th thuộc nhiều nhóm từ đồng nghĩa khác nhau.

thể thuộc nhiều nhóm từ đồng nghĩa khác nhau.
- Có 2 loại từ đồng nghĩaCó 2 loại từ đồng nghĩa

+ Từ đồng nghĩa hoàn toàn+ Từ đồng nghĩa hoàn toàn

vÝ dơ : Qu¶ - trái; Dứa khóm thơmví dụ : Quả - trái; Dứa khóm thơm

</div>
(3)<div class='page_container' data-page=3>

Cảm nghĩ trong đêm thanh tĩnhCảm nghĩ trong đêm thanh tĩnh
Đầu gi ờng ánh trng ri,

Đầu gi ờng ánh trăng rọi,

Ng mt t ph s ng.

Ngẩng đầu nhìn trăng sáng,

Cúi đầu nhớ cố h ơng.

(

(Lí Bạch T ơng Nh dịchLí Bạch T ơng Nh dịch))

Ngẫu nhiên viết nhân buổi mới về quê
Ngẫu nhiên viết nhân buổi mới về quê

Trẻ đi, già trở lại nhà,

Ging quê không đổi, s ơng pha mái đầu.

Giọng quê không đổi, s ơng pha mỏi u.

Gặp nhau mà chẳng biết nhau,

Gặp nhau mà ch¼ng biÕt nhau,

Trẻ c ời hỏi: “Khách ở đâu đến làng?”

TiÕt 39 TiÕt 39

Tõ tr¸i nghÜa

Tõ tr¸i nghĩa

I) Thế nào là từ trái nghĩa?

I) Thế nào là tõ tr¸i nghÜa?

1. VÝ dô 1 : Xét hai bản dịch thơ sau, chú ý 1. Ví dụ 1 : Xét hai bản dịch thơ sau, chú ý 
những từ gạch chân.

</div>
(4)<div class='page_container' data-page=4>

Động tõ – chØ sù di chun: rêi

§éng tõ – chØ sù di chuyÓn: rêi

khái hay trở lại nơi xuất phát.

khỏi hay trở lại nơi xuất ph¸t.

Động từ - hoạt động của đầu theo

h íng lên hoặc xuống

h ớng lên hoặc xuống

Tính từ - chỉ tuổi tác ít hoặc nhiều

Cơ sở chung

Đi - trở lại
Đi - trở lại
Trẻ - già

Trẻ - già

Ngẩng - cúi

Các cặp từ có

nghĩa trái ngựơc

nhau

Những cặp từ trên là những từ trái nghĩa
? Thế nào là từ trái nghĩa

</div>
(5)<div class='page_container' data-page=5>

VÝ dơ : XÐt 2 tr êng hỵp sau

Tính

Tính lànhlành

Bát

Bát vỡvỡ

? Trong mỗi tr ờng hợp trên cặp từ lành -

vỡ có phải là từ trái nghĩa không ? Vì

vỡ có phải là từ trái nghĩa không ? V×

sao ?

Tr ờng hợp 1:

Tr ờng hợp 1: lành - vỡ là từ trái nghĩa lành - vỡ là từ trái nghĩa

chúng cùng chỉ trạng thái của sự vật.

Tr ờng hợp 2:

Tr ờng hợp 2: lành - vỡ không phải là cặp lành - vỡ không phải là cặp

từ trái nghĩa vì chúng không có một cơ

sở chung.

së chung.

Bát

Bát lànhlành

Bát

Bát vỡvỡ 2.2.
1.

*

* Chú ýChú ý: Khi xét các cặp từ trái : Khi xét các cặp từ trái

</div>
(6)<div class='page_container' data-page=6>

Quan sát các hình sau và tìm cặp từ 
Quan sát các hình sau và tìm cặp từ 
trái nghĩa thích hợp cho chúng:

trái nghÜa thÝch hỵp cho chóng:

-1--1- -2-

-2-To - nhá

</div>
(7)<div class='page_container' data-page=7>

VÝ dô 2:

? HÃy tìm những từ trái nghĩa với từ ? HÃy tìm những từ trái nghĩa với từ giàgià
trong tr ờng hợp rau

trong tr ờng hợp rau giàgià, cau , cau giµgiµ””

-

Rau Rau giµ giµ >< rau >< rau nonnon; cau ; cau giµgiµ >< cau >< cau nonnon

? Từ giàthuộc loại từ nào? Từ giàthuộc loại từ nào
- “Giµ”lµ tõ nhiỊu nghÜa

- “Giµ”lµ tõ nhiỊu nghÜa

? Tõ c¸c ví dụ trên em thấy từ trái nghĩa và ? Từ các ví dụ trên em thấy từ trái nghĩa và
từ nhiều nghĩa có liên quan gì với nhau.

từ nhiều nghĩa có liên quan gì với nhau.

=> Một từ nhiỊu nghÜa cã thĨ thc nhiỊu Mét tõ nhiỊu nghÜa có thể thuộc nhiều

cặp từ trái nghĩa khác nhau.

</div>
(8)<div class='page_container' data-page=8>

TiÕt 39TiÕt 39 : :

Tõ tr¸i nghÜa

Tõ tr¸i nghĩa

I )Thế nào là từ trái nghĩa ?

1) VÝ dô1) VÝ dô

2) Ghi nhí2) Ghi nhí

Từ trái nghĩa là từ có nghĩa trái ng ợc Từ trái nghĩa là từ có nghĩa trái ng ỵc

nhau,

mét tõ nhiỊu nghÜa cã thĨthc nhiỊu

cỈp tõ

</div>
(9)<div class='page_container' data-page=9>

? Tìm từ trái nghĩa với các từ in đậm trong

những tr ờng hợp sau:

những tr ờng hợp sau:
- quả

- quả chínchín
Chín

Chín

- cơm

- cơm chínchín
- áo

- áo lànhlành
Lành

Lành

- bát

- bát lànhlành

> <

> < qu¶ qu¶ xanhxanh

> <

> < cơm cơm sốngsống
> <

> < áo ¸o r¸chr¸ch
> <

</div>
(10)<div class='page_container' data-page=10>

TiÕt 39 Tõ tr¸i nghÜa

TiÕt 39 Tõ tr¸i nghĩa

I) Thế nào là từ trái nghĩa?

I) Thế nào là tõ tr¸i nghÜa?

II) Sư dơng tõ tr¸i nghÜa

1) VÝ dô:

Cảm nghĩ trong đêm thanh Cảm nghĩ trong đêm thanh 
tĩnh

tÜnh

Đầu gi ờng ánh trăng rọi,
Đầu gi ờng ánh trăng rọi,
Ngỡ mặt đất phủ s ơng.
Ngỡ mặt đất phủ s ng.

Ngẩng

Ngẩng đầu nhìn trăng sáng, đầu nhìn trăng sáng,
Cúi

Cúi đầu nhớ cố h ơng. đầu nhớ cố h ơng.

(Lí Bạch T ơng Nh dịch)

(Lí Bạch T ơng Nh dÞch)

=>

</div>
(11)<div class='page_container' data-page=11>

TiÕt 39 : Tõ tr¸i nghÜa

I) Thế nào là từ trái nghĩa?

I) Thế nào là từ tr¸i nghÜa?

II) Sư dơng tõ tr¸i nghÜa

1) VÝ dô:

NgÉu nhiên viết nhân buổi mới về Ngẫu nhiên viết nhân buổi mới về 
quê

quê

Trẻ

Trẻ điđi, , giàgià trở lạitrở lại nhµ, nhµ,

Giọng q khơng đổi, s ơng pha mái đầu.
Giọng quê không đổi, s ơng pha mái đầu.

Gặp nhau mà chẳng biết nhau,
Gặp nhau mà chẳng biết nhau,
Trẻ c ời hỏi: “Khách ở đâu đến làng?”
Trẻ c ời hi: Khỏch õu n lng?

(Hạ Tri Ch ơng Trần Trọng San

dịch)

dịch)=> => Từ trái nghĩa tạo Từ trái nghĩa t¹o nên các tiểu đốinên các tiểu đối nhằmnhằm t¹o tạo

hình t ợng t ơng phản làm nổi bật sự thay

hình t ợng t ơng phản làm nổi bËt sù thay

đổi về tuổi tác, vóc dáng của tác giả :

</div>
(12)<div class='page_container' data-page=12>

TiÕt 39 : Tõ tr¸i nghÜa

I) ThÕ nµo lµ từ trái nghĩa?

I) Thế nào là từ trái nghĩa?

II) Sư dơng tõ tr¸i nghÜa

1) VÝ dô:

? So sánh 2 cách diễn đạt sau:

? So sánh 2 cách diễn đạt sau:

Cách 1

Cách 1::“ “ Chào đồng chí! Chúc đồng chí điChào đồng chí! Chúc đồng chí đi chí bền, lực khoẻ, chí bền, lực khoẻ, 
vượt qua được mọi khó khăn,nguy hiểm

vượt qua được mọi khó khăn,nguy hiểm nhé! Đi nhé!”nhé! Đi nhé!”

Cách 2

Cách 2::“ “ Chào đồng chí! Chúc đồng chí điChào đồng chí! Chúc đồng chí đi chân chân cứngcứng đá đá 
mềm

mềm nhé! Đi nhé!”nhé! Đi nhé!”

</div>
(13)<div class='page_container' data-page=13>

TiÕt 39TiÕt 39 : :

Từ trái nghĩa

I )Thế nào là từ trái nghĩa
I )Thế nào là từ trái nghĩa

1) VÝ dô1) VÝ dô

2) Ghi nhí: 2) Ghi nhí: Tõ trái nghĩa là từ có nghĩa trái ng Từ trái nghĩa là từ có nghĩa trái ng

ợc nhau, một tõ nhiỊu nghÜa cã thĨthc nhiỊu

ỵc nhau, mét tõ nhiều nghĩa có thểthuộc nhiều

cặp từ

trái nghÜa kh¸c nhau.

tr¸i nghÜa kh¸c nhau.

II) Sư dơng tõ tr¸i nghÜa
II) Sư dơng tõ tr¸i nghÜa

1) VÝ dơ:
 1) VÝ dô:

2) Ghi nhớ: 2) Ghi nhớ: Từ trái nghĩa đ ợc dùng trong thể Từ trái nghĩa đ ợc dùng trong thể 
đối, nhằm tạo ra những hình ảnh t ơng phản,

đối, nhằm tạo ra những hỡnh nh t ng phn,

gây ấn t ợng mạnh, làm cho lời nói thêm sinh

</div>
(14)<div class='page_container' data-page=14>

Nc non lận đận một mình,

Thân cị lên thác xuống ghềnh bấy nay.
Ai làm cho bể kia đầy,

Cho ao kia cạn, cho gầy cò con?”

TiÕt 39

: Tõ tr¸i nghÜa

I) ThÕ nào là từ trái nghĩa
 II) Sử dụng từ trái nghĩa
III) Bài tập

? Tìm các cặp từ trái nghĩa trong bài ca dao sau và 
cho biết tác dụng của chóng.

lên xuống

cạn

đầy

</div>
(15)<div class='page_container' data-page=15>

Bµi tËp 1

Bµi tập 1: : Tìm các từ trái nghĩa trong các Tìm các từ trái nghĩa trong các
câu ca dao, tục ngữ sau:

câu ca dao, tục ngữ sau:

a. Chị em nh chuối nhiều tàu,Chị em nh chuối nhiều tµu,

Tấm lành che tấm rách, đừng nói nhau

nhiỊu lêi.

b. Sè cô chẳng giàu thì nghèo,Số cô chẳng giàu thì nghèo,

Ngày ba m ơi Tết thịt treo trong nhµ.

Ngµy ba m ơi Tết thịt treo trong nhà.

c. Ba năm đ ợc một chuyến saiBa năm đ ợc một chuyến sai

ááo ngắn đi m ợn, quần dài đi thuê.o ngắn đi m ợn, quần dài đi thuê.
d.

d. ờm thỏng nm ch a nằm đã sáng,Đêm tháng năm ch a nằm đã sáng,

Ngày tháng m ời ch a c ời đã tối.

Ngày tháng m i ch a c i ó ti.

lành rách

giàu nghèo

ngắn dài

Đêm
Ngày

</div>
(16)<div class='page_container' data-page=16>

Bi tp 2: Tỡm nhng t trỏi nghĩa với những từ

Bài tập 2: Tìm những từ trái nghĩa với những từ

in đậm trong những cụm từ sau:

cá

cá tươitươi

tươitươi
hoa

hoa tươitươi

ăn

ăn yếuyếu

YếuYếu

học lực

học lực yếuyếu

chữ

chữ xấuxấu

XấuXấu

>< cá cá ươnươn

>< hoa hoa khôkhô

>< ăn ăn khỏekhỏe

>< học lực học lực giỏigiỏi

</div>
(17)<div class='page_container' data-page=17>

Bµi tËp 4

(sgk 129) (sgk 129): : HÃy viết một đoạn HÃy viết một đoạn
văn ngắn về tình cảm quê h ơng, có sử

văn ngắn về tình cảm quê h ơng, có sử

dụng từ trái nghĩa

Ai sinh ra mà chẳng có một quê h ơng. Khi Ai sinh ra mà chẳng có một quê h ơng. Khi
xa quê ai mà chẳng nhớ. Tôi cũng vậy. Khi

xa quê ai mà chẳng nhớ. Tôi cũng vậy. Khi

xa, tôi nhớ hết thảy những gì thuộc về

quê. Nh ng có lẽ tôi nhớ nhất là con sông

quê. Tôi nhớ nó trong những

quê. Tôi nhớ nó trong những ngày nắngngày nắng ấm ấm

áp n ớc sông lấp lánh nh dát bạc, nhớ cả

những

những ngày m angày m a n ớc ào ạt xô bờ. Nhớ cả con n ớc ào ạt xô bờ. Nhớ cả con

n íc khi

n íc khi v¬iv¬i, khi , khi đầyđầy. Nhớ những con thuyền . Nhớ những con thuyền
khi

khi xuôixuôi khi khi ng ợcng ợc. Tôi nhớ tất cả những gì . Tôi nhớ tất cả những gì

gắn bó với dòng sông.

</div>
(18)<div class='page_container' data-page=18>

H íng dÉn V NH

Ề

À

-

Häc thuéc ghi nhí.

</div>
(19)<div class='page_container' data-page=19></div>

cùng nhau chung tay tiếp sức tới trường

<b>*KiÓm tra :</b>

<b>*KiÓm tra :</b>

<b>*Đáp án :</b>

<b>*Đáp án :</b>

<i><b>Tõ tr¸i nghÜa</b></i>

<i><b>Tõ tr¸i nghĩa</b></i>

<b>VÝ dơ : XÐt 2 tr êng hỵp sau</b>

<b>VÝ dơ : XÐt 2 tr êng hỵp sau</b>

-

<b>Tõ tr¸i nghÜa</b>

<b>Tõ tr¸i nghĩa</b>

<b>TiÕt 39 Tõ tr¸i nghÜa</b>

<b>TiÕt 39 Tõ tr¸i nghĩa</b>

<b>I) Thế nào là từ trái nghĩa?</b>

<b>I) Thế nào là tõ tr¸i nghÜa?</b>

<b>II) Sư dơng tõ tr¸i nghÜa</b>

<b>II) Sư dơng tõ tr¸i nghÜa</b>

<b>TiÕt 39 : Tõ tr¸i nghÜa</b>

<b>TiÕt 39 : Tõ tr¸i nghÜa</b>

<b> </b>

<b> </b>

<b>I) Thế nào là từ trái nghĩa?</b>

<b>I) Thế nào là từ tr¸i nghÜa?</b>

<b> </b>

<b> </b>

<b>II) Sư dơng tõ tr¸i nghÜa</b>

<b>II) Sư dơng tõ tr¸i nghÜa</b>

<b>TiÕt 39 : Tõ tr¸i nghÜa</b>

<b>TiÕt 39 : Tõ tr¸i nghÜa</b>

<b> </b>

<b> </b>

<b>I) ThÕ nµo lµ từ trái nghĩa?</b>

<b>I) Thế nào là từ trái nghĩa?</b>

<b>II) Sư dơng tõ tr¸i nghÜa</b>

<b>II) Sư dơng tõ tr¸i nghÜa</b>

<i> </i>

<i> </i>

<i>? So sánh 2 cách diễn đạt sau:</i>

<i><sub>? So sánh 2 cách diễn đạt sau:</sub></i>

<b>Từ trái nghĩa</b>

<b>Từ trái nghĩa</b>

<i> </i>

<b> : Tõ tr¸i nghÜa</b>

Bµi tËp 4

Bµi tËp 4

<b>H íng dÉn V NH</b>

<b>Ề</b>

<b>À</b>

-

Häc thuéc ghi nhí.

Tài liệu liên quan

Tài liệu bạn tìm kiếm đã sẵn sàng tải về