Đổi mới giảng dạy các môn Lý luận chính trị theo tinh thần Nghị quyết Đại hội Đảng lần thứ XII trong các trường cao đẳng, đại học ở nước ta hiện nay

Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (265.14 KB, 6 trang )

(1)<div class='page_container' data-page=1>

TÓM TẮT

Vịc qún trịt đưa Ngḥ quýt Đ̣i ḥi l̀n 
th́ XII Đ̉ng C̣ng s̉n Vịt Nam v̀o gỉng 
ḍy ćc môn Lý lụn ch́nh tṛ ṭi ćc Trường 
cao đẳng, đ̣i ḥc ở nước ta hịn nay l̀ vịc 
l̀m c̀n thít, đóng vai trò quan tṛng giúp 
trang ḅ cho sinh viên ḥ th́ng phương ph́p 
lụn, th́ giới quan, nhân sinh quan v̀ ǹn 
t̉ng tư tưởng ch́nh tṛ vững chắc. Qua đó 
giúp gỉng viên nắm vững những lụn đỉm 
cơ b̉n trong ćc văn kịn Đ̣i ḥi đ̉ ṿn dụng

ṃt ćch śng ṭo v̀o tḥc tiễn gỉng ḍy lý 
lụn ch́nh tṛ. Đồng thời nâng cao nḥn th́c, 
ph́t huy năng ḷc, t́nh śng ṭo trong tổ ch́c 
tḥc hịn đ̉ đưa Ngḥ quýt c̉a Đ̉ng v̀o 
cục śng, thông qua ṿn dụng những quan 
đỉm, mục tiêu, đ̣nh hướng v̀ gỉi ph́p nêu 
trong ćc văn kịn v̀o gỉi quýt ćc vấn đ̀ 
cấp b́ch c̉a xã ḥi.

Từ khóa: đổi mới; gỉng ḍy; môn lý lụn

ch́nh tṛ; Ngḥ quýt Đ̣i ḥi XII

ĐỔI MỚI GIẢNG DẠY CÁC MƠN LÝ LUẬN CHÍNH TRỊ

THEO TINH TH̀N NGHỊ QUYẾT ĐẠI HỘI ĐẢNG

L̀N THỨ XII TRONG CÁC TRƯỜNG CAO ĐẲNG, ĐẠI HỌC

Ở NƯỚC TA HIỆN NAY

Nguyễn Tốt*, Trần Thị Ngọc Quyên**

RENEWAL OF COURSES OFFERED BY THE THEORY POLITICAL 
RESOLUTION SPIRIT FIRST CONGRESS PARTY XII IN COLLEGES,

UNIVERSITIES IN OUR COUNTRY TODAY

ABSTRACT

The thoroughly put Resolution 12th

Congress Communist Party of Vietnam in 
teaching political theory courses in colleges 
and universities in our country today is 
the necessary work, play important role 
to help equip students methodological 
system, worldview, worldview and political 
ideological foundation solid. Which helps 
teachers master the basic argument in the 
Congress documents to apply a creative way

to practical teaching political theory. At the 
same time raise awareness and promote the 
capacity and creativity in implementing the 
Resolution of the Party to bring to life, through 
the use of perspective, objectives, orientations 
and measures stated in the documents events 
on solving urgent problems of the society.

Keywords: innovate; teach; political

theory subject; the 12th National Party

Congress.

* TS. Gỉng viên ch́nh, Ḅ môn LLCT & KHXHNV, Trường T39 - Ḅ Công An

** ThS. Gỉng viên, Ḅ môn LLCT & KHXHNV, Trường T39 - Ḅ Công An
1. ĐẶT VẤN ĐỀ

Từ khi Đảng và Nhà nước Việt Nam tḥc
hiện đường lối đổi mới, mở cửa cho đến nay

</div>
(2)<div class='page_container' data-page=2>

xây ḍng nguồn ḷc con người. Đại hội Đại
biểu toàn toàn quốc lần thứ XII của Đảng tiếp
tục đẩy mạnh chủ trương “đổi mới căn bản và
toàn diện giáo dục, đào đạo”1 nhằm thúc đẩy 
công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước. Quan
điểm đó vừa là định hướng chiến lược, vừa
là đòi hỏi cấp bách tṛc tiếp đối với hệ thống
giáo dục nói chung và đào tạo đại học quốc gia
trong giai đoạn hiện nay.

Trong diễn văn bế mạc Đại hội đại biểu
toàn quốc lần thứ XII, Tổng Bí thư Đảng Cộng
sản Việt Nam Nguyễn Phú Trọng đã nêu r̃:
“Ngay sau Đại hội, tất cả các cấp ủy, tổ chức
đảng cần làm tốt việc phổ biến, tuyên truyền
sâu rộng trong toàn Đảng, toàn dân, toàn quân

về kết quả Đại hội; nghiên cứu, quán triệt sâu
sắc Nghị quyết và các văn kiện Đại hội; khẩn
trương xây ḍng, triển khai chương trình, kế
hoạch hành động, khơi dậy phong trào thi
đua yêu nước sâu rộng trong các tầng lớp
nhân dân, đưa Nghị quyết Đại hội vào cuộc
sống,”2. Và ngày 08/4/2016, Ban Tuyên giáo 
Trung ương đã ban hành Hướng dẫn số
04-HD/BTGTW về việc học tập, quán triệt, tuyên
truyền, triển khai tḥc hiện Nghị quyết Đại
hội đại biểu toàn quốc lần thứ XII của Đảng.
Theo đó, việc học tập, nghiên cứu Văn kiện
Đại hội XII Đảng Cộng sản Việt Nam là nhằm
hai mục đích. Một mặt nâng cao trình độ nhận
thức lý luận chính trị - kinh tế - xã hội cho đội
ngũ cán bộ, đảng viên; mặt khác tṛc tiếp góp
phần đổi mới mạnh mẽ về phong cách, năng
ḷc lãnh đạo, ch̉ đạo, tổ chức của họ trên lĩnh
ṿc hoạt động tḥc tiễn.

Quán triệt tinh thần đó, các Khoa (Bộ
môn) Lý luận chính trị và khoa học xã hội
nhân văn ở các Trường cao đẳng, đại học là
các đơn vị được giao nhiệm vụ nghiên cứu,
1 Đảng Cộng sản Việt Nam (2016), Văn kiện Đại hội đại

biểu toàn quốc lần thứ XII, Nxb. CTQG, Hà Nội, tr.218

2 Đảng Cộng sản Việt Nam (2016), Văn kiện Đại hội đại

biểu toàn quốc lần thứ XII, Nxb. CTQG, Hà Nội, tr.443

</div>
(3)<div class='page_container' data-page=3>

Định hướng cơ bản cho công tác nghiên
cứu, quán triệt Nghị quyết Đại hội XII trong
công tác giảng dạy lý luận mơn chính trị là
làm sáng tỏ cơ sở lý luận và cơ sở tḥc tiễn
của nhận định: Đ̉ng C̣ng s̉n Vịt Nam đã

ṿn dụng śng ṭo v̀ ph́t trỉn ch̉ nghĩa 
Ḿc-Lênin, tư tưởng Hồ Ch́ Minh v̀o ṣ 
nghịp đổi mới đất nước theo đ̣nh hướng 
xã ḥi ch̉ nghĩa v̀ trở th̀nh nhân t́ quýt 
đ̣nh thắng lợi c̉a ṣ nghịp đổi mới. Từ đó,

mỗi bài học đi sâu nghiên cứu, vận dụng hay
làm r̃ lĩnh ṿc, một vấn đề nào đó phù hợp
với tính chất, đặc điểm của bài học. Hơn nữa,
Đại hội lần thứ XII của Đảng là đại hội có
ý nghĩa quan trọng đối với ṣ phát triển của
đất nước ta. Đại hội đã tổng kết 30 năm đổi
mới của Đảng, hoạch định bước phát triển
cho đất nước và cũng là đại hội có những kết
luận làm sáng tỏ những vấn đề lý luận mà
trước đây chưa kết luận được. Việc khẳng
định Đảng ta phải phát triển chủ nghĩa Mác –
Lênin và tư tưởng Hồ Chí Minh, coi đó là nền
tảng và kim ch̉ nam cho mọi hành động cách
mạng, đặt ra cho công tác giảng dạy các môn
lý luận chính trị nhiều vấn đề mới cần phải
giải quyết. Trên cơ sở đó, theo chúng tơi, để

bài giảng được sinh động.

2. QUÁN TRIỆT NGHỊ QUYẾT ĐẠI HỘI XII 
CỦA ĐẢNG TRONG TỪNG HỌC PH̀N MÔN 
LÝ LUẬN CHÍNH TRỊ TẠI CÁC TRƯỜNG 
CAO ĐẲNG, ĐẠI HỌC HIỆN NAY

Th́ nhất, để quán triệt được tinh thần

Nghị quyết XII của Đảng ta trong giảng dạy
các mơn lý luận chính trị hơn ai hết các giảng
viên phải quán triệt, học tập, vận dụng những
quan điểm mới và nhận thức sâu sắc những
nội dung của Nghị quyết, những kết luận đánh
giá của Đảng trong tổng kết 30 năm đổi mới
của đất nước ta.

Có thể khẳng định rằng Nghị quyết của

Đại hội Đảng lần thứ XII là bước phát triển
lớn về lý luận của Đảng ta trong việc phát triển
chủ nghĩa Mác – Lênin gắn với tḥc tiễn cách
mạng Việt Nam. Đại hội XII là một đại hội đổi
mới lần thứ hai, là bước ngoặt của tḥc tiễn
phát triển đất nước và đã có những tổng kết
rất quan trọng, lần đầu tiên Đảng hệ thống hóa
các quan hệ trong phát triển. Đại hội lần này
Đảng ta đã phân tích đánh giá về mối quan hệ
giữa đổi mới kinh tế với đổi mới chính trị, làm
r̃ những nội hàm về kinh tế thị trường định

hướng xã hội chủ nghĩa, vấn đề về dân chủ
xã hội chủ nghĩa, về xây ḍng hệ thống chính
quyền các cấp, vấn đề phát triển kinh tế trong
giai đoạn sắp tới của nước ta, vấn đề phát huy
dân chủ xã hội chủ nghĩa, về vấn đề đối ngoại,
quốc phòng và an ninh gắn với phát triển
kinh tế, văn hóa, xã hội. Những băn khoăn,
vướng mắc của cán bộ, đảng viên và nhân dân
về các vấn đề lý luận trước đây hầu như đã
được giải quyết. Vì vậy, các giảng viên lý luận
chính trị phải là người tiên phong trong học
tập, vận dụng những quan điểm và tìm hiểu
để nhận thức thật thấu đáo các nội dung của
Nghị quyết để đưa vào bài giảng những vấn đề
mới về lý luận và tḥc tiễn. Khi bổ sung nội
dung mới trong Nghị quyết Đại hội XII vào
chương trình, giảng viên phải bảo đảm tính
cập nhật và phù hợp với từng nhóm đối tượng
sinh viên. Bổ sung nội dung vào chương trình
mơn học theo hướng chọn lọc, thiết tḥc, phù
hợp với từng nhóm đối tượng người học, đồng
thời bảo đảm tính thống nhất; tránh trùng lặp.
Trong đó, chú trọng tính định hướng chính trị,
giao dục đạo đức, phong cách; rèn luyện về
phương pháp tư duy, khả năng vận dụng giải
quyết tình huống tḥc tiễn.

Th́ hai, các Khoa (Bộ môn) Lý luận

</div>
(4)<div class='page_container' data-page=4>

kết luận tổng kết 30 năm đổi mới và từng vấn

đề được nêu trong Nghị quyết của Đảng lần
này để hiểu sâu hơn, có cơ sở lý luận và tḥc
tiễn làm tiền đề cho việc biên soạn các nội
dung bài giảng.

Để làm tốt được điều này, các Khoa (Bộ
môn) Lý luận Chính trị và khoa học xã hội
nhân văn ở các Trường cao đẳng, đại học cần
xây ḍng một hệ thống các vấn đề cần hội thảo
và xác định quy mô hội thảo. Kinh nghiệm tổ
chức dạy học trong thời gian qua ch̉ ra rằng,
cần hết sức coi trọng các hoạt động: hội thảo,
sinh hoạt chuyên mơn khoa học cấp bộ mơn,
cấp tổ. Vì ở mơi trường này các vấn đề sẽ được
tìm hiểu sâu từ phía những người làm cơng tác
giảng dạy. Trong việc tổ chức hội thảo cần tôn
trọng những ý kiến trái chiều, phản biện ngược
lại những người trình bày đưa ra được những
lập luận cứ liệu chứng minh. Nội dung những
bài tham luận cần được biên tập ch̉nh sửa và
trở thành tài liệu tham khảo trong giảng dạy,
học tập. Đồng thời, đa dạng hố các hình thức,
phương thức như tổ chức tọa đàm khoa học,
hội thảo, sinh hoạt chuyên đề ở cấp khoa và
cấp trường, với ṣ tham gia của các nhà khoa
học, nhà nghiên cứu và đông đảo học sinh sinh
viên, tăng cường trao đổi, đối thoại tṛc tiếp.

Th́ ba, bài giảng phải bám sát với giáo

trình, đường lối, chủ trương, chính sách của
Đảng và Nhà nước. Đồng thời còn phải bám
sát tḥc tiễn về tình hình chính trị, kinh tế - xã
hội của thế giới nói chung và của đất nước nói
riêng để bài giảng đạt được hiệu quả tốt nhất.
Vì vậy, giảng viên giảng dạy lý luận chính trị
phải luôn luôn cập nhật, lượm lặt thông tin và
biết chắt lọc thơng tin một cách chính xác, đầy
đủ nhất và mang tính thời ṣ nhất. Đây là một
nhiệm vụ vơ cùng khó khăn mà buộc tất cả các
giảng viên giảng dạy các môn lý luận chính
trị phải cần cù, chăm ch̉, chịu khó và bỏ cơng
sức của mình khi giảng dạy những mơn này.
Chẳng hạn, giảng bài chương VIII: Đường lối

đối ngoại của học phần Đường lối cách mạng
của Đảng Cộng sản Việt Nam. Giảng viên
muốn dạy tốt học phần này thì không cách nào
khác là bản thân giảng viên phải nắm vững
chính sách, đường lối đối ngoại của nước ta
qua từng kỳ Đại hội, nhất là Đại hội XII; phải
nắm vững kiến thức về hoàn cảnh lịch sử trong
nước cũng như quốc tế; và phải thường xuyên
cập nhật, chắt lọc thông tin một cách chính
xác và đầy đủ để cho bài giảng phù hợp với
tḥc tế cũng như thu hút ṣ quan tâm, chú ý
của sinh viên và lôi cuốn các em, giúp các em
giảm đi ṣ nhàm chán mà tăng ṣ thích thú khi
học những môn này.

Th́ tư, về đổi mới nội dung các môn

Lý luận Chính trị, chúng ta cần khẳng định
rằng, có những vấn đề, những nhà sáng lập
chủ nghĩa Mác-Lênin nghiên cứu vào thời
điểm kinh tế, xã hội, ṣ phát triển của khoa
học đã cách xa thời đại ngày nay. Vì thế chúng
ta cần hiểu tinh thần lý luận Mác-Lênin một
cách biện chứng, khơng máy móc bê ngun
si những nội dung khơng cịn phù hợp vào
giảng dạy và cần có ṣ phát triển, sáng tạo.
Do vậy cũng cần nghiên cứu lược bỏ những
nội dung đã cũ, nặng nề, có tính chất là tư
liệu cho những nghiên cứu chuyên sâu. Giáo
trình “Những nguyên lý cơ b̉n c̉a ch̉ nghĩa

Ḿc-Lênin” do bộ Giáo dục và Đào tạo phát

hành dùng làm tài liệu chung cho các trường
đại học tḥc chất cũng có những điểm cịn bất
cập. Nhất là phần học thuyết kinh tế của chủ
nghĩa Mác-Lênin về phương thức sản xuất tư
bản chủ nghĩa có những nội dung theo chúng
tôi là cần lược bỏ và phát triển mới nội dung
về chủ nghĩa tư bản hiện đại. Đưa nội dung
kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa
vào nội dung giảng dạy.

</div>
(5)<div class='page_container' data-page=5>

đẳng, đại học cần đặt ra chương trình biên
soạn tài liệu tham khảo phần ý nghĩa phương

pháp luận trong các nội dung của lý luận
Mác-Lênin với công tác sau này của từng chuyên
ngành giảng dạy. Đây là vấn đề không mới
nhưng chúng ta chưa làm một cách bài bản,
khoa học, trở thành một tài liệu phục vụ cho
sinh viên trong học tập nhằm đáp ứng yêu cầu,
nhiệm vụ của giáo dục - đào tạo, đáp ứng nhu
cầu cơng nghiệp hóa, hiện đại hóa và hội nhập
quốc tế của đất nước.

Th́ năm, cần đổi mới mạnh mẽ phương

pháp dạy học các môn Lý luận Chính trị theo
hướng tổ chức cho học viên tham gia tṛc tiếp
vào việc xây ḍng nội dung bài giảng bằng
cách giao cho học viên nghiên cứu các nội dung
liên hệ vận dụng lý luận vào tḥc tiễn trong
các hoạt động nhóm. Tổng kết đánh giá kết
quả tḥc hành chính trị xã hội và kết hợp tham
quan tḥc tế, giao lưu với các nhân chứng lịch
sử để xây ḍng những chương trình hoạt động
ổn định, có tính mục đích r̃ ràng nhằm góp
phần nâng cao chất lượng dạy học các môn
học này. Đồng thời, đưa học viên đi tḥc tế để
tham quan các di tích lịch sử cũng như các cơ
sở kinh tế - xã hội của đất nước để sinh viên có
thể so sánh đối chiếu, kiến thức đã học trong
sách vở với tḥc tiễn, nhằm tăng tính hiệu quả
của chất lượng giảng dạy và học lý luận chính
trị. Vì nếu thiếu kinh nghiệm tḥc tiễn, thiếu

cập nhật những thơng tin về tình hình kinh tế
- xã hội của đất nước, thì quá trình dạy học sẽ
không sinh động, thiếu thuyết phục dẫn tới bài
giảng nhàm chán hoặc giáo điều không thuyết
phục được học viên.

Mặt khác, khi dạy các mơn lý luận chính
trị, giảng viên cần chú ý việc đưa tḥc tiễn vào
bài học sao cho hợp lý. Tính hợp lý ở đây là
những yếu tố tḥc tiễn phải là những yếu tố
điển hình, nổi bật, các ṣ kiện phải mang tính
thời ṣ, phải có tḥc, khơng thêm bớt, liên hệ

với tḥc tiễn phải sát và phù hợp với những
vấn đề lý luận mà giảng viên muốn chứng
minh. Mỗi vấn đề tḥc tiễn đưa ra, giảng viên
cần phải phân tích để người học thấy được
nội dung tḥc tiễn này nó gắn với vấn đề lý
luận như thế nào. Tất nhiên, không phải nội
dung lý luận nào cũng phải có liên hệ tḥc tế
mà ch̉ nội dung nào quan trọng, cần thiết hay
muốn tăng thêm tính thuyết phục. Bởi lẽ nếu
trong các bài giảng của các mơn lý luận chính
trị, nội dung nào cũng buộc phải liên hệ tḥc
tiễn thì khơng thể đảm bảo về mặt thời gian
do dung lượng kiến tḥc lý luận quá nhiều,
mặt khác nếu tập trung nhiều quá những vấn
đề tḥc tiễn, bài giảng có thể biến thành buổi
nói chuyện thời ṣ. Chẳng hạn, khi dạy mơn tư
tưởng Hồ Chí Minh, giảng viên cần đưa hình

ảnh, phim tư liệu, thơ văn, những câu chuyện
đời thường của Bác vào trong bài giảng; đặc
biệt giảng về phần những phẩm chất đạo đức
của Hồ Chí Minh, giảng viên có thể đưa bộ
phim tư liệu “Hồ Ch́ Minh, chân dung ṃt

con người” vào cho sinh viên xem. Từ đó, làm

cho bài giảng có sức hấp dẫn cũng như thu hút
sinh viên khi học môn học này.

</div>
(6)<div class='page_container' data-page=6>

các giảng viên Lý luận Chính trị và khoa học
xã hội nhân văn của các Trường cao đẳng, đại
học cần nghiên cứu tìm tịi sử dụng linh hoạt
các phương pháp dạy học mới mang lại hiệu
quả cao trong giảng dạy những môn lý luận
khoa học vừa rất trừu tượng lại rất sống động
gắn liền với đời sống hàng ngày.

3. KẾT LUẬN

Trên đây là một số suy nghĩ bước đầu về
những vấn đề lớn có tính định hướng cho việc
nghiên cứu quán triệt Nghị quyết Đại hội XII
Đảng Cộng sản Việt Nam trong giảng dạy mơn
Lý luận chính trị tại các Trường cao đẳng, đại
học ở nước ta hiện nay. Đương nhiên, để vận
dụng có hiệu quả cần cụ thể hóa hơn nữa để
phù hợp với từng bài giảng, từng vấn đề cũng
như phù hợp với từng đối tượng đào tạo và thời

lượng quy định. Điều này tiếp tục đòi hỏi mỗi
giảng viên lý luận chính trị các Trường cao
đẳng, đại học cần chủ động, tích c̣c để đưa
những tư tưởng cơ bản, quan điểm ch̉ đạo,
nội dung cốt l̃i, những vấn đề mới để trang bị
cho sinh viên, một nguồn nhân ḷc quan trọng
sẽ được bổ sung vào ḷc lượng lao động xã hội
trong 5 năm tới, những năm triển khai Nghị
quyết Đại hội XII, góp phần thiết tḥc vào
tḥc hiện thắng lợi các Nghị quyết Đại hội,
đồng thời phải đầu tư hơn nữa về công sức,
về trí tuệ cùng với trách nhiệm trước Đảng,

trước Ngành giáo dục và lòng yêu nghề, yêu
người của mỗi giảng viên. Hy vọng thông qua
bài viết này, chúng tơi sẽ góp một phần kinh
nghiệm nhỏ bé vào việc nâng cao chất lượng
giảng dạy các môn học này./.

TÀI LIỆU THAM KHẢO

[1]. Đảng Cộng sản Việt Nam, Ch̉ tḥ ś

01-CT/TW, ng̀y 22-3-2016 c̉a Ḅ Ch́nh tṛ v̀ 
v̀ ḥc ṭp, qún trịt, tuyên truỳn, trỉn khai 
tḥc hịn Ngḥ quýt Đ̣i ḥi đ̣i bỉu tòn 
qúc l̀n th́ XII c̉a Đ̉ng.

[2]. Đảng Cộng sản Việt Nam, Văn kịn Đ̣i

ḥi đ̣i bỉu tòn qúc l̀n th́ XII, Nxb. Chính

trị quốc gia – Ṣ thật, Hà Nội, 2016.
[3]. Đảng Cộng sản Việt Nam, website

dangcongsan.vn, mục Tư liệu – văn kiện.

[4]. Đại học quốc gia thành phố Hồ Chí Minh:

Ngḥ quýt Đ̣i ḥi XII c̉a Đ̉ng với đổi mới 
công t́c tư tưởng, lý lụn ch́nh tṛ trong ćc 
trường Đ̣i ḥc, cao đẳng, Nxb. Chính trị quốc

gia – Ṣ thật, Hà Nội, 2016.

[5]. Đại học quốc gia thành phố Hồ Chí Minh
– Bộ giáo dục và đào tạo, Kỷ ýu Ḥi th̉o

khoa ḥc qúc gia: Nâng cao chất lượng 
gỉng ḍy, ḥc ṭp ćc môn Lý lụn ch́nh tṛ 
trong ćc trường đ̣i ḥc, cao đẳng, TP. Hồ

</div>