Thể lực, trí thông minh có thể do… nhân định?

Thể lực, trí thông minh có thể do…
nhân định?
















Đó không chỉ là khát vọng, mà còn là một cơ hội. Các
nhà khoa học đã kết luận rằng, di truyền chỉ có thể
quyết định các tiềm năng, chính môi trường và sự nuôi
dưỡng mới có những tác động quan trọng đến thể lực,
trí thông minh của trẻ. Trong các thời kỳ phát triển,
giai đoạn 1-3 tuổi là khoảng thời gian vàng để “cải
thiện” tầm vóc, trí tuệ và sức khỏe con người.

Cơ sở khoa học
Về mặt trí tuệ, giai đoạn 1-3 tuổi, tế bào thần kinh của
não bộ phát triển với tốc độ nhanh chưa từng thấy. Trọng
lượng não bộ phát triển từng ngày. Lúc 1 tuổi, não bộ của
trẻ chỉ bằng 70% người trưởng thành ; đến lúc 3 tuổi đã đạt

đến 85%. Cùng với sự tăng trưởng mạnh về não bộ, đây là
thời kỳ trẻ có tốc độ tăng trưởng về thể chất rất lớn. Chỉ
trong vòng 12 tháng sau khi chào đời, cân nặng của bé đã
tăng tới 300%. Chiều cao trong tuổi đầu tăng trung bình 25
cm/năm. Trong lúc não bộ và thể chất tăng trưởng với tốc
độ chưa từng thấy thì hệ thống miễn dịch lại ở vào thời kỳ
cửa sổ, cực kỳ nhạy cảm. Nếu như trong bào thai, lượng
kháng thể IgG của bé được cung cấp từ mẹ khá lớn thì ngay
từ khi cắt dây rốn, trở thành một cá thể độc lập, hệ thống
miễn dịch của trẻ bắt đầu phát triển. Cho đến lúc thôi nôi,
hàm lượng IgG của trẻ mới bằng 80%, IgM bằng 70%, IgA
bằng 20% so với người trưởng thành!
Can thiệp của cha mẹ trong giai đoạn phát triển nhạy
cảm này có hiệu quả rất lớn. Tốc độ phát triển của não bộ,
của chiều cao, cân nặng nhanh đòi hỏi trẻ cần được hỗ trợ
để não bộ, hệ xương xây dựng, kiến tạo vững chắc. Tương
tự vậy, khi hệ thống miễn dịch đang giai đoạn cửa sổ thì trẻ
cần, rất cần được hỗ trợ để tăng cường miễn dịch để có thể
gia tăng khả năng chống lại bệnh tật. Nguồn hỗ trợ can
thiệp có giá trị quyết định nhất trong thời kỳ này chính là
dinh dưỡng. Nếu hình dung trẻ là cây non thì 1-3 tuổi là
giai đoạn phát triển căn bản của cội rễ. Đầu tư dinh dưỡng
cho cội rễ thì cây mới phát triển tốt về chiều cao, hoa trái
mới đạt chất lượng cao. Đây chính là nền tảng cơ bản để trẻ
phát triển tốt nhất các năng lực, năng khiếu tiềm năng về
sau. Một kênh tác động khác là môi trường, giáo dục hỗ
trợ. Những kích thích, tác động về tâm lý, trò chơi, giao
tiếp hợp lý giữa cha mẹ với trẻ cũng góp phần cải thiện sự
phát triển trí não, các kỹ năng xã hội. Theo ThS Hồ Đắc
Hải Miên, Viện Nghiên cứu Giáo dục, trường ĐH Sư phạm

TP.HCM thì “để chuẩn bị cho trẻ trở thành một con người
khỏe mạnh và thông minh, các phụ huynh cần chú ý cung
cấp cho con đầy đủ nguồn dinh dưỡng cần thiết ngay từ
những năm tháng đầu đời, bởi lẽ trí thông minh chỉ tồn tại
và phát triển được trong một cơ thể thật sự khỏe mạnh và
nhận được sự chăm sóc chu đáo của cha mẹ ngay từ khi
còn bé thơ”.

Minh chứng thực tế
Thực tế và nhiều nghiên cứu cho thấy nếu dinh dưỡng ở
tuổi 1-3 tốt, cùng với một chế độ giáo dục tương xứng đi
kèm, trẻ sẽ có thể lực tốt, thông minh hơn và thành công
hơn trong tương lai. Giáo sư tiến sĩ khoa học Hà Huy Khôi
(Hội Dinh dưỡng VN) cho biết, từ năm 2003, chiều cao
trung bình ở người VN đã tăng 3,7 cm (ở nam giới) và 4
cm (ở nữ giới). Chính yếu tố môi trường (vệ sinh, dinh
dưỡng), đặc biệt trong ba năm đầu đời, đã đưa đến sự cải
thiện này, chứ không phải yếu tố di truyền. Một nghiên cứu
khác của Viện Nghiên cứu quốc tế về các vấn đề dinh
dưỡng (IFPRI ) thực hiện tại Guatemala đã chỉ ra hiệu quả
của chế độ dinh dưỡng ngay từ những năm tháng đầu đời
đối với thu nhập và khả năng lao động sau này . Nhà
nghiên cứu John Hoddinott, trưởng nhóm nghiên cứu cho
biết nghiên cứu đã phân tích dữ liệu từ 1.424 người
Guatemalans trưởng thành, sinh sống ở 4 làng khác nhau.
Từ 1969 – 1977 (nghĩa là khi đó họ mới 1-4 tuổi), 4 cộng
đồng sống ở Guatemala này được chia thành 2 nhóm, tuân
thủ chế độ bổ sung chất dinh dưỡng như sau: Nhóm 1 được
bổ sung protein và năng lượng ở mức cao trong khi nhóm
còn lại không được bổ sung protein và năng lượng nạp vào

cơ thể ở mức thấp hơn. Trong giai đoạn từ 2002 – 2004,
các nhà nghiên cứu đã trở lại Guatemala để phỏng vấn
những người mà đã tham gia chương trình dinh dưỡng khi
nhỏ. Họ thu thập thông tin về thu nhập, về công việc, giờ
làm việc và một số thông tin khác. Kết quả tổng hợp cho
thấy những người trưởng thành mà khi nhỏ được bổ sung
protein và năng lượng có mức thu nhập cao, nghề nghiệp
tốt hơn những người không được bổ sung dinh dưỡng
trong giai đoạn này tới 46%.
Chăm sóc, nuôi dạy tốt cho trẻ 1-3 tuổi không chỉ giúp