GIÁO DỤC LÒNG YÊU NƯỚC CỦA HỌC SINH TRƯỜNG TRUNG HỌC PHỔ THÔNG

GIÁO DỤC LÒNG YÊU NƯỚC CỦA HỌC SINH TRƯỜNG THPT TÂN THẠNH

1


CÁC CHỮ VIẾT TẮT

STT
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14

VIẾT ĐẦY ĐỦ
Ban giám hiệu
Cán bộ
Cán bộ quản lý giáo dục
Cơng nghệ thơng tin
Cơng nghiệp hóa, hiện đại hóa
Cơng nhân viên
Chủ nghĩa xã hội

Giáo dục Quốc phịng
Giáo dục Quốc phòng, An ninh
Giáo dục và đào tạo
Nghiên cứu khoa học
Phương pháp dạy học
Trung học phổ thông
Xã hội chủ nghĩa

VIẾT TẮT
BGH
CB
CBQLGD
CNTT
CNH, HĐH
CNV
CNXH
GDQP
GDQP – AN
GD & ĐT
NCKH
PPDH
THPT
XHCN

2


MỤC LỤC
Trang
MỞ ĐẦU

1
2
3
4
5
6
7
8
9
Chương 1
1.1
1.1.1
1.1.2
1.2
1.2.1
1.2.2
1.2.3
Chương 2
2.1
2.1.1
2.1.2
2.1.3.

6
Lý do chọn đề tài
6
Tình hình nghiên cứu có liên quan đến đề tài
7
Mục đích nghiên cứu
8

Nhiệm vụ nghiên cứu
8
Khách thể và đối tượng nghiên cứu
8
Phạm vi nghiên cứu
8
Các phương pháp nghiên cứu cơ bản
9
Đóng góp của đề tài
9
Kết cấu của đề tài
9
CƠ SỞ LÝ LUẬN VÀ THỰC TRẠNG GIÁO DỤC LÒNG YÊU 10
NƯỚC CỦA HỌC SINH TRƯỜNG THPT TÂN THẠNH
Lòng yêu nước và giáo dục lòng yêu nước cho học sinh 10
trường THPT Tân Thạnh
Quan niệm về lòng yêu nước và giáo dục lòng yêu nước 10
cho học sinh trường THPT Tân Thạnh
Nội dung giáo dục lòng yêu nước cho học sinh trường 14
THPT Tân Thạnh
Thực trạng, nguyên nhân và một số kinh nghiệm giáo 17
dục lòng yêu nước cho học sinh trường THPT Tân Thạnh
Khái quát về Trường THPT Tân Thạnh
17
Thực trạng giáo dục lòng yêu nước cho học sinh trường 18
THPT Tân Thạnh
Nguyên nhân và một số kinh nghiệm giáo dục lòng yêu 21
nước cho học sinh trường THPT Tân Thạnh
YÊU CẦU VÀ MỘT SỐ BIỆN PHÁP GIÁO DỤC LÒNG YÊU 28
NƯỚC CHO HỌC SINH TRƯỜNG THPT TÂN THẠNH

Yêu cầu giáo dục lòng yêu nước cho học sinh trường 28
THPT Tân Thạnh
Quán triệt sâu sắc và vận dụng quan điểm của Đảng và 28
Nhà nước trong giáo dục lòng yêu nước cho học sinh
trường THPT Tân Thạnh
Phát huy vai trò của chủ thể giáo dục lòng yêu nước cho 31
học sinh trường THPT Tân Thạnh
Phải được tiến hành thường xuyên, liên tục với nội dung 34
tồn diện, hình thức đa dạng trong giáo dục lịng u
• -3-


nước cho học sinh trường THPT Tân Thạnh
2.1.4
Gắn với xây dựng nhân cách, đạo đức học sinh, phát huy
vai trò của các lực lượng khác trong nhà trường cùng
tham gia giáo dục lòng yêu nước cho học sinh trường
THPT Tân Thạnh
2.2
Một số biện pháp giáo dục lòng yêu nước cho học sinh
trường THPT Tân Thạnh
2.2.1
Tạo được sự chuyển biến cơ bản trong nhận thức, trách
nhiệm của các chủ thể giáo dục lòng yêu nước cho học
sinh trường THPT Tân Thạnh
2.2.2
Đổi mới và vận dụng linh hoạt, sáng tạo các nội dung,
hình thức giáo dục lịng u nước cho học sinh trường
THPT Tân Thạnh
2.2.3

Phát huy tính tích cực, chủ động trong tự giáo dục lòng
yêu nước cho học sinh trường THPT Tân Thạnh
2.2.4
Tổ chức các hoạt động thực tiễn để giáo dục lòng yêu
nước cho học sinh trường THPT Tân Thạnh
2.2.5
Đầu tư cơ sở, vật chất và chăm lo đời sống vật chất, tinh
thần cho cán bộ, giáo viên trong nhà trường nhằm nâng
cao hiệu quả giáo dục lòng yêu nước cho học sinh
trường THPT Tân Thạnh
KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ
DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO

• -4-

35

37
37
41
43
44
44

47
49


MỞ ĐẦU
1. Lý do chọn đề tài

Lòng yêu nước là sợi chỉ đỏ xuyên suốt qua toàn bộ lịch sử của đất nước Việt
Nam, là thước đo giá trị tinh thần của từng người, từng cá nhân trước cộng đồng.
Yêu nước đã trở thành lẽ sống, một triết lý xã hội và nhân sinh của con người Việt
Nam, nó thấm nhuần trong máu thịt của từng người hình thành nên truyền thống vẻ
vang cuả dân tộc. Nhờ đó mà từ bao đời nay từ thế hệ này nối tiếp thế hệ khác đã
chiến đấu không tiếc máu xương giữ vững nền độc lập cho dân tộc, xây dựng đất
nước ngày càng vững mạnh.
Xây dựng và bảo vệ tổ quốc trong giai đoạn hiện nay là hai nhiệm vụ chiến
lược đang đặt ra những yêu cầu về xây dựng con người mới có phẩm chất đạo đức,
• -5-


trình độ năng lực. Học sinh chính là người chủ tương lai của đất nước, do vậy cần
phải tăng cường hơn nữa giáo dục nâng cao ý thức bảo vệ Tổ quốc cho học sinh.
Đây là một trong những nhiệm vụ quan trọng ở các trường trung học phổ thông.
Đảng đã chỉ rõ: “Cần giáo dục cho mọi người nhận thức sâu sắc đặc điểm tình hình,
yêu cầu mới về quốc phòng, nâng cao ý thức cảnh giác, xây dựng lòng tin vào bản
lĩnh con người Việt Nam, tự hào về truyền thống dân tộc, chủ động chuẩn bị, sẵn
sàng đối phó có hiệu quả với mọi tình huống” ( ĐH Đảng Cộng sản Việt Nam lần
thứ XI, 2011). Như vậy, theo quan điểm của Đảng, việc học GDQP của học sinh
các trường THPT không chỉ đơn thuần là biết các động tác quân sự, chiến đấu, mà
sâu xa hơn đó chính là phải nâng cao nhận thức, ý thức trách nhiệm đối với nhiệm
vụ quốc phòng, bảo vệ Tổ quốc.
Thực hiện điều đó, Đảng và Nhà nước ta đã ra sức giáo dục lòng yêu nước cho
tuổi trẻ ngay khi còn ngồi trên ghế nhà trường. Nhiệm vụ này được đặt lên vai đội
ngũ giáo viên giảng dạy các bộ mơn, trong đó phải kể đến vai trị quan trọng của
môn GDQP - AN. Môn học GDQP - AN là một bộ phận của nền giáo dục quốc dân,
nhằm thống nhất nhận thức về nhiệm vụ bảo vệ Tổ quốc, xây dựng con người mới
XHCN có sự phát triển toàn diện. Học sinh, sinh viên là chủ nhân, là tương lai của
đất nước. Vì thế, việc GDQP - AN cho học sinh là nhiệm vụ hết sức quan trọng

trong hệ thống giáo dục quốc gia.
Trong xu thế hội nhập ngày càng sâu rộng, Việt Nam có nhiều cơ hội hơn
trong phát triển kinh tế xã hội, nhưng mặt trái của xu thế hội nhập và nền kinh tế thị
trường có những tác động tiêu cực đến đời sống xã hội và cả một bộ phận học sinh
viên các trường THPT. Một số học sinh có lối sống thực dụng, buông thả, họ thờ ơ,
lãnh cảm trước mọi người, mọi việc và đối với đất nước, trong đó có học sinh
trường THPT Tân Thạnh. Những biểu hiện như: chưa tích cực, tự giác tham gia các
hoạt động giáo dục truyền thống yêu nước và truyền thống cách mạng của nhà
trường; hiểu một cách lờ mờ, thiếu hệ thống về lịch sử, về truyền thống cách mạng;
• -6-


bàng quang trước những vấn đề chính trị của quê hương, của dân tộc; chưa tha thiết
tham gia các vấn đề xã hội. Các em xem đấy là việc của người lớn chứ bản thân
khơng cần có trách nhiệm gì cả. Tồn thể BGH, giáo viên nhà trường đang tích cực
đẩy mạnh cơng tác giáo dục lịng u nước cho học sinh tại trường và đã đạt được
những kết quả bước đầu nhưng vẫn cịn có mặt hạn chế, bất cập.
Từ những lí do trên, tơi chọn đề tài “Giáo dục lòng yêu nước cho học sinh
trường THPT Tân Thạnh - Long An”.
2. Tình hình nghiên cứu có liên quan đến đề tài
Có rất nhiều cơng trình nghiên cứu về đề tài giáo dục lòng yêu nước cho học
sinh cụ thể như:
- “Giáo dục lòng yêu nước qua giờ học ngữ văn” của GV Lữ Thị Nhung
trường THPT Trấn Biên, tỉnh Đồng Nai (năm 2012 – 2013).
- “Giáo dục lòng yêu nước cho học sinh thông qua bài học lịch sử” của GV
Đặng Thị Thu Hà trường THPT Lê Hồng Phong, tỉnh Đồng Nai (năm 2013 – 2014)
- “Giáo dục lòng yêu nước cho học sinh trường THPT Vĩnh Yên thông qua
một số địa danh lịch sử” của Ths. Trần Thanh Long trường THPT Vĩnh Yên, tỉnh
Vĩnh Phúc (năm 2013)
- “Giáo dục lòng yêu nước, tinh thần dân tộc cho học sinh lớp 10 qua tiết lịch

sử địa phương” của Nguyễn Kim Dung trường THPT Nguyễn Hữu Huân, Tp Hồ
Chí Minh (năm học 2013 – 2014).
Các cơng trình nghiên cứu về giáo dục lòng yêu nước cho học sinh ở những
bộ môn khác nhau, cấp độ khác nhau nhưng vấn đề “Giáo dục lòng yêu nước cho
học sinh trường THPT Tân Thạnh – Long An” thì chưa có tác giả nào nghiên cứu.
Các đề tài nghiên cứu ở các môn học khác thường đi sâu vào từng giai đoạn
lịch sử, hoặc là giáo dục lịng u nước thơng qua vấn đề nào đó và khơng phù hợp
với mơn học GDQP - AN và với thực trạng của trường THPT Tân Thạnh.
3. Mục đích nghiên cứu
• -7-


Trên cơ sở lý luận, thực tiễn giáo dục lòng yêu nước cho học sinh trường
THPT Tân Thạnh, làm rõ nguyên nhân và đề xuất một số biện pháp giáo dục lòng
yêu nước cho học sinh trường THPT Tân Thạnh.
4. Nhiệm vụ nghiên cứu
- Nghiên cứu cơ sở lý luận và thực tiễn giáo dục lòng yêu nước cho học sinh
trường THPT Tân Thạnh.
- Làm rõ nguyên nhân và đánh giá thực trạng giáo dục lòng yêu nước cho học
sinh trường THPT Tân Thạnh.
- Đề xuất một số biện pháp tăng cường cơng tác giáo dục lịng u nước cho
học sinh trường THPT Tân Thạnh.
5. Khách thể và đối tượng nghiên cứu
- Khách thể nghiên cứu: học sinh trường THPT Tân Thạnh.
- Đối tượng nghiên cứu: giáo dục lòng yêu nước cho học sinh trường THPT
Tân Thạnh.
6. Phạm vi nghiên cứu
- Nghiên cứu cơng tác giáo dục lịng u nước tại trường THPT Tân Thạnh –
tỉnh Long An.
- Thời gian nghiên cứu: từ tháng 12/2011 đến tháng 12/2016

7. Các phương pháp nghiên cứu cơ bản
- Nghiên cứu tài liệu.
- Quan sát quá trình dạy học của GV và HS.
- Đàm thoại, phỏng vấn, trắc nghiệm, xử lý dữ liệu, lấy ý kiến của tổ bộ môn,
của học sinh để nắm bắt thực trạng cơng tác giáo dục lịng u nước tại trường,
đánh giá tính khả thi của các giải pháp được đề xuất ở trường THPT Tân Thạnh.
8. Đóng góp của đề tài
- Làm rõ thực trạng công tác giáo dục lòng yêu nước cho học sinh ở trường
THPT Tân Thạnh.
• -8-


- Đề xuất các giải pháp nhằm góp phần xây dựng và giúp học sinh phát huy
tinh thần yêu nước, lịng tự hào dân tộc, có trách nhiệm hơn với cuộc sống, với bản
thân, gia đình và xã hội đáp ứng yêu cầu phát triển bền vững đất nước trong giai
đoạn hiện nay.
9. Kết cấu của đề tài
Đề tài gồm: phần mở đầu, 2 chương (4 tiết), kết luận và kiến nghị, danh mục
tài liệu tham khảo.

CHƯƠNG 1
CƠ SỞ LÝ LUẬN VÀ THỰC TRẠNG GIÁO DỤC LÒNG YÊU NƯỚC CHO
HỌC SINH TRƯỜNG THPT TÂN THẠNH
1.1. Lòng yêu nước và giáo dục lòng yêu nước cho học sinh trường THPT Tân
Thạnh
1.1.1. Quan niệm về lòng yêu nước và giáo dục lòng yêu nước cho học sinh
trường THPT Tân Thạnh
- Quan niệm về lịng u nước:
Theo Sách giáo khoa Giáo dục cơng dân lớp 10: Lịng u nước là tình u
q hương đất nước và tinh thần sẵn sàng đem hết khả năng của mình phục vụ lợi

ích của Tổ quốc. Lịng yêu nước bắt nguồn từ những tình cảm bình dị và gần gũi
nhất (SGK GDCD lớp 10, trang 4).
Chủ tịch Hồ Chí Minh từng nói về người thanh niên u nước là người thanh
niên sống có ý chí, bản lĩnh cao, biết vượt qua mọi khó khăn thử thách để luôn
xung phong, gương mẫu trong mọi công việc, mọi nhiệm vụ. Khơng những thế,
• -9-


người thanh niên yêu nước phải biết rèn luyện, xây dựng cho mình những phẩm
chất đạo đức cách mạng cao q, ln biết sống hết mình vì Tổ quốc, vì nhân dân.
Người ln kêu gọi thanh niên ta tích cực xung phong cố làm tròn nhiệm vụ đầu
tàu trong mọi lĩnh vực hoạt động kinh tế, văn hóa, quốc phịng an ninh, thực hiện
khẩu hiệu đâu cần thanh niên có, đâu khó có thanh niên.
Từ những định nghĩa về lịng u nước nói trên, có thể hiểu: Lịng u nước
chính là tình yêu quê hương, đất nước và tinh thần sẵn sàng đem hết khả năng của
mình phục vụ lợi ích của tổ quốc. Là lòng tự hào về dân tộc, có ý thức tơn trọng,
giữ gìn và phát huy những giá trị vật chất cũng như tinh thần mà dân tộc ta đã tạo
dựng được từ bao đời nay. Là sự cảnh giác, sẵn sàng đối phó và góp phần làm thất
bại mọi âm mưu đen tối nhằm chống phá chế độ ta của các thế lực thù địch trong
và ngoài nước. Là sự cố gắng phấn đấu học tập, tu dưỡng, rèn luyện, lao động để
làm ra ngày càng nhiều của cải vật chất cho xã hội.
- Quan niệm về giáo dục lòng yêu nước:
Theo bản thân rút kết ra từ định nghĩa về lịng u nước thì “ Giáo dục lịng
u nước chính là sự tác động một cách tự giác, thường xuyên, có hệ thống và có
mục đích của người thầy, của gia đình và tồn xã hội lên bản thân các em. Từ đó
hình thành cho các em tình yêu quê hương, đất nước, tình yêu thương đối với đồng
bào dân tộc, ý thức tự hào dân tộc, sự cảnh giác, đoàn kết, kiên cường, cần cù,
sáng tạo, trở thành người có đức, có tài sẵn sàng đối phó và góp phần làm thất bại
mọi âm mưu đen tối nhằm chống phá chế độ ta của các thế lực thù địch trong và
ngoài nước”.

Giáo dục cho các em tình yêu quê hương, đất nước và tinh thần sẵn sàng đem
hết khả năng của mình phục vụ lợi ích của Tổ quốc. Đất nước Việt Nam là dải đất
cong cong hình chữ S nhưng chứa trong đó biết bao cảnh vật đặc sắc. Mỗi một
vùng quê đều mang một màu sắc rất riêng với những địa danh, phong tục, lễ hội
cho trẻ được khám phá, tìm hiểu. Những hình ảnh giản dị, thân thương ấy cứ như
• - 10 -


dịng suối nhỏ, mát ngọt, là mạch nguồn ni dưỡng tâm hồn, tình cảm; trở thành
cội nguồn sức mạnh của mọi suy nghĩ, hành động, sáng tạo trong mỗi người. Thế
hệ trẻ hôm nay đang lớn lên trong một thế giới hội nhập, thế giới của công nghệ
thông tin đa chiều, tiếp xúc với những nền văn hóa đa dạng nên nhiều học sinh,
sinh viên sống trong thế giới ảo, vơ cảm trước truyền thống văn hóa dân tộc, tình
u q hương, u gia đình. Chính vì thế giáo dục tình u q hương đất nước
cho thế hệ trẻ ln là việc làm cần thiết của gia đình, nhà trường và tồn xã hội.
Giáo dục về lịng tự hào dân tộc, có ý thức tơn trọng, giữ gìn và phát huy
những giá trị vật chất cũng như tinh thần mà dân tộc ta đã tạo dựng được từ bao đời
nay. Lịng tự hào dân tộc khơng phải chỉ riêng có, “độc quyền” của dân tộc Việt
Nam, mà đó là thuộc tính phổ biến ở mọi quốc gia, dân tộc trên thế giới. Tuy nhiên
ở Việt Nam, do lịch sử và những điều kiện của mình, tinh thần u nước, lịng tự
hào dân tộc đã trở thành sức mạnh, là động lực và hơn nữa, nó được kết tinh thành
truyền thống, triết lý phát triển của dân tộc. Xu thế toàn cầu hóa đang có những tác
động khơng nhỏ đến tinh thần yêu nước hiện nay của nhân dân ta theo những chiều
hướng khác nhau. Chúng ta dễ dàng tiếp cận được với thế giới dưới những hình
thức đa dạng của tồn cầu hóa, ranh giới giữa các nước như mờ đi, khoảng cách địa
lý như ngắn lại, mức độ cập nhật thông tin như tức khắc, sự xâm nhập lẫn nhau về
tư tưởng, lối sống giữa các quốc gia là rất lớn. Trước tình hình đó, nhiều người tự
thấy trách nhiệm của mình đối với đất nước, tinh thần yêu nước, lịng tự hào dân
tộc được đánh thức bởi “trơng người lại nghĩ đến ta” và mong muốn làm được một
điều gì đó có ích cho dân tộc mình, đất nước mình. Nhưng mặt khác, cũng đã xuất

hiện khơng ít tư tưởng so sánh rồi bi quan về tình trạng nghèo nàn, lạc hậu của
nước ta so với các nước khác. Thậm chí đã có người đánh đổi tất cả, kể cả Tổ quốc
để đến được một cuộc sống vật chất tốt hơn. Khơng ít người được cử ra nước ngồi
học tập nhưng lại khơng muốn trở về nước để phục vụ Tổ quốc, họ tìm mọi cách ở
lại nhằm có được cuộc sống giàu sang, sung sướng cho riêng mình. Tinh thần sẵn
• - 11 -


sàng xả thân vì nước vốn có trước kia bây giờ đã có dấu hiệu giảm sút. Nhiều thanh
niên trốn tránh nghĩa vụ quân sự, không muốn cống hiến, chỉ muốn hưởng thụ.
Cũng có khơng ít người cịn lợi dụng chính sách mở cửa để kiếm lợi riêng cho bản
thân mình, bất chấp cả lợi ích quốc gia, dân tộc. Đã xuất hiện tư tưởng sùng bái
một cách tuyệt đối các giá trị vật chất cũng như tinh thần của các nước tư bản phát
triển dẫn tới đánh mất lòng tự hào dân tộc, làm tăng mức độ đòi hỏi về quyền lợi
mà không chú trọng tới nghĩa vụ của bản thân mình đối với Tổ quốc . Trong bối
cảnh tồn cầu hóa hiện nay, tinh thần u nước, tự hào về dân tộc phải được kế
thừa và phát huy một cách cao độ hơn bao giờ hết.
Giáo dục cho các em sự cảnh giác, sẵn sàng đối phó và góp phần làm thất bại
mọi âm mưu đen tối nhằm chống phá chế độ ta của các thế lực thù địch trong và
ngoài nước. Hiện nay chiến lược “Diễn biến hồ bình" đang được các thế lực thù
địch áp dụng, là một chiến lược tiến công, chống phá các nước XHCN bằng hình
thức phi vũ trang là chính của các thế lực thù địch để giành "chiến thắng mà không
cần chiến tranh". Đó là một chiến lược phản động, cực kỳ nguy hiểm nhằm xoá bỏ
chủ nghĩa Mác - Lênin, phá bỏ chủ nghĩa xã hội (CNXH), xóa bỏ vai trị lãnh đạo
của Đảng Cộng sản, từng bước chuyển hố các nước XHCN đi vào quĩ đạo chủ
nghĩa tư bản. Trong chiến lược “Diễn biến hịa bình” nhằm xóa bỏ chế độ XHCN ở
Việt nam, sinh viên, học sinh là mục tiêu quan trọng hàng đầu để thay đổi, chuyển
hóa, tác động, lơi kéo trở thành lực lượng “xung kích”, là “ngịi nổ” cho các hoạt
động mít tinh, biểu tình, phá rối an ninh, bạo loạn, lật đổ. Nằm trong chiến lược đó,
âm mưu của các thế lực thù địch đối với sinh viên, học sinh đó là: Tác động

chuyển hóa về tư tưởng đối với học sinh, sinh viên, đưa họ vào các hoạt động
chống đối, biểu tình, tham gia các tổ chức phản động; sử dụng số này như lực
lượng châm ngòi cho cuộc đấu tranh đòi “tự do, dân chủ”, tạo dựng lực lượng đối
lập về chính trị, dần dần thiết lập chế độ đa nguyên, đa đảng đối lập, xóa bỏ vai trị
lãnh đạo của Đảng Cộng sản Việt Nam. Vì thế, giáo dục cho các em sự cảnh giác,
• - 12 -


sẵn sàng đối phó và góp phần làm thất bại mọi âm mưu đen tối nhằm chống phá
chế độ ta của các thế lực thù địch là vô cùng quan trọng.
Giáo dục cho các em trở thành người có đức, có tài phục vụ cho đất nước.
Trong một cuộc nói chuyện với học sinh, Chủ tịch Hồ Chí Minh từng nói trong
cuộc trị chuyện với học sinh: “Có tài mà khơng có đức là người vơ dụng. Có đức
mà khơng có tài thì làm việc gì cũng khó”. Trong ý kiến của Bác, tài chính là tài
năng, là kiến thức, là hiểu biết, là kĩ năng kĩ xảo, là kinh nghiệm sống để con người
có thể hồn thành cơng việc của mình một cách tốt nhất, đặc biệt là trong những
hồn cảnh khó khăn, những tình huống phức tạp. Đức chính là đạo đức, là tư cách
tác phong, là lịng nhiệt tình, là những khát vọng chân, thiện, mĩ…Người có đức
biết tơn trọng và bảo vệ chân lí, dám đấu tranh với sai lầm, sẵn sàng hi sinh quyển
lợi cá nhân cho quyền lợi của tập thể. Tài và đức là những phạm trù khác nhau
nhưng gắn bó chặt chẽ khơng thể tách rời. Có tài mà khơng có đức là người vơ
dụng, bởi vì tài năng đó khơng được sử dụng để phục vụ nhân dân mà chỉ để mưu
cầu lợi ích cho cá nhân thì cũng trở thành vơ ích. Người ta khơng thể sống một
mình, càng khơng thể tách rời gia đình, bạn bè, giai cấp, dân tộc và đồng loại. Giá
trị của con người phải bao gồm cả tài và đức. Đức và tài bổ sung, hỗ trợ cho nhau
để con người trở thành toàn diện, đạt hiệu quả cao trong quá trình làm việc và cống
hiến cho xã hội, góp phần xây dựng đất nước ngày càng phát triển.
Ngoài ra để giáo dục tinh thần yêu nước cho tuổi trẻ, Bác Hồ rất chú trọng tới
vai trò của nhà trường, của ngành giáo dục - đào tạo. Có thể nói trường học là nơi
thuận lợi nhất để giáo dục thanh niên trên mọi phương diện. Nhà trường là nơi tuổi

trẻ tiếp thu những tri thức, những kinh nghiệm để chuẩn bị bước vào đời. Nhà
trường là môi trường để tuổi trẻ trau dồi đạo đức, ý chí, luyện rèn những phẩm chất
cần thiết cho một tương lai tươi sáng. Trong tác phẩm "Đời sống mới", Hồ Chí
Minh đã nhấn mạnh vai trị của nhà trường trong chế độ mới: "Cốt nhất là phải dạy
học trò biết yêu nước, thương nòi, phải dạy cho họ ý chí tự lập tự cường, quyết
• - 13 -


không chịu thua kém ai, quyết không chịu làm nô lệ” ( Bách khoa thư Hồ Chí Minh
tập một, Hồ Chí Minh với Giáo dục – Đào tạo, năm 2003).
Bên cạnh trường học, tổ chức Đoàn thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh cũng
có vai trị quan trọng khơng kém. Đồn thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh chính là
một tổ chức cách mạng do Bác Hồ và Đảng Cộng sản Việt Nam sáng lập, rèn
luyện. Đây là đội ngũ của những người thanh niên Việt Nam ưu tú. Trong suốt q
trình cách mạng Việt Nam, Đồn Thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh đã có những
đóng góp lớn lao, đã góp phần cùng dân tộc lập nên những chiến cơng chói lọi,
vang dội địa cầu. Đây vừa là tổ chức, vừa là môi trường cho người thanh niên yêu
nước rèn luyện và cống hiến. Trong suốt cuộc đời của mình, Bác Hồ kính u đã
dành cho tổ chức này những tình cảm đặc biệt q mến. Đồn là tổ chức của thanh
niên, của tuổi trẻ, vì vậy Trung ương Đoàn cần phải tăng cường hơn nữa việc giáo
dục tinh thần yêu nước, giác ngộ đạo đức cách mạng cho đồn viên và thanh niên.
1.1.2. Nội dung giáo dục lịng yêu nước cho học sinh trường THPT Tân
Thạnh
- Giáo dục về tình cảm gắn bó với q hương, đất nước: Một người có lịng
u nước trước hết phải gắn bó sâu sắc với q hương, đất nước mình. Phải ln
hướng về cội nguồn, về tổ tiên, ông bà, cha mẹ, xem đó như là cuộc sống của mình
Q hương có một vị trí quan trọng trong lịng mỗi người. Mỗi người dân Việt Nam
đều có tình cảm thiêng liêng gắn bó với q hương xứ sở của mình. Đối với những
con người lao động, nhất là người nông dân, họ đã gắn bó mật thiết với quê hương.
Từ lúc cất tiếng khóc chào đời, rồi tuổi thơ đẹp đẽ, những cơng việc lao động, rồi

cuộc sống gia đình, cho tới lúc chết họ đã sống gắn liền với làng quê. Tình cảm yêu
quê hương đất nước là một truyền thống tốt đẹp và đáng quý của dân tộc Việt Nam.
Cho dù có ở nơi xa nhưng mỗi người vẫn ln nhớ về quê nhà của mình. Quê
hương như một người mẹ hiền ơm ta vào lịng và dành cho ta những gì tốt đẹp nhất.
Quê mẹ là nơi ấp ủ tình u thương, nơi ni ta lớn, dạy dỗ, an ủi che chở cho ta.
• - 14 -


Quê hương hai tiếng thân thương mỗi lần nghe thấy chúng ta khơng khỏi xúc động
bồi hồi. Tình u q hương đã ăn sâu vào máu thịt, đi sâu vào lịng mỗi con người.
Vì vậy nếu ai chưa nhận thức chưa có tình cảm gắn bó với xứ sở của mình thì hẳn
họ chưa được coi là trưởng thành. Quê hương đi vào lòng con người một cách rất tự
nhiên. Người ta có thể nhớ tới quê hương đất nước của mình chỉ qua một món ăn
bình dị hay một địa danh đã gắn liền với những kỷ niệm đẹp. Mỗi chúng ta từ lúc
sinh ra cho tới lúc lớn khơn và trưởng thành thì q hương, gia đình là nơi ni
dưỡng, dạy dỗ. Đó là nơi chúng ta cần yêu thương đầu tiên. Mai này chúng ta lớn
lên có trường học, xã hội, những người bạn xung quanh. Chúng ta cần phải san sẻ
tình yêu thương của mình cho tất cả mọi người nếu có thể. Đơi khi lịng yêu nước
chỉ là tình cảm đơn giản, bình dị như vậy nhưng lại có ý nghĩa rất lớn. Đất nước ta
đang đi lên chủ nghĩa xã hội, thế hệ trẻ cần phải cống hiến và chung tay xây dựng
đất nước phát triển hơn. Khi còn ngồi trên ghế nhà trường thì cần phải cố gắng
chăm học, rèn luyện khơng ngừng để trở thành người công dân tốt cho xã hội. Lịng
u nước của mỗi cơng dân sẽ đóng góp vào cơng cuộc xây dựng và bảo vệ đất
nước mình.
- Giáo dục về tình yêu thương đối với đồng bào, giống nòi, dân tộc: Trong thời
kỳ kháng chiến, lòng yêu nước chính là đứng lên, cầm súng ra trận chiến đấu với kẻ
thù. Mọi khó khăn, gian khổ đều khơng ngần ngại, xơng lên phía trước giành lại
độc lập tự do cho nhân dân. Lịng u nước lúc đó mạnh mẽ và quyết liệt, đó là tinh
thần đồn kết, giúp đỡ, tương thân tương ái, cùng nhau chống lại kẻ thù. Chiến
tranh ác liệt nhưng như Bác Hồ từng nói thì lịng u nước có thể nhấn chìm bè lũ

bán nước và cướp nước. Lịng u nước lúc đó chính là cố gắng không ngừng nghỉ,
cố gắng ngày và đêm để giữ lấy độc lập của đất nước. Quân thù hung ác nhưng ý
chí chiến đấu của nhân dân càng phải quyết tâm. Tình u nước nồng nàn và tha
thiết đó là vũ khí để chiến thắng kẻ thù. Trong thời bình, lịng u nước thể hiện ở
• - 15 -


việc chung tay xây dựng xã hội chủ nghĩa, mang lại cuộc sống no đủ cho nhân dân
và sự vững bền cho đất nước. Ca dao có câu:
“Bầu ơi thương lấy bí cùng
Tuy rằng khác giống nhưng chung một giàn”.
- Giáo dục về lịng tự hào dân tộc chính đáng: u nước chính là việc thể hiện
bản thân ln ln tự hào về truyền thống như văn hóa, con người anh hùng, non
sông tươi dẹp, những sản vật của quê hương. Nhân dân ta có một lịng u nước
nồng nàng, từ già đến trẻ, tất cả đều sẵn sàng hy sinh vì đất nước Việt Nam. Những
cơ gái trẻ độ tuổi đôi mươi, cũng chấp nhận từ bỏ lứa tuổi đẹp nhất của đời người
để ra trận. Những người mẹ tần tảo đã đau khổ biết mấy khi để những người con
mà họ hết lòng yêu thương ra trận. Những người phụ nữ, bất chấp tất cả, cũng cùng
các thanh niên trang bị cho cuộc chiến tranh sắp đến...Tất cả những công dân Việt
Nam, họ biết họ đang đối mặt với sự sống và cái chết... nhưng họ gạt bỏ tất cả nỗi
sợ hãi bị tật nguyền, bị mất đi đôi chân hoặc cánh tay, tệ hơn nữa, họ sẽ chết chìm
trong biển lửa tàn khốc của chiến tranh. Nhưng lý do gì đã khơng ngừng thơi thúc
họ khơng được từ bỏ, rằng dù có bị tật nguyền cũng phải dũng cảm chiến đấu vì
tương lai sau này? Đó là vì tinh thần yêu nước của nhân dân ta quá sâu đậm. Dường
như trong dịng máu của mỗi cơng dân Việt Nam đều đã có sẵn tinh thần bất khuất
ấy. Nó sẽ khơng bao giờ chịu khuất phục bởi chiến tranh, luôn sống mãi trong tim
mỗi con người, mỗi công dân Việt Nam. Để phát huy hơn nữa tinh thần yêu nước
của dân tộc cho thế hệ trẻ hôm nay, những người làm công tác giáo dục cần phải
giáo dục nhiều mức độ và hình thức phong phú hơn. Cụ thể giáo dục về lịch sử dân
tộc, giáo dục về ý thức đoàn kết dân tộc, giáo dục truyền thống yêu nước, cách

mạng cho học sinh để giúp các em cảm thấy vơ cùng tự hào vì được sinh ra và lớn
lên trên đất nước này...
• - 16 -


- Giáo dục cho các em tinh thần đoàn kết, kiên cường, bất khuất chống giặc
ngoại xâm: đó là việc giáo dục cho các em thấy hình ảnh của một dân tộc không
chịu nhục nhã, một dân tộc biết kiêu hãnh về giá trị mình, và biết rằng mình cuối
cùng rồi sẽ chiến thắng trong sự vinh quang, dù phải đương đầu với kẻ thù nào.
Chưa có một dân tộc nào có một lịch sử éo le như vậy. Dân tộc ta suốt chiều dài
lịch sử, không ngừng đương đầu với sự xâm lược của các triều đại phong kiến
Trung Hoa ; để giữ vững sự tồn tại và nền độc lập của mình. Những người dân, phụ
nữ Việt Nam, những thiếu nhi Việt Nam vẫn có chỗ ngồi vinh quang về sự chiến
đấu chống lại ngoại xâm của họ, vẫn được cả giống nòi họ nhắc nhở đến các gương
sáng mà con cháu họ về sau vẫn còn noi theo như Trần Quốc Toản, Võ Thị Sáu,
Kim Đồng, Trần Hưng Đạo, Lý Thường Kiệt… Người Việt Nam yêu nước ở tầng
lớp nào, ở lứa tuổi nào cũng có. Chính nhờ tinh thần đồn kết cộng với ý chí kiên
cường mà dân tộc ta đã chiến thắng nhiều kẻ thù hung bạo . Dù trong hoàn cảnh
nào, người Việt Nam vẫn ln đồn kết, kiên cường, hiên ngang bất khuất để bảo
vệ chủ quyền và nền độc lập dân tộc chứ không bao giờ chịu làm nô lệ, làm người
dân mất nước.
- Giáo dục cho các em sự cần cù và sáng tạo trong lao động: người Việt Nam
vốn có truyền thống cần cù trong lao động. Yêu nước không chỉ là ra chiến trường
đánh giặc mà còn phải cần cù, sáng tạo trong lao động để xây dựng, phát triển nền
văn hóa dân tộc và xây dựng đất nước ngày càng giàu đẹp. Thời chiến tranh có bác
sĩ Tơn Thất Tùng, Hồng Cầm.Thời hiện đại có Hồ Giáo, Lương Đình Của. Từ rất
lâu, các nhà trường dù ở cấp nào đi nữa ngoài rèn đạo đức, cung cấp tri thức cho
học sinh thì một yếu tố rất quan trọng đó là ln coi lao động là việc làm cần thiết
để giáo dục toàn diện học sinh. Ngoài giờ học, hàng tuần, học sinh phải tham gia
lao động, vệ sinh trường lớp, vệ sinh nơi công cộng và tham gia lao động cơng ích

ở địa phương. Có như vậy, với sự tiến hành thường xuyên và có kế hoạch của các
nhà trường sẽ giúp ích rất lớn vào việc hình thành đức tính u lao động ở trẻ, giúp
• - 17 -


các em hiểu và có trách nhiệm với bản thân, cuộc sống…Những công việc hàng
ngày khi các em đến trường phải làm tưởng như đơn giản: quét dọn lớp, sân trường,
tưới nước cây, lau bàn ghế…cũng đã hình thành ở các em tình u lao động và khả
năng hồn thiện các kỹ năng lao động phục vụ cho sinh hoạt, phù hợp với mục tiêu
giáo dục hiện nay: chú trọng “giáo dục năng lực và phẩm chất”, “giáo dục kỹ năng
sống”, tăng cường hoạt động trãi nghiệm trong các nhà trường. Hiệu quả đạt được
ở học sinh qua hoạt động lao động đó là hình thành niềm tin trong tâm hồn học sinh
rằng các em sẽ cảm nhận được lao động là vinh quang, là tự hào, là trách nhiệm của
mỗi con người trong cuộc sống. Điều đó sẽ kích thích nhiều hơn nữa ý chí học tập
của các em, xây dựng cho các em được tình yêu quê hương, đất nước, con người.

1.2. Thực trạng, nguyên nhân và một số kinh nghiệm giáo dục lòng yêu nước
cho học sinh trường THPT Tân Thạnh
1.2.1. Khái quát về trường THPT Tân Thạnh
- Tân Thạnh là huyện vùng sâu của tỉnh Long An, kinh tế chủ yếu là nông
nghiệp, cây trồng chủ lực là cây lúa và tràm. Tuy nhiên, đất đai của huyện có chất
lượng thấp (đất phèn nhiều độc tố) lại phân bố trên các địa hình thấp trũng, bị chia
cắt mạnh bởi kênh rạch; nên quá trình sản xuất nơng nghiệp gặp khơng ít khó khăn.
Cơ sở hạ tầng còn thiếu và chưa đồng bộ, đặc biệt là giao thơng đường bộ, cơng
trình kiểm sốt lũ và cơ sở vật chất phục vụ dân sinh (trường học, y tế, chợ,...) cịn
thiếu nghiêm trọng, thiếu thơng tin thị trường.....là những trở ngại lớn trong quá
trình phát triển kinh tế của huyện.
- Trường THPT Tân Thạnh nằm trên địa bàn khu phố 3, thị trấn Tân Thạnh,
huyện Tân Thạnh, tỉnh Long An. Trường có tổng diện tích xấp xỉ 7 hecta, chia
• - 18 -

thành 6 khu riêng biệt gồm: dãy hành chính, dãy dành cho học sinh khối 10, 11, dãy
mới dành riêng cho khối 12 và học trái buổi, nhà thi đấu đa năng, khu nhà ở dành
cho giáo viên, và khu nhà ở dành cho học sinh. Vào năm 2000 trường được tách ra
từ trường cấp 2 - 3 Tân Thạnh, đến nay đã trải qua 3 thời hiệu trưởng khác nhau.
Hiện nay, thành phần ban giám hiệu có 4 người, 1 hiệu trưởng và 3 hiệu phó đảm
nhiệm các nhiệm vụ khác nhau. Cơ số lớp 28 lớp trong đó có 27 lớp hệ phổ thơng,
1 lớp hệ giáo dục thường xuyên, tổng số học sinh 1080 em, có tất cả 69 CB, GV,
CNV, được chia làm 7 tổ bộ môn. Được công nhận trường chuẩn quốc gia năm
2016.
- Trường THPT Tân Thạnh là một trường nghèo của huyện, các em học sinh đi
học tại trường đa phần là con gia đình nơng dân, cha mẹ làm ruộng, kinh tế khó
khăn, nhà ở thì xa trường. Vào năm học 2012 – 2013 trường xây dựng và hoàn
thiện khu nhà ở ký túc xá cho học sinh, đến nay gần 1/3 số học sinh của trường đã
dọn vào ở ký túc xá. Đây là một điều kiện hết sức thuận lợi cho việc học tập của
các em, cũng như việc quan tâm, theo dõi các em của các thầy cô giáo trong nhà
trường. Bản thân các em học sinh đa phần là con nơng dân, gia đình khơng khá giả
cho lắm, ngồi giờ học các em cịn phụ giúp thêm cho gia đình chăm lo đồng án,
các em ln cố gắng học tập để sau này có cơng việc làm và thu nhập ổn định, vì
vậy ý thức học tập của các em luôn ở mức cao.
1.2.2. Thực trạng giáo dục lòng yêu nước cho học sinh trường THPT Tân
Thạnh
- Những ưu điểm:
Cùng với hệ thống các trường THPT trong tỉnh dưới sự quản lý của Sở GD &
ĐT Long An. Những năm qua, chất lượng học tập của học sinh liên tục tăng, trường
luôn nằm trong tốp đầu những trường THPT hồn thành xuất sắc nhiệm vụ năm học.
• - 19 -

Học sinh tuy điều kiện học tập gặp nhiều khó khăn nhưng ln phấn đấu đạt thành
tích cao. Về bộ môn GDQP - AN tại trường THPT Tân Thạnh đã có nhiều cố gắng,
khắc phục khó khăn để hồn thành nhiệm vụ tổ chức huấn luyện môn học GDQP AN cho hàng trăm học sinh học tập một cách nghiêm túc và có chất lượng. Cơng tác
giáo dục lịng u nước cho học sinh đặc biệt được chú trọng vì đây là mục tiêu hàng
đầu của môn học. Trong năm học 2014 – 2015 trường tham gia hội thao Quốc phòng
- An ninh do sở GD & ĐT Long An tổ chức và giành giải nhất toàn đoàn, cùng nhiều
giải thưởng cá nhân khác. Điều này cho thấy môn học GDQP - AN đang đạt được
nhiều thành tựu tại trường, được sự quan tâm sâu sát của các cấp lãnh đạo.
Các em đa phần được sinh ra trong thời bình, được ăn ngon, được mặc đẹp,
được giáo dục toàn diện, được trang bị những kiến thức đầy đủ, đã cảm nhận được
sự may mắn khi sống trong mơi trường hịa bình, khơng có chiến tranh, chết chóc,
đau thương, các em luôn tự hào về dân tộc, tự hào về thế hệ cha ông ta ngày xưa đã
hy sinh xương màu để đánh đổi lấy hạnh phúc mà các em đang có.
Dù sống nơi miền quê, cha mẹ vất vả, cực nhọc ni dưỡng các em từ đó đã
sớm hình thành ở các em sự gần gũi, gắn bó với quê hương, với cánh đồng, với bờ
ao, lũy tre xanh...Các em ý thức được sự lao động vất vả của cha mẹ từ đó các em
càng thêm yêu lao động, tạo ra của cải, vật chất cho gia đình và xã hội.
Ngồi ra, những mơn học khác như GDCD, lịch sử, địa lý cũng được các em
quan tâm. Thống kê cho thấy nhiều năm liền trường khơng có học sinh thi lại ở các
bộ môn này, tỉ lệ lên lớp là 100%, riêng các em học sinh 12 thì tỉ lệ đỗ tốt nghiệp
luôn ở mức trên 90%. Công tác giáo dục lịng u nước cho các em thơng qua những
mơn học này rất được chú trọng và đạt được những thành tựu bước đầu thể hiện như
việc các em có ý thức học tập, yêu quê hương, đất nước, gia đình, các em tự hào về
dân tộc, yêu lao động hơn...
• - 20 -


Hằng năm, trường đều có tổ chức các hoạt động nhằm mục đích giáo dục
truyền thống “uống nước nhớ nguồn”, “đền ơn đáp nghĩa”,...giúp các em học sinh ý
thức được sự hy sinh to lớn của ông cha ta qua cuộc kháng chiến chống Mỹ cứu

nước, từ đó giúp các em có ý thức vươn lên trong học tập để đền đáp lại công ơn của
thế hệ cha anh đã hy sinh giành độc lập tự do cho Tổ quốc. Cụ thể, Đoàn thanh niên
tổ chức đi tham quan, về nguồn tại khu di tích địa đạo Củ Chi và đền Bến Dược, bảo
tàng Hồ Chí Minh và nhiều nơi khác. Vào các ngày lễ lớn trong năm như 30/4; 27/7;
2/9; 22/12; giỗ tổ Hùng Vương, tết nguyên đán...trường đều tổ chức cho các em
viếng nghĩa trang liệt sĩ, làm cỏ, vệ sinh nghĩa trang... được các em tham gia rất đơng
đủ và nhiệt tình. Điều đó thể hiện tinh thần, thái độ của các em đối với quê hương,
đất nước, truyền thống dân tộc là rất tốt.
Điều đó được thể hiện rõ qua kết quả khảo sát trên 195 học sinh vào đầu năm
học 2016 – 2017 ở 3 khối lớp 10, 11, 12 về lòng tự hào dân tộc qua giáo dục lịch sử
đánh giặc giữ nước, truyền thống hào hùng của dân tộc, di tích lịch sử chiến tranh
thu được các số liệu rất tích cực, có 179 em cảm thấy rất tự hào về dân tộc đạt tỉ lệ
91.8%; chỉ khoảng 16 em học sinh có cảm nhận chưa được tự hào về dân tộc chiếm
tỉ lệ 8.2%. Tuy nhiên 16 em này cũng một phần là những em học sinh cá biệt, có
suy nghĩ chưa đúng khi được hỏi khảo sát.
Cũng trên 195 em học sinh này vào đầu năm học 2016 – 2017 ở 3 khối lớp 10,
11 và 12 khi được hỏi về lịng u nước, tình u q hương, gia đình, bạn bè. Thu
được kết quả như sau: 111 em cho rằng bản thân mình rất yêu đất nước Việt Nam
chiếm 56.9%; 69 em cho rằng em chỉ cảm thấy yêu nước chiếm 35.4%; 15 em tỏ ra
không quan tâm về đất nước chiếm 7.7%. 15 em này đa phần cũng là học sinh cá
biệt, có thái độ đùa giỡn khi được khảo sát. Tuy nhiên dựa trên kết quả khảo sát vẫn
mang lại tín hiệu rất tích cực. Các em tuy còn nhỏ nhưng vẫn rất ý thức được tinh
thần, thái độ và trách nhiệm của mình đối với đất nước.
• - 21 -


- Những khuyết điểm
Có một phận khơng nhỏ học sinh cịn ngộ nhận và coi đây là mơn học phụ dẫn
đến ý thức học tập mơn Giáo dục Quốc phịng – An ninh chưa cao. Trong quá trình
học những nội dung liên quan đến việc giáo dục lòng yêu nước thông qua lịch sử

dựng nước và giữ nước các em cịn thờ ơ, chưa quan tâm, thậm chí khơng mang
theo sách vở, tài liệu đặc biệt là những em học sinh cá biệt, làm cho giáo viên, học
sinh bị ức chế chất lượng giờ học giảm sút đáng kể.
Chất lượng các môn học tuy cao, tỉ lệ đỗ tốt nghiệp các môn như lịch sử, địa
lý luôn ở mức cao nhưng so với các trường ở trung tâm tỉnh Long An vẫn chưa
sánh bằng. Các thầy, cô giáo bộ môn vẫn ln tích cực, trau dồi chun mơn lẫn
phương pháp dạy học để nâng cao hơn nữa chất lượng các mơn học, tuy nhiên
chuyển biến cịn hơi chậm. Có thể nhận thấy ý thức nâng cao chất lượng giáo dục
lòng yêu nước cho học sinh của một số giáo viên vẫn chưa được quan tâm. Dẫn đến
chất lượng giáo dục lòng yêu nước cho học sinh tại trường còn gặp nhiều khó khăn,
chất lượng đạt mức chưa cao.
Về tham gia các hoạt động đền ơn đáp nghĩa, uống nước nhớ nguồn các em
tham gia tuy đông đủ nhưng sự tự giác tham gia là chưa cao, còn phụ thuộc nhiều
vào sự nhắc nhở của GVCN, Đoàn thanh niên....
1.2.3. Nguyên nhân và một số kinh nghiệm giáo dục lòng yêu nước cho học
sinh trường THPT Tân Thạnh
- Nguyên nhân ưu điểm:
Đội ngũ cán bộ quản lý giáo dục, giáo viên được tuyên truyền nâng cao nhận
thức, tích cực rèn luyện về phẩm chất đạo đức, không ngừng bồi dưỡng về chuyên
môn nghiệp vụ và phấn đấu hoàn thành mọi nhiệm vụ trong q trình đổi mới hiện
nay.
• - 22 -


Đội ngũ CB, GV trẻ, khỏe, nhiệt tình trong cơng tác giảng dạy. Trong tổ có tất
cả 4 giáo viên GDQP - AN, trong đó có một giáo viên được công nhận giáo viên giỏi
quốc gia năm 2015, 3 GV cịn lại đều là GV trẻ, khỏe nhiệt tình trong công tác giảng
dạy cũng như giáo dục học sinh. Các giáo viên đều nhiệt tình, tâm huyết với nghề, ý
thức được giáo dục cho các em tình yêu quê hương, đất nước cũng chính là đang xây
dựng nền móng cho đất nước, đưa đất nước tiến lên.

Bên cạnh đó, trường THPT Tân Thạnh nằm trong khu vực vùng sâu vùng xa
của tỉnh Long An, học sinh ở đây thua kém học sinh ở trung tâm thành phố về nhiều
mặt như cơ sở vật chất, điều kiện ăn, ở, đi lại...thậm chí tuyển sinh đầu vào khối 10
thuộc loại thấp nhất tỉnh. Tuy nhiên, các em ý thức được bản thân, ý thức được tình
yêu quê hương, đất nước, con người Việt Nam, các em ln tích cực học tập, chấp
hành nội quy nhà trường một cách nghiêm túc.
Cơ sở vật chất, trang thiết bị phục vụ cho dạy và học được quan tâm đầu tư;
hệ thống mạng lưới trường, lớp học tiếp tục được củng cố và phát triển đều khắp
tạo điều kiện thuận lợi cho học sinh trong độ tuổi đến trường, nhất là địa bàn vùng
sâu, vùng xa, vùng biên giới,…
Sự quan tâm sâu sát của các cấp lãnh đạo đối với cơng tác giáo dục lịng u
nước tại nhà trường. Hiện nay ngành giáo dục đang được chú trọng và đầu tư xứng
đáng, giáo viên an tâm công tác, học sinh cố gắng học tập.
- Nguyên nhân hạn chế, khuyết điểm:
Điều kiện cơ sở vật chất: dụng cụ, trang thiết bị cho môn học tương đối đầy
đủ từ nguồn được Sở giáo dục – đào tạo cấp và một số tự trang bị nhưng vẫn còn
thiếu, đặc biệt là tranh ảnh giảng dạy, phim tư liệu, phòng học thì chưa đáp ứng đủ
nó ảnh hưởng rất nhiều đến việc giáo dục các em qua bộ môn GDQP – AN, trong

• - 23 -


đó phải kể đến việc giáo dục lịng u nước cũng bị ảnh hưởng ít nhiều khơng thể
đạt được kết quả cao.
Nguyên nhân từ nhà trường: GV chưa mạnh dạn đổi mới hình thức, phương
pháp dạy học, trong quá trình dạy học các GV GDQP - AN chưa đầu tư đúng mức
cho tiết dạy. Một số GV chỉ dạy qua loa, dạy nội dung của bài học, chưa tích hợp
giáo dục các em, đặc biệt là giáo dục lòng yêu nước của các em. Chưa phát huy
tính tích cực, chủ động của học sinh. Còn truyền đạt kiến thức nặng về hình thức,
đọc chép chiếm chủ yếu. Một số giáo viên chưa quan tâm đến việc giáo dục cho các

em lòng yêu nước, lòng tự hào dân tộc. Một bộ phận đội ngũ cán bộ, giáo viên
trong trường chưa nhận thức đầy đủ về vai trò, tầm quan trọng của cơng tác GDQP
- AN. Một số giáo viên, thậm chí có cả giáo viên GDQP chỉ xem mơn GDQP - AN
là một môn phụ, chỉ dạy cho qua loa, cần dành nhiều thời gian cho những môn thi
tốt nghiệp và đại học. Đồng thời, đội ngũ giáo viên giáo dục quốc phòng, an ninh ở
trường THPT Tân Thạnh cũng như nhiều trường THPT trong tỉnh và cả nước chưa
đáp ứng kịp với yêu cầu phát triển cả về số lượng và chất lượng. Chất lượng giáo
dục có tăng nhưng chưa thật sự vững chắc, chưa đồng đều giữa các khối, và giữa
các lớp trong trường.
Đơn vị đã quan tâm đến việc cung cấp sách, báo, tài liệu tham khảo, trang
thiết bị dạy học, đồng thời tổ chức thao giảng, nhân điển hình các tiết dạy tốt theo
hướng đổi mới phương pháp dạy học để GV tiếp cận với cách dạy mới nhằm thực
hiện thành công việc đổi mới phương pháp dạy học, tạo hứng thú cho học sinh.
Nhưng vẫn còn 20% số ý kiến đánh giá không thực hiện việc cung cấp các điều
kiện để GV thực hiện đổi mới phương pháp dạy học và 20% đánh giá kết quả thực
hiện ở mức yếu. Đây là một hạn chế mà đơn vị cần phải quan tâm, khắc phục.
Sự tác động từ mặt trái của nền kinh tế thị trường tiếp tục tạo ra những thách
thức về điều kiện và cơ hội học tập cho con em nhân dân, nhất là khoảng cách
chênh lệch giữa hộ giàu và hộ nghèo, giữa địa bàn thị trấn và nơng thơn vùng sâu,
• - 24 -


vùng xa, vùng khó khăn,…ảnh hưởng đến việc thực hiện bình đẳng, cơng bằng
trong giáo dục.
Các tệ nạn, yếu tố tiêu cực xã hội thâm nhập ngày càng tăng vào môi trường
học đường, ảnh hưởng xấu đến công tác giáo dục đạo đức cho học sinh. Tình hình
thất nghiệp của sinh viên sau khi ra trường trở thành “lực cản” trong quá trình vận
động học sinh bỏ học trở lại trường; tạo “gánh nặng” cho gia đình, xã hội và nỗi
bức xúc lớn của nhiều phụ huynh học sinh.
Nguyên nhân từ bản thân các em: một số ít học sinh có ý thức bản thân về

lịng u nước, tự hào dân tộc, tự hào về truyền thống anh hùng của dân tộc chưa
cao, thậm chí là khơng có, các em lao đầu vào các cuộc chơi vô bổ, nhậu nhẹt, hay
là cúi đầu vào những chiếc điện thoại di động nhiều chức năng...
Ngun nhân từ gia đình: cịn nhiều gia đình gặp khó khăn trong kinh tế, chú
trọng làm ăn, lo cho bữa cơm hàng ngày nhiều hơn là giáo dục các em, chưa quan
tâm sâu sắc đến các em, chưa giáo dục, động viên và làm gương cho các em noi
theo.
Nguyên nhân từ xã hội: do các em được sinh ra và lớn lên trong hịa bình, độc
lập, các em không cảm nhận được sự đau thương, mất mát của chiến tranh gây ra,
các em chưa tự hào về đất nước, chưa ý thức tơn trọng, giữ gìn và phát huy những
giá trị vật chất cũng như tinh thần mà dân tộc ta đã tạo dựng được từ bao đời nay.
Ngồi ra cịn do sự tác động của lối sống thực dụng, văn hóa phẩm độc hại…
- Một số kinh nghiệm giáo dục lòng yêu nước
Để giáo dục lòng yêu nước cho các em đạt hiệu quả tốt nhất cần phải phối
hợp chặt chẽ giữa gia đình, nhà trường và xã hội. Gia đình có thể xem là cái nơi để
ni dưỡng, xây dựng và phát triển về tính cách cũng như nhiều yếu tố khác cho
các em. Sống trong một gia đình trẻ được tiếp xúc với ơng bà, cha mẹ và anh chị
em. Tuy nhiên, mối quan hệ giữa con cái tuổi vị thành niên và người lớn chưa thể
xác định một cách rạch ròi về chất. Giữa người lớn, đặc biệt là bố mẹ với trẻ
• - 25 -