Chủ tịch xa trở thành nhà doanh nghiệp

Chủ tịch xã trở thành nhà doanh nghiệp

Xuất phát với 4 triệu đồng
Long Khánh A thuộc huyện Hồng Ngự, tỉnh Đồng Tháp là một xã cù lao giữa sông Tiền,
xung quanh bốn bề sóng nớc, đi lại cách trở. Hơn 35.000 dân ở đây sống bằng nghề nông,
quanh năm "bán lng cho trời, bán mặt cho đất" mà cuộc sống vẫn mãi khó khăn. Đợc bầu
làm chủ tịch xã năm 1990, ông Phan Bảo Tâm, trớc đó là Hiệu trởng trờng Bổ túc văn hóa
cán bộ huyện, càng quay quắt trớc cảnh nhọc nhằn của ngời dân quê ông. Càng nghiền
ngẫm câu thành ngữ "Phi thơng bất phú" ông càng "ngộ" ra rằng chỉ có kinh doanh thơng
mại mới có thể thoát khỏi đói nghèo và có cơ hội đổi đời.
Tháng 3-1993, ông xin tạm ngừng công tác chủ tịch để lên TPHCM hợp tác với một ngời
bạn mở cơ sở sản xuất nớc tơng, bắt đầu sự nghiệp kinh doanh. Khi ra đi lng vốn chỉ có 4
triệu đồng và một chiếc cub cánh én làm phơng tiện đi lại. Gần một năm sau, làm ăn thua
lỗ, ngời bạn bỏ cuộc, cơ sở đóng cửa, kiểm lại số vốn ban đầu chỉ còn 1 triệu đồng. Thất
bại bớc đầu làm ý chí lung lay, ông đã muốn quay về quê cam chịu số phận. Thế nhng
nghĩ đến ngời vợ đã yêu thơng tin tởng mình, cộng với quyết tâm thoát khỏi đói nghèo,
ông vẫn không chịu thua cuộc. Đợc UBND phờng 14, quận 8 cho thuê mặt bằng đang bỏ
trống, ông dựng lại cơ sở mới bằng vật liệu tre nứa và giấy dầu, tiếp tục sản xuất. Lúc này
cơ sở chỉ có hai ngời là ông Tâm và một ngời cháu họ.
Lúc này, ông hiểu rằng thất bại trớc đây là do cha có kinh nghiệm sản xuất nên chất lợng
nớc tơng không ổn định, không có nơi nhận phân phối nên sản phẩm không đến đợc với
ngời tiêu dùng. Ông đã phải bỏ biết bao thì giờ, vất vả học hỏi ở bạn bè là các kỹ s hóa
thực phẩm và ở sách vở, dần dần tìm đợc công thức sản xuất với chất lợng ổn định.
Để xây dựng mạng lới phân phối, những ngày đầu ông và ngời cháu chịu khó mang hàng
đến tận các chợ bán lẻ và chợ đầu mối để ký gửi, giới thiệu sản phẩm. Ông Tâm nhớ lại,
thời gian có nớc chấm Mêkông hiệu đầu bếp cha có mấy ngời biết đến, một số tiểu thơng
không cho gửi vì sợ chiếm sạp lại mất công dọn dẹp, thờng cũng có nhiều ngời nhận ký
gửi và lần hồi đặt hàng nhiều hơn.
Thấy thị trờng chấp nhận, ông Tâm quyết định tung chiêu khuyến mãi: hai mơi xâu nớc t-
ơng trị giá 450.000 đồng, tặng ngời bán một đồng hồ treo tờng trị giá 60.000 đồng. Có thể
nói, Cơ sở Mêkông là đơn vị đầu tiên trong làng nớc chấm lúc bấy giờ có khuyến mãi.

Lúc đó hầu nh mẫu mã phổ biến của chai nớc tơng chỉ là loại 500 ml, rất nghèo nàn, ông
Tâm và các cộng sự đã nghiên cứu đa ra nhiều loại mẫu mã mới, đợc khách hàng a
chuộng.
Chất lợng sản phẩm và thị trờng không phải là mối bận tâm duy nhất của ông. Lúc đó quy
định về đăng ký kinh doanh còn rất khó khăn. Ông không có hộ khẩu ở TPHCM, nên
không đăng ký kinh doanh đợc và thờng bị phạt khi các cơ quan chức năng kiểm tra. Thấy
ông có chí, một ngời bà con đã cho ông mợn tên đăng ký thành lập "Cơ sở sản xuất nớc t-
ơng Mêkông, nhãn hiệu "Đầu bếp". Sản xuất bắt ổn định từ đó.
May mắn
Giữa năm 1994, một Việt kiều sinh sống ở Ba Lan tình cờ biết đến nớc chấm Mêkông và
đề nghị hợp tác, xuất khẩu sang Ba Lan. Sau khi suy tính, ông Tâm đề nghị bốn tháng sau
mới có thể xúc tiến, vì lúc đó cơ sở cha đủ sức đáp ứng yêu cầu của khách hàng. Cuối
năm 1994, lô hàng đầu tiên của Mêkông đợc xuất đi Ba Lan. Ông tâm còn nhớ rõ lô hàng
này là nớc tơng 18 độ đạm gồm 5.000 chai 500ml, 10.000 chai 300 ml và 10.000 chai
200rnl. Tổng giá trị lô hàng này tơng đơng toàn bộ doanh thu của cơ sở trên thị trờng
trong nớc lúc đó.
Doanh thu tăng, lợi thuận tăng ông lại tính đến mở rộng thị phần trong nớc. Qua các chợ
đầu mối, sản phẩm Mêkông đợc tiêu thụ ngày càng nhiều ở các tỉnh. Nhiều nơi đã liên hệ
đề nghị ký hợp đồng làm đại lý phân phối sản phẩm nớc chấm Mêkông tại địa phơng.
Hiện nay cơ sở đã có đội xe chuyên dụng để giao hàng tận nơi cho các đại lý ở TPHCM
và các tỉnh lân cận.
Công việc làm ăn ngày càng phát triển, ông lại tính đến chuyện mở rộng cơ sở. Năm 1995
ông mua một miếng đất diện tích hơn 2.000 m2 tại xã Bình Trị Đông, huyện Bình Chánh
để xây dựng cơ sở mới và năm 1997 chính thức về đây. Đánh dấu ngày chuyển cơ sở về
Bình Chánh, ông đã tung ra loại nớc tơng 22 độ đạm đóng chai 100 ml, 200 ml và 500 ml
với các kiểu dáng chai mới lạ.
Đầu năm 2001, một ngời bạn ông đang định c ở Mỹ về nớc, biết sản phẩm của ông nên đã
gợi ý ông gửi một lô hàng 22 độ đạm gồm các loại chai sang thăm dò thị trờng Mỹ thông
qua các thân hữu.
Đợc ngời tiêu dùng bình chọn doanh nghiệp có sản phẩm đạt danh hiệu Hàng Việt Nam

chất lợng cao năm 2001, ông Tâm lại tung ra loại chai 650 ml, nớc tơng cao cấp 22 độ
đạm và khai trơng phân xởng mới rộng khoảng 1200 m2 cũng tại xã Bình Trị Đông với
dây chuyền sản xuất hiện đại, khép kín.
Trong vòng bảy năm từ gian lều tranh tre nứa lá ở quận 8, nay cơ sở sản xuất nớc tơng
Mêkông đã có hơn 100 công nhân, trong đó một nửa tuyển từ vùng quê nghèo và một nửa
là công nhân địa phơng.