Khía cạnh đạo đức trong quá trình đào tạo sinh viên việt nam hiện nay

KHIA CANH DAO DUC TRONG QUA TRINH DAO TAO
SINH VIÈN VIÉT NAM HIEN NAY
D à o Thi Dieu Linh
Bg man Tarn ly Giào
DHQGHN
1.

due,

DHNN,

DAO DÙC VA VAI TRÒ CÙA VIÉC GIAO DUC DAO DtTC
CHO SINH VIÉN

Trong xu hudng toàn càu hda va khu vUe boa bien nay, Viet Nam
dang day manh hdp tàc va mị éa boi nhap vdi nèn kinh tè' khu vUc
va thè'gidi. Qua trinh này ddi boi chùng ta phài ed ngudn nhàn lUc dèi
dào, tri tue, ed trinh do chuyén mdn, ed quan diém ehinh tri vtìng vàng
va ed dao due tot. Ngudn nhàn luc à'y khdng ai kbàc ehinh là sinh vièn
eùa ehùng ta.
Dao due, mot trong ha muc tiéu quan trgng bang dàu eùa edng
cude dào tao ngudn nhàn lue (phàm chat ehinh tri vùng vàng, chuyén
mdn gidi va dao due tot), ed tàc dung chi phd'i dè'n phUdng thùe hge tàp,
làm vige, phue vu va sinh boat eùa chùng ta ndi chung va sinh vién noi
riéng. Yé'u to' này ngày càng khàng dinh dUde vai trd quan trgng eùa
nd trong thdi ky edng nghiép hda, hign dai hda dà't nUdc.
Dao due là mot bg phan éa bìnb thài y thùe xà boi. Dao due dxióc
the bien trong càc md'i quan he xà boi, trong càch ùng xù giùa cà nhàn
này vdi cà nhàn kbàc, giiìa ề nhàn vdi edng dong theo nhùng chuan
mUc xà boi quy dinh. "Dao due là he thó'ng nbiing chuan mUc biéu bien
thài do dành già quan he gitìa Idi ieh eùa bàn thàn vdi Idi ieh eùa ngUdi

kbàc va eùa cà xà boi ". Trong cugc sd'ng va edng vige bang ngày, mèi
ehùng ta ludn phài chù y dàm bào sU bài bịa giùa Idi ieh éa mình vdi
Idi ieh eùa ngUdi kbàc va Idi ieh eùa tàp the.
Nhùng chuà'n mUc dao due chi phd'i va quy dinh h à n h vi, cu chi
eùa cà nhàn, nd gdi y chi bào cho con ngUdi vige gi nèn làm, vige gi nèn
trành bay td thài do.
473


Nhùng chuàn mUc dao due thay ddi tùy theo bìnb thài kinh té' xà
hgi va che do ehinh tri kbàc nhau. Yé'u to' gd'c r i eùa dao due con ngUdi
Viet Nam là chàn ly "ud'ng nude nhd ngudn", "tdn sU trgng dao", "yéu
td qud'c, yéu dóng bào", "là lành dùm là ràch", "bau di thUdng là'y bi
cùng"... Lình boi dUde nhùng chàn ly này ehinh là vige bìnb thành nèn
bàn sàc dao due eùa con ngUdi Viét Nam. Vige giào due-và giùp hge
sinh tié'p thu nhùng yé'u to' này cùng ehinh là nhàm hình thành khia
canb "due", mot phan rà't quan trgng va khdng thè thié'u dUdc trong
nhàn càch eùa con ngUdi mài xà boi chù nghia.
Vige day manh giào due dao due cho sinh vièn sé giùp bg rèn
luyén y chi, rèn luyén bàn linh ehinh tri va khoa hge, vUdn lèn nam
vùng dinh cao eùa khoa hge edng nghe, tim ra phUdng phàp, càch thùe
phue vu edng dóng, phue vu xà boi dUde td't bdn. Sinh vién ed dao due
td't là ngUdi ed biéu bié't sàu sàc bdn va biè't tran trgng già tri truyén
tbd'ng eùa dàn toc mình, biè't tran trgng sue lao dgng éa bàn thàn va
éa ngUdi kbàc, ed mong mud'n, bồi bào ed'ng hiè'n nhiéu bdn cho xà
boi. Hg cùng sé là ngUdi khdng ngai khd khan, và't va, bang sue lUc va
tri tue vUdn lén dat dUde Ude md, muc dich eùa mình, vUdn tdi nhùng
hành dgng cao dep, gdp phan xày dUng dat nude, qué bUdng.
Trong qua trinh boi nhap va phàt trién nbu bien nay, trUde
nhùng làn song vàn hda eùa càc nude phUdng Tày, trUde nhùng Id'i

sd'ng day càm do, yéu to' dao due sé giùp sinh vién khiém td'n bdn, bàn
lình bdn trong "mot the gidi day quàng cao va khué'eh trUdng", mot the
gidi ma dao due hi eoi nhg va càc chuan mUc xà boi hi vi pham.
Giào due dao due ehinh là vige gdp phan tao nèn nguon nhàn lUc
ed phàm chà't ehinh tri vùng vàng, ed chuyén mdn gidi va ed dao due tot
phue vu cho edng cude edng nghièp hda, bien dai hda dà't nude vi muc tiéu
dàn giàu, nude manh, xà boi edng bang, dàn chù, va vàn minb.

2. VÀN DE DAO Dtrc CÙA SINH VIÉN VIÈT NAM HIÉN NAY
Trong nhùng nam qua, nén kinh té Viet Nam dà dat dUdc nhùng
thành tUu dàng kè ve td'c dò xuà't khau, vd'n dàu tu nude ngoài, td'e do
tàng trudng kinh té... Tuy nbién, mùc thu nhap bìnb quan dàu ngUdi
d Viét Nam vàn con thà'p. Diéu này làm cho ehùng ta khd ed the thoàt
474


khdi nhùng toan tình thudng nhàt de chù tàm vào hge tàp, nghièn cùu
va Ughi ngdi. Mùc thu nhap thà'p cdn làm cho rà't nhiéu sinh vién sau
khi ra trudng mud'n ò lai càc thành phd' Idn de tim vige làm, mud'n làm
vige cho nhùng edng ty Idn, edng ty hèn doanh vdi nude ngoài de ed thu
nhap cao. Xu hUdng sinh do ngoai vi the cùng xuà't bien, nhùng ngành
hge giùp sinh vièn kiém tién nhanh dUde de cao, cdn nhùng ngành
khoa hge ed bàn lai it dUde chù y tdi. Tàm ly hge that nhanh, ed két
qua nhanh dà dàn dén càc bien tUdng sinh vién bo gid, bò ve sdm, di
hge mugn, quay bài, thi ho, su dung bài viét eùa sinh vièn kbda trUde
de làm nièn luàn, kbda luan td't nghièp...
Cd the ndi tàp the sinh vién là mot xà hgi thu nhò, mac dù da so'
sinh vién ed thài do hge tàp td't, nhUng ben canh dd cdn ed khdng it
sinh vién hi Idi cud'n vào càc tè nan xà boi nhU: rUdu che, trgm càp, ed
bac, ma tùy va tham chi ed nhùng sinh vién làm nghé "bàn boa" de ed

thu nhap cao thda man thdi quen tiéu xài éa mình. Vi vay, ky luat
hge dUdng, nhùng già tri dao due trd thành nhùng kbài niem xa vdi ddi
vdi hg.
Bua tiéc sinh nhàt eùa sinh vién là mot vi du rà't dién hình. Dac
biet dd'i vdi sinh vién nam va vài sinh vién nhùng trudng ky thuàt thi
sinh nhàt khdng ed rUdu khdng phài là sinh nhàt. Rói dén nhùng làn
lai rai ngồi càng tin, d quan nude, hai chàng trai vài mot chai rUdu là
thành mot boi vui roi. Ly do de ngói ò quan rUdu thi rà't phong phù va
cùng rà't ddn giàn: chàn khdng ed vige gì làm, chàn vi thi lai, vi hi ban
gài "dà", bay ehi vi dà chdt hgn vdi ban rói...RUdu vào Idi ra va nhùng
vu nd nàn, xd xàt, dành nhau, dàm chém nhau cùng tu day ma ra. Gàn
day, sinh vién eùa mot trUdng d thành phd' Ho Chi Minb dà dap phà
ki tue xà ehi vi say rUdu va xieh mich vài nhau. Hay mot sinh vièn nù
Khoa Ngdn ngù va Vàn hda Phàp dà ndi vdi tdi ràng: em biè't trong kì
tue ed nhùng ban làm nghé dd (y em mud'n nói dén nghé "bàn boa")
nhUng bay gid tuy sd'ng chung nhUng khdng làm ành hudng dé'n cude
sd'ng eùa nhau nèn bgn em coi nhU khdng biè't. Rdi dè'n hign tUdng "gdp
gao thoi cdm chung" de rói, tuy khdng nhiéu, nhUng cùng ed nhùng
dùa tré dà ra ddi khi bd' mg nd cdn phài càp sàeh lèn giàng dUdng.
Néu cu nbu vay, sinh vién sé di tói dàu? TUdng lai éa ehùng ta
sé ra sao? Trong bài "Thanh nièn chUa tao ra nhùng già tri manh

475


mé"(Tuyét Thanh-Vién Vàn Hge - Bào sinh vién so' 26, tuàn tu 30/6
dén 7/7/2004) ed doan viét: "Tdi thà'y ed mot màt eùa sinh vièn dang
tut bau, ed thè dùng kbài niem suy thồi. Nghìa là càc thè' he óng cha
dà tùng ed rói ma thanh nièn ngày nay (mdt bg phan Idn) dang làm
mà't di, suy yé'u di. Dd là dao due va lUdng tàm nghé nghièp. Chùng ta

do Idi cho bg mày hành ehinh va nén giào due, nbUng ehinh thanh nién
dang va sé tham già va làm chù qua trinh vàn hành dd. Nhùng tri tre,
tiéu cUe chùng ta kéu ea hdm nay nhUng ngày mai ehinh chùng ta lai
nudi nd ".
TrUde nhùng hign tUdng tiéu cUc eùa sinh vién hdm nay, mdi
ehùng ta bay tu nhàn tràch nhiem ve mình. Phài chàng vige qn ly
éa chùng ta con long, ehùng ta chUa giào due càc em bang tàm hut,
bang ề tà'm long mình? Cdn dd'i vài sinh vién, bay khàng dinh tiè'ng
ndi, khàng dinh vai trd va vi tri éa mình. Tai sao trén càc forum, càc
ban dùng nick de bàn luàn nhiéu và'n de làn, nhUng trong càc cugc hgp
càn y kién thi khdng ai lén tiè'ng, khdng ai dàm td thài do trUde nhùng
bien tUdng tiéu eUc dang diln ra? Mud'n ed mot xà boi lành manh, mot
xà boi edng bang, dàn chù, vàn minb thi khdng ai khàc ehinh chùng ta
bay tao dUng ra nd.
TÀI LIÈU THAM KHÀO
1. Tàm ly hge lùa tuoi va tàm ly hge sU phgm. Le Vàn Hong, Le
Ngge Lan, Nguyln Vàn Tbàng, NXB Dai hge Qud'c già Ha Noi
1997.
2. Khia cgnh dao due trong qua trinh dào tgo sinh vién Viét Nam
khi mị éa va hgi nhap kinh té khu vite va thè gidi, Vù Bà Dinh,
Bào Giào due va thdi dai, sd' 17, thù nam ngày 8/02/2001, tr.2.
3. Thanh nién chUa tgo ra nhùng già tri manh me, Tuyé't Thanh,
Vién Vàn hge , Bào Sinh vién Viét Nam,Sd' 26, tuàn 11 tu 30/6 dén
7/7/2004, tr.lO.
4. Ruau dang 'ng sinh vién, HUdng Tồn, Bào An ninb The gidi,
So 387, ra ngày Thù nam ngày 24/6/2004, tr.5.
5. Nhùng dùa tre bdt dac dì noi giàng dudng, Le Viét Chiè'n, Bào
Cdng an Nhàn dàn, So 5, tbàng 6, nam 2004, tr. 28.

476