Giáo án Vật lí Lớp 8 - Chương trình cả năm - Năm học 2009-2010 - Đỗ Ngọc Hải

<span class='text_page_counter'>(1)</span>Trường THCS xã Hiệp Tùng. Vaät lyù 8. Tuaàøn : 01 Tieát : 01. Ngày soạn :. /. / 09. Chương I: Cơ học Bài 1: Chuyển động cơ học. I, Môc tiªu: - Nêu được những ví dụ về chuyển động cơ học trong đời sống hàng ngày. - Nêu được những ví dụ về tính tương đối của chuyển động và đứng yên đặc biệt biết xác định trạng thái của vật đối những vật được chọn làm mốc. - Nêu được ví dụ các chuyển động cơ học thường gặp: chuyển động thẳng,cong, trßn. II, ChuÈn bÞ. GV:- Tranh vÏ h×nh 1.1; 1.2;1.3 HS: Dcht. Phương pháp: vấn đáp, thuyết trình, thực nghiệm, giải quyết vấn đề... III, Tổ chức hoạt động dạy học. Hoạt động của giáo viên Hoạt động của học sinh Hoạt động 1: Tổ chức tình huống học tập * Giới thiệu CTVL8: - Gồm 2 chương: Cơ học, nhiệt học - Nêu mục tiêu của chương * Tổ chức THHT: Mặt trời mọc đằng nào? lặn đằng nào? vậy mặt trời chuyển động hay đứng yên? và trái đất chuyển động hay đứng yên ( cho học sinh quan sát tranh, hình 1.1) Hoạt động 2: Làm thế nào để biết một vật chuyển động hay đứng yên -Y/c HS th¶o luËn: Lµm thÕ nµo - Th¶o luËn . để biết 1 vật đứng yên hay chuyển - Trên cơ sở nhận thức về cách nhận biết để trả lời câu hỏi và tìm ví dụ về vật đứng yên, vật chuyển động để trả lời câu hỏi 1 ? động so với mốc - C1: So sánh vị trí của ô tô, thuyền, đám mây với -Yªu cÇu tr¶ lêi C1 ? 1 vật nào đó đứng yên bên đường, bên bờ sông. - Cho học sinh đọc thông tin SGK - Th«ng b¸o: §Ó nhËn biÕt 1 vËt - §äc SGK  ghi vë chuyển động hay đứng yên người ta - Khi vị trí của vật so với vật mốc thay đổi theo dựa vào vị trí của vật đó so với vật thời gian thì vật chuyển động so với vật mốc gọi kh¸c ®­îc chän lµm mèc. là chuyển động cơ học hay chuyển động - Cho học sinh độc phần in đậm SGK vµ ghi vë -TiÕp tôc cho häc sinh tr¶ lêi C2, - §äc SGK  ghi vë C3? - Tr¶ lêi c©u2, c©u3 Hoạt động 3: Tính tương đối của chuyển động và đứng yên - Cho häc sinh quan s¸t h×nh 1.2 Quan s¸t tranh vÏ 1.2 th¶o luËn vµ tr¶ lêi c©u hái: - Yªu cÇu häc sinh tr¶ lêi C 4, C5 ? - C4: So víi nhµ ga th× hµnh kh¸ch ®ang chuyÓn động vì vị trí của người này thay đổi so với nhà -Gäi häc sinh tr¶ lêi c©u 4, c©u 5 ga. - C5: So với toa tầu thì hành khách đứng yên vì vị trí của hành khách so với toa tầu là không đổi - Cho häc sinh th¶o luËn c©u 6 vµ - C6: (1) đối với vật này; (2) đứng yên tr¶ lêi. GV: Đỗ Ngọc Hải. Trang 1 Lop8.net. N¨m häc: 2009-2010.

<span class='text_page_counter'>(2)</span> Trường THCS xã Hiệp Tùng. Vaät lyù 8. - Cho học sinh đọc thông báo SGK - Yªu cÊu häc sinh tr¶ lêi c©u 8 ?. lÊy vÝ dô - Chuyển động hay đứng yên chỉ có tính tương đối - C8. Hoạt động 4: Một số chuyển động thường gặp. - Cho học sinh đọc thông tin SGK vµ treo tranh h×nh 1.3 a,b,c - Y/C HS thùc hiÖn C9? - Yªu cÇu häc sinh lÊy vÝ dô thùc tÕ về các loại chuyển động thẳng, cong, trßn?. - §äc th«ng tin SGK vµ quan s¸t tranh vÏ - C9. - Chuyển động thẳng: mũi tên, đạn, máy bay - Chuyển động cong: bóng bàn, cầu lông - Chuyển động tròn: cánh quạt, kim đồng hồ. Hoạt đông 5: Vận dụng- củng cố Yªu cÇu HS thùc hiÖn C10, C11? Hướng dẫn học sinh trả lời câu hỏi. C10: - Ô tô: Đứng yên so với người lái xe, chuyển động so với người đứng bên đường, và cột điện - Người lái xe: Đứng yên so với ô tô, chuyển động so với người đứng bên đường, và cột điện - Người đứng bên đường: Đứng yên so với cột điện, chuyển động so với ô tô và người lái xe - Cột điện: Đứng yên so với người đứng bên đường, chuyển động so với ô tô và người lái xe. - Yêu cầu học sinh đọc ghi nhớ? - Nhắc lại và nhấn mạnh về vật mốc Câu 11: Không phải lúc nào cũng đúng - §äc ghi nhí. IV. Moät soá löu yù: ................................................................................................................................... ................................................................................................................................... ........................................................................................................................... Kyù duyeät ngaøy /. / 09. Đỗ Ngọc Hải. Tuaàn : 03 09 Tieát : 02. GV: Đỗ Ngọc Hải. Ngày soạn:. Trang 2 Lop8.net. /. /. N¨m häc: 2009-2010.

<span class='text_page_counter'>(3)</span> Trường THCS xã Hiệp Tùng. Vaät lyù 8. Bµi 2: VËn tèc I, Môc tiªu - Từ VD so sánh quãng đường chuyển động trong 1s của mỗi chuyển động để rút ra cách nhận biết sự nhanh chậm của chuyển động đó ( vận tốc) - N¾m v÷ng c«ng thøc tÝnh vËn tèc V=. S vµ nghÜa cña kh¸i niÖm vËn tèc. §¬n vÞ hîp t. ph¸p cña vËn tèc. - Vận dụng công thức để tính quãng đường, thời gian trong chuyển động. II, ChuÈn bÞ GV : B¶ng phô 2.1; 2.2 tranh vÏ tèc kÕ. HS : Dcht. Phương pháp : vấn đáp, đàm thoại, giải quyết vấn đề... III, Tổ chức hoạt động dạy học. Hoạt động của giáo viên Hoạt động của học sinh Hoạt động 1: KTBC - Tổ chức THHT * KT: Thế nào là chuyển động cơ học? Lấy VD về vật chuyển động và vật đứng yên * Tổ chức: Làm thế nào để biết 1 vật chuyển động nhanh, chậm hay đều Hoạt động 2: Tìm hiểu vận tốc là gì? - Treo b¶ng phô 2.1 cho häc sinh t×m hiÓu vµ - T×m hiÓu tr¶ lêi C1. - C1: cïng ch¹y 1 qu·ng ®­êng 60m nh­ nhau yªu cÇu häc sinh xÕp h¹ng ( cét 4). C1 ? b¹n nµo mÊt Ýt thêi gian h¬n sÏ nhanh h¬n - VËy ai ch¹nh nhanh nhÊt? Ai chËm chËm - Th¶o luËn tr¶ lêi c©u 2 Ghi vë nhÊt? - HS: NhËn xÐt. - Yªu cÇu HS tr¶ lêi C2 ? - Cho häc sinh nhËn xÐt vÒ c¸c kÕt qu¶ t×m ®­îc trong cét 4, 5 ? -C3: - Yªu cÇu HS thùc hiÖn C3 ? S - Th«ng b¸o c«ng thøc tÝnh vËn tèc vµ gi¶i - HS: V = t thích các đại lượng trong CT. Hoạt động 3: Công thức tính vận tốc Gọi 1 vài học sinh biến đổi công thức trong đó: v: vận tốc V= s/t s= V.t s: qu·ng ®­êng ®i ®­îc t= s/V t: thời gian đi quãng đường đó - Thông báo đơn vị vận tốc phụ thuộc vào đợn vị chiều dài và đợn vị thời gian. Biến đổi §äc th«ng tin SGK. - Treo b¶ng 2.2 yªu cÇu häc sinh tr¶ lêi c©u 1 - Hướng dẫn học sinh điền. L¾ng nghe gi¸o viªn th«ng b¸o. - Thông báo đơn vị hợp pháp của vận tốc là m/s vµ km/h - Dông cô ®o vËn tèc lµ tèc kÕ. §iÒn vµo b¶ng 2.2 L¾ng nghe, ghi vë Quan s¸t tranh. - Cho häc sinh quan s¸t tranh vÏ tèc kÕ giíi GV: Đỗ Ngọc Hải. Trang 3 Lop8.net. N¨m häc: 2009-2010.

<span class='text_page_counter'>(4)</span> Trường THCS xã Hiệp Tùng. Vaät lyù 8. thiÖu s¬ bé vÒ tèc kÕ - Hướng dẫn học sinh đổi 1km/h=0.28 m/s. 1000m 1km/h = = 0.28m/s 3600s. Hoạt động 4 : Vận dụng củng cố - Yêu cầu học sinh đọc và suy nghĩ để trả lời - Suy nghÜ tr¶ lêi c©u hái c©u hái c©u 5,6,7,8 - Hướng dẫn học sinh trả lời - VËn tèc cho biÕt ®iÒu g×? - Tr¶ lêi c©u hái - Gọi học sinh đọc ghi nhớ SGK - Còn thời gian cho học sinh đọc “có thể em - §äc SGK ch­a biÕt” IV. Moät soá löu yù: ...................................................................................................................................... ...................................................................................................................................... ...................................................................................................................................... ....... Kyù duyeät ngaøy /. / 09. ĐỖ NGỌC HẢI. Tuaàn : 04 Tieát : 03 Bài 3. Chuyển động đều - chuyển động không đều I, Môc tiªu - Phát hiện được định nghĩa chuyển động đều và nêu được VD về chuyển động đều. - Nêu được những VD về chuyển động không đều thường gặp. Xác định được dấu hiệu đặc trưng của chuyển động này là vận tốc thay đổi theo thời gian. - Vận dụng để tính vận tốc trung bình trên 1 đoạn đường. - Mô tả được thí nghiệm 3.1 SGK và dựa vào dữ liệu trong bảng 3.1 để trả lời câu hái trong bµi. II, ChuÈn bÞ. GV:Tranh vẽ 3.1, máng nghiêng, bánh xe, đồng hồ bấm giây. HS: Ôn tập kiến thức cũ, dụng cụ học tập. Phương pháp: Thuyết trình, vấn đáp, thí nghiệm thực hành III, Tổ chức hoạt động dạy học. 1. Ổn định lớp: 2. Các bước lên lớp GV: Đỗ Ngọc Hải. Trang 4 Lop8.net. N¨m häc: 2009-2010.

<span class='text_page_counter'>(5)</span> Trường THCS xã Hiệp Tùng. Vaät lyù 8. Hoạt động của giáo viên Hoạt động của học sinh Hoạt động 1: KTBC- tổ chức THHT * KT: VËn tèc lµ g×? C«ng thøc tÝnh vËn tèc nh­ thÕ nµo? §¬n vÞ vËn tèc lµ g×? * Tổ chức: Cung cấp thông tin về dấu hiệu của chuyển động đều, chuyển động không đều để học sinh rút ra đủ về mỗi loại Hoạt động 2: Tìm hiểu về chuyển động đều và chuyển động không đều - Yêu cầu đọc thông tin SGK về chuyển động đều - Đọc thông tin SGK và ghi vở - Chuyển động đều là chuyển động mà và chuyển động không đều vận tốc có độ lớn không đổi theo thời - Yêu cầu học sinh đọc SGK và nghiên cứu câu 1, gian - Chuyển động không đều là chuyển câu2 để trả lời ? Trên quãng đường nào trục bánh xe chuyển động động mà vận tốc có độ lớn thay đổi theo thêi gian đều, quãng đường nào chuyển động không đều - Lµm thÝ nghiÖm 2 theo nhãm vµ tr¶ lêi trong thÝ nghiÖm ? Trong câu 2 chuyển động nào là chuyển động c©u 1, c©u 2 đêu, chuyển động nào không đều Hoạt động 3: Tìm hiểu về vận tốc trung bình và chuyển động không đều - Yêu cầu học sinh đọc thông tin SGK. - §äc th«ng tin SGK. - Yªu cÇu häc sinh tÝnh vËn tèc cña b¸nh xe trong c¸c ®o¹n AB, BC, CD. - TÝnh ®o¹n ®­êng lªn ®­îc cña b¸nh xe trong mçi gi©y. - Tổ chức cho học sinh tính toán ghi kết quả và giải đáp c©u 3. - TÝnh to¸n kÕt qu¶ VAB = sAB/ tAB = 0.05/3= 0.017m/s VBC = 0.15/3 = 0.05 m/s VCD = 0.25/3 = 0.05 m/s - Chuyển động nhanh dần. trên đoạn AD trục bánh xe chuyển động như thế nào, chuyển động này là chuyển động đều hay không đều - Nªu râ kh¸i niÖm vËn tèc trung b×nh: Trong chuyÓn động không đều trung bình mỗi giây vật chuyển động ®­îc bao nhiªu mÐt th× ta nãi vËn tèc trung b×nh chuyÓn động này là bấy nhiêu m/s. L¾ng nghe ghi vë. - Chó ý cho häc sinh vËn tèc trung b×nh trªn qu·ng đường chuyển động không đều thường khác nhau. Vận tốc trung bình trên cả đoạn đường thường khác trung b×nh céng cña c¸c vËn tèc trung b×nh trªn c¸c qu·ng đường liên tiếp của cả đoạn đường đó Hoạt động3: Vận dụng củng cố ? Thế nào là chuyển động đều, chuyển động không đều? Nêu công thức tính vận tốc trung b×nh NhÊn m¹nh l¹i chó ý - Gọi học sinh đọc ghi nhớ SGK - Cho häc sinh tr¶ lêi c©u hái c©u 4, c©u 5, c©u 6 - Yªu cÇu häc sinh tù tr¶ lêi c©u hái IV. Moät soá löu yù: ................................................................................................................................................................. ................................................................................................................................................................. GV: Đỗ Ngọc Hải. Trang 5 Lop8.net. N¨m häc: 2009-2010.

<span class='text_page_counter'>(6)</span> Trường THCS xã Hiệp Tùng. Vaät lyù 8. ................................................................................................................................................................. .................................................................................................................................................................. Kyù duyeät ngaøy:. /. / 09. Đỗ Ngọc HaÛi. Tuaàn:05 Tieát: 04. Ngµy so¹n: / Bµi 4:. /09.. BiÓu diÔn lùc. I. Muïc tieâu - Nêu được thí dụ thể hiện lực tác dụng làm thay đổi vận tốc - Nhận biết được lực là đại lượng vectơ. Biểu diễn vectơ lực II. Chuaån bò GV:Xe l¨n, nam ch©m th¼ng, gi¸ thÝ nghiÖm, kÑp v¹n n¨ng, vËt nÆng ( thÐp ) HS: Ôn tập kiến thức lớp 6. Phương pháp: thuyết trình, vấn đáp. II. Tieán trình daïy hoïc 1. Ổn định lớp: 2. Kieồm tra:- Thế nào là chuyển động đều, chuyển động không đều - C«ng thøc tÝnh v TB 3. Bài mới: Hoạt động của giáo viên Hoạt động của học sinh Hoạt động 1: Tìm hiểu sự tác động của lực và sự thay đổi vận tố - Yªu cÇu nh¾c l¹i kiÕn thøc kh¸i niÖm lùc tõ líp 6 - NÕu häc sinh kh«ng tr¶ lêi ®­îc gi¸o viªn cã thÓ nh¾c l¹i: Lùc cã thÓ lµm biÕn d¹ng hoặc thay đổi chuyển động(thay đổi vận tốc) - Yªu cÇu häc sinh lÊy vÝ dô vÒ lùc lµm vËn tèc vµ lµm vËt bÞ biÕn d¹ng. - Lµm thÝ nghiÖm h×nh4.1 cho häc sinh quan sát sau đó mô tả lại thí nghiệm hình 4.1, 4.2. - Cã thÓ nh¾c l¹i. - Th¶o luËn vµ ®­a ra vÝ dô. - Quan s¸t gi¸o viªn lµm thÝ nghiÖm vµ m« t¶ - H×nh 4.1: Lùc hót cña nam ch©m lªn miÕng thÐplµm t¨ng vËn tèc cña xe l¨n - Gîi ý cho häc sinh tr¶ lêi trong h×nh 4.2 nên xư lăn chuyển động nhanh hơn. - H×nh 4.2: Lùc t¸c dông cña vËt lªn qu¶ bãng lµm qu¶ bãng biÕn d¹ng vµ lùc cña qu¶ bãng ®Ëp vµo vît lµm vît bÞ biÕn d¹ng. Hoạt động 2: Thông báo đặc điểm của lực và cách biểu diễn lực bằng véc tơ - Thông báo lực là 1 đại lượng vectơ - L¾ng nghe, ghi vë - LÊy VD vÒ 1 vËt khi cã lùc t¸c dông GV: Đỗ Ngọc Hải. Trang 6 Lop8.net. N¨m häc: 2009-2010.

<span class='text_page_counter'>(7)</span> Trường THCS xã Hiệp Tùng. Vaät lyù 8. và cho học sinh chỉ ra phương, chiều và độ lín cña lùc - Th«ng b¸o vÒ c¸ch biÓu diÔn vµ ky hiÖu vect¬ lùc - LÊy VD cô thÓ vÏ h×nh vµ chØ ra trªn h×nh vÏ. Lµm theo yªu cÇu cña gi¸o viªn. - L¾ng nghe, ghi vë - Để biểu diễn vectơ lực người ta dùng 1 mòi tªn cã: + Điểm đặt lực + Phương và chiều của lực - NhÊn m¹nh + Lùc cã 3 yÕu tè + Độ dài của mũi tên biểu diễn cường + C¸ch biÓu diÔn lùc độ của lực theo tỷ xích cho trước + Lực phảI thể hiện đầy đủ 3 yếu tố - VÐct¬ lùc ký hiÖu: F - §é lín cña lùc: F Hoạt động 3: Củng cố- vận dụng - Cïng häc sinh tãm t¾t l¹i néi dung - VËn dông tr¶ lêi c©u2, c©u3 - Yªu cÇu häc sinh tr¶ lêi c©u2, c©u 3 + C©u 2: 5kg = 50N - Hướng dẫn học sinh trả lời - Hîp thøc ho¸ c©u tr¶ lêi cña häc sinh + C©u 3 - Gọi học sinh đọc ghi nhớ SGK - §äc SGK Hoạt động 4: Hướng dẫnvề nhà Học thuộc ghi nhớ, nắm được cách biểu diễn lực. Laøm caùc baøi taäp trong SBT. Chuẩn bị trước bài5. IV. Moät soá löu yù: .................................................................................................................................................................. .................................................................................................................................................................. .................................................................................................................................................................. ................................................................................................................................................................... Kyù duyeät ngaøy. /. / 09. Đỗ Ngọc Hải Tuần: 06 Tiết: 05. Bài 5: SỰ CÂN BẰNG LỰC – QUÁN TÍNH. I. Môc tiªu - Nêu được 1 số VD về 2 lực cân bằng. Nhận xét đặc điểm của 2 lực cân bằng và biểu thị b»ng vect¬ lùc - Tự dự đoán và làm thí nghiệm để khẳng đinh “vật chịu tác dụng của 2 lực cân bằng thì vận tốc không đỏi, vật sẽ chuyển động thẳng đều” - Nêu được 1 số VD về quán tính. Giải thích được hiện tượng quán tính II, ChuÈn bÞ GV:M¸y Atót, xe l¨n, 1 qu¶ pin tiÓu HS: Xe lăn. Phương pháp: Thuyết trình, vấn đáp, thí nghiệm thực hành III, Tổ chức hoạt động dạy học. 1. Ổn định lớp: 2. Kiểm tra:Nêu cách biểu diễn lực, vận dụng biểu diễn trọng lực của vật có độ lớn 100N tØ xÝch 1cm øng 20N GV: Đỗ Ngọc Hải. Trang 7 Lop8.net. N¨m häc: 2009-2010.

<span class='text_page_counter'>(8)</span> Trường THCS xã Hiệp Tùng. Vaät lyù 8. 3. Bài mới: Hoạt động của giáo viên Hoạt động của học sinh Hoạt động 1: Tìm hiểu lực cân bằng 1. Hai lực cân bằng là gì? - Yêu cầu học sinh quan sát hình 5.2 SGK hướng Đọc SGK và quan sát tranh vẽ 5.2 để trả lời dÉn häc sinh t×m ®­îc 2 lùc t¸c dông lªn mçi vËt c©u 1 vµ chØ ra cÆp lùc c©n b»ng + C©u 1: a, P vµ Q b, P vµ T - Yªu cÇu häc sinh nhËn xÐt vÒ cÆp lùc nµy vÒ c, P vµ Q phương, chiều, độ lớn và điểm đặt lực - Hướng dẫn học sinh tìm hiểu tiếp về tác dụng * NhËn xÐt: CÆp lùc nµy lµ 2 lùc c©n b»ng của 2 lực cân bằng lên 1 vật đang chuyển động chúng cùng phương, ngược chiều cùng điểm - DÉn d¾t häc sinh dù ®o¸n đặt và cùng độ lớn - Làm thí nghiệm KT, hướng dẫn học sinh theo 2. Tác dụng của hai lực cân bằng lên một dâi quan s¸t vµ ghi kÕt qu¶ thÝ nghiÖm vật đang chuyển động - Chú ý hướng dẫn học sinh quan sát qua 3 giai - Nªu dù ®o¸n ®o¹n: 5.3a,b,c - Quan s¸t gi¸o viªn lµm thÝ nghiÖm - Theo dâi suy nghÜ tr¶ lêi c©u2, 3, 4 - §iÒn b¶ng vµ lµm c©u 5. - Cho häc sinh nhËn xÐt vÒ kÕt qu¶ (vËn tèc cña chónh nh­ thÕ nµo qua 3 kÕt qu¶) - Vậy 1 vật chuyển động có V không đổi gọi là tính vận tốc qua 3 lần đo chuyển động gì? Thêi gian Qu·ng VËn tèc -Vậy 1 vật đang chuyển độngmà chịu tác dụng t(s) ®­êng ®I cm/s S(cm) cña 2 lùc c©n b»ng th× vËt sÏ nh­ thÕ nµo? 1 t1= 0.11 S1=5cm v1=45.4545 - Gi¸o viªn nh¾c l¹i 2 3. t2= 0.22 t3= 0.33. S2=10cm v2=45.4545 S3=15cm v3=45.4545. NhËn xÐt vÒ kÕt qu¶ thÝ nghiÖm vµ vÒ gi¸ trÞ vËn tèc Hai lực cân bằng là hai lực cùng đặt lên một vật, có cường độ bằng nhau, phương nằm trên một đường thẳng, chiều ngược nhau. Dưới tác dụng của các lực cânbằng thì vật đứng yên sã tiếp tục đứng yên, vật chuyển động sẽtiếp tục chuyển động thẳng đều. Hoạt động 3; Tìm hiểu về quán tính - Đưa ra 1 số hiện tượng về quán tính mà học sinh - Nhận xét về các VD mà giáo viên ®­a ra thường gặp - Hướng cho học sinh đi đến nhận xét khi có lực tác dụng mọi vật không thể thay đổi vận tốc 1 L¾ng nghe, ghi vë cách đột ngột được - Khi cã lùc t¸c dông mäi vËt kh«ng thÎ thay đỏi vận tốc 1 cách đột ngột được vì mọi vật - Th«ng b¸o vÒ qu¸n tÝnh đều có quán tính Khi có lực tác dụng mọi vật không thể thay đổi vận tốc đột ngột vì vật có quán tính Hoạt động 4: Củng cố- vận dụng - KÕt luËn nh÷ng chÝnh cña bµi - Cho häc sinh lÊy 1 vµi VD kh¸c - Cho häc sinh lµm c©u hái c©u C6, C7, C8 Sgk - Hướng dẫn và cùng học sinh thảo luận câu trả lời GV: Đỗ Ngọc Hải. Trang 8 Lop8.net. N¨m häc: 2009-2010.

<span class='text_page_counter'>(9)</span> Trường THCS xã Hiệp Tùng. Vaät lyù 8. Kyù duyeät ngaøy. /. / 09. Tuần :7 Tiết: 6. Bµi6: Lùc ma s¸t I.Môc tiªu. - Nhận biết lực ma sát là một loại lực cơ học. Phân biệt được ma sát trượt, ma sát nghỉ, ma sát lăn. Làm thí nghiệm để phát hiện ma sát nghỉ. Phân tích được một số hiện tượng về lực ma sát có lợi, có hại trong đời sống và kĩ thuật. Nêu được cách kh¾c phôc t¸c h¹i cña lùc ma s¸t vµ vËn dông Ých lîi cña lùc nµy. - Rèn kĩ năng đo lực, đo Fms để rút ra nhận xét về đặc điểm của Fms. -Nghiªm tóc, trung thùc vµ hîp t¸c trong thÝ nghiÖm. II. ChuÈn bÞ. - Mçi nhãm: 1 lùc kÕ, 1 miÕng gç cã mãc, 1 qu¶ c©n. - C¶ líp: Tranh vÏ to h×nh 6.1. III. Phương pháp.Trực quan, thực nghiệm, thuyết trình, vấn đáp. IV. TiÕn tr×nh lªn líp. tra bµi cò:(5phót) HS1: Thế nào là hai lực cân bằng? Hiện tượng gì xảy ra khi có lực cân bằng tác dông lªn vËt? Ch÷a bµi tËp 5.5(SBT) HS2: Ch÷a bµi tËp 5.6 (SBT) 3. Bài mới: Hoạt động của GV Hoạt động của HS Hoạt động 1: Tổ chức tình huống häc tËp (3phót) - HS đọc tìng huống trong SGK và thấy được sự - Yêu cầu HS đọc tình huống trong SGK vµ so s¸nh sù kh¸c nhau gi÷a tôc kh¸c nhau gi÷a trôc b¸nh xe bß ngµy x­a víi trục xe đạp và trục bánh ôtô vì có sự xuất hiện bánh xe bò ngày xưa với trục xe đạp æ bi. vµ trôc b¸nh « t«. - Sù ph¸t minh ra æ bi cã ý nghÜa nh­ - Ghi ®Çu bµi. thÕ nµo? Chóng ta cïng t×m hiÓu.... Hoạt động 2: Nghiên cứu khi nào có I. Khi nào có lực ma sát? lùc ma s¸t (15phót) 1. Lực ma sát trượt Yêu cầu HS đọc thông tin mục 1 và - HS đọc thông tin và trả lời được: Fms trượt ở trả lời câu hỏi: Fmstrượt xuất hiện ở m¸ phanh Ðp vµo b¸nh xe. ®©u? - NX: Lực ma sát trượt xuất hiện khi vật - Lực ma sát trượt xuất hiện khi nào? GV: Đỗ Ngọc Hải. Trang 9 Lop8.net. N¨m häc: 2009-2010.

<span class='text_page_counter'>(10)</span> Trường THCS xã Hiệp Tùng. Vaät lyù 8. chuyển động trượt trên mặt vật khác. - C1: Ma sát giữa dây cung ở cần kéo của đàn nhị, violon,... với dây đàn;.... 2. Lùc ma s¸t l¨n - Yêu cầu HS đọc thông tin và trả lời - HS đọc thông tin và trả lời: Fmslăn xuất hiện c©u hái: Fmsl¨n xuÊt hiÖn gi÷a hßn bi khi hßn bi l¨n trªn mÆt sµn. vµ mÆt sµn khi nµo? - C2: Ma sát sinh ra ở các viên bi đệm giữa trục - Yªu cÇu HS t×m thªm vÝ dô vÒ ma quay víi æ trôc. sát lăn trong đời sống và trong kĩ Ma sát giữa các con lăn với mặt trượt thuËt. (dÞch chuyÓn c¸c vËt nÆng, ®Çu cÇu,....). NX: Lùc ma s¸t l¨n xuÊt hiÖn khi mét vËt chuyển đông lăn trên mặt vật khác - C3: Cường độ lực ma sát lăn nhỏ hơn ma sát - Lùc ma s¸t l¨n xuÊt hiÖn khi nµo? trượt 3. Ma s¸t nghØ - Cho HS quan sát và yêu cầu HS phân - HS đọc và nắm được cách tiến hành TN. tích H6.1 để trả lời câu hỏi C3. - Làm thí nghiệm theo hướng dẫn và đọc số chỉ cña lùc kÕ. - Yêu cầu HS đọc hưóng dẫn thí - C4: Vật vẫn đứng yên chứng tỏ vật chịu tác nghiÖm vµ nªu c¸ch tiÕn hµnh. dông cña hai lùc c©n b»ng (Fk = Fmsn) - Yªu cÇu HS tiÕn hµnh TN theo - NX: Lùc ma s¸t nghØ xuÊt hiÖn khi vËt chÞu nhãm. tác dụng của lực kéo mà vật vẫn đứng yên. - Yêu cầu HS trả lời C4 và giải thích. - C5: Trong sản xuất: sản phẩm chuyển động cïng víi b¨ng truyÒn nhê ms nghØ - Lùc ma s¸t nghØ xuÊt hiÖn trong Trong đời sống: nhờ có ma sát nghỉ con người trường hợp nào? míi ®i l¹i ®­îc... Lưu ý: Fmsnghỉ có cường độ thay đổi theo lùc t¸c dông lªn vËt - Yªu cÇu HS t×m vÝ dô vÒ ma s¸t nghØ. II. Lực ma sát trong đời sống và kĩ thuật - Yªu cÇu HS h·y t×m Fmscßn xuÊt hiÖn ë ®©u trong thùc tÕ.. Hoạt động 3: Tìm hiểu về lợi ích và tác hại của lực ma sát trong đời sèng vµ trong kÜ thuËt (10phót) - Yªu cÇu HS quan s¸t H6.3,m« t¶ l¹i t¸c h¹i cña ma s¸t vµ biÖn ph¸p lµm giảm ma sát đó. - GV chèt l¹i t¸c h¹i cña ma s¸t vµ c¸ch kh¾c phôc: tra dÇu mì gi¶m ma s¸t 8 - 10 lÇn; dïng æ bi gi¶m ma s¸t 20-30 lÇn. - ViÖc ph¸t minh ra æ bi cã ý nghÜa ntn? - Yªu cÇu HS quan s¸t H6.4 chØ ra ®­îc lîi Ých cña ma s¸t vµ c¸ch lµm GV: Đỗ Ngọc Hải. - C6: a. Ma sát trượt làm mòn xích đĩa Kh¾c phôc: tra dÇu mì. b. Ma sát trượt làm mòn trục, cản trở CĐ. Kh¾c phôc: l¾p æ bi, tra dÇu mì. c. Ma sát trượt làm cản trở CĐ của thùng. Kh¾c phôc: l¾p b¸nh xe con l¨n. - HS tr¶ lêi C9: T/ d cña æ bi: gi¶m ms s¸t. C7: C¸ch lµm t¨ng ma s¸t a. Tăng độ nhám của bảng b. Tăng độ sâu của rãnh ren Độ nhám của sườn bao diêm c. Tăng độ sâu khía rãnh mặt lốp III. VËn dông - C8: a. Vì ma sát nghỉ giữa sàn với chân người rÊt nhá  ma s¸t cã Ých. b. Lùc ma s¸t lªn lèp « t« qu¸ nhá nªn b¸nh xe bị quay trượt  ma sát có ích. c. Vì ma sát giữa mặt dường với đế giày làm mòn đế  ma sát có hại. d. Để tăng độ bám của lốp xe với mặt đường . Trang 10 Lop8.net. N¨m häc: 2009-2010.

<span class='text_page_counter'>(11)</span> Trường THCS xã Hiệp Tùng. Vaät lyù 8. t¨ng (C7). ma s¸t cã lîi. Hoạt động 4: Vận dụng- Cũng cố (10phót) - Yªu cÇu HS gi¶i thÝch c¸c hiÖn tượng trong C8 và cho biết trong các hiện tượng đó ma sát cã Ých hay cã h¹i. - Yªu cÇu HS hÖ thèng l¹i kiÕn thøc. - GV giíi thiÖu môc: Cã thÓ em ch­a biÕt. 4.DÆn dß :(2phót) - Häc bµi vµ lµm bµi tËp 6.1- 6.5 (SBT). -Ôn tập lại từ bài 1 đến bài 6.. Kyù duyeät ngaøy. Tuần 8 TiÕt 7. /. / 09. ¤n tËp. I.Môc tiªu. -Hệ thống hoá kiến thức từ bài 1 đến bài 6. - Ph©n tÝch , so s¸nh, tæng hîp, tãm t¾t vµ gi¶i bµi tËp vËn tèc, biÓu diÔn lùc. -Nghiêm túc, trung thực và tích cực tự giác hoạt động. II. ChuÈn bÞ. -Mỗi học sinh phải tự ôn tập từ bài 1 đến bài 6 III. Phương pháp. Thuyết trình, vấn đáp, trắc nghiệm khách quan, tự luận. IV. TiÕn tr×nh lªn líp. 1. ổn định lớp. 2.KiÓm tra bµi cò. 3.Bµi míi. Hoạt động của GV Hoạt động của HS GV :Thế nào là chuyển động cơ HS :Vị trí của vật so với vật mốc thay đổi theo học. ?đứng yên ?Cho ví dụ ? thời gian thì vật chuyển động so với vật mốc gọi GV yêu câu các em học sinh lấy ví là chuyển động cơ học (chuyển động). dô vµ nhËn xÐt vÝ dô cña b¹n HS :Vị trí của vật so với vật mốc không thay đổi m×nh ? theo thời gian thì vật vật đó được coi là đứng yên. GV : chuyển động hay đứng yên Hs lấy ví dụ về chuyển động và đứng yên, nhận cã tÝnh chÊt g× ? cho vÝ dô ?Nªu xÐt c¸c vÝ dô cña b¹n m×nh. các dạng của chuyển đông mà em Chuển động hay đứng yên có tính chất tương đối, đã được học, cho ví dụ. ? một vật có thể chuyển động đối với vật này nhưng klại đứng yên với vật khác. Hs lấy ví dụ về tính chất tương đối của chuyển động. GV: Đỗ Ngọc Hải. Trang 11 Lop8.net. N¨m häc: 2009-2010.

<span class='text_page_counter'>(12)</span> Trường THCS xã Hiệp Tùng. Vaät lyù 8. §é lín vËn tèc cho biÕt sù nhanh, chËm cña chuyển động và được tính bằng độ dài quãng đường đi được trong một đơn vị thời gian. GV :§é lín cña vËn tèc cho biÕt điều gì ?được xác định như thế nµo ?. GV :§¬n vÞ vËn tèc phô thuéc vµo yÕu tè nµo ? GV : Chuyển động đều là gì? Lấy ví dụ về chuyển động đều trong thùc tÕ. + Chuyển động không đều là gì? T×m vÝ dô trong thùc tÕ. - GV: T×m vÝ dô trong thùc tÕ vÒ chuyÓn động đều và chuyển động không đều, chuyển động nào dễ tìm hơn? GV: VËn tèc trung b×nh ®­îc tÝnh b»ng biÓu thøc nµo? GV :Tại sao nói lực là một đại lượng véc tơ ? GV : nªu c¸ch biÔu diÔn lù vµ ký hiÖu lùc ?. - C«ng thøc tÝnh vËn tèc: v=. s t. Trong đó: v. lµ vËn tèc. S: lµ qu·ng ®­êng ®i ®­îc t :là thời gian đi hết q.đ đó - HS trả lời: đơn vị vận tốc phụ thuộc vào đơn vị chiều dài và đơn vị thời gian. HS: Chuyển động đều là chuyển động mà vận tốc không thay đổi theo thời gian VD: chuyển động của đầu kim đồng hồ, của trái đất xung quanh mặt trời,... + Chuyển động không đều là chuyển động mà vận tốc thay đổi theo thời gian VD: Chuyển động của ô tô, xe máy,... HS : vtb =. s t. Trong đó: -s :là độ dài quảng đường đI được. t :là thời gian đI hết quảng đường đó HS:Lực là một đại lượng có độ lớn, phương và chiều gọi là đại lượng véc tơ. HS:C¸ch biÓu diÔn lùc: BiÓu diÔn vÐc t¬ lùc b»ng mét mòi tªn cã: + Gốc là điểm mà lực tác dụng lên vật (điểm đặt cña lùc). + Phương và chiều là phương và chiều của lực. + Độ dài biểu diễn cường độ của lực theo một tỉ lệ xích cho trước. Ký hiÖu vÐc t¬ lùc : vÐc t¬ lùc ®­îc kÝ hiÖu b»ng ch÷ F cã mòic tªn ë . trên : F . Cường độ của lực được ký hiệu bằng ch÷ F kh«ng cã mòi tªn ë trªn :F Một vật đang chuyển động, nếu chịu tác dụng của các lực cân bằng thì sẽ tiếp tục chuyển động thẳng đều. HS :Lực ma sát trượt xuất hiện khi vật chuyển động trượt trên mặt vật khác. +Lùc ma s¸t l¨n xuÊt hiÖn khi mét vËt chuyÓn GV :Mét vËt nÕu ®ang chuyÓn đông lăn trên mặt vật khác. động nếu chịu tác dụng của các lực +Lực ma sát nghỉ xuất hiện khi vật chịu tác dụng c©n b»ng th× vËt sÏ nh­ thÕ nµo ? của lực kéo mà vật vẫn đứng yên. GV : Lực ma sát trượt xuất hiện HS : ma s¸t võa cã lîi vµ cã h¹i. Tuú trong tõng khi nµo? trường hợp. GV :Lùc ma s¸t l¨n xuÊt hiÖn khi nµo? GV:Lùc ma s¸t nghØ xuÊt hiÖn GV: Đỗ Ngọc Hải. HS:Tãm t¾t: Cho biÕt : Trang 12 Lop8.net. N¨m häc: 2009-2010.

<span class='text_page_counter'>(13)</span> Trường THCS xã Hiệp Tùng. Vaät lyù 8. trong trường hợp nào? GV:Ma s¸t cã lîi hay cã h¹i ? GV: Yªu cÇu häc sinh tãm t¾t vµ lµm bµi tËp sau: Mét vËt chuyÓn động từ A đến C. Quảng đường từ A đến B dài 120km vật đi hết 2h, quảng đường từ B đến C vật đi hết 3h víi vËn tèc 50km/h.Qu¶ng đường từ C đến D Dài 30km vật đi víi vËn tèc 30km/h. TÝnh vËn tèc trung b×nh trªn c¶ ®o¹n ®­êng A đến D. GV: yªu cÇu hai em lªn b¶ng viÕt tãm t¾t vµ gi¶i bµi tËp. -C¸c em cßn l¹i lµm bµi tËp vµo giÊy nh¸p. GV theo dâi hs lµm bµi vµ uèn n¾n khi cÇn thiÕt.. s1 =120km; t1=2h; v2 = 50km/h; t2 = 3h ; s3 = 30km; v3 = 30km/h. T×m vtb =? Gi¶i: Độ dài quảng đường từ B đến C là : Tõ c«ng thøc: v=. s => s2 = v2t2 =50km/h.3h = 150km. t. Thời gian vật đi hết quảng đường từ C đến D: Tõ c«ng thøc v =. s s 30km => t3 = 3 = =1h. t v3 30km / h. Vởn tốc trung bình trên cả đoạn đường A đến D là: vtb =. s1  s 2  s3 120km  150km  30km   50km / h t1  t 2  t 3 2h  3h  1h. HS nhận xét bài làm của bạn mình và đánh giá cho ®iÓm.. 4 D¨n dß: (2phót) -Xem lai lý thuyết , bài tập trong sách bài tập từ bài 1 đến bài 6 thật kỹ để chuÈn bÞ kiÓm tra 1 tiÕt tuÇn sau.. Kyù duyeät ngaøy. /. / 09. Tuần: 8 Tiết: 7. KIỂM TRA 1 TIẾT I. Mục tiêu: Giúp HS: -Đánh giá việc thu nhận kiến thức từ bài 1 nđến bài 6. -Ph©n tÝch , so s¸nh, tæng hîp, tãm t¾t vµ gi¶i bµi tËp vËn tèc. -Nghiêm túc, trung thực và tích cực tự giác hoạt động. II. Chuẩn bị: Gv: Đề phôtô, đáp án có ma trận. HS Ôn tập kiến thức đã học. Phương pháp: HS hoạt động cá nhân. A. Ma trận: Mức độ yêu cầu Nội dung Nhận biết Thông hiểu Vận dung TN TL TN TL TN TL Câu1; Câu8 Câu6a Câu6b Chuyển động cơ học 2;5a 1,0 đ 1,5 đ 1,5 đ 2,5 đ GV: Đỗ Ngọc Hải. Trang 13 Lop8.net. Tổng 6 câu 6,5 đ. N¨m häc: 2009-2010.

<span class='text_page_counter'>(14)</span> Trường THCS xã Hiệp Tùng. Lực cơ học Tổng. Vaät lyù 8. Câu5b 0,5 đ 4 câu 3,0 đ. Câu3 Câu7 Câu4 0,5 đ 2,0 đ 0,5 đ 3 câu 2 câu 4,0 đ 3,0 đ. 4 câu 3,5 đ 4 câu 10,0 đ. B. Đề bài: Phần I: Trắc nghiệm:( 3,0 điểm ) Em hãy khoanh tròn chữ cái đứng trước câu trả lời đúng trong các câu sau: Câu 1.Có một ô tô chạy trên đường, câu mô tả nào sau đây là đúng? A.Ô tô đang chuyển động. B.Ô tô đang đứng yên. C.Ô tô đang chuyển động so vơí hàng cây bên đường. D.Ô tô chuyển động so với người lái xe. Câu 2.Độ dài quãng đường (s) đi được trong thời gian (t) và vận tốc của chuyển động (v) liên hệ với nhau bằng hệ thức: A. v = s . t B. s= v.t C. v=t/s D. t = s . v Câu 3.Khi chỉ chịu tác dụng của hai lực cân bằng. A. Vật đang đứng yên sẽ chuyển động nhanh dần. B. Vật đang chuyển động sẽ dừng lại. C. Vật đang chuyển động đều sẽ không còn chuyển động đều nữa. D. Vật đang chuyển động sẽ chuyển động thẳng đều mãi. Câu 4.Cách làm nào sau đây giảm được lực ma sát? A. Tăng độ nhám của mặt tiếp xúc. B.Tăng lực ép lên mặt tiếp xúc. C. Tăng độ nhẵn (bóng) giữa các mặt tiếp xúc. D.Tăng diện tích bề mặt tiếp xúc. Câu 5( 1điểm) Điền từ thích hợp vào chỗ trống trong các câu sau. a. Độ lớn của vận tốc cho biết sự (1).............................................của chuyển động. b. Dưới tác dụng của các lực cân bằng một vật đang chuyển động sẽ (2) ................... ....................................................... II.Tự luận:(7,0 điểm) Câu 6: (2,5 đ) a, Khi đi trên đò, đò đột ngột rẽ sang trái thì em bị ngã về phía nào? b, Dựa vào khái niệm quán tính em hãy giải thích hiện tượng ở ý a? Câu 7(2điểm ) Em hãy biểu diễn véc tơ lực sau. Lực kéo một vật từ trái sang phải, theo phương ngang, có cường độ 2000N.(chọn tỉ xích 1cm ứng với 500N ). Câu 8 (2,5điểm) Một người đi xe đạp xuống một cái dốc dài 150m hết 30s. Khi hết dốc xe lăn tiếp một quãng đường nằm ngang dài 90 m trong 15s.Tính vận tốc trung bình trên quãng đường dốc, trên quãng đường nằm ngang và trên cả hai quãng đường.. C. Đáp án Phần I: Trắc nghiệm: Mỗi ý đúng 0,5 điểm x 4 = 2,0 đ 1 2 3 4 C B D C Câu 5: mỗi cụm tù đúng HS được 0, 5đ (1) nhanh hay chậm (2) tiếp tục chuyển động thẳng điều Phần II.Tự luận: Câu 6: Khi đi trên đò, đò đột ngột rẽ sang trái thì em bị ngã về phía bên phải. 1,0 đ Vì đò đột ngột thay đổi chuyển động em có quán tính không thể thay đổi chuyển động nên bị ngả về bên phải. 1,5 đ GV: Đỗ Ngọc Hải. Trang 14 Lop8.net. N¨m häc: 2009-2010.

<span class='text_page_counter'>(15)</span> Trường THCS xã Hiệp Tùng. Vaät lyù 8. Câu 7: HS biẻu diễn đúng các yếu tố của lực Sai một yếu tố trừ Câu 8:. 2,0 đ 0,5 đ. s 150 = =5 m/s t 30 s 90 Vận tốc của xe đạp trên đường nằm ngang: v = = = 6 m/s t 15 s 150  90 Vận tốc trung bình trên cả hai quảng đường: v tb =  =5,47 m/s t 30  15. Vận tốc của xe đạp khi xuống dốc: v =. III. Tiến trình lên lớp; 1. Ổn định lớp: 2. Kieåm tra: 3. Củng cố hướng dẫn về nhà: - Thu bài kiểm tra số lượng. - Nhaän xeùt. - Về nhà chuẩn bị trước bài Aùp suất. Tuần: 10 TiÕt: 9. 0,75 đ 0,75 đ 1,0 đ. Kyù duyeät ngaøy. /. / 09. Bµi7: ¸p suÊt. I.Môc tiªu. - Phát biểu được định nghĩa áp lực và áp suất. Viết được công thức tính áp suất, nêu được tên và đơn vị các đại lượng có trong công thức. Vận dụng được công thức áp suất để giải các bài tập đơn giản về áp lực, áp suất. Nêu các cách làm tăng, giảm áp suất trong đời sống và kĩ thuật, dùng nó để giải thích được một số hiện tượng đơn giản thường gặp. - Lµm thÝ nghiÖm xÐt mèi quan hÖ gi÷a ¸p suÊt vµo hai yÕu tè: diÖn tÝch vµ ¸p lùc. -TiÕn hµnh thÝ nghiÖm, kh¸I qu¸t, ph©n tÝch. -Nghiªm tóc, trung thùc vµ hîp t¸c trong thÝ nghiÖm. II. ChuÈn bÞ. - Mçi nhãm: 1 khay nhùa, 3 miÕng kim lo¹i h×nh hép ch÷ nhËt, 1 tói bét. - C¶ líp: 1 b¶ng phô kÎ b¶ng 7.1 (SGK). Phương pháp.Trực quan, thực nghiệm, thuyết trình, vấn đáp. III. TiÕn tr×nh lªn líp. 1. ổn định lớp 2.KiÓm tra bµi cò: Gv: Tr¶ bµi kiÓm tra cho häc sinh vµ nhËn xÐt s¬ bé vÒ bµi lµm va nh÷ng sai sãt nghiªm träng nÕu cã cña c¸c em häc sinh.(5phót) Hoạt động của GV Hoạt động của HS Hoạt động 1: Tổ chức tình huống học GV: Đỗ Ngọc Hải. Trang 15 Lop8.net. N¨m häc: 2009-2010.

<span class='text_page_counter'>(16)</span> Trường THCS xã Hiệp Tùng. Vaät lyù 8. tËp (3phót) - Tại sao khi lặn sâu người thợ lặn phải mÆc bé ¸o lÆn chÞu ®­îc ¸p suÊt lín? Hoạt động 2: Hình thành khái niệm ¸p lùc (10phót) - Yêu cầu HS đọc thông tin mục I và trả lêi c©u hái: ¸p lùc lµ g×? Cho vÝ dô?. - HS ®­a ra dù ®o¸n. - Ghi ®Çu bµi. I. ¸p lùc lµ g×? - HS đọc thông tin và trả lời được: ¸p lùc là lực ép có phương vuông góc với mặt bị ép. - VD: Người đứng trên sàn nhà đã ép lên sàn nhà một lực F bằng trọng lượng P có phương vu«ng gãc víi sµn nhµ. - Yêu cầu HS nêu thêm một số ví dụ về - HS trả lời C1, thảo luận chung cả lớp để thèng nhÊt c©u tr¶ lêi ¸p lùc. a) Lùc cña m¸y kÐo t/d lªn mÆt ®­êng - Yªu cÇu HS lµm viÖc c¸ nh©n víi c©u b) Lùc cña ngãn tay t/d lªn ®Çu ®inh Lùc cña mòi ®ing t¸c dông lªn gç C1: Xác địng áp lực (H7.3). - Trọng lượng P không vuông góc với diện - Tổ chức cho HS thảo luận để thống tÝch bÞ Ðp th× kh«ng gäi lµ ¸p lùc. nhÊt c©u tr¶ lêi. - Trọng lượng P có phải lúc nào cũng là II. áp suất 1. T¸c dông cña ¸p lùc phô thuéc vµo yÕu tè ¸p lùc kh«ng? V× sao? nµo? Hoạt động 3: Nghiên cứu về áp suất (18phót) - GVgîi ý: KÕt qu¶ t¸c dông cña ¸p lùc - HS nêu phương án làm TN và thảo luận là độ lún xuống của vật. chung để thống nhất (Xét một yếu tố, yếu tố XÐt kÕt qu¶ t¸c dông cña ¸p lùc vµo 2 còn lại không đổi). yếu tố: độ lớn của áp lực và S bị ép. - Muèn biÕt kÕt qu¶ t¸c dông cña phô - HS nhËn dông cô vµ tiÕn hµnh TN theo thuéc S bÞ Ðp th× ph¶i lµm TN ntn? - Muèn biÕt kÕt qu¶ t¸c dông cña ¸p lùc nhãm, quan s¸t vµ ghi kÕt qu¶ vµo b¶ng 7.1. - HS thảo luận để thống nhất kết luận. phụ thuộc độ lớn áp lực thì làm TN C3: T¸c dông cña ¸p lùc cµng lín khi ¸p lùc ntn? cµng lín vµ diÖn tÝch bÞ Ðp cµng nhá. - GV ph¸t dông cô cho c¸c nhãm,theo 2. C«ng thøc tÝnh ¸p suÊt dâi c¸c nhãm lµm TN. - HS đọc thông tin và phát biểu khái niệm áp - Gọi đại diện nhóm đọc kết quả. - Kết quả tác dụng của áp lực phu thuộc suất: áp suất là độ lớn của áp lực trên một như thế nào và độ lớn áp lực và S bị ép? đơn vị diện tích bị ép F - Muèn lµm t¨ng t¸c dông cña ¸p lùc - C«ng thøc: p = phải làm như thế nào? (ngược lại) S - GV: Để xác định tác dụng của áp lực Trong đó: p là áp suất, F là áp lực tác dụng lên lªn mÆt bÞ Ðp  ®­a ra kh¸i niÖm ¸p mÆt bÞ Ðp cã diÖn tÝch S. suÊt. - §¬n vÞ: F : N ; S : m2  p : N/m2 - Yêu cầu HS đọc thông tin và rút ra 1N/m2 = 1Pa (Paxcan) ®­îc ¸p suÊt lµ g×? III. VËn dông - GV giíi thiÖu c«ng thøc tÝnh ¸p suÊt. - HS th¶o luËn ®­a ra nguyªn t¾c lµm t¨ng,gi¶m ¸p suÊt. LÊy vÝ dô minh ho¹ - §¬n vÞ ¸p suÊt lµ g×? - C5: Tãm t¾t Gi¶i P1= 340000N ¸p suÊt cña xe t¨ng lªn Hoạt động4: Vận dụng- Cũng cố S1=1.5m2 mặt dường là: (7phót) F P P2= 20000N p1= 1 = 1 =226 666,6 - Hướng dẫn HS thảo luận nguyên tắc S1 S1 lµm t¨ng, gi¶m ¸p suÊt vµ t×m vÝ dô. 2 S2= 250cm (N/m2) - Hướng dẫn HS trả lời C5: Tóm tắt đề = 0,025m2 ¸p suÊt cña «t« lªn mÆt bài, xác định công thức áp dụng. p =? ®­êng lµ: 1. p2=?. GV: Đỗ Ngọc Hải. Trang 16 Lop8.net. N¨m häc: 2009-2010.

<span class='text_page_counter'>(17)</span> Trường THCS xã Hiệp Tùng. Vaät lyù 8. P2=. F2 P2 = =800 000(N/m2) S2 S2. - Dùa vµo kÕt qu¶ yªu cÇu HS tr¶ lêi NX: p1< p2 c©u hái ë phÇn më bµi. 4.D¨n dß :(2phót) -Häc thuéc phÇn ghi nhí. -Làm các bài tập trong SBT của bài 7, soạn trước bài 8 SGK.. Kyù duyeät ngaøy. /. / 09. Tuaàn 11 TiÕt 10. Bµi 8: ¸p suÊt chÊt láng- B×nh th«ng nhau. I.Môc tiªu. - M« t¶ ®­îc TN chøng tá sù tån t¹i cña ¸p suÊt trong lßng chÊt láng. ViÕt ®­îc công thức tính áp suất chất lỏng, nêu được tên và đơn vị các đại lượng có trong c«ng thøc. Vận dụng được công thức tính áp suất chất lỏng để giải các bài tập đơn giản. Nêu được nguyên tắc bình thông nhau và dùng nó để giải thích một số hiện tượng. - Rèn kỹ năng quan sát hiện tượng thí nghiệm, rút ra nhận xét. -Nghiªm tóc, hîp t¸c khi lµm thÝ nghiÖm vµ yªu thÝch m«n häc. II. ChuÈn bÞ. - Mỗi nhóm: 1 bình trụ có đáy C và các lỗ A, B ở thành bình bịt màng cao su mỏng, 1 bình trụ có đĩa D tách rời làm đáy, 1 bình thông nhau, 1 cốc thuỷ tinh. - C¶ líp: H8.6, H8.8 & H8.9 (SGK). III. Phương pháp.Trực quan, thực nghiệm, thuyết trình, vấn đáp. IV. TiÕn tr×nh lªn líp. 1. OÅn định lớp GV: Đỗ Ngọc Hải. Trang 17 Lop8.net. N¨m häc: 2009-2010.

<span class='text_page_counter'>(18)</span> Trường THCS xã Hiệp Tùng. Vaät lyù 8. 2.KiÓm tra bµi cò:(3phót) HS1: áp suất là gì? Công thức tính và đơn vị của áp suất? Chữa bài tập 7.5 (SBT) HS2: Nªu nguyªn t¾c t¨ng, gi¶m ¸p suÊt? Ch÷a bµi tËp 7.4 (SBT) Hoạt động của GV Hoạt động của HS Hoạt động 1: Tổ chức tình huống häc tËp (2phót) - HS ®­a ra dù ®o¸n. - Tại sao khi lặn sâu người thợ lặn ph¶i mÆc bé ¸o lÆn chÞu ®­îc ¸p suÊt lín? Hoạt động 2: Nghiên cứu sự tồn tại 1. Sự tồn tại của áp suất trong lòng chất lỏng cña ¸p suÊt trong lßng chÊt láng a. ThÝ nghiÖm 1 (15phót) - Khi đổ chất lỏng vào trong bình thì - HS nêu dự đoán. Nhận dụng cụ làm thí nghiệm kiểm tra, quan sát hiện tượng và trả lời chÊt láng cã g©y ¸p suÊt lªn b×nh? C1, C2. NÕu cã th× cã gièng ¸p suÊt cña chÊt C1: Mµng cao su bÞ biÕn d¹ng chøng tá chÊt r¾n? lỏng gây ra áp lực và áp suất lên đáy bình và - GV giíi thiÖu dông cô thÝ thµnh b×nh. nghiệm,nêu rõ mục đích của thí C2: Chất lỏng gây áp suất lên mọi phương. nghiÖm. Yªu cÇu HS dù ®o¸n hiÖn b. ThÝ nghiÖm 2 tượng, kiểm tra dự đoán bằng thí - HS nhËn dông cô, n¾m ®­îc c¸ch tiÕn hµnh vµ nghiÖm vµ tr¶ lêi c©u C1, C2. dù ®o¸n kÕt qu¶ thÝ nghiÖm. - Các vật đặt trong chất lỏng có chịu - HS tiến hành thí nghiệm theo sự hướng dẫn ¸p suÊt do chÊt láng g©y ra kh«ng? cña GV vµ tr¶ lêi C3: ChÊt láng g©y ra ¸p suÊt - GV giíi thiÖu dông cô,c¸ch tiÕn theo mọi phương lên các vật ở trong lòng nó. hµnh thÝ nghiÖm, cho HS dù ®o¸n c. KÕt luËn: ChÊt láng kh«ng chØ g©y ra ¸p hiện tượng xảy ra. suất lên đáy bình mà lên cả thành b×nh vµ c¸c vËt ë trong lßng nã. - Đĩa D không rời khỏi đáy hình trụ 2. C«ng thøc tÝnh ¸p suÊt chÊt láng điều đó chứng tỏ gì? (C3) - Tổ chức thảo luận chung để thống nhÊt phÇn kÕt luËn. Hoạt động 3: Xây dựng công thức tÝnh ¸p suÊt chÊt láng (5phót) - Yªu cÇu HS dùa vµo c«ng thøc tÝnh áp suất ở bài trước để tính áp suất chÊt láng + BiÓu thøc tÝnh ¸p suÊt? + ¸p lùc F? BiÕt d,V  tÝnh P =?. p =. F P d.V d .S .h = = = = d.h S S S S. VËy: p = d.h Trong đó: p: áp suất ở đáy cột chất lỏng d: trọng lượng riêng của chất lỏng (N/m2) h: chiÒu cao cña cét chÊt láng tõ ®iÓm cÇn tÝnh ¸p suÊt lªn mÆt tho¸ng (m2) - §¬n vÞ: Pa - Chú ý: Trong một chất lỏng đứng yên áp suất tại những điểm có cùng độ sâu có độ lớn như nhau. 3. B×nh th«ng nhau - HS thảo luận nhóm để dự đoán kết quả - TiÕn hµnh thÝ nghiÖm theo nhãm vµ rót ra kÕt - So s¸nh pA, pB, pc? luËn (Chän tõ thÝch hîp ®iÒn vµo kÕt luËn) Yªu cÇu HS gi¶i thÝch . . . vµ rót nhËn xÐt A B C KÕt luËn: Trong b×nh th«ng nhau chøa cïng Hoạt động 4: Tìm hiểu nguyên tắc một chất lỏng đứng yên, các mực chất lỏng ở các nhánh luôn luôn ở cùng một độ cao. b×nh th«ng nhau (10ph) - GV giíi thiÖu b×nh th«ng nhau. Yªu 4. VËn dông - HS tr¶ lêi C6 & C7 cÇu HS so s¸nh pA ,pB vµ dù ®o¸n Gi¶i nước chảy như thế nào (C5)? Yêu cầu C7: Tóm tắt GV: Đỗ Ngọc Hải. Trang 18 Lop8.net. N¨m häc: 2009-2010.

<span class='text_page_counter'>(19)</span> Trường THCS xã Hiệp Tùng. Vaät lyù 8. HS lµm thÝ nghiÖm (víi HSG: yªu cÇu h =1,2m áp suất của nước lên đáy h1 = 0,4m thïng lµ: gi¶i thÝch) 3 - Yªu cÇu HS rót ra kÕt luËn tõ kÕt d = 10000N/m p = d.h = 12000 (N/m2) qu¶ thÝ nghiÖm. p =? áp suất của nước lên một p1 =? điểm cách đáy thùng 0,4m: Hoạt động 5: Vận dụng-Cũng cố 2 p (8phót) 1 = d.(h - h1) = 8000 (N/m ) - C8: Vßi cña Êm a cao h¬n vßi cña Êm b nªn - Yªu cÇu HS tr¶ lêi C6. ấm a chứa được nhiều nước hơn. - Yêu cầu HS ghi tóm tắt đề bài - C9: Mùc chÊt láng trong b×nh kÝn lu«n b»ng C7.Gäi 2 HS lªn b¶ng ch÷a. GV chuÈn l¹i biÓu thøc vµ c¸ch tr×nh mùc chÊt láng mµ ta nh×n thÊy ë phÇn trong suèt (èng ®o mùc chÊt láng). bµy cña HS. - GV hướng dẫn HS trả lời C8: ấm và vòi hoạt động dựa trên nguyên tắc nµo? - Yªu cÇu HS quan s¸t H8.8 vµ gi¶i thích hoạt động của thiết bị này. - ChÊt láng g©y ra ¸p suÊt cã gièng chÊt r¾n kh«ng? C«ng thøc tÝnh? - §Æc ®iÓm b×nh th«ng nhau - GV giíi thiÖu nguyªn t¾c cña m¸y dïng chÊt láng. 4.DÆn dß:(2phót). - Häc bµi vµ lµm bµi tËp 8.1 - 8.6 (SBT). - Soạn trước bài 9: áp suất khí quyển.. Phần ký duyệt :. /. / 09. Tuần : 12 Tiết : 11. Bµi 9: ¸p suÊt khÝ quyÓn I.Môc tiªu. - Gi¶i thÝch ®­îc sù tån t¹i cña líp khÝ quyÓn vµ ¸p suÊt khÝ quyÓn. Gi¶i thÝch được thí nghiệm Torixeli và một số hiện tượng đơn giản. Hiểu được vì sao áp suất khí quyển thường được tính bằng độ cao của cột thuỷ ngân và biết cách đổi đơn vị mmHg sang N/ m2. - Biết suy luận, lập luận từ các hiện tượng thực tế và kiến thức để giải thích sự tồn tại của áp suất khí quyển và xác định được áp suất khí quyển. GV: Đỗ Ngọc Hải. Trang 19 Lop8.net. N¨m häc: 2009-2010.

<span class='text_page_counter'>(20)</span> Trường THCS xã Hiệp Tùng. Vaät lyù 8. - Rèn kỹ năng quan sát hiện tượng, Phân tích, khái quát hoá, tổng hợp. -Yªu thÝch vµ nghiªm tóc trong häc tËp. II. ChuÈn bÞ. - Mçi nhãm: 1 vá hép s÷a (chai nhùa máng), 1 èng thuû tinh dµi 10 - 15cm tiÕt diện 2 - 3mm, 1 cốc đựng nước. - Phương pháp.Trực quan, thực nghiệm, thuyết trình, vấn đáp. III. TiÕn tr×nh lªn líp. 1. ổn định lớp 2.KiÓm tra bµi cò:(3phót) HS1: Viết công thức tính áp suất chất lỏng,giải thích các đại lượng có trong công thøc. Nêu đặc điểm của áp suất chất lỏng và bình thông nhau. HS2: Ch÷a bµi tËp 8.4 (SBT). Hoạt động của GV Hoạt động của HS Hoạt động 1:Tổ chức tình huống - HS quan sát thí nghiệm, theo dõi hiện tượng xảy häc tËp(2phót) ra vµ tr¶ lêi c©u hái cña GV. - GV làm thí nghiệm : Lộn ngược - HS ®­a ra dù ®o¸n vÒ nguyªn nh©n cña hiÖn một cốc nước đầy được đậy kín tượng xảy ra. bằng một tờ giấy không thấm nước thì nước có chảy ra ngoài không? Vì - Ghi đầu bài. 1. Sù tån t¹i cña ¸p suÊt khÝ quyÓn sao lại có hiện tượng đó? Hoạt động 2: Tìm hiểu về sự tồn t¹i cña ¸p suÊt khÝ quyÓn (15phót) - HS nghe vµ gi¶i thÝch ®­îc sù tån t¹i cña ¸p - GV gi¶i thÝch sù tån t¹i cña líp khÝ suÊt khÝ quyÓn + KhÝ quyÓn lµ líp kh«ng khÝ dµy hµnh ngµn quyÓn. - Hướng dẫn HS vận dụng kiến thức km bao bọc quanh trái đất. đã học để giải thích sự tồn tại của áp + Không khí có trọng lượng nên trái đất và mọi vật trên trái đất chịu áp suất của lớp khí quyển suÊt khÝ quyÓn. nµy gäi lµ ¸p suÊt khÝ quyÓn. - HS lµm thÝ nghiÖm 1 vµ 2, th¶o luËn kÕt qu¶ thÝ nghiệm để trả lời các câu hỏi C1: ¸p suÊt trong hép nhá h¬n ¸p suÊt khÝ quyÓn - Yªu cÇu HS lµm thÝ nghiÖm 1 bªn ngoµi nªn hép bÞ mÐo ®i. (H9.2), thÝ nghiÖm 2 (H9.3), quan C2: áp lực của khí quyển lớn hơn trọng lượng của sát hiện tượng thảo luận về kết quả cột nước nên nước không chảy ra khỏi ống. vµ tr¶ lêi c¸c c©u C1, C2 & C3. C3: ¸p suÊt kh«ng khÝ trong èng + ¸p suÊt cét chất lỏng lớn hơn áp suất khí quyển nên nước ch¶y ra ngoµi. C4: ¸p suÊt kh«ng khÝ trong qu¶ cÇu b»ng 0, vá qu¶ cÇu chÞu ¸p suÊt khÝ quyÓn tõ mäi phÝa lµm hai b¸n cÇu Ðp chÆt víi nhau. - GV m« t¶ thÝ nghiÖm 3 vµ yªu cÇu 2. §é lín cña ¸p suÊt khÝ quyÓn HS giải thích hiện tượng (trả lời câu C12: Vì độ cao của lớp khí quyển không xác định được chính xác và trọng lượng riêng của không C4) khí thay đổi theo độ cao. a. ThÝ nghiÖm T«rixenli - HS n¾m ®­îc c¸ch tiÕn hµnh TN Hoạt động 3: Tìm hiểu về độ lớn b. §é lín cña ¸p suÊt khÝ quyÓn cña ¸p suÊt khÝ quyÓn (16phót) - GV nãi râ cho HS v× sao kh«ng thÓ C5: ¸p suÊt t¹i A vµ B b»ng nhau v× hai ®iÓm nµy cïng ë trªn mÆt ph¼ng n»m ngang trong chÊt dùng cách tính độ lớn áp suất chất láng. lỏng để tính áp suất khí quyển. GV: Đỗ Ngọc Hải. Trang 20 Lop8.net. N¨m häc: 2009-2010.

<span class='text_page_counter'>(21)</span>