Ứng dụng kinh tế tuần hoàn trong quản lý chất thải và phục hồi tài nguyên

Ứng dụng kinh tế tuần hoàn trong quản
lý chất thải và phục hồi tài nguyên
Hội thảo về Kinh tế Tuần hồn do MONRE thực hiện
Tháng 8 năm 2019

Sunil Herat
Phó giáo sư về quản lý chất thải
Trường Kỹ thuật và Môi trường Xây dựng
Đại học Griffith, Brisbane, Úc
Email:


Tại sao chúng ta cần quản lý chất thải??
• Quản lý chất thải là một thách thức lớn trên toàn thế giới,
đặc biệt là ở các thành phố lớn.
• Gia tăng dân số, di cư từ nông thôn đến thành thị và gia tăng
tiêu dùng đều góp phần vào thách thức này.
• Liên Hợp Quốc ước tính rằng thế giới tạo ra khoảng 7 đến 10
tỷ tấn chất thải rắn từ các hộ gia đình đơ thị, thương mại,
cơng nghiệp và xây dựng.
• Các thành phố thu nhập thấp ở châu Á và châu Phi sẽ tăng
gấp đôi lượng rác thải trong vịng 15-20 năm tới.
• Quản lý chất thải kém có thể có tác động lớn đến mơi trường
và sức khỏe cộng đồng.

Dr.
Dr. Sunil
Sunil Herat/Griffith
Herat/Griffith University
University

2


Các ấn phẩm về quản lý chất thải

Dr.
Dr. Sunil
Sunil Herat/Griffith
Herat/Griffith University
University

3


Phát sinh chất thải rắn tồn cầu
• Thế giới tạo ra 2,01 tỷ tấn chất thải rắn đơ thị
hàng năm,
• Chất thải toàn cầu dự kiến sẽ tăng lên 3,40 tỷ
tấn vào năm 2050.
• Phát sinh chất thải bình qn đầu người hàng
ngày ở các nước thu nhập thấp và trung bình
được dự đốn sẽ tăng khoảng 40% hoặc hơn
• Tổng lượng chất thải được tạo ra ở các nước
thu nhập thấp dự kiến sẽ tăng hơn ba lần vào
năm 2050
Nguồn: What a Waste 2.0 (World Bank, 2018)
Dr.
Dr. Sunil
Sunil Herat/Griffith
Herat/Griffith University

University

4


Dr.
Dr. Sunil
Sunil Herat/Griffith
Herat/Griffith University
University

5


Khai thác tài nguyên toàn
cầu

Dr.
Dr. Sunil
Sunil Herat/Griffith
Herat/Griffith University
University

6


Khai thác tài nguyên toàn
cầu

Dr.

Dr. Sunil
Sunil Herat/Griffith
Herat/Griffith University
University

7


3R là gì
• Giảm chất thải nói về việc cách sử dụng những thứ mà chúng ta
đã có cho đến cuối vịng đời của chúng
• Tái sử dụng nói về việc tái sử dụng hàng hóa và vật liệu
• Tái chế nói về việc tái sử dụng chất thải như là một loại tài
nguyên

Dr.
Dr. Sunil
Sunil Herat/Griffith
Herat/Griffith University
University

8


Việc tách tời và 3R
• Việc tách rời tăng trưởng kinh tế từ tiêu thụ tài nguyên thiên
nhiên và chất thải là ưu tiên hàng đầu của các nước đang phát
triển
• Cách tiếp cận 3R là một cơng cụ chính sách quan trọng để đạt
được kết quả này và một số quốc gia đã áp dụng chiến lược 3R

quốc gia và các luật, quy định và các chương trình có liên quan.

Dr.
Dr. Sunil
Sunil Herat/Griffith
Herat/Griffith University
University

9


Kinh tế Tuần hồn là gì?
• Nền kinh tế tuần hoàn là một giải pháp thay thế cho nền
kinh tế tuyến tính truyền thống (sản xuất, sử dụng, thải
bỏ) trong đó tài nguyên được sử dụng một cách tối đa, từ
đó thu được giá trị tối đa từ chúng trong q trình sử
dụng, sau đó phục hồi và tái tạo các sản phẩm và vật
liệu tại cuối vòng đời của chúng..

Dr.
Dr. Sunil
Sunil Herat/Griffith
Herat/Griffith University
University

10


Kinh tế tuyến tính và kinh tế tuần hồn

Dr.
Dr. Sunil
Sunil Herat/Griffith
Herat/Griffith University
University

11


Dr.
Dr. Sunil
Sunil Herat/Griffith
Herat/Griffith University
University

12


Triển khai KTTH
•
•
•
•
•
•

Cải thiện hiệu suất (Sản xuất sạch hơn)
Cải tiến thiết kế (Thiết kế cho sự bền vững)
Cải thiện chuỗi cung ứng
Hậu cần ngược

Kinh tế chức năng
Công nghiệp sinh thái

Dr.
Dr. Sunil
Sunil Herat/Griffith
Herat/Griffith University
University

13


Hỗ trợ KTTH
• Tăng thời gian sản phẩm cung cấp dịch vụ của chúng trước khi
kết thúc thời gian sử dụng hữu ích của chúng (độ bền);
• Giảm việc sử dụng các vật liệu độc hại hoặc khó tái chế (thay
thế);
• Tạo thị trường cho vật liệu tái chế (các tiêu chuẩn, mua sắm
cơng cộng);
• Thiết kế các sản phẩm sao cho dễ sửa chữa, nâng cấp, tái sản
xuất tái chế (thiết kế sinh thái);

Dr.
Dr. Sunil
Sunil Herat/Griffith
Herat/Griffith University
University

14

Hỗ trợ KTTH
• Khuyến khích người tiêu dùng giảm thiểu chất thải và phân loại
rác;
• Giảm thiểu chi phí tái chế và tái sử dụng với các hệ thống tách
và thu gom;
• Tạo điều kiện cho các cụm cơng nghiệp trao đổi các sản phẩm
phụ để ngăn chặn chúng trở thành chất thải (cơng nghiệp cộng
sinh );
• Khuyến khích người tiêu dùng thuê hoặc cho thuê sản phẩm
thay vì sở hữu chúng(mơ hình kinh doanh mới).

Dr.
Dr. Sunil
Sunil Herat/Griffith
Herat/Griffith University
University

15


Nền kinh tế dịch vụ chức năng
• Các hệ thống khép kín góp phần tạo ra một nền kinh tế dịch vụ
chức năng, trong đó các nhà sản xuất và nhà bán lẻ chuyển từ
việc bán sản phẩm sang dịch vụ.
• Sản phẩm được thiết kế cho một chu kỳ tháo gỡ và tái sử
dụng.
• Các cơng ty duy trì quyền sở hữu sản phẩm và hoạt động như
một nhà cung cấp dịch vụ.
Một mơ hình như vậy thúc đẩy:

• Sản phẩm bền hơn - tuổi thọ dài hơn = nhu cầu năng lượng và
vật liệu thấp hơn;
• Tháo gỡ và tân trang - thay vì xử lý;
Dr.
Dr. Sunil
Sunil Herat/Griffith
Herat/Griffith University
University

16


Dr.
Dr. Sunil
Sunil Herat/Griffith
Herat/Griffith University
University

17


Các yếu tố chức năng của hệ thống quản lý chất thải rắn

•
•
•
•
•
•

Tạo ra chất thải
Xử lý chất thải, phân loại và lưu trữ tại nguồn.
Thu gom.
Tách, xử lý và chuyển đổi chất thải rắn.
Chuyển giao và vận chuyển.
Xử lý.

Dr.
Dr. Sunil
Sunil Herat/Griffith
Herat/Griffith University
University

18


Quản lý chất thải rắn tích hợp

• Bao gồm việc sử dụng kết hợp các kỹ thuật và chương trình
để quản lý dịng chất thải.
• Dựa trên thực tế là chất thải rắn được tạo thành từ các thành
phần riêng biệt - có thể tái chế và dễ gây cháy

Dr.
Dr. Sunil
Sunil Herat/Griffith
Herat/Griffith University
University

19

Đánh giá cơng nghệ (TA)

• Đánh giá cơng nghệ (TA) là cần
thiết khi các cơng nghệ mới có
thể có một số tác dụng phụ đối
với xã hội, nghề nghiệp, môi
trường, văn hóa, kỹ thuật và
kinh tế khơng mong muốn
• Để tránh những hậu quả này,
người dùng công nghệ hiện
được khuyến khích sử dụng TA
để xem xét và cân nhắc một
cách có hệ thống các tác động
tích cực và tiêu cực của việc sử
dụng công nghệ được đề xuất
nhằm giải quyết nhu cầu đã Các thành phần của một hệ thống công n
được xác định hoặc để giải
quyết một vấn đề nhất định

Dr.
Dr. Sunil
Sunil Herat/Griffith
Herat/Griffith University
University

21

Các yếu tố ảnh hưởng đến việc lựa chọn
cơng nghệ
• Có nhiều yếu tố ảnh hưởng đến việc lựa chọn công nghệ :
o Các yếu tố về kinh tế xã hội
o Yếu tố môi trường
o Yếu tố thể chế
o Các yếu tố cơng nghệ (Vận hành & Bảo trì, Đổi mới và Chuyển
giao cơng nghệ)
o Yếu tố tài chính
•
•

Quan trọng hơn, các đặc điểm của chủ thể được lựa chọn để sử
dụng cơng nghệ
Ví dụ, để lựa chọn cơng nghệ xử lý chất thải, điều rất quan trọng là
phải biết thành phần chất thải, đặc tính hóa lý của chất thải

Dr.
Dr. Sunil
Sunil Herat/Griffith
Herat/Griffith University
University

22


Đánh giá cơng nghệ mơi trường (EnTA) là
gì?
• Một q trình trong đó các tác động mơi trường của một cơng

nghệ được phân tích và thể hiện rõ ràng (các hàm ý liên quan
đến xã hội cũng như các yếu tố liên quan đến khái niệm phát
triển bền vững)
• Mục tiêu: hỗ trợ đưa ra lựa chọn sáng suốt về các cơng nghệ
tương thích với sự phát triển bền vững

EnTA

Dr.
Dr. Sunil
Sunil Herat/Griffith
Herat/Griffith University
University

EIA

23


Tổng quan về các quy trình EnTA
Bước 1 bao gồm việc mô tả công nghệ được đề xuất bằng cách
xác định công nghệ đang được xem xét, xác định các mục tiêu
mà công nghệ dự định đáp ứng, xác định các bên liên quan và
bằng cách mô tả hoạt động cũng như việc phát triển của cơng
nghệ
Bước 2
• Liên quan đến việc xác định nguyên liệu thô, đất đai, năng
lượng, lao động
• Cơ sở hạ tầng và cơng nghệ hỗ trợ cần thiết cho công nghệ
để vận hành, chất thải và các sản phẩm độc hại được sản

xuất bởi công nghệ này
• Các tác động tiềm tàng đến mơi trường có liên quan liên kết
với từng thành phần này cũng sẽ được đặc trưng hóa trong
bước này
Dr.
Dr. Sunil
Sunil Herat/Griffith
Herat/Griffith University
University

24


Methods and Processes of EnTA
Bước 3, tầm quan trọng của các tác động tiềm năng được xác định trong
Bước 2 được xây dựng, dẫn đến việc đánh giá tổng thể về các rủi ro môi
trường
Bước 4, các công nghệ thay thế cũng có thể đạt được các mục tiêu tương tự
như công nghệ được đề xuất được xem xét để xác định xem chúng có khả
năng đạt được các mục tiêu tương tự hay không, nhưng với tác động môi
trường tổng thể thấp hơn
Bước 5,
• Kết hợp tất cả các thơng tin có được trước đó để có được kết luận về tính
phù hợp của cơng nghệ được đề xuất và bất kỳ giải pháp thay thế nào
khác
• Bước này cũng liên quan đến việc xác định bất kỳ lỗ hổng và sự khơng
chắc chắn nào trong quy trình đánh giá có thể ngăn chặn sự phát triển
của các khuyến nghị dựa trên kết luận trên
• Bước 5 cũng bao gồm việc báo cáo những phát hiện và khuyến nghị cho
các bên quan tâm

Dr.
Dr. Sunil
Sunil Herat/Griffith
Herat/Griffith University
University

25