Giáo án Vật lí Lớp 8 - Chương trình cả năm - Giang Đức Tới - Trường THCS Cao Răm

<span class='text_page_counter'>(1)</span>Giang §øc Tíi. Tæ: Khoa häc tù nhiªn Chương I: Cơ học. TiÕt 1: Ngµy so¹n: Ngµy Giang: Chuyển động cơ học. I, Môc tiªu: - Nêu được những ví dụ về chuyển động cơ học trong đời sống hàng ngày. - Nêu được những ví dụ về tính tương đối của chuyển động và đứng yên đặc biệt biết xác định trạng thái của vật đối những vật được chọn làm mốc. - Nêu được ví dụ các chuyển động cơ học thường gặp: chuyển động thẳng, cong, trßn. II, ChuÈn bi. - Tranh vÏ h×nh 1.1; 1.2;1.3 III, Các hoạt động dạy và học. Gîi ý cña gi¸o viªn Hoạt động của học sinh Hoạt động 1: Tổ chức tình huống học tập * Giới thiệu CTVL8: - Gồm 2 chương: Cơ học, nhiệt học - Nêu mục tiêu của chương * Tổ chức THHT: Mặt trời mọc đằng nào? lặn đằng nào? vậy mặt trời chuyển động hay đứng yên? và trái đất chuyển động hay đứng yên ( cho học sinh quan sát tranh, hình 1.1) Hoạt động 2: Làm thế nào để biết một vật chuyển động hay đứng yên Y/c häc sinh th¶o luËn: Lµm thÕ nµo - Th¶o luËn vÒ c©u hái cña gi¸o viªn để biết 1 vật đứng yên hay chuyển động để trả lời câu hỏi 1 -§éng viªn khuyÕn khÝch häc sinh - Trªn c¬ së nhËn thøc vÒ c¸ch nhËn nªu tõ c¸c c¸ch kh¸c nhau, tõ kh¸i biết để trả lời câu hỏi và tìm ví dụ về niệm đã có. vật đứng yên, vật chuyển động so với -(LÊy vÝ dô cô thÓ ph©n tÝch) mèc -Yªu cÇu tr¶ lêi c©u hái 1 - Tr¶ lêi c©u hái 1: So s¸nh vÞ trÝ cña ô tô, thuyền, đám mây với 1 vật nào đó đứng yên bên đường, bên bờ sông. - Cho học sinh đọc thông tin SGK - Th«ng b¸o: §Ó nhËn biÕt 1 vËt - §äc SGK  ghi vë 1. Trường: THCS Cao Răm Lop8.net.

<span class='text_page_counter'>(2)</span> Giang §øc Tíi. Tæ: Khoa häc tù nhiªn. chuyển động hay đứng yên người ta dựa vào vị trí của vật đó so với vật kh¸c ®­îc chän lµm mèc. Cho học sinh độc phần in đậm SGK vµ ghi vë. TiÕp tôc cho häc sinh tr¶ lêi c©u2, c©u3. §äc SGK  ghi vë - Khi vÞ trÝ cña vËt so víi vËt mèc thay đổi theo thởi gian thì vật chuyển động so với vật mốc gọi là chuyển động cơ học hay chuyển động - Tr¶ lêi c©u2, c©u3. Hoạt động 3: Tính tương đối của chuyển động và đứng yên - Cho häc sinh quan s¸t h×nh 1.2 Quan s¸t tranh vÏ 1.2 th¶o luËn vµ tr¶ - Yªu cÇu häc sinh tr¶ lêi C 4, C5 lêi c©u hái: -Gäi häc sinh tr¶ lêi c©u 4, c©u 5 C©u 4: So víi nhµ ga th× hµnh kh¸ch đang chuyển động vì vị trí của người này thay đổi so với nhà ga. C©u 5: So víi toa tÇu th× hµnh kh¸ch đứng yên vì vị trí của hành khách so - Chó y cho häc sinh: §èi víi tõng trường hợp khi nhận xét 1 vật chuyển với toa tầu là không đổi động hay đứng yên nhất thiết phải chỉ rõ nó chuyển động so với vật nào hay đứng yên so với vật nào? - Cho häc sinh th¶o luËn c©u 6 vµ tr¶ lêi. - Gäi häc sinh tr¶ lêi c©u 6 - Thảo luận để điền từ thích hợp C6: Gäi häc sinh nh¾c l¹i vµ lÊy vÝ (1) đối với vật này; (2) đứng yên dô(c©u 7) lÊy vÝ dô Cho học sinh đọc thông báo SGK §äc th«ng tin SGK vµ ghi vë:ChuyÓn động hay đứng yên chỉ có tính tương Yªu cÊu häc sinh tr¶ lêi c©u 8 đối Tr¶ lêi c©u 8 Hoạt động 4: Một số chuyển động thường gặp - Cho học sinh đọc thông tin SGK và - Đọc thông tin SGK và quan sát treo tranh h×nh 1.3 a,b,c tranh vÏ - Yªu cÇu häc sinh lÊy vÝ dô thùc tÕ - Tr¶ lêi c©u 9 về các loại chuyển động thẳng, cong, - Chuyển động thẳng: mũi tên, đạn, trßn. m¸y bay 2. Trường: THCS Cao Răm Lop8.net.

<span class='text_page_counter'>(3)</span> Giang §øc Tíi. Tæ: Khoa häc tù nhiªn. - Chuyển động cong: bóng bàn, cầu LÊy 1 vµi vÝ dô kh¸c cho häc sinh râ l«ng - Chuyển động tròn: cánh quạt, kim đồng hồ Hoạt đông 5: Vận dụng- củng cố Yªu cÇu häc sinh tr¶ lêi c©u hái c©u Tr¶ lêi c©u hái c©u 10, c©u11 10, c©u 11 C©u 10 Hướng dẫn học sinh trả lời câu hỏi - Ô tô: Đứng yên so với người lái xe, chuyển động so với người đứng bên ®­êng, vµ cét ®iÖn - Người lái xe: Đứng yên so với ô tô, chuyển động so với người đứng bên ®­êng, vµ cét ®iÖn - Người đứng bên đường: Đứng yên so với cột điện, chuyển động so với ô tô và người lái xe - Cột điện: Đứng yên so với người đứng bên đường, chuyển động so với ô tô và người lái xe C©u 11: Kh«ng ph¶i lóc nµo còng đúng - Yêu cầu học sinh đọc ghi nhớ §äc ghi nhí - Nh¾c l¹i vµ nhÊn m¹nh vÒ vËt mèc. 3. Trường: THCS Cao Răm Lop8.net.

<span class='text_page_counter'>(4)</span> Giang §øc Tíi. Tæ: Khoa häc tù nhiªn. TiÕt 2 Ngµy so¹n: Ngµy Giang: VËn tèc. I, Môc tiªu - Từ VD so sánh quãng đường chuyển động trong 1s của mỗi chuyển động để rút ra cách nhận biết sự nhanh chậm của chuyển động đó ( vận tốc) - N¾m v÷ng c«ng thøc tÝnh vËn tèc V=. s. vµ ghÜa cña kh¸i niÖm vËn tèc.. t. §¬n vÞ hîp ph¸p cña vËn tèc. - Vận dụng công thức để tính quãng đường, thời gian trong chuyển động. II, ChuÈn bÞ B¶ng phô 2.1; 2.2 tranh vÏ tèc kÕ. III, Các hoạt động dạy và học. Gîi ý cña gi¸o viªn Hoạt đông của học sinh Hoạt động 1: KTBC - Tổ chức THHT * KT: Thế nào là chuyển động cơ học? Lấy VD về vật chuyển động và vật đứng yên * Tổ chức: Làm thế nào để biết 1 vật chuyển động nhanh, chậm hay đều Hoạt động 2: Tìm hiểu vận tốc là gì? - Treo b¶ng phô 2.1 cho häc sinh t×m - T×m hiÓu tr¶ lêi c©u 1 hiÓu vµ yªu cÇu häc sinh xÕp h¹ng ( cét 4). C©u 1 - VËy ai ch¹nh nhanh nhÊt? Ai chËm - C©u 1: cïng ch¹y 1 qu·ng ®­êng chËm nhÊt? 60m nh­ nhau b¹n nµo mÊt Ýt thêi TiÕp tôc cho häc sinh tr¶ lêi c©u 2 gian h¬n sÏ nhanh h¬n - Cho häc sinh nhËn xÐt vÒ c¸c kÕt - Th¶o luËn tr¶ lêi c©u 2 qu¶ t×m ®­îc trong cét 4, 5 Ghi vë - NhËn xÐt kÕt qu¶ - Nªu qu·ng ®­êng ch¹y ®­îc trong 1s gäi lµ vËn tèc - Yªu cÇu häc sinh h·y nghÜ c©u 3 vµ tr¶ lêi 4. Trường: THCS Cao Răm Lop8.net.

<span class='text_page_counter'>(5)</span> Giang §øc Tíi. Tæ: Khoa häc tù nhiªn. - Gäi häc sinh tr¶ lêi - Uốn nắn cho học sinh dùng từ đúng - Th«ng b¸o c«ng thøc tÝnh vËn tèc và giải thích các đại lượng trong CT Gọi 1 vài học sinh biến đổi công thức - Nghiên cứu câu 3 để có câu trả V= s/t s= V.t lêic©u 3: (1) nhanh, (2) chËm, (3) t= s/V quãng đường đo được, (4) đơn vị. - L¾ng nghe, ghi vë V= s/t trong đó: v: vận tốc - Thông báo đơn vị vận tốc phụ thuộc s: qu·ng ®­êng ®i ®­îc t: thời gian đi quãng đường đó vào đợn vị chiều dài và đợn vị thời gian - Treo b¶ng 2.2 yªu cÇu häc sinh tr¶ Biến đổi lêi c©u 1 §äc th«ng tin SGK - Hướng dẫn học sinh điền L¾ng nghe gi¸o viªn th«ng b¸o - Thông báo đơn vị hợp pháp của vận tèc lµ m/s vµ km/h §iÒn vµo b¶ng 2.2 - Dông cô ®o vËn tèc lµ tèc kÕ L¾ng nghe, ghi vë - Cho häc sinh quan s¸t tranh vÏ tèc Quan s¸t tranh kÕ giíi thiÖu s¬ bé vÒ tèc kÕ - Hướng dẫn học sinh đổi 1km/h = 1000m/3600s=0.28m/s 1km/h=0.28 m/s Hoạt động 3: Vận dụng củng cố - Yêu cầu học sinh đọc và suy nghĩ để trả lời câu hỏi câu 5,6,7,8 - Hướng dẫn học sinh trả lời - VËn tèc cho biÕt ®iÒu g×? - Gọi học sinh đọc ghi nhớ SGK - Còn thời gian cho học sinh đọc “có thÓ em ch­a biÕt”. - Suy nghÜ tr¶ lêi c©u hái - Tr¶ lêi c©u hái - §äc SGK. 5. Trường: THCS Cao Răm Lop8.net.

<span class='text_page_counter'>(6)</span> Giang §øc Tíi. Tæ: Khoa häc tù nhiªn. TiÕt 3 Ngµy so¹n: 16/9/2006 Chuyển động đều - chuyển động không đều I, Môc tiªu - Phát hiện được địng nghĩa chuyển động đều và nêu được VD về chuyển động đều. - Nêu được những VD về chuyển động không đều thường gặp. Xác định được dấu hiệu đặc trưng của chuyển động này là vận tốc thay đổi theo thời gian. - Vận dụng để tính vận tốc trung bình trên 1 đoạn đường. - Mô tả được thí nghiệm 3.1 SGK và dựa vào dữ liệu trong bảng 3.1 để trả lời c©u hái trong bµi. II, ChuÈn bÞ. Tranh vẽ 3.1, máng nghiêng, bánh xe, đồng hồ bấm giây. III, Các hoạt động dạy và học. Trî gióp cña gi¸o viªn Hoạt động của học sinh Hoạt động 1: KTBC- tổ chức THHT * KT: VËn tèc lµ g×? C«ng thøc tÝnh vËn tèc nh­ thÕ nµo? §¬n vÞ vËn tèc lµ g×? * Tổ chức: Cung cấp thông tin về dấu hiệu của chuyển động đều, chuyển động không đều để học sinh rút ra đủ về mỗi loại Hoạt động 2: Tìm hiểu về chuyển động đều và chuyển động không đều - Yêu cầu đọc thông tin SGK về - §äc th«ng tin SGK vµ ghi vë - Chuyển động đều là chuyển động chuyển động đều và chuyển động mà vận tốc có độ lớn không đổi theo không đều thêi gian - Chuyển động không đều là chuyển động mà vận tốc có độ lớn thay đổi theo thêi gian - Yêu cầu học sinh đọc SGK và - Lµm thÝ nghiÖm 2 theo nhãm vµ tr¶ nghiên cứu câu 1, câu2 để trả lời ? Trªn qu·ng ®­êng nµo trôc b¸nh xe lêi c©u 1, c©u 2 chuyển động đều, quãng đường nào chuyển động không đều trong thí 6. Trường: THCS Cao Răm Lop8.net.

<span class='text_page_counter'>(7)</span> Giang §øc Tíi. Tæ: Khoa häc tù nhiªn. nghiÖm ? Trong câu 2 chuyển động nào là chuyển động đêu, chuyển động nào không đều Hoạt động3: Tìm hiểu về vận tốc trung bình của chuyển động không đều - Yêu cầu học sinh đọc thông tin - §äc th«ng tin SGK SGK - Yªu cÇu häc sinh tÝnh vËn tèc cña - TÝnh ®o¹n ®­ênglªn ®­îc cña b¸nh b¸nh xe trong c¸c ®o¹n AB, BC, CD xe trong mçi gi©y - Tæ chøc cho häc sinh tÝnh to¸n ghi - TÝnh to¸n kÕt qu¶ kết quả và giải đáp câu 3 VAB = sAB/ tAB = 0.05/3= 0.017m/s VBC = 0.15/3 = 0.05 m/s VCD = 0.25/3 = 0.05 m/s trªn ®o¹n AD trôc b¸nh xe chuyÓn - Chuyển động nhanh dần động như thế nào, chuyển động này là chuyển động đều hay không đều L¾ng nghe ghi vë - Nªu râ kh¸i niÖm vËn tèc trung bình: Trong chuyển động không đều trung bình mỗi giây vật chuyển động ®­îc bao nhiªu mÐt th× ta nãi vËn tèc trung bình chuyển động này là bấy nhiªu m/s - Chó ý cho häc sinh vËn tèc trung bình trên quãng đường chuyển động không đều thường khác nhau. Vận tèc trung b×nh trªn c¶ ®o¹n ®­êng thường khác trung bình cộng của các vËn tèc trung b×nh trªn c¸c qu·ng đường liên tiếp của cả đoạn đường đó Hoạt động 4: Vận dụng - củng cố ? Thế nào là chuyển động đều, chuyển động không đều? Nêu công thức tính vËn tèc trung b×nh NhÊn m¹nh l¹i chó ý - Gọi học sinh đọc ghi nhớ SGK - Cho häc sinh tr¶ lêi c©u hái c©u 4, c©u 5, c©u 6 - Yªu cÇu häc sinh tù tr¶ lêi c©u hái. 7. Trường: THCS Cao Răm Lop8.net.

<span class='text_page_counter'>(8)</span> Giang §øc Tíi. Tæ: Khoa häc tù nhiªn. TiÕt 4 Ngµy so¹n: 23/9/2006. BiÓu diÔn lùc. I, Môc tiªu - Nêu được thí dụ thể hiện lực tác dụng làm thay đổi vận tốc - Nhận biết được lực là đại lượng vectơ. Biểu diễn vectơ lực II, ChuÈn bÞ Xe l¨n, nam ch©m th¼ng, gi¸ thÝ nghiÖm, kÑp v¹n n¨ng, vËt nÆng ( thÐp ) III, Các hoạt động dạy và học Trî gióp cña gi¸o viªn Hoạt động của học sinh Hoạt động 1: KTBC- tổ chức THHT * KT: - Thế nào là chuyển động đều, chuyển động không đều - C«ng thøc tÝnh v TB * Tổ chức: Như đầu bài: Lực có thể làm biến đổi chuyển động và vận tốc xác định sự nhanh chậm và cả hướng chuyển động. Vậy lực và vận tốc có liên quan nµo kh«ng? Hoạt động 2: Tìm hiểu mối quan hệ giữa lực và sự thay đổi vận tốc - Yªu cÇu nh¾c l¹i kiÕn thøc kh¸i - Cã thÓ nh¾c l¹i niÖm lùc tõ líp 6 - NÕu häc sinh kh«ng tr¶ lêi ®­îc gi¸o viªn cã thÓ nh¾c l¹i: Lùc cã thÓ làm biến dạng hoặc thay đổi chuyển động(thay đổi vận tốc) - Yªu cÇu häc sinh lÊy vÝ dô vÒ lùc - Th¶o luËn vµ ®­a ra vÝ dô lµm vËn tèc vµ lµm vËt bÞ biÕn d¹ng. - Lµm thÝ nghiÖm h×nh4.1 cho häc - Quan s¸t gi¸o viªn lµm thÝ nghiÖm sinh quan sát sau đó mô tả lại thí vµ m« t¶ nghiÖm h×nh 4.1, 4.2 - H×nh 4.1: Lùc hót cña nam ch©m lªn miÕng thÐplµm t¨ng vËn tèc cña xe lăn nên xư lăn chuyển động nhanh h¬n. - Gîi ý cho häc sinh tr¶ lêi trong - H×nh 4.2: Lùc t¸c dông cña vËt lªn h×nh 4.2 qu¶ bãng lµm qu¶ bãng biÕn d¹ng vµ 8. Trường: THCS Cao Răm Lop8.net.

<span class='text_page_counter'>(9)</span> Giang §øc Tíi. Tæ: Khoa häc tù nhiªn lùc cña qu¶ bãng ®Ëp vµo vît lµm vît bÞ biÕn d¹ng.. Hoạt động 3: Thông báo đặc điểm của lực và cách biểu diễn lực bằng vÐc t¬ - Thông báo lực là 1 đại lượng vectơ - Lắng nghe, ghi vở - LÊy VD vÒ 1 vËt khi cã lùc t¸c dông và cho học sinh chỉ ra phương, chiều Làm theo yêu cầu của giáo viên và độ lớn của lực - Th«ng b¸o vÒ c¸ch biÓu diÔn vµ ky - L¾ng nghe, ghi vë hiÖu vect¬ lùc - Để biểu diễn vectơ lực người ta dïng 1 mòi tªn cã: - LÊy VD cô thÓ vÏ h×nh vµ chØ ra + Điểm đặt lực trªn h×nh vÏ + Phương và chiều của lực - NhÊn m¹nh + Lùc cã 3 yÕu tè + §é dµi cña mòi tªn biÓu diÔn cường độ của lực theo tỷ xích cho + C¸ch biÓu diÔn lùc trước + Lực phảI thể hiện đầy đủ 3 yếu tố - VÐct¬ lùc ky hiÖu: F - §é lín cña lùc: F Hoạt động 4: Củng cố- vận dụng - Cïng häc sinh tãm t¾t l¹i néi dung - VËn dông tr¶ lêi c©u2, c©u3 - Yªu cÇu häc sinh tr¶ lêi c©u2, c©u 3 + C©u 2: 5kg = 50N - Hướng dẫn học sinh trả lời. + C©u 3. - Hîp thøc ho¸ c©u tr¶ lêi cña häc sinh - Gọi học sinh đọc ghi nhớ SGK. - §äc SGK. 9. Trường: THCS Cao Răm Lop8.net.

<span class='text_page_counter'>(10)</span> Giang §øc Tíi. Tæ: Khoa häc tù nhiªn. TiÕt 5 Ngµy so¹n: 30/9/2006 Sù c©n b»ng lùc- qu¸n tÝnh. I. Môc tiªu - Nêu được 1 số VD về 2 lực cân bằng. Nhận xét đặc điểm của 2 lực cân bằng vµ biÓu thÞ b»ng vect¬ lùc - Tự dự đoán và làm thí nghiệm để khẳng đinh “vật chịu tác dụng của 2 lực cân bằng thì vận tốc không đỏi, vật sẽ chuyển động thẳng đều” - Nêu được 1 số VD về quán tính. Giải thích được hiện tượng quán tính II, ChuÈn bÞ - M¸y Atót, xe l¨n, 1 qu¶ pin tiÓu III, Các hoạt động dạy và học Trî gióp cña gi¸o viªn Hoạt động của học sinh Hoạt động 1: KTBC- tổ chức THHT * KT: Nêu cách biểu diễn lực, vận dụng biểu diễn trọng lực của vật có độ lớn 100N tØ xÝch 1cm øng 20N * Tổ chức: Dựa vào hình 5.2 SGK nhận xét đặc điểm của 2 lực P , Q khi vật đứng yên từ đó đặt vấn đề: Lực tác dụng cân bằng lên vật đứng yên thì vật sẽ đứng yên . Vậy nếu 1 vật chuyển động và chịu tác dụng của 2 lực cân bằng vật sÏ nh­ thÕ nµo. Hoạt động 2: Tìm hiểu về lực cân bằng - Yêu cầu học sinh quan sát hình 5.2 - Đọc SGK và quan sát tranh vẽ 5.2 để SGK hướng dẫn học sinh tìm được 2 trả lời câu 1 lùc t¸c dông lªn mçi vËt vµ chØ ra cÆp + C©u 1: a, P vµ Q b, P vµ T lùc c©n b»ng c, P vµ Q - Yªu cÇu häc sinh nhËn xÐt vÒ cÆp * NhËn xÐt: CÆp lùc nµy lµ 2 lùc c©n lực này về phương, chiều, độ lớn và bằng chúng cùng phương, ngược chiều điểm đặt lực cùng điểm đặt và cùng độ lớn - Hướng dẫn học sinh tìm hiểu tiếp vÒ t¸c dông cña 2 lùc c©n b»ng lªn 1 vật đang chuyển động - DÉn d¾t häc sinh dù ®o¸n - Nªu dù ®o¸n - Làm thí nghiệm KT, hướng dẫn học - Quan sát giáo viên làm thí nghiệm 10. Trường: THCS Cao Răm Lop8.net.

<span class='text_page_counter'>(11)</span> Giang §øc Tíi. Tæ: Khoa häc tù nhiªn. sinh theo dâi quan s¸t vµ ghi kÕt qu¶ thÝ nghiÖm - Chú ý hướng dẫn học sinh quan sát qua 3 giai ®o¹n: 5.3a,b,c. - Theo dâi suy nghÜ tr¶ lêi c©u2, 3, 4 - §iÒn b¶ng vµ lµm c©u 5 tÝnh vËn tèc qua 3 lÇn ®o Qu·ng Thêi VËn tèc ®­êng ®I gian cm/s S(cm) t(s) 1 t1= 0.11 S1=5cm v1=45.4545 2 t2= 0.22 S2=10cm v2=45.4545 3 t3= 0.33 S3=15cm v3=45.4545. - Cho häc sinh nhËn xÐt vÒ kÕt qu¶ NhËn xÐt vÒ kÕt qu¶ thÝ nghiÖm vµ vÒ (vËn tèc cña chónh nh­ thÕ nµo qua 3 gi¸ trÞ vËn tèc kÕt qu¶) - Vậy 1 vật chuyển động có V không đổi gọi là chuyển động gì? -Vậy 1 vật đang chuyển độngmà chịu t¸c dông cña 2 lùc c©n b»ng th× vËt sÏ nh­ thÕ nµo? - Gi¸o viªn nh¾c l¹i Hoạt động 3; Tìm hiểu về quán tính - Đưa ra 1 số hiện tượng về quán tính - Nhận xét về các VD mà giáo viên ®­a ra mà học sinh thường gặp - Hướng cho học sinh đi đến nhận xét khi cã lùc t¸c dông mäi vËt kh«ng L¾ng nghe, ghi vë - Khi cã lùc t¸c dông mäi vËt kh«ng thÎ thể thay đổi vận tốc 1 cách đột ngột thay đỏi vận tốc 1 cách đột ngột được ®­îc vì mọi vật đều có quán tính - Th«ng b¸o vÒ qu¸n tÝnh Hoạt động 4: Củng cố- vận dụng - KÕt luËn nh÷ng chÝnh cña bµi - Cho häc sinh lÊy 1 vµi VD kh¸c - Cho häc sinh lµm c©u hái c©u 6,7,8 SGK - Hướng dẫn và cùng học sinh thảo luận câu trả lời. 11. Trường: THCS Cao Răm Lop8.net.

<span class='text_page_counter'>(12)</span> Giang §øc Tíi. Tæ: Khoa häc tù nhiªn. TiÕt 6 Ngµy so¹n : 08/10/2006 lùc ma s¸t. I, Môc tiªu - Nhận biết thêm 1 loại lực cơ học nữa là lực ma sát. Bước đầu phân biệt sự xuất hiện của các loại ma sát: Trượt, lăn, nghỉ và đặc điểm chung của mỗi loại nµy - Kể và phân tích được 1 số hiện tượng về lực ma sát có lợi, có hại trong đời sèng, kü thuËt. Nªu ®­îc c¸ch kh¾c phôc t¸c h¹i cña lùc ma s¸t vµ vËn dông ®­îc lîi Ých cña lùc nµy II, ChuÈn bÞ Lùc kÕ, miÕng gç, qu¶ c©n, xe l¨n, viªn bi III, Các hoạt động dạy và học Trî gióp cña gi¸o viªn Hoạt động của học sinh Hoạt động 1: KTBC- tổ chức THHT * KT: - ThÕ nµo lµ 2 lùc c©n b»ng. Khi 2 lùc c©n b»ng t¸c dông lªn 1 vËt th× vật đó sẽ như thế nào? - Tại sao mọi vật không thể thay đổi vận tốc 1 cách đột ngột được * Tổ chức: Lấy 1 VD về vật đang chuyển động sau đó rồi chậm dần và dừng l¹i cho häc sinh dù ®o¸n nguyªn nhËn Hoạt động 2: Tìm hiểu về lực ma sát - Th«ng qua VD thùc tÕ vÒ lùc c¶n trở chuyển động để học sinh nhận biết đặc điểm của lực ma sát trượt - Yêu cầu học sinh đọc thông tin - §äc th«ng tin SGK SGK và sau đó cho học sinh lấy VD - Kể ra 1 số VD về ma sát trượt thùc tÕ - Cho 1 viªn bi l¨n trªn mÆt bµn yªu - Quan s¸t vµ nhËn xÐt cÇu häc sinh quan s¸t vµ nhËn xÐt vÒ chuyển động của viên bi ? Vận tốc của viên bi thay đổi như - Viªn bi l¨n chËm dÇn råi dõng l¹i thÕ nµo? do lùc t¸c dông cña mÆt bµn lªn viªn bi ? Khi nào vận tốc của vật thay đổi? Thông báo lực ngăn cản chuyển động - Ghi vở 12. Trường: THCS Cao Răm Lop8.net.

<span class='text_page_counter'>(13)</span> Giang §øc Tíi. Tæ: Khoa häc tù nhiªn. l¨n cña viªn bi gäi lµ lùc ma s¸t l¨n - Yêu cầu HS lấy VD để trả lời câu2 - Lấy VD thực tế - TiÕp tôc cho häc sinh tr¶ lêi c©u 3. Từ đó cho học sinh nhận xét về - Nhận xét được lực ma sát trượt, lực cường độ lực của ma sát lăn và ma ma s¸t l¨n sát trượt - Lµm thÝ nghiÖm h×nh 6.2 cho häc - Quan s¸t gi¸o viªn lµm thÝ nghiÖm sinh quan s¸t - Cho häc sinh nhËn xÐt vÒ sè trÞ vµ Tr¶ lêi c©u 4 hướng cho học sinh thấy được 2 lực đó cân bằng - Th«ng b¸o vÒ lùc ma s¸t nghØ - Ghi vë - Cung cÊp thªm VD vµ ph©n tÝch vÒ sự suất hiện đặc điểm của lực ma sát - Thảo luận về thông tin do giáo viên nghỉ: + Cường độ lực v tuỳ theo lực cung cÊp qua c¸c VD tác dụng lên vật có xu hướng làm cho vật v chuyển động + Lùc cã t¸c dông gi÷ vËt ë tr¹ng th¸i c©n b»ng khi cã lùc t¸c dông Hoạt động 3; Tìm hiểu về lợi ích và tác hại của ma sát trong đời sống vµ kü thuËt - Tõ nh÷ng h×nh 6.3 a,b,c gîi më cho - Quan s¸t h×nh vÏ SGK vµ tr¶ lêi c©u häc sinh ph¸t hiÖn nh÷ng t¸c h¹i vµ 6 a, ma sát trượt Tra dÇu nªu biÖn ph¸p lµm gi¶m t¸c h¹i cña b, ma sát trượt thay ma s¸t l¨n ma s¸t - Trong mỗi hình yêu cầu học sinh kể c, ma sát trượt thay ma s¸t l¨n tªn lùc ma s¸t vµ c¸ch kh¾c phôc - Quan s¸t h×nh vÏ - TiÕp tôc cho häc sinh quan s¸t h×nh - Th¶o luËn vµ tr¶ lêi c©u 7 6.4 a,b,c gióp häc sinh biÕt 1 sè VD vÒ lîi Ých cña kùc ma s¸t Hoạt động 4: Củng cố- vận dụng - Yªu cÇu häc sinh tr¶ lêi c©u8, c©u 9 - Nêu câu hỏi gợi mở để học sinh nêu được 3 loại lực ma sát - Yªu cÇu häc sinh nªu ®­îc t¸c h¹i cña lùc ma s¸t, vµ lîi Ých - Cho học sinh đọc mục “có thể em chưa biết”. 13. Trường: THCS Cao Răm Lop8.net.

<span class='text_page_counter'>(14)</span> Giang §øc Tíi. Tæ: Khoa häc tù nhiªn. TiÕt 7 Ngµy so¹n: 13/10/2006. ¸p suÊt. I, Môc tiªu - Phát biểu được định nghĩa áp lực, áp suất - Viết được công thức tính áp suất, nêu được tên, đơn vị các đại lượng trong c«ng thøc - Vận dụng được công thức tính áp suất để GBT đơn giản về áp lực, áp suất - Nêu được cách làm tăng, giảm áp suẩttong đời sống và dùng nó để giảI thích được 1 số hiện tượng đơn giản thường gặp II, ChuÈn bÞ 1 chậu đựng cát nhỏ, 3 khối sắt như nhau III, Các hoạt động dạy và học Trî gióp cña gi¸o viªn Hoạt động của học sinh Hoạt động 1: KTBC- tổ chức THHT * Khi nµo cã lùc ma s¸t? cã nh÷ng lo¹i lùc ma s¸t nµo? * Tæ chøc: PhÇn më ®Çu SGK Hoạt động 2: Tìm hiểu về áp lực - Yêu cầu học sinh đọc thông tin - §äc th«ng tin SGK - Ghi vë SGK vÒ ¸p lùc - Yªu cÇu häc sinh tr¶ lêi c©u1 - Tr¶ lêi c©u 1: - Lùc F cña m¸y kÐo t¸c dông lªn mÆt - Cho häc sinh lÊy 1 vµi VD kh¸c ®­êng - Lùc cña mòi ®inh t¸c dông lªn gç Hoạt động 3: Tìm hiểu về áp suất - Bè trÝ thÝ nghiÖm nh­ h×nh 7.4 Quan sát thí nghiệm để điền bảng - Trong từng trường hợp cho học áp lực(F) DT bị ép (S) độ lún (h) sinh so s¸nh vµ ®iÒn vµo h×nh 7.1 F2>F1 S2= S1 h2>h1 F 3= F 1 S3<S1 h3>h1 - ChØ cho häc sinh râ diÖn to¸n từng mặt để học sinh so sánh - Yªu cÇu häc sinh rót ra kÕt luËn tõ thÝ nghiÖm. - §iÒu kÕt luËn 14. Trường: THCS Cao Răm Lop8.net.

<span class='text_page_counter'>(15)</span> Giang §øc Tíi. Tæ: Khoa häc tù nhiªn. - Thông báo cho học sinh độ lớn cña vËt tõ t¸c dông cña ¸p lùc - Th«ng b¸o vÒ ¸p suÊt vµ ®­a ra c«ng thøc tÝnh ¸p suÊt - Yêu cầu học sinh đọc SGK - Đề nghị học sinh cho biết đơn vị các đại lượng trong công thức. T¸c dôngcña ¸p lùc cµng lín khi ¸p lùc cµng lín vµ diÖn to¸n bÞ Ðp cµng nhá. - §äc SGK, ghi vë P = F/ S. P: ¸p suÊt F: ¸p lùc S: diÖn tÝch bÞ Ðp Hoạt động 4: Củng cố- vận dụng - ¸p lùc lµ g×? ¸p suÊt lµ g×? nã phô thuéc vµo nh÷ng yÕu tè nµo? - C«ng thøc tÝnh ¸p suÊt nh­ thÕ nµo - Yªu cÇu häc sinh tr¶ lêi c©u 4,5. - Tr¶ lêi c©u hái - Tr¶ lêi c©u 4, 5 + Câu 4: nguyên tắc để làm áp suất - T¨ng: t¨ng ¸p lùc, gi¶m diÖn tÝch bÞ Ðp - Gi¶m: gi¶m ¸p lùc, t¨ng diÖn tÝch bÞ Ðp + C©u 5: T¨ng ra ®­îc - ¸p suÊt xe t¨ng: P1 = 340.000/15=22666,7 Pa ¸p suÊt « t«: P2 = 20.000/ 0,025 = 800.000 Pa  P2>P1 - M¸y kÐo nÆng h¬n « to nh­ng l¹i ®i được trên đất mền vì áp suất xe tăng nhá h¬n « t«. 15. Trường: THCS Cao Răm Lop8.net.

<span class='text_page_counter'>(16)</span> Giang §øc Tíi. Tæ: Khoa häc tù nhiªn. TiÕt 8 Ngµy so¹n: 20/10/2006 ¸p suÊt chÊt láng – b×nh th«ng nhau. I, Môc tiªu - M« t¶ ®­îc thÝ nghiÖm chøng tá sù tån t¹i cña ¸p suÊt trong lßng chÊt láng - Viết được công thức tính áp suất chất long, nêu được tên và đơn vịo các đại lượng có mặt trong công thức - Vận dụng được công thức tính áp suất chất lỏng để giải bài tập đơn giản - Nêu được nguyên tắc bình thông nhau và dùng nó để giải thích 1 số hiện tượng thường gặp II, Các hoạt động dạy và học - 1 bình trụ có đáy C và các lỗ A, B - 1 bình trụ thuỷ tinh có đĩa D - 1 b×nh th«ng nhau III, Các hoạt động dạy và học Trî gióp cña gi¸o viªn Hoạt động của học sinh Hoạt động 1: KTBC- Tổ chức THHT * KT: - ¸p lùc lµ g×? t¸c dông cña ¸p lùc phô thuéc vµo yÕu tè nµo? - Viết công thức tính áp suất đơn vị của áp sất? * Tổ chức: Ta đã tìm hiểu về áp suất của chất rắn vậy chất lỏng có gây ra áp suÊt kh«ng? Hoạt động 2: Tìm hiểu áp suất lên đáy bình và thành bình - §äc vÒ ¸p lùc cña chÊt r¾n - §äc th«ng tin SGK vµ lµm thÝ - Cho học sinh đọc thông tin SGK nghiệm để trả lời câu hỏi - Lµm thÝ nghiÖm h×nh 8.3 cho häc c©u 1: mµng cao su biÕn d¹ng ®iÒu sinh quan sát và yêu cầu học sinh trả đó chứng tỏ chất lỏng gây ra áp suất lêi c©u 1, 2 lên đáy bình và thành bình - ChÊt láng g©y ra ¸p suÊt ë nh÷ng C©u 2; chÊt láng g©y ra ¸p suÊt theo ®©u mọi phương - Lµm tiÕp thÝ nghiÖm cho häc sinh quan s¸t vµ tr¶ lêi - áp suất của chất lỏng có phương 16. Trường: THCS Cao Răm Lop8.net.

<span class='text_page_counter'>(17)</span> Giang §øc Tíi. Tæ: Khoa häc tù nhiªn. nh­ thÕ nµo? Hoạt động 3: Tìm hiểu về áp suất chất lỏng tác dụng lên các vật ở trong lßng chÊt láng ? ChÊt láng cã g©y ra ¸p suÊt ë trong - Cã thÓ nªn dù ®o¸n - Th¶o luËn lßng nã kh«ng? - Lµm thÝ nghiÖm cho häc sinh quan - Quan s¸t thÝ nghiÖm vµ nhËn xÐt s¸t vµ yªu cÇu häc sinh tr¶ lêi c©u 3 - Tr¶ lêi c©u 3: chÊt láng g©y ra ¸p - Qua thí nghiệm 1 và 2 yêu cầu học suất theo mọi phương lên các vật sinh rót ra kÕt luËn trong lßng nã - Treo b¶ng phô vµ gäi häc sinh lªn - Nghiªn cøu c©u 4 vµ tr¶ lêi b¶ng ®iÒn vµo chç trèng - Gäi 1, 2 häc sinh nh©n xÐt c©u tr¶ - NhËn xÐt lêi - Cho häc sinh th¶o luËn vÒ c©u tr¶ - Tham gia th¶o luËn chung lời đó Hoạt động 4: Xây dựng công thức tính áp suất chất lỏng - Th«ng b¸o c«ng thøc tÝnh ¸p suÊt - §äc SGK chÊt láng - Gọi học sinh giảI thích các đại P = d* h P: áp suất ở đáy cột chất lượng trong công thức láng d: TLR chÊt láng - Yªu cÇ häc sinh chøng minh c«ng h: chiÒu cao cét chÊt láng thøc - Cã thÓ chøng minh - Gîi y: P = F/ S d= P/ V P = d.V= F P= d.V/S = d.S.h/S=d.h Hoạt động 5: Tìm hiểu nguyên tắc bình thông nhau - Giíi thiÖu vÒ b×nh th«ng nhau vµ - §äc th«ng tin SGK cho häc sinh quan s¸t - Yêu cầu học sinh đọc câu 5 và dự - Dù ®o¸n vµ th¶o luËn ®o¸n - Quan s¸t thÝ nghiÖm vµ th¶o luËn - Lµm thÝ nghiÖm cho häc sinh quan s¸t vµ yªu cÇu häc sinh ®iÒn kÕt luËn G: treo b¶ng phô cho häc sinh ®iÒn Tham gia th¶o luËn chung Hoạt động 6; vận dụng- củng cố - cho häc sinh tr¶ lêi c©u 6,7,8,9 SGK. Nõu hÕt thêi gian th× cho vÒ nhµ - Gọi học sinh đọc ghi nhớ SGK - Yªu cÇu häc sinh vÒ nhµ chuÈn bÞ bµi 17. Trường: THCS Cao Răm Lop8.net.

<span class='text_page_counter'>(18)</span> Giang §øc Tíi. Tæ: Khoa häc tù nhiªn. TiÕt 9 Ngµy so¹n: 28/10/2006 ¸p suÊt khÝ quyÓn. I, Môc tiªu - Gi¶i thÝch ®­îc sù tån t¹i cña líp khÝ quyÓn, ¸p suÊt khÝ quyÓn - Giải thích được thí nghiệm Torixenli và 1 số hiện tượng đơn giản thường gặp - Hiểu được vì sao độ lớn của áp suất khí quyển thường được tính theo đọ cao cột thuỷ ngân và biết cách biết đổi từ đơn vị mmHg sang N/m2 II, ChuÈn bÞ Vỏ chai nhựa mỏng, ống thuỷ tinh dài 15cm, S = 2mm2, 1 cốc nước III, Các hoạt động dạy và học Trî gióp cña gi¸o viªn Hoạt động của học sinh Hoạt động 1: KTBC- Tổ chức THHT * KT: - ChÊt láng g©y ra ¸p suÊt nh­ thÕ nµo? - Công thức tính áp suất chất lỏng là gỉ? Giải thích các đại lượng * Tæ chøc: Giíi thiÖu nh­ më bµi SGK Hoạt động 2: Tìm hiểu về sự tồn tại của áp suất khí quyển - Giíi thiÖu vÒ líp khÝ quyÓn cña tr¸i - L¾ng nghe phÇn tr×nh bµy cña gi¸o đất viªn - Hướng dẫn học sinh vận dụng kiến - Giải thích sự tồn tại của áp suất khí thức đã học để giải thích sự tồn tại quyÓn - §äc SGK cña khÝ quyÓn - Cho học sinh đọc SGK về thí - Quan s¸t gi¸o viªn lµm thÝ nghiÖm nghiệm 1 và sau đó giáo vciên tiến - Gi¶I thÝch c©u 1 hµnh theo yªu cÇu cña SGK cho häc - Khi kh«ng khÝ trong vá hép ®­îc sinh quan sát hiện tượng và giải thích hút ra thì áp suất ở không khí trong hép nhá h¬n ¸p suÊt bªn ngoµi vá hép nªn vá hép chän t¸c dông cña ¸p - Gäi häc sinh gi¶i thÝch suÊt kk tõ ngoµi vµo lµm vá hép bÞ bẹp theo mọi phương - Làm tiếp thí nghiệm 2 cho học sinh - Câu 2; nước không chảy ra khỏi quan s¸t vµ tr¶ lêi c©u 2 èng v× ¸p lùc cña kk t¸c dông vµo - Gîi y cho häc sinh nước từ dưới lên > trọng lượng của 18. Trường: THCS Cao Răm Lop8.net.

<span class='text_page_counter'>(19)</span> Giang §øc Tíi. Tæ: Khoa häc tù nhiªn. - Nếu thêm cột nước càng cao không qu¸ 10,33m - Th¶ ngãn tay cét ®Çu trªn cña èng Yêu cầu học sinh quan sát hiện tượng trong èng vµ tr¶ lêi c©u 3 - VÏ h×nh minh häc P + P k2 > P k2 - M« t¶ thÝ nghiÖm vµ yªu cÇu häc sinh giả thích hiện tượng - Lµm thÝ nghiÖm minh ho¹ cho häc sinh quan s¸t ? Khi chóng hÕt k2 th× ¸p suÊt trong đó bằng bao nhiêu. cột nước - C©u 3; nÕu bá ngãn tay bÞt èng ra thì nước sẽ chảy ra khỏi ống vì khi đó K2 trong ống thông với khí quyển, ¸p suÊt khÝ trong èng - Với cột nước > áp suất khí quyển nên nước chảy ra - L¾ng nghe thÝ nghiÖm vµ quan s¸t - Gi¶i thÝch C©u 4; Khi hót hÕt kh«ng khÝ trong qu¶ cÇu ra th× ¸p suÊt trong qu¶ cầu = 0 trong khi đó vỏ quả cầu chịu t¸c dông cña ¸p suÊt khÝ quyÓn tõ mäi phÝa lµm vá nã Ðp víi nhau. ? ¸p suÊt khÝ quyÓn t¸c dông lªn qu¶ cÇu tõ nh÷ng phÝa nµo? Hoạt động 3: Tìm hiểu về độ lớn của áp suất khí quyển - M« t¶ thÝ nghiÖm Torixenli - L¾ng nghe phÇn tr×nh bµy cña gi¸o - Hướng cho học sinh : cột thuỷ ngân viên trong ống đứng cân bằng ở độ cao 76cm vµ phÝa trªn èng lµ ch©n kh«ng - Quan s¸t h×nh vÏ 9.5 - Yªu cÇu häc sinh dùa vµo thÝ nghiệm tính độ lớn của áp suất khí quyÓn Tr¶ lêi c©u hái 5,6,7 - Yªu cÇu häc sinh tr¶ lêi c©u 5,6,7 C©u 5: PA= PB C©u 6: ¸p suÊt t¸c dông lªn A lµ ¸p suÊt khÝ quyÓn, ¸p suÊt t¸c dông lªn B là áp suất gây ra bởi trọng lượng cét chÊt láng ( thuû ng©n ) cao 76cm - Gîi y cho häc sinh c©u7: - Giải thích ý nghĩa cách nói áp suất Câu 7: áp suất gây ra với trọng lượng khÝ quyÓn theo cm Hg (chó y SGK) cét Hg cao 76cm t¸c dông lªn B - Yªu cÇu häc sinh tr¶ lêi tiÕp c©u F = d.h= 0.76.136.000= 103360 N 8,9,10,11,12 SGK Hoạt động 4: Củng cố - dặn dò - Gọi học sinh đọc phần ghi nhớ SGK - Có thể cho học sinh đọc mục “có thể em chưa biết” - DÆn dã häc sinh vÒ nhµ chÈn bÞ bµi tËp. 19. Trường: THCS Cao Răm Lop8.net.

<span class='text_page_counter'>(20)</span> Giang §øc Tíi. Tæ: Khoa häc tù nhiªn. TiÕt 10 Ngµy so¹n: 4/11/2006. kiÓm tra 1 tiÕt. đề bài I/ khoanh tròn câu nói đúng Câu 1/ “Mặt Trời mọc ở đằng Đông, nặn ở đằng Tây” . Câu giải thích nào dới đây là đúng? A. V× Tr¸i §Êt quay xung quanh mÆt trêi B. Vì Mặt Trời đứng yên so với trái đất C. Vì Mặt Trời chuyển động xung quanh trái đất D. Vì Mặt Trời chuyển động ngày càng xa mặt trời Câu 2/ Trong các chuyển động sau đây, chuyển động nào là chuyển động không đều ? A. Chuyển động của ôtô khi khởi hành B. Chuyển động của xe đạp khi xuống dốc C. Chuyển động của tàu hỏa khi vào ga D. Cả 3 Chuyển động trên đều là những chuyển động không đều Câu 3/ Trong các trờng hợp sau đây trờng hợp nào áp lực của người lên mặt sµn lµ lín nhÊt . A. Ngời đứng cả hai chân B. Ngời đứng co một chân C. Ngời đứng cả hai chân nhng tay cầm quả tạ D. Ngời đứng cả hai chân nhng cúi gập ngời xuống II/ ®iÒn tõ thÝch hîp vµo chç trèng C©u 4/ - Khi th¶ r¬i vËt, do lùc .................... th× vËn tèc cña vËt.................... - Khi qu¶ bãng l¨n vµo b·i c¸t do lùc ..........c¸t nªn v©n tèc cu¶ bãng ... - ............ là nguyên nhân làm thay đổi vận tốc của vật -Lực và vận tốc là 2 đại lượng ......................... C©u 5/ So s¸nh ¸p suÊt chÊt láng ë 5 ®iÓm A, B, C, D, E 20. Trường: THCS Cao Răm Lop8.net. A.

<span class='text_page_counter'>(21)</span>