Giáo án Ngữ văn 6 - Tuần 7 - Năm học 2007-2008 - Trương Thị Thanh Tuyền

<span class='text_page_counter'>(1)</span>Tuaàn 07 - Tieát 25,26: Em beù thoâng minh - Tiết 27: Chữa lỗi dùng từ (tt) - Tieát 28: Kieåm tra vaên Tieát 25,26. EM BEÙ THOÂNG MINH. I. Muïc tieâu baøi hoïc: - Hiểu được nội dung, ý nghĩa của truỵên và một số đặc điểm tiêu biểu của nhaân vaät thoâng minh trong truyeän - Kể lại được câu chuyện. II. Lên lớp: 1. Kieåm tra baøi cuõ: - Gạch chân từ không đúng trong câu văn “Những yếu tố kì ảo tạo nên những giá trị tản mạn trong truyện cổ” - Sửa bài tập 2-SGK, Tr69 2. Giới thiệu: (Trực tiếp): - Giới thiệu bài - Giới thiệu tác phẩm 3. Tiến trình thực hiện các hoạt động: Hoạt động của GV Thuộc thể loại nào trong truyện cổ dân gian? Nhaân vaät trong truyeän thuoäc kieåu nhaân vaät gì? Tìm hieåu vaø phaân tích - HD đọc và tóm tắt truyện - Ph/tích: Các cuộc thử tài (Đoạn 1: Viên quan phát hiện được em bé thông minh) + Viên quan đã làm gì để thể hiện lệnh của vua là đi tìm nhân tài giỏi? (Dùng câu đố để thử tài nhân vật) + Hình thức câu đố để thử tài nhân vật có phổ biến trong truyện cổ tích không?  Raát phoå bieán trong truyeän coå daân gian noùi chung, truyeän coå tích noùi rieâng. VD: Câu đố trong các truyện về những anh tài hay các trạng. + Tác dụng của hình thức thử trí này (HS thảo luận) . Taïo tình huoáng cho coát truyeän phaùt trieån. . Gây hứng thú hồi hộp cho người nghe. . Tạo ra thử thách để nhân vật bộ lộ tài năng phẩm chất.  Trong truyện cổ dân gian, câu đố đóng vai trò quan trọng trong việc thử tài. + Sự thông minh mưu trí của em bé được thử thách qua mấy lần? Hãy kể ra.. Ghi baûng I. Giới thiệu truyện: - Truyeän coå tích. - Kieåu nhaân vaät thoâng minh II. Tìm hieåu baøi:. Những lần thử thách va. + Caâu hoûi cuûa vieân quan laø gì?. Lop6.net.

<span class='text_page_counter'>(2)</span> + Vì sao người ta cho rằng đây là câu hỏi khó giải đáp.  Khó là: Làm sao có thể đếm được số đường cày + Em bé đã đáp lại câu hỏi ấy như thế nào? + Qua câu trả lời của em bé, viên quan đã phát hiện điều gì? - HS đọc đoạn 2: Nhà vua thử tài em bé + Lần 2, khi nhà vua thử tài em bé, lệnh vua ban ra có gì kì quặc?. cách giải đố: - Traâu cuûa laõo caøy moä ngày được mấy đường.. - Ngựa của ông đi một ngày được mấy bước  Viên quan phát hiện được em beù thoâng minh. - Leänh vua ban: Laøm sao cho 3 con trâu đực đẻ thành 9 con.. GV: Mổi con trâu đực fải đẻ thêm 2 con trong vìng 1 năm. Trâu cái cũng k0 làm - “Giống đực làm sao ma được điều này vì chửa trâu thì fải 9 tháng. đẻ được”  Oái oăm, trái quy luật tự nhiên + So với lần thứ nhất thì tính chất của lần thử thách này như thế nào.  Mang tính chaát nghieâm troïng hôn. + Vì sao cho là nghiêm trọng.  Nếu k0 thực hiện lệnh vua thì cả làng chịu tôi. + Thời gian chuẩn bị giải đáp so với lần trước thì lần 2 này có gì khác (HSTL) . Lần trước: Phản ứng tức thì. . Lần này: Có th/gian ch/bị trước: “mưu kế đã được em bé sắp sẳn trong đầu” + Mưu kế của em bé thay cho lời giải đáp là gì? - Cha con khoâng chòu ñe. + Lần thử thách này gợi cho em nhớ lại truyện dân gian nào? “Truyện Trâu đực em bé. Mong đức vua phán baûo. chữa” với n/vật Trạng Quỳnh, cậu bé thần đồng ở Thanh Hoá + Lần thử thách thứ 3 là gì, có khó hơn 2 lần trước đây không? - Moät con chim seû phaû. dọn thành ba cổ thức ăn. k0 ?. (K0,. + Có phải vua thử tài dọn cổ của em bé mục đích là thử trí tuệ of em bé) - Moät caùi kim may ..... xin – Caäu beù giaûi reøn thaønh con dao ... xeõ thòt ...  Đó là trường hợp vua, tôi trong nước thử tài đấu trí với nhau. (giải đố bằng p2 đố lại)  Nhà vua thử tài em bé. + Ngoài ra cậu bé còn phải trải qua thử thách với ai? Trong trường hợp nào? - Làm sao xâu 1 sợi ch mảnh xuyên qua đường ruo oác - Baét con kieán caøng + Vì sao mà sứ giả nước láng giềng sang đây? ........................ kieán sang + So với 3 lần thử thách trước, lần này t/chất cuộc thử thách có gì khác? (HSTL) (Kinh nghiệm trong đời sống daân gian) + Kết quả cuộc thử thách có ảnh hưởng gì đến vận mệnh quốc gia. Nếu k0 trả lời được thì sao? (Lần này là quan hệ ngoại giao, đây là việc quốc gia đại sự liên quan đến danh dự của d/tộc, nếu trả lời k0 được câu đố là tỏ ra thua kém và thừa nhận sự thán fục of mình đ/với nước láng giềng. - GV giaûng: + Trong mỗi lần thử thách, em bé đã dùng cách gì để giải? (HSTL) + Cách giải đố này có gì độc đáo? + Cách giải đố này, ta có thể bắt gặp trong truyện dân gian hay trong câu hát daân gian khoâng?. Lop6.net.

<span class='text_page_counter'>(3)</span> (Trên trời có mấy vì sao? Dưới đất có bao lá vàng) + Người ta thường nói “trẻ thơ khờ dại”. Bọn thống trị thường nói “dân ngu ......” qua tình tieát trong truyeän, em nghó gì veà caùch nhìn nhaän treân (HSTL) (Taøi naêng coù phuï thuoäc vaøo tuoåi taùc, ñaúng caáp khoâng?) + Trong những lần thử thách 2, em thấy thái độ of em bé có gì mâu thuẫn với thái độ of cả làng? + Em coù nhaän xeùt gì veà nguyeän voïng of em beù; vì sao em beù laïi ñöa ra nguyeän voïng aáy? + Mưu kế of em bé “lấy cái phi lý để trị cái phi lí”. Dân gian gọi là phép gì? (Gậy ông đập lưng ông hoặc tương kế tựu kế để bác bỏ lệnh vua) + Ngoài ra sự thông minh of em còn thể hiện ở chỗ nào nữa? + Lần thử thách cuối cùng, em thấy có gì bất ngờ đ/v triều đình và đ/v sứ giả. + Theo em, ngoài việc đẩy thế bí về fía người ra câu đố, làm cho người đố tự thấy cái phi lí of điều mà họ nói thì nõ cách giải đố of cậu bé thông minh còn lí thú ở chỗ nào nữa (Lời giải đố k0 dựa vào kiến thức mà dựa vào kiến thức đời sống + YÙ nghóa truyeän laø gì? II. Ghi nhớ: SGK Tr74. III. Luyeän taäp: 4. Cuûng coá: - Truyeän coå tích naøy thuoäc nhoùm naøo? - Truyện đề cao điều gì? - Tìm những chi tiết hài hước, dí dõm trong câu chuyện - Câu chuyện có tác dụng gì? (Tạo tiếng cười vui vẽ, hồn nhiên trong đời sống hằng ngày) - Đọc thêm truyện “Lương Thế Vinh” 1. Truyện “Em bé thông minh” thuộc phương thức biểu đạt nào? a. Nghò luaän b. Mieâu taû c. Tự sựu d. Bieåu caûm 2. YÙ nghóa cuûa truyeän “Em beù thoâng minh” laø gì: a. Đề cao sự thông minh và trí không dân gian. b. Thể hiện lòng quý mến, trân trọng của nhân dân ta đối với những người thông minh tài trí trong xã hội. c. Tạo nên tiếng cười vui vẽ, hồn nhiên trong đời sống hằng ngaøy. d. Tất cả đều đúng. 5. Hướng dẫn học bài: - Học thuộc lòng phần ghi nhớ SGK Tr74 - Xem trước bài “Chữa lỗi dùng từ (tt)”. Lop6.net.

<span class='text_page_counter'>(4)</span> Ngày soạn: 1/10/2005 Tieát 27. CHỮA LỖI DÙNG TỪ. I. Muïc tieâu baøi hoïc: Giuùp hoïc sinh: - Nhận ra được những lỗi thông thường về nghĩa của từ. - Có ý thức dùng từ đúng nghĩa II. Lên lớp: 1. Kieåm tra baøi cuõ: 1. Sự mưu trí, thông minh của em bé được thử thách qua mấy lần? a. 2 laàn b. 3 laàn c. 4 laàn d. 5 laàn 2. Chi tiết tạo nên tiếng cười vui vẽ trong truyện “Em bé thông minh”? a. Các đại thần đều vò đầu suy nghĩ. b. Em bé tuy còn nhỏ những đã đưa ra lời giải hết sức đơn giản trong khi những người lớn tài giỏi phải bó tay, không nghĩ ra … c. Bao nhiêu ông trạng và các nhà thông thái được triệu vào đều lắc đầu bó tay … 2. Giới thiệu: (Trực tiếp): 3. Tiến trình thực hiện các hoạt động: Hoạt động của GV. Ghi baûng. Lop6.net.

<span class='text_page_counter'>(5)</span> GV: gọi HS đọc lần lượt từng câu có từ dùng sai I. Dùng từ không đúng nghĩa: vaø y/caàu HS phaùt hieän loãi a. Yeáu ñieåm Em hãy chỉ ra các từ dùng sai nghĩa? b. Đề bạt GV có thể gợi ý: Em hãy nêu nội dung cả câu, từ đó c. Chứng thực phaùt hieän ra nghóa Chữa lỗi: Thay từ sai bằng các từ: Hãy thay những từ dùng sai bằng những từ a. Nhược điểm (điểm còn yếu kém) khaùc? b. Baàu (choïn baèng caùch boû phieáu) c. Chứng kiến (trông thấy tận mắt sự việc nào đó xảy Em hãy cho biết vì sao chúng ta thường hay II. Nguyên nhân và hướng khắc phục: - Nguyeân nhaân do: mắc lỗi trong khi dùng từ? + Khoâng bieát nghóa + Hieåu sai nghóa + Hiểu nghĩa không đầy đủ - Hướng khắc phụ: Chúng ta cần làm như thế nào để khắc phục? + Không hiểu hoặc hiểu chưa rõ thì chưa dùng + Khi nào chưa hiểu nghĩa cần tra từ điển III. Luyeän taäp: 1. Gạch một gạch dưới các kết hợp từ đúng: - Baûn tuyeân ngoân - Töông lai xaùn laïn - Bôn ba hải ngoại - Bức tranh thuỷ mặc - Noùi naêng tuyø tieän 2. Chọn từ thích hợp: Gọi HS tự làm a. Khinh khuûng b. Khaån tröông c. Baên khoaên 3. Chữa lỗi dùng từ: a. Thay từ đá bằng đấm Thay từ tống bằng tung b. Thực thà  thành khẩn Bao bieän  nguî bieän c. Tinh tuù  Tinh tuyù 4. Chính taû: HS veà nhaø laøm. 4. Cuûng coá: HS laøm baøi taäp traéc nghieäm. 5. Hướng dẫn học bài: - Làm bài tập chưa làm ở lớp. - Xem lại các văn bản đã học chuẩn bị kiểm tra văn 1 tiết.. Lop6.net.

<span class='text_page_counter'>(6)</span> - Soạn bài tiếp theo “Luyện nói kể chuyện”. Chuẩn bị theo phần “chuẩn bị ở nhà” trong SGK Tr77. Lop6.net.

<span class='text_page_counter'>(7)</span>