Giáo án môn Ngữ văn Lớp 9 - Tiết 4: Sử dụng một số biện pháp nghệ thuật trong văn bản thuyết minh - Năm học 2010-2011

<span class='text_page_counter'>(1)</span>Ngµy gi¶ng: TiÕt4 - Sö DôNG mét sè biÖn ph¸p nghÖ thuËt TRONG 9A…………. V¡N B¶N THUYÕT MINH 9B……….. 9C:……… I. Mục tiêu cần đạt: 1. KiÕn thøc: - Văn bản thuyết minh và các phương pháp thuyết minh thường dùng. - Vai trß cña c¸c biÖn ph¸p nghÖ thuËt trong v¨n b¶n thuyÕt minh. 2. KÜ n¨ng: - NhËn ra c¸c biÖn ph¸p nghÖ thuËt ®­îc sö dông trong c¸c v¨n b¶n thuyÕt minh. - VËn dông c¸c biÖn ph¸p nghÖ thuËt khi viÕt v¨n thuyÕt minh. 3. Thái độ: Cã ý thøc sö dông c¸c biÖn ph¸p nghÖ thuËt khi viÕt v¨n thuyÕt minh. II. ChuÈn bÞ: 1. §å dïng d¹y häc: HS: «n l¹i KT v¨n thuyÕt minh (sgk- ng÷ v¨n 8) 2. Phương pháp: Vấn đáp, luyện tập III. Hoạt động dạy- học 1. Bµi míi: Hoạt động của thầy và trò Néi dung H§1: «n tËp (7’) I. ¤n tËp vÒ v¨n b¶n thuyÕt minh: GV: thª nµo lµ v¨n b¶n thuyÕt minh? v¨n b¶n thuyÕt minh cã nh÷ng t/c g×? Nã ®­îc viÕt ra nh»m môc đích gì? Nêu các phương pháp thuyết minh đã HS: H§CN tr¶ lêi H§2(20’) II. C¸c BPNT trong v¨n b¶n thuyÕt minh: HS: đọc văn bản GV: bài văn này thuyết minh đặc điểm của đối 1. VÝ dô: v¨n b¶n: H¹ Long- §¸ vµ tượng nào? Nước HS tr¶ lêi 2. NhËn xÐt: GV :Để người đọc thấy được sự kì lạ vô tận của Hạ Bài văn thuyết minh về vẻ đẹp hấp Long, tác giả có sử dụng phép liệt kê về số lượng và dẫn kì lạ của Hạ Long. quy mô của đối tượng không? HS: Trong v¨n b¶n, t¸c gi¶ kh«ng sö dông phÐp liÖt kê về số lượng và quy mô của đối tượng. GV: §Ó thuyÕt minh sù kú l¹ cña H¹ Long, t¸c gi¶ sö dông biÖn ph¸p nµo? HS: §Ó thuyÕt minh sù kú l¹ cña H¹ Long, t¸c gi¶ tưởng tượng khả năng di chuyển của nước: - Có thể để mặc cho con thuyền… bập bềnh lên. Lop6.net.

<span class='text_page_counter'>(2)</span> xuèng theo con triÒu. - Cã thÓ th¶ tr«i theo chiÒu giã… - Cã thÓ b¬i nhanh h¬n… - Có thể, như là một người bộ hành… Đồng thời tác giả tưởng tượng sự hóa thân không ngừng của đá tùy theo góc độ và tốc độ di chuyển của con người trên mặt nước quanh chúng, hướng ¸nh s¸ng räi vµo GV: H·y t×m c©u v¨n kh¸i qu¸t sù k× l¹ cña H¹ Long? HS th¶o luËn, tr¶ lêi. Câu văn: “chính nước đã làm cho Đá sống dậy, làm cho Đá vốn bất động và vô tri bỗng trở nên linh hoạt, có thể động đến vô tận, bà có tri giác, có tâm hån”. GV: ngoài biện pháp liên tưởng, tưởng tượng,tác giả cßn sö dông biÖn ph¸p nghÖ thuËt nµo trong bµi v¨n? HS: nh©n ho¸ GV: T¸c dông cña c¸c biÖn ph¸p nghÖ thuËt trong bµi v¨n? GV: Từ đó có thể thấy tác dụng của các biện pháp nghÖ thuËt trong v¨n b¶n thuyÕt minh lµ g×? HS: Nhờ việc sử dụng các biện pháp nghệ thuật, đối tượng trong văn bản thuyết minh được thể hiện nổi bËt, bµi v¨n thuyÕt minh trë nªn hÊp dÉn h¬n. GV: hướng dẫn KL HS: đọc ghi nhớ. Hoạt động 3: Luyện tập(15’) Hoạt động nhóm GV: nªu n/vô: N1:lµm ý a N2: ý b N3: ý c HS: th¶o luËn, tr×nh bµy, nhËn xÐt. GV: hướng dẫn KL. Lop6.net. * Tác giả đã sử dụng các biện ph¸p nghÖ thuËt: - Tưởng tượng. - Liên tưởng.. - Nh©n hãa..  §em l¹i c¶m gi¸c thó vÞ cña c¶nh s¾c thiªn nhiªn.. 3. Ghi nhí(sgk) III/ LuyÖn tËp Bµi 1:(14) a.V¨n b¶n “Ngäc Hoµng xö téi ruåi xanh” lµ v¨n b¶n thuyÕt minh cã sö dông BPNT. - T/c thuyÕt minh T/h ë chç giíi thiÖu loµi ruåi rÊt cã hÖ thèng: t/c chung vÒ gièng, loµi, c¸c tËp tÝnh sinh sống, sinh sản, đặc điểm cơ thÓ, cung cÊp kiÕn thøc chung vÒ loµi ruåi, thøc tØnh ý thøc phßng bÖnh, vÖ sinh, diÖt ruåi. - PP thuyÕt minh:.

<span class='text_page_counter'>(3)</span> định nghĩa,phân loại, số liệu, liệt kª. b. C¸c BPNT: nh©n ho¸, cã t×nh tiÕt c. C¸c BPNT cã t/d g©y høng thó cho bạn đọc nhỏ tuổi. Bµi 2: §o¹n v¨n nãi vÒ tËp tÝnh cña chim cú dưới dạng một định kiến thời th¬ Êu, sau lín lªn ®i häc míi cã dÞp nhËn thøc l¹i sù nhÇm lÉn cò. BPNT là lấy định kiến hồi nhỏ làm ®Çu mèi c©u chuyÖn.. 2. Cñng cè(2’) GV: hÖ thèng KT cña bµi. 3. Hướng dẫn(1’) -Lµm bµi tËp 2 -ChuÈn bÞ bµi : LuyÖn tËp sö dông mét sè BPNT trong v¨n b¶n thuyÕt minh. N1,2 lập dàn ý cho đề thuyết minh về cái nón. N3,4:…………………………………¸o dµi ViÖt Nam. N5,6………………………………….c¸i bót.. Lop6.net.

<span class='text_page_counter'>(4)</span>